ქაშუეთის მოხატულობა პარამეტრები

[ლილიანა]

რას ფიქრობთ ლადო გუდიაშვილის მიერ მოხატულ ღვთისმშობელზე ქაშუეთის ტაძრის საკურთხეველზე ?!
ავოტორი ეცადა გაქცედოდა თითქმის დაკანონებულ ხელწერას ღვთისმშობლის სახის გამოსახულების მოხატვის დროს და ძალიან გასხვავებული ნოვატური ხელწერის გზით შექმენა ღვთისმშობლის სახე რომლეზეც ძალიან ბევრს საუბროდნენ . თუ დაუკვირდებით ხასგასმით იკვეთება ღვთისმშობლის გამოსახულებაში ქართული ეროვნული შტრიხები ვიზუალურიც და მენტალურიც როგორ შემოდის დედა ღვთისმშობლის ხატება თქვენ აღქმაში ?

[Georg]

liliana! - საოცარი ფრესკაა ქაშვეთის ღვთისმშობელი, მრავალი წელია მაოცებს თავისი განსაკუთრებულობით! ამ ფაქტორის გამო ხშირად ვფიქრობ, რომ ქართული სამოციქულო მართლმადიდებლური ეკლესია გამორჩეულია საკუთარ დათაგან, ვგულისხმობ იმ ფაქტს, რომ ამ ფრესკაში ეთნომოტივები მეტია კანონიკურ ასპექტებზე, რაც ჩვენი ეკლესიის უდიდეს და შეუცვლელ ღვაწლად მიმაჩნია ქართველი ერის ეთნოიდენტობის შენარჩუნებისათვის!

დიდი მადლობა ამ მშვენიერი თემისა და უმშვენიერესი ფრესკის კიდევ ერთხელ ხილვის მონიჭებისათვის!

[კანუდოსელი]

ეს ფრესკა მე არ მომწონს, რადგან:

1. დარღვეულია კანონიკა
2. შეიცავს დიდ მუხტს ე.წ. დასავლური რომანტიული "ხატწერის" სტილისა
3. ფერწერულადაც დიდი შედევრი არ მეჩვენება

[კანუდოსელი]

ეს ფრესკა მე არ მომწონს, რადგან:

1. დარღვეულია კანონიკა
2. შეიცავს დიდ მუხტს ე.წ. დასავლური რომანტიული "ხატწერის" სტილისა
3. ფერწერულადაც დიდი შედევრი არ მეჩვენება

ჩვილი იესო ძალილან დასავლურ სტილშია დახატული, რაც აბსოლუტურად ეწინააღმდეგება ხატწერის კანონიკას.

პ.ს.
ძალიან კარგი სტატია წაიკითხა შარშან საქართველოში საერთაშორისო კონფერენციაზე, ვიზიტის დროს ერთ ერთმა მართლმადიდებელმა თეოლოგმა იღუმენმა ანდრიამ (უეიდი): "მხატვრული შემოქმედება დექრისტიანულ სამყაროში", ეს გამოცემულიც არის უკვე საკონფერენციო მასალებში და მისი ნახვა შეიძლება...ამაზე გავამახვილე ყურადღება რადგან იქ, მამა ანდრია სწორედ ამ პრობლემატიკაზე საუბრობს და ამბობს რომ შეიმჩნევა სერიოზული დეკადენსი ხატწერაში

[კანუდოსელი]

ასევე, რომ არ ჩავუღრმავდეთ დეტალებს ხატის ღვთისმეტყველებისა, მოკლედაც შეიძლება გარკვევა:

რატომ არის კატოლიკური ხატი ნახატი და არა ხატი? ჩვენი კატეხიზმოები სავსეა არგუმენტირებული პასუხით-მთავარი საყრდენი არის ხატის-ნახატის რომანტიულობა, მისი სიცარიელე...როგორც ერთი თეოლოგი ამბობს ხატში უნდა ჩანდეს ლოცვითი მდგომარეობა გამოხატული წმინდანისა...მარტივი ქესპერიმენტი ჩავატროთ: ავიღოთ ივერიის ღვთისმშობლის ხატი და გუდიაშვილისეული ხატი. პირველზე ღვთისმშობლის ხატი გამოსახულია ღვთიური მდუმარების სახით, რაც მხოლოდ ლოცვითი პრაქტიკითაა შესაძლებელი-რა თქმა უნდა ასეთი ხატი იძლევა მაგალითსაც შესაბამისი ლოცვისა....ახლა ვნახოთ გუდიაშვილის: იქ არის ძალიან პრიმიტიული გამოხედვა, არანაირი სიღრმე, ლოცვაზე ზედმეტიცაა საუბარი (ღვთისმშობლის ლოცვით მდგომარეობას ვგულისხმობ)

ჩემი აზრით ღვთისმშობლის ხატი ქაშუეთში, ხატწერის თვალსაზრისით არის საშინელება, არცაა გასაკვირი, ხატი სასურელლია რომ მლოცველმა წეროს და არა მხატვარმა.

[თამარი_ცქნაფო]

ასევე, რომ არ ჩავუღრმავდეთ დეტალებს ხატის ღვთისმეტყველებისა, მოკლედაც შეიძლება გარკვევა:



ჩემი აზრით ღვთისმშობლის ხატი ქაშუეთში, ხატწერის თვალსაზრისით არის საშინელება, არცაა გასაკვირი, ხატი სასურელლია რომ მლოცველმა წეროს და არა მხატვარმა.

იცი რა, მართალი ხარ, მაგრამ არ დაგვავიწყდეს ეს რა დრო იყო. და არსებობდნენ კი მაშინ ხატმწერები?
შარშან, სააღდგომო ფესტივალ ''ამაღლებაზე'', მერაბ ბერძენიშვილის საგამოფენო დარბაზში გამართულ საღამოზე იქადაგა უწმინდესმა სწორედ ამ თემაზე. მე პერიფრაზს გავაკეთებ, თქვენის ნებართვით:
სამოცდაათიან წლებში დადგა დიდუბის ტაძრის მოხატვის საკითხი, მოგეხსენებათ, იმ დროს ამას ეკლესია დამოუკიდებლად არ წყვეტდა და საგანგებო, მთვარობის მიერ მოწვეული მხატვართა კრება გაიმართა, რომელზეც უწმინდესიც ბრძანდებოდა. დიდი დავა გაიმართა, მოეხატა თუ არა ერთ ქართველ მხატვარს (გვარი ენის წვერზე მადგას, მაგრამ ვერ ვიხსენებ, ალექსანდრე -შურა ჰქვია) ტაძარი. ბევრი წინააღმდგეი იყო, რადგან იგი თანამედროვე სტილის ფერმწერი იყო და არაფერი იცოდა ტრადიციული ქართული ხატწერისა, თუმცა სათანადო კანდიდატურაც არსად ჩანდა. ბოლოს გამოვიდა პატრიარქი და პირდაპირ თქვა, ზედმეტი მიკიბვ-მოკიბვის გარეშე: მივულოცოთ ბატონ ალექსანდრეს, ხვალიდან ის დაიწყებს დიდუბის ტაძრის მოხატვასო და ამით კამათი შეწყდა. ამ ამბის მოყოლოს შემდეგ პატრიარქმა იქვე განმარტა, მართლაც, დიდუბის მოხატულობა არ შეესაბამება ხატწერის კანონიკას, მაგრამ ეს ისეთი დრო იყო, რომ ხალხი ეკლესიისკენ საერთოდ არ იხედებოდა, ხატწერის სწავლას რომ თავი დავანებოთ და სწორედ ასეთი დიდი ინტერესის შემდეგ გადაიგდა წინ ნაბიჯები, უამრავი ახალგაზრდა დაინტერესდა ხატწერის ტრადიციებით და ნელ-ნელა ასე გამოიღვიძა დავიწყებულმა და მიძინებულმაო. ანუ აქედან დასკვნა, უწმინდსმა სწორად განჭვრიტა, მან ძალიან კარგად იცოდა, რომ ეს მხატვარი ხატმწერი არ იყო, სამაგიეროდ, ინტერესი გააღვიძა ნამდვილი და ტრადიციული ხატწერისადმი, რამაც, როგორც ვხედავთ შედეგი გამოიღო და დღეს ძალიან ბევრი კარგი ხატწმერი გვყავს.