საეკლესიო იერარქთა მხილების სამართლებრივის საკითხები პარამეტრები

[afxazi]

ეს საკითხმი ვფიქრობ მეტად აქტუალურია საეკლესიო ცხოვრებაში. საინტერესოა რა შემთხვევაში აქვს ერის კაცს უფლება ამხილოს (თუ აქვს საერთოდ) სასულიერო იერარქია ამ უკანასკნელთა მხრიდან რაიმე დანაშაულის ჩადენის შემთხვევაში, ან თუ აქვს რა ფორმით და ასევე რა შემთხვევაში რა რა ფორმით აქვს ყფლება მღვდელს ამხილოს ეპისკოპოსი რაიმე დანაშაულის დროს? როგორ აწესრიგებს ამ ყოველივეს საეკლესიო სამართალი და რამდენადაა ამაში გარკვეულობა დღევანდელ დღეს აუცილებელი?

[mRvdeli giorgi sxilaZe]

მშვიდობა თქვენდა!
ჯერ გავასწორებთ ჩვენს ბოლო კომენტარში, III შენიშვნაში, გაპარულ მექანიკურ შეცდომას: ნაცვლად _ «ესაა ამ და მსგავსი ბერძნული საკუთარი სახელის სახელობითი ბრუნვა და არა _ ,,ანტონ“» _ უნდა ყოფილიყო: «ესაა ამ და მსგავსი ბერძნული საკუთარი სახელის მიცემითი ბრუნვა (ანტონის) და არა _ ,,ანტონს“».

ახლა, შეძლებისდაგვარად ვეცდებით, ვუპასუხოთ ,,ფორუმზე“ ფსევდონიმებით შემოსულთა ბრალდებებსა და შენიშვნებს (მათი სტილი და პუნქტუაცია აქაც დაცულია).

,,აფხაზი“: ,,აკი ეკუმენისტი პატრიარქიაო და მასზე ლოცვა არ შეიძლებაო არ მჯერა მე მაგის“, _ წერს ჩვენზე.

პასუხი: ,,მასზე ლოცვა“ და ,,მასთან ლოცვა“ სხვადასხვა რამეა, ძმაო თუ დაო! ჩვენ არასდროს გვითქვამს, რომ პატრიარქზე ან ვინმეზე ლოცვა არ შეიძლება. თანაც, უნდა განვასხვავოთ ლოცვის სახეც: არის პირადი ლოცვა, როცა ყველა შეგვიძლია, მოვიხსენოთ და არის საზოგადო-ლიტურგიკული ლოცვა (პროსკომიდიის ანუ კვეთისას, დიდი გამოსვლისას ბარძიმ-ფეშხუმით, საეკლესიო საიდუმლოს აღსრულებისას, მიცვალებულთა პანაშვიდისას და სხვ.), როცა ვიხსენებთ მხოლოდ ჭეშმარიტად მართლმადიდებლებს.
უფალი გვეუბნება, პირადი მტრისთვის ილოცეთო, მაგრამ არ გვეუბნება, მტერთან ერთად ილოცეთო. ვგრძნობთ, ახლა ის გაიფიქრეთ, ჩვენი პატრიარქი მტერს შეადარა ამ, მართლაც, ჩვენი დედაეკლესიის მტერმაო... ყოველ შემთხვევაში, გიხსნით: შედარება მოვახდინეთ წინადადების არა ობიექტებს, არამედ გარემოებებს შორის. საერთოდ, შედარებისა და გატოლების ცნებათა შეპირაპირების შესახებ, რაც ძალზე უჭირს დღეს ჩვენს საზოგადოებას, იხ. ჩვენი ნარკვევის ,,შესავალში“: «საქართველოს ეკლესიისა და ქართველი ერის სარწმუნოებრივ-საზოგადოებრივი მოღვაწეობა ,,გარდაქმნიდან“ ,,გარდაქმნამდე“ (1985-2003წწ..)», პარიზი, 2004წ.; ელექტრონული ნუსხა: http://saqme.fr/saqme%20pdf.pdf

,,კანონისტი“ (ამ ზედსახელით აქამდე მოქმედი, როგორც მასზე ახლახანს წავიკითხე, ყოფილა შრომისმოყვარე, განათლებული, ენათა მცოდნე, ახალგაზრდა დოქტორანტი დავით ჩიკვაიძე. შვილივით ვლოცავ და ვუსურვებ, აქამდე დაშვებული შეცდომები მალე გამოესწორებინოს, მეტი ცოდნით, გონიერებითა და სულიერებით აღვსილიყოს და წუთითაც არ დავიწყნოდეს წმ. პავლე მოციქულის შეგონება: ცოდნა აამპარტავნებს, ხოლო სიყვარული აღაშენებს.): ,,სქიზმა (ბერძნ. "გახლეჩა") ეწოდება მოვლენას მართლმადიდებლურ სამყაროში, როდესაც რომელიმე დაჯგუფება უარს ამბობს გარკვეული მოტივებით მართლმადიდებელ ეკლესიასთან ერთობაზე და გადის ცალკე. იმის გათვალისწინებით, რომ მათი მოძღვრება ძირითადად ექცევა მართლმადიდებლურ მოძღვრებაში, ამიტომ არ ეწოდებათ "მწვალებლები", არამედ სქიზმატები, ანუ განხეთქილებაში მყოფები. საეკლესიო კანონებით, მათთან საეკლესიო საიდუმლოებები ისევე მიუღებელია, როგორც მწვალებლების, ხოლო როგორც განდგომილებს, უფლება არ აქვთ ბრალი დასდოს მართლმადიდებელი ეკლესიის იერარქიას“.

პასუხი: წინააღმდეგობაში ვარდებით, როცა აქ, ამ შემთხვევაში, სწორად წერთ, მწვალებლების საეკლ. საიდუმლოებები მიუღებელიაო, ხოლო სხვაგან _ არასწორად: ,,მსოფლიო კრების კანონები ერეტიკულ საკრებულოთა მიერ აღსრულებულ ნათლობას ცნობენ“; ჩვენზე, თქვენივე ევქარისტიის ეპისკოპოსის მიერ ნაკურთხსა და განუკვეთელ მართლმადიდებელ მღვდელზე სიტყვა მღვდელს ბრჭყალებში სვამთ (რითაც ჩვენს მღვდლად არცნობას გამოხატავთ), ხოლო რომაული კათოლიციზმის მწვალებელ ,,პაპს“ _ არა, რითაც მის პაპობას ანუ პატრიარქობას ცნობთ, რასაც, ირიბად, არც სხვაგან მალავთ: ,,რომის ეკლესიის მეთაური და თვითონ ეკლესია...“. რომის მწვალებლურ საკრებულოს მწვალებლურს თუ არ უწოდებთ, სქიზმატიკურს მაინც რატომ არ უწოდებთ, როგორც ამას იოლად აკეთებთ მართლმადიდებლებთან მიმართებაში?

(იგივე): ,,საერო პირს დამოძღვრის უფლება რომ არ მაქვს ვიცი. არც ვაპირებ“.

პასუხი: იცით, მაგრამ მაინც იქმთ! რადგან დამოძღვრა მარტო ის კი არ არის, ერისკაცმა ანაფორა მოისხას და ისე იქადაგოს, არამედ ის, რასაც თქვენ, ზოგგან უხეში შეცდომებით, წერთ და ავრცელებთ ეკლესიოლოგიურ-სამოძღვრო საკითხებზე; საინტერესოა, ვისი ლოცვა-კურთხევით?

(იგივე): «ფაქტია, რომ II მსოფლიო კრების მე-7 კანონით არაერთი მწვალებელი (მათ შორის - არიოზის მიმდევრებიც კი!) მიიღებიან ნათლისღების გარეშე, რადგან "მათი ნათლისღება არ განსხვავდება მართლმადიდებელთაგან"».

პასუხი: ამ ციტატაში, რომელიც დედანში ასეა _ ,,ნათლისცემით ისინი არ განსხვავდებიან მართლმადიდებლებისაგან“, ნათქვამია არა ის, რომ მათი ნათლისღება სრულყოფილ ანუ მადლმოსილ ნათლისღებად ითვლება, არამედ ის, რომ მათნაირი ნათლისცემა (იგულისხმება _ ნათლისცემის ფორმა და ფორმულა ანუ წყალში სამგზისი შთაფლვა) გარეგნულად იგივეა, რაც მართლმადიდებლური. ეს რომ ასეა, ადასტურებს იმავე კანონში ამ ციტატის გაგრძელებაც: ,,რაც შეეხებათ სხვა მწვალებლებს, როგორებიც არიან ევნომიანელნი, წყალში ერთხელ ჩაყოფით ნათელღებულნი, მონტანელნი ანუ ფრიგიელნი [ანუ პეპუზიანელნი], საბელიანელნი, რომელნიც ძე-მამობას ასწავლიან და სხვა ბევრ სისაძაგლეს სჩანიან, და სხვა მწვალებლები... თუ მოისურვებენ მართლმადიდებკლობის აღსარებას, ისინი მიიღებიან, როგორც წარმართნი [ე. ი. მათ ნათლავენ კიდეც და მირონსაც სცხებენ]“.
დავით, წინა კომენტარებში ორგზის შეგაგონეთ წმ. მოციქულთა და მსოფლიო კრებათა კანონებით, მაგრამ მაინც აგრძელებთ მკითხველის შეცდომაში შეყვანას, _ თითქოს, ეკლესიის მიღმა ნათლობის საიდუმლო აღესრულებოდეს. რაღას მივაწეროთ ეს? ჰკითხეთ, ერთი, ჩემზე და თქვენზე სულიერ და განათლებულ ადამიანებს, მაგ., ედიშერ ჭელიძეს (გიორგი ანდრიაძესთვის, წინა კომენტარში გთხოვეთ, გეკითხათ), მღვდ.. არჩილ მინდიაშვილს, თეოდორე გიგნაძეს, ზურაბ ანთაძეს, არქიმ. რაფაელ კარელინს, ეპ.. იოანე გამრეკელს, სპირიდონ აბულაძეს ან სხვას, ან ბოლოსდაბოლოს, თვით პატრიარქს (გთხოვთ, მათი პასუხი გამოაქვეყნოთ ან ჩვენ მაინც მოგვწეროთ; წინასწარ გმადლობთ!). ისე, აქ ჩამოთვლილთაგან სიამოვნებით დავჯდებოდით ერთ-ერთთან ან ყველასთან ერთად, პირისპირ, საპატრიარქოს ან სხვა ტელევიზიაში, პირდაპირ ეთერში, რამდენიმე წუთით, და მიუხედავად იმისა, რომ მათზე უღირსი ვარ ცოდნითაც და ყველაფრითაც, თქვენც და მსმენელთაც, ,,მყოფთა ბნელსა უმეცრებისასა“ (წმ. პავლე თებელის ,,კონდაკიდან“), ბევრ რამეზე აგეხილებოდათ თვალი, რადგან ჩვენ სიმართლის მხარეს ვართ და სიმართლე ჩვენს მხარესაა; ხოლო სადაც სიმართლეა, იქ უფალია; უფალი კი უძლეველია.

(იგივე): ,,მსოფლიო კრებებმა რამდენიმე სამოციქულო კანონი გააუქმეს, მათ შორის - ეპისკოპოსთა ქორწინებისა. საეკლესიო კანონებით კი, მოქმედებს უფრო ახალი კანონი“.

პასუხი: აქაც, დაბნეულობაში შეგყავთ სარწმუნოებაში გამოუცდელნი და აფიქრებინებთ, რომ წმ. მოციქულები ერთს ასწავლიდნენ და სხვა წმ. მამები _ მეორესო. სინამდვილეში, მსოფლიო კრებებმა ,,ეპისკოპოსთა ქორწინების“ (ასეთი რამùარ არსებობს) კანონი კი არ გააუქმეს, არამედ, VI მსოფლ. კრებამ დაადგინა, იმიერიდან ეპისკოპოსებად მხოლოდ შავი (ბერად შემდგარი) სამღვდელოებიდან აერჩიათ, რადგან იმხანად, უკვე, ბერ-მონაზვნობა საკმაოდ მომრავლებულიყო. თან, კრებამ განმარტა, რომ წმ. პავლე მოციქულის სტყვები, ,,[ეპისკოპოსი] ერთის ცოლის ქმარ“ (I ტიმ., 3: 2), ნიშნავს არა იმას, რომ ცოლი უნდა ჰყავდეს, არამედ იმას, რომ მომავალი ეპისკოპოსის ერთნაცოლარობაა დასაშვები და არა ორნაცოლარობა (,,მცირე სჯულისკანონი“, VI, 83).

(იგივე): ,,მესმის, რომ ძნელია, საერო პირისგან და მით უმეტეს - ასაკით ახალგაზრდისგან მხილების მიღება, მაგრამ იქნებ შეძლოთ....“.

პასუხი: აქ კი ნამდვილად ვეღარ გათვალეთ, რა სიმართლეც წამოგცდათ... თქვენივე ლოღიკით, თუ სასულიერო პირის მხილება დასაშვებია საერო პირისგან, ,,მით უმეტეს _ ასაკით ახალგაზრდისგან“, ეს მით უფრო არაა დასაშვები სასულიეროსაგან?!. ან წამაკითხეთ, სად წერია, _ მღვდლის მხილება შეიძლება, ხოლო მღვდელმთავრის _ არა?!. თქვენ ჯერ მათ მიმართეთ, ვისაც ჩვენ ვამხელთ, მხილების მიღება, იქნებ, შეძლოთ-თქო და მერე (ან მანამდეც), სიამოვნებით მოგისმენთ, _ რაში მამხილებთ, რომ ამისი მიღება შევძლო. ოღონდ, გთხოვთ, მიმითითეთ კერძოდ და გარკვეულად და არა ზოგადად და ზერელედ, როგორც ამას აქამდე აკეთებდით! ჩემი მხილება რომ გაგიადვილოთ, იქნებ, გაგახსენოთ, რას გვასწავლის ეკლესია ,,ეპისკოპოსთა და სხვა სასულიერო პირთა ცოდვებისა და მსჯავრის შესახებ...“? და რა მოხდება იმ შემთხვევაში, ,,სამღვდელო დასის წარმომადგენელთა ცოდვა თუ იცის ვინმემ და არ განაცხადოს“? თან, გთხოვთ, რომ თქვენ, როგორც კანონისტმა, ამიერიდან ამით მაინც დამოძღვროთ ახალგაზრდობა:
,,ვინც მოწმე იყოს ყველა ზემოჩამოთვლილი ცოდვისა და თვითონ კი არ აღიაროს, არამედ სხვამ ამხილოს, რომ იცის ცოდვის შესახებ, _ იმდენ ხანს იყოს დასჯილი ისიც, რამდენ ხანსაც განკანონებულ იქნება თვითონ ცოდვის ჩამდენი“ _ ,,დიდი სჯულისკანონი“ (თბილისის უნივერსიტეტის გამოცემა, 1975წ. (ძველქართულად); ახალქართულად _ ,,საქართველოს ეკლესიის კალენდარი, 1987წ.), ნაწილი IX: ,,ეპისკოპოსთა და სხვა სასულიერო პირთა ცოდვებისა და მსჯავრის შესახებ...“; თავი XXXIII: ,,სამღვდელო დასის წარმომადგენელთა ცოდვა თუ იცის ვინმემ და არ განაცხადოს: ბასილი დიდის კანონი 71“.

(იგივე): ,,II მსოფლიო კრების მე-6 კანონი გაიხსენეთ, რას გიკრძალავთ იგი საქართველოს ეკლესიის მიმართ“.

პასუხი: ჯერ რომ ის გაგვეხსენებინა, რას უკრძალავს ეს და სხვა მრავალი კანონი თქვენს სათაყვანო იერარქებს, ძალზე შორს წავიდოდით... მაგრამ მოდით, მაინც, ერთად გავიხსენოთ ეს წმ. კანონი და მკითხველმა გამოიტანოს დასკვნა, ვის მხარესაა სიმართლე:
,,კონსტანტინოპოლის წმინდა კრების ეპისკოპოსებმა დაადგინეს, რომ ის, ვინც ბრალს დასდებს ეპისკოპოსს, არ უნდა იქნეს შეწყნარებული გამოძიების გარეშე; არც ეპისკოპოსის ყველა ბრალმდებლის მიღება შეიძლება, არც ყველა ბრალმდებლის უკან გაბრუნება, ვინაიდან ბევრს აქვს სურვილი, არევ-დარევა შეიტანოს საეკლესიო წესიერებაში, ააღელვოს მრევლი და ცილი დასწამოს ეპისკოპოსებს მტრობით, რათა შეარყიოს სასულიერო პირთა ავტორიტეტი. თუ ეპისკოპოსს ბრალი ედება კერძო, საერო ან ფულად (ქონებრივ) საქმეში, ასეთი საჩივარი მიღებულ უნდა იქნეს, მიუხედავად იმისა, თუ ვინ არის და რა სარწმუნოებისაა ბრალმდებელი; და ეპისკოპოსის სინდისიც თავისუფალი უნდა იყოს და მომჩივანსაც მიეზღოს თავისი, რა სჯულისა და სარწმუნოებისაც არ უნდა იყოს იგი. საეკლესიო დანაშაულის დაბრალების შემთხვევაში, გამოძიებულ უნდა იქნეს, ხომ არ არის ბრალმდებელი მწვალებელი. მწვალებელს არა აქვს უფლება, ბრალი დასდოს მართლმადიდებელ ეპისკოპოსს საეკლესიო საქმეების გამო. მისი ბრალდება არ იქნება მიღებული. მწვალებლებს ვუწოდებთ ძველად ეკლესიიდან გაძევებულ და შემდეგ, ჩვენს მიერ შეჩვენებულ, განკანონებულ კლერიკოსებს. ბრალმდებლად არ მიიღებიან, აგრეთვე, განხეთქილების მომწყობნი, ე. ი. ისინი, ვინც გამოეყო თავის ეპისკოპოსს და ცალკე იწვევს კრებებს კანონიერი ეპისკოპოსების წინააღმდეგ. არ მიიღება ბრალმდებლად არც ეკლესიისგან ბრალდებული, განკანონებული, გაძევებული და უზიარებლობით დასჯილი, _ სამღვდელო პირი იქნება იგი თუ საერო. არ მიიღება არც ის ბრალმდებელი, ვინც თვით არის ბრალდებული ვინმესგან, სანამ არ დაამტკიცებს თავის უდანაშაულობას. იმ შემთხვევაში, თუ ბრალმდებელი არც მწვალებელია, არც უზიარებელი და გაძევებული, არც ბრალდებული ვინმესგან და ამბობს, რომ აქვს საეკლესიო ბრალდება ეპისკოპოსის მიმართ, წმინდა კრება უბრძანებს მათ, სამთავროს (ეპარქიის) ეპისკოპოსთა წინაშე წარმოთქვან ეს ბრალდება და ამხილონ ეპისკოპოსი. [...] ამ დიდ კრებაზე საქმის დამწყებმა ანუ ეპისკოპოსის ბრალმდებელმა ბრალდების წარდგენამდე უნდა დადოს წერილობითი პირობა, რომ იმ შემთხვევაში, თუ იგი ვერ დაამტკიცებს თავის წაყენებულ ბრალდებას, თვით დაისჯება იმ სასჯელით, რომლითაც დაისჯებოდა ბრალდებული ეპისკოპოსი ბრალდების დამტკიცების შემთხვევაში. [...]“.
რას და ვის უკრძალავს ეს დიდებული კანონი ,,საქართველოს ეკლესიის მიმართ“, როგორც თქვენ ამბობთ? _ ცილისწამებას ყველას, ხოლო ბრალმდებლობას _ მწვალებელს, განხეთქილების მომწყობს, ეკლესიის ან ვინმესგან ბრალდებულს, განკანონებულს, გაძევებულსა და უზიარებლობით დასჯილს. უღირსი ადამიანი კი ვარ, მაგრამ აქ ჩამოთვლილთაგან რომელში მდებთ ბრალს? ვთქვათ, განხეთქილების მოწყობაში? _ თქვენ მსჯელობა იქით მიგყავთ, რომ ემიგრაციული ეკლესია, სადაც ამჟამად ვართ, განხეთქილებაა და მისი წევრი _ ე. ი. განხეთქილების მომწყობი. მაგრამ აქ ორგზის ცდებით: 1. ეს ეკლესია, ჩვენი და მრავლის გამოძიებითა და ცრწმენით ეკლესიაა; 2. დავუშვათ, ასეც რომ არ იყოს, თეორიულად, განხეთქილებაში მყოფი არ გულისხმობს განხეთქილების მომწყობს. ზემორე, თქვენს მიერვე რეკომენდირებულ კანონში, გარკვევითაა ახსნილი, ვინ არიან ,,განხეთქილების მომწყობნი, ე. ი. ისინი, ვინც გამოეყო თავის ეპისკოპოსს და ცალკე იწვევს კრებებს კანონიერი ეპისკოპოსების წინააღმდეგ“ (იგულისხმება ეპისკოპოსი, თავის პატრიარქს ან მიტროპოლიტს, ხოლო ხუცესი ან დიაკონი _ თავის ეპისკოპოსს არასაკმარისი მიზეზით განდგომილი). პირადად, ჩვენ არანაირი ,,ცალკე კრება“ არ მოგვიწყვია, არც საკურთხეველი აღგვიმართავს და ამას არც მომავალში ვაპირებთ; ღმერთმა დაგვიფაროს! თანაც, ჩვენს მიმართვებში ვახდენთ არა ბრალდებას, არამედ მხილებას (ამ ცნებას, კიდევ ერთხელ, ურევთ აქ, უკვე, ბრალდებაში), რადგან ბრალდება გულისხმობს რაღაც დაფარული ქმედებისა თუ აზრის სააშკარაოზე გამოტანის მცდელობასა და შესაბამის დასჯას (რაც იგულისხმება ზემომოტანილ კანონში, როცა საუბარია საჩივარსა და მის დამტკიცებაზე). ხოლო ჩვენს შემთხვევაში არაფერია დაფარული და გამოსაძიებელი, არც გასასაჩივრებელი და დასამტკიცებელი, _ ყველაფერი ის, რაზეც გულისტკივილით ვსაუბრობთ, თქვენ რომ ლანძღვა-გინება გგონიათ, განა ვერ ხედავთ, დღისით, მზისით რომ ხდება და გამოსწორება არაფერს ეტყობა?: ყველა ,,სიკეთესთან“ ერთად, ტაძრებსა და სახლებში გახურებული ვაჭრობა მღვდელმოქმედებისას _ საკურთხეველში ,,მოსარიგებლად“ მეჯვარეების შეყვანითა და მღვდლის მიერ სიძის საქორწინო ბეჭდის გირაოდ დატოვების ჩათვლით... უფალმა მრუში დედაკაცის ცოდვა, ხუთი ,,ქმარი“ რომ გამოეცვალა, დაფარულში მშვიდად ამხილა, ხოლო ისრაელი ერის საპირველიერარქო საყდარზე საჯაროდ ამბობს: მოსეს ტახტზე დასხდნენ მწიგნობარნი და ფარისეველნი (მათე: 23, 2) და მთავარ ტაძარში აშკარად მოვაჭრე ხალხს მაგიდები აუყირავა, მტრედები დაუფრთხო და მათრახით გამოასხა გარეთ ყველა, ,,და ჰრქუა მათ: წერილ არს: სახლი ჩემი სახლ სალოცველ არს; ხოლო თქუენ ჰყავთ იგი ქუაბ ავაზაკთა“ (ლუკა: 19, 46). თანაც, ამის ხილვა მის მოციქულებს უნებურად გაახსენებს უფლის სიტყვებს, თქმულს დავით წინასწარმეტყველის პირით: ,,[უფალო], შურმან სახლისა შენისამან შემჭამა მე“ (68, 10), რაც იმას მოასწავებდა, რომ განკაცებულ ღმერთს სწორედ მისი მსახურნი _ მღვდელმთავარნი მოკლავდნენ...

(იგივე): ,,ჭეშმარიტი რწმენით აღვსილი დაუბრუნდით დედაეკლესიას“.

პასუხი: თქვენი ქვეცნობიერი გათვლა ასეთია: რახან ქართველი სასულიერო პირი საქ. საპატრიარქოს იურისდიქციაში არ ვიმყოფები, ზერელე მორწმუნეებს აფიქრებინოთ, მაშ, განხეთქილებაში იმყოფება ეკლესიასთანო. აკი, პირდაპირ ასკვნით, კიდეც და მმოძღვრით _ დაუბრუნდით დედაეკლესიასო (ბევრს დედაეკლესიის ცნებაც რომ არასწორად ესმის, ამას მკითხველს ქვემოთ განვუმარტავთ)! მაგრამ თქვენ და თქვენი სულიერი ძმები აქ სიტყვას ,,დედა“ შემთხვევით არ ხმარობთ ხოლმე; არამედ, _ რათა ამით გააძლიეროთ მგრძნობელობითი (ემოციური) ფონი, რომ დედის მოღალატესთან გაიგივებულის წარმოდგენით უფრო გაგიადვილდეთ განხეთქილების მომწყობთა რიგში ჩვენი შერაცხვა, რათა ეს კანონი რამენაირად უარყოფითი ასპექტით ,,მოგვარგოთ“... გავიწყდებათ კია, რომ ბევრი ქართველი წმინდანი არ იმყოფებოდა საქართველოს საპატრიარქოს დაქვემდებარებაში ისეთ ეპოქებშიც კი, როცა იბერიის ეკლესია სულიერად ჰყვაოდა და რა საგანგაშოა, ჩემისთანა უღირსსაც რომ იგივე ბედი ეწია პოსტათეისტურ დროებაში, როცა საქ. ტაძრები ქცეულა ქვაბ ხორციელ თუ სულიერ ავაზაკთა და ახალი ,,რუის-ურბნისის“ კრებას საჭიროებს?!. თუ იმის თქმა გსურთ, რომ სხვა ევქარისტიაში მყოფს უფლება არა აქვს ჩვენს საქმეებში ჩარევისო, ამაზეც მოგახსენებთ, რომ კანონთა მიხედვით, ეს ეხება შიდაადმინისტრაციულ-საორგანიზაციო საკითხებს (ამაში არასდროს ჩავრეულვართ) და არა დოგმატურ-კანონიკურსა და ზნეობრივს. თანაც, უფრო მეტს გეტყვით: სხვა ევქარისტიაში არ ვყოფილვართ, ერთი ბარძიმი გვქონდა თქვენ და მე, როცა გამოვეცით ჩვენი ზემოდასახელებული ნარკვევი, რომელშიც, ყველა ძირითადი მტკივნეული საკითხია დასმული, მაგრამ ვინ შეაშფოთა ამან და თქვენგან ან საქ. საპატრიარქოდან ვინ გამოგვეხმაურა (თუ არ ჩავთვლით, მუქარებსა და შეურაცხყოფებს)?!
აი, დედაეკლესიის დაპირებული განმარტებაც: ეკლესიასთან მიმართებაში ,,დედა“, პირველ ყოვლისა, იხმარება იგივე მნიშვნელობით, როგორც ცნებებთან: არსი, მიწა, სამშობლო, ენა, აზრი, ბოძი, ბუდე, ქალაქი, ძარღვი, ბუდე, ფუტკარი და სხვ., რაც დიდ განმარტებას არავისთვის საჭიროებს, რადგან როგორც დედაა მშობელი ახალი სიცოცხლისა, ისეა ეკლესია სულიერად აღმომშობელი სულისა. ეკლესია არის ,,სძალი უფლისა“, რომელთანაც ღმერთკაცს ისეთივე სიყვარული აქვს, როგორიც სიძეს სასძლოსთან (ეს მხატვრული სახეებით ყველაზე სრულყოფილადაა გადმოცემული წინასწარმეტყველ სოლომონის წიგნში ,,ეკლესიასტე“ და წმ. მოციქულ პავლეს ეპისტოლეებში). სახისმეტყველებითად, ეს მოჰგავს ,,ქალწულსა მდედრსა“, რასაც თავად წმ. ეკლესია უწოდებს წმ. ნინოს მისდამი აღვლენილ ლოცვა-საგალობელში (,,დაუჯდომელი“, ,,იკოსი“ XI). ხოლო ეკლესიოლოგიურ-ისტორიული გაგებით რომელიმე საპატრიარქო საყდრისთვის დედაა მისთვის ქიროტონიულ-ადმინისტრაციული დამოუკიდებლობის, ავტოკეფალიის, მიმნიჭებელი ეკლესია; ჩვენს შემთხვევაში _ კონსტანტინოპოლ-ანტიოქიის ისტორიული საყდრები, სლოვენური ეკლესიებისთვის _ ასევე, ბერძნული საყდარი და ა.შ. მთლიანობაში, ეს ეკლესიები _ მიმნიჭებელიც და მინიჭებულიც _ ერთიდაიგივე დოგმატურ-კანონიკურ საზღვრებში (დასაშვებია, მხოლოდ, საწესჩვეულებო სახესხვაობანი) არსებობს და მისტიკურად დედაეკლესია წარმოადგენს ერთ, წმინდა, საყოველთაო და სამოციქულო ეკლესიას. რომელიმე მის წევრ ანუ და-ეკლესიას (აქ დაი დედის ანალოგიითაა) აბსოლუტური დამოუკიდებლობა არა აქვს, რადგან რომელი საყდარიც გადაცდება ამ საზღვრებს, ის მეყვსეულად ხვდება წმ. გენადი კონსტანტინოპოლელისა და წმ. მაქსიმე აღმსარებლისეული კითხვის ნიშნის ქვეშ: განეშორა ან როდის განეშორება მას მადლი სულისა წმიდისა, რაც არის რელიგიური კრებულის ეკლესიად ყოფნის უცილობელი პირობა? ამიტომ, ნებისმიერ გულწრფელ მორწმუნეს არათუ უფლება, ვალდებულებაცა აქვს, ,,სხვის საქმეში“ ჩაერიოს, რადგან, ვთქვათ, რომელიმე ეკუმენისტურმა სინოდმა რომ ამერიკელი და ინგლისელი პროტესტანტებივით ქალი ,,აკურთხოს“ სასულიერო პირად, საქ. იერარქია მის საქმეში არ ჩაერევა და სტუმრად გამოგზავნილ მღვდელქალა ,,მზექალას“ საკურთხეველში შეუშვებს და მას ხელზე ეამბორება?
ასე, რომ ,,დედაეკლესია“, დისციპლინარული გაგებით, არ წარმოადგენს მგრძობელობით-მამულიშვილურ, ეთნოფილეტურ ცნებას. ასეთი გაგებით, შეგვიძლია, ვიხმაროთ ,,მშობლიური ეკლესია“, ვინც (და არა _ რაც) ნამდვილად რომ გვენატრება, ამას, ჯერ კიდევ, ჩვენს ზემოდასახელებულ ნარკვევში გამოქვეყნებული ჩვენივე სონეტის მინამღერიდან იგრძნობდა გულგამთბარი მკითხველი: მომასმენინეთ, გევედრებით, რამე ქართული, რომ ჩემი ერის ტკივილები უფრო მეტკინოს!..

(იგივე): ,,ისე კი, სასხვათაშორისოდ, აღვნიშნავთ, რომ რუსული ემიგრანტული ეკლესია დაუბრუნდა მსოფლიო მართლმადიდებელი ეკლესიის წიაღს“.

პასუხი: სად არის ლოღიკა თქვენს მსჯელობაში? თუ ეს მართლაც ასეა, როგორც აქ წერთ, მაშ, როგორც ემიგრაციული ეკლესიის მღვდელს, რატომღა გვიწოდებთ სქიზმატიკოსს? ხოლო თუ _ არა, რატომ წერთ ასე?
მკითხველს კი განვუმარტავთ: ემიგრაციული ეკლესია არც არასდროს განვარდნილა მსოფლიო მართლმადიდებლობის წიაღიდან. მისი არსებობის ოთხმოცდაათწლიანი მყოფობის ბოლო ათწლეულში დაიწყო, თუ შეიძლება, ასე ვთქვათ, შიდააპოსტასია, რაც მოსალოდნელიც იყო, უკვე, დასავლურ-ამერიკულ გარემოში გაზრდილი ახალი თაობისგან. დაიწყო გადაბირების კომპანია, რომელსაც უშუალოდ მკვლელი ვ. პუტინი ხელმძღვანელობდა თავის აგენტურასთან ერთად. კრემლისა და საპატრიარქოს ერთობლივი მიზანი იყო, რომ ამ იურისდიქციას, მოსკოვთან მიერთებით (თვითლიკვიდაციით), არსებობა შეეწყვიტა, როგორც ემიგრაციულ ეკლესიას, რათა ბოლომდე ჩაეხშოთ თავიანთი სინდისის მამხილებელი ხმა, რომელიც მსოფლიოში ყოველთვის გაისმოდა ემიგრანტებისგან. მაგრამ მადლობა ღმერთს და გარკვეული სისუსტეების გამოვლენის შემდეგ, რაც გამოწვეული იყო ამ იურისდიქციის უდიდესი ნაწილის გადაბირებითა და კრემლის საპატრიარქოსთან მიბმით, ამ ეკლესიის პირველიერარქმა _ მიტროპოლიტმა ვიტალიმ, რომელიც 96 წლის ასაკში აღესრულა, საბოლოოდ შეძლო ძალების მოკრება და ფიზიკური დევნის, დაპატიმრების (ამის ვიდეოკადრები არსებობს), ფსიქიატრიულ საავადმყოფოში ძალით შემოწმებისა და მრავალი სხვა ცილისწამებისა და ბინძური ზემოქმედების მიუხედავად, სინოდიდან ერთ-ერთ ეპისკოპოსთან (სხვათაშორის, ბაბუით ქართველთან) ერთად აკურთხა ახალი ეპისკოპოსები და ასე განაახლა და ააღორძინა ემიგრაციული ეკლესია, რომელშიაც დღეს ჩვენც ვიმყოფებით ქართულ-რუსულ-ფრანგულენოვან მრევლთან ერთად (მიტრ. ვიტალის გარდაცვალების შემდეგ, 2006წ., პირველიერარქის მოვალეობას ასრულებს სან-ფრანცისკოსა და დასავლეთ ამერიკის ეპისკოპოსი ვლადიმერი, რომელიც კატაკომბურ ეკლესიაშია გაზრდილი; ჩვენი, პარიზისა და დასავლეთ ევროპის ეპარქიის, მმართველია ეპისკოპოსი ბიქტორი, ეროვნებით გერმანელი, გერმანიის მოქალაქე, რომელიც მღვდელმთავრად კურთხევამდე ციმბირის უღრან სტეპებში მღვდელმონაზვნად მოსაგრეობდა). ჩვენ აქ არ შევუდგებით ემიგრაციული ეკლესიის ისტორიის მოყოლას; შევნიშნავთ, მხოლოდ: ჰკითხეთ, ერთი, ქართველ სამღვდელოთა განათლებულ ნაწილსა და ღვთისმეტყველთ, რომლებიც, პირადი საუბრებიდან ვიცით, დიდ პატივს მიაგებენ ამ ეკლესიის მამებს: ამერიკელი მღვდელმონ. სერაფიმე როუზი (როუზენი) ან წმ. იოანე მაქსიმოვიჩი _ შანხაიის, დასავლეთ ევროპისა და ამერიკის მთავარეპ., ან წმ. მიტრ. ფილარეტ აღმსარებელი, ან მთავარეპ. ამბერკი, რომელთა წიგნებსაც ისინი ავრცელებენ, _ სქიზმატიკოსები იყვნენ-თქო?! ან, იქნებ, სქიზმატიკოსი იყო ამ ეკლესიაში კათოლიკობიდან გადმოსული, ესპანური წარმოშობის კანადელი იოსებ მუნიოსიც, რომლის ხელებშიც, მის წამებით მოკვლამდე, 15 წლის მანძილზე მოსდიოდა მირონი ყოვლადწმ. ღვთისმშობლის იბერიის (ქართული) ხატის ასლს (რომლის სახელობისაცაა ჩვენი პარიზული სამრევლო)?!
ჩვენს მიდგომებში ის განსხვავებაა, რომ ჩვენ კერძო, თუმცა, საგანგაშო, ხასიათის დარღვევებს ვგმობთ, ხოლო თქვენ _ ეკლესიას (ღმერთმა შეგინდოთ!).

(იგივე): ,,რომის ეკლესიის მიერ დოგმატური სწავლების დარღვევა სახეზეა...“ (ჩამოთვლით მის 8 დოგმატურ დარღვევას), ,,...მაგრამ რომის ეკლესიის მწვალებლობა არ არის დამტკიცებული ჯერ“.

პასუხი: რასაც აქ ამბობთ, ეს არის, უბრალოდ რომ ვთქვათ, საღვთისმეტყველო სირცხვილი. ჯერ ერთი, პაპიზმი, მისი ჩამოყალიბებიდან დღემდე, ყველა წმ. მამის მიერაა გამოცხადებულიც და დამტკიცებულიც მწვალებლობად და ადგილობრივი ეკლესიებიც, სანამ ეკუმენიზმის გზას დაადგებოდნენ, ამასვე ამტკიცებდნენ და ასწავლიდნენ; მეორეც: არაფერს ამბობთ 1438-39 წწ.. ფერარო-ფლორენციის კრების ისტორიაზე, როცა რომსა და კონსტანტინოპოლს შორის იმართებოდა მოლაპარაკებები და წმ. მარკოზ ეფესელის მიერ რჯულმოღალატე პატრიარქისა და მღვდელმთავრების მხილების შედეგად, კონსტანტინოპოლის ეკლესიამ, 1054წ-ისა და სხვა დროთა მსგავსად, კიდევ ერთხელ, გამოაცხადა კათოლიციზმი, როგორც საყოველთაო ერესი. იქნებ, წმ. მარკოზს, მსოფლიო ეკლესიის ამ ერთ-ერთ მნათობს, არა სცნობთ და მის ხატს არ ეთაყვანებით?! ის ხომ წმინდანად, ძირითადად, სწორედ აქ მოყვანილი ღვაწლისთვის შეირაცხა და არა სხვა რაიმე დამსახურებისთვის?! სხვა მრავალთან ერთად, წაკითხული გაქვთ, ვთქვათ, ქართლის კათალიკოს ბესარიონ ორბელიშვილის თხზულება ,,გრდემლი“, სადაც რომაული პაპიზმის ათეულობით ცდომილებაა განხილული? ყოველ ახალ ცრუსწავლებაზე რომ მსოფლიო კრება იწვეოდეს, მაშინ, ეს კრება არასოდეს უნდა დაიშალოს, რადგან ახალ-ახალი მოძღვრება, წმ. პავლე მოციქული ,,დედაბრულ ზღაპრებსა“ და ,,ყურისმომაქავებელს“ რომ უწოდებს, გეომეტრიული პროგრესიით იქმნება... მას შემდეგ (XIXს.), რაც რასელისტთა ნეოარიანული სექტა, თავს ხან იეღოვას და ხან იაჰვეს მოწმეებს რომ უწოდებენ და სინამდვილეში, ეშმაკის მოწმეები არიან, წარმოიშვა, მსოფლიო კრება გაიმართა, ეს ცრუსწავლება რომ დაეგმო?! თქვენთვის მათი ,,მწვალებლობა არ არის დამტკიცებული ჯერ“? განა, საკმარისი არ არის, მსოფლიო წმ. კრებები, რომლებზეც რომის მართლმადიდებელი პაპებიც ესწრებოდნენ და საერთო გადაწყვეტილებებს ხელს პირველები აწერდნენ, ასე რომ განაჩინებს?: ,,ანათემა ყოველგვარ სიახლეს!“ და სხვ. _ თუ ჯერ სწავლობთ, და კარგია, რომ სწავლობთ, დაირქვით ,,მოსწავლე“ ან როგორც ერთსა აქვს _ ,,მაძიებელი“ (და მართლაც, რომ ეძებს) და არა ,,კანონისტი“, რომ ისედაც დაბნეულ ჩვენს საყვარელ ხალხს თავგზა კიდევ უფრო არ აურიოთ!.. ფრთხილად იყავით, _ ბასილი კობახიძემაც, რომელიც გულწრფელად მებრალება, ასეთი აზრებით დაიწყო... 12 წელია კათოლიკურ ქვეყანაში გვიწევს ცხოვრება და აქ ძნელი არ არის, უფრო ახლოს გაიგო, რაა პაპიზმი; საჭიროებს ის მსოფლიო კრებას თუ არა. ამ საკითხის თქვენეული განმარტება ჰგავს თქმას იმისას, რომ მართალია, ვაშლი დამპალია, მაგრამ საჭმელად უვარგისად ის ჯერ არავის გამოუცხადებიაო... ახლა, არა თქვათ, ეკლესიას ვაშლს უდარებსო! _ დიახ, ვუდარებ და არა _ ვუტოლებ (თუ ჯერ არ გიხილავთ, იხ. ამის განმარტება ჩვენს ზემოდასახელებულ ნარკვევში, რომლის თავიდან ბოლომდე გულწრფელ და გულდასმით წაკითხვას გთხოვდით და მერე, თქვენი შენიშვნების გამოქვეყნებას!).

(იგივე): ,,რაც შეეხება თქვენ მიერ ჩამოთვლილ "უბედურებებს", რომლებიც ვიღაც-ვიღაცეებს ეწვიათ, მინდა გითხრათ, რომ მე ეს არაფრის საფუძველს მაძლევს, რადგან არაერთი წმინდანი ვიცით, უეცარი სიკვდილით აღსრულებული და მგონი ეს მათ ემიგრანტული ეკლესიის მხილებით არ მოსვლიათ“.

პასუხი: წინა კომენტარში რომ მაგალითები მოგიტანეთ, იქ საუბარი იყო ემიგრაციული ეკლესიის არა მხილებაზე, არამედ გმობაზე (მოკლედ, მხილებას, ამ სათნოებას, აქამდე განკითხვასა და ლანძღვა-გინებაში ურევდით, ახლა კი _ გმობაში). დიახ, წმინდანიც შესაძლებელია, ჩვენთვის დაფარულ მიზეზთა გამო უცნაურად გარდაიცვალოს, მაგრამ ეს სულაც არ ნიშნავს იმას, რომ წმ. ეკლესია, შესაძლებელია, ვგმოთ და უცნაური სიკვდილით არ დავისჯებით. ზემოხსენებული მაგალითები შეგვიძლია, შემთხვევითობას მივაწეროთ თანაბრად იმავე ხარისხის ალბათობით, რა ხარისხის ალბათობითაც შეგვიძლია დავუშვათ, რომ ჭეშმარიტების ანუ სიმართლის და წმ. ეკლესიის მგმობელი არიოზი შემთხვევით ჩავარდა თავით საპირფარეშოს ორმოში და გაიგუდა...

(იგივე): ,,საიტი, რომელიც ასე ანგაჟირებულია პოლიტიკური ამბიციებით, თქვენნაირი მოზომილი მოსაზრება მას არ ესაჭიროება არანაირად.....“.

პასუხი: აქ დაშვებულ გრამატიკულ ლაფსუსსა და იმას რომ არ შევეხოთ, აქ, ალბათ, სიტყვის ,,ესაჭიროება“ ნაცვლად სიტყვის ,,ესადაგება“ ჩასმა რომ გსურდათ, _ სიბრძნისმეტყველებით განსჯას მაინც გიწუნებთ, რადგან საღი აზრი გვკარნახობს: მოზომილი მოსაზრება სწორედ ანგაჟირებულს ესაჭიროება, თუ ესაჭიროება! რაც შეეხება საერო ელ-გვერდ ,,დიდგორს“, რომლითაც ქადაგების შეწყვეტას გვიკიჟინებთ, თუ გნებავთ, ჰკითხეთ მის რედაქტორსა და პრეს-სამსახურის ხელმძღვანელს და ჩემზე უფრო გულწრფელად ისინი განგიმარტავენ, რა უფრო მოგვწონს და რა არა _ რას ვუსწორებთ ერთმანეთს და რას არა... რედაქტორს პირადად ვიცნობთ და რახან გაინტერესებთ, შეგვიძლია გითხრათ, რომ არის პატიოსანი ახალგაზრდა კაცი, ეროვ