მწვალებლებთან თანალოცვის მსაზღვრელი კრიტერიუმები, მწვალებელთა შესაკრებელი პარამეტრები

[მნათე]

მსურს ვისაუბროთ რამდენიმე საკითხზე თანალოცვასა და არამართლმადიდებლურ დენომინაციებთან დაკავშირებით;

1. როდესაც თანალოცვის აკრძალვის შესახებ წმიდა მამები კანონს/ებს იღებდნენ, რა ედო საფუძვლად კანონის მიღებას? რა მოვლენების ან ეპოქალური ქმედებების შედეგია ის? (გამომდინარე იქიდან, რომ კონკრეტული კანონი - კონკრეტულ - დროში მომხდარ ფაქტზე იქმნებოდა)

2. რა კრიტერიუმებით დგინდება - არის თუ არა, რომელიმე იერარქის ან მართლმორწმუნის ქმედება თანალოცვაა?... ანუ მაგალითად - ერთად რომელიმე ლოცვის წარმოთქმა ორ ხმაში შეიძლება თუ არა მივიჩნიოთ თანალოცვად და მეორე, მონაცვლეობით წარმოთქმა - არა? არის თუ არა თანალოცვა - მწვალბლებთან თანაზიარება...

3. მწვალებელთა შესაკრებელში შესვლისას, რა უნდა გაითვალისწინოს მართლმორწმუნემ?

[კანონისტი]

1. როდესაც თანალოცვის აკრძალვის შესახებ წმიდა მამები კანონს/ებს იღებდნენ, რა ედო საფუძვლად კანონის მიღებას? რა მოვლენების ან ეპოქალური ქმედებების შედეგია ის? (გამომდინარე იქიდან, რომ კონკრეტული კანონი - კონკრეტულ - დროში მომხდარ ფაქტზე იქმნებოდა)

დოგმატური სწავლების მიხედვით, "ლოცვა არის ეკლესიის ცხოვრების, მისი წევრების ყოვლადწმიდა სამებასთან და ურთიერთშორის არსებული სულიერი კავშირების გამოვლინება. იგი იმდენად განუყოფელია სარწმუნოებისაგან, რომ მას ეკლესიის ჰაერი, მისი სუნთქვა შეიძლება ეწოდოს." ლოცვა წარმოადგენს გამაერთიანებელ ძალას ერთმორწმუნეთათვის, იგია დასტური იმისა, რომ თანამლოცველნი "ერთითა პირითა და ერთითა გულითა" აღიარებენ ყოვლადწმინდა სამებას. ლიტურგიაზე ხშირად გაისმის მოწოდება ლოცვითი ერთობისაკენ, მაგრამ მას აუცილებლად თან ახლავს მითითება, თუ ვის შორის უნდა დამყარდეს ლოცვითი ერთობა - ეს არის ერთმორწმუნეობა, ანუ ის, რომ მლოცველნი ერთნაირად ადიდებდნენ წმ. სამებას, მისი სწავლებისდა შესაბამისად.

აღნიშნული იცოდნენ რა მსოფლიო ეკლესიის დიდმა იერარქებმა, ცალსახად და ერთმნიშვნელოვნად დაადგინეს, რომ მწვალებელთან თანალოცვა არის მასთან სარწმუნოებრივი ერთობა. თუკი ჩვენი მოყვასი არასწორად ადიდებს უფალს, როგორღა უნდა ვადიდოთ იგი ერთობლივად? თანალოცვის აკრძალვა ხომ არ ნიშნავს მწვალებელთან თუ უცხოდმადიდებელთან პირადი ურთიერთობის მოშლას, მის უყვარულობას, დაუხმარებლობას და ა.შ.? ლოცვა არის კიდევ ვიმეორებ, სარწმუნოებრივი ერთობა და ვისთანაც არ გაქვს სარწმუნოებრივი ერთობა, მასთან ლოცვა რა მიზნებს უნდა ისახავდეს, გაუგებარია.....

საინტერესოა კართაგენის კრების 133-ე კანონი. იგი ადგენს, რომ თუკი რომელიმე იერარქი ბრალდებულია (მხოლოდ ბრალდებული!) სჯულის კანონის დარღვევაში ან ერესში, კრების მიერ საბოლოო გადაწყვეტილების გამოტანამდე მასთან ზიარება ეკრძალება ყველა სხვა იერარქს! ამის მიზეზი არის ის, რომ მორწმუნე დაცულ იქნეს თვით სავარაუდო მწვალებელთან თანაზიარებისგან.

2. ა) რა კრიტერიუმებით დგინდება - არის თუ არა, რომელიმე იერარქის ან მართლმორწმუნის ქმედება თანალოცვაა?... ანუ მაგალითად - ერთად რომელიმე ლოცვის წარმოთქმა ორ ხმაში შეიძლება თუ არა მივიჩნიოთ თანალოცვად და
ბ) მეორე, მონაცვლეობით წარმოთქმა - არა? არის თუ არა თანალოცვა - მწვალბლებთან თანაზიარება...

საერთოდ, ლოცვა არის 3 სახის:
- სადიდებელი
- სავედრებელი
- სამადლობელი

ა) თანალოცვა არის ერთობლივი ლოცვა - ანუ ისეთი ლოცვა, როდესაც მლოცველნი ერთად არიან შეკრებილნი და ერთობით ადიდებენ, ევედრებიან ან მადლობენ უფალს. არ არის სავალდებულო ერთიდაიმავე სიტყვების ერთ ხმაში თქმა - თანამწირველი მღვდლები ცალ-ცალკე ამბობენ სათქმელს, მაგრამ თანამლოცველნი არიან. მთავარია, რომ შეკრებილთ ჰქონდეს ერთი სურვილი - ერთობით ადიდონ, ევედრონ ან მადლობდნენ უფალს. არცთუ იშვიათია შემთხვევები, როცა შეკრებილები (მართლმადიდებელ მოძღვრებს ვგულისხმობ) არც იციან ერთმანეთის ენა და ვერც იგებენ, თუ რა თქვა მეორემ, მაგრამ ეს მათ მიერ ერთობლივი ლოცვის აღვლენაა, რამდენადაც სურვილია ერთობლივი ლოცვისა

ბ) აქედან გამომდინარე, მონაცვლეობით ლოცვის წარმოთქმაც არის თანამლოცველობა, თუკი ის მიზნად ისახავს მლოცველთა ლოცვის ერთობლივად აღვლენის სურვილს

3. მწვალებელთა შესაკრებელში შესვლისას, რა უნდა გაითვალისწინოს მართლმორწმუნემ?

თუკი ტაძარში მიმდინარეობს მსახურება:
- იყოს პატივისმცემლურად განმსჭვალული
- არ მიიღოს მონაწილეობა ლოცვაში, ანუ არ გაიმეოროს წარმოთქმული, არ შეასრულოს ლოცვის გარეგნული ნიშნები (პირჯვარი, თავდახრა, მეტანია) და უსმინოს მხოლოდ ტექსტს
- არ მიიღოს რაიმე ევლოგია (სეფისკვერი, ნაკურთხი წყალი), რადგან ეს არის არა ევლოგია, არამედ ალოგია

თუ არ მიმდინარეობს მსახურება:
- თაყვანი-სცეს მხოლოდ წმ. მართლმადიდებელი ეკლესიის მიერ აღიარებულ სიწმინდეებს
- არ მიიღოს კურთხევა სასულიერო პირისგან
- თუკი საამისო განსაკუთრებული მიზეზი არ არსებობს, თავი შეიკავოს ლოცვისაგან