ჰო, მაგრამ ერთობლივად ხომ ულოციათ მსოფლიო პატრიარქებს მწვალებლებთან ერთად? დიალოგების მომხრე მეც ვარ, და ეკუმენიზმი ერთ ერთი საშუალებაა იმისა რომ ქქადაგო მართლმადიდებლობა, მაგრამ ერთად ლოცვის აზრი არ მესმის.

ვფიქრობ, რომ ერთობლივი ლოცვა ყოველთვის რისკს შეიცავს, ან იმისა რომ დაარღვიო საეკლესიო კანონიკა, ანუ აღასრულო ღვთისმსახურება არამართლმადიდებელთან, ან იმისა, რომ დაარღვიო საეკლესიო ეთიკა, ანუ არაღასრულო ღვთისმსახურება მაგრამ გადამეტებული ლოცვებით, დააბრკოლო მორმწმუნენი..,
მე მომხრე ვარ ცენტრისტული ეკუმენიზმის, რომელიც დიალოგს, ურთიერთგაცნობას და თანამშრომლობას გულისხმობს...

KAIROS




ტანამშრომლობას რა კონტექსტში?

ძალიან ბევრ საკითხებში: ეს იქნება თანამონაწილეობა

ა) მსოფლიო თანამედროვე პრობლემების მიმართ:

1) ეთიკისა და საერთო ქრისტიანული ღირებულებების საერთო დაცვა საყოველთაო აპოსტასიისა და სეკულარიზაციის გარემოში (ქრისტიანული ოჯახის დაცვა სექსუალური გაუკუღმართებისაგან, სიცოცხლის უფლებების მუდმივი მანიფესტაცია( ევთანაზია, ცდები ემბრიონებზე...))

2) ქრისტიანული მშვიდობის მუდმივი მოწმობა და ქრისტიანთა უფლებების ფხიზელი დარაჯობა მსოფლიო პრობლემატურ რეგიონებში ( პალესტინა, ერაყი, ირანი, ჩინეთი)

3) ქრისტიანული მისიის გავრცელება და საერთო პრობლემატიკის დიალოგის ფორმით გადაჭრა

ბ) ურთიერთ ცოდნისა და გამოცდილების გაცვლა

1)ქრისტიანული ოჯახის და თანამედროვე ახალგაზრდობის ეთიკურ აღზრდის გამოცდილებათა ურთიერთგაზიარება

2) ქრისტიანული მეცნიერებების უკეთ შესწავლისა და უკეთ ჩაღრმავებისათვის საერთო მეცნიერული შრომების შესწავლა და სისტემატური გაცნობა, ამ საქმისათვის სტუდენტ-პედაგოგთა ურთიერთგაცვლა...

გ) თანამშრომლობა ყველა იმ საკითხებში რაც ზემოთ იქნა მოყვანილი ( და რომლებიც გამომრჩა) უნდა ემსახურებოდეს ერთადერთ ყველაზე დიდ მიზანს, საერთო ერთიანობის მიღწევას ჭეშმარიტების დათმობის გარეშე!

მე ასე მესმის და ასე მჯერა საღი ეკუმენიზმისა!

პატივისცემით,

კაიროსი!

KAIROS

ამის მომხრე მეც ვარ

ანუ ურთიერთობა ყოველგვარი თანალოცვის და მით უმეტეს თანამსახურების გარეშე

მეც!

ისე, ერთხელ ვუყურე ფილმს ეკუმენიზმზე, რიგ-რიგობით ლოცულობდნენ სხვადასხვა რელიგიის წარმომადგენლები, მართლმადიდებლებმაც თქვეს კვერექსი საგალობელთან (კირიე ელეისონ) ერთად და ესეც ერთგვარ ქადაგებად მივიჩნიე, რავი...

დიდი ძალდატანებით შეიძლება ეგრე ვიფიქროთ, თუმცა მე მაინც არ ვემხრობი, აგიჟებენ ისედაც გაგიჟებულ ლიოტჩიკებს და ეგ უნდა ახლა მაგათ კიდე?

ასეთი ურთიერთობებისა მეც მომხრე ვარ უცხო რელიგიის წარმომადგენლებთან და ასეთი შეხვედრა არ იყო ამასწინათ რუსეთში რომ ჩატარდა და სადაც ჩვენი პატრიარქი იყო და ამ შეხვედრაზე თითქმის ყველა რელიგიის წარმომადგენლები ესწრებოდნენ (ბუდისტები და აშ)და განხილულ იქნა მსოფლიოში მიმდინარე პრობლემები დ ა ასეთი შეხვედრები ხშირად იმართება მგონი

ხშირად იმართება, მაგრამ საქართველოს ეკლესია არ ღებულობს ხშირად მონაწილეობას, თუმცა ამის მიზეზიც აქვს...

ძირს ეკუმენოფობია. ჩვენი ეკლესიის გარდა ყველა მართმადიდებელი ეკლესია ემს-შია. ნეტა მარტო ჩვენ გვყავს ჭეშმარიტი თეოლოგები, რომლებმაც იცნეს ეკუმენიზმის მწვალებლობა? როცა ჩვენი აკადემიისნაერი არააკადემიური სასულიერო სასაწავლებელი არსად არაა. სახვთისმეტყველო წიგნების სიმცირე ასე მწვავედ არსად არაა.
წიგნების გარეშე ჭეშმარიტების მწვდომელები თუ ბევრი გვყვავას, მაშინ ბოდიში.

ჩვენ ყველაზე მაგრები ვართ (?)



ისე, მეც მაინტერესებს, თუ "მწვალებლობაა" ეკუმენიზმი რატომ არ იმსჯელეს ქართველმა თეოლოგებმა და არ გამოსცეს ამაზე ნაშრომი? მწვალებლობა არა კვახი



სიმცირე კი არა საღვთისმეტყველო ნაშრომები მგონი არც არსებობს.

ტოლერანტობა - უმთავრესი რელიგიური ღირებულება თუ თავსმოხვეული იდეოლოგია

მღვდელი ზაზა თევზაძე


რელიგიებს შორის, რა თქმა უნდა, არსებობს განსხვავება და წინააღმდეგობა. თუმცა ეს განსხვავება და წინააღმდეგობა არა მტრობის, არამედ მეგობრობის მიზეზი უნდა გახდეს. ჩვენ შეგვიძლია, აღვფრთოვანდეთ ყოველგვარი თეოფანიით (ღვთის გამოცხადებით), რადგანაც ვიცით, რომ ქრისტე ყველა მათგანის "რეკაპიტულაციას” ახდენს - თავის თავში შემოკრებს და მათზე მაღლდება, როგორც ამბობენ წმ. ირინეოს ლიონელი და წმ. მაქსიმე აღმსარებელი. ჩვენ შეგვიძლია, ყოველ ადამიანში უფლის სახე დავინახოთ, რადგან ვიცით, რომ ყველაფერი შექმნილია ღვთის სიტყვის - ლოგოსის მიერ და აღდგენილია მისი განკაცებით. აქედან გამომდინარე, ქრისტეში ცხოვრების მცდელობა ნიშნავს საკუთარ ლოცვაში, მსახურებაში, სიყვარულში მთელი კაცობრიობის ჩართვას” - ანტიოქიისა და სრულიად აღმოსავლეთის პატრიარქი ეგნატე IV.

ტოლერანტობის [ლათ. თოლერანტია- მოთმენა ,შეწყნარება, ატანა, დაშვება] ქართული შესატყვისები უფრო ადამიანის ან სოციუმის რომელიმე უარყოფით გამოვლენასა და მხარეს ეხება, რომელსაც ითმენენ აუცილებლობისა გამო, იწყალებენ, პატიობენ, ან ნებას რთავენ. ასეთი გაგება მხოლოდ ერთი ასპექტია, პასიური მხარეა იმ სულიერი უნარისა რომელსაც ტოლერანტობას ვუწოდებთ.
ტოლერანტობა უპირატესად ადამიანის აქტიური პოზიციაა - პარტნიორობა, თანაგრძნობა, სხვებისთვის ზრუნვა და გამომდინარე აქედან - პოზიტიური მსოფლმხედველობა; ეს ზნეობრივი და სოციალური აქტივობაა, საკუთარი და სხვათა ღირსების დანახვა და პატივისცემა, ყველასთან ურთიერთობის სურვილი, სამყაროს მრავალფეროვნებისა და ურთიერთდამოკიდებულების გაცნობიერება, მის მიმართ გულისხმიერება და გულშემატკივრობა, რომელიც განსხვავებულის, უცხოს და უფრო მეტიც - მტრისაც, არა მხოლოდ მოთმენას არამედ სიყვარულსა და მასზე ზრუნვას გულისხმობს. აქ არის მხოლოდ ერთი პირობა, ერთი შეზღუდვა, რაზედაც არ ვრცელდება ტოლერანტობის პრინციპი - არ უნდა მოხდეს საყოველთაოდ და ცალსახად აღიარებული ჰუმანური ნორმებიდან გამოსვლა. როგორებადაც შეიძლება ჩაითვალოს ადამიანის ძირითადი უფლებებისა და თავისუფლებების ხელყოფა; მისი უზრუნველყოფის გარანტი ლიბერალურ-დამოკრატიულ ღირებულებებზე დაფუძნებული სახელმწიფო უნდა იყოს, როგორც აუცილებელი ძალადობის ინსტრუმენტი, მაგრამ ამ შემთხვევაშიც აუცილებელია გაიმიჯნოს დამნაშავე და დანაშაული.
,,ტოლერანტობის პრინციპების დეკლარაციით” (ხელმოწერილით 16 ნოემბერს 1995 წლისა პარიზში, იუნესკოს წევრი 185 სახელმწიფოს მიერ). ტოლერანტობა ნიშნავს: ” ჩვენი სამყაროს მდიდარი კულტურული მრავალფეროვნების, თვითგამოხატვის ფორმებისა და ადამიანური ინდივიდუალობის გამოვლენის შესაძლებლობების პატივისცემას, მიღებასა და მართებულ გაგებას. მას ესაჭიროება ცოდნა, ღიაობა, ურთიერთობა, აზრის, სინდისისა და რწმენის თავისუფლება. ტოლერანტობა ესაა თავისუფლება მრავალფეროვნებაში. იგი არა მხოლოდ მორალური მოვალეობა, არამედ პოლიტიკური და სამართლებრივი მოთხოვნაცაა. ტოლერანტობა - ეს ქველმოქმედია, რომელიც შესაძლებელს ხდის მშვიდობას და შეუძლია შესცვალოს ომის კულტურა მშვიდობის კულტურით”. ეს განსაზღვრება გულისხმობს შემწყნარებლურ დამოკიდებულებას სხვა ეროვნების, რასის, სქესის, სექსუალური ორიენტაციის, ასაკის, ენის, რელიგიის, პოლიტიკური და სხვაგვარი შეხედულებების, ეროვნული და სოციალური წარმოშობის, საკუთრების და სხვა განსხვავებათა მიმართ.


***
ჯონ სოლტმარში (XVII ს-ნე), ანგლო-საქსურ რეალობაში ამ პრინციპის გამოჩენილი დამცველი, ამბობდა: ,,შენი მტკიცებულებანი ისეთივე ბნელი იქნება ჩემთვის, როგორც ჩემი - შენთვის, სანამ უფალი არ აგვიხელს თვალს ორივეს”,
განმანათლებლობის ეპოქაში ტოლერანტობის კლასიკური თეორიის გამომხატველი აფორიზმი ვოლტერს (XVIII ს-ნე) ეკუთვნის - "მე არ ვეთანხმები იმას, რასაც თქვენ ამბობთ, მაგრამ სიცოცხლეს გავწირავ, რათა დავიცვა თქვენი უფლება საკუთარი აზრის გამოთქმისა”.
ტოლერანტობა წარმოადგენს არა იდეალურ პრინციპს, არამედ აუცილებელს. გამოცდილებამ უჩვენა, რომ მშვიდობის საფუძველია, არ მოახვიო თავს საზოგადოებას რელიგიური ერთობის იდეა.


გავრცელებული აზრი - რთულია იყო მომთმენი განსხვავებული რელიგიური მოსაზრებების ადამიანებთან ურთიერთობისას, ემყარება შეხედულებას, რომ რელიგია თავის საფუძველში ფანატიკურია, რადგანაც ითხოვს საკუთარი თავის ბოლომდე გაღებას. იდეალში კი, რწმენა უნდა ბადებდეს თანაგრძნობასა და თანალმობას, რადგანაც ის ფრაგმენტული და შეზღუდული შესაძლებლობებით აბსოლუტურსა და ღვთაებრივს უნდა ემსგავსოს.


ნებისმიერი მტკიცებულებას - რელიგიურს, პოლიტიკურსა თუ კულტურულს - მივყავართ შეუწყნარებლობამდე, თუკი უალტერნატივოა იმ იდეის სიმართლე, რომლისაც ჩვენ გვჯერა და იმ შეხედულებათა სიცრუე, რასაც ჩვენ არ ვეთანხმებით.
ძველ, როგორც დასავლელ, ასევე აღმოსავლელ მოაზროვნეთა თხზულებებში არგუმენტები ნაწილობრივი ტოლერანტობის სასარგებლოდ მრავლად გვხვდება, მაგრამ ტოლერანტობის იმ იდეის გარეშე, რომლის მიხედვით, იგი თანაბრად უნდა ვრცელდებოდეს ყველაზე. თანამედროვე ლიბერალური და დემოკრატიული შეხედულებები ძველ დასავლურ ტრადიციაში წარმოდგენილია, როგორც მხოლოდ წარმომქმნელი ელემენტები და არა მთლიანი თეორიის სახით. ერთია ტოლერანტობის ღირებულება - განსხვავებული რწმენის, შეხედულებისა და საქმიანობის მიმართ, ხოლო მეორე - თანსაწორობა ტოლერნტობაში, შემწყნარებლობა რომელიმე ერთის მიმართ გონიერების საზღვრებში, სხვებზეც უნდა გავრცელდეს (იმ შემთხვევის გამოკლებით, როცა ერთის მიმართ შემწყნარებლობას მეორისადმი შეუწყნარებლობამდე მივყავართ).


აზიელ ავტორებთან - ბუდისტურ ტრადიციაში თავისუფლებას უდიდესი მნიშვნელობა ენიჭება და ინდური ფილოსოფიის ზოგიერთ, ბუდიზმთან მონათესავე მიმდინარეობაშიც ასევე არანაკლები ადგილი ეთმობა ნებისა და არჩევანის თავისუფლებას. ღირსეულ ქცევას თავისუფლების პირობებში "სწავლობენ” და ასეთი მიზანდასახულობა იმ იდეური მიმართულებებისთვისაცაა დამახასიათებელი, რომლებიც ამქვეყნიური ამაოებისგან სრულ თავისუფლებას ქადაგებენ (ასეთია მოკშის ფილოსოფია).


კონფუცისთან მნიშვნელოვანია საკუთარი აზრისა და პოზიციის არსებობა - იმოქმედე გაბედულად და ილაპარაკე ფრთხილად”.
ჩვ,წ-მდე მე IV ს-ნის ინდოელი მოაზროვნე - კაუტილიასთვის თავისუფლება ფასეულობაა, მაგრამ მისი საზღვარი საზოგადოების უმაღლესი ფენითაა შემოსაზღვრული.


ჩვ. წ-მდე III ს-ნის ბუდისტი იმპერატორის აშოკას ტექსტებში პირდაპირაა ასახული ტოლერანტობის აუცილებლობა - "უჯეროა მარტოოდენ თავისი თემის პატივგება ან უპირობოდ სხვისი თემის შებღალვა... ნებისმიერი თემი ამა თუ იმ მიზეზით პატივის ღირსია... ვინც პატივს მიაგებს თავის თემს და სხვას კი მარტოოდენ საკუთარი ერთგულებისა და განდიდების განზრახვით შეურაცხყოფს, სინამდვილეში უდიდეს ზიანს გვრის მშობლიურ თემს”.


ტოლერანტობის საკითხი ისლამშიც საგულისხმო იყო - რელიგიური პრაქტიკის და აღმსარებლობის საკითხებში მნიშვნელოვანი ფიგურაა დიდი მონგოლი იმპერატორი აქბარი, მის განკარგულებებში ნათქვამია: "არავის უნდა შეექმნას დაბრკოლება რელიგიური წესის აღსრულებისას. ნებისმიერს ეძლევა ნებართვა, მიიღოს ის აღმსარებლობა, რომელსაც მოიწადინებს”.


მე-XI ს-ში ირანელი მათემატიკოსი ბირუნი ცდილობდა რა ხელი შეეწყო ტოლერანტობის განვითარებისთვის იმდროინდელ მსოფლიოში, აღშფოთებით აღნიშნავდა, რომ "უცხოელთა გინება ყველა ხალხს ახასიათებს”, თურქი იმპერატორები ხშირად უფრო შემწყნარებლები იყვნენ, ვიდრე მათი ევროპელი კოლეგები. მაგალითისათვის, იუდეველი მეცნიერი მაიმონდი (XII ს) გამოექცა ებრაელთა მდევნელ შეუწყნარებელ ევროპას და თავშესაფარი კაიროში სულთან სალადინთან იპოვა.ის რომ, რელიგიური ტოლერანტობა თვით ათეიზმის მიმართაც ვრცელდებოდა, ინდური ათეისტური სკოლების - ჩარვაკას და ლოკაიატას ათას წელზე მეტი ხნის არსებობიდან ჩანს, "რამაიანაში” "უპანიშადებში” რელიგიური ორთოდოქსულობის მიმართ მკვეთრად დისიდენტური ფრაზები გვხვდება. დასავლელ ავტორებთან, ადამიანის უფლებათა საკითხის დასმის კლასიკური ნიმუში - სოფოკლეს ტრაგედიიდან "ანტიგონე” მთავარი გმირის წინააღმდეგობაა, როცა მან ხელისუფლების აკრძალვის მიუხედავად მიწას მიაბარა ომში დაღუპული ძმა, "ღმერთების დაუწერელ, მაგრამ მყარ კანონზე” დაყრდნობით.


ცნობილია, რომ პლატონიცა და არისტოტელეც მხარს უჭერდნენ მონობას და მონებს სრულფასოვან ადამიანებად არ მიიჩნევდნენ. მაგალითად, არისტოტელესთან მხოლოდ შერჩევით ვპოულობთ მხარდაჭერას ზოგიერთი იმ ელემენტისა, რასაც თავისუფლების თანამედროვე გაგება წარმოადგენს - პირადი თავისუფლების ღირებულებები მნიშვნელოვანი და გარანტირებული უნდა იყოს "პატივდებული” ადამიანებისთვის. მათი სიიდან ქალები და მონები არისტოტელემ ამოწერა. ანუ თავისუფლებაში თანასწორობის პრინციპის დაცვა გვიანდელი წარმომავლობისაა. ასევე ხშირად გვხვდება არგუმენტები ნაწილობრივი ტოლერანტობის სასარგებლოდ, როგორც ტოლერანტობის ღირებულებების და არა იმ იდეის, რომ იგი თანაბრად უნდა ვრცელდებოდეს ყველაზე. მაგრამ უნივერსალური ეთიკის ელემენტები უკვე მკვეთრად გამოიხატა სტოიკოსების ფილოსოფიურ-ეთიკურ ნააზრევში (ძენონი, ეპიქტეტე, სენეკა, ციცერონი) - "ადამიანი ადამიანისათვის ღმერთია, თუკი უწყის საკუთარი მოვალეობები” და "ადამიანი წმინდაა სხვა ადამიანისთვის”.ბუნებითი, სახელმწიფო კანონებზე მაღლა მდგომი სამართალის იდეა გვხვდება უფრო ადრეც, მაგალითად ბერძენ სოფისტებთან.


წარმართული პოლითეიზმი ნაკლებად იწვევდა შეუწყნარებლობას, რელიგიური დოგმები თავიანთი ორთოდოქსულობით და შესაბამისი ექსკლუზიურობით მათთვის უცხო იყო. სოკრატე განსხვავებული აზრისთვის უფრო იდევნებოდა, ვიდრე სხვაგვარი რწმენისთვის, თუმცა ბრალი დასდეს, რომ ამკვიდრებდა ახალ ღმერთებს.


რომაულ, სარწმუნოებრივად ეკლექტურ გარემოში კი რელიგიისადმი გულგრილობას ტაციტუსის სიტყვები გამოხატავს "ღმერთების შეურაცხყოფა ეხება მხოლოდ ღმერთებს”.


"თავისუფლება ადამიანის სულის მარადიული საწყისია, სული არის თავისუფლება. თავისულებაა ადამიანური ურთიერთობის მარადიული საწყისიც; ნამდვილი ურთიერთობა მხოლოდ თავისუფალი ურთიერთობა თუ შეიძლება იყოს. თავისუფლების უფრო ღრმა გაგება მარტოოდენ უფლებას კი არა, მოვალეობასაც გულისხმობს. ადამიანს თვით ღმერთი უწესებს ვალად თავისუფალი იყოს და იცავდეს სულის თავისუფლებას, რაგინდ მძიმეც არ უნდა იყოს, რამდენ ტანჯვასა და მსხვერპლსაც არ უნდა მოითხოვდეს ეს. ადამიანი მოვალეა პატივს სცემდეს და უფრთხილდებოდეს მეორე ადამიანის თავისუფლებას და არა მარტო თავისას” - წერდა ნიკოლოზ ბერდიაევი.


არატოლერანტობა, როგორც ნებისმიერი ურყოფითი სტერეოტიპი ადვილად იკიდებს ფეხს საზოგადოებაში და ძნელად ექვემდებარება ცვლილებას. ამის ბიოლოგიური საფუძველი ადამიანის ბუნების მატერიალურ ნაწილშია, რომელიც ექვემდებარება ბუნებაში გამუდმებით მიმდინარე სასტიკ ბრძოლას არსებობისათვის. რაციონალისტური მიზეზი - მონოლოგიური რაციონალიზმია, რაც გამოვლინდება ანთროპოცენტრული მსოფლხედვის შედეგად და ასევე ზოგადსაკაცობრიო ფასეულობების უალტერნატივობის უარყოფით. ადამიანის ნება ეგოიზმსა და ალტრუიზმს შორის მერყეობს. ,"ზრუნვა საკუთარი პურის მოსაპოვებლად - მატერიალური ზრუნვაა, ხოლო ზრუნვა პურზე სხვისათვის - სულიერია” - ნ. ა. ბერდიაევი.


არატოლერანტულობა ადვილად მიღწევადია იმ უბრალო მიზეზის გამო, რომ საზოგადოების ფუნდამენტს წარმოადგენს გვაროვნულ-ტომობრივი ცნობიერება. ადამიანები ერთიანდებიან მათთან, ვინც იზიარებს მათ აზრებს, ანდა ერთი ენისა და კულტურის მატარებელია, ან კიდევ - მიეკუთვნება ერთი და იგივე ეთნიკურ ჯგუფს. ჩვენ მიდრეკილი ვართ მტრულად ან შიშით განვეწყოთ "სხვებისადმი” - მათდამი, ვინც ჩვენგან განსხვავდება და ეს განსხვავება შესაძლებელია ბიოლოგიური, კულტურული, პოლიტიკური რეალობის ნებისმიერ დონეზე.


ეს განსაკუთრებით მტკივნეულია ტრადიციულ საზოგადოებებში, რომელთა ერთობაც შენარჩუნებულია კულტურასა და რელიგიაში ფუნდამენტალური ტრადიციების ხარჯზე. ტოლერანტობა - კულტურული და რელიგიური პლურალიზმის თანმხლებია და ამასთან, მისი შემდგომი განვითარების პირობაც.


საზოგადოებისა და პიროვნების არატოლერანტულ ქცევას, ფსიქო-ბიოლოგიურთან ერთად, ასევე განაპირობებს მენტალური ფაქტორი. ეს გულისხმობს აზროვნების ორგვარ უკიდურესობას - ერთის მხრივ ცალსახა რაციონალიზმს, რაც ყოველგვარ რელიგიურსა და ზებუნებრივს უარყოფს და მატერიალიზმისა და ათეიზმის საფუძველია (მაგალითად საბჭოთა ათეისტური ტოტალიტარიზმი), ხოლომეორეს მხრივ - ცალსახა ირაციონალიზმი, რომელიც ფანატიზმსა და მრავალგვარ ცრურწმენას ასაზრდოებს. ტოლერანტობის საფუძველი კი ინტეგრირებული ცნობიერებაა, სადაც ორივე მიმართულება აბალანსებსა და ავსებს ურთიერთს.


"უნდა ვიბრძოლოთ მონიზმის წინააღმდეგ, უნდა დავამკვიდროთ დუალიზმი და პლურალიზმი, სულიერისა და ბუნებრივ-სოციალურის, არსებობის სამყაროსა და ობიექტივირებული სამყაროს, ღვთის სამეფოსა და კეისრის სამეფოს, ეკლესიისა და სახელმწიფოს სხვაობა და გაყოფადობა... ერთიანი რწმენა დღეს არ არსებობს არცერთ საზოგადოებაში, არც ერთ სახელმწიფოში. იძულებით ერთობას კოლექტივის ემოციური სიშმაგე განაპირობებს” - წერდა ნიკოლოზ ბერდიაევი - "ეს ერთპლანიანობა არსებობდა ყველა ძველ თეოკრატიულ სისტემაში, რომლებიც ფარდობითსა და ისტორიულად წარმავალ სოციალურ ფორმებში თეოფანიას ხედავდნენ. ეს აშკარაა და თითქმის საყოველთაოდ აღიარებული. მაგრამ აღსანიშნავია, რომ იგივე ერთპლანიანობა, რასაც სულის ტყვეობასა და თუნდაც შენიღბულ და ფარულ ტირანიამდე მივყავართ, დემოკრატიის იდეოლოგიაშიც იყო: ჟან ჟაკ რუსო, იაკობინელები. არავითარ საზღვარს, რომელიც იცავს პიროვნების თავისუფლებას და სულის დამოუკიდებლობას, იაკობინელთა დემოკრატია არ იცნობს. რუსო არ აღიარებდა სინიდისის თავისუფლებას, სავალდებულო სამოქალაქო რელიგიას უჭერდა მხარს და მოითხოვდა სრულყოფილი რესპუბლიკიდან გაედევნათ ქრისტიანები. ეს იმავე პრინციპის ახალი ფორმაა, რასაც ვხვდებით პლატონის უტოპიაში თუ შუასაუკუნოებრივ თეოკრატიაში... ყოველთვის ასე იქნება, როცა ვაღიარებთ ადამიანური არსებობის ერთპლანიანობას და პირწმინდად სოციალურ და სახელმწიფოსა თუ საზოგადოების მიერ დეტერმინირებულ არსებად ვსახავთ ადამიანს, ე.ი. როცა უარვყოფთ ყოფიერების სულიერი პლანის თვითმყოფობას და დამოუკიდებლობას... ქრისტიანობა კი მოითხოვს როგორც თვით ქრისტიანული ჭეშმარიტების შინაარსის, ისე ადამიანის ცხოვრების თვისობრივი შინაარსის თავისუფლებას. და ეს თანაბრად ვრცელდება აზრზეც, სულიერ შემოქმედებასა და სოციალურსა თუ ეკონომიურ ცხოვრებაზედაც”.


ეს პრინციპი დიდადაა დამოკიდებული სოციალურ სტატუსზეც, თუ რა ადგილი უკავია ამა თუ იმ რელიგიურ ჯგუფს საზოგადოებაში - გაბატონებულ ჯგუფს ე.წ. მაინსტრეამ-ს წარმოადგენს თუ მარგინალურს, რადგანაც მათი როლების ცვლილება ხშირად ტოლერანტულ ღირებულებებს არატოლერანტულით ცვლიდა, ამის დასტურად ისტორიიდან არაერთი ფაქტის მოხმობაა შესაძლებელი, შეგახსენებთ ზოგიერთ მათგანს: მე-4 საუკუნიდან ქრისტიანული ეკლესია სწორედ ამ ცვლილებას დაექვემდებარა, მარგინალურიდან მეინსტრიმში გადაინაცვლა, დევნილიდან მდევნელად იქცა.


წმიდა ამბროსი მედიოლანელი იწონებდა იმპერატორ თეოდოსის ძალისხმიერ ქმედებას წარმართთა წინააღმდეგ, ამართლებდა წარმართული ქანდაკებების ნგრევასა და მოშლას. 380 წელს თეოდოსიმ გამოსცა ედიქტი, რომლის თანახმადაც მისი ქვეშევრდომი ყველა ხალხი იძულებული ხდებოდა “მიეღო ის რელიგია, რომელიც მოციქულმა პავლემ ასწავლა რომაელებს”. ამ ედიქტით, სხვა ღმერთების თაყვანისცემის შემთხვევაში სამართლებრივი პასუხისმგებლობა დაწესდა. 382 წელს გამოიცა კანონი, რომლითაც მანიქეველები სიკვდილითა და ქონების კონფისკაციით ისჯებოდნენ. ასევე, პრეტორიის პრეფექტებს ევალებოდათ დაენიშნათ საგანგებო თანამდებობის პირები - ინკვიზიტორები, რათა მათ გამოევლინათ მანიქეველებიდა დაედანაშაულებინათ ისინი სასამართლოს წინაშე.


იმპერატორ იუსტინიანე დიდის დროს არნახული დევნა ხდებოდა სხვაგვარად მოაზროვნეთა და მორწმუნეთა, დღესასწაულობდა ენით აღუწერელი ძალადობა;


მას ეკუთვნის გამონათქვამი: “წარმართებმა არ უნდა იცხოვრონ დედამიწაზე”.
529 წელს დაიხურა ათენის ფილოსოფიური სკოლა.


მე-4 საყკენეში ალექსანდრიელმა ქრისტიანებმა, უფრო ზუსტი იქნებოდა გვეთქვა - ქრისტიანმა ფანატიკოსებმა, მხეცურად აწამეს და მერე დაწვეს ალექსანდრიელი ფილოსოფოსი ქალი ჰიპათია. უფრო მეტად სამწუხარო ის იყო, რომ ყოველივე ეს ქრისტეს ეკლესიის სახელით აღესრულებოდა.


ვიდრე აფრიკაში ერეტიკოსები (დონატისტები) უპირატესობით სარგებლობდნენ და ნეტარ ავგუსტინეს დევნიდნენ, სინდისის თავისუფლების პრინციპს დევნილი გულმხურვალედ იცავდა. შემდეგ, როცა მათი პოზიციები შესუსტდა, ავგუსტინე მდევნელად იქცა და ერეტიკოსთა წინააღმდეგ იმპერატორის ხელისუფლებას მიმართა. ის თვლიდა, რომ ძალადობა გამართლებულია, თუკი ჭეშმარიტების სახელით ხორციელდება. ეს არგუმენტაცია შემდგომში ერეტიკოსთა დასჯის გასამართლებლად იქნა გამოყენებული.
როცა, სულ ცოტა ხნის წინ, საქართველოს ეკლესიას საბჭოთა ტოტალიტარიზმში უხდებოდა მარგინალურ მდგომარეობას დასჯერებოდა მისი გენერალური კურსი მისაბაძად ტოლერანტული იყო, მისი უწმიდესობა წლების განმავლობაში გახლდათ ეკლესიათა მსოფლიო-ეკუმენური საბჭოს ერთ-ერთი ხელმძღვანელი, მისი ქადაგებები თუ პირადი ცხოვრების მაგალითებიც ტოლერანტული გახლდათ; მაგრამ როცა საქართველოს მართლმადიდებელმა ეკლესიამ მარგინალურიდან გაბატონებულ მდგომარეობაში გადაინაცვლა, მკაფიოდ ტოლერანტული კურსი ასეთივე არატოლერანტულმა შესცვალა, თავი იჩინა რელიგიურმა ნაციონალიზმმა, კონფესიონალიზმმა, ქსენოფობიამ, რელიგიურმა ექსტრემიზმმა, ობსკურანტიზმმა და მრავალმა ამგვარმა სიმახინჯემ; დატოვებულ იქნა ეკლესიათა მსოფლიო საბჭო, ეკუმენიზმი გამოცხადდა ერესად ყოველგვარი არგუმენტისა და ლოგიკური დასაბუთების გარეშე.


ისევ ნიკოლოზ ბერდიაევს მოვუსმინოთ: "ორთოდოქსია ყოველთვის სოციალური ფენომენი იყო, ის ყოველთვის სოციალური კოლექტივით განისაზღვრებოდა, ერესი სოციალური კოლექტივის ცნობიერებიდან გადახრაა. ჩვენს დროში ორთოდოქსიებისა და ერესების გათავისთავადება, რაც დაკავშირებულია პიროვნულ სინდისზე კოლექტივის მბრძანებლობასთან, ხელახლა იქცევა პოლიტიკის განმსაზღვრელ ფაქტორად”. მთლიანობაში კი, ჭეშმარიტად ქრისტიანი ავტორები ქადაგებდნენ, რომ ადამიანმა თავისი ნებიდან და რწმენიდან უნდა მიმართოს ღმერთს. ამიტომაც დაუშვებელია, აიძულო ვინმე, მიიღოს ეს თუ ის რელიგია საკუთარი ნების საწინააღმდეგოდ - იძულება თავად რწმენის ხასიათს გამორიცხავს.


ღმერთმა თავისი თავი გამოსახა ადამიანში, ადამიანის შექმნით გამოავლინა თავისი ღვთაებრივი პოტენციალი და მას კაცი უწოდა.
აი რას ამბობს ამის შესახებ წმიდა ათანასე ალექსანდრიელი:
“ღმერთმა ადამიანი თავისუფალ არსებად გააჩინა, მან ადამიანს სრული ავტონომიურობა მიანიჭა, თავად უფალი არაფერს გვაიძულებს, არამედ სრულად აღიარებს ჩვენს თავისუფალ ნებას, რაკი ყველას გვეუბნება: `ვისაც სურს მე მომდიოს~ (მათე, 16:24). მოწაფეებსაც ასევე თავსუფალ არჩევანს ანდობს: `თქვენცხომ არ გსურთ წასვლა~. მაცხოვარი მოდის თითოეულ ჩვენთაგანთან და მხოლოდ აკაკუნებს და რაჟამს კარს უღებენ, შედის, ხოლო როცა აყოვნებენ ანდა კარს უხშობენ, მიდის”.
ქრისტიანი აპოლოგეტების, კერძოდ წმ. იუსტინეს ქრისტიანულ-უნივერსალისტური ფილოსოფიის სულისკვეთება კარგად მეტყველებს ტოლერანტობის პრინციპის სასარგებლოდ.


II-III სს.-ში ტერტულიანე წერდა: "ყოველ ადამიანს აქვს თანდაყოლილი ნება და ძალაუფლება, თაყვანი სცეს იმას, რასაც თვით მიიჩნევს თაყვანისცემის ღირსად. ერთი ადამიანის რელიგია სხვისთვის არც ურგებია და არც სარგებლის მომტანი. სარწმუნოებრივად გაუმართლებელია, ვინმე აიძულო, თაყვანს სცემდეს სხვა რელიგიას. თაყვანს ძალადობის შედეგად კი არა, ნებაყოფლობით უნდა სცემდე”.


ლაკტანციუსი (დაახლოებით 320წ.) რომელსაც "ქრისტიან ციცერონსაც” უწოდებენ, მკაფიოდ საუბრობს პიროვნების პრიორიტეტის შესახებ: ,,ადამიანები, რომლებიც ამტკიცებენ, რომ პატივს თანამემაულეებს უნდა მივაგებდეთ, ხოლო უცხოტომელებზე ზრუნვა კი საჭირო არ არის, ანგრევენ ადამიანთა საზოგადოებას და, ამასთან, თელავენ სათნოებას, სიქველესა და სიმართლეს”. (,,ღვთაებრივი დარიგებების შესახებ”VI, 6). იგი დარწმუნებით იმეორებს ციცერონის აზრს უნივერსალური ეთიკის (ზოგადსაკაცობრიო ფასეულობების) თაობაზე: ,,ჭეშმარიტი კანონი არის უშუალო და ბუნების ამსახველი გონი, რომელიც ყველა ადამიანშია შთანერგილი და უცვალებელი, მდგრადი და მარადიულია. ის სიკეთის ქმნას ჩაგვაგონებს და გვიკრძალავს ბოროტების ჩადენას... მისი განმარტებისა თუ ახსნის საჭიროება არ არსებობს... შეუძლებელია, აქ ისე მოხდეს, რომ ერთი კანონი რომისთვის, მეორე აფრიკისთვის იყოს განკუთვნილი, ერთი აწმყოს მიემართებოდეს, ხოლო მეორე - მყოფადს. იგი ყველა ხალხისთვის ერთნაირია და ყველა დროში უცვლელად არსებობს (,,ღვთაებრივი დარიგებების შესახებ.”VI, 8)”... ,,რელიგიას იმგვარად უნდა ვიცავდეთ, რომ ჩვენ კი არ მოვკლათ, არამედ უმალ თავად ვიყოთ მოკლულნი; არა სისასტიკე, არამედ მოთმინება; არა ბოროტმოქმედება, არამედ ამართლიანობა... ვინაიდან არაფერია რელიგიაზე მეტად თავისუფალი”...


ამგვარი ხედვა აღმოსავლელ მამებთანაც გვხვდება. მაგალითად, წმ. ილარიუს პიკტიკაველი (დაახლოებით 367წ.) მიმართავდა იმპერატორ კონსტანცის: ,,ძალადობას ჭეშმარიტი რწმენის დასაცავადაც რომ მიმართოთ, მაშინ ეპისკოპოსები, თავიანთი სამოძღვრო ავტორიტეტით, თქვენს წინააღმდეგ გამოვლენ და იტყვიან: ღმერთი მთელი სამყაროს შემოქმედია. მას მონური, ნებაწართმეული მორჩილება არ სჭირდება. ის არ მოითხოვს იძულებით აღიარებას, მისი მოტყუება შეუძლებელია. ღვთის კეთილგანწყობა მხოლოდ წრფელი აღსარებით შეიძლება დავიმსახუროთ”.


წმ. ათანასე ალექსანდრიელი აგრესიულად განწყობილ არიოზელებს მიმართავდა - "მახვილითა და ისრებით, ან სამხედრო ძალის გამოყენებით როდი გვეუწყება ჭეშმარიტება, არამედ მხოლოდ რჩევითა და დარწმუნებით. იქ კი სადღაა დარწმუნება, სადაც მეფის მიერ შიში ინერგება. სადღაა იქ რჩევა სადაც განსხვავებული აზრისათვის გასახლებით ან სიკვდილით ისჯები?~
ასეთი პოზიციის ძალას, პროფესორ ბოლოტოვის აზრით, ასუსტებდა ის გარემოება, რომ იგი მხოლოდ არიოზელთაგან დევნილი მხარის მიერ გამოიხატებოდა. პროტესტი მაშინაც რომ გამოთქმულიყო, როცა კეისრის ძალაუფლება თავად არიოზელებმა იწვნიეს, მისი ზემოქმედება უფრო ძლიერი იქნებოდა. ამ ეპოქისთვის ტოლერანტობის კლასიკურ გაგებას ნეტარ ავგუსტინესთან (354_430 წწ.). ვხვდებით: “არსებითში ერთობა, არაარსებითში თავისუფლება და ყველაფერში სიყვარული”.


ძველი აღთქმა ისტორიაში პირველად აცხადებს ჭეშმარიტებას ყველა ადამიანის, როგორც ღვთის ხატისა და მსგავსის თანაბარი ღირსების შესახებ.


მოსეს რჯული იუდეველთაგან არა მარტო ქვრივ-ობლების, არამედ უცხო ტომელების დაცვასაც მოითხოვდა:
,,მდგმურს ნუ შეავიწროვებ; თავად იცით მდგმურის ყოფა, რადგან მდგმურები იყავით ეგვიპტელთა ქვეყანაში” (გამოსვლათა 23,9) ,,როგორც მკვიდრი, ერთი თქვენთაგანი, ისე იყოს თქვენთვის თქვენ შორის მდგმურად დამდგარი კაცი. გიყვარდეთ იგი, როგორც თქვენი თავი. რადგან თქვენც მდგმურები იყავით ეგვიპტის ქვეყანაში” (ლევიტელთა 19, 34).
ძველ აღთქმაში სიმართლე არც კლანურ-ნაციონალური, არც კორპორაციული და არც აღმსარებლობითი აზრით არ გაიგება, ეს ღვთის სამართალია, რომელსაც საყოველთაო მნიშვნელობა აქვს.


ახალი აღთქმის მთავარი მცნებაა ,,გიყვარდეს მოყვასი შენი, ვითარცა თავი შენი”, სახარება რელიგიური თავისუფლების შესახებ ამგვარადაც მიგვითითებს: ,,მოძღვარო, ჩვენ ვნახეთ კაცი, რომელიც შენი სახელით ეშმაკებს დევნის, და ჩვენ დავუშალეთ მას, რადგან არ მოგვდევს ჩვენ”. უთხრა მას იესომ: ,,ნუ დაუშლით, რადგან ვინც თქვენს წინააღმდეგ არ არის, ის თქვენთანაა” (ლუკა 9, 49-50).


განსხვავებული შეხედულებების მიმართ ტოლერანტულ დამოკიდებულებას გვასწავლის პავლე მოციქული: ,,ზოგი დღეს დღისგან განარჩევს, ზოგი კი ყველა დღეს ერთნაირად განიკითხავს. ყველა თავის რწმენაში იყოს მტკიცე. ვინც პატივს მიაგებს დღეს, უფლისათვის მიაგებს, და ვინც ჭამს, უფლისათვის ჭამს, რადგან მადლობას სწირავს ღმერთს. ხოლო ვინც არ ჭამს, უფლისათვის არ ჭამს და მადლობას სწირავს ღმერთს” (რომაელთა 14, 5-6).


იგივე მოციქულის საზოგადო დარიგებები ასეთია: ,,იყვნენ მზადმყოფნი ყოველგვარი კეთილი საქმისათვის, არავინ შეურაცხყონ, იყვნენ მშვიდობიანნი, მომთმენნი, იჩენდნენ თვინიერებას ყველა ადამიანის მიმართ, რადგან ოდესღაც ჩვენც ვიყავით უმეცარნი, ურჩნი, გზააბნეულნი...”…(ტიტე 3 1-3).


მაღალგანვითარებულ რელიგიებს ერთი უმთავრესი პრინციპი აქვთ საერთო. ეს არის ზნეობრივი ოქროს წესი, უმთავრესი მცნება, რომელსაც თავად იესო ქრისტე ძველი და ახალი აღთქმის საფუძვლად აცხადებს და ამგვარი ფორმულირებით გადმოგვცემს: ,,ამიტომაც ყველაფერში როგორც გსურთ მოგექცნენ ადამიანები, თქვენც ასევე მოექეცით მათ. ვინაიდან ეს არის რჯული და წინასწარმეტყველნი”. (მათ.7:12; ლუკ.6:31)


ეს არის ადამიანში არსებული ზნეობრივი კანონი, ანუ ბუნებითი რჯული, სინდისის რჯული, რომლის შესახებაც აღტაცებით ლაპარკობდა იმანუელ კანტი “ორი რამ მაოცებს ვარსკვლავებით მოჭედილი ცა და ზნეობრივი კანონი ადამიანში”. ესაა ადამიანის გულის ეტრატზე დაწერილი უფლის ქალაქის საღვთო კონსტიტუცია, რომლის ფრაგმენტები შემოგვრჩენია მხოლოდ, როგორც ძნელად საკითხავი პალიმფსესტი - ეშმაკის მოძღვრებით შერყვნილი და შებღალული, რომლის აღსადგენადაც განკაცდა მისი ზეციური რჯულმდებელი.


მსჯელობას დავასრულებ ციტატებით ქართული პოეზიის ორი უბადლო ნიმუშიდან, სადაც ზეიმობს კაცობრიობის ტოლერანტული სული:


“ხან იფიქრებდა, უდედოდ გაზრდა ვინა თქვა შვილისა
იქნება ვეფხის დედაი ჩემზედ მწარედა სტირისა,
წავიდე, მასთან მივიდე, სამძიმარ უთხრა ჭირისა.
ისიც მიამბობს ამბავსა, მეც უთხრა ჩემი შვილისა;
იმასაც ბრალი ექნების უწყალოდ ხმლით დაჭრილისა.”
“ბალადა ვეფხსა და მოყმეზე” (ხალხური)
“ჩვენ ვიტყვით კაცნი ჩვენა ვართ
მხოლოდ ჩვენ გვზრდიან დედანი,
ჩვენა ვსცხონდებით, ურჯულოთ
კუპრში მოელით ქშენანი.
ამის თქმით ვწარამარაობთ
ღვთის შვილთ უკეთეს იციან,
ყველანი მართალს ამბობენ
განა ვინაცა ჰფიციან;”
“ალუდა ქეთელაური” (ვაჟა-ფშაველა)

ზებედე, წყარო დააზუსტე...

მაინტერესებს თქვენი აზრი:

1)



შეგახსენებთ, რომ აქ წმიდანზეა საუბარი და მისი წყობა ერთერთი ყველაზე ჰარმონიული სახელმწიფო წყობა იყო, ხელისუფლებასა და ეკლესიას შორის... და მაინც, ფაქტი ფაქტია..

რას ფიქრობთ?

2)

ან აქ, სადაა ზედმეტობა და სადაა ნამდვილი სიტუაცია? პატრიარქზე ზედმეტი ხომ არ მოუვიდა? მინდა აქ დავზუსტდეთ...



3)
წერილში ლამის მთელი მსოფლიოს რელიგიები წარმოაჩენილია ტოლერანტებად, ერთადერთი შავი წერტილი წმ. იუსტინიანე იმპერატორი და საქართველოს ეკლესია სჩანს...


ჩემი აზრით წერილი საინტერესოა, მაგრამ არაა ღრმა, ის რომ ტოლერანტობა კარგია, ეს ნათელია, მაგრამ არ შეიძლება გვერდი აუარო ისეთ რეალობას, როგორიცაა ბუნებრივი მდგომარეობა "გაბატონებული " რელიგიისა, რომელიც სახელმწიფო იდეოლოგიის პოზიციას იკავებს, ეს რათქმაუნდა არ გულისხმობს სხვის დევნას, მაგრამ განსხვავება აუცილებელია... კარგი იქნებოდა, გაგვეხსენებინა, როგორი დამოკიდებულება იყო იგივე საქართველოში მართლმადიდებლობასა და სხვა რელიგიებს შორის დავითისა და თამარის დროს... ვფიქრობ, რომ წერილის იდეა მისაღებია, ფორმა კი დასახვეწი და ჩასაღრმავებელი... ძალიან ცალმხრივად, ძალიან ლიბერალურად არის დანახული საკითხი, რომელსაც მე პირადად ისე ვერ დავეთანხმები, როგორც მეორე უკიდურესობას...
საერთოდ, საქართველოს რეალობაში სამეუფო.ცენტრისტული მიმართულება შეიძლება განვსაზღვროთ ბასილიდან-ბასილამდე ! ანუ საშუალო გზა მღვდელყოფილ ბასილ მკალავიშვილის უკიდურესი მოძალადე მემარცხენე- კონსერვატორობასა და მღვდელყოფილ ბასილ კობახიძის უკიდურესი მემარჯვენე-ლიბერალური პოლიტიკას შორის...

ფორუმელებო, ვინ ხართ მომხრე და ვინ წინააღმდეგი საქართველოს ეკლესია ისევ დაბრუნდეს ეკუმენიზმში?

მე მომხრე ვარ!

ზებედე
მე ვარ წინააღმდეგი, და არა მხოლოდ იმიტომ რომ ეკუმენიზმი მწვალებლობაა. ჯერ ერთი რას ნიშნავს, ეკუმენიზმია მწვალებლობა, ან რას გულისხმობ, შენ მაგალითად, ქართველმა თეოლოგებმა გამოსცენ რაიმე ამაზეო??

თუ ეკუმენიზმში მწვალელებთან თანალოცვას გულისხმობენ, ამაზე დიდი ხანია არსებობს მსოფლიო ეკლესიის კანონები და ახლის გამოგონება არ გვჭირდება. ამიტომ ამის წინააღმდეგი ვარ

რაც შეეხება დიალოგს. წინდაწინ ვიტყვი, რომ მართლმადიდებელი ეკლესია თავისი არსით ეკუმენურია, ანუ მსოფლიოა. მან უნდა შემოიერთოს და დაიტიოს ყველა ადამიანი, მან უნდა ეცადოს, "რაითა ყოველი ერთ იყოს", მაგრამ ერთ იყოს ჭეშმარიტ სარწმუნოებაში და არა უაზრო პოლიტიკური პარტიებივით (თორემ აზრიანი არც პარტიები კადრულობენ!) შეაკოწიწოს რაღაც მახინჯი დოგმატების კრებული, რომელსაც მსოფლიო რელიგიას დაარქმევენ

ზოგადად დიალოგი არათუ კარგი, აუცილებელიცაა და მისი მომხრეც ვიქნებოდი, რომ არა იმის ხედვის უნარი, რომ არცერთი წევრი ემს-სა არ აპირებს იოტის ოდენაც შეცვალოს თავისი მოძღვრება. თუკი ვცდები, მაშ მომიყვანეთ მაგალითი, თუნდაც სულ სულ პატარა რელიგიური დაჯგუფების მართლმადიდებლობაში დაბრუნებისა?? ვაი, რომ ასეთი მაგალითი არ არის ემს-ს მრავალწლიანი არსებობის მიუხედავად

შენდობას ვთხოვ ჩვენს საყვარელ თანაფორუმელებს, მაგრამ ნუთუ გლახას, დულოსისა და ალექსის მაგალითზე ვერ ხედავთ, რომ დიალოგს აზრი არ აქვს და სიტყვებითა თუ ქადაგებით ადამიანი არამართლმადიდებელს ვერ მოაქცევს? განა პატარა ეკუმენური დიალოგი ჩვენ ფორუმზეც არ მიდის?? მიუხედავად იმისა, რომ KAIROS ყველა ფორუმელზე დიდად განათლებული და განსწავლულია ეკლესიოლოგიურ და დოგმატურ საკითხებში, შედეგს ხედავთ ვინმე??

მე მომხრე ვიქნებოდი ზუსტად ისეთი დიალოგისა, რომელზეც კაიროსი საუბრობს, თუმცაღა, ისევ გავიმეორებ, რომ ჩემი აზრით მას არანაირი შედგეგი არ მოჰყვება

ამდენად, ემს-ში საქართველოს ეკლესიის ყოფნას აზრი არ აქვს. არც სხვა მართლმადიდებელი ეკლესიებისა....

P.S. იმის შესახებ, რომ რატომ ჩვენ ვართ მარტო ემს-დან გამოსული
martin

პატივცემულო მარტინ, ნუთუ ბულგარეთის ეკლესიას მართლმადიდებლობის სტატუსი ჩამოვართვით? მსოფლიო კრება ხომ არ აღდგა თქვენი სახით ფორუმზე???


კიდევ პატივცემულო მარტინ, ნუთუ მარტო ჩვენ გვყავდა VII-VIII საუკუნეში ჭეშმარიტი თეოლოგები, მარტო ჩვენ რომ მივხვდით ხატმებრძოლობის ერესს?? ჰა?

მაშინაც ალბათ ასე უკიჟინებდნენ ჩვენ სამღვდელოებას, ეგერ კონსტანტინოპოლში ხატი აღარ დატოვეს მთელი და დაულეწავი და ნუთუ ჩვენ მეტი ვიცით მასზეო??

დღეს ქართველი სასულიერო პირების მაშინდელი სიმტკიცე (საუკუნოდ იყოს მათი ხსენება!) საამაყოდ გვაქვს....

მე სულ არ მაინტერესებს რას ფიქრობს ყოვლადუწმიდესი ბართლომეოსი, თუკი მისი ფიქრები ეკლესიის დოგმატებს და კანონებს ეწინააღმდეგება

კანონისტი


მსოფლიო პატრიარქს ხელზე რომ ემტხვევი, მე თავში წამოგარტყავ ძალიან ხმამაღალ განცხადებებს აკეთებ გენც...





შენ, თესალონიკის შარშანწინდელი დასკვნებით თუ იხელმძღვანელე, კიდევ ბევრ რამეს ჩამორჩები



შეგახსენებ; მსოფლიო პატრიარქი არა მხოლოდ საპატრიარქო ღირსებით სარგებლობს - იგი მსოფლიოში ერთ-ერთი საუკეთესო კანონისტია

მისი ყოვლადუწმიდესობის, მსოფლიო პატრიარქ ბართოლომეოს I-ის სიტყვა წარმოთქმული თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტში ივანე ჯავახიშვილის სახელობის მედლით დაჯილდოებისას


მართლმადიდებელ ეკლესიაში მყოფი დღევანდელი ზილოტები კალენდრის საკითხს, დიაქრისტიანულ და რელიგიათშორის დიალოგებს, ე.წ. ეკუმენურ მოძრაობას ძირითად დოგმატურ საკითხთა რანგში განიხილავენ, ვინაიდან მცდარი დამოკიდებულება აქვთ როგორც ამ საკითხთა ზუსტი განზომილებების, ასევე შესაბამისი ქმედებების მიმართ. გამოაცალკევებენ ხოლმე მამათა ზოგიერთ გამონათქვამს და მათზე დაყრდნობით მცდარ მეცნიერულ საფუძვლებს აყალიბებენ.
ასე, მაგალითად, კალენდრის საკითხი ცხოვნების საკითხთა რანგში აჰყავთ, თითოეული ადამიანის ცხოვნების კრიტერიუმად წარმოაჩენენ მაშინ, როდესაც ის მხოლოდ წესრიგის საკითხს განეკუთვნება. ამავე დროს, უგულებელყოფენ წმიდა იოანე ოქროპირის სწავლებას, რომ "არ არსებობს დრო ღმერთისათვის" და ასევე: "არცა დღეთა და არცა დროთ, და არცა წელიწადთ ვითვლით, არამედ ეკლესიას მივყვებით სიზუსტის დაცვით, სიყვარულსა და მშვიდობას ვამჯობინებთ ყველაფერს. და თუკი ეკლესიამ მაინც დაუშვა შეცდომა, ის არ იყო გამოწვეული დროის სიზუსტით, არამედ განხეთქილებითა და სქიზმით ჩადენილი დანაშაულის გამო. ამიტომაც ნურავინ მეტყვის სიტყვას დროის შესახებ, რამეთუ არ იქნება იგი ღმრთის მიერი" (P.G.48,870).
რაც შეეხება დიალოგებს, ზილოტები მათ მიუღებლად მიიჩნევენ, რადგანაც, მათი მტკიცებულებების თანახმად, დიალოგების მეშვეობით მზადდება ერთი საყოველთაო რელიგია ან ხდება მცდელობა ეკლესიების შეერთებისა, დოგმატური კანონების უგულებელყოფის ხარჯზე.
ორივე ბრალდება არსებითად უსაფუძვლოა. არაერთგზის განგვიცხადებია და კვლავაც ვიმეორებთ, რომ არ მოხდება არც ერთი ეკლესიის შეერთება მართლმადიდებელ ეკლესიასთან, თუკი ის ეკლესია, რომელიც მას უნდა შეუერთდეს, არ აღიარებს პირველი განუყოფელი ეკლესიის დოგმატურ მოძღვრებებს ანუ იმ დოგმატებს, რომლებიც რომის ეკლესიასთან მომხდარ განხეთქილებამდე არსებობდა და რომლებსაც მტკიცედ და მყარად იცავს ჩვენი წმიდა მართლმადიდებელი ეკლესია.
ზოგი იმასაც ამბობს, რომ დიალოგი ზედმეტია და მას ზიანი მოაქვს, ვინაიდან სხვა აღმსარებლობის ეკლესიები კვლავ თავიანთ განსხვავებულ მოძღვრებებს მიჰყვებიან, მოციქული პავლე კი გვეუბნება, რომ ნუ ვიმსჯელებთ ერეტიკოსებთან, განვეშოროთ მათ პირველი და მეორე სწავლების შემდეგ. მოციქულის რჩევა, რა თქმა უნდა, ყურადსაღებია, პატივისცემასა და დაცვას იმსახურებს; მაგრამ ისიც უნდა გავიაზროთ, რომ მოციქული ლაპარაკობს ცალკეული ერეტიკოსის შესახებ, დღევანდელი დიალოგები კი მიმდინარეობს სხვა აღმსარებლობის ეკლესიათა დელეგაციებთან, ხოლო მათი მეშვეობით ამ ეკლესიათა მილიონობით წევრთან, რომელთაც გააზრებულად კი არ მიუღიათ გადაწყვეტილება გამოჰყოფოდნენ მართლმადიდებელ ეკლესიას, არამედ თავიანთი წინაპრებისაგან გადმოეცათ მემკვიდრეობით. დიალოგები მიმდინარეობს სწორედ მათი და მათ შორის მყოფ კეთილგანწყობილ პირთა მეშვეობით, რომელთაგან ბევრი კვლავ უბრუნდება მართლმადიდებლობის წიაღს, რომელსაც დიალოგების შემდეგ გამოქვეყნებული ლიტერატურის დახმარებით ეცნობა. ჩვენი ვალია დავიმოწაფოთ ყოველი ერი, თვით ისეთებიც, რომელთა უმრავლესობა სხვა აღმსარებლობას აღიარებს; მათ შორის კეთილგანწყობილნი კი ჩვენს წიაღში მივიღოთ, ერთი სიტყვით, საჭიროა გამორჩევა, როგორც ამას მიგვითითებს ჭეშმარიტად მართლმადიდებელი წმიდანი იოანე, ავტორი "კლემაქსისა", თავის სიტყვაში გამორჩევის შესახებ და გვეუბნება: "ურწმუნოთ და ერეტიკოსებს, რომელნიც ბოროტებით თავს გვესხმიან, განვეშოროთ (შემდგომად ერთისა და ორისა სწავლებისა) (ტიტ.3:10). ხოლო მათ მიმართ, ვისაც სურს ჭეშმარიტების შეცნობა, "სიკეთის კეთება ნუ მოგვწყინდება" (შდრ.გალ.6:9). მაგრამ ორივე შემთხვევაში ჩვენი საქციელი ჩვენს სულიერ ძლასა და გამძლეობასთან შესატყვისი უნდა იყო" (სიტყვა XXVI, თავი II, მუხლი 11).
იგივე წმინდანი თავის სიტყვაში მწყემსის მიმართ წერს: "უძლურნი ნუ ჭამენ პურს ერეტიკოსებთან ერთად, როგორც ეს წმინდა კანონების მიერ არის დადგენილი. მაგრამ ისინი, ვინც ღმრთის მადლით ძლიერნი არიან, თუკი მიწვეულნი იქნებიან რწმენითა და კეთილი ნებით, და სურვილი აღეძვრებათ მათთან წასვლის, წავიდნენ სადიდებლად ღმრთისა."
წმინდანის სიტყვებიდან ნათლად ჩანს, რომ ჩვენივე მოყვასთან დიალოგის არადელიკატური უარყოფა არ არის სწორი და სამაგალითო. გარდა ამისა, შეუძლებელია ჭეშმარიტების ქადაგება დიალოგის გარეშე. უფრო მეტიც, დიალოგის მიზანს წარმოადგენს სხვადასხვა სარწმუნოების ადამიანთა შორის მტრობის შესუსტება, რაც უსათუოდ წინ უნდა უსწრებდეს ჭეშმარიტების ქადაგებას (შდრ.საქმე მოციქ.17:22-34). რელიგიებსა და დოგმატებს შორის არსებულმა მრავალწლიანმა პოლემიკამ, მტრობამ და შეტაკებებმა ვერ მიიყვანეს მონანიებამდე განსხვავებული დოგმატებისა და რელიგიების წარმომადგენლები. ვალდებულნი ვართ მოვსინჯოით მეთოდი ურთიერთგაგების, ნამდვილი კეთილი ნების გამომჟღავნების, შერიგებისა და დიალოგისა. მართალია, ძალზედ დამქანცველი, მაგრამ შედეგიანი. ამიტომაც მცდარად მიგვაჩნია ზილოტების თვალსაზრისი განმარტოებისა და სხვა აღმსარებლობათა თუ რელიგიების წარმომადგენლებთან ყოველგვარი დიალოგის შეწყვეტის თაობაზე. განმარტოებას მოჰყვება უარის თქმა ჭეშმარიტებისაგან შორს მყოფი ჩვენივე მოყვასის დამოწაფებაზე, რაც ეწინააღმდეგება ქრისტეს მოძღვრებას იმის შესახებ, რომ დავიმოწაფოთ ყოველნი ერნი (მათე 28:19), რაშიც, რასაკვირველია, სხვა რელიგიათა წარმომადგენლებსაც გულისხმობს. როგორ შეიძლება ველაპარაკოთ მათ ქრისტეს შესახებ, თუკი, უპირველეს ყოვლისა, დიალოგების მეშვეობით არ მოვიპოვებთ მათ ნდობას და არ დავარწმუნებთ ჩვენს მათდამი კეთილ სურვილებში?
ყველაფერი ის, რასაც ერთობლივი ძალისხმევით აკეთებენ ქრისტიანთა შორის თუ რელიგიათა შორის მიმდინარე დიალოგებში მონაწილენი ან მართლმადიდებელი ეკლესიები ეკუმენურ მოძრაობაში მონაწილეობისას, შედეგია საღმრთო მოშურნეობისა, რათა დაიმოწაფონ ყოველნი ერნი და არა იმისათვის, რომ გააღვივონ სინკრეტიზმი და განეშორონ ჭეშმარიტებას. არ ვაცხადებთა იმას, რომ ყოველ დიალოგზე ქრისტიანობისა და მართლმადიდებელი სარწმუნოების უშუალო ქადაგება მიმდინარეობს. ჯერ არ დამდგარა სანუკვარი დრო ასეთი მოქმედებისათვის. მაგრამ ამ დიალოგებზე ხდება ქადაგება ჭეშმარიტების შემადგენელი ნაწილებისა, ისევე როგორც ღაღადჰყვეს იგი წინასწარმეტყველებმა ქრისტეს შობამდე; ისევე როგორც თავად ღმერთმა მოსეს რჯულის მეშვეობით გამოუჩინა ჭეშმარიტება ჯერ კიდევ მის მისაღებად მოუმწიფებელ კაცობრიობას. და თუკი ღმერთი დაელოდა დროის შევსებას იმისათვის, რომ განკაცებულიყო და გამოცხადებოდა კაცობრიობას ქრისტესმიერი ჭეშმარიტებით, ჩვენ ვალდებულნი ვართ, გამორჩევით და ნაწილ-ნაწილ განვუცხადოთ ჭეშმარიტება იმათ, რომლებიც მას არ იცნობენ. განვუცხადოთ იმ ფარგლებში, რომლის მიღებისათვისაც ისინი მზად არიან.
ამის მაგალითს გვაძლევს თავად უფალი ჩვენი იესო ქრისტე, რომელმაც ჯვარცმამდე ცოტა ხნით ადრე თავის მოწაფეებს უთხრა: “ბევრი რამ მაქვს სათქმელი თქვენთვის, მაგრამ თქვენ მას ვეღარ იტვირთავთ~ (იოანე 16:12). გარდა ამისა, მოციქული პავლე კორინთელთა მიმართ ეპისტოლეში წერს, რომ ელაპარაკა მათ, ვითარცა სულიერად ჩვილებს და მათ ასმევდა რძეს და ჯერ არ აძლევდა საჭმელს, ვინაიდან მათ მაშინ არ შეეძლოთ მისი მონელება (1კორ.3:2) ამრიგად, მართლმადიდებელი ეკლესია ვალდებულია მათ მიბაძოს და მოახდინოს დიფერენციაცია, როდესაც სხვა დოგმატებისა და სხვა რელიგიების წარმომადგენლებს ესაუბრება და კიდევაც აკეთებს ამას დიდი დელიკატურობით. ჭეშმარიტების შებღალვას არ ნიშნავს ის, თუკი ყველა შემთხვევაში სრულად არ განაცხადებ მას; ისევე როგორც ქრისტეს არ გადაუხვევია ჭეშმარიტებისაგან, როდესაც ჯვარცმის წინ ბოლომდე არ გაუმჟღავნა სათქმელი თავის მოწაფეებს.
გვესმის იმათი მოშურნეობის, რომლებიც სრულ განმარტოებას გვთავაზობენ მას შემდეგ, რაც სხვა აღმსარებლობათა და სხვა რელიგიათა წარმომადგენლები ყურად არ იღებენ ჩვენგან პირველ და მეორე სწავლებას. იმათიც გვესმის, რომელთაც სურთ, რომ სხვა დოგმატებისა და რელიგიების წარმომადგელებთან ყოველი ურთიერთობისას თუ შეხვედრისას უშუალოდ ქრისტეზე ვილაპარაკოთ. მაგრამ ასეთი მოქმედება არ არის დელიკატური. ისინი არ ითვალისწინებენ წმიდა წერილის სიბრძნეს: `ჟამი არს დუმილისაი და ჟამი სიტყვისაი~ (ეკლესიასტე 3:7)
და აი, დადგა დრო ჩვენი სიტყვის დასრულებისა და ყოველივე ზემოთ თქმულის ერთი მოკლე წინადადებაში თავმოყრისა: `ჟამი ყოვლისა საქმისა ცასა ქუეშე~ ღმრთის განგების მიერ დგინდება.
მადლობას მოგახსენებთ მოთმინებისა და ყურადღებისათვის.
მადლი და ღმრთის მიერი უხვი წყალობა იყოს თქვენ ყოველთა თანა.
ამინ.

მისი ყოვლადუწმიდესობა მთავარეპისკოპოსი კონსტანტინოპოლისა, ახლისა რომისა და მსოფლიო პატრიარქი ბართოლომეოს I საქართველოში. სიტყვათა კრებული. ბერძნულიდან თარგმნა და წინასიტყვაობა დაურთო თამარ მესხმა.
თბილისი, 2004.





"თუ გამართლება რჯულისგან არის, მაშინ ქრისტე ტყუილად მოკვდა!"

მნათე


რა ვიცი, იქნებ ათონელი ბერებიც ცდებიან თან ეკუმენიზმში, როგორც მწვალებლობაში რომ ამხელენ მას და თან ევქარისტიული კავშირიც რომ აქვთ??

ჰო, მართლა, დიონისიუს და ვათოპედის იღუმენებს უნდათ შენ მაღალღირსებასთან გასაუბრება (ახლა დამირეკეს) და რა ვუთხრა, როდის ჩავწერო მიღებაზე???


კანონისტების პრიმატი როდის მერე შემოვიდა??

აუუ, ძაან ჩამოვრჩი....

უი, ისე კაია. ე.ი. ამ ფორუმზე ჩემი პრიმატი იქნება ხომ??

ბასილი კობახიძე საქართველოში ნამდვილად იყო (და არის) საუკეთესო კანონისტი. მერე??

და ათონელი ბერების პრიმატი, როდისღა მივიღეთ? თუ მწვალებლობაა, შენც კარგად იცი რომ უნდა შეწყვიტო ევქარისტია



ვერ მოვიცლი, მნიშვნელოვანი საქმეები მაქვს




მერე?

ეკუმენიზმი მწვალებლობა არ არის. ჩვენ მწვალებლები არ ვყოფილვართ!!!



და ეს კანონები საქართველოს პატრიარქმა არ იცოდა? და არც მსოფლიო იერარქებმა იციან?



და ცდილობენ კიდეც მართლმადიდებლები, და ეს როდემდე გაგრძელდება არავინ იცის, ყოველ შემთხვევაში არ იშურებენ და არ ეზარებათ რომ ჭეშმარიტება იქადაგონ!



www.religion.ge- ზე წავიკითხე რომ ემს-ს დიალოგის დროს მოექცნენ პროტესტანტები! ეს იშვიათი მოვლენაა, მაგრამ ერთი ადამიანიც რომ "გადარჩეს" ემს-ით ეს ხომ იცი რასაც ნიშნავს? ისე, შენი მიკვირს, შენც იზოლირებული ხარ ემს-ის ინფორმაციებით, და როგორ იგებ რომ უაზრობაა დიალოგი? მართლმადიდებლები ბევრ რამეს კათოლიკებიდან სწავლობენ, მაგ: ჰომოსექსუალებთან ურთიერთობას...და ასევე პირიქით...



მე კი, გუშინ წინ გლახა ვნახე, მოვიკითხე და მიპასუხა: ჭეშმარიტების ძიებაში ვარო...ასე რომ ნუ დავიშურებთ ჭეშმარიტების ქადაგებას, ასე მოკლე დროში აე ხდება ადამიანის მოქცევა...



თუ ეწინააღმდეგება ე.ი. მწვალებელია, და თუ მწვალებელია რატომ გვაქვს მასთან ევქარისტიული კავშირი?

ზებედე

რომ იცოდა იმიტომ გამოვიდა

და მსოფლიო იერარქებმა ალბათ იციან... თუმცა ფაქტი ფაქტად რჩება...


religio.ge-ზე ბევრ სხვა მსგავს სისულელეს ამოიკითხავ. სახლში აგერ კათოლიკური ეკლესიის კატეხიზმო მიდევს და ვკითხულობ. თითოეული გვერდის ამოკითხვის შემდეგ ვრწმუნდები, რომ რომის ეკლესია დიდი ხანია აცდა ქრისტიანობას... სამწუხაროდ!... ლამის ყოველი მეორე წინადადება მკრეხელობა და საღვთო კანონების უგულებელყოფაა

აგერ, თურმე მუსლიმები ჩვენნაირად (!!!!!) ადიდებენ ღმერთს, თურმე თვითმკვლელი შეიძლება ცხონდეს, თურმე ქრისტეს მოადგილე ჰყოლია დედამიწაზე და... მოკლედ რა!!! მაგათ ჭეშმარიტება კი არ უნდათ, დიდი ფული და გავლენა აღმოსავლეთის ეკლესიებზე. აი რა უნდათ!


და ათონის მთას, რომელიც ერთდაერთია ვინც ოფიციალურად ამხელს მსოფლიო საპატრიარქოს, რატომღა აქვს??

ამას რომ გასცემ პასუხს, ჩემი პასუხიც ეგ იქნება.....