საქართველოს ომები პარამეტრები

[ნათია]

საქართველოს ომები ქრისტეშობამდე

• 1112 ასურეთის მეფის ტიგლათფილესერ I-ის ბრძოლები დიაოხის მეფის სიენის მეთაურობით ჩრდილოელ ტომთა დიდ გაერთიანებასთან.

• IX დასასრული - VIII დასაწყისი ურარტუს მეფის მენუას ბრძოლები დიაოხთან.

• VIII 8060 წწ. ურარტუს მეფის არგიშთი I-ის ლაშქრობები დიაოხზე.

• VIII 40-იანი წწ. ურარტუს მეფის სარდური II-ის ბრძოლები კოლხას სამეფოსთან.

• VIII 20-იანი წწ. კიმერიელთა შემოსევები და კოლხას განადგურება

• 83 კოლხეთის აჯანყება.მმართველად მითრიდატეს დაყენება.

• 65 რომაელთა ლაშქრობები პომპეუსის სარდლობით იბერიასა და კოლხეთში.

საქართველოს ომები ქრისტეშობიდან

• I საუკუნე ფარსმან I-ის ბრძოლები პართიასთან.

• 69 აჯანყება კოლხეთში ანიკეტეს მეთაურობით რომის წინააღმდეგ.

• 482-484 ქართველთა ანტიირანული აჯანყება ვახტანგ გორგასლის მეთაურობით.

• 523 ქართლის აჯანყება ირანელთა წინააღმდეგ გურგენ მეფის წინამძღოლობით.

• VII 20-იანი წწ. ბიზანტიის იმპერატორ ჰერაკლეს ლაშქრობები საქართველოში.

• 627 თბილისის აღება ბიზანტიელთა და ხაზართა მიერ.

• 640-იანი წწ. არაბთა პირველი მარბიელი რაზმების გამოჩენა ქართლში.

• 650-იანი წწ. არაბთა შემოსვლა ქართლში.

• VIII 30-იანი წწ. მურვან ყრუს ლაშქრობა საქართველოზე.

• 853 ბუღა თურქის ლაშქრობა ამიერკავკასიაში.

• 1011-1112 ქართველთა გალაშქრება განძაზე.

• 1021 შირიმნის ბრძოლა.

• 1032-1040 ბრძოლა თბილისის შემოერთებისათვის.

• 1064-1068 ალფ-არსლანის ლაშქრობები საქართველოში.

• 1071 მანაზკერტის ბრძოლა.

• 1080 დიდი თურქობა

• 1104 ერწუხის ბრძოლა

• 1110 სამშვილდის აღება

• 1110 ძერნის აღება

• 1115 რუსთავის აღება

• 1116 თურქ-სელჯუკთა დამარცხება ტაო-კლარჯეთში.

• 1117 გიშის აღება

• 1117 შამქორის ლაშქრობა და ქალაძორის აღება.

• 1118 ლორის აღება.

• 1120 შირვანის ქალაქ ყაბალის აღება.

• 1121 თურქ-სელჯუკების დამარცხება ხუნანთან.

• 1121 ბარდავის აღება ქართველთა ლაშქრის მიერ.

• 1121 12 აგვისტო დიდგორის ბრძოლა

• 1122 თბილისის აღება

• 1123 თურქ-სელჯუკთა დამარცხება შამახიასთან.

• 1123 გულისტანის აღება.

• 1124 დმანისის აღება.

• 1124 შაბურანის აღება.

• 1124 სომხეთის ციხეების აღება.

• 1124 ივნისი ქართული ლაშქრის მიერ ჯავახეთის, კოლას, კარნიფორის, ბასიანის გაწმენდა თურქ-სელჯუკებისაგან.

• 1124 23 აგვისტო ანისის და მისი მიმდებარე ციხეების აღება.

• 1124 სექტემბერი შირვანის შემოერთება.

• 1138 განძის აღება.

• 1162 დვინის აღება ქართველთა მიერ.

• 1167 შირვანს ლაშქრობა.

• 1177-1178 ორბელთა ამბოხება.

• 1195 შამქორის ბრძოლა.

• 1203 ბასიანის ბრძოლა.

• 1208-1209 არჭეშის აღება.

• 1210 ქართველთა ლაშქრობა ირანში.

• 1220-1221 პირველი ბრძოლები მონღოლებთან.

• 1225 გარნისის ბრძოლა.

• 1226 თბილისის აღება ჯალალედინის მიერ.

• 1227-1228 ბოლნისის ბრძოლა.

• 1235-1236 აღმოსავლეთ საქართველოს დაპყრობა მონღოლების მიერ.

• 1247 კოხტასთავის შეთქმულება.

• 1259 აჯანყება მონღოლთა წინააღმდეგ დავით VI-ის მეთაურობით.

• 1260 აჯანყება მონღოლთა წინააღმდეგ დავით VII-ის მეთაურობით.

• 1260 ბრძოლა ახალდაბასთან.

• 1261 არღუნის ლაშქრობა სამცხეში.

• 1265 ბერქა-ყაენის ლაშქრობა.

• 1282-1285 დავით VI-ის ბრძოლა ტრაპიზონის სამეფოში.

• 1285-1306 რუმელი თურქების შემოსევები.

• 1297 აჯანყება მონღოლთა წინააღმდეგ დავით VIII-ის მეთაურობით.

• 1386 თემურლენგის პირველი შემოსევა. თბილისის აღება.

P.S. საინტერესო იქნება ისტორიკოსების აზრი ზემოთჩამოთვლილი ბრძოლების შესახებ... იქნებ მოვიპოვოთ ცნობები და უფრო ვრცლად მიმოვიხილოთ

[marine]

ოსმალო ისტორიკოსი მუსტაფა ნაიმა (XVII საუკუნე) მარტყოფის ბრძოლის შესახებ:

"ზემოთხსენებული მოურავი შაჰის ლაშქარში იყო, როგორც მისამი დაქვემდებარებული პირი. ოცდაათ ათასამდე ყიზილბაში და სახელოვანი ხანები ყარჩიხა ხანს შეუერთდნენ, მათთან ერთად საქართველოს ასაოხრებლად მოურავ ხანიც გამოგზავნეს. ეს უკანასკნელი თეიმურაზ ხანს საიდუმლოდ დაუკავშირდა და შეუთანხმდა: როდესაც ყიზილბაშთა ლაშქარი მიაღწევს საქართველოში შემავალ ვიწრო ხეობას, მზად იყავით და განსაზღვრულ დროს თავს დავესხათო, თვითონ კი თავისი ხელქვეითებით უკან ჩამორჩა. ყიზილბაშთა ლაშქარი ამ ხეობაში შემოვიდა და უდარდელად დაბანაკდა.

სწორედ ამ დროს მთებში გამოჩნდა ქართველთა ლაშქარი, მოურავი ყარჩიხა ხანს მივარდა და უთხრა: რას გაჩერებულხარ ხანო, ჯარიც გაფრთხილდეს, ამხედრდეს და მზად იყოსო. შემდეგ ხანი ცხენზე შესვა და მიმართა: აბა, ნახე როგორია ქართველების გაწყვეტა, შე წყეულო ყიზილბაშო, თავისი შუბი ყარჩიხა ხანს იღლიის ქვეშ აძგერა ისე, რომ შუბი მეორე მხარეს გამოვიდა. ჰე, შე გიაურო, არამი იყოს შენზე შაჰის პური! - წამოიძახა ყარჩიხა ხანმა და ცხენიდან ჩამოვარდა. ყიზილბაშთა ლაშქარი აირია. სხვა ხანები ვერ მიხვდნენ, რა ხდებოდა და სანამ ასე გაოგნებული იყვნენ, ქართველთა ბეგებიც მოცვივდნენ და იმდენი დახოცეს, რომ ოცდაათი ათასი ყიზილბაშიდან სამი ათასმა ყიზილბაშმა ძლივს უშველა თავს.

ქართველი ვაჟკაცები, გამარჯვებით გამხნევებულნი, უკან დაედევნენ მტერს, ყარაბახის საზღვრამდე სდიეს და კიდევ ბევრი ყიზილბაშის თავი გააგორეს მიწაზე. ბრძოლა განთიადიდან საღამომდე შეუსვენებლივ გრძელდებოდა, რამდენიმე ათასი ყიზილბაში ხმლით აკუწეს."

[გიორგი]

ოსმალო ისტორიკოსი მუსტაფა ნაიმა (XVII საუკუნე) მარტყოფის ბრძოლის შესახებ:

როგორ ეტყობა, რომ ისტორიკოსი თურქია და ვერ იტანს სპარსელებს.....