დიდი მარხვა - პირველი კვირა, მოგზაურობა აღდგომისკენ პარამეტრები

[afxazi]

ყველას გილოცავ დიდი მარხვის დაწყებას. უფალმა მოგვცეს ძალა რომ ღირსეულად მივეახლოთ აღდგომის ბრწყინვალე დღესასწაულს. მინდა, რომ თითოეულ კვირას ცალკე თემა მივუძღვნათ და ყველავ ვეცადოთ რაც შეიძლება ბევრი მასალა მოვაგროვოთ დიდი მარხვის შესახებ.


15 თებერვალი (ძვ. სტ. 2 თებერვალი) დიდი მარხვის I შვიდეული. ორშაბათი


მიგებება (მირქმა) უფლისა ჩვენისა იესუ ქრისტესი (მსახურება გადაიტანება წინა დღეს, 1 თებერვალს).


VI ჟამ. - ეს. I, 1-20. მწუხ. - შესქ. I, 1-13. იგავ. I, 1-20.

მირქმის შემდეგომი დღესასწაულისა და წარგზავნის მსახურებები არ აღესრულება. მართალი სვიმეონისა და ანა წინასწარმეტყველის ხსენება გადმოიტანება ორშაბათს.

დიდი მარხვის პირველი შვიდეულის ორშაბათს, სამშაბათს, ოთხშაბათსა და ხუთშაბათს დიდ სერობაზე იკითხება ღირსი ანდრია კრიტელის დიდი კანონი.





შემოგთავაზებთ წმიდა თეოდორე სტუდიელის ქადაგებებს, მიძღვნილს დიდი მარხვის ყოველი დღისადმი (გამოკრებილია მარხვანიდან)

ორშაბათსა პირველსა შვიდეულისასა, მარხვისათვის და უვნებელობისა, რომელი სთქუა დაწყებასა მარხუათასა. გუაკურთხენ, მამაო!

ძმანო და მამანო! მარხვისა ესე ჟამი ყოველსავე წელიწადსა შინა შეერთებული, მსგავს არს ნავთსაყუდელსა რასამე უღელვოსა, რომელსა შინა შევლენან ყოველნი კაცნი, და იშუებენ მყუდროებითა სულიერითა, რამეთუ არა ხოლო თუ მონაზონთაი, არამედ ერისკაცთაცა მცირედთა და დიდთა, პყრობილთაი და მპყრობელთაი, მეფეთა და მთავართა, მღუდელთმთავართა, და მღუდელთა, და ყოველსავე ჰასაკისა, და ყოველსავე ნათესავისა მაცხოვარი არს წინამდებარე ესე ჟამი. რამეთუ ქალაქნი და სოფელნი დასცხრებიან ამიერითგან შფოთითა და ამბოხებათაგან, და მათ წილ იწყებენ ფსალმუნებად, და დიდების მეტყუელებად, და ლოცუად, და ვედრებად, რომელთა მიერ მოწყალექმნილი სახიერი ღმერთი ჩუენი მშვიდობასა ჰყოფს სულთა ჩუენთათვის, უკეთუ წადიერითა გულითა შიშით და ძრწოლით შეუვრდეთ და ვსტიროდეთ მის წინაშე, და შემდგომითი შემდგომად წარმართებასა აღუთქმიდეთ უმჯობესისა მიმართ, არამედ ერთა მორწმუნეთა განმგენი ეკკლესიათანი ასწავებენ ჯეროვანსა, რამეთუ უხმს ვითარცა სარბიელსა შინა მორბედთა, თანა მოღუაწეთა მიერ განმხნობაი. ეგრეთვე მმარხუელთა მოძღუართა მიერ ნუგეშინის ცემაი. ხოლო მე ვინაითგან პატიოსნებისა თქუენისა თავად დავიდგინე, თქუენდა მომართცა ვიტყოდე შემოკლებულად. მარხუა უკუე განმაახლებელი არს სულისა, რამეთუ იტყვის მოციქული: "რაოდენ გარეშე ესე კაცი ჩუენი განიხრწნების, ეგეოდენ შინაგანი განახლდების და უკეთუ განახლდების, საცნაურ არს, ვითარმედ განშუენდებისცა პირუელისა მისებრ სიკეთისა, და რაჟამს განშუენდეს, სიყუარულად თავისა თვისისა მოიზიდავს". რომელმან იგი თქუა: "მე და მამა მოვიდეთ, და სავანე მისთანა ვჰყოთ". აწ უკუე ვინაითგან ესე ვითარი არს მადლი მარხვისა, ვიდრეღა სამკვიდრებელ ღუთისა გუყოფს ჩუენ სახიერი ღმერთი, თანაგუაძს შეწყნარებაი მისი, ძმანო. ნუ შევსწუხდებით საუზმისათვის და ლიტონებისა ჭამადთასა, უწყით, რამეთუ უფალსა დაღათუ ძალ-ედვა მრავალთა სანოაგეთა მიერ გამოზრდაი ათასეულთა მათ უდაბნოსა ზედა, არამედ პურითა ხოლო და წყლითა ისტუმრნა, და ვინაიდგან უჩუეულობაი გულის მოდგინებისა მიერ მოლბეს, მიერითგან შეწუხებულ იქმნების. ხოლო მარხუა არა ჭამადთა შინა შემოისაზღვრების, არამედ ყოვლისა ბოროტისა განსაზღურებასა, ვითარცა საღმრთოთა მამათა ჩუენთა თქუეს: "განვეყენნეთ უკუე, გევედრები, მოწყინებასა, დახსნილებასა, მცონარებასა, შურსა, ხდომასა, ბოროტის ჩუეულებასა, თვითსჯულობასა, თავხედობასა, და უფროსღა განვეშორნეთ წარმწყმედელსა გულის თქმასა, რამეთუ დაღაცათუ ვიმარხვიდეთ, ზედა დაგუესხმის ჩუენ მრავალთავი ესე გუელი". ვისმინოთ მეტყუელისა მის, ვითარმედ შუენიერ იყო ხილუად და კეთილ საჭმლად, რომელმან იგი მომაკუდინა მე ნაყოფმან, და იხილეთ, რამეთუ მშუენიერ სთქუა ხილუად, და არა ბუნებით. რამეთუ ვითარცა ვინ მიიღოს მარცუალი ბროწეულისა შუენიერი და ფეროვანი, და ჰპოვის დამპალ, ეგრეთვე სახედ გულისთქმაი იჩემებს სიტკბოებასა მიუთხრობელსა. და ვინაითგან მიღებულ იქმნას, უმწარეს ნაღვლისა იპოვების, და აღლესილ უფროს მახვილისა ორპირისა, შემჭამელ ტკივნეულისა მის სულისა, ვითარცა შეემთხვია პირუელსა მამასა ადამს, შეიტყუა რა გუელისა მიერ, რამეთუ ვინაითგან შეეხო დაყენებულსა მას ჭამადსა, ჰპოვა ცხოვრებისა წილ სიკუდილი. ესევე შეემთხვია მიერითგან და ვიდრემდე აქამომდე ყოველთავე მსგავსად მისსა ვეშაპისა მიერ ცთუნებულთა, რამეთუ ვითარცა იგი ბნელ არს და შეიცუალების ანგელოსად ნათლისად, ეგრეთვე იცის შეცუალება ბოროტისა კეთილად, და მწარისა ტკბილად, და ბნელისა ნათლად, უშუერისა მშუენიერებად, და სასიკუდინოისა საცხოვრებელად, და ამის მიერ ცდუნებად სოფლისა მარადღე არა დასცხრების ყოვლად ბოროტი იგი. არამედ ჩუენ, ძმანო, ნუ შევსცდებით მრავალფერთა მათ საცთურთა მისთაგან, და ნუმცა შეგუემთხუევის სახედ მფრინუელთა, რომელნი იგი ხილულსა მას ჭამადსა უძღებებით მივლენ, და შთავარდებიან მახესა მონადირეთასა, არამედ განვარჩევდეთ საბურუელსა მას სიბოროტისასა გონებითა, რათა შუშულად ვიხილოთ ბოროტი და მოსწრაფებით ვივლტოდეთ მისგან. ამათ თანა კეთილად მოსწრაფე ვიყუნეთ, ჟამითი ჟამათ ფსალმუნებასა, გულსმოდგინეთ დიდებისმეტყველებასა, განკრძალულ წიგნის კითხუასა, წადიერად მუხლთ-დრეკასა, რიცხვისაებრ მოცემულისა თვითოეულსა ჟამისა. მოქმედ თვისითა ხელითა, რამეთუ კეთილ არს საქმე, რამეთუ უქმისა არა ჭამაი განწესებულ არს. ურთიერთ არს სიმძიმეი ვიტვირთოთ, რამეთუ რომელიმე უძლურ-არს, ხოლო რომელიმე ძლიერ ჭამისათვისცა და სუმისა და სხუათაცა საქმეთა, და არა ვეშურებოდეთ უკეთურებასა, არამედ ვეშურებოდეთ კეთილსა და ვიყუნეთ ყოველთა შინა ტკბილ ურთიერთ არს, მოწყალე, მყუდრო, მორჩილ, სავსე წყალობითა და ნაყოფითა საქმეთა კეთილთათა. და მშვიდობამან ღუთისამან, რომელი ჰმატს ყოველთა გონებათა, შეზღუდენინ გულნი თქუეწნნი, რათა აწინდელსა ამის ჟამსა ღირს ვიქმნნეთ უბრალოდ მიწევნად საუფლოსა მას დღესა აღდგომისასა, ხოლო მეორესა მას საუკუნესა აღდგომასა მკუდართასა მიმთხუევად ზეცათა სასუფეველსა, ქრისტეს იესოს მიერ უფლისა ჩუენისა, რომლისა არს დიდება, და სიმტკიცე, თანა მამით და წმიდით სულითურთ, აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე, ამინ!

[afxazi]

16 თებერვალი (ძვ. სტ. 3 თებერვალი) დიდი მარხვის I შვიდეული, სამშაბათი.


მართალთა: სვიმეონ ღმრთისმიმქუმელისა და ანნა წინასწარმეტყველისა; წინასწარმეტყველისა აზარიასი (X ს. ქრისტეს შობამდე); მოწამეთა: პაპიასი, დიოდორესი და კლავდისი (250); მოწამეთა ადრიანესი და ევბულისა (დაახლ. 308-309); მოწამისა ვლასი კესარიელისა (III); მოციქულთა სწორისა ნიკოლოზისა, იაპონიის მთავარეპისკოპოსისა (1912).

VI ჟამ. - ეს. I, 19 - II, 3. მწუხ. - შესქ. I, 14-23. იგავ. I, 20-33.

სამშაბათსა პირველისა შვიდეულისასა, ხსენებისათვის სიკუდილისა და სიტყვის გებისათვის საქმეთა ჩუენთასა წინაშე საშინელისა მის სამსჯავროისა. გუაკურთხენ, მამაო!

ძმანო და მამანო! ყოველსა ჟამსა და ყოველსა დღესა სარგებელ არს ხსენებაი სიკუდილისა, და ჯერ არს, რათა ყოველსა ჟამსა ამიერ განსვლისა ჩუენისათვის, და მერმისა მის საქმეთა ჩუენთა სიტყვის მიცემისათვის ვზრახვიდეთ. ხოლო ფრიად უმეტეს აწინდელსა ამას ჟამსა მარხვისასა სათქმელ არს მისთვის, რამეთუ აწ უმეტეს სხუათა მათ დღეთასა აქუს მყუდროებაი გონებასა ჩუენსა და მარჯუე არს შეწყნარებად ესე ვითართა სიტყუათა, რამეთუ მარხვისა მიერ და ფსალმუნებისა და ლოცვისა და საღმრთოთა სიტყუათა ზედას-ზედა სმენისა, განუდგების გულისსიტყუათა ალმური, და განმზადებულ არს შეწყნარებად სულიერისა მოძღურებისა. ხედავთა უკუე, ვითარ ზედას-ზედა და შემდგომითი შემდგომად განვლენ ცხოვრებისა ამისგან ძმანი ჩუენნი და მამანი, და ესე სხუაი არა რაი არს, არამედ უწყება, ვითარმდ კნინღა და ჩუენცა მივიცუალებით ამიერ, ხოლო მივიცუალებით არა საწუთოთა და ქუეყანისა ადგილთა და საყოფელთა, არამედ უნივთოთა და სამარადისოთა სავანეთა, რომელთაგან არღარა არს მოქცევა ერთგზის წარსრულთა, და საშინელ არს სიკუდილისათვის სმენა, ხოლო უსაშინელეს არს თუალთა რა იხილოს, ვითარ იგი ჩუენ პირუელ მცირედთა დღეთასა ვიხილეთ ქალკიდიისა წინამძღურისა. რამეთუ ვინაითგან ვჰპოვეთ იგი უკანასკნელსა აღმოფშვინვასა, ფრიად განვკვირდით საქმესა მას ზედა, თუ ვითარ ერთსა წამსა შინა ჩუენ თანა იყო და ჩუენ განგუეშორა და მიეცა სიკუდილსა და ჭეშმარიტად საშინელ არს სმენა და განსაკვირვებელ ხილუა. თქუა უკუე ვიდრე სულიერღა იყო ნეტარი იგი, ესე ვითარი რაიმე სიტყუა, მცირედღა დავეწიფე. და სიტყუასა თანა შეძრა თავი ხელითურთ, ხოლო სახე სიტყვისა მის არა გამოაცხადა, ხოლო ჩუენ გულისხმავჰყოფთ, თუ რაისათვის არა იქმნა გამოცხადებაი, რამეთუ ვერცაღა ეძლო, და ესე ვთქუ, არა მისდა შესმენად, ნუ იყოფინ, არამედ თავისა თვისისა შეშინებად, და თქუენდა განსაკრძალველად, რათა არა მივიწივნეთ ესე ვითარისა ხმისა აღმოთქმად ჟამსა სიკუდილისასა, არამედ განმზადებულნი შეუშფოთებელად განვიდეთ ამიერ, ვითარცა წერილ არს: "განვემზადე და არა შევძრწუნდი". ხოლო ვერ სადა ვჰპოვოთ ესე, არა თუ დღითი დღე თავთა თვისთა განვეკრძალებოდეთ და წარმართებულნი სათნოებანი დავიმარხნეთ კრძალულებით და უდებქმნილნი განვმართნეთ მოღუაწებით, და ესრეთ განვემზადებოდეთ მარადის, ვითარცა ზეცად აღმავალნი. რამეთუ მითხარღა თუ ვის წინაშე წარვსდგებით, არა ყოველთა მსაჯულისაა, და უფლისავე. რომლისა მოსდრკეს ყოველი მუხლი ზეცისათა, და ქუეყანისათა და ქუესკნელისათა, და ყოველმან ენამან აღუაროს მას, რომლისად სიტყუის მიცემაი გუეგულების, არა ყოვლისავე ცხოვრებისა ჩუენისათვის, და საქმეთა, და სიტყუათა, და მოგონებათა! მე უკუე რავდენგზისცა მოვიხსენო ესე, ძრწოლაი შემიპყრობს, და ვჰგონებ, ვითარმედ კნინღა და მოიწევის მეყსა შინა, არამედ თქუენდა ჯერ არს, რათა უშიშ იყუნეთ. ხოლო თქუენ გეტყვი კეთილად მორჩილად, რომელნი ყოველსავე ზრუნვასა მორჩილებისა მცნებისა მიმართ მიაგებთ. რამეთუ ესევითარი არს ჭეშმარიტისა მორჩილისა ცხოვრებაი. ხოლო ვითარიმე სიტყვის გებაი განმზადონ თავთა თვისთათვის, წინაშე საშინელისა მის ქრისტეს საყდრისა, რომელნი მორჩილებისა წესთა განჰრყუნიან, და თვისთა ნებათა მონებენ, რომელნი აქა და იქი უწესოდ ვლენან, და სლუაი ფერხითა არა ჰნებავთ, რომელნი ვერცხლით ფრდილთა მონათა თანა იყუანებენ. ჰოი ჩუენი ესე უბადრუკება, ვითარ საბაძუელ არს სიბოროტე, ვითარ უკუე იქცენ მართლუკუნ წრფელად მავალნი მონაზონებისა მოქალაქობასა! უმჯობეს იყო მათდა, იტყვის წერილი, არა ცნობა გზისა მის სიმართლისა, ვიდრე ცნობისა, და მართლუკუნ ქცევასა, მოცემულისა მისგან მათდა წმიდისა მცნებისა. ხოლო შეემთხვია მათ ჭეშმარიტისა მისებრ იგავისა: "ძაღლი მიექცა ნათხევარსა თვისსა, და ღორი ინწუბა სანგორელსა მწვირისასა", არამედ თქმული ესე არს სამხილებელად და საწამებელად ესე ვითართა მათ, რამეთუ არცა თუ შეგვინდობს ჟამი ესე უმეტესისა თქმად. ხოლო თქუენ, კურთხეულნო უფლისა მიერ, რომელნი ერთმანეთისა თანა, და ურთიერთარს ზოგებით სცხოვრებთ, რომელნი შინა დაადგრებით და არა იქმთ უჟამოდ განსლუასა გარეშე საჭიროთა სახმართა, და უფროისღა უბანთა, და კრებათა, რომელნი ურთიერთარს ჰმონებთ. და ესრეთ ჰმეუფებთ სოფელსა ამას შIნა, ისწრაფეთ და განმზადებდით თავთა თქუენდა, მერმისა მისთვის სიტყვისგებისა. იგონებდით დიდსა მას და განჩინებულსა დღესა, მოსლუასა უფლისა ჩუენისა იესო ქრისტესსა, რომელსა შIნა მსაჯულმან მან სიმართლისამან დაადგინნეს ცხოვარნი მარჯუენით მისსა და თიკანნი მარცხენით, და მარჯუენეთა მათ უწოდოს სანატრელი იგი და საწადელი სახელი: მოვედით კურთხეულნო მამისა ჩემისანო, და დაიმკვიდრეთ განმზადებული თქუენთვის სასუფეველი პირუელ სოფლისა დაბადებისა. ხოლო მარცხენითთა მათ ჰრქუეს, მწარეი იგი და საწყალობელი განჩინებაი: "წარვედით ჩემგან წყეულნო, ცეცხლსა მას საუკუნესა, განმზადებულსა ეშმაკისათვის და ანგელოსთა მისთათვის". ესე ხმა ძრწოლითა და შიშითა, და ზარ-ტეხითა აღსავსე არს! ამისი ჯერ არს ჩუენდა გონებაი, და შევრდომაი, და ტირილი და ღუთისა მოწყალე-ყოფა თავთა ჩუენთათვის, ვიდრე გამოცდილებადმდე სმენილთა ამათ! რამეთუ ცეცხლი იგი არა დაშრტების და მატლი არა მოკუდების, და ბნელი არა განქარდების, და საკრეულნი არა დაიხსნებიან, და ტარტაროსი არა დაილევის, და ღრჭენაი კბილთა არა დადუმნების, და სხუანი ყოველნივე სატანჯუელნი საუკუნო არიან. ამათ უკუე ვიგონებდეთ, ძმანო! და ნუმცა ვართ მოყუარე ვნებათა, ნუცა მოშურნე, ნუცა მრისხანე, ნუცა ძვირისმეტყუელ, ნუცა ტყუილისმზრახუელ, ნუცა სხვისა რაისამე წინააღდგომისა საქმედ. არამედ უფროსად მშვიდობასა ვჰყოფდეთ, და მტკიცედ ვდგეთ, და ვინანდეთ, და კეთილსა ვიქმოდეთ და ღუთის მოყუარებით ვიყუარებოდეთ ურთიერთარს, და ყოველსავე ბრძანებულსა ჩუენდა ვიქმოდეთ, და ყოველთავე დაფარულთა გულისსიტყათა, და უჩინოთა საქმეთა ჩუენთა კეთილისა აღსარებისა მიერ გამოვაცხადებდეთ, რათა მოვიღოთ შენდობაი და სატანჯუელთაგან განვერნეთ და ცხოვრებასა საუკუნესა მივემთხვივნეთ, ქრისტე იესოს მიერ უფლისა ჩUენისა, რომლისა არს დიდება და სიმტკიცე, თანა მამით და სულით წმიდითურთ აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე, ამინ!