ქრისტიანული სიმბოლიზმი, სახე და მნიშვნელობა პარამეტრები

[KAIROS]

სიმბოლო უძირითადესი ენაა, რომელსაც ქრისტიანობაში ვიყენებთ, იგი გამოიყენება ფაქტებზე, რომლებიც იყო, რომლებიც მიმდინარეობს, და რომლებიც მოვა... სიმბოლოებით მოქმედებს, პოეზია, პროზა, მხატვრობა, მუსიკა... და ასეა თეოლოგიაშიც, სიმბოლო უმთავრესია მთელს ლიტურგიაში, წირვა სიმბოლოთმეტყველებაა მთლიანად, რომელიც საოცრად ერწმის თან ევქარისტიულ რეალობას... სომბოლოებითაა სავსე ძველი აღთქმა, რომელიც ახალ აღთქმაზე მეტყველებს და ახალი აღთქმა რომელიც უფლის მოსვლისათვის გვამზადებს... ეს ამოუწურავი თემაა, ძალიან საინტერესო, ძალიან სავსე, სიმბოლო ამოძრავებს ხატმწერს, სიმბოლოთი გალობს მგალობელი, თუნდაც შენ ხარ ვენახი-ს გალობისას, სიმბოლოს იმოსავს მღვდელმსახური, თუნდაც მეწამული მოსასხამისას, რომელსაც პირველად შევეხებით, სიმბოლოა ყველაფერი ეკლესიაში, სანთელი, კანდელი, საკურთხეველი, სანათლავი, ზარი, საკმეველი... სიმბოლოა არქიტექტურაც, გუმბათიც, ჯვარი, ნავი... სიმბოლო ქრისტიანობაში ცოცხალია, ისაა არაა მხოლოდ რაიმე ნიშანი, მხოლოდ რაიმეს გამოსახატავად ან რაიმეს გასახსენებლად, არამედ ესაა მადლმოსილი ნიშანი, ესაა ჯვარი, ესაა თევზი, ესაა ხატი... სიმბოლოა ჩვენს ირგლივ არსებული სამყარო, კლდე, ზღვა, მთა, მზე, სითბო, სინათლე... სიმბოლო ვართ ჩვენც, სხეულიც- თვალი, ყური, ენა. ხელი... სიმბოლოა უბრალო საგნებიც ხიდი, კიბე, ფიჩხის კონა, კოცონი...
ვისაუბროთ სიმბოლოებზე და სიმბოლოები უფრო ახლოს მიგვიყვანენ მათსავე მნიშვნელობასთან !

იხარეთ;

კაიროსი!



---------------------------------------------------------------

ვიწყებ მეწამული ფერით, რადგან კვართზე საუბრისას შევეხეთ მას, იაქტიურეთ

ისე კი მეწამული ფერი ძალიან საყვარელი ფერია როგორც წარმართებში ისე ქრისტიანებში, იგი რომაელებში დიდ სარდლებთან ერთად, სამეფო ოჯახის წევრებს და ფილოსოფოსებს ეცვათ, ტოგა ერქვა სახელად, ვიცით, რომ წმ. მოწამე იუსტინე ფილოსოფოსს, ტოგა ეცვა, როგორც ფილოსოფოსს, მაგრამ როცა გახდა ქრისტიანი, მას უთხრეს, ახლა რატომ გაცვია ტოგა, აკი ქრისტიანი ხარო, მან უპასუხა, მე მხოლოდ ახლა გავხდი ნამდვილი ფილოსოფოსიო... და ასეც ეწამა, ტოგით...


მოკლედ ესაა
Toga picta - მეწამული ტოგა ოქროსფერი კაანტით. ამას მხედართმთავრები ტრიუმალური მსვლელობისას იცმევდნენ. მოგვიანებით მას იმპერატორები იცმევდნენ ოფიციალურ ღონისძიებებზე.
აი დანარჩენები:

ტოგა ძველ რომში მამაკაცის ტრადიციული სამოსი. ტოგა იყო 6 მეტრის სიგრძის ოვალური ფორმის თეთრი შალის ნაჭერი, რომელსაც ტუნიკის ზემოთ იცმევდნენ. არამოქალაქეს არ ჰქონდა ტოგის ტარების უფლება.

თავდაპირველად ტოგა უბრალოდ შალის მოსასხამი იყო, შემდეგ მოსასხამმა ისე იცვალა ფორმა რომ ყოველდღიურად სატარებლად იგი უვარგისი გახდა და იგი გარდაიქმნა სადღესასწაულო, ცერემონიულ სამოსად. ოფიციალურ პირებს (მაგისტრატუსებს და სენატორებს) ოფიციალურ და საჯარო ღონისძიებებზე აუცილებლად უნდა სცმოდათ ტოგა. როდესაც რომის მოქალაქის ვაჟი აღწევდა სრულწლოვან ასაკს, მას მაშინ პირველად აცმევდნენ ტოგას. რელიგიური ცერემონიების დროს ტოგას თავზეც იხურავდნენ.


ტოგები სხვადასხვა სახის იყო და ყოველი სახის ტოგას თავისი დანიშნულება ჰქონდა:

* toga virilis - თეთრი სადა ტოგა, რომელსაც მამაკაცი მოქალაქეები ატარებდნენ.
* toga praetexta - თეთრი ტოგა ფართო მეწამული ფერის კანტით. მას ასტარებდნენ მაგისტრატუსები, ექს-მაგისტრატუსები, დიქტატორები, ზოგიერთი ქურუმები და ტრადიციი მიხედვით რომის მეფეები. იმპერიის პერიოდში იმპერატორი ანიჭებდა toga praetexta-ს ტარების უფლებას პატივისცემის ნიშნად.
* toga pulla - მუქი ფერის ტოგა. ამას გლოვის დროს იცმევდნენ.
* Toga picta - მეწამული ტოგა ოქროსფერი კაანტით. ამას მხედართმთავრები ტრიუმალური მსვლელობისას იცმევდნენ. მოგვიანებით მას იმპერატორები იცმევდნენ ოფიციალურ ღონისძიებებზე.
* toga candida - ხელოვნურად გათეთრებული ტოგა. ამას მაგისტრატუსობის კანდიდატები ატარებდნენ.
* Toga trabea- ასეთი ტოგები სამი ტიპის იყო, მხოლოდ მეწამული - ღმერთებისთვის, ვიწრო თეთრი ზოლით მეფეებისთვის და თეთრი ზოლებით მარსის ქურუმებისთვის და ავურებისთვის.

http://www.classicsunveiled.com/romel/html/clothmen.html

ზოგადად მეწამული კი ბიბლიაში ხშირად ფიგურირებს, სიმბოლურად იგი უფლის მიერ დაღვრილ გამომხნელ სისხლს უკავშირდება, იგი გვხდება ძველ აღთქმაში, როცა რჩეული მეწამული ფერით გამოირჩევა:
"აიღო ბებიაქალმა და მეწამული ძაფი შეაბა, "
(დაბადება , თ, 38, 28)... შესაბამისად მეწამული შემოდის ასევე უფალთან მიმართებაში : "რომაელი ჯარისჯაცები სიკვდილმისჯილს ხშირად თამაშის საგნად აქცევდნენ. მაცხოვარსაც ამგვარად მოექცნენ. მათ შეუცვალეს ზედა სამოსი მეწამული მატერიის ნაჭრით ან ძველი წითელი ჯარისკაცული მოსასხამით. შეთხზეს ეკლის გვირგვინი და მარჯვენა ხელში დააჭერინეს ჯოხი. იჩოქებდნენ მის წინაშე, ვითომდაც თაყვანს სცემდნენ. შემდეგ გამოსტაცებდნენ ჯოხს, ურტყამდნენ ეკლის გვირგვინიან თავში და სახეში. (იოანე 19, 2-3)."

http://www.orthodoxy.ge/metsniereba/sudara...inis_sudara.htm

ამის შესახებ კარგად წერს ველიმეროვიჩი:

მეწამული: მეწამული ფერი სამოსელი - ეს რომაელ მეფეთა სამოსელია. როდესაც უფალი პილატეს წინაშე ლაპარაკობდა თავის არაამქვეყნიური სამეფოს შესახებ, მისი სიტყვები მატერიალისტურად მოაზროვნე რომაელ ჩინოვნიკს შეშლილობად და სამეფო ღირსების შებღალვად მოეჩვენა. ამიტომ შემოსეს პილატეს მეომრებმა იგი მეწამულისფრად, რა თქმა უნდა - ყველაზე იაფფასიანით, რათა როგორც თვითმარქვია - დასაცინი გამხდარიყო. მაგრამ უკვე მისი სამოსის სამეფო მეწამული ფერი მოწმობდა იმას, რომ ქრისტე ჭეშმარიტად მეფეა. პილატეს ხალხმა, თუნდაც დაცინვით, იგი იმად გამოაცხადა, ვინც სინამდვილეში იყო. არცერთ მათგანს გაფიქრებაც კი არ შეეძლო, რომ ქრისტეს სამეფოს მემკვიდრეობით მიიღებდნენ რომაელთა და მსოფლიოს სხვა დანარჩენი სამეფოები.

http://www.orthodoxy.ge/tserilebi/nikoloz_serbi/57.htm

მეწამულს იყენებდნენ ასევე ტაძრის შესამკობადაც...


მეწამული იყო ზღვაც რაც გაიარა ისრაელმა...

და ბოლოს არსებობს ასეთი რამაც :

ვუდი ალენის ნოსტალგიურ-ირონიული ანტიზღაპარი.

"კაიროს მეწამული ვარდი"(1985)
მია ფეროუ მთავარ როლში,

ჰაჰაჰა

[KAIROS]

ჯანსაღი რეაქცია? გააჩნია ვისი მხრიდან

შენც წარმატებები:

ახლა საქმე, ამას გაეცანით, რადგან ესაა ერთგვარი ანალიზი ალეგორიული აზროვნებისა ( და არა თუნდაც ავტორის, რაიმე პირადი ან ნეოფილოსოფიური შეხედულებები)

ვეფხისტყაოსნის სახისმეტყველება -

I . ალეგორიული მეთოდის ევოლუცია ანტიურობასა და შუასაუკუნეებში


4. ალეგორია საღვთო წერილში და ქრისტიანულ ღვთისმეტყველებაში

საღვთო წერილის ალეგორიული ინტერპრეტაციის მეთოდი ჩაისახა ელინისტურ ალექსანდრიაში, სადაც იუდაიზმის რელიგიური ფილოსოფია და ბიბლიური ეგზეტიკა მჭიდროდ დაუკავშირდა ანტიურ ფილოსოფიას. ძვ.წ.I საუკუნის ალექსანდრიელი ფილოსოფოსი ფილონი, ისევე როგორც ელინისტური ხანის სხვა ებრაელი ავტორები, ბიბლიაში ეძებს უწინარეს ყოვლისა ალეგორიულ საზრისს, ფარულ ფილისოფიურ მოძღვრებას. ბიბლია მისთვის არის ისტორია სულისა, მისი შესაქმისი, ც;ოდვითდაცემისა და კვლავ აღზევება-განღმრთობისა. ფილონი, პლატონის მსგავსად ადამიანის სულს განიხილავს, როგორც ნაწილს დიადი მსოფლიო დრამისას. ამ დრამის მთავარი მოქმედი პირია კაცის სული, სამყაროს დრამა განუყოფელია სულის დრამისაგან.

ძველბერძენი ალეგორისტების კვალობაზე, ფილონი ბიბლიის დაფარული ფილოსოფიური საზრისის აღმნიშვნელ ტერმინად იყენებს “ჰიპონოიას”, ხანაც უფრო ახალ ტერმინს “ალეგორიას”, რომელიც მკვიდრდება ელინისტური ხანიდან. გარდა ამისა, იგი იყენებს სხვა ტერმიენბსაც; მაგ., შინაგან მნიშვნელობას (διαγοια), მისტერიას (μυστηριον), საიდუმლოს (ιποχρυφον), ინტელიგებელურს (νοητον), (რასაც პეტრიწისა და რუსთველის ტერმინოლოგიაში შეესაბამება “გასაგონი”), აგრეთვე უხილავს (αφανης), ან გამოუთქმელს (αρρητον), ტროპულს (τροπιχη). და ა.შ. ალეგორიული მეთოდის სიტყვასიტყვითი (ლიტერალური) ინტერპრეტაციის მეთოდს იგი უწოდებს αρηιη-ს, ან თვალსაჩინოს (φανερα), ან საკუთრივს (χυρια). გარეგან მნიშვნელობას იგი უწოდებს “სხეულს”, ხოლო შინაგან, დაფარულ მნიშვნელობას-“სულს”. საღვთო წერილის “მარტოდენ ასოებს” ფილონი ადარებს სხეულთა აჩრდილებს, ხოლო იმ მნიშვნელობებს, რომელნიც მათში იმალებიან ფილონის სთვლის რეალურად არსებულ საგნებად(164,31). მაგალითად მისი თვალსაზრისით მოსე მხოლოდ ისტორიის მოთხრობას როდი ისახავდა მიზნად დაბადების წიგნში, არამედ მისი მიზანი იყო, ცხადექმნა გზა სულისა, რომელიც მიელტვის ღვთის პოვნას. ეგვიპტიდან გამოსვლა ისრაელისა, ფათერაკები, უდაბნოში ხეტიალი, შემდეგ აღთქმულ ქვეყანაში შესვლა-შინაგანი გზა სულისა ღვთისაკენ. შესაქმის წიგნის გამოთქმა: “დაუქმნა უფალმან ადამსა და ცოლსა მისსა სამოსელნი ტყავისანი და შეჰმოსნა მათ” (დაბად.3. 21), ფილონის თვალსაზრისით სიმბოლურად აღნიშნავს პირველკაცთა სხეულით შემოსვას, სხეულის კანს, ხოლო ლევიტელთა წიგნის გამოთქმა: “და ცეცხლი მარადის ეგზნებოდეს საკურთხეველსა ზედა და არა დაშრტეს” (ლევიტ. 6. 13) ნიშნავს ჭეშმარიტ საკურთხეველს ღვთისას, ბრძენკაცის სულსს, რომელშიც მარადის ანთია საღვთო ცეცხლი (164, 32). ასევე ალეგორიულად განმარტავს ფილონი ღვთის მიერ ძელის ჩაგდებას წყალში და წყლის დატკბობას: “ხოლო ღაღადყო მოსე უფლისა მიმართ და უჩუენა მას უფალმან მას ძელი და შთააგდო იგი წყალსა შინა და დატკბა წყალი. მუნ დაუსხნა ღმერთმან სამართალნი და მსჯავრნი და მუნ გამოსციდა მას”(გამოსლვათა, 5. 25). ფილონის განმარტებით, რაბინული თეოლოგიის ტრადიციაზე დაყრდნობით, ამ ადგილას “ხე” ნიშნავს სხვა რამეს, კერძოდ “სიკეთეს”, “სრულ სიკეთეს”, “სიქველეს”, მაშინ როდესაც რაბინისთვის აქ იგულისხმება “სიტყვა სჯულისა” (164, 36). ასევე ფილოსოფიურად განიმარტება ედემიდან გამოსული მდინარის ოთხი განშტოება (დაბად.2. 10), როგორც ოთხი სიქველე: სიბრძნე, ვაჟკაცობა, ზომიერება, სამართლიანობა. მაგალითად, მიდრაშული ტრადიციის მიხედვით, “მეფე”, “მიჯნური”, “მზე” მესიის აღმნიშვნელი სიტყვებია ( 164, 37), აბრამის მეუღლე, სარრა ფილონის თვალსაზრისით განასახიერებს შინაგან სიბრძნეს, ხოლო მხევალი აგარი-გაÒეგან, პოპულარუდლ მოძღვრებას, რომელთა სახეებსაც უფრო მოგვიანებით პავლე მოციქული უკავშირებს ორ აღთქმას, ძველსა და ახალს (გალ. 4.24). ამავე დროს ორ იერუსალიმს: “რამე თუ აგარ სინა მთაÎ არს არაბიას, ხოლო თანა-შეტყუბისა თანა იერუსალემი, რამეთუ ჰმონებს იგ შვილთა მისთა თანა, ხოლო ზეცისა იგი იერუსალემი აზნაურ არსს, რომელ არსს დედაი ჩუენ ყოველთაÎ (გალ.4. 25- 26).

აღსანიშნავია, რომ იუდაისტურ ღვთისმეტყველებაში ოდითგანვე ურთიერვთს უპირისპირდებოდნენ ალეგორისტები (მაგალითად, ფარისევლები, რომელნიც იყენებდნენ საღვთო წერილის მიდრაშულ განმარტებას, ფილონის თვალსაზრისით, არაალეგორიულს). ლიტერალისტებთან დაპირისპირებული იყო მეორე მიმდინარეობა: ესეველთა სექტა, რომელიც განდეგილურ ცხოვრებას მისდევდა პალესტინის უდაბნოებში. მათი ცდებიც მიმართული იყო საღვთო წერილის უფრო ღრმა, ალეგორიულისაზრისის ძიებისაკენ (132, 42).

როგორ ჰ.ა.უოლფსონი აღნიშნავს, პავლე მოციქულიდან იწყება საღვთო წერილის განმარტების ქრიმტიანული ალეგორიის მეთოდი,რომელსაც პავლესეული ტიპოლოგია ეწოდება. პავლე იკვლევს წინასახეებს, პრეფიგურაციებს ახალი აღთქმისას ძველ აღთქმაში, რასაც იგი “სახეს” ეწოდებს (τυπος)ყოველივე იმისას, რაც მომავალში უნდა აღსრულდეს. “მითოსის” ნაცვლად პავლე ხმარობს ტერიმნ “საფარველს”(χαλυμμα), «ხატს» (υποδειγμα), «ჩრდილს» (σχια), რაც მისთვის ალეგორიულ გამოხატვასაც ნიშნავს. ასე მაგალითად, ადამი,რომელიც ფილონისათვის სულს განასახიერებს, ხოლო რაბინული თეოლოგიისათვის ნიშანს (siman)მისი შთამომავლობისას, პავლესათვის არის სახე(τυπος) მომავლისა: «რომელთა იგი არა ეცადა მსგავსად გარდასვლისა მის ადამისა, რომელი იგი არს სახედ მერმეთა მათ ჟამთა» (რომ.5.14). გამოსვლათა და რიცხვთა წიგნებში აღწერილი თავგადასავალი ისრაელის ძეთა პავლეს თვალსაზრისით ქრისტიანობის ერას წინასწარმეტყველებენ, მისი წინასახენი არიან: «ესენი ყოველნი სახენი შეემთხვეოდეს მათ, ხოლო დაიწერა სამოძღვრებლად ჩუენდა, რომელთა ზედა აღსასრული ჟამთაი მოიწია»(რომ.10.11).

პავლესათვის შინაგანი ალეგორიული მნიშვნელობა სულია საღვთო წერილისა, მისი განმაცხოველებელი, ხოლო მარტოდენ ასოების(«წიგნის») დანახვა მომაკვდინებელია საღვთო წერილის გაგებისათვის. ამას ემყარება მისი კლასიკური ფორმულა: «რომელმან იგი შემძლებელ მყუნა მსახურებად ახლისა სჯულისა, არა წიგნისა (ასოს მნიშვნელობით)არამედ სულისა, რამეთუ წიგნში მოაკვდინებს, ხოლო სული აცხოვნებს»(2 კორ. 3,6).

ეკლესიის ადრინდელი მამები და აპოლოგეტები ავითარებენ პავლესეულ მეთოდს არალიტერალური ინტერპრეტაციისას. ასე მაგალითად,კლემენტ რომაელი ალეგორიულად განმარტავს ბიბლიის პასაჟს, სადაც რაჰაბი ფანჯრიდან გადმოჰკიდებს წითელ ზონარს (იოშუა 2.18). მისი აზრით, ეს არის წინასწარმეტყველური განჭვრეტა მაცხოვრის სისხლისა, რომელმაც გამოგვისყიდა ჩვენ (I Clement, XII, 7-8). მსგავსად ამისა ბარნაბას ეპისტოლეში ვხვდებით მსგავს განმარტებას ლევიტელთა წიგნის ერთი ადგილისას. კერძოდ, აარონის მიერ წილის ყრა ორ ვაცზე (“ვაცი უფლისა და ვაცი განტევებისა” ლევიტ. 16.7), განმარტებულია როგორც წინასახე (τυπος) იესოს მომავალ ვნებათა. ეკლესიის ერთ-ერთი უადრესი მამა იუსტინე ფილოსოფოსი ძველი აღთქმის პრედიქტულ წინასახეებზე მსჯელობისას, წერს, რომ დაბადების წიგნში ნაწინასწარმეტყველებია მესსია, ქრისტე, რომელმაც უნდა “გამოაბას ვენახსა კიცვი მისი და რქასა ვენახისასა კიცვი ვირისა მისისაÎ, განრცხეს ღვინითა სამოსელი თვისი და სისხლითა ყურძნისათა მოსაბლარდნელი თვისი”(დაბად. 49. II). ტერტულიანე “ალეგორიულის” ნაცვლად ხმარობს “ფიგურატიულს”, როდესაც განიხილავს ძველ და ახალ აღთქმას, ხოლო კლემენტ ალექსანდრიელი თავის “სტრომატებში” გვეუბნება, რომ საღვთო წერილის სტილი მთლიანად პარაბოლურია, ვინაიდან იგი გადმოსცემს საკრალურ მისტერიებს, რომლებზედაც არ შეიძლება განცხადებულად საუბარი. ამის გამო არიან ისინი შენიღბულნი იგავებით. მაგრამ წინასწარმეტყველნი გამოხატვის ფიგურატიულ ფორმებს მხატვრული და ესთეტიური მიზნით როდი მიმართავენ, არამედ იმის გამო, ჭეშმარიტება ყველასათვის არ არის მისაწვდომი. მათი სათქმელი მრავალსახედ არის შენიღბული, რათა მისაწვდომი გახდეს მხოლოდ მათთვის, ვინც ზიარებულნი არიან სიბრძნეს, და ვინც ეძიებენ ჭეშმარიტებას სიყვარულით (Strom.VI, 15, 353). აქედან გამომდინარე, “იგავი”, “პარაბოლა”, “ენიგმა” მხოლოდ ხატოვანი მეტყველბის ფორმები როდია, არამედ წინასწარმეტყველების სახეობანი. ამასთან კლემენტ ალექსანდრიელი ფილონის მსგავსად, როდი უარყოფს წარმართულ მითებში შინაგანი საზრისის არსებობას და შესაძლებლად მიაჩნია მათი ინტერპრეტაცია ალეგორიული მეთოდით (Strom.V, 7- 8).კლემენტ ალექსანდრიელის მოწაფის, ორიგენეს გაგებით, საღვთო წერილის ისტორიული ნაწილი დაიყვანება მასსებისათვის ყურადსაღებ, “სომატურ”, მნიშვნელობაზე, მეორეა “ფსიქიური” (მშვნვიერი) მნიშვნელობა, რომელიც გამოიხატება ზნეობრივ განმარტებაში (რაც განსაკუთრებით ვრცელდება ძველ აღთქმაზე), მაგრამ ყოველივე ამაზე მაღლა დგას სულიერი, “პნევმატური”, ანუ ალეგორიული მნიშვნელობა საღვთო წერილისა, რაც წარმოადგენს, თავისთავად, ფილოსოფიურ მოძღვრებას, მასში გადმოცემულს. ამ თვალსაზრისით ორიგენე ავითარებს ფილონის მეთოდს (164, 25-41). ეს ყოველივე იწვევს ეზოტერული ქრისტიანობის გამოყოფას ეგზოტერულისაგან, მაგრამ ორიგენე იმით ამართლებს ამგვარ დიფერენცირებას, რომ გამოცხად;ება მარად ერთია თავისი შინაარსით, ხოლო ფორმით იგი მისადაგებულია სულის განვითარების გარკვეული სტადიისა და უნარისადმი. ძველი აღთქმის ჭეშმარიტი აზრი სახარებებში გამოვლინადა, რომელთაც თავის მხრივ, საფუძვლად უდევთ მარადიული პნევმატური სახარება, რომლის არსიც საღვთო მადლის წყალობით, დღესდღეობით იხსნება მხოლოდ რჩეულთათვის. პნევმატური, სულიერი მნიშვნელობის წვდომა ძალუძს მხოლოდ იმას, ვისაც ხელეწიფება გაგება ბიბლიური იგავებისა და ალეგორიებისა. ორიგენე ამგვარიინტერპრეტაციის შესახებ გვეუბნება: «ვინ არის იმდენად უგუნური, რომ წარმოიდგინოს, თითქოს ღმერთმა მიწათმოქმედი ადამიანის მსგავსად გააშენა ბაღნარი ედემში, აღმოსავლეთით,დარგა ხე ცხოვრებისა, ხილული და გრძნობადი და ვინც შეჭამდა ამ ხის ნაყოფს ფიზიკური კბილებით, განიახლებდა ცხოვრებას, ხოლო ის, ვინც სიკეთისა და ბოროტების ხიდან მოწყვეტდა ნაყოფს, გახდებოდა ზიარი კეთილისა და ბოროტისა? და თუ ნათქვამია, რომ ღმერთი დადიოდა სამოთხეში საღამოჟამს, ხოლო ადამი იმალებოდა ხის ქვეშ, ვგონებ ნათელია, რომ აქ ხატოვანად არის მინიშნებული ზოგიერთ საიდუმლოებაზე, რომელიც გრძნობადად როდი ხდებოდა”(163,316). ამასთან აღსანიშნავია,რომ ორიგენემ პირველმა მიუსადაგა საღვთო წერილს პლატონისეული ტერმინი “ანაგოგია”, როგორც ზოგადი მნიშვნელობით არალიტერალური ინტერპრეტაციის აღმნიშვნელი. ამ ტერმინს იგი იყენებს ორგვარი მნიშვნელობით: ერთია “მისტიური ანაგოგია”, რასაც ძველქართულში შეესაბამება “აღყვანებითი თარგმანება”, ხოლო მეორე “ეგზეგეზის”(‘εξήγηαις) რაც სიტყვასიტყვთი “გამოყვანას” ნიშნავს. საყოველთაოდ ცნობილია, რომ ახალი აღთქმა, სახარება, მთლიანად აგებულია იგავური ანუ ალეგორიული მეტყველების პრინციპზე. «სიძისა» და «სძლის», აგრეთვე «ქორწინების» ალეგორიულ მნიშვნელობას ცენტრალური ადგილი უჭირავს მაცხოვრის ქადაგებებში. «სიძე» თავად მაცხოვარს აღნიშნავს, «სძალი»ეკლესიას, ზეციურ იერუსალიმს, «ქორწილი» -- მართალთა ნეტარებას, ღვთაებასთან ზიარებას ქვეყნის დასასრულისა და საშინელი სამსჯავროს შემდეგ. საღვთო წერილში დიდი მნიშვნელობა აქვს აგრეთვე ცხოველთა და ფრინველთა სიმბოლიკას, რაც განმარტებულია შუასაუკუნეთა პოპულარულ წიგნში «ფიზიოლოგოსში» (ქართულად «სახისმეტყველი»), რომელიც ქართულად ითარგმნა ეგვთიმე მთაწმინდელის მიერ. ალეგორიული თხრობა და სიმბოლიკა საღვთო წერილისა კულმინაციას აღწევს იოანეს აპოკალიპსისში, სადაც სიმბოლური მნიშვნელობა აქვს კოსმიურ და მეტეოროლოგიურ მოვლენებს, ლანდშაფტებს, თვით ისტორიულ და გეოგრაფიულ ალუზიებსაც, რაც კონვენციურ სახეებად იქცევა შუასაუკუნეთა ქრისტიანულ ლიტერატურაში. ბერძენი მამების ანტიოქიურ სკოლას ერთგვარი კორექტივი შეჰქონდა ალექსანდრიული სკოლის გაგებაში. კერძოდ, იგი მომხრე იყო რეალ-ისტორიული მეთოდისა. მათი აზრით ალეგორიული მეთოდის გამოყენება ერთგვარად ჩრდილავდა და აუფასურებდა სიტყვა სიტყვით მნიშვნელობას, ანუ ლიტერალიზმს. ზოგიერთი მათგანი უარყოფდა ტერმინ «ალეგორიის» გამოყენების შესაძლებლობას და მის ნაცვლად ცდილობდა «თეორიის» დამკვიდრებას. იოანე ოქროპირი არ უარყოფდა ალეგორიას, მაგრამ განასხვავებდა მას «ტიპისაგან» (τπος), მისი აზრით, პავლეს არა სიტყვასიტყვითი (არალიტერალური) ინტერპრეტაციები ალეგორიები კი არ არის, არამედ “ტიპები” და რომ პავლე ალეგორიას იყენებდა მხოლოდ ქარაკტერისტიკის მნიშვნელობით (PG, 61, 662). ასე რომ, იოანე ოქროპირი უფრო ტერმინ „ტიპოლოგიის“ მომხრე იყო. ლათინი მამები იერონიმე, ავგუსტინე და კასიანე ახლებურად ავითარებენ ალეგორიულ მეთოდს, ისინი ცდილობენ ძველი ტერმინების გარდაქმნას, ძველ გამოთქმებში ახალი მნიშვნელობების ჩადებას. მათ ჩამოაყალიბეს საღვთო წერილის ოთხი მნიშვნელობის თეორია. ამათგან პირველი სიტყÅასიტყვით (ლიტერალური) მნიშვნელობას ეხება, დანარჩენი სამი კი სპირიტუალურ მნიშვნელობას: 1)ალეგორიული, 2)ტროპოლოგიური, 3)ანაგოგიური. ო ღ ო ნ დ ე ს ს ა მ ი ს პ ი რ ი ტ უ ა ლ უ რ ი მ ნ ი შ ვ ნ ე ლ ო ბ ა რ ო დ ი ა უ ქ მ ე ბ ს ს ი ტ ყ ვ ა ს ი ტ ყ ვ ი თ ს, ი ს ტ ო რ ი უ ლ მ ნ ი შ ვ ნ ე ლ ო ბ ა ს ს ა ღ ვ თ ო წ ე რ ი ლ ი ს ა ს . ე ს უ კ ა ნ ას კ ნ ე ლ ი გ ა ნ ა გ რ ძ ო ბ ს ა რ ს ე ბ ო ბ ა ს დ ა ქ მ ნ ი ს ბ ა ზ ი ს ს დ ა ნ ა რ ჩ ე ნ ი ს ა მ ი ი ნ ტ ე რ პ რ ე ტ ა ც ი ი ს ა თ ვ ი ს. საღვთო წერილში მოთხრობილ ამბებს სრული რეალობა გააჩნიათ, ქრისტეს პიროვნება ისტორიულად არსებულია, ასევე მისი ქმედებანი. მაგრამ ამავე დროს ეს ყოველივე განმარტება ზემოხსენებული სამი სპირიტუალური მნიშვნელობით. კერძოდ, ა ლ ე გ ო რ ი ი თ გვეძლევა ადვენტუალური, რწმენისმიერი განმარტება სახარებისა, რითაც საფუძველი ეყრება რწმენას, ტ რ ო პ ო ლ ო გ ი ი თ – გვეძლევა ზნეობრივი განმარტება, რაც ჰქმნის ადამიანური ცხოვრების ჰარმონიას ქრისტეს მაგალითის მიხედვით, ხოლო ა ნ ა გ ო გ ი ი თ გვეძლევა ესქატოლოგიური განმარტება, რაც გვიცხადებს მომავლის «საღვთო ქალაქს», „ზეციურ იერუსალიმს“ ქრისტესეული მისტერიის ტოტალობას. აი, ამ საფუძველს ემყარება შუასაუკუნოებრივი ეგზეგეტიკის უშველებელი შენობა (97, 15).