საქართველოს ეკლესიის ავტოკეფალიის აღდგენა, დეტალები პარამეტრები

[Lenus]

-------------

[დათიკო]

GOKA

ეჰ რა ვქნა ეხლა თქვენ თუ ვერ ხვდებით აღდგენა და აღიარება რა არის მე ხომ არ დაგიწყებთ იმის ახსნას რომ ეს სხვადასხვა მცნებებია. ეგ ლოგიკა არაფერში არ გამოგადგებათ დაიკარგა ავტოკეფალია იმიტომ რომ საკუთარ კათალიკოს ვეღარ ვირჩევდით და საკუთარ საქმეებს ვეღარ განვაგებდით აღდგა იმიტომ რომ ავირჩიეთ საკუთარი კათალიკოსი და საკუთარ სააქმეებს ჩვენთვითონ განვაგებთ და რუსეთი ამას აღიარებს თუ არა ეს დიდიად არ მაინტერესებს მთავარია რომ მე ჩემით სხვისგანდამოუკიდებლად განვაგებ საკუთარ საქმეებს.

მცდარი შეხედულება გქონიათ ამ საკითხთან დაკავშირებით.
მინდა ერთი ისტორია გავიხსენო:

“დაცემული ბიზანტიის ნანგრევებზე დაფუძნებულ ოსმალეთის იმპერიას სახელმწიფო შენებისთვის მრავალი პრობლემის გადაჭრა მოუხდა. რელიგიური საკითხი მან ეთნო რელიგიური თემების, “მილეთის” ჩამოყალიბებით მოაგვარა. კერძოდ, საგანგებო კანონმდებლობით იმპერიაში დაკანონდა ბერძნულ-მართლმადიდებლური, იუდეური, კათოლიკური (ფრანგული) და სომხური თემები. ოსმალებმა იმპერიის სხვადასხვა ერები სარწმუნოებრივი ნიშნით დააჯგუფეს. ეთნიკური ჯგუფები ერთ ეკონომიკურ და სამართლებრივ კანონებს დაუქვემდებარეს და ერთ ეკლესიაში გააერთიანეს. მართლმადიდებელი სერბები, ვლახები, მოლდოველები, ბულგარელები, ბერძნები და სხვა მართლმადიდებელი ეთნოსები ერთ ბერძნულ ეთნო რელიგიურ თემში გააერთიანეს და მათ მეთაურად კონსტანტინეპოლის ბერძენი პატრიარქი დაუნიშნეს. (ამის მსგავსად გააერთიანეს ერთმორწმუნე თემებში სხვა აღმსარებლობის წარმომადგენლებიც). კონსტანტინეპოლის პატრიარქი, რომელიც ოსმალეთის სულთის წინაშე ყველა მართლმადიდებელი ქრისტიანის უმაღლეს წარმომადგენლად ითვლებოდა ეწოდებოდა “მილლეთ ბაში”, ფლობდა დიდ უფლებებს სასულიერო, სამოქალაქო და ეკონომიკურ სფეროებში, მაგრამ რჩებოდა ოსმალეთის მთავრობის კონტროლის ქვეშ და პირადად იყო პასუხისმგებელი თავისი სამწყსოს ლოიალობისა სულთნის ძალაუფლებისადმი (Православная энциклопедия Том 5, стр. 627)
ბულგარელების ეკლესიურ დაქვემდებარებას კონსტანტინეპოლის საპატრიარქოსადმი თან სდევდა ბერძნული გავლენის გაძლიერება ბულგარეთის მიწაწყალზე. კათედრებზე ინიშნებოდნენ ბერძენი მღვდელმთავრები, რომელნიც ეკლესიებსა და მონასრებში ბერძენ მღვდლებს ნიშნავდნენ, რის შედეგადაც წირვა-ლოცვა ბერძნულენოვანი ხდებოდა, რაც გაუგებარი იყო მრევლის დიდი ნაწილისათვის. ამის მიუხედავად, ოსმალეთის ბატონობის პირველ საუკუნეებში ბულგარელებსა და ბერძნებს შორის ეთნიკურ ნიადაგზე მტრობა არ წარმოშობილა.
XIX საუკუნის მეორე ნახევარში ბულგარელმა მრევლმა და იერარქიამ კონსტანტინეპოლის საპატრიარქოდან ავტოკეფალიის მოპოვება გადაწყვიტა. 1871 წელს მათ სულთანს მიმართეს და ბულგარეთის საეგზარხოსოს კონსტანტინეპოლის საპატრიარქოსაგან დამოუკიდებლად ცნობა მოსთხოვეს. ერთი წლის შემდეგ სულთნის კარმა ნება დართო ბულგარელებს, თავიანთი ეკლესიის ეგზარხოსი აერჩიათ. 1872 წელსვე ბულგარეთის ეგზარხოსმა, ანთიმოზ პირველმა სულთნისაგან მიიღო “ნებართვა ბარათი”, რაც მის კონსტანტინეპოლისაგან დამოუკიდებელი ეკლესიის მეთაურად აღიარებას ნიშნავდა. ამ მოვლენების საპასუხოდ 1872 წლის 13-15 მაისს შედგა კონსტანტინეპოლის საპატრიარქოს სინოდის სხდომა, რომელმაც ბულგარეთის ეგზარხოსს ანთიმოზ პირველს წოდება და კათედრა ჩამოართვა. რამდენიმე ბულგარელი ეპისკოპოსი ეკლესიიდან განკვეთეს. საეკლესიო სასჯელი დაედო ყველა იერარქს, საულიერო და საერო პირებს. იმავე წლის 29 აგვისტოდან 17 სექტემბრამდე კონსტანტინეპოლშივე შედგა კრება კონსტანტინეპოლის, ანტიოქიისა და იერუსალიმის პატრიარქების, ასევე კვიპროსის, ელადისა და ოსმალეთის იმპერიაში შემავალი სხვა ოცდახუთამდე მართლმადიდებელი ეპისკოპოსის მონაწილეობით, რომელზეც განხილულ იქნა ბულგარელთა ქმედება და იგი ფილეტიზმის (ეთნიკურ ტომობრივი განსხვავების) საწყისებზე დაფუძნებულად შეფასდა, ეს ქმედება დაგმეს და მასში მონაწილეები სქიზმატებად გამოაცხადეს. (стр. 633). კრების თვალსაზრისით საეკლესიო კანონები მოითხოვდა, რომ ერთ სახელმწიფოში ყოფილიყო ერთი მართლმადიდებელი ეკლესია და რამდენიმე “ეთნიკურ-ტომობრივი” ნიშნით წარმოქმნილი ეკლესიის არსებობა ერთ სახელმწიფოში არაკანონიკურად მიიჩნეოდა. Aამიტომაც ოსმალეთის იმპერიაში, სადაც ყველა ეთნოსისა და ტომის ხალხის მართლმადიდებელი მოსახლეობა ქმნიდა ერთ ეკლესიას ერთი კონსტანტინეპოლის საპატრიარქოს მეთაურობით, ბულგარელი იერარქატის მცდელობას ეთნიკური ნიშნით გამოყოფოდნენ ამ ეკლესიას და ახალი ჩამოეყალიბებინათ - “ეთნოფილეტიზმი” ეწოდა, მისი შემოქმედები კი სქიზმატიკებად გამოცხადდნენ (მოგვიანებით, ოსმალეთისაგან ბულგარეთის გამოყოფისა და დამოუკიდებელ სახელმწიფოდ ჩამოყალიბების კვალდაკვალ, როგორც კონსტანტინეპოლის საპატრიარქომ, ისე ყველა მართლმადიდებელმა ეკლესიამ სცნო ბულგარეთის ავტოკეფალური ეკლესიის არსებობა).
მაშასადამე “ეთნოფილეტიზმი” ნიშნავს ერთ სახელმწიფოში რომელიმე ეთნიკური ჯგუფის (ეთნოსის) მცდელობას, ეთნიკური ნიშნის მიხედვით ჩამოაყალიბოს საკუთარი და გამოეყოს ამ სახელმწიფოში უკვე არსებულ ერთიან მართლმადიდებელ ავტოკეფალურ ეკლესიას. საქართველოს ეკლესიაც, როგორც განუყოფელი ნაწილი ერთი წმიდა კათოლიკე და სამოციქულო ეკლესიისა, რა თქმა უნდა გმობს ამ მოვლენას.

როგორც ვხედავთ, ჩვენს მიერ თვითნებურად ავტოკეფალიის გამოცხადება ეთნოფილეტიზმის ბრალდების საშიშორების წინაშე დაგვაყენებდა (ეს კი დაიგმო 1872 წელს კონსტანტინოპოლში). შენ კი ამბობ რომ სულ არ გაინტერესებს რუსეთი რას იტყოდაო, მაგრამ მასე არ არის. შენ უნად გცნონ დამოუკიდებლად და ავტოკეფალურად, რომ მართლა სამართლებრივი იყოს შენი ავტოკეფალია.