არქიტექტურა პარამეტრები

[ნანინა]

ვფიქრობ, რომ ეს თემა უნდა იყოს აქ

სირცხვილი მოდერს

მე ვერაფერს გეტყვით არქიტექტურაზე, ამიტომ ეკატოს მივანდობ ამ თემის განვითარებას

პ.ს. აქტუალური საკითხია ამ ეტაპზე და

[ქევანა]

კაიროსმა ითხოვა

აბა ვის უნდა ვენდოთ ქევან?
მოგვიყევი ერთი რა ხდება და ეს თემა გააცოცხლეთ, მაგალითად მე გუშინწინ მილანის დუომოთი დავტკბი

აქ დავწერ.
და ცოტა შემჭიდროვებულად, იმიტომ რომ მთელი ნაშრომი და გეგმები, სხვა ვინჩესტერზე მაქ

მოკლედ, იყო ასეთი კაცი სტრიგოვსკი (სხვათაშორის ეს კაცი გერმანულ ენაზე წერდა, მაგრად გამიჭირდა მასზე ინფოს შეგროვება), რომელიც მე20 საუკუნის პირველ ნახევარში, მოგზაურობდა სომხეთში, არქიტექტურული ძეგლების შესასწავლად. მეტ–ნაკლებნად ყველა რომ აღნუსხა, დაიწყო კლასიფიკაცია და გამოჰყო გუმბათიანი დარბაზული ტიპის ეკლესიები ცალკე, ასე ვთქვათ doomed hall - kupelhale

აი სომხური კუპელჰალეს მაგალითიებია: ბდჯნი, პტგნი და სხვა

ეს არის პტგნი, 6 საუკუნის

ძალიან, ძალიან მოკლედ რომ ვთქვათ: ეკლესიის სივრცე გაყოფილია სამ ნაწილად, აქედან შუა ნაწილს ადგას გუმბათი, რომელიც ეყრდნობა კედლებიდან გამოსულ შვერილებს.

გუმბათიანი დარბაზის ანუ კუპელჰალეს ტიპი სტრიგოვსკიმ დაადგინა არქიტექტურაში და ცხადია რომ სომხურ ძეგლებს შეეხებოდა.

მერე რა მოხდა არ ვიცი, გადის დრო და ჩუბინაშვილი აქვეყნებს დიდ ნაშრომს: კახეთის არქიტექტურა, "Архитектура Кахетии", სადაც ის ვაჩნაძიანის ყველაწმინდას განხილვისას, ეხება სტრიგოვსკის და მის განმარტებას, (მე დამრჩა შთაბეჭდილება რომ შეუსწორა, არადა ვინ კითხავდა), და დასძენს, რომ ვაჩნაძიანის ყველაწმინდა არის სწორედ კუპელჰალე, თარიღდება მე9 საუკუნით, და იგი არის ერთ–ერთი სრულყოფილი ნიმუში, ცხადია რომ სომხებმა ჩვენ მოგვბაძეს და ძალიან ცუდად თან და ა.შ.

აქ არ მაქ ვაჩნაძიანის გეგმა, რაც ძალიან ცუდია, იმიტომ რომ მინდა წარმოდგენა შეგექმნათ რა ტიპის ძეგლია ვაჩნაძიანი. ეს არის რთული კომპლექსური ტაძარი = სამეკლესიანი ბაზილიკისა და გუმბათიანი ტაძრის ტიპის შერწყმა, გუმბათი ცენტრალურ ნაწილს ადგია.

ეხლა რა ხდება თვითონ ჩუბინაშვილი წერს, როცა იკვლევს ტაძარს, რომ გვერდითი ეკლესიები მთავარი ცენტრალური გუმბათიანი ტაძრის თანადროულია, ანუ აშენებისას სამივე ერთ პერიოდში აშენდა, რაც იმას ნიშნავს, რომ როცა არქიტექტორმა ნახაზი, გეგმა შექმნა, იმთავითვე გათვალისწინებული იყო, რომ ეს ერთიანი ტაძარი უნდა ყოფილიყო, კუპელჰალეს ტიპი კი გამორიცხავს ყველანაირ გვერდით "დეტალებს", არც ასეთი გართულებული ტიპის არ არის, რომ ყოფილიყო ეს გვერდითი ეკლესიები გვიანდელი მინაშენები, მაშინ შეიძლებოდა გვეფიქრა კუპელჰალეზე.

საინტერესოა რომ ჩუბინაშვილმა მარტო ერთი კუპელჰალე იპოვნა, სხვა ვერ მოიძია. საერთოდ გაჩუმდა და კუპელჰალედ მოხსენიებად არ ჩათვალა მანავის მცირე ეკლესია (1794 წელს ეფრემ წინამძღვრის მიერ აგებული) (რომელიც სხვათაშორის ბერიძემ სავსებით სამართლიანად მიიჩნია კუპელჰალედ), რომ აღარაფერი ვთქვათ სხვა ეკლესიებზე.
ჩვენთან არის კუპელჰალე, თუ ვინმე ყოფილა ლესელიძეზე და უნახავს ჯვარის მამა, მიხვდება როგორი უნდა იყოს კუპელჰალე,

როცა ჩემ ვარაუდებს ვამოწმებდი, ერთმა მკვლევარმა (უცხოელია) მიმანიშნა, რომ ვაჩნაძიანის ყველაწმინდა შეიძლება ჩამოგავდეს 11-13 საუკუნეების ბიზანტიურ ტაძრებს კონსტანტინეპოლში: Fetiyeh Cami and Kariyeh Cami

ანუ ამას:

Pammakaristos Church, also known as the Church of Theotokos Pammakaristos (Joyous Mother of God), later known as Fethiye Mosque (Turkish: Fethiye Camii)

ეს მეორე ეკლესიის (Kariyeh Cami) გეგმა:
http://www.mcah.columbia.edu/ha/images/byz...ariye_camii.gif

დანარჩენი უკვე შემდგომი დეტალური კვლევების საქმეა.
კითხვები გაქვთ რამე? შემდეგზე ყინცვისზე უნდა დავწერო, თუ როგორ მიაწეპეს კუპელჰალეს
თუ რამე დამატებით კითხვები გაგიჩნდათ, მოვიძებ ჩემს ნაშრომს და დავწერ სრულად. ეხლა უბრალოდ, რაც მახსოვდა ის დავწერე