ილუსტრაციები, მხატვრული ლიტერატურისათვის |
სტუმარს სალამი ( შესვლა | დარეგისტრირება )
ილუსტრაციები, მხატვრული ლიტერატურისათვის |
სოფი |
Feb 9 2010, 09:03 PM
პოსტი
#1
|
Pro Christo.. ჯგუფი: co-Moderators პოსტები: 3,122 რეგისტრ.: 10-January 07 წევრი № 843 |
პირველად დავიწყებ მამუკა თავაქარაშვილით (თავაქალაშვილი).
“ვეფხისტყაოსნის” დასურათებულ ხელნაწერთა შორის განსაკუთრებული ადგილი უკავია XVII საუკუნის ქართველი პოეტის, კალიგრაფისა და მხატვარ-მინიატიურისტის მამუკა თავაქარაშვილისეულ ხელნაწერს. იგი მიჩნეულია “ვეფხისტყაოსნის” უძველეს თარიღიან ხელნაწერად. თავაქარაშვილები ძველი დროიდან მდივნად მოღაწეობდნენ იმერეთის მეფის კარზე. გიორგი ლეონიძე წერს: “XVI – XVII ს.ს. მანძილზე იმერეთის მეფის მდივან-მწიგნობარის სახელს მემკვიდრეობით მამიდან შვილზე ასრულებდნენ აზნაური თავაქალაშვილები (თავაქარაშვილები). ამათგან ალექსანდრე III-ს (1639-1660) კარზე მდივნოდნენ მამუკა (ცნობილი მგოსანი და მხატვარი) და მისი ძმა პაატა; პირველი დატყვევდა 1634 წელს ლევან დადიანის მიერ, ხოლო მეორე 1640 წლიდან საუთებში აღარ მოსჩანს” (1). მამუკა თავაქარაშვილი სამეგრელოს მთავარს ლევან მეორე დადიანს ტყვედ ჩაუვარდა 1634 წელს, მისი დის, მარიამისა და ქართლის მეფე როსტომის ქორწინებისას ამტყდარი ბრძოლის დროს. მამუკა თავაქარაშვილმა 23 წელიწადი გაატარა ტყვეობაში. ლევან დადიანის კარზე იგი ეწეოდა ლიტერატურულ და კალიგრაფიულ მოღვაწეობას. სამეგრელოს მთავრის კარზე ფართო ლიტერატურული მუშაობა იყო გაჩაღებული. ლევან დადიანი ცნობილი იყო როგორც კულტურისა და მწერლობის დიდი მეცენატი. იგი მრავალ პოეტსა და მწერალს მფარველობდა. მამუკა თავაქარაშვილმა 1646 წელს ტყვეობაში ყოფნისას გადაწერა და დაასურათა “ვეფხისტყაოსანი”. ხელნაწერის ბოლოს თავად ავტორის ხელით გაკეთებული მინაწერიდან ვგებულოთ: “დიდება სრული მყოფელსა ღმერთსა, ყოველთა შემწე მფარველს. ვეფხის ტყაოსანი თიბათვესა ცამეტსა, სრულ თვრამეტსა აგვისტოსა, ქორონიკონსა სამოცდა თორმეტ… რამ აკლდეს ნურავინ დამწყევლით. ტყვეობაშიდ ვსწერდი, ოცდა ცხრა რვეული არის, ფურცელი… ორმოცი” (2). იგი შეიცავს 267 ფურცელს, ნაწერია მხედრულად. ხელნაწერი იწყება ლევან დადიანის პორტრეტით, რაც მოწმობს, რომ პოემის ტექსტი მამუკამ სამეგრელოს მთავრის ლევან II დადიანის დაკვეთით გადაწერა. (ზემოთ – ლევან დადიანის პორტრეტი. ქვემოთ – რუსთაველი კარნახობს თავაქარაშვილს) ხელნაწერი 39 მინიატურითაა შემკული. მინიატურებს ეტყობა ქართული ხალხური ხელოვნების გავლენა. ვეფხისტყაოსნის ილუსტრაციების გარდა, აქ მოთავსებულია რუსთაველისა და თვით მხატვრის პორტრეტები. (თავად მამაუკა თავაქარაშვილი) შოთა რუსთაველი -------------------- "Happiness only real when shared."
|
qetevani-82 |
Feb 11 2010, 05:57 PM
პოსტი
#2
|
Member ჯგუფი: Members პოსტები: 409 რეგისტრ.: 29-March 09 მდებარ.: tibilisi წევრი № 6,745 |
სოფიი რა კარგი თემაა, ულამაზესი ილუსტრაციებით.
(მე-4 პოსტში ნადირობის სცენა მგონი არაა თავაქარაშვილის?) "ვეფხისტყაოსნის" მხატვრობა და გაფორმება გამორჩეულია საერო ხელნაწერებს შორის. გარდა იმისა, რომ "ვეფხისტყაოსნის" ხელნაწერები საერო მხატვრობის საინტერესო და შესანიშნავ ნიმუშებს შეიცავს, მათი უმრავლესობა კალიგრაფიული თვალსაზრისითაც ძალზე მნიშვნელოვანია. ყველაზე მდიდრული და უხვად ილუსტრირებული ხელნაწერი მეთვრამეტე საუკუნეშია შესრულებული. ხელნაწერი ორი უცნობი ქართველი ოსტატის მიერაა დასურათებული და 87 მინიატურას მოიცავს. http://www.youtube.com/watch?v=4SQ24OKNQI4 |
მსუბუქი ვერსია | ახლა არის: 1st November 2024 - 03:55 AM |
მართლმადიდებლური არხი: ივერიონი
ფორუმის ელექტრონული ფოსტა: იმეილი