თემის გახსნის მიზეზი არაა ტელევიზიაში თემის აქტუალობა.
საზოგადოება უნდა ჩამოყალიბდეს თუ ვინაა ეს ხალხი, რატო უნდა ან არ უნდა დაბრუნდნენ. ან როგორ უნდა დაბრუნდნენ. შემშლელი მიზეზი სხვა რელიგიაა თუ ეთნიკურობის შეგრძების დაკარგვა?
ერთია ვალდებულება და მეორე ის თუ სიმართლეში გვსურს თუ არა ამის გაკეთება.
თუკი მათ ქართველად ჩავთვლით ხმოლოდ იმიტომ რომ ევროპამ გვაიძულა ეს მაშინ ცუდად ყოფილა ჩვენი საქმე.
პირადად ჩემი აზრი ისაა რო უნდა დაბრუნდნენ ხოლო ის თუ როგორ და ვინ ამაში სახელმწიფომ პოლიტიკა უნდა აირჩიოს.
რა პრობლემები იქნება მათ ჩამოსვლასთან?
თქვენი აზრი.
(თუ თემა უკვე არსებობს ანდა სხვა განყოფილებისაა გადაწყვიტეთ. )
ხო ეს თემა მართლა აქტუალურია დღესდღეობით. მე შენგან ცოტა განსხვავებულ აზრს დავაფიქსირებ. ვთვლი რო არ უნდა დაბრუნდნენ და ვიტყვი კიდეც რატომ. გუშინ საინფორმაციოში ვუყურე როგორ იყვნენ შეკრებილები თურქი-მესხები სადღაც და მე მათ ქართველური უკვე ვეღარაფერი შევატყვე სამწუხაროდ. არც სახეზე არც ქცევაზე აღარ ეტყობათ ქართველობა. წესიერად ვაღარც კი ლაპარაკობენ. თუ დაბრუნდებიან უნდა დააბრუნონ მარტო ისეთები ვინც სულით ქართველია და მარტო მიწისთვის არ "ქართველობს", მაგრამ ამის გარკვევა ცოტა არ იყოს და რთულია. იცით რა არი კიდე გასათვალისწინებელი თუ აქ სხვა ქვენაგრძნობით გამსჭვალული თურქ-მესხები ჩამოვლენ, არის საშიშროება, რომ საქართველოში კიდევ ერთი კონფლიქტური ზონა გაჩნდეს.
აუ არ შეიძლება დღესდღეობით მათი ჩამოყვანა!!! როგორ იმ დონემდე ვართ რომ არცერთ ქართველს აღარ უჭირს?!! თანაც კიდე მაშინ, როცა სარწმუნოება ნელ-ნელა მეორე ადგილზე გადადის, აბა წარმოიდგინეთ რა მოხდება, როდესაც მაჰმადიანები დასახლდებიან. ჩვენ სარწმუნოებას დიდი ზიანი მიადგება.
არა არა და არა!!!
მამფალი
რატო ვითომ??
ისე არ გვეყოფა რაც სომხები, თათრები თუ ეგეთი ხალხით როა საქართველო სავსე
ახლა კიდე ამდენი მუსლიმანი დავამატოთ.
თუ ისინი შემოვლენ თუ არა გაქრისტიანდებიან??
სულ ცოტა ხანში ისინი თავიანთ ტრადიციებს დანერგავენ და მერე საქართველოც ფაფუ........
di_onise
აჭარა საქართველოა?
ყველაფერი პოლიტიკაა და ჩვენნაირი პაიკები ვერაფერს ვერ გადაწყვეტენ! თურქმესხებს მაინც ჩამოასახლებენ და მერე ჩვენ ვწეროთ და ვიკითხოთ დაღლამდე!
მამფალი
დღესდღეობით იქ ხალხი ინათლება და ნელ-ნელა უბრუნდებიან ძველ ტრადიციებს. მარა რა თქმა უნდა კიდევ არიან იქ მუსლიმანები.
კაცო მე იმათი ჩამოყვანის წინააღმდეგი კი არ ვარ, მაგრამ მაშინ როცა ყველა ღონეს ვხმარობთ, რომ მართლმადიდებლობა ფეხზე წამოვაყენოთ, უდროოა სხვა სარწმუნოების ხალხის ჩამოსახლება.
დავიცადოთ ცოტა ხანი და ღვთის მადლით, როცა მართლმადიდებლობა განმტკიცდება, ჩამოვასახლოთ მერე ისინი და მერე შევეცადოთ მათი ძველ ტრადიციებზე დაბრუნება.
pawawuna
შენადა ოპოზიციასთან როგორა ხარ?
di_onise
აჟარლები რომ თურქეთში დარჩენილიყვნენ შენი აზრით დაუბრუნდებოდნენ მართლმადიდებლობას?
pawawuna
ეგრე, პოლიტიკააა და ჩამ,ოვიყვანთ კიდეც. მე ის მაინტერესებს ამისდა მიუხედავად გვინდა თუ არა და ამის მიზეზი.
მამფალი
აჭარაში არ ინათლება ხალხი??
აჭარაში არაა კაცო სახალხო ნათლობები???
არ ძლიერდება აჭარა სულიერად??
di_onise
მე ის გკითხე თურქეთში რომ ყოფლიყვნენ ასე მობრუნდებოდნენ?
მამფალი
მთავარი სურვილია!!!
აჭარა საქართველოა და ხალხს აქვს ყველაფრის საშუალება. კი მართალი ხარ ძნელია მუსლიმანებთან ერთად იცხოვრო და შეინარჩუნო რელიგია და ეს თითქმის წარმოუდგენელიცაა, მაგრამ ამ ხალხს არ შეეძლო, რომ შეენარჩუნებინა ენა???
თუ ფერეიდნელებმა 400 წელი შეინარჩუნეს, ამათ 70 წელი გაუჭირდათ???
თურქ მესხები არც ენით და არც სარწმუნოებით არ არიან ქართველები მიუხედავად იმისა, რომ ზოგიერთს სურვილი აქვს, დაბრუნდეს ძველ მიწაზე. (ღმერთმა იცის რისთვის)
მათ თუ ქართველობაზე აქვთ პრეტენზია, სად იყვნენ უმძიმეს წლებში???
di_onise
სურვილი რომ ყოფოფილიყო მთავარრი არ გამუსლიმანდებოდნენ.
თურქი მესხის კვლავ გაქართველება ისევე შეიძლება ადვილა\დ როგორც ეჭარლების დაბრუნება საერთო ქართულ აზროვნებაში და სარწმუნოებაში.
პოლიტიკააა საჭირო მხოლოდ სწორი.
აუ რა მაგარი ავარატია. ეხლა დავაკვირდი.
di_onise
მართალი ხარ და გეთანხმები.
რავი ჩემი აზრიც ასეთია რომ არა!
ჰერეთში ანუ საინგილოში მართლმადიდებელ ქართველებს იცით როგორ უჭირთ და რა პირობებში ცხოვრობენ, და ჩვენ იმათ არანაირ ყარადღებას არ ვაქცევთ და ამ ხალხს რომლებსაც სარწმუნოება სრულიად დაკარგული აქვთ, ქართულიც არ იციან ნორმალურად საქართველოში ვასახლებთ. აბა ეგ როგორი სამართალია.
რავი რა, მე ახლა ვარ წინააღმდეგი მათი ჩამოსახლების თორე ცოტა რო მოვძლიერდებით ყველა მართლმადიდებელ ქართველს რომ დავეხმარებით მერე მათი ჩამოსახლება და მოქცევაც შეიძლება.
მამფალი
რავიცი, რავიცი.
გაქრისტიანებით კი შეიძლება, მაგრამ სიფხთხილეა საჭირო თანაც ძალიან დიდი.
პრინციპში კი, ეგეც პალიტიკაა რაა. ისე უნდა მოხდეს ეს ყველაფერი, რომ არ გაუჩნდეთ სურვილი რაღაც თავიანთი ტრადიციის დანერგვისა.
თორე ეგენი თუ სომხებთან გაერთიანდნენ, მერე ნახეთ თქვენ............
ქართველი და ქრისტიანობა ჩემთვის ერთი მცნებაა. ანუ რისი თქმა მინდა, მე ვერ ვიტყვი ქართველზე ის ქართველიათქო თუ ის მართლმადიდებელი არაა.
დღევანდელი ხელისუფლება და ხალხი სულ სხვა აზრისაა ამაზე.
მარა მე ასე მჯერა და მწამს რომ ნამდვილი ქართველი რომ ერქვას კაცს ის ნამდვილად მართლმადიდებელი უნდა იყოს. იმედი მაქვს ზოგი თქვენგანი მაინც დამეთანხმება ამ აზრში.
ზესქვი_უჩა
ინგილოები თავიანთ მიწაზე არიან და რა ვქნათ თუ ეს მიწა დღეს აზერბაიჯანისაა.
მესხები კი თავიანთ მიწას ელიან.
di_onise
გალავა. სწორედ რომ სომხური სეპარატიზმის გასანეიტრელებლად გამოსაყენებელია ეგ ვითარება და თანაც როგორ იცი? უკეთესი რომ არც შეიძლება.
di_onise
კი მაგრამ როცა აზერბაიჯანში მართლმადიდებელ ინგილოებს ესე უჭირთ და არაფრით არ ვეხმარებით პირიქით გაზზე ვყიდით მათ. და აქ კიდე არამართლმადიდებელ ხალხს ვასახლებთ და ვაფინანსებთ. მაგ სამართალია? რავი ჩემი აზრით არაა მაგ მართალი.
ზესქვი_უჩა
აი აგიხარეეეეეე
ამათ ჩამოსახლებას, არ ჯობია ფერეიდნელების ჩამოსახლება!! (თუმცა კი წარმოუდგენელია, მაგრამ მაინც).
ხალხმა რომელმაც 400 წელი შეინახა მშობლიური ენა, ქვეყნის სიყვარული და გულში კიდე მართლმადიდებლობა.
სულ ერთხელ დაველაპარაკე ფერეიდნელ ქართველს ისიც ორი წუთით. იმისნაირი გულით ქართველი საქართველოშიც კი თითზეა ჩამოსათვლელი
მამფალი
ზესქვი_უჩა
აზრზე არ ხარ რა. აჭარელი მუსლიმი ქართველი არაა?
გადადექი რა. იჭრები
di_onise
გალავა. სწორედ რომ სომხური სეპარატიზმის გასანეიტრელებლად გამოსაყენებელია ეგ ვითარება და თანაც როგორ იცი? უკეთესი რომ არც შეიძლება.
კი მაგარი იქნება ჯავახეთში რო კიდე მუსლიმანებს ჩაასახლებ, მაგარი განეიტრალება გამოვა
ისა და ქართველების ადგილი რო აღარ დარჩება??
ორი კინკილა ქართველი რო იყო ჯავახეთში, ისინი მაინც ცდილობდნენ ქართულის შენარჩუნებას. ეხლა ესენიც რო დაემატებიან დამერწმუნე, იქ არცერთი ქართველი არ გაჩერდება.
აუ თუ ეხლა მაგათში ქართველს ვერ ხედავთ მაშინ რატო კალაშას არ იღებთ?
di_onise
ე გადადექით ეხლა რა.
ეგრე ყველაზე მეტი ქართველი მე გამოვდივარ.
მამფალი
ჰოდა შენ გაიხარეეეეეეეეეეეე
and you too man
მარა გადავდოთ ეგ საქმე ჯერ-ჯერობით
გამოვასწოროთ სიტუაცია, ავაგოთ იმდენი ეკლესია მონასტერი რომ შევძლოთ მათი მიღება (თუმცა კი გვაქვს და.. )
გამოვსწორდეთ ჩვენთვითონ, რომ მაგალითი მივცეთ ნამდვილი ქართველისა..............
პ.ს. უაზრობა დავწერე ხომ??
თუ მასე მიუდგებით მაშინ არასდროს არ აშენდება საკმარისი ეკლესია.
მშვენიერი და დიდებული პატიარქი კიდე ასეთი როდის გვეყოლება? მისი აზრი ხომ ამ მოსალოდნელ ნებისმიერ პრობლემას მოხსნის
მამფალი
ხო მართლა, საპატრიარქო რა აზრისაა??
ეგ კი არ ვიცი, მარა დამეთანხმე რომ თუ გვერდში დადგა და მიზანი მათI დაბრუნება გახდა კაი საქმე იქნება
ნუ ეგ კი მაინც. გავლენა კი აქვს საპატრიარქოს მთავრობაზე და.......
ნაწილობრივ მისი გადასაწყვეტიც იქნება
გადაწყვეტილი არის ეგ, ყბრალოდ ეს ხალხი, 300 000 კაცი არ უნდა დავკარგოთ.
კაცო, მერე იმ 300000-ს ან ბინა და ან კიდე სამსახური არ უნდა???
ჩვენებს ვერ უშოვნიათ სამუშაო და ეგენი რას იზავენ??
di_onise
მერედა ვინ ამბობს სახლს ავუშენებთო?
მაგას ევროპა აფინანსებს დიონისევ და დავლიოთ მერე ჩვენი ხალხისა.
მამფალი
დავლიოთ!!!
გზას ამცდარი, მაგრამ დაბრუნებული ქართველისა
(კი მარა ყველას ლოთი რატო ვგონივარ?? )
რა ხდება აქ უჩემოდ იწყებთ დალევას?
მე ჩამტეხეტ ხო?
di_onise
ეგრე იყოს. და მათი გზის არევაც საერთო ქართული სისუტის და სიძაბუნის ბრალი იყო თავის დროზე.
di_onise
სახელის გატეხას თავის გატეხა ჯობიაო!!!
მარა არც ეგეთი ვარ.
(კაი ეხლა არ მივბაძოთ გვერდით მეზობლებს ჩეთაობაში )
მამფალი
შენ უნდა გაგიხსნაა პოლიტოლოგიის განყოფილება ცაკლეე
ნუ განიხილავთ ყველას ერთიანად. მაგ ხალხში ბევრი პატარა ჯგუფი გამოიყოფა (დიდიც), რელიგიური, ეთნიკური და ა.შ. კუთხით
უმრავლესობა მაინც ეთნიკური ქართველია და რელიგიურად მუსლიმი, თუმცა ბევრი გამონაკლისია
ძველი თაობა (ბაბუები), ისინი, ვინც თავის დროზე საქართველოში ცხოვრობდნენ და ახსოვთ საქართველო, ითხოვენ საქართველოში დაბრუნებას
მეორე თაობაში განსხვავებული აზრებია, თუ კარგი პირობები ექნებათ, დაქბრუნდებიან, თუ არადა არა, ბევრს ბიზნესი აქვს, ოჯახი აქვს, ეკონომიკურიად გამართულია და არ უნდათ აწყობილი საქმის გაფუჭება
ახალ თაობას, 30 წლამდე, საერთოდ წარმოდგენა არ აქვს, რაა საქართველო და არც უნდა დაბრუნება
ვისაც უნდა, ყველა უნდა დაბრუნდეს, ოღონდ არა კომპაქტურად
სხვათშორის, გურიაში, სოფელ ნასაკირალში დიდი ხანია 4-5 ოჯახი ცხოვრობს, 7-8 წლის წინ დაბრუნდნენ და არანაირი პრობლემები არაა. იქ ქრისტიანებიც ცხოვრობენ, ეგენიც და მუსლიმი აჭარლებიც და საერთოდ არანაირი პრობლემა არ შეუქმნია მათ ჩამოსახლებას
ლილიანა
მგონი საერთო ფორმატში არ ჩაჯდება.
რა ხდება საზოგადოებავ?
ვამბობთ ქვეყანა გვიყვარსო და დავიჯერო სულ არ გადარდებთ თუ ვის ვასახლებთ აქ?
უცნაურია, ნამეტანი უცნაური.
კანუდოსელი
ეგენი არც აქ იყვნენ გამორჩეული პატრიოტები მე როგორც ვიცი.
თანაც არამგონია 65-70 წელი ენა ვერ შეენახათ რომ მოენდომებინათ.
როგორ მამამ შვილს ვერ ასწავლა "მშობლიური ენა"??
კანუდოსელი
აუ ძმაო კი ბატონო ჩამოიყვანე ისეთები, როგორიც არიან და ნახე ორ კვირაში საქართველო აღარ იარსებებს!!!!
di_onise
di_onise
ulvashi
რატო ცალ-ცალკე??
რათქმა უნდა კომპაქტურად, რომ უფრომეტი უფლებები მოითხოვონ და რაც შეიძლება შეავიწროვონ ქართველები
უაზრობაა მემგონი იმის თქმა რომ ქართველი ხარ, როცა ელემენტალურად ენის შენარჩუნება არ გინდა.
აფხაზეთში ან ოსეთში დაეხმარნენ მოძმე ქართველებს???
di_onise
ulvashi
არანაირად.
უბრალოდ რეალობა რეალობაა.
ეხლა გამოიხედეს, როცა ფეხზე ვდგებით და უკეთესი მომავალი გველოდება.
როცა საბჭოთა კავშირი დაიშალა აბა მაშინ რატო არ მოუნდათ ჩამოსვლა??
იმიტო რო რა უნდოდათ ამ გაძვალტყავებულ ქვეყანაში
di_onise
რატომ გგონია, რომ ახლა მაგარი აშნებული ქვეყანა ვართ?
ეგენი სულ ითხოვდნენ საქართველოში ჩამოსვლას
ვინც ჩამოსულია, ბევრ აქაურზე უფრო "მეტი" ქართველია
აშენებულს არც ვიძახი, ნელ-ნელა წინ მივიწევთ.
როგორ ფიქრობ რაიმე სარგებელს მოუტანს საქართველოს დამატებით სხვა რელიგიის ხალხი??
di_onise
ჯერ ერთი სულხან-საბა არანაირად არ იყო კათოლიკე!!!!
აჭარლებს ვერც მოსთხოვ წასვლას, რადგან მამა- პაპის მიწაზე ცხოვრობენ.
ქართველობა ყოველთვის ასოცირდებოდა მართლმადიდებლობასთან.
ყველა რელიგიას საკუთარი თავისებურებები აქვს და კათოლიკე, ან კიდე მუსლიმანი ქართველი ვერანაირად ვერ იქნება მართლმადიდებელი ქართველისნაირი ქართველი
ლაშამ მშვენიერი რომანი დაგვიწერა "ბოლო ზარი"
ისე, რამდენიმე პიესა კარგი აქვს, რას ერჩი კატო?
di_onise
_Matasi_
kato_Bato
მაგას არ დავკვირვებულვარ
არა, მაინც მაგარი ტიპია
თუ ფიქრობთ მართლამდიდებელის გარდა ქართველი სხვა სარწმუნოებისა არ უბდა იყოს, ანდა ვერ იქნება - ეს დრომოჭმულია.
საუკუნის დასაწყისში რომ გეკითხათ აჭარლებისთვის ვინ იყვნენ მებრი თავს თურქად გაგაცნობდათ , მაგრამ იყო მემედ აბაშიზე, რომლესაც სწამდა და უხაროდა კიდეც ორმ იყო ქართველი და ან შემოაბრუნა საქართველოსკენ.
ასე რომ რით ხართ დარწმუნებული რომ ამ მესხებს ასეთი "მემედი" არ ეყოლებათ? ძებნეთ? ძებნეთ და ვერ იპოვეთ?
როგორც ვხედავთ ფერეიდნელების დაბრუნება რომ მოვინდომოთ მაგასაც შეეწიანააღმდეგებით , არადა აქედან ძალიან კი გიყვართ.
მიკვირს.
მამფალი
1. მე გამიგია და წამიკითხია, რომ ტაო-კლარჯეთში ერთ-ერთი ადამიანის ბაბუა, ჯერ კიდევ ქრისტიანი იყო, და ეს პიროვნება დღესაც ცოცხალია,
2. ზოგჯელ ფერეიდანელ ქართველებს უფრო კარგად აქვს შემორჩენილი ტრადიციები, ვიდრე ჩვენ.
3. სწორედ ასეთი სიტყვები გვღუპავს- "თათარი" რაც აჭარაში მცხოვრებ ხალხს ძალიან აღიზიანებს! მათ შორის მეც!!!
4. აქ რაღაცა აჭარაზე მოვკარი თვალი.....რატო ჰყოფთ აჭარას სხვა კუთხეებისგან? იცით აჭარაში ხალხი როგორ მოიქცა? ახალგაზრდები თითქმის ყველა დაუბრუნდა მართლმადიდებლობას და მოხუცებში თუა შემორჩენილი მუსლიმანობა,
ხალხნო დაიმახსოვრეთ!!! ძალიან მაღიზიანებს, როცა აჭარლებს "თათარი"-თ მოგვმართავენ!!! ამის უფლებას არავის მივცემ!!! და აჭარას ნუ განასხვავებთ სხვა კუთხეებიდან.
რაც შეეხება : ჩემი აზრით კარგი იქნება თუ იმ ქართველებს დიდი სიყვარულით მივიღებთ, რომლებსაც ენატრებათ და უყვართ საქართველო. და ვისაც უყვარს საქართველო, ის მალე შეიყვარებს მართლმადიდებლობას.
აუუუ შემჭამეს დიდი ბოდიშით კათოლიკე უნდა დამეწერა.
ვიმედოვნებ, ამას მიხვდით და ეს პოსტები მხოლოდ იმიტომ დაწერეთ, რომ რაღაც ხომ უნდა დაგეწერათ
მართლმადიდბელი იყო სულხან-საბა თავიდან ფეხებამდე, მაგრამ კათოლიკეობა მიიღო, მხოლოდ იმიტომ, რომ ქვეყანას დახმარებოდა და როგორც კი ჩამოვიდა მაშინვე გადაილათლა. ზოგმა პირადული ინტერესებისთვის გამოიყენა და ცილი დასწამა. ნეტავი ეგეთი ადამიანები ბევრი გვყავდეს
აბა თქვენ თუ მართლმადიდებელ და მუსლიმან ქართველს ერთმანეთისგან ვერ არჩევთ, გაამრავლეთ მაშინ იეღოველები, ბაპტისტები და სომხებზე ხომ აღარ ვლაპარაკობ
მაშინ იმათ რაღატო არ უჭერთ მხარს???
ისინი რა, არ არიან ქართველები???
"პატრიოტი ქართველები"
di_onise
ვაიმე რო იცოდე როგორ მესმის შენიიიიიიი გეთანხმები მართლა. კიდეც დავპოსტე, ამ მომენტში მათი ჩამოსახლება კიდევ ერთი კონფლიქტური წერტილის შექმნის ტოლფასიათქო. ჯავახები ახსენა აქ ვიღაცამ და აბა დააკვირდით რა დღეში არიან ჯავახები?! სულ რამდენიმე კვირის ან თვის წინ არ იყო ახალქალაქში თავს რომ იგიჟებდნენ? თქვენ თუ საფიქრალი გამოგელიათ ჩამოასახლეთ ბატონო! თუ ქართველები არიან თავს თურქ- მესხებს რატო ეძახიან? ან სხვას რატო აძლევენ უფლებას რო თურქ-მესხად მოიხსენოიონ? თუ იმ ლოგით მსჯელობთ, რომ გადახვეწეს, ეგრე დღევანდელი პირობების გამო ბევრი ქართველია გადახვეწილი ამერიკაში, გერმანიაში, ესპანეთსი და ა.შ. და რა ვქნათ იმათაც ამერიკელ-ქართველი და ესპანელ-ქართველი ვეძახოთ? ან დაგვაძახებინებენ? მოგვცემენ ამის უფლებას? ენის შენარჩუნებას რაც შეეხება, ფერეიდნელები ბევრად დიდი ხნის წინ მოწყვიტეს საქართველოს, მაგრამ ბევრი ისეთი ქართული სიტყვა და ადათი აქვთ შემონახული ჩვენ რო აღარც კი გვახსოვს. აი ისინი ქართველობენ და არა თურქ-მესხები. თუ შენ სამშობლოში დაბრუნება გინდა და ეს არის შენთვის მთავარი, როგორც თურქ-მესხები ამბობენ, მაშინ რაღას აცხადებენ პრეტენზიებს ხრიოკ მიწაზე კი არა ნაყოფიერ ადგილას დაგვასახლეთო. ჩვენგან გამორჩენას რო ელიან ამას წყალი არ გაუვა და არ უნდა ამას დიდი ფილოსოფია !!!
::სალომე::
გეთანხმები გენაცვალე შენა
თათი87
მამფალი
_Matasi_
ე.ი. გულზე არ გეხატებათ იეღოველები, მუსლიმანებს კიდე დიდი პატივით იღებთ?
იმ იეღოველს არ გაუჩნდებათ პრეტენზია, რითი ვართ თურქ მესხებზე ნაკლები??
მიწაზე კიდე საღოლ რაა!!!
ქართველს უნდა უთხრა ადექი აქედან წადი იმიტო, რომ აქ თურქი მესხიბი უნდა დავასახლოთო???
არა ხალხო რაღაც ავირიე.
ვინ თქვა ვითომ ადგილობრივ ქართველებს აყრიანო და თურქ-მესხებს დაასახლებენო? რა საქართველოში აუთვისებელი მიწები აღარაა? იქ უნდა ჩაასახლონ ეგ ხალხი სადაც არაქართველი მოსახლეობა ჭარბობს, უნდა იძახო რომ ესენი ქართველები არიან, უნდა აუშენო იქ ეკლესია და იზრუნო მათი მართლმადიდებლობისაკენ მოქცევაზე! აბა შენ საქართველოში მცხოვრებ არაქართველს მოაქცევ მართმადიდებლად? იმიტოა საქართველოში მცხოვრები ყველა ეროვნების მოქალაქე თავის უფლებებზე საუბრობს და 'თავის' სახელმწიფოსაგან (ანუ იქიდან სადაც ეს ეროვნების ხალხი ცხოვრობს) დახმარებებს ელიან.
სახელმწიფოს უფრო სხვანაირი აზროვნება და სტრატეგია გააჩნია და ეკლესია უნდა დაეხმაროს მას, რომ ქართული სახელმწიფო, მაქსიმალურად მართლმადიდებელი ქართველი მოსახლეობით იყოს დაკომპლექტებული, მაგრამ თუ მართლმადიდებელი არა ქართველი მაინც!
Sotiris
აუ აბა მისულიყო იქ, ეთქვა მართლმადიდებლობაა მხოლოდ ჭეშმარიტება და თქვენი რელიგია სიყალბეა და მერე კიდე ეთხოვა ძალიან გეხვეწებით დამეხმარეთო???
ქვეყნისთვის გააკეთა ეს ყოველივე!!!
k@the
მუსლიმანი რო კიდე არაქართველ მოსახლეობასთან ჩაასახლო, რაღა იმედი უნდა გქონდეს მისი გაქართველების და გაქრისტიანებისა??
di_onise
მე იმედებით არ ვცხოვრობ
არსებობს მიზანი და ცდილობ მას მიაღწოო ღვთის შეწევნით. არავინ ამბობს რომ ეს ადვილი იქნება, ადვილი ფაფის ჭამაა. სამაგიროდ აღარ იტყვიან აი ამ სოფელში 98% ერთი ერის წარმომადგენელია და სულ 2% ია ქართველი, ამიტომ ავტონომია გვინდა ან სულაც მიგვიერთოს ჩვენი ეროვნების სახლმწიფომო!
k@the
რას ქვია იმედით არ ცხოვრობ??
აბა ეგრე სულ სასოწარკვეთილი უნდა იყო.
სამაგიეროდ იტყვიან 98% სხვა ეროვნება და ის 2% თურქი მესხებიო.
დამერწმუნეთ, რაც არ უნდა ვეცადოთ მათ გაქართველებას, მაინც დატოვებენ რაღაც მუსლიმანურს.
პირიქით თუ ჩამოსახლებაა, ეს ხალხი ქართველებში უნდა დავასახლოთ, რომ აითვისონ ჩვენი ტრადიციები...
k@the
Sotiris
და მაშინ რაღატო გადაინათლა??
di_onise
როგორ ხართ? მე ახალი ვარ და რავი აბა სად რა უნდა ვპოსტო არ ვიცი და თან არაფერი არ ვიცი რა ხდება აქ პირველად ვარ ფორუმზე
gogola
გაიხარე, კაკ რაზ კაი ადგილას მოხვდი!
შეუდექი ეხლა ერთი-ორი პოსტის კითხვას და შენი აზრიც დააფიქსირე საკითხთან დაკავშირებით!
_Matasi_
აუ ყველას თავისი აზრი აქვს....
პირადად მე არ აღვიქვამ და ვერც ვერასდროს წარმოვიდგენ, რომ არამართლმადიდებელი ქართველია!!
ქართველში რა თქმა უნდა მარტო პასპორტის ეროვნებას არ ვგულისხმორაც.
შეეხება ფერეიდნელებს, მათ გარეგნულად მუსლიმანობა აქვთ მიღებული, თუმცა კი დამერწმუნეთ ნამდვილი ქართველები და მართლმადიდებლები არიან, რომლებსაც ჩემზე და ბევრ თქვენგანზე მეტად უყვართ სამშობლო
gogola
welcome
k@the
gogola
კეთილი იყოს შენი გამოჩენა ჩვენ ფორუმზე
ისე საბაზე ცალკე თემა გაგვეხსნა თორე სუ დაჩრდილა რეპატრიაციის პრობლემა
k@the
სად მოვხვდი მაიც ვერ გავიგე ვის ასახლებენ?
თათი87
დიდი მადლობა
Sotiris
შეიძლება არც მიიღო მეორედ მირონი, ზუსტად არ ვიცი.
მე ვიგულისხმე, რომ დაუბრუნდა მართლმადიდებლობას.
მეც მიმიღებტ თქვენს ფორუმში?
di_onise
ფერეიდნელებზე არავინ ვდაობთ იმიტო რო იმათ ბევრჯერ დაგვიმტკიცეს თავიანთი ქართველობა.
gogola
ფაქტიურად უკვე მიღებული ხარ!
ამ თემაში დავა მიდის იმაზე რამდენად მისაღებია თურქი-მესხების ჩამოსახლება! ხოდა აბა დაგვიფიქსირე ეხლა შენ რას ფიქრობ ამ საკითხთან დაკავშირებით
gogola
WELCOME!!!
კეთისი იყოს შენი ფეხი ამ ფორუმზე.
ვლაპარაკობთ თურქი მესხების ჩამოსახლებაზე..
ჰოდა ჩვენი გადასაწყვეტია ყველაფერი და ჩვენზეა დამოკიდებული ქვეყნის აყვავება
gogola
მიგიღებთ კი არა მოსული ხარ უკვე! აქ კი არ უნდა იკითხო, უნდა შემოხვიდე და სუფრას მიუჯდე
საკითხი ასეა: უნდა ჩამოსახლდნენ თუ არა საქართველოში თურქი-მესხები და არიან თუ არა ქართველები არამართლმადიდებლები. ვოტ, სულ ეგაა რა, თქვი ეხლა
di_onise
di_onise
k@the
თათი87
დიდი მადლობა
რავი აბა, ქარტველები კი ვარტ მართლმადიდებლები მაგრამ თურქი მესხების რავი აბა და რატო უნდა ჩამოასახლონ?
di_onise
ერთეულებზე ინფორმაციის ფლობით, ზოგადად ნუ საუბრობ.
შესაძლოა ეგრეც იყოს და ფერეიდნელს მეტად უნდოდეს მართლმადიდებლობა ვიდრე თურქ-მესხს, მაგრამ ეს არ ნიშნავს რომ ერთი ქართველია და მეორე არა. მე ვიმეორებ, მართლმადიდებლობისაკენ გზა უნდა დაანახო, შეაყვარო და მოაქციო ხალხი. ის ფერეიდნელები საიდან მივიდნენ სამებაში? ალბათ ქართველმა მართლმადიდებელმა მეგობრებმა მიასწავლეს გზა ხომ? მაშინ რატომ არ შეიძლება თურქ.მესხებსაც ეგრე მივასწავლოთ გზა? მე ვიმეორებ, ადვილი არაფერი, მაგრამ თუ დაანახებ შენს რწმენას და სიყვარულს ისინიც მოექცევიან მართლმადიდებლობისაკენ.
მნათე რო შემოდიხარ და გადიხარ ადამიანო, ან ესე თქვი რამე ან ისე
k@the
აუ ერთ კითხვაზე მიპასუხე მაშინ.
რატო ვერ შეინარჩუნეს ქართული ენა და ტრადიციები??
ფერეიდნელებს იქვე აქვთ სურვილი და ისინი პირიქით ითხოვენ რაიმე ქართულს.
ვერ გავიგე ჯერ ვთხოვო ჩამოდით თქო და მერე იქნებ ისწავლოთ ქართული თქო??
k@the
di_onise
di_onise
რო არ უნდათ საქმეც მაგაშია! იმათ უბრალოდ ის არ უნდათ და იმას არ ეცადნენ რო მშობლიური ენა შეენარჩუნებინათ და ჩვენ აქ ია-ვარდით უნდა მოვუფინოთ გზა და ვეხვეწოთ არიქა მოდი და ჩვენი საუკეთესო მიწები თქვენი იყოსთქო? და იქ მკვიდრებს ჯანდაბაში გადავყრითთქო ოღონდ თქვენ მოდითთქო? ამ ხალხს ჩვენგან მარტო მიწა და კარგი პირობები ჭირდება მე თუ მკითხავ! თორე აქ ჩამოსახლებულებს უკვე ვეღარც ქართულს ასწავლი და ვეღარც ვერაფერს! აგერ რამდენი ხანია აქ ცხოვრობენ სომხები მარა მათი უმეტესობა ქართულად ვერ ლაპარაკობს და რუსულად თუ არ კითხე პასუხს ვერ გაგცემს, ვერ გააგებინებ რა გინდა! და არა მარტო სომხები. ბევრი ერის წწარმომადგენელი ცხოვრობს ისეთი საქართველოში როა 10 წელი და ქართულად მარტო გამაჯობა-ნახვამდის იციან!
მე ვარ წარმოშობით მესხი და გულზე მხვდება ეგ საკითხი.
ადამიანი რომელსაც არ უნდა ჩვენთან თანაცხოვრება (ვგულისმხობ არა მარტო ფიზიკურ გეოგრაფიულ თანაცხოვრებას) არც უნდა ჩაასახლო აქ.
ამ ადამიანებმა თავისი ქმედებით დამტკიცეს რომ მათ არ სურდათ ქართველობა და ამიტომაც არ არიან ღირსებიო აქ რომ ჩამოასახლონ.
ფერეიდნელები კიდე ჯიგრები არიან. მაგათ ვენაცვალე ბოლომდე...
k@the
ფერეიდნელებს სურდათ!!!
და იმიტომ შეინარჩუნეს.
თურქმა-მესხებმა კიდე თავი არ აიტკიეს.
თათი87
და რატომ ამბობთ არ უნდათო ჩამოსვლაო? გამოკითხვა ჩაატარეს და ყველამ უარი თქვა?
დათიკო
ქართველი-ებრაელის ცნება თუ არსებობს თურქი-მესხი რატო არ უნდა იყოს? ეგ მე არ მომიგონია
k@the
მართალია დათიკო. ებრაელებისთვის ებრაელი მხოლოდ მათი სარწმუნოების ადამიანია და ძალიან დიდ მნიშვნელობას არ ანიჭებენ სად იცხოვრებს.
ხოლო თურქიც და მესხიც ორივე ეროვნებას აღნიშნავს და არ შეიძლება ორივე იყო.
_Matasi_
მეც არაფერი არ ვიცი ამის შესახებ და რავი აბა რა დავწერო
k@the
ხვალ გავარკვევ რაღაცებს და გეტყვით
წავედი ეხლა
_Matasi_
შენი იმედი მაქვს ძილინებისა
გინდა ის თქვი საჩვენებლად მიიღოო და გინდა ის, ირწმუნა და მაგიტომ გადავიდა კათოლიკობზეო, ერთია ორივე. ეს საბაზე.
მაშინ გამაჰმადიანებასაც დიდი მიზეზები ქონდა მესხეთში. ნურც ის დაგვავიწყდება რომ რუსეთის იმპერია მანდ რომ შედიოდა და სამცხეს იმბრუნბედა, იქაურ ქართველ მუსლიმენს თურქებად თვლიდა და მტრად გამოყავდა. ასე რომ ეს ხალხი გავყიდეთ კაი ხნის წინად.
ეს ხალხი დღეს ისეთი მდგომარეობაშია რომ მათი გაზრდა წართველებად პრობლემას ნაღდად არ წარმოადგენს.
ხოლო ის თუ რა ვუყოთ მათ ადგილზე დასხელბულებსო, მანდ სომხები არიან ჩასახლებულები და როგორც ვხედავ ნამეტანი კი შეგტკივათ ამ სომხებზე გული.
მაინც, არ მესმის, მე გადამასახლონ, ჩემმა შვილიშვილმა ქართული არ იცოდეს, მოიდნომის საქართველოში დაბრუნება და არაო რომ უთხრან.
საკვირველია.
რ ე პ ა ტ რ ი ა ც ი ა - (ლათ. repatriatio) ნიშნავს ემიგრანტების ტყვედ წაყვანილი პირების, ლტოლვილების დაბრუნება სამშობლოში.. (ეს მათ ვინც ამ სიტყვის მნიშვნელობა არ იცის)
ეხლა კი რაც შეეხება თემას კონკრეტულად :
როგორც ცნობილია, ისტორიულად საქართველო წარმოადგენს მრავალკონფესიურ და გარკვეულწილად პოლიეთნიკურ ქვეყანას. მაგრამ დასავლეთ-ევროპული სივრცისა და რუსეთის პოლიტიკური მიმომხილველებისა თუ ანალიტიკოსთა თვალსაზრისით, სწორედ ამ პოლიმორფიზმში მან ვერ `ჩააბარა გამოცდა~. ტოტალიტარული რეჟიმის კრახის შემდეგ, დასავლური და აღმოსავლური ცივილიზაციების გზაგასაყარზე მდებარე მრავალტანჯული ქვეყანა თვალის დახამხამებაში იქცა რეგიონის დომინანტი უძლიერესი აგრესორი-სახელმწიფოების სეპარატისტულ-ცენტრიდანული და რევანშისტული გეგმების განხორციელების პოლიგონად, ასპარეზად, რომელზეც `იმპერიალისტური რუსეთის~ მიერ წარმატებულად იქნა გათამაშებული ე.წ. `მესხური გეგმა~.
მომავალი თაობა, ჩვენი ბედკრული სამშობლოს დღევანდელ ვითარებას შეაფასებს, როგორც საქართველოს ისტორიის ყველაზე მძიმე პერიოდს: 1921 წლის 25 თებერვლამდე, დიდი თამარისა და დავით აღმაშენებლის ქვეყანას უმთავრესწილად შენარჩუნებული ჰქონდა ჩვენი სამშობლოს ისტორიული-სახელმწიფო საზღვარი, რომელიც თავის მხრივ მოიცავდა ქართული ხუროთმოძღვრების უნიკალური ძეგლებით ცნობილ ტაო-კლარჯეთს, შავშეთ-ერუშეთს, სოჭი-ადლერის რეგიონს, საინგილოს, ივრის ხეობის ქვედა წელსა და სანაინ-ალავერდის ტერიტორიას. მაგრამ საბჭოთა კავშირის საოკუპაციო ჯარების შემოსვლისთანავე, ჩვენ ხელიდან წაგვერთვა ზემოხსენებული მიწების პრაქტიკულად მთელი ნაწილი. არც ეს გვაკმარეს და იმ მწირი მასშტაბის გეორგაფიულ ტერიტორიაზე, რომელიც გვიბოძა `ველიკოდერჟავულმა~ ტოტალიტარულმა რეჟიმმა, საბჭოთა ხელისუფლებამ სრულიად უკანონოდ შექმნა სამი ავტონომიური ერთეული აჭარის, აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსეთის სახით. ორ მათგანზე საყოველთაოდ ცნობილი მიზეზების გამო, დღეისათვის Dე Fაცტო არ ვრცელდება ჩვენი ქვეყნის ცენტრალური ხელისუფლების იურისდიქცია. რუსეთის მსგავსი ხასიათის ექსპანსიურ პოლიტიკას არავითარი გამართლება არ მოეძებნება.
ამ ეტაპზე, ჩვენდა სამწუხაროდ, საკმაოდ აქტიურად მიმდინარეობს მუშაობა სუვერენული საქართველოს შემადგენლობაში მყოფი სამცხე-ჯავახეთის რეგიონში არსებული მდგომარეობის დასაძაბად. დღეისათვის, ქართული საზოგადოებრიობა ისედაც გადაღლილი ქვეყანაში მიმდინარე შიდაპოლიტიკური პროცესებით, წინასაარჩევნო ბატალიებითა და საერთაშორისო ტერორიზმის პოტენციური საფრთხით, ფაქტობრივად ორად არის გახლეჩილი მესხების რეპატრიაციის საკითხთან მიმართებაში. ჩვენს ქვეყანაში და მის გეოგრაფიულ ფარგლებს გარეთაც არსებობს მრავალი რადიკალურად განსხვავებული მოსაზრება მაჰმადიანი მესხების რეპატრიაციის პროცესთან დაკავშირებით. მაგალითად, გადმოსახლების მომხრეთა დიდი ნაწილი შემდეგნაირად აყალიბებს და ამყარებს თავის პოზიციას:
- უწინარეს ყოვლისა აღსანიშნავია, რომ არ არსებობენ ე.წ. თურქი –მესხები. არსებობს ქართველ მაჰმადიანთა ჯგუფი, რომელსაც სწყურია ისტორიულ სამშობლოში დაბრუნება;
- თუ ზემოხსენებული საკითხი არ იქნება გადაწყვეტილი თვალსაჩინო მომავალში საქართველოს არ შეუშვებენ ევროკავშირის სივრცეში;
- საქართველო ვეღარ იოცნებებს ნატოში სრულფასოვან ინტეგრაციაზე, ვინაიდან უკანასკნელის მიერ წამოყენებული მოთხოვნების კატეგორიას უმთავრესწილად განეკუთვნება აფხაზეთის, სამხრეთ ოსეთის კონფლიქტების მოგვარება და ზემოხსენებული ეთნიკური ელემენტების რეპატრიაცია ტოტალიტარიზმის მსხვერპლთა რეაბილიტაციის მიზნით;
- საქართველოს ხელისუფლება იძულებული გახდება კარდინალურად შეცვალოს საგარეოპოლიტიკური პრიორიტეტები და ზოგადად ვექტორი;
- ე.წ. თურქი-მესხები საკუთრივ წარმოადგენენ პასიონარულ ეთნოსს, რომელიც მისცემს საქართველოს კარგ მებრძოლებსა და დაიცავს ჩვენი ქვეყნის უსაფრთხოებას (ამის დასტურად მათ მოჰყავთ ის ისტორიული ფაქტი, რომ მე-II მსოფლიო ომს პატრიოტულად შესწირა თავი 45.000-მდე ახალციხელმა მუსლიმმა);
- აღნიშნული პირების რეპატრიაცია, საშუალებას მისცემს საქართველოს დაამყაროს კეთილმეზობლური და სანდო ურთიერთობები თურქეთის რესპუბლიკასთან, რომლის დახმარების გარეშეც ჩვენი ქვეყნის შემდგომი ეკონომიკური განვითარება უბრალოდ წარმოუდგენელი იქნება;
რეპატრიაციის მოწინააღმდეგეთა შორის კი ფართოდ გავრცელებულია შემდეგი, ქვემოთ წარმოდგენილი ვერსიები და არგუმენტები:
- ე.წ. თურქი-მესხები საქართველოს განიხილავენ რუსეთისა და `პან-ისლამისტური~ თურქეთის რევანშისტული გეგმების განხორციელების პოლიგონად;
- მათი ცნობიერება და მენტალიტეტი ოსმალეთის სამხედრო-ფეოდალური ხალიფატისა და იმპერიალისტური რუსეთის მიერ დეპორტაციამდე გაცილებით ადრე იქნა დეგრადირებული;
- მაჰმადიანი მესხები არ ექვემდებარებიან ადაპტირებისა და ადგილობრივ საზოგადოებრიობაში რეინტეგრაციის მექანიზმებს;
- გადმოსახლების შემთხვევაში, ზემოხსენებული კონტიგენტი შეეცდება ძალისმიერი მეთოდებით მოსწყვიტოს საქართველოს ისტორიული სამცხე, გამოაცხადოს ე.წ. `ახისყას რესპუბლიკა~ და მიუერთოს იგი თურქეთს. ამ თვალსაზრისით განსაკუთრებული მნიშვნელობა ექცევა თურქეთსა და საქართველოს შორის კარწახის სახელწოდებით ცნობილი, რიგით მესამე სასაზღვრო-გადასასვლელი პუნქტის გახსნასა და ყარსი-ახალქალაქის სარკინიგზო მაგისტრალის პროექტის იმპლემენტაციას, რომელთა რეალიზების შემთხვევაში საფუძველი ჩაეყრება სამცხე-ჯავახეთის რეგიონის სოციალ-ეკონომიკურ განვითარებას;
- აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსეთის კონფლიქტების შედეგად დევნილების დიდი რაოდენობით (დაახ. 300 ათასი კაცი) ისედაც დაუძლურებული საქართველო ვერავითარ შემთხვევაში ვერ გაუძლებს მოქალაქეობის არმქონე პირების მორიგ ნაკადს (დაახ. 200-230 ათასი კაცი);
- მაგრამ ძირითად პრობლემას მაინც წარმოადგენს სამცხე-ჯავახეთში მცხოვრები ადგილობრივი სომხური წარმომავლობის მოსახლეობა, რომელიც თავის მხრივ ასრულებს რეპატრიაციის მოწინააღმდეგე - ქართველი ნაციონალისტების უმთავრესი დასაყრდენის ფუნქციას. ხშირ შემთხვევაში ქვეყნის უმაღლესი ხელისუფლება საკუთარ უნიათობასა და უძლურებას აბრალებს სწორედ ადგილობრივ სომხებს, რომლებსაც სათავეში უდგას გასამხედროებული ორგანიზაცია `ჯავახკი~;
მდგომარეობას საგრძნობლად ართულებს ისიც, რომ საბჭოთა კავშირის პოლიტიკური დეცენტრალიზაციისა და კოლაფსის შემდეგ, 1944 წელს სამცხე-ჯავახეთის რეგიონიდან დეპორტირებული მოსახლეობის რეპატრიაციის იდეას თავდაპირველად კატეგორიულად დაუპირისპირდა დამოუკიდებელი საქართველოს პირველი ხელისუფლება ზ. გამსახურდიას მეცადინეობითა და ხელმძღვანელობით. საწყის ეტაპზე მაჰმადიანი აღმსარებლობის მესხებს სთავაზობდნენ გადმოსახლების ორ ვარიანტს, რომელიც თავის მხრივ ითვალისწინებდა ან საქართველოს მოქალაქეობის მიღებას ან ჩვენი ქვეყნის ნებისმიერ რეგიონში განსახლებას ე.წ. `ისტორიული სამშობლოს~ მესხეთ -ჯავახეთის გარდა. ყოველივე ეს კი სრულ თანხვედრაში მოდიოდა იმ დროისათვის მიმდინარე `საყოველთაო გაქართველების პოლიტიკის~ ძირითად იდეოლოგიასთან. დღეისათვის, ჩვენი ქვეყნის უმაღლესი ხელისუფლება ცალსახად აცხადებს მზადყოფნას მიიღოს აქტიური მონაწილეობა ისტორიული სამართლიანობის აღდგენის პროცესში[1], მაგრამ, ამავე დროს ხაზს უსვამს ეტაპობრივი რეპატრიაცია-ადაპტირების პროცესთან დაკავშირებულ რამოდენიმე საკითხს, კერძოდ:
ზემოხსენებული დეპორტაციიდან დღემდე, გავიდა დაახ. 50 წელიწადი, მაგრამ ძირძველი ქართული წარმომავლობის მოსახლეობის წინააღმდეგ რუსეთის სპეც-სამსახურების მიერ აგორებულ ისტერიასა და ფართომასშტაბიან ანტი-მესხურ კამპანიას ბოლო არ უჩანს. დღეისათვის, საქართველოსა და მის ფარგლებს გარეთ აქტიურად მოქმედებენ ის რევანშისტული ძალები, რომლთაც გარკვეული `ველიკოდერჟავული ინტერესებიდან~ და პოლიტიკური მოსაზრებებიდან გამომდინარე, არ აწყობთ ადგილობრივი მოსახლეობის საკუთარ მიწა-წყალზე დაბრუნება. აღნიშნული ძალების განსაკუთრებით აგრესიულად განწყობილი ბირთვი კონცენტრირებულია საქართველოს სამხრეთ რეგიონში და უკავშირდება სომეხ-ნაციონალისტთა არაოფიციალურად მოქმედ `დაშნაკ-ცუტუნის~ პარტიას, რომელსაც თავის მხრივ გააჩნია ე.წ. `ჯავახკის~[2], ~ფარვანცისა~[3] და ~ვირკის~ სახელწოდებით ცნობილი გასამხედროებული ფილიალები სამცხე-ჯავახეთში.
* * *
1998 წელს ახალქალაქში სომხური წარმომავლობის ადგილობრივი მოსახლეობის აქტივისტების მიერ საფუძველი ჩაეყარა ნაციონალურ_განმანთავისუფლებ
ლი მოძრაობის დასაწყისს, რომელიც შემდგომში ფართო საზოგადოებრიობისათვის ცნობილი გახდა `ჯავახკის~ სახელწოდებით (ჯავახეთის სომხური დასახელება). ზემოთ წარმოდგენილი მოძრაობის გავლენა უცბად გავრცელდა რეგიონის მოსახლეობის შთამბეჭდავ ნაწილზე. `ჯავახკის~ ოფიციალურ მიზნებს წარმოადგენდა სომხური კულტურისა და ისტორიული მონაპოვარის შენარჩუნება, ადგილობრივ სკოლებსა და უმაღლეს სასწავლებლებში ეროვნული მენტალიტეტის დამკვიდრება, რეგიონის სოციალ-ეკონომიკური განვითარების სტიმულირება და სხვა.
`ჯავახკის~ ლიდერისა და სამცხე-ჯავახეთის რეგიონის საზოგადოებრივ_პოლიტიკური ორგანიზაციების საკოორდინაციო საბჭოს თავმჯდომარის დავით რსტკიანის განცხადებით, თავდაპირველად `ჯავახკის~ ხელმძღვანელობაში აქტიურ მონაწილეობას იღებდნენ რუსები, ქართველები და ბერძნებიც კი, ხოლო საკუთრივ `ჯავახკმა~ შეიძინა ნაციონალისტური ელფერი ხელისუფლების სათავეში ზ. გამსახურდიას მოსვლის შემდეგ, როდესაც მათ მიერ ფორმირებული ორგანიზაცია იძულებული გახდა `აეღო თავზე ქართველი ნაციონალისტების მიერ დაშინებული სომხური მოსახლეობის უფლებების დამცველი ინსტიტუტის პასუხისმგებლობა~[4]. მაგრამ როგორც ჩანს აღნიშნული ორგანიზაციის თავდაპირველ მიზანს წარმოადგენდა ზოგადად სამცხე-ჯავახეთის რეგიონის მიერთება სომხეთთან ან უკიდურეს შემთხვევაში პოლიტიკური ავტონომიის შენარჩუნება მაინც.
ადგილობრივი სომხების ცენტრიდანულ ინიციატივებს (სწორედ ისე, როგორც აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსეთის მაგალითზე), თავიდანვე ჰქონდა ოფიციალური მოსკოვის მაქსიმალური მხარდაჭერა. კრემლის მიერ წარმოებული მსგავსი ხასიათის პოლიტიკის მიზანს წარმოადგენდა რა თქმა უნდა მაქსიმალური კონტროლის შენარჩუნება საქართველოზე, რომელიც ეგზომ მიზანმიმართულად მიისწრაფოდა დამოუკიდებლო-ბისაკენ.
მოსკოვის მიერ შედგენილი გენგეგმის თანახმად, აფხაზი, ოსი და სომეხი სეპარატისტების დივერსიული მოღვაწეობისაგან დაუძლურებული სუვერენული ქვეყნის (იგულ.: საქართველო) ხელისუფლება იძულებული უნდა გამხდარიყო დახმარების მიზნით მიემართა კრემლისათვის. მაგრამ აღსანიშნავია, რომ არც ზემოხსენებული ვარიანტის განხორციელების შემთხვევაში არ დაისადგურებდა სიმშვიდე და სტაბილურობა საქართველოს სამხრეთ რეგიონში, ვინაიდან თუ გადავავლებთ თვალს ისტორიულ ქრონიკებს ჩვენთვის ნათელი გახდება, რომ ე.წ. `ერთმორწმუნე რუსეთის~ მიერ საქართველოს დაპყრობამ საერთოდ არ შეცვალა ოსმალეთის სამხედრო-ფეოდალური იმპერიის მიერ მაჰმადიანურ აღმსარებლობაზე გადაყვანილი მესხებისა და ზოგადად სამცხე-საათაბაგოს ბედი. პირიქით, რუსეთის ხელში მათი რე-ისლამიზაციის პროცესი საგრძნობლად დაჩქარდა. თუ ერეკლე მე-II დროს, მოსახლეობის ნახევარზე მეტი ჯერ კიდევ ინარჩუნებდა ქრისტიანობას, პასკევიჩის ანტიქართულმა პოლიტიკამ მესხეთში ეს უძველესი და უმდიდრესი მხარე საბოლოოდ ჩამოაცილა დედასამშობლოს. ამ პოლიტიკით პასკევიჩმა (იგივე გრაფმა ერევანსკიმ) საფუძველი ჩაუყარა სომხური წარმომავლობის მოსახლეობის გაბატონებას მესხეთში. ეს კარგად არის ნაჩვენები `ქვათა ღაღადში~. მეფის მოხელეთა მხრიდან სომეხი მოსახლეობის ლობირება შემდგომ წლებშიც გაგრძელდა. მან განსაკუთრებული ძალა და მასშტაბები მიიღო საბჭოთა რეჟიმის დროს და საბოლოო ჯამში ბახჩო ქობულოვისა და მის თანამზრახველთა მხრიდან `ანკარის იმპერიალიზმისადმი ე.წ. თურქი -მესხების მხარდაჭერის საქმის~ პროვოცირებითა და ყოველივე ზემოხსენებულის საფუძველზე მათი მასობრივი გადასახლებით დამთავრდა 1944 წელს[5].
სუვერენული საქართველოს პირველი პრეზიდენტის ზ. გამსახურდიას მმართველობის დროს, სამხცე-ჯავახეთის რეგიონი ფაქტიურად ცენტრალური ხელისუფლების იურისდიქციის ფარგლებს მიღმა იმყოფებოდა. ცენტრისა და პერიფერიის ბოლოდროინდელი დაპირისპირების ძირითად მიზეზს წარმოადგენდა ე.წ. სახელმწიფო რწმუნებულებისა და გამგებლების ინსტიტუტი: აღსანიშნავია, რომ ადგილობრივმა სომხურმა მოსახლეობამ უარი განაცხადა მიეღო საქართველოს დედაქალაქიდან გამოგზავნილი მორიგი სამი ჩინოვნიკი, მათი ქართული წარმომავლობიდან გამო. დემარშის ფორმა იყო საოცრად მარტივი _ ახალქალაქის ადმინისტრაციის შენობის წინ შეგროვილი შეიარაღებული ხალხი არ უშვებდა შენობაში თბილისიდან გაგზავნილ წარმომადგენელს. ზემოხსენებული პროტესტების სერია ორგანიზებულ იქნა მოძრაობა `ჯავახკის~ მიერ. დავით რსტკიანი ხსნის ყოველივე ზემოხსენებულს შემდეგნაირად: `პრეფექტურები შემოღებულ იქნა ტოტალიტარული რეჟიმიდან დემოკრატიისა და თავისუფალი საბაზრო ეკონომიკის პრინციპებზე გარდამავალ პერიოდში, მაგრამ ჩვენ მიგვაჩნდა, რომ მათ მივყავდით დიქტატურისაკენ, გამომდინარე იქიდან, რომ ზემოთ წარმოდგენილი ინსტიტუტები ამყარებდნენ ცენტრის აღმასრულებელ ხელისუფლებას. ადგილობრივი მოსახლეობა ანიჭებდა უაღრესად დიდ მნიშვნელობას მორიგი სახელმწიფო პრეფექტის ეროვნულ წარმომავლობას, ვინაიდან არადემოკრატიულ სახელმწიფოში, რომელშიც არ არსებობს მკვეთრად განსაზღვრული ფასეულობათა სისტემა და საზოგადოებრივი თანაცხოვრების გარკვეული წესები, ეროვნულ უმცირესობათა თავისუფლება, რომელსაც უზრუნველყოფს ქვეყნის კონსტიტუცია და სხვა არანაკლებ მნიშვნელოვანი პრინციპები, ხალხის ბედი დამოკიდებულია კონკრეტულ პიროვნებაზე, რომელიც დანიშნულია აღნიშნულ თანამდებობაზე ცენტრალური ხელისუფლების მიერ.[6] ჩვენ არ ვენდობოდით ლეგიტიმური გზით არჩეულ ხელისუფლებას, სწორედ ამიტომ გვსურდა, რომ მისი წარმომადგენლის ფუნქცია ახალქალაქში შეესრულებინა სომხური წარმომავლობის მქონე მოქალაქეს. საქართველო ახლაც არ არის დემოკრატიული სახელმწიფო, თუმცა გარკვეული პოზიტიური ძვრები ამ ბოლო დროს შეინიშნება~.
სანამ ოფიციალური თბილისი არ წავიდოდა გარკვეულ კომპრომისზე რეგიონს მართავდა უფლებამოსილი პირების დროებითი კომიტეტი. ახალქალაქის სამოქალაქო კრების თავმჯდომარისა და მოძრაობა `ჯავახკის~ ერთ-ერთი ლიდერის ტიგრან კარახანიანის განცხადების თანახმად: `ზემოხსენებული კომიტეტი ფორმირებულ იქნა რეგიონში არსებული, პოლიტიკური ვაკუუმის შედეგად წარმოქმნილი უაღრესად დაძაბული და კრიმინოგენული ვითარების გაკონტროლებისა და სტაბილურობის კალაპოტში მოქცევის მიზნით~.
რეგიონში დღესაც შენარჩუნებულია ანტაგონისტური დამოკიდებულება საქართველოს ცენტრალური ხელისუფლების მიმართ და ვიდრე საქართველო 1999 წელს ევროსაბჭოს წინაშე აღებული ვალდებულების თანახმად, დაიწყებდეს პოტენციური რეპატრიანტების ისტორიულ სამშობლოში ეტაპობრივ გადმოსახლებას, აუცილებელია სამცხე-ჯავახეთის ადგილობრივ მოსახლეობასთან კონსტრუქციული დიალოგის გზით აღნიშნულ პროცესთან დაკავშირებული პრობლემატიკის განხილვა, მათი მოთხოვნების მაქსიმალური გათვალისწინება და ზოგადად რეგიონში მოქმედი გასამხედროებული საზოგადოებრივ-პოლიტიკური ორგანიზაციების `ჯავახკისა~ და `ფარვანცის~ მესვეურთა რადიკალური შემობრუნება ჩვენსკენ, ვინაიდან სწორედ მათზე არის დამოკიდებული სომხური მოსახლეობისა და ქართველების ერთიანი სახელმწიფოს ფარგლებში მშვიდობიანი თანაცხოვრების პერსპექტივა.
1944 წლის ნოემბერში ისტორიულ სამცხე-საათაბაგოში ყოფილი საბჭოთა კავშირის ტოტალიტარული ხელისუფლების მიერ ჩადენილი არნახული მასშტაბის დანაშაულებრივი ქმედება, რომელიც მდგომარეობდა ადგილობრივი მოსახლეობის საცხოვრებელი ადგილებიდან მოწყვეტასა და მასობრივ დეპორტაციაში უნდა გულისხმობდეს შემდეგი პოლიტიკური ხასიათის განცხადების გაკეთებას ჩვენი ქვეყნის უმაღლესი ხელმძღვანელობის მხრიდან:
საქართველოს საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკის სამცხე-ჯავახეთის რეგიონში განხორციელებულ დანაშაულზე, ზემოხსენებული მოსახლეობის დეპორტაციის შედეგებსა და შესაბამისად მატერიალურ თუ მორალურ ზარალზე, 1956 წლის გადაწყვეტილების თანახმად, დეპორტირებულთა, ანუ ე.წ. `სპეცგადასახლებულთა~ სტატუსის მქონე პირების განსახლებაზე პასუხისმგებლობა უნდა დაეკისროს საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკების კავშირის (სსრკ) დღევანდელ სამართალმემკვიდრეს - რუსეთის ფედერაციას.
საქართველოს ხელისუფლება სოციალურ-ეკონომიკური განვითარების ინტერესების გათვალისწინებითა და საერთაშორისო თანამეგობრობის მხარდაჭერით, მზად არის ხელი შეუწყოს დეპორტირებულთა გარკვეული კონტიგენტის საქართველოში არა რეპატრიაციას, არამედ გარკვეულ იმიგრაციულ პროცესებს.
ე.წ. `იმიგრანტთა~ მიღების საკანონმდებლო ბაზად საქართველო მიიჩნევს `იმიგრაციის შესახებ~ კანონს, რომლის შესაბამისადაც გაზრდის ყოველწლიურად იმიგრაციულ კვოტას და მიანიჭებს მათ - იმიგრანტთა სტატუსს.
მთელი სისრულითა და შინაარსობრივი დატვირთვით იქნება ამოქმედებული `იმიგრაციის შესახებ საქართველოს ორგანული კანონის მე-13 მუხლი `იმიგრანტების ადაპტაციის ხელშეწყობის თაობაზე~.
შეტანილი იქნება სათანადო ცვლილებები ~საქართველოს მოქალაქეობის შესახებ კანონში~, რათა ზემოთ წარმოდგენილი კატეგორიის იმიგრანტებმა - საქართველოში ცხოვრების სამი წლის შემდეგ მაქსიმალურად გამარტივებული წესით მიიღონ ჩვენი ქვეყნის მოაქალაქეობა.
ამრიგად, მსგავსი ხასიათის პოლიტიკური განცხადება აბსოლუტურად სხვა განზომილებაში აყენებს 1999 წელს ევროსაბჭოში გაწევრიანების დროს საქართველოს ხელისუფლების მიერ აღებულ ისტორიულ ვალდებულებას, როგორც ჩვენს ქვეყანაში, ისე მის ფარგლებს გარეთ და საერთოდ ხსნის დღის წესრიგიდან ე.წ. `მესხური გეგმის~ სახელმწიფო მმართველობის წინააღმდეგ გამოყენების შესაძლებლობას.
უკანასკნელი წლების განმავლობაში ამ მიმართულებით სუსტი და მოუქნელი სახელმწიფო პოლიტიკის არსებობა, თავისთავად ქმნის საზოგადოებრივი აზრის გახლეჩის წინაპირობას. აქტიურად მიმდინარეობს დავა ტერმინებზე `თურქი-მესხი~, `ახალციხელი თურქი~, `მაჰმადიანი მესხი~ და სხვა.
ხოლო, პოტენციურ რეპატრიანტთათვის მსგავსი ხასიათის სტატუსის მინიჭება ქმნის ბრწყინვალე წინაპირობას იმისათვის, რომ ცალკეულმა ინდივიდმა ადგილობრივ საზოგადოებაში ინტეგრაციის და ზოგადად საქართველოს მოქალაქეობის მიღების მიზნით თვითონ ეძებოს თავისი ისტორიული წარსული, აღიდგინოს მამა-პაპისეული გვარი და ა.შ. ხოლო, მას ამ მცდელობაში მხარში მაქსიმალურად ამოუდგება როგორც სახელმწიფო, ისე საზოგადოება.
ზემოთ წარმოდგენილი არგუმენტებისა და გადმოსახლების თეორიული მოსაზრებების გათვალისწინებით, ლოგიკურად მივდივართ დასკვნამდე, რომ აღნიშნული პრობლემატიკა საჭიროებს სიღრმისეულ დამუშავებასა და სახელმწიფო დონეზე შესწავლას, ვინაიდან ლოდინის დრო საქართველოს აღარ გააჩნია. ერთის მხრივ ნათელია, რომ ევროპის ესოდენ გავლენიანი ინსტიტუტის წინაშე აღებული ვალდებულების შესრულება წარმოადგენს ჩვენი ქვეყნის ხელისუფლების მიერ საყოველთაოდ გაჟღერებული საგარეო-პოლიტიკური დოქტრინის უმთავრეს პრიორიტეტს, რომელიც თავის მხრივ ორიენტირებულია დასავლეთ ევროპულ და ზოგადად ევრო-ატლანტიკურ გეოპოლიტიკურ სივრცეში მაქსიმალურ ინტეგრაციაზე. წინააღმდეგ შემთხვევაში, საერთოდ უნდა გადახალისებულ იქნას, როგორც ჩვენი საგარეო ორიენტაცია, რომელსაც საქართველო მიჰყვება უკანასკნელი 10 წლის განმავლობაში და აღსანიშნავია, რომ ამ გზაზე მიაღწია კიდეც გარკვეულ წარმატებას, ისე ჩვენი ერის მენტალიტეტი.
ჩემი აზრით ეს ხალხი აუცილებლათ უნდა დაბრუნდნენ თავის სამშობლოში.
არიმიტომ რომ რაღაც ვალდებულებებია და უნდა დაჩქარდეს არემედ იმიტომ რომ თავიანთი სმშობლოა და უფელბა აქვთ დაბრუნდნენ.
ის პრობლემაა ნაკლებადაა რომ მუსულმანები არიან, ეგრე აჭარაშიც ბევრი მუსლიმანი იყო მარა მოექცა დღეს ბევრი.
ვ. ჯაოშვილის ცნობით XIX ს. დასაწყისში საქართველოში ცხოვრობდა 30 000 ქართველი და 7 000 სხვა ეროვნების წარმომადგენელი, ძირითადად მუსლიმები. მაგრამ XIX დასაწყსში დაწყებულმა რუსეთის ანტიქართულმა პოლიტიკამ მე ვფიქრობ ჩატეხა ხიდი ქართველებს (მუსლიმანებს და ქრისტიანებს) შორის, რუსეთის ხელისუფლება ავიწროვებდა მუსულმანებს და მათ ძალიან ცუდ პირობებში ამყოფებდა რის გამოც გაჩნდა განსხვავებული იდენტობა ქართველებს შორის. მუსლიმანები ხედავდნენ რომ ტერმინი ქართველი ასოცირდებოდა მართლმადიდებლობასთან რის შედეგადადც ბევრი იძულებული იყო წასულიყო თურქეთში ზოგმა საერთოდ თურქული გვარიც მიიღო რის შედეგადადც იწყება მათში ქართველობის და განსაკუთრებით ქართული ენის დავიწყების პროცესი. რუსეთის მთავრობა თავის მხრივ ყველა მუსლიმანს სამცხეში თურქად ნათლავდა.
1828-1829 წწ რუსეთ-თურქეთის ომის დროს დადებული ადრიანოპოლისის ზავის შემდეგ სიტუაცია უფრო გართულდა რუსეთს ჰქონდა გადაწყვეტილი ამ ადგილზე კაზაკები ჩაესახლებინა რამაც კვლავ ბევრ მუსლიმ ქართველს აიძულა დაეტოვებინა საქართველო და თურქეთში გადახვეწილიყო.
რაც შეეხება ახალციხის მაზრის მოსახლეობას, 1880 წელს ახალციხის მაზრაში იყო 18 150 ქართველი მათგან 4700 ქრისტიანი და 13 000 მუსულმანი.
ესეც ახალციხის მოსახლეობის დინამიკა:
სულ ქართველი სომეხი თათარი(აზერაიჯანელი)
1880 18 150 16 886 10 141
1886 58 791 23 185 15 042 16 141 თურქი (აქ თათრები და თურქები იქნენ ცალკე აღრიცხულნი)
1897 68 837 12 213 16 886 12 370 24 137
1917 16% 10% 22% 52%
1926 16% 10% 22% 52%
აზებაიჯანელი (აქ მუსლიმანები მთლიანად აზერბაიჯანელებად ჩაწერეს)
1939 26% 10% 64%
1897 წლის გამოკითხვის დროს ნაციონალობის განსაზღვრა მიდიოდა ენის მიხედვით, რადგან ქართველი მუსლიმების უმრავლესობა ლაპარაკობდა თურქულად ისინი მონათლულნი იქნენ როგორც თურქები, აბა სხვა რა უნდა ყოფილიყო მიზეზი იმისა რომ 1897 წელს ცხივრობდა 24 137 თურქი ხოლო 1886 კი არცერთი?
ხოლო 1939 წლის გამოკითხვებით ალბათ "ახალი მეთოდი"გამოიგონეს რამე მუსლიმანი ქართველების გასათურქებლად და რატომღაც ყველა თათარი(აზერბაიჯანელი), თურქი და მუსულმანი ქართველი აზერბაიჯანელებად ჩაწერეს.
რაც შეეხება მოყვანილ ციფრებს რომ საქართველოდან გაასახლეს 120 000 - 140 000 ანდა მატვეევის ცნობა თითქოს მათი რაოდენებოდა იყო 158 000 არასწორად მიმაჩნია იმიტომ, რომ მაშინ საქართველოში იყო 88 000 თურქი-მესხი და 4 000 მუსლიმანი ქურთი, ხოლო ფრონტზე იბრძოდა 5-6 ათასი ანუ 90 000-ზე მეტი არ შეიძლებოდა ყოფილიყო.
თუმცა არის კიდევ თურქეთის მონაცემები, რომლებიც ასახელებენ თითქოს ყველა მუსლიმანი ქართველი ყოფილიყოს რაღაც მიზერი რაოდენობის გამოკლებით და თითქოს აზერბაიჯანელები საერთოდ არ არსებულიყვნენ. გასაგებია რატომ იყენებს თურქ-მესხური ორგანიზაციის წარმომადგენლები ძირითადად ამ მონაცემებს.
თურქი-მესხები 1944 ნოემბერშიდეპორტირებულნი უქნენ მატარებლით ყაზახეთსა და უზბეკეთში. მგზავრობის და უნაყოფო მიწებზე დასახლების შედეგად დაიღუპა 17 000 ადამიანი, ამ ფაქტს ისიც აძლიერებდა რომ მაშინ მიდიოდა მეორე მსოფლიო ომი და მატერიალური დახმარების გამოგზავნა ძალზედ ჭირდა ხოლო თურქ-მესხ რეპატრიაციის ცენტრის ცნობით დაიღუპა 56 000, თუმცა მათი თქმით სულ დეპორტირებული იყო 120 თუ 140 ათასი, ზუსტად არ მახსოვს. სტალინის სიკვდილის შემდეგ იყო მცდელობა რომ ისინი ჩამოესახლებინათ უკან საქართველოში მაგრამ ადგილობრივმა მოსახლეობამ პროტესტი გამოთქვა რის შედეგადაც ბრძანება არ იქნა სისრულეში მოყვანილი.
ამ ხნის განმავლობაში თურქმა მესხებმა თავიანთი "მომთაბარე" მდგომარეობა გამოიყენეს ერთის მხრივ და მოახერხეს ძირითადად ბოსტნეულის ბიზნესის წამოწყება და ზოგოერთმა მათგანმა თავისი მატერიალური მდგომარეობა საგრძნობლად გამოასწორა ხოლო 1989 წელს განვითარებული მოვლენების შედეგად უზბეკმა ნაციონალისტებმა გააჩაღეს ანტი თურქული კამპანია. იყო მაგალითად ასეთი სახის ლოზუნგები, რომ "ეს თურქები კარგათ ცხოვრობენ ჩვენ საწყალ და ღარიბ უზბეკების ხარჯზე", რამაც გამოიწვია თურქი მესხების დარბევა. მაშინდელმა საბჭოთა ხელისუფლებამ მიიღო ზომები და გადაასახლეს ისინი საბჭოთა კავშირის სხვადასხვა რეგიონებში რა თქმა უნდა იმის შემდეგ რაც მესხეთის მოსახლეობამ კვლავ პროტესტი გამოთქვა მათ ჩამოსახლებაზე.
რათქმა უნდა ეჭვ გარეშეა რომ მათი უმრავლესობა ქართველია მაგრამ ისიც გასათვალისცინებელია რომ თათრების (აზებაიჯანელების ) რაოდენობა 20-25% (ახალციხის მაზრის)დაბლა არასდროს ყოფილი, შესაბამისად მათსა და მუსლიმან მესხებს შორის აღრევასაც ხშირად ჰქონდა ადგილი პლიუს ამას ემატება თურქები და მუსლმანი ქურთები. აგრეთვე ისიც უნდა ითქვას, რომ რუსეთის წყალობით ჩვენს შორის სრულიად ჩატყდა ხიდი. XIX ს. მოყოლებული თურქი-მესხები მხარაჭრას მარტო თურქებიდან ხედავდნენ და დღესაც მათ სერიოზული კავშირები აქვთ ბევრ თურქ პოლიტიკოსთან. ამას ემატება ისიც რომ როგორც ზემოთ ავღნიშნე ქართველებმა უკვე ორჯერ უთხრეს უარი მათ საქართველოში დაბრუნებაზე. პირველად სტალინის სიკვდილის შემდეგ და მეორედ 1989 წელს მათთვის ძალიან მძიმე წუთებში. რაც ეჭვგარეშეა, რომ მათ მხრიდან ქართველებისადმი დამოკიდებულებას უფრო გაამწვავებდა.
კომუნისტების დროს მოხდა მათი ჩამოსახლება და შეიქმნა საქართველოს სხვადასხვა რეგიონებში რამოდენიმე სოფლის ტიპის დასახლება. მაგალითად ხაშურში მცხოვრები თურქი-მესხების თქმით ისინი ხშირად განიცდიდნენ დამცირებას ქართველების მხრიდან, იყო ესეთი შეძახილები ნუ უყურებთ ქართულ მიწას თქვენ თურქები ხართ და არა ქართველები, რის შედეგადაც ისინი ხანდახან ბავშვებს ვერ უშვებდნენ გარეთ. აგრეთვე ქრისტიანი უხუცესი მესხების თქმით თუ ახალგაზრდა ქალი მიდიოდა მარტო ის შეიძლება გზაში გაეუპატიურებინა მუსლიმ მესხს (1944 წლამდე ამბავს ვყიბი აქ რათქმა უნდა) მსაგავსი შემთხვევების მოყვანა ბევრი შეიძლება. ეს ყველაფერი ნათლად ყოფს იმას რომ XIX ს.-დან მოყოლებული ძირითადად მიდიოდა ქრისტიანი და მუსლიმანი ქართველების დაშორების პროცესი და ამას ის ფაქტიც ერთვის რომ თურქ-მესხებს შორის ბევრი თურქი, აზერბაიჯანელი და ქურთია. ამით ნათელად ჩანს რომ ზოგიერთ მათგანს არანაირი კავშირი არა აქვს ქართველობასთან.
რაც შეეხება მათ მსგავსებას ქართველებთან მე ვნახე ერთ-ერთი თურქ-მესხური ორგანიზაციის ბვროშურა სადაც იყო თურქი-მესხი ბავშვების სურათები და აღმოვაჩინე ბევრ მათგანში რუსული ნაკვთები, რამაც ისეთი შთაბეჭდილება დამიტოვა თითქოს ისინი განგებ ცდილობდნენ ენახებინათ რამდენად "თეთრები" არიან და არა მათი რეალური მსგავსება ქართველებთან. რაც მათი სურათები მაქვს ნაანხი ძირითადად ისინი თურქებს გავდნენ ვიდრე ქართველებს. სამწუხაროდ მე არ ვიცნობ მათ პირადად ასე რომ არ შემიძლია დაზუსტებით გამოვთქვა ჩემი აზრი იმასთან დაკავშირებით თუ გარეგნულად რამდენად გავან ქართველებს.
რაც შეეხება ორმხრივ არგუმენტებს:
[quote]
უწინარეს ყოვლისა აღსანიშნავია, რომ არ არსებობენ ე.წ. თურქი –მესხები. არსებობს ქართველ მაჰმადიანთა ჯგუფი, რომელსაც სწყურია ისტორიულ სამშობლოში დაბრუნება;[/quote]
როგორც ძემოთ ვთქვი მათ შორის საკამოდ ბევრია არა ქართველი აე, რომ ყველას ქართველებად მონათვა არ არის მიზანშეწონილი
[quote]- თუ ზემოხსენებული საკითხი არ იქნება გადაწყვეტილი თვალსაჩინო მომავალში საქართველოს არ შეუშვებენ ევროკავშირის სივრცეში;[/quote]
ეს არგუნენტი ცოტა ღიმილისმომგვრელია. თურქეთში 17 მილიონიან ქურთ მოახლეობას ელემენტარულად პარტიის დაფუძნების უფლებაც არ აქვთ (დაფუძნებული კი აქვთ მაგრამ რა პირობებში უწევს მუშაობა იმაშია საქმე) არაფერს ვლაპარაკობ მასმედიის საშვალებებზე. დღსდღეობით აქტიურად მიდის თურქეთის ევროკავშირში შესვლის კამპანია სადაც ძირითად ხელისშემშლელ ფაქტორად კვიპროსის საკითხი და ადამინის უფლებების დარღვევები გვევლინება სადაც გაკვრითაც არ ფიგურირებას ქურთების საკითხი.
[quote]- საქართველო ვეღარ იოცნებებს ნატოში სრულფასოვან ინტეგრაციაზე, ვინაიდან უკანასკნელის მიერ წამოყენებული მოთხოვნების კატეგორიას უმთავრესწილად განეკუთვნება აფხაზეთის, სამხრეთ ოსეთის კონფლიქტების მოგვარება და ზემოხსენებული ეთნიკური ელემენტების რეპატრიაცია ტოტალიტარიზმის მსხვერპლთა რეაბილიტაციის მიზნით; [/quote]
რათქმაუნდა. იმიტომ რომ ამას გამწარებული ლობირებს თურქეთი მაგრამ თუ საქართველო დაიჭერს ღირსეულ პოზიციას და შეწყვეტს სელჩუკების ერთ ადგილზე ძრომას ყველაფერის მიზანშეწონილად გადაწყვეტა შეიძლება.
[quote]- საქართველოს ხელისუფლება იძულებული გახდება კარდინალურად შეცვალოს საგარეოპოლიტიკური პრიორიტეტები და ზოგადად ვექტორი;[/quote]
ამ კარდინალურში იგულისხმება რუსეთის და თურქეთის გარკვეული წრეების განაწყენება რაც ნორმანულ მთავრობას სულ ერთ ადგილზე უნდა ეკიოს
[quote]- ე.წ. თურქი-მესხები საკუთრივ წარმოადგენენ პასიონარულ ეთნოსს, რომელიც მისცემს საქართველოს კარგ მებრძოლებსა და დაიცავს ჩვენი ქვეყნის უსაფრთხოებას (ამის დასტურად მათ მოჰყავთ ის ისტორიული ფაქტი, რომ მე-II მსოფლიო ომს პატრიოტულად შესწირა თავი 45.000-მდე ახალციხელმა მუსლიმმა);
[/quote]
ეგ მასალები არასწორია. 1939 წელ სულ საქართველო იყო 90-95 ათასი თურქი მესხი. ხოლო II მსოფლიო ომში ომობდა 5 ათასამე (ესე ცოტა იმიტომ რომ არ ენდობოდნენ უცებ თავში რაღაც არ მოსვლოდათ და ჰიტლერის არმიას არ ჩახუტებოდნენ ) და 45 ათასი საიდან დაიღუპა? რაც შეეხება საქართველოსთვის ომს, თურქული იდენტობის მქონე ადამინმა არამგონია თავი შესწიროს საქართველოს ისევე როგორც ჩვენმა მოძმე ჯავახელმა ხაჩიკამ და ქვემო ქართლელმა მემედამ
[quote]- აღნიშნული პირების რეპატრიაცია, საშუალებას მისცემს საქართველოს დაამყაროს კეთილმეზობლური და სანდო ურთიერთობები თურქეთის რესპუბლიკასთან, რომლის დახმარების გარეშეც ჩვენი ქვეყნის შემდგომი ეკონომიკური განვითარება უბრალოდ წარმოუდგენელი იქნება;[/quote]
შენ როგორ ფიქრობ თურქეთი ჩვენ გვიყურებს როგორც პოტენციურ "კეთილ მეზობელს" თუ როგორც პოტენციურ კოლონიას ანუ ჟარგონულად რომ ვთქვათ პოტენციურ "შნირ მეზობელს"? მე კარგათ ვიცი მაგათი პანთურქიზმის და პან-ისლამისმის იდეები, რომლითაც მთელი ქვეყნის პოლიტიკური ელიტა მოშხამულია. სიზმრებში ხედავნ ერთაინ სახელმწიფოს რომელშიც იქნება ყველა თუქრი ბალკანეთიდან ჩინეთამდე
[quote]
- ე.წ. თურქი-მესხები საქართველოს განიხილავენ რუსეთისა და `პან-ისლამისტური~ თურქეთის რევანშისტული გეგმების განხორციელების პოლიგონად;[/quote]
არ არიან თუ? რათქმუნდა მათშიც არის ქართველები რომლეთაც სრული უფლება აქვთ დაბრუნების მაგრამ არა განურჩევლად ყველას!
[quote]
- მაჰმადიანი მესხები არ ექვემდებარებიან ადაპტირებისა და ადგილობრივ საზოგადოებრიობაში რეინტეგრაციის მექანიზმებს;[/quote]
ეს ცოტა ვრცელი საკითხია ეხლ მეზარება ამაზე დაწერა უბრალოდ ერთს ვიტყვი არც კის თქმა შეიძლება და არც არა. ამაზე უნდა წავიდეს ინტენსიური მუშაობა სადაც საზოგადოების წევრებიც მიიღებენ მონაწილეობას.
[quote]
- გადმოსახლების შემთხვევაში, ზემოხსენებული კონტიგენტი შეეცდება ძალისმიერი მეთოდებით მოსწყვიტოს საქართველოს ისტორიული სამცხე, გამოაცხადოს ე.წ. `ახისყას რესპუბლიკა~ და მიუერთოს იგი თურქეთს. ამ თვალსაზრისით განსაკუთრებული მნიშვნელობა ექცევა თურქეთსა და საქართველოს შორის კარწახის სახელწოდებით ცნობილი, რიგით მესამე სასაზღვრო-გადასასვლელი პუნქტის გახსნასა და ყარსი-ახალქალაქის სარკინიგზო მაგისტრალის პროექტის იმპლემენტაციას, რომელთა რეალიზების შემთხვევაში საფუძველი ჩაეყრება სამცხე-ჯავახეთის რეგიონის სოციალ-ეკონომიკურ განვითარებას;[/quote]
თუ მათი ჩამოსახლება მოხდება კომპაქტურად მესხეთში რათქმაუნდა. მაგრამ როგორც ვიცი რადიკალური თურქ-მესხური ორგანიზაციების გარდა ამ იდეას სხვები არ აყენებენ.
[quote]
- აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსეთის კონფლიქტების შედეგად დევნილების დიდი რაოდენობით (დაახ. 300 ათასი კაცი) ისედაც დაუძლურებული საქართველო ვერავითარ შემთხვევაში ვერ გაუძლებს მოქალაქეობის არმქონე პირების მორიგ ნაკადს (დაახ. 200-230 ათასი კაცი);[/quote]
მათი რიცხი როგორც ვიცი არა 200 არამედ 400 ათასამდეა. თუ სულ ყველა მმოინდომებს ჩამოსვლას მაშინ ორი აზრია არ არის, რომ მძიმე ტვირთი იქნება. სადაც მათი ჩამოსახლების მომხრე ევროკავშირი ყოველწლირად მათხოვრულ 20 მილიონს გადმოგვიგდებს, რომლის დიდ ნაწილსაც ჩინოვნიკები შეჭამენ და როგორც მუსლიმანი ისე ქრისტიანი მოსახლეობა სერიოზული საფრთხის წინაშე დადგება. ამას კი ევროკავშირიც ერთი ყურიდან გავუშვებს და მთავრობაც.
[quote]
- მაგრამ ძირითად პრობლემას მაინც წარმოადგენს სამცხე-ჯავახეთში მცხოვრები ადგილობრივი სომხური წარმომავლობის მოსახლეობა, რომელიც თავის მხრივ ასრულებს რეპატრიაციის მოწინააღმდეგე - ქართველი ნაციონალისტების უმთავრესი დასაყრდენის ფუნქციას. ხშირ შემთხვევაში ქვეყნის უმაღლესი ხელისუფლება საკუთარ უნიათობასა და უძლურებას აბრალებს სწორედ ადგილობრივ სომხებს, რომლებსაც სათავეში უდგას გასამხედროებული ორგანიზაცია `ჯავახკი~; [/quote]
რათქმაუნდა მსგავსი ხალხიც არანაკლები იქნება მაგრამ მათი რეპატრიაცია ისედაც იმდენ პრობლემას შობს, რომ არ არის საჭირო ამისთვის მარტო სომხების წინააღმდეგობა მოიყვანო მიზეზად.
აქ დავდებ პოსტს გვერდითა ფორუმიდან.
რასაც აბსოლუტურად ვეთანხმები.
შაჰნავაზი
ეს ყველაფერი არის სტერეოტიპი
სინამდვილეში:
არის ძალიან კანონმორჩილი ხალხი
მათი უმრავლესობა ცხოვრბოს ა.შ.შ.-ში და იქ მათი კრიმინალურობის დონე არის 0%
რუსები მაგრად დევნიდნენ და იმიტომ გაიქცნენ ამერიკაში, ერთ-ერთმა შუა აზიურმა ქვეყანამ მოუწყო გენოციდი და დასახლდნენ უდაბნოში და ისეთი ქალაქი გააშენეს, 6-8 წელიწადში 4-ჯერ გაზარდეს უძრავი ქონების ფასი
საქართველOშიც, მათი ნასახლარები რომ ნახოთ, მიხვდებით, როგორი მშრომელი ხალხია, მათი შექმნილი ტერასები ახლაც არ ჩამოშლილა, სულ კლდეებზე ცხოვრობდნენ
გამსახურდია და იმ დროინდელი დისიდენტები მომხრეები იყვნენ ჩამოსახლების დამოუკიდებლობას სანამ მიიღებნდა საქართველო, მერე დაიხია გამსახურდიამ უკან და მერე დაიწყო, საქართველოში მხოლოდ ქართველებიო (ვითო ისინი ქართველები არ იყვნენ)
კოსტავა მომხრე იყო ჩამოსახლებისა
იხვეწებოდნენ ყველაფერ ქართულს და საქ.კ.პ. ცკ. წერდა, ტქვენ ქართველები არ ხართო და აზერბაიჯანულ დედა ენას და სხვა სახელმძღავნელოებს უგზავნიდა
სპონტანურად და გაუაზრებლად არაფერი უნდა მოხდეს, მაგრამ პრინციპულად მიუღებელია პოზიცია, რომელიც მათ ჩამოსახლებას ეწინააღმდეგება. აზრი არ აქვს მაგის მტკიცებას. ჯობს ყველამ იფიქროს ვადებზე, ფორმებზე, რაოდენობაზე, ადგილზე, სად დასახლდებიან და ასე შემდეგ და არა ის, რომ ვიძახოთ, არ გვინდა
კანონი მიიღეს.
ცუდია ასე მოუმზადებლად რომ მიიღეს კანონი
მაგრამ საზოგადოების ბრალიცაა, იმის მაგივრად, რომ ჯანსაღი დისკუსია ყოფილიყო და გამოსავალზე, გეგმებზე და ასე შემდეგ გვემსჯელა, საზოგადოების ერთი ნაწილის ძალა და ნერგია იმის უსაგნო მტკიცებაში იხარჯებოდა, რომ არ შეიძლება სხვა ეროვნების ხალხის ჩამოსოახლება, რაც, რათქმაუნდა, სისულელეა და მივიღეთ კიდეც მოსალოდნელი შედეგი
დღევანდელი ცინცხალი ამბავი:
მაჰმადიანი მესხების რეპატრიაციის შესახებ კანონპრექტის გადავადებას „კონსერვატიული პარტია“ დღეს ბიუროს სხდომაზე მოითხოვს.
ოპოზიციას მიაჩნია, რომ კანონპროექტის განხილვა მანამდე უნდა შეჩერდეს, სანამ ცნობილი არ გახდება რამდენი მაჰმადიანი მესხი უნდა ჩამოსახლდეს საქართველოში, რა ფინანსური სახსრებია ამისთვის საჭირო და სად მოხდება მათი დასახლება.
„კონსერვატორები“ ბიუროს სხდომაზე ინიციატივით გამოვლენ, შეიქმნას კანონპროქტზე მომუშავე მომსხენებელი ჯგუფი, რომელიც რეპატრიანტთა ისტორიულ წარმომავლობას დაადგენს და კანონპროექტის უარყოფით და დადებით მხარეებს შეაფასებს.
მოგესალმებით და მოგახსენებთ ჩემს რამდენიმე მოსაზრებას თურქი მესხების ისტორიასთან და რეპარტრიაციასთან დაკავშირებით, იმედი მაქვს შესაბამისად დავადასტურებს მას ისტორისული წყაროებით და თქვენც დიდაქტიკაში არ ჩამომართმევთ ამ მცირე ექსკურსს:
I. მას შემდეგ რაც მანუჩარ III-მ ერზრუმის ფაშისათვის წინააღმდეგობის გაწევა ვერ მოახერხა იძულებული შეიქნა ახალდაბაში ჩასულიყო და ოსმალებს (ფორმალურად მაინც) შერიგებოდა, მაგრამ ამან შედეგი არ გამოიღო და იგი იძულებული იყო სტამბოლში წასულიყო, იქ სულთანმა იგი მიიღო ქრისტიანობაც დაუროვა ათაბაგობაც და უკან გამოუშვა. იგი გზად ბიძამისმა ბექამ მოწამლა (ვ.ბაგრატიონი). ეს სწორედ ის ბექაა რომელიც შემდეგ 1625 წელს სამცხეს საფარ-ფაშად მოევლინა.
ამის შემდეგ უკვე იწყება მესხების გამაჰმადიანების პოლიტიკა (და არა გათურქების, როგოც ეს ხშირად ერევათ ხოლმე, რადგან მაშინ ჯერ კიდევ არ არსებობდა ნაციის მაგვარი კანონიზებული სახელწოდება), რაც გამოიხატებოდა ძირითადდ გადასახადებისგან მუსლიმანების გათავისუფლებაში (რაზეც ინფორმაციას გვაწვდის, ვ ბატონიშვილი, ს.გიქია, და ,,გურჯისტანის დიდი დავთარი,,). გარდა ამისა მნიშვნელოვანია ის საკითხი რომ მიწის ფლობა შეეძლო მხოლოდ სამხედრო მოსამსახურეს, სამხედრო სამსახურის უფლება კი მხოლოდ მაჰმადიანებს ჰქონდათ, ამის გამო ნაწილმა თავად-აზნაურობისა მიიიღო მაჰმადიანობა ნაწილი კი საქართველოს სხვა სამეფოობში გაიქცა.
აქაური საეპისკოპოსოები არც გამოიჩეოდნენ იმ დროში ქარტლის კათალიკოსისადმი მორჩილებით ამას საეკლესიო გადასახადების გაუქმება და მიწების ჩამორთმევა მოყვა, რამაც საბოლოოდ წერტილი დაუსვა იქ ქრისტიანული მონასტრების არსებობას.
II. 1647 წელს ახალციხის საფაშოს უკვე ესე ერქვა საათაბაგოს) სათავეში ჩაუდგა როსტომ ფაშა (ათაბაგის წოდების გარეშე). ამ დროისათვის უკვე ძირითადი ნაწილი გამაჰმადიანებულია თავადებისა მათ შორის როსტომის მეუღლეა.
რომლის შესახება ისტორია ალბათ ძირითადად ცნობილია ზემო სტატიიდან. უკვე ამ პერიოდში ძალიან იყო შემცირებული მოსახლეობა და 296 დაცარიელებული სოფელი იყო, 344 კი ერთი-ორი მოსახლითურთ იყო (შ. ლომსაძის ანგარიში).
XVII საუკუნეში კი მხოლოდ ოთხი ქალაქიღა იყო შემორჩენილი სამცხე ჯავახეთში. ანუ 300 წელი აქ მიდიოდა ასიმილაციის მიზანმიმართული პოლიტიკა ისლამის მეშვეობით. თუმცა გლეხები (ვახუშტის ცნობით) უფრო ინარჩუნებდნენ ქრისტიანობას ვიდრე თავადები. მაგრამ მალევე ეს სიტუაცია შეიცვალა და თითქმის ყველამ მიიღო ისლამი. ამვე დროს XVIII საუკუნეში აქ ჩამოასახლეს თარაქამას ტომის ოჯახები, თუმცა არც თუ ისე დიდი რაოდენობით. ცოტა ადრე ქურთები დასახლდნენ ხოლო XIX ს-ის 70 იან წლებში სომხები ჩამოასახლა რუსეთის იმპერიის წარმომადგენლებმა.
ამის შემდეგ იწყება რუსეთის როლის ზრდა საქართველოს არსებობაში. სწორედ აქედან იწყება ყველა მაჰმადიანი მესხის თურქად მოხსენიება, რისისაფუძველი რუსების მიერ მათ მიზანმიმართულ დისკრედიტაციაში კი არ უნდა ვეძიოთ, არამედ იმაში რომ მაშინ იდენტობის საკითხები ძირიადად რელიგიასთან იყო დაკავშირებული და ამაში. მაგრამ მიუდედავად ამისა ოფიციალურ დოკუმენტებში უკვე 1870 წლის აღწერის დროს მათ ეროვნებას და რელიგიურ კუთვნილებას ცალ ცალკე გრაფები ჰქონდა დათმობილი (ტფილისის გუბერნიის აღწერის მასალათა კრებული ტ I).
ხოლო 1916 წლის აღწერის მიხედვით არაქართველ მუსლიმები ძალიან მცირე რაოდენობის არიან (მაგ; ახალქალაქისა და ახალციხის მაზრებში სულ 5% ნაკლები დაახლოებით 5 ათას კაცამდე). (პავლე ინგოგროყვა, საქართველოს წერიტორიის საღვრების შესახებ)
ამის შემდეგ რეგიონში მნიშვნელოვანი ეთნიკური ცვლილებები არ მომხდარა 1944 წლამდე, ასე რომ გადასახლებულთაგან ძირითადი ნაწილი ქართველი იყო, თუ ამას საერთოდ რაიმე მნიშვნელობა აქვს რეპატრიაციასთან მიმართებაში.
იმედი მაქვს ეს
იმედი მაქვს ეს მცირედი მიმოხილვა სინათლეს შეიტან ჩვენს მსჯელობაში და მკითხველს სასიკეთოდ წაადგება.
რა ოდენობის მოსახლეობაზე საუბარი ?
გადაასახლეს დაახლებით 125000 ადამიანი, ამათგან მხოლოდ 13 000 არაქართველი (თუ ამას რაიმე მნიშვნელობა აქვს) თუ მაშინდელ საბჭოთა თვითმმართველობების მონაცემებს დავუჯერებთ,იფრები მათი შეჯერებითაა მიღებული) არსებობს.
ვინმემ ხომ არ იცით რა ხდება ბოლო-ბოლო, ჩამოყავთ?
ჰმ, თუ ჩამოყვანა უნდათ ჩვენ არავინ არაფერს შეგვეკითხება, ისე კი დღევანდელ პირობებში მესხეთში არ უნდა დაასახლონ
რომ ჩამოიყვანენ ეგ უკვე ფაქტია...
და ამდენ წერა-კითხვას და გამოძოებას ვინაა ეს ხალხი და უნდა მივიღოთ თუ არა, ჩემი აზრით ჯობია იმაზე დავიწყოთ ფიწრი, როგორ მივიღოთ, სად დავასახლოთ... როგორ შევუქმნათ დადებითი გარემო და როგორ შევირიგოთ...
სწორედ ახლა გამახსენდა "იავნანამ რა ჰქმნა". მაგდანს რომ მოთმინება არ ყოფნოდა, და ზურაბისათვის დაეჯერებინა, ის სამუდამოდ დაკარგავდა შვილს... საქართველოს კი ნამდვილად არ ყავს დასაკარგი შვილები...
ჩვენ მათი ისტორიული სამშობლო ვართ, რა ეროვნებისაც არ უნდა იყვენ ისინი და ამიტომ ვალდებულნი ვართ ვიპოვოთ ის "იავნანა" რაც მათ გაუთბობს გულს და შეაყვარებს საქართველოს...
გუშინ სპეციალურად მოვძებნე და გადავიკითხე ილიას "ოსმალო საქართველო" რომელიც აჭარის შემოერთებისას აქვს დაწერილი, და თქვენ წარმოიდგინეთ მაშინაც ბევრი ეძახდა აჭარლებს "თათრებს" სწორედ მათ წინააღმდეგ გაილაშქრა ილიამ... და რომ არა მისი და მისთანების სწორი პოლიტიკა, ვინ იცის იქნებოდა თუ არა დღეს აჭარა საქართველოს შემადგენლობაში... მაშინ მემედ აბაშიძის ღვაწლიც ჩაიფუშებოდა, თუ დანარჩენი საქართველო არ დაიჭერდა ღირსეულ პოზიციას...
შემთხვევით ისევ იმ მდგომარეობაში ხომ არ ვართ?
ბოლოს და ბოლოს დავით აღმაშენებელმა 120 ათასი ყივჩაღი გააქართველა იმდენად, რომ ბრძოლებში ენდობოდა, და ჩვენ ჩვენივე დაკარგული ნაწილი, საქართველოს ისტორიული შვილები ვერ უნდა შემოვირიგოთ?
საჭიროა მხოლოდ სწორი პოლიტიკა, და სწორედ ამაზე უნდა ვმსჯელობდეთ ახლა.... როგორ მივიღოთ ისისნი, რომ გავიადვილოთ ადაპტაციის პროცესი, რომ რაც შეიძლება მალე გახდნენ ქართველები...
გაქართველებას რას ეძახით , როგორ უნდა გააქართველო, მე მგონი იქით გაგათათრებენ
დიონისეს
"მთავარი სურვილია!!!
აჭარა საქართველოა და ხალხს აქვს ყველაფრის საშუალება. კი მართალი ხარ ძნელია მუსლიმანებთან ერთად იცხოვრო და შეინარჩუნო რელიგია და ეს თითქმის წარმოუდგენელიცაა, მაგრამ ამ ხალხს არ შეეძლო, რომ შეენარჩუნებინა ენა???
თუ ფერეიდნელებმა 400 წელი შეინარჩუნეს, ამათ 70 წელი გაუჭირდათ???
თურქ მესხები არც ენით და არც სარწმუნოებით არ არიან ქართველები მიუხედავად იმისა, რომ ზოგიერთს სურვილი აქვს, დაბრუნდეს ძველ მიწაზე. (ღმერთმა იცის რისთვის)
მათ თუ ქართველობაზე აქვთ პრეტენზია, სად იყვნენ უმძიმეს წლებში???"
ენით არც სვანები არიან ქართველები, ხოლო გამუსულმანების შემდეგ ძნელია ენის შენარჩუნება, თან მაგენი უზბეკეთში იყვნენ გადასახლებულები. ფერეიდანი უფრო ახლოა საქარტველოდან და იმიტომ შეინარჩუნეს ენა
ასევე ამბობ სად იყვნენო უმძიმეს წლებში???,
გადაასახლეს საქართველოდან და სად უნდა ყოფილიყვნენ?
დრეს ჩამოსახლება უნდათ და შენ წინააღმდეგი ხარ . ასევე წინააღმდეგი იყვნენ ადრეც.
მესხეთში ხალხი დაპანიკებულია უკვე არიქა თურქი-მესხები მოდიანო და წაგვართმევენ რაც ამდენი ხნის განმავლობაში ჩვენი ოფლით აგვიშენებიაო. სოფლებში საერთოდ არ ქონდათ გლეხებს მიწის პასპორტები და ეხლა რო ნახოთ რამხელა რიგები დგას მიწის პასპორტის ასაღებად გვერდით ჩავლაც კი დაგღლით. დაფეთებულია ხალხი.
southruislip
აქ მთავარი უფრო ფინანსური საკითხია. მაგათი დაბრუნება, სახლების მშენებლობა და ასე შემდეგ. წარმოდგენილი გაქვთ რა მაყუთი დაიხარჯება? თან ეს ფული წამოვა საერთაშორისო ფონდებიდან. აი ამ ფულის ხელში ჩაგდებაზეა ლაპარაკი. ამიტომაც ცდილობენ ასე ნაჩქარევად ამ კანონპროექტის მიღებას.
ეს საკითხი 2009 წლის იანვრიდან უნდა განეხილათ თავიდან, უნდა განსაზღვრულიყო სად და რამდენი ოჯახი ჩამოსახლდებოდა, მაგრამ რაღაც გადადეს...
მე არ ვემხრობი მათ ჩამოსახლებას , მაგრამ თუ მაინც გადაწყდა რეპატრიაცია, კომპაკტურად მათი დასახლება დაუშვებელია!
მატასი
staywhite
ნამდვილად. არც ამბობენ რომ ქართველები არიან, ისინი ამბობენ რომ მიწები, სადაც ცხოვრობდნენ მათი იყო...
ეს თომა ჩაგელიშვილის ფილმია თურქი მესხების შესახებ
http://rustavi2.com/news/video_progs.php?id_clip=1673&pr=Toma&l=17&ftp1=1&ftp2=0&ftp3=0
სანამ ერთმანეთს დავჭამთ მოდით შევცვალოთ განსახილველი საკითხი და დავიწყოთ საუბარი რამდენად სწორი იყო კომუნისტების მხრიდან მათი გადასახლება და დავდოთ მასალები,
უზრუნველყოფა Invision Power Board (http://www.invisionboard.com)
© Invision Power Services (http://www.invisionpower.com)
There appears to be an error with the database.
You can try to refresh the page by clicking here.
Error Returned
We apologise for any inconvenience