საქართველოს ომები პარამეტრები

[ნათია]

საქართველოს ომები ქრისტეშობამდე

• 1112 ასურეთის მეფის ტიგლათფილესერ I-ის ბრძოლები დიაოხის მეფის სიენის მეთაურობით ჩრდილოელ ტომთა დიდ გაერთიანებასთან.

• IX დასასრული - VIII დასაწყისი ურარტუს მეფის მენუას ბრძოლები დიაოხთან.

• VIII 8060 წწ. ურარტუს მეფის არგიშთი I-ის ლაშქრობები დიაოხზე.

• VIII 40-იანი წწ. ურარტუს მეფის სარდური II-ის ბრძოლები კოლხას სამეფოსთან.

• VIII 20-იანი წწ. კიმერიელთა შემოსევები და კოლხას განადგურება

• 83 კოლხეთის აჯანყება.მმართველად მითრიდატეს დაყენება.

• 65 რომაელთა ლაშქრობები პომპეუსის სარდლობით იბერიასა და კოლხეთში.

საქართველოს ომები ქრისტეშობიდან

• I საუკუნე ფარსმან I-ის ბრძოლები პართიასთან.

• 69 აჯანყება კოლხეთში ანიკეტეს მეთაურობით რომის წინააღმდეგ.

• 482-484 ქართველთა ანტიირანული აჯანყება ვახტანგ გორგასლის მეთაურობით.

• 523 ქართლის აჯანყება ირანელთა წინააღმდეგ გურგენ მეფის წინამძღოლობით.

• VII 20-იანი წწ. ბიზანტიის იმპერატორ ჰერაკლეს ლაშქრობები საქართველოში.

• 627 თბილისის აღება ბიზანტიელთა და ხაზართა მიერ.

• 640-იანი წწ. არაბთა პირველი მარბიელი რაზმების გამოჩენა ქართლში.

• 650-იანი წწ. არაბთა შემოსვლა ქართლში.

• VIII 30-იანი წწ. მურვან ყრუს ლაშქრობა საქართველოზე.

• 853 ბუღა თურქის ლაშქრობა ამიერკავკასიაში.

• 1011-1112 ქართველთა გალაშქრება განძაზე.

• 1021 შირიმნის ბრძოლა.

• 1032-1040 ბრძოლა თბილისის შემოერთებისათვის.

• 1064-1068 ალფ-არსლანის ლაშქრობები საქართველოში.

• 1071 მანაზკერტის ბრძოლა.

• 1080 დიდი თურქობა

• 1104 ერწუხის ბრძოლა

• 1110 სამშვილდის აღება

• 1110 ძერნის აღება

• 1115 რუსთავის აღება

• 1116 თურქ-სელჯუკთა დამარცხება ტაო-კლარჯეთში.

• 1117 გიშის აღება

• 1117 შამქორის ლაშქრობა და ქალაძორის აღება.

• 1118 ლორის აღება.

• 1120 შირვანის ქალაქ ყაბალის აღება.

• 1121 თურქ-სელჯუკების დამარცხება ხუნანთან.

• 1121 ბარდავის აღება ქართველთა ლაშქრის მიერ.

• 1121 12 აგვისტო დიდგორის ბრძოლა

• 1122 თბილისის აღება

• 1123 თურქ-სელჯუკთა დამარცხება შამახიასთან.

• 1123 გულისტანის აღება.

• 1124 დმანისის აღება.

• 1124 შაბურანის აღება.

• 1124 სომხეთის ციხეების აღება.

• 1124 ივნისი ქართული ლაშქრის მიერ ჯავახეთის, კოლას, კარნიფორის, ბასიანის გაწმენდა თურქ-სელჯუკებისაგან.

• 1124 23 აგვისტო ანისის და მისი მიმდებარე ციხეების აღება.

• 1124 სექტემბერი შირვანის შემოერთება.

• 1138 განძის აღება.

• 1162 დვინის აღება ქართველთა მიერ.

• 1167 შირვანს ლაშქრობა.

• 1177-1178 ორბელთა ამბოხება.

• 1195 შამქორის ბრძოლა.

• 1203 ბასიანის ბრძოლა.

• 1208-1209 არჭეშის აღება.

• 1210 ქართველთა ლაშქრობა ირანში.

• 1220-1221 პირველი ბრძოლები მონღოლებთან.

• 1225 გარნისის ბრძოლა.

• 1226 თბილისის აღება ჯალალედინის მიერ.

• 1227-1228 ბოლნისის ბრძოლა.

• 1235-1236 აღმოსავლეთ საქართველოს დაპყრობა მონღოლების მიერ.

• 1247 კოხტასთავის შეთქმულება.

• 1259 აჯანყება მონღოლთა წინააღმდეგ დავით VI-ის მეთაურობით.

• 1260 აჯანყება მონღოლთა წინააღმდეგ დავით VII-ის მეთაურობით.

• 1260 ბრძოლა ახალდაბასთან.

• 1261 არღუნის ლაშქრობა სამცხეში.

• 1265 ბერქა-ყაენის ლაშქრობა.

• 1282-1285 დავით VI-ის ბრძოლა ტრაპიზონის სამეფოში.

• 1285-1306 რუმელი თურქების შემოსევები.

• 1297 აჯანყება მონღოლთა წინააღმდეგ დავით VIII-ის მეთაურობით.

• 1386 თემურლენგის პირველი შემოსევა. თბილისის აღება.

P.S. საინტერესო იქნება ისტორიკოსების აზრი ზემოთჩამოთვლილი ბრძოლების შესახებ... იქნებ მოვიპოვოთ ცნობები და უფრო ვრცლად მიმოვიხილოთ

[ნათია]

nini_1

დიდი მადლობა ნინ! რამდენი გიშრომია




გურგენის აჯანყება 523 წელი: - ქართლის აჯანყება ირანელების წინააღმდეგ. მის შესახებ ცნობები დაცული აქვს VI საუკუნის ბიზანტიელ ისტორიკოსს პროკოპი კესარიელს. აჯანყების მიზეზი გახდა შაჰის გადაწყვეტილება, საქართველოში ძალით გაევრცელებინა მაზდეანობა. ქართლის მეფე გურგენმა ფარული მოლაპარაკება გამართა იუსტინე კეისართან და მისი დახმარების იმედით აჯანყდა, მაგრამ ბიზანტიელები სათანადოდ ვერ დაეხმარნენ აჯანყებულებს, ქართლში კი ირანელების დიდძალი ჯარი შემოვიდა ვოის სარდლობით. გურგენმა დაინახა, რომ მისი და ბიზანტიის დამხმარე ძალები საკმაო არ იყო და ოჯახითა და აჯანყებაში მონაწილე დიდებულებითურთ ეგრისში გაიქცა, იქიდან კი ბიზანტიაში ჩავიდა. უმეთაუროდ დარჩენილი ქართველები დამარცხდნენ. ბევრი მათგანი ქართლიდან გადაიხვეწა. 532 ირანელებსა და ბიზანტიელებს შორის დადებული ე. წ. "უვადო ზავის" თანახმად გაქცეულებს ნება დართეს სამშობლოში დაბრუნებულიყვნენ. ბევრი დაბრუნდა, მაგრამ ზოგი ბიზანტიაში დარჩა. აჯანყების დამარცხების მიუხედავად, ირანმა ხელი აიღო საქართველოში თავის სარწმუნოებრივ პოლიტიკაზე. მაგრამ, პროკოპი კესარიელის სიტყვით, ქართველებს ძალიან უჭირდათ ასეთ მდგომარეობაში ყოფნა და შესაფერის დროს ელოდნენ ახალი აჯანყებისათვის








შირიმნის ბრძოლა 1021 წელი - ბრძოლა საქართველოსა და ბიზანტიის ლაშქარს შორის, შირიმთან (ახლანდელი თურქეთის ტერიტორია). ბიზანტიის იმპერიას არ აკმაყოფილებდა საქართველოსაგან მისი სიუზერენობის ფორმალური აღიარება და ცდილობდა რეალურად განემტკიცებინა თავისი მდგომარეობა, რისთვისაც XI საუკუნის დასაწყისში სამხრეთ ტაოს ტერიტორიაზე დავით კურაპალატის ყოფილი სამფლობელოებიდან (დავით III კურაპალატის მემკვიდრეობა) იბერიის თემი შექმნა.

ბიზანტია ყველა საშუალებით ცდილობდა შეეჩერებინა საქართველოს გაერთიანებისა და ზრდა-გაძლიერების პროცესი, დაესუსტებინა ის და ხელში ჩაეგდო მოსაზღვრე მიწები. 1014-1018, როცა ბიზანტია ბულგარეთთან ომით იყო დაკავებული, საქართველოს სამეფო კარმა ისარგებლა ამით და ბრძოლა დაიწყო სამხრეთ ტაოს მიწა-წყლის დასაბრუნებლად. ქართველებს მხარში ამოუდგნენ სომხებიც. გიორგი I-მა დაიკავა ბიზანტიის მიერ მიტაცებული ციხესიმაგრეები, მაგრამ ბულგარეთის დამარცხების შემდეგ ბიზანტიის საიმპერატორო კარმა გიორგი I-ს დაკავებული ციხესიმაგრეების დაცვა მოსთხოვა. არისტაკეს ლასტივერტცის ცნობით, საქართველოს მეფემ არ შეასრულა ბიზანტიის იმპერატორის მოთხოვნა, ეს უკანასკნელი განრისხდა და საქართველოს წინააღმდეგ გამოილაშქრა. გიორგი I-მა სასწრაფოდ შეკრიბა ლაშქარი, მაგრამ მოწინააღმდეგის დიდი რიცხობრივი უპირატესობის გამო შებმა მიზანშეუწონლად ჩათვალა და უკან დახევა დაიწყო. ბიზანტიელები დაედევდნენ. გიორგი I-მა, მტრის მოძრაობისთვის ხელი რომ შეეშალა, გადაწვა ოლთისი (Oltu). ბიზანტიელები 1021 პალაკაციოს (ჩილდირის) ტბის მახლობლად, შირიმთან შეებნენ საქართველოს ლაშქრის არიერგარდს. ქართველებმა მედგარი ბრძოლით უკუაქციეს ბიზანტიელები, მაგრამ მოპოვებული უპირატესობის შენარჩუნება ვერ მოახერხეს და უკან დაიხიეს. ამან გაააქტიურა მტერი. ბიზანტიის ლაშქარი დაედევნა ქართველებს, კოლა-არტაან-ჯავახეთზე გადმოიარა და გაანადგურა ეს მხარე. შემდეგ თრიალეთში შემოიჭრა. გიორგი I-მა მოიშველია კახეთისა და ჰერეთის ძალები და ბრძოლის განახლება გადაწყვიტა. ზამთრის მოახლოებისა და, როგორც ჩანს, ქართველთა ლაშქრის გაძლიერების გამო ბიზანტიის მბრძანებელმა ბრძოლა აღარ გააგრძელა და უკან გაბრუნდა, თანაც "კუალად უბოროტესადრე შურისგებით მოაოხრა ქუეყანანი".

შირიმნის ბრძოლაში ქართველი ფეოდალები ერთმანეთთან შეკავშირებულები გამოვიდნენ მტრის წინააღმდეგ. ბრძოლაში დაიღუპნენ დიდი ფეოდალები კლდეკარის ერისთავი რატი ლიპარიტის ძე და ხურსი.