სუფიზმი პარამეტრები

[Atman]

სუფიზმი (არაბ.: تصوف “თასავუფ”) წარმოადგენს ისლამის შინაგან, მისტიკურ, ფსიქო-სულიერ განზომილებას. სუფიზმის მიმდევარს სუფი ეწოდება. დღევანდელი მონაცემებით, მსოფლიოში 70 სუფიური საძმოა და მათ ასობით ათასი მიმდევარი ჰყავს.

დოქტრინა [რედაქტირება]

სუფიური სწავლების ერთ-ერთი ცენტრალური დოქტრინაა “იყო ამ ქვეყანაზე, მაგრამ არა ამ ქვეყნისა”, რაც, რიტუალური ცერემონიების, მარხვისა და ლოცვის მეშვეობით, თვითჩაღრმავების გზით, უმაღლესი მიზნისკენ სვლის - უზენაეს ღმერთთან და მის მადლთან ზიარების საშუალება იყო. სუფიების აზრით, ეს სავსებით შესაძლებელია ადამიანის სიცოცხლეშივე და არა მაინცდამაინც მისი გარდაცვალების, სამსჯავროს წინაშე წარდგომის თუ კაცობრიობის აღსასრულის შემდეგ, როგორც ამის აქცენტირებას ახდენს კლასიკური, ორთოდოქსული ისლამი. სულიერი თვითგანწმენდის გზაზე (იგივე “ტარიკა”, რაც შემდგომში სუფიური საძმოს სინონიმად იქცა) მოწაფეს (“მიურიდი”) ეხმარება მასწავლებელი, მოძღვარი (“შაიხი” ან “მუშრიდი”), რომელიც მას ასკეტიზმისა და სულიერი ცხოვრების საიდუმლოებებს უზიარებს, ასწავლის მას ხორციელი ვნებების დაძლევას, წრთვნის მას საკუთარი ეგოს გადალახვაში, რაც მუსლიმურ ფილოსოფიაში “ალ-ჯიჰად ალ-აკბარ”-ის ტერმინით აღინიშნება (“დიდი ბრძოლა” – “პატარა ბრძოლასთან”, ანუ მტრებთან ბრძოლასთან შეპირისპირებით).

ისტორია [რედაქტირება]

სუფიებმა, თავიანთი სწავლების, ფილოსოფიისა და სიბრძნის თაობიდან თაობამდე გადასაცემად, ხელი მიჰყვეს აქტიურ ლიტერატურულ-მთარგმნელობით საქმიანობას. შედეგად მისტიკოსებმა და ფილოსოფოსებმა, უწევდათ რა უცხო ხალხისთვის მათთვის მშობლიურ ენაზე ღვთის სიტყვის მიწოდება, მნიშვნელოვნად შეუწყვეს ხელი სხვადასხვა რეგიონებში (მაგალითად, სპარსეთში, XIII საუკუნის ინდოეთში, სამხრეთ აზიაში, თურქეთში) ლიტერატურის და საღვთისმეტყველო აზრის განვითარებას.

მუსლიმური მისტიციზმის განვითარების ისტორიაში სამი ძირითადი ეტაპის გამოყოფა შეიძლება. სუფიზმის თავდაპირველი მიმდევრები, ჯერ კიდევ VII საუკუნიდან, ომაიადთა დინასტიის ზეობის ხანაში, მისტიკოსები იყვნენ ცნობილი იყვნენ ამქვეყნიური ცხოვრების აღსასრულის, უზენაესი სამსჯავროს წინაშე წარდგომის დღეზე მუდმივი მედიტაციითა და ქადაგებით, ამქვეყნიერების, როგორც ”ბოროტების ჭის” უარყოფით. მოგვიანებით სუფიური ფილოსოფიისა და თეოლოგიის შინაარსმა სხვა ფორმები მიიღო – მასში ღვთის სიყვარული აბსოლუტურ ღირებულებად იქცა, ამავე დროს, მისკენ სწრაფვა წინააღმდეგობაში არ მოდიოდა ადამიანის განცდებთან, მგრძნობელობასთან, სიყვარულის ნიჭთან, გამოხატვის ფორმებთან. ეს უკანასკნელი გაცილებით მოქნილი და შეუბოჭავი გახლდათ - კლასიკური, ორთოდოქსული ისლამისგან განსხვავებით, რაც ხშირად სუფიებისადმი ეჭვის თვალით ყურების საფუძველს წარმოადგენდა.

მაშასადამე, სუფიური ასკეტიმზმი მისტიკურ ფილოსოფიაში გადაიზარდა, რომელმაც მოგვიანებით ჰუმანიზმის იდეებიც შეითვისა. ამის გამო სუფიებს მუდმივი კონფლიქტი ჰქონდათ სუნიტურ განხარასთან, ხშირად რელიგიური ძალადობის, დევნის მსხვერპლნიც გამხდარან, თუმცა ეს უფრო მეტი შთაგონების წყაროდ იქცეოდა მათი გზის გამგრძელებლებისათვის.

სუფიზმის განვითარების ისტორიის მესამე ეტაპად მიიჩნევა მისი განტოტვა საძმოებად და სამისიონერო საქმიანობის გააქტიურება. ეს სწორედ იმ პერიოდში დაიწყო, როდესაც მუსლიმურ სამყაროს შეჭირვების ჟამი ედგა – ერთის მხრივ, ქრისტიანების, ხოლო მეორე მხრივ, მომთაბარე, “უკულტურო” ტომების შემოტევის მოგერიება უხდებოდა. ამ დროს მწვავედ დადგა სუფიური და საერთოდ, ისლამური სწავლების, სიბრძნის, მემკვიდრეობის მოფრთხილებისა და გადარჩენის საკითხი, რაც სუფიზმმა იტვირთა.

XII საუკუნისთვის 12 ძირითადი სუფიური ტარიკატი (საძმო, ორდენი) იყო ცნობილი , რომელთაც მუჰამედის სიტყვა მანამდე სრულიად უცნობ, შორეულ საზოგადოებებამდე (მათ შორის, კავკასიამდე) მიჰქონდათ.

ურთიერთობა ისლამთან [რედაქტირება]

სუფიზმის გაჩენის პირველივე წლებიდან მწვავე საკითხად იდგა მისი ”ლეგიტიმურობის”, ისლამის (დოგმატურ) ფარგლებში მოქცევის პრობლემა. ულემის მხრიდან სუფიების მუდმივმა დევნამ და კრიტიკამ მუსლიმ მისტიკოსებს ხელში საპოლემოკო კალამი ააღებინა. პოლემიკა კი ამ საკითხის ირგვლივ დღემდე გრძელდება . ერთის მხრივ, ძნელია სუფიზმის ისტორიასა და თანამედროვეობაში ”თავისუფალი ფორმების” შარიათის წესებთან წინააღმდეგობრიობის უგულებელყოფა, მეორეს მხრივ კი – მისი მემკვიდრეობის, მუსლიმური აზრისა და სიტყვის განვითარებაში შეტანილი წვლილის, უდიდესი კულტურულ-სიფოლოფიური წარსულისა და მნიშვნელობის უარყოფა.

სუფიურ ტრადიციაში დაშვებული მრავალი ელემენტი ყურანსა და წმინდა გადმოცემებში ნაკლებ ”გამართლებას” ჰპოვებს. ორთოდოქსი მუსლიმები, დოგმატური თვალსაზრისით, სამართლიანად აკრიტიკებდნენ შეიხებისა და პირების, მათი საფლავებისა და აკლდამების გაკულტების და სარიტუალო მონახულებას (“ზიარათ”) ტრადიციას, მუსიკალური ელემენტის შეტანას ლოცვასა და ღვთისმსახურებაში (ზოგჯერ ყავის და მათრობელი საშუალებების გამოყენებას). კლასიკური სუნიტური სწავლებისათვის სრულიად მოუთმენელი იყო ასევე ზოგიერთი სუფის მხრიდან სასწაულების მოხდენის უნარის მტკიცება (“კარამათ”) – ”კარდიოგნოზია” (”გულისთქმის ცოდნა”), არაფრისგან საკვების მოპოვება, ერთდროულად ორ ადგილას ყოფნა და ა.შ. სუფიზმის კრიტიკის დროს ორთოდოქსული ისლამის მომხრეები ხაზს უსვამენ ადამიანსა და ღმერთს შორის შუამავლის (მუშრიდის) ფენომენის ნეგატიურ მხარეს, მის მეტისმეტად დიდი ავტორიტეტულობასა და სიძლიერეს, ძლიერ გავლენას მოწაფეზე, რომელმაც, მათი აზრით, შეიძლება მახინჯი ფორმები მიიღოს საზოგადოებრივ-პოლიტიკურ და სოციალურ პროცესებში აქტიურობის შემთხვევაში. თუმცა, მეორეს მხრივ, ნათელია, რომ ეს კლასიკური ისლამის კლასიკური პრობლემატიკაცაა.

ტრადიციულად, სუფიზმის უარყოფა და მისი მიმდევრების სექტანტებად გამოცხადება დამახასიათებელი იყო მუსლიმურ სამყაროში არსებული იმ ჯგუფებისათვის, რომლებიც რელიგიური ყოფისა და ტრადიციების განწმენდისა და გაჯანსაღების იდეით იყვნენ გამსჭვალულნი. მათ რიცხვს მიეკუთვნებიან სალაფიტები (ზოგჯერ მოიხსენიებიან ”ვაჰაბიტების” სახელით). საინტერესოა, რომ თავად ალ-სალაფიიაც ბევრი მუსლიმისათვის მეორე უკიდურესობად არის აღირებული.

სუფიზმი ყველაზე უფრო ”მოქნილი” ფორმა იყო მუჰამედის სწავლების გავრცელებისა, ტარიკატები ყველაზე უფრო შემწყნარებელი იყვნენ წინაისლამური და არაისლამური ელემენტებისადმი, რომლებიც საბოლოო სახით უხვად დაილექა სხვადასხვა რეგიონების (მათ შორის კავკასიის) მუსლიმურ რწმენასა და ყოფაში.



ვისაობროთ სუფისტურ მოძრაობაზე. ვინ რა აზრის ხართ და რა იცით მის შესახებ. მე პირადად სიმპათიით ვარ განწყობილი, ფუნდამენტურ ისლამთან შედარებით ჰუმანური, სიყვარულისადმი და ღმერთისადმი უფრო ახლოს მდგომი მიმდინარეობაა და ბოლოს და ბოლოს გადამტერებულ ინდუსებს და ისლამისტებს აერთიანებს რაღაც ადგილებში. მაინტერესებს მართლმადიდებლობის აზრი ამ მოძრაობის შესახებ და თქვენი აზრი. ასევე არსებობს თუ არა საქართველოში ეს მოძრაობა...

ნუ აქვე დავდებ მერკან დედეს რამდენიმე კომპოზიციას, ესაა დიჯეი, რომელიც სუფისტურ, არაბულ და ინდურ ფოლკს ელექტრონულ მუსიკასთან აერთიანებს. საკმაოდ კარგი მოსასმენია

http://bin.ge/file/70595/Mercan-Dede.zip.html

[Atman]

Who Am I, Poem By Rumi
What is to be done, O Moslems?

for I do not recognize myself.
I am neither Christian, nor Jew, nor Gabr [Magian], nor Moslem.
I am not of the East, nor of the West, nor of the land, nor of the sea;
I am not of Nature's mint, nor of the circling heavens.
I am not of earth, nor of water, nor of air, nor of fire;
I am not of the empyrean, nor of the dust, nor of existence, nor of entity.
I am not of India, nor of China, nor of Bulghar, nor of Saqsin;
I am not of the kingdom of 'Iraqain, nor of the country of Khurasan.
I am not of this world, nor of the next, nor of Paradise, nor of Hell;
I am not of Adam, nor of Eve, nor of Eden and Rizwan.
My place is the Placeless, my trace is the Traceless;
'Tis neither body nor soul, for I belong to the soul of the Beloved.
I have put duality away, I have seen that the two worlds are one;
One I seek, One I know, One I see, One I call.

....RUMI.

ვინ ვარ მე?-რუმის პოემა

რა არის გასაკეთებელე მუსლიმანო?

რამეთუ ვერ ვცნობ თავს:
არც ქრისტიანი ვარ, არც იუდეველი, არც მაგი და არც მუსლიმანი.
არც აღმოსავლეთის ვარ, არც დასავლეთის, არც მიწის და არც ზღვის;
არც ბუნების ვარ და არც ზეცის;
არც მიწის ვარ, არც წყლის, არც ჰაერის და არც ცეცხლის;
არც ზეციური ვარ, არც მტვრის, არც არსებული ვარ და არც რაიმე ვარ;
არც ინდოელი ვარ, არც ჩინელი, არც ბულგარი ვარ და არც საქსინელი;
არც ერაყის სამეფოს ვეკუთვნი და არც ქურაზანს;
არც ამ სამყაროსი ვარ და არც მომდევნოსი, არც სამოთხის და არც ჯოჯოხეთის;
არც ადამის ვარ და არც ევასი, არც ედენის და არც რიზვანის;
ჩემი ადგილი უადგილოა, ჩემი გზა უგზოა;
არც სხეული ვარ და არც სული, რამეთუ მე ვეკუთვნი სიყვარულის* (საყვარელის) სულს.
მე დავასრულე დუალობა; მე დავინახე ორი სამყარო როგორც ერთი;
ერთს ვეძებ, ერთი ვიცი, ერთს ვხედავ და ერთს ვამბობ.






(...მოდი, უფალო, მოდი, უფალო)
ჯელალ ედ-დინ რუმი

მთარგმნელი: ალექსანდრე ელერდაშვილი

* * *

მოდი, უფალო, მოდი, უფალო,
ოდეს გარს ზრახვებს მოისევ, მოდი!
ნუ განმიზღუდავ, თავისუფალო,
ნუ განმიზღუდავ, მო, ისევ, მოდი.
მო, ნახე ჩვენი დრტვინვა და შფოთი,
აქ მეტრფეს სატრფო არ სწყალობს "ჰოთი",
მწყურვალნი სხედან მებრუ და ლოთი...
მოდი, სიბრუვის მეუფევ, მოდი!
თავად ხარ ფეხი, თავად ხარ ხელი,
ხარ ყოველ არსთა არსობა მთელი,
შენ ბულბული ხარ მთვრალი და ხელი,
მო, მრავალთაგან რჩეულო, მოდი!
თავად ხარ თვალი, თავად ხარ ყური,
შენ ნებიერნი გიმზერენ შურით,
იოსებს მიეც შენ ხელი ძმური,
მო, ერთგულებას ჩვეულო, მოდი;
ვის ძალუძს, მზერას ხუნდი აჰყაროს
და შეემზეროს სულთა სამყაროს?
მო, მოემზევე ამ ბნელს, ამ ხაროს...
მო, უსახოდ და უნიღბოდ მოდი!
დღის სინათლეთა სხივი შენა ხარ,
ჯავრში თმენა ხარ, ჭირში ლხენა ხარ,
არმურში მთვარის შუქთაფენა ხარ,
მო, გამკითხავო ღრუბელო, მოდი
ეჰა, სიბრძნეო სხვა საბრძანისთა,
შენგან ცხოვრება გადახალისდა!
მარად მაუწყე იყავ ახლის და
წა, ხან იქ წადი, მო, ხან აქ მოდი!
ეჰა, გულს შინა ნაჟღენთო სისხლით,
ჩვენზედ ცარგვალი მოიქცა რისხვით,
ყურძენი გვიმწიფს ჩვენ მისხის მისხით...
მო, ჩაგვიწურე თაღარში, მოდი.
ეჰა, გამშორდი, შმაგო არმურო,
გასწით სევდავ და ვნების ალმურო!...
რად გსურს, ო, გონო, რომ მაღამურო!
მოდი, სიფხიზლის სამყაროვ, მოდი!
ეჰა, მო, სულო გზებდაცვეთილო,
მო, გულო ჩემო, მთლად დაფლეთილო
კარს თუ ვერ ჰპოვებ, ჩემო კეთილო,
მო, მომიმსხვრიე კედლები, მოდი!
ეჰა, წყალობა ცოდვიანს მოე,
ეჰა, მო, ფიქრებს მოესათნოე,
მო, მომევლინე ისე, ვით ნოე,
მო, მოავადის კურნებად მოდი.
შაბაშ, შენ, რაიც იენე სულო,
შაბაშ შენც, სიტყვავ, ენიდან თქმულო!
ხამს ეს ღაღადი მივასასრულო...
მო, უჩქამოდ და უსიტყვოდ მოდი!




(...რაშიგანა ვარ, მორწმუნენო, რომ თავი ჩემი ვერ შემიცვნია!)
ჯელალ ედ-დინ რუმი

მთარგმნელი: თამაზ ჩხენკელი

* * *

რაშიგანა ვარ, მორწმუნენო, რომ თავი ჩემი ვერ შემიცვნია!
არც ქრისტეანი ვარ, არც იუდეველი, არც მუსლიმანი.
არც აღმოსავლელი ვარ, არც დასავლელი, არც ზღვიერი, არც მიწიერი.
არც მბრუნავი ცისა ვარ და არც ბუნებისა,
არც მტვრისაგან ვარ, არც წყლისაგან, არც ქარისაგან, არც ცეცხლისაგან...
არცა ჰინდო ვარ, არც ჩინელი, არც ხორასნელი.
არც ამ ქვეყნისა ვარ და არც იმ ქვეყნისა,
სამოთხის და ჯოჯოხეთის მკვიდრიც არ მქვია.
მე არც ადამის ტომთაგანი ვარ და არც ედემის მცხოვრებთაგანი,
ჩემი სამყოფლო უმყოფლობაა, ჩემი კვალი - უნიშანწყლობა.
მე არც სული და არც სხეული არ გამაჩნია, რადგან მიჯნურის ნატამალი ვარ.
მე განვიშორე ორჭოფობა და ერთს ვუჭვრეტ ორსავ სოფელში,
იმ ერთს დავეძებ, ერთს ვცნობ, ერთს ვხმობ, ერთს ვემონები.
იგია პირველყოფილი და უკანასკნელი, იგია ცხადი და დაფარული.
და ამ სოფელში, ჩვენ ორის გარდა, სხვას არვისა ვცნობ.
მე სიყვარულმა დამათრო და ცნობისაგან მიხდილი მაქვს ორივ ქვეყანა,
და მე რინდი ვარ და მებრუვე - სხვა სამანი არ მაბადია.
თუ ჩემი ერთი ამოსუნთქვაც უშენოდ ქმნილა -
დამნანებია მე სიცოცხლე იმავ წამითვე.
და შენთან ერთად რომ მამყოფა მე ერთი წუთით -
ორსავ ქვეყანას გავქელავდი, სიხარულით აროკებული.
ო, შამსი თაბრიზ, მე ამქვეყნად ისე ვარ მთვრალი,
რომ ამის გრადა, საამბობლად სხვა გზა არა მაქვს რა.



(...ჩვენ აბა რა ვართ, - ჩვენ ვართ ერთი საკრავი ჩანგი)
ჯელალ ედ-დინ რუმი

მთარგმნელი: მაგალი თოდუა

* * *

ჩვენ აბა რა ვართ, - ჩვენ ვართ ერთი საკრავი ჩანგი,
ეს შენ ხარ მხოლოდ მესაკრავე, შენია ჰანგი.
ჩვენ აბა რა ვართ, - ჩვენ ვართ ერთი ლიტონი სტვირი,
ეს შენ ქვითინებ ჩვენს სხეულში და ჩვენში სტირი.
ჩვენ აბა რა ვართ, - მთა ვართ მხოლოდ, რა უნდა გვექოს,
ეს შენ ხმიანობ და ჩვენც შენი აგვიდის ექო.
ლომნი ვართ, მაგრამ დროშის ფრთებზე ვმძლავრობთ და ვმარდობთ,
გვიბერავს ქარი და ჩვენც ვშფოთავთ, და ეს ვართ მარტო...
ჩვენ რატომ გვიმზერ, როცა შენთან ესოდენ ვსხვაობთ,
შენს თავს შეხედე, სიუხვის და სიკეთის ზღვაო!

საზრიანი სულელი
ჯელალ ედ-დინ რუმი

მთარგმნელი: მაგალი თოდუა

იგავი

საზრიანი სულელი

არაბს ტომრის ორი ცალი,
პირთამდე რომ იყო სავსე,
აქლემისთვის აეკიდა
და მოჰქონდა გზაზე ასე.
ვიღაც კაცი დაემგზავრა, -
ღარიბს ჰგავდა შესახედად, -
არაბს ტკბილად უსალამა,
არც არაბი ეთავხედა.
აქეთურზე, იქითურზე
ისაუბრეს ასე დიდხანს.
- ამ ტომრებით რა მოგაქვსო? -
ბოლოს მგზავრმა არაბს ჰკითხა.
- ხორბალი მაქვს ერთში, ძმაო,
მეორით კი ქვიშა მომაქვს.
- ქვიშა? ტომრით ქვიშის თრევა
რა ეშმაკმა მოგანდომა?
- მაშ, რა მექნა, ცალ ტომარას
აქლემს როგორ ავკიდებდი!
- სრულ ჭკუაზე ვერ ხარ, ძმაო,
როგორც ახლა გაკვირდები.
- იქნებ გზაში დამეყარა
ანდა სადმე გამეყიდა!
- ორად უნდა გაგეყო და
აქეთ-იქით დაგეკიდა.
- ბიჭოს, ეს რა ჭკვიანურად
მოიფიქრე ახლა შენო.
ეს რა კარგი რამ მასწავლე,
მამაღმერთმა აგაშენოს!
მოდი, უკან შემომიჯექ,
ვისაუბროთ გზაში ტკბილად,
ბრძენკაცივით მსჯელობ, თუმცა
მოყმე ჩანხარ ჩემი კბილა.
ვინ ხარ, ძმაო, სადაური,
რა კაცი ხარ, ერთი მითხარ,
ასე ჭკუით დატენილი
მეფე ხარ თუ ვეზირი ხარ? -
მგზავრს ამაზე გაეცინა,
არაბს მეტი არ აცალა:
- რისი მეფე, რა ვეზირი,
ბოგანო ვარ მაწანწალა.
- საქონელი რაერთი გყავს,
ან აძოვებ რამდენ აქლემს?
- რა აქლემზე მეუბნები,
მოიხედე, კაცო, აქეთ, -
ერთი ვინმე გლახაკი ვარ,
ტიტველი და ძონძიანი,
ღმერთმა ასე მომისაჯა
სხვის კარდაკარ წოწიალი.
- ფული მაინც რამდენი გაქვს
შავი დღისთვის შენახული, -
რა ფერია, არ მინახავს
თავლით ფარაც გახვრეტილი.
ვმათხოვრობ და სულს ვიბრუნებ
მშიერი და გაღლეტილი.
ის არაბი იმ მათხოვარს
დააკვირდა მაშინ კარგად.
(ბიჭოს, მართლაც ღვთის გლახაა,
შეძლებულ კაც მართლა არ ჰგავს):
- წადი, თავი დამანებე,
ვიღაცა ხარ, მომწყდი იქეთ!
ეს რა ბოთე რამ ყოფილხარ,
მე კი ჭკუა როგორ გიქე!
მე მიხვედრა არ მაქვს დიდი,
ხორბლის ცალად ვათრევ ქვიშას,
მაგრამ შენთან შედარებით,
როგორც ვატყობ, არა მიშავს.
რაც ვარ, მასზე ლენჩი ვიყო
და ქონება მქონდეს, ვარჩევ,
ვიდრე ვიყო მიხვედრილი
და შენსავით გლახად დავრჩე!










(...ჰეი, რომელნიც ეძიებთ უფალს)
ჯელალ ედ-დინ რუმი

მთარგმნელი: ვახუშტი კოტეტიშვილი

* * *

ჰეი, რომელნიც ეძიებთ უფალს
სადღაც თქვენს მიღმა, სადღაც თქვენს იქით,
ვერსად იპოვით სხვაგან, რამეთუ
თქვენშია იგი, თქვენშია იგი.

თუ არაფერი არ დაგიკარგავთ,
ფუჭი ძიება რისთვის გარგიათ.
რატომღა უხმობთ, რატომღა ეძებთ
მას, რაც აროდეს არ დაგკარგვიათ.

თქვენ ხართ სახელი, თქვენა ხართ ასო,
თქვენა ხართ სიტყვა, თქვენა ხართ წიგნი
და ზეციერი მოციქულებიც
თქვენა ხართ მხოლოდ, თქვენსავე შიგნით.

თქვენა ხართ მოსე და მკლავი მისი,
თვით სასწაული და საოცრება,
თქვენ ხართ იესო, ცათა სიმაღლე
და ქრისტეანი ბერის ოცნება.

თქვენ ხართ მგზავრი და თქვენვე მეგზური
და ყოველივე თქვენში ცხადდება,
თქვენ ხართ ღვთაების არსების ახსნა,
გარდმოვლენა და გამოცხადება.

ხან ხართ ღვთაებრივ სახეთა ხილვა,
ხან მოამბენი ხართ მიწიერი.
ხან ფერი გაძევთ მღვრიე ნალექის,
ხან გაცისკროვნებთ შუქი ძლიერი.

იყუჩეთ, თქვენსავ სენაკს დასჯერდით
და გარე-გარე ნუ იარებით,
რამეთუ თქვენ ხართ სადგომი ღვთისა,
მის დიდ სიყვარულს ნაზიარები.

თქვენ ხართ არსიც და მისი ნიშანიც,
ზეცა და მიწა, მყიფე და მყარი.
მარადისობის არსი თქვენა ხართ
თვითონ სიკვდილის გარეშე მდგარი.

თუ გსურთ, რომ იგრძნოთ მიჯნურის ღაწვი
და ღვთაებრივი ისმინოთ ჰანგი,
გააპრიალეთ სარკე სულისა,
ჩამოაშორეთ ჭუჭყი და ჟანგი.

რაც გეუბენით, იგი ყოველი
თქვენგნითვე ვცან და ვიჭეშმარიტე,
ამ არსებობით მოარსებენო,
სიუხვის თქვენსას სიტყვა არ იტევს.

მიწის წიაღით ზეცაღა მიღმა
განფენილია საუფლო თქვენი,
ხართ სიმაღლეთა გარდამეტება
გამოუთქმელი გონით და ენით.

ჭეშმარიტებით შტანაგონები
ის, რაიც რუმის ბაგეთგან ითქვა,
თქვენ ძალგიძთ ახსნათ და შეიმეცნოთ
ყოველი აზრი, ყოველი სიტყვა.

შამსე თაბრიზი თუ კი მეუფებს
სულის მეოხად, ბნელის ყადაღად,
დიდსულოვნების მაძიებელნო,
მოდით, სადა ხართ! მოდით, სადა ხართ!

(...ჯერაც არ ვიცი მე მე ვარ თუ მე მე არა ვარ)
ჯელალ ედ-დინ რუმი

მთარგმნელი: ვახუშტი კოტეტიშვილი

* * *

ჯერაც არ ვიცი მე მე ვარ თუ მე მე არა ვარ,
რაღაც საოცარ ყოფაში ვარ, მე მე არა ვარ.
სიყვარული ვარ, მოყვარული თუ საყვარელი?
ვარ გაოგნების ჯამით მთვრალი, მე მე არა ვარ.

ვინა ვარ, რა ვარ, უსახელო რაღაც ქიმერა,
მე სულ სხვა არსის ნიღაბი ვარ, მე მე არა ვარ.
მარადისობას შენივთული, სული მოკვდავი,
რაღაც დიდების მწვერვალი ვარ, მე მე არა ვარ.