ეკუმენიზმის შესახებ, ემოციების გარეშე პარამეტრები

[კანუდოსელი]

ძვირფასო ფორუმელებო, ვინაიდან წინა თემა ამ სათაურით წაიშალა, ნება მიბოძეთ გავხსნა კიდევ ერთ და იმედი მაქვს, რომ მას იგივე ბედი არ ეწევა, იმისდა მიუხედავად, რომ კამათი იქნება ცხარე და ერთმანეთის გამომრიცხავიც. თავად ის ფაქტი, რომ მართლმადიდებელი ადამიანები ამ საკითხისადმი არიან ძალიან დაინტერესებულნი, ზოგი პოზიტიურად, ხოლო ზოგი ნეგატიურად, მიანიშნებს, რომ ეკლესია ცოცხალია და მას აღელვებს საკუთარი რწმენის, ტრადიციის და ლიტურგიკული პრაქტიკის ძირეული საკითხები.

იმედი მაქვს არ იქნება დადანაშაულება იერარქიისა სხვადასხვა მწვალებლობაში, იმედი მაქვს რომ საუბარი კონსტრუქციული იქნება ცხარე კამათისდა მიუხედავად.

დაივწყოთ....

[Sotiris]

რადგან მეზობელ თემაში მოდერატორმა ბევრი პოსტინგი წაშალა, გადავწყვიტე ახლიდან დამეპოსტა ერთი დოკუმენტის შესახებ. ეს დოკუმენტი არის ამ წელს პორტუ-ალეგრიში გამართული ემს-ს მეცხრე ასამბლეის მიერ მიღებული დეკლარაცია, რომლის ინგლისურ ტექსტსაც აგერ აქ შეგიძლიათ გაეცნოთ. ამ ტექსტში ყურადღებას გავამახვილებ შემდეგ მომენტებზე:

1) All who have been baptised into Christ are united with Christ in his body. ყველა, ვინც ქრისტეს სახელითაა ნათელღებული, ქრისტესთან არის გაერთიანებული მის სხეულშიო. ამრიგად მართლმადიდებელიც და პროტესტანტიც თურმე ყოფილან ქრისტეს სხეულის, ეკლესიის წევრები. კომენტარი ზედმეტია.

2) The catholicity of the Church expresses the fullness, integrity, and totality of its life in Christ through the Holy Spirit in all times and places. This mystery is expressed in each community of baptized believers in which the apostolic faith is confessed and lived, the gospel is proclaimed, and the sacraments are celebrated. Each church is the Church catholic and not simply a part of it. Each church is the Church catholic, but not the whole of it.

მოკლედ ყველა ეკლესია (მართლმადიდებელი ეკლესიაც და პროტესტანტული "ეკლესიაც") ყოფილა კათოლიკე (მრწამსის ტერმინოლოგიაზეა აქ საუბარი, ლათინებზე არა) და არა მხოლოდ კათოლიკე ეკლესიის ნაწილი. თან არცერთი ეკლესია არ ყოფილა თურმე მთელი კათოლიკე ეკლესია (ე.ი. ვთქვათ მართლმადიდებელი ეკლესია არ ყოფილა მთელი კათოლიკე ეკლესია, პროტესტანტებიც გვჭირდება თურმე "სიმთელისთვის"). ეს პირდაპირ ეწინააღმდეგება მრწამსს - "ერთი წმიდა კათოლიკე და სამოციქულო ეკლესია". კომენტარი ზედმეტია.

3) Each church fulfils its catholicity when it is in communion with the other churches. We affirm that the catholicity of the Church is expressed most visibly in sharing holy communion and in a mutually recognised and reconciled ministry.

ყოველი ეკლესია კათოლიკე ხასიათს აღასრულებს, როდესაც სხვა ეკლესიებთან არის ევქარისტიულ კავშირში, ეს არის ეკლესიის კათოლიკე ხასიათის ყველაზე ნათელი გამოხატულებაო. მოკლედ დოკუმენტი მართლმადიდებლებს გვირჩევს ალბათ სასწრაფოდ შევიდეთ ევქარისტიულ კავშირში პროტესტანტებთან და ამით ჩვენი ეკლესიის კათოლიკე ხასიათი "ნათლად გამოვხატოთ". თუ სასწრაფოდ არ შევალთ ევქარისტიულ კავშირში, ეგეც არ ყოფილა პრობლემა, 1)-ის თანახმად ხომ პროტესტანტებთან ერთად ერთი ეკლესიის წევრები ვყოფილვართ მაინც. კომენტარი ზედმეტია.

და კიდევ მრავალ ასეთ დებულებას შეიცავს ეს დოკუმენტი. ახლა რამდენიმე კითხვა:

1) ჩანს თუ არა ნათლად ამ დოკუმენტიდან რა უნდა ემს-ს პროტესტანტულ უმრავლესობას?
2) რატომ არ ავრცელებს იგივე რუსეთის საპატრიარქოს ინტერნეტ-გვერდი არაფერს იმის შესახებ, რომ მათმა წარმომადგენელმა ეპისკოპოსმა ილარიონ ალფეევმა ხელი არ მოაწერა ამ დოკუმენტს? რატომ არ არის ეს ცხადი ემს-ს ინტერნეტ-გვერდიდანაც? რა, ხელი წაუცდა და მოაწერა? ხელი თუ მოაწერა, ეპისკოპოს ილარიონს რუსეთში 2000 წ. გამართული მღვდელმთავართა კრების დადგენილებები არ წაუკითხავს, თუ რა არის?
3) რა გვინდა ასეთ პირობებში ემს-ში?

[Sotiris]

ბარემ ერთობლივი ლოცვების საკითხსაც შევეხოთ. კონსტანტინეპოლის საპატრიარქოზე აღარ ვისაუბრებ, მოდით რუსებს მივხედოთ. სმოლენსკის და კალინინგრადის მიტროპოლიტი კირილე რომ რუსეთის ეკლესიის ემს-ში ყოფნის ერთ-ერთი მთავარი აპოლოგეტია, მგონი ყველამ ვიცით. ჰოდა აბა სანქტ-პეტერბურგის ეპარქიის ინტერნეტ-გვერდზე შებრძანდით და ეს ნახეთ. რა წერია? За Литургией молилась делегация Евангелическо-Лютеранской Церкви Финляндии во главе с архиепископом Юкка Паармой. ფოტოსურათიც იქვეა, როგორ დგანან ფინელი ლუთერანები სანთლებით ხელში წირვის დროს. და როდის მოხდა ეგ ამბავი? სულ ახლახანს, 2006 წლის 5 სექტემბერს.

ახლა მოდი ვენელი ეპისკოპოსი ილარიონიც გავიხსენოთ, ემს-ს წევრ ეკლესიათა პორტუ-ალეგრიში გამართულ ასამბლეაზე რომ იყო რუსეთის დელეგაციის ხელმძღვანელი. ის, რომ ეპისკოპოსი ილარიონი ასიზიში გამართული ეკუმენისტური "ღონისძიებების" (ძირითადი მანდ სწორედ ერთობლივი ლოცვაა, სადღაც ვიდეოც მაქვს მგონი და დავდებ თუ ინტერესი არის) სტუმარია, ბევრმა იცის. მით უფრო საინტერესოა მისეული ერთობლივი ლოცვების აპოლოგია:

Относительно «молитв с еретиками» существуют древние канонические правила, которые никто не отменял. Но при толковании этих правил нужно, мне кажется, внимательно изучать контекст, в котором они появились. Кто были те «еретики», о которых говорилось в этих правилах? Ариане, отрицавшие Божество Иисуса Христа, «пневматомахи», отрицавшие Божество Святого Духа, евтихиане, отрицавшие человеческое естество Христа, и т.д. Ни католики, ни протестанты не отрицают Святую Троицу, не отрицают Божество Христа или Его человеческое естество. Поэтому их нельзя приравнивать к тем еретикам, о которых идет речь в канонических правилах Древней Церкви.

Да и в ту эпоху, когда эти правила создавались, они не соблюдались во всей строгости. Известно, например, что Василий Великий, будучи архиепископом Кесарии Каппадокийской, имел в своем подчинении пятьдесят хорепископов, из которых большинство было арианами. Почти никто из подчиненных ему клириков не исповедовал Божество Святого Духа (да и он сам, чтобы не смущать свою паству, избегал открыто говорить о Божестве Святого Духа). Василий знал о настроениях своих клириков, однако продолжал сослужить с ними. И от присоединяющихся к Церкви бывших ариан он не требовал, чтобы они исповедовали Божество Святого Духа: «Достаточно для них, чтобы они исповедовали Никейскую веру, а остальное они поймут по долговременном общении с нами». Так и сегодня следование Никейскому (точнее, Никео-Цареградскому) Символу веры могло бы восприниматься как критерий возможности совместной молитвы с представителем той или иной христианской общины.

Кроме того, когда в каноническом правиле говорится о недопустимости молитвы с еретиками, речь идет, как мне думается, все-таки о молитве литургического характера, а не о молитве на «бытовом» уровне. Неужели вы не можете, пригласив в дом инославного христианина, прочитать вместе с ним «Отче наш» перед едой? Или на межхристианской конференции – неужели нельзя перед началом заседания прочитать молитву «Царю Небесный»? Или, если вы, будучи православным человеком, заходите в инославный храм, даже во время богослужения, неужели вы не можете вознести в нем молитву Богу? Молиться в лесу можно, молиться в автобусе (наполненном, может быть, атеистами или иноверцами) можно, а молиться в христианском храме, пусть и не православном, нельзя? Честно говоря, не вижу в этом особой логики.

ბასილი დიდსაც კი მოსცხო ჩირქი.

აი ასეთი პოზიციის მქონე მღვდელმთავრები წარადგენენ რუსეთის ეკლესიას ეკუმენისტურ ღონისძიებებზე. კითხვა იბადება: რა უნდა აკეთონ იქ ქართველმა წარმომადგენლებმა?