სიყვარული და თავმოყვარეობა, ... პარამეტრები

[Elisa_Day]

როგორ ფიქრობთ, რა კავშირშია ერთმანეთთან სიყვარული და თავმოყვარეობა?.

[აბე]

ჩემი აზრით, სიყვარულის აღსრულების დროს (როდესაც გამოხატავთ საქმით ჩვენს სიყვარულს - თბილი სიტვით, რჩევით, დახმარებით, მასთან/მათთან ყოფნით, გვერდში დგომით, შენი სიხარულის გაზიარებით და ა.შ.) არა აქვს მნიშვნელობა საკუთარი თავი გვიყვარს თუ გვეზიზღება (თავმოყვარეები ვართ თუ თავმოძულეები) . ორივე შემთხვევაში შეუძლია ადამიანს უყვარდეს სხვა და გაიხაროს იმ სიხარულით, რომელიც თანმდევია სხვისი გახარების, სხვისდამი სიყვარულის გამოხატვისა. მაშასადამე, როდესაც შენ შენი მოყვას(ებ)ისადმი გამოხატავ სიყვარულს, აძლევ და ანიჭებ სიხარულს, ბედნიერებას, კმაყოფილებას, ნუგეშს, იმედს, სიმხნევეს (რა თქმა უნდა ღვთის შემწეობით), ამ დროს შენც გიხარია. შეიძლება თვლიდე, რომ შენი თავი გეზიზღება საერთოდ, არარაობა ხარ, ნაძირალა, ადამიანობის აღარაფერი შეგრჩენია, მაგრამ როდესაც მოყვასისადმი სიყვარულს გამოხატავ, მხოლოდ მას კი არ გაახარებ, არამედ შენს თავსაც.

ჩნდება კითხვა: განა შეიძლება კი საკუთარი თავის მოძულე ადამიანს სურდეს სიხარული, ბედნიერება. ადამიანხ მაშინ უნდა საკუთარ თავს მოუტანოს, აჩუქოს სიხარული, როცა საკუთარი თავი უყვარს, თორემ, თუ ეზიზღება თავისი თავი, მაშინ რატომ გაახარებს მას (საკუთარ თავს)?! ამიტომ, რადგანაც ჩვენ ვხედავთ, რომ სიხარულისკენ მიისწრაფის ის ადამიანებიც, რომლებსაც მიაჩნიათ, რომ საკუთარი თავი სძულთ, ეზიზღებათ, სინამდვილეში მათ ბოლომდე არ სძულთ და ეზიზღებათ იგი (საკუთარი თავი). ესე იგი, ამ ადამიანებს საკუთარი თავი უყვართ კიდეც და სძულთ კიდეც. ჩემი აზრით ყველანი ასეთები ვართ. ყველას გვიყვარს ჩვენი თავი, მაგრამ ჩვენი პატარა, დიდი და უდიდესი ცოდვების გამო გვეზიზღება იგი, რადგანაც ღვთის ხატებასა და მსგავსებას ვერ აღვასრულებთ, ვერ ვართ მოწოდების სიმაღლეზე.

თუ ის საკითხი უკვე გადავწყვიტეთ, რომ ერთდროულად თავმოყვარენიც ვართ და თავმოძულენიც, მაშინ როგორღა უნდა დავსვათ საკითხი?! აქამდე ვფიქრობდით, ასე: სწორია თუ არა სხვაც გვიყვარდეს და ჩვენი თავიც? ამას პასუხი უკვე გაეცა (ჩემს მიერ. რა თქმა უნდა არ ვდებ თავს, რომ მაინცდამაინც ასეა, ჩემი მოსაზრებაა მხოლოდ ეს): საკუთარი თავი ერთდროულად გვიყვარს და გვძულს კიდეც და ამას ვერ შევცვლით, ასეთები ვართ. ამიტომ აზრი არა აქვს ამ შეკითხვის დასმას "უნდა გვიყვარდეს თუ არა საკუთარი თავი?". თუ მაინც ვერ გავაწითლებთ მაწონს, რა აზრი აქვს იმაზე მსჯელობას, კარგია თუ არა მაწონი იყოს წითელი? ვართ თავმოყვარენიც და რამდენიც არ უნდა ვილაპარაკოთ, არ უნდა ვიყოთ თავმოყვარენიო, მაინც ვერ შევიცვლებით. მაგრამ ვფიქრობ ასე მარტივადაც არაა საქმე. შეგვიძლია სხვაგვარად დავსვათ საკითხი ისე, რომ თემას ძალიან საინტერესო მიმართულება მივცეთ და უფრო უკეთ დავინახოთ კავშირი სიყვარულსა და თავმოყვარებას/თავმოძულებას შორის.

ჩვენ ერთდროულად ვართ თავმოყვარენიც და თამვოძულენიც, მაგრამ სიყვარულის აღსრულების (გამოხატვის) დროს, რომელი მათგანით ვხელმძღვანელობთ? აი ესაა საინტერესო...

მარტივი მაგალითი მოვიყვანოთ. დავუშვათ, ვცხოვრობთ სოფელში და გვაქვს დიდი ეზო. მეზობლისგან გვყოფს საერთო მავთულის ღობე. ძალიან გვიყვარს ეს მეზობელი. ვთქვათ, წყალი გრაფიკით მოეწოდება ჩვენს სოფელს - 3 დღეში ერთხელ ერთხელაც, დადგა რა გრაფიკით დადგენილი წყლის დღე, მოვიდა წყალი და ჩვენი ბაღის ნათესის მორწყვა დავიწყეთ, ეს ჩვენი საყვარელი მეზობელი სახლში არ აღმოჩნდა. ამიტომ მივედით ღობესთან და ღობის ახლოს დათესილ მცენარეებს დავუწყეთ რწყვა. მაგრამ საქმე იმაშია, რომ მეზობლის ნათესის მორწყვისას ღობის აქეთა მხარეს (ჩვენს მხარეს) დათესილსაც ხვდება წყალი... თან მეზობლის ბაღში მიწაში ჩასული წყლის ნაწილი ჩვენს მხარეს გადმოდის მიწისქვეშ... ჩვენ თუ მეზობლის ნათესებს იმიტომ ვრწყავთ ღობის აქდან, რომ არაპირდაპირი გზით ჩვენი ნათესიც მოირწყას, სულელი ვყოფილვართ. და თუ ამ სისულელის თავიდან აცილების მიზნით, ჩვენს ნათესს ამოვთხრით, რათა არაპირდაპირი გზით არ მოირწყას იგი, მაშინ უარესი სულელი გამოვდივართ. არც ერთი და არც მეორე საქციელი სწორი არ არის. ახლა ეს შემთხვევა განვაზოგადოთ და მივანიჭოთ სიმბოლური დატვირთვები. მორწყვა იყოს სიყვარულის გამოხატვა. თესლი იყოს ის ცოცხალი მარცვალი, რომელიც მოირწყვება რა, გამოიღებს სიხარულის ნაყოფს. მაშასადამე, როდესაც ჩვენ მოყვას(ებ)ის მიმართ გამოვხატავთ სიყვარულს (ვრწყავთ სიხარულის ნაყოფის გამომღებ მარცვალს), ამას აუცილებლად მოჰყვება იმ მოყვასის გახარება (ნათესი ამოდის, იზრდება და გამოიღებს ნაყოფს, ანუ სიხარულს) და ჩვენი გახარებაც (რადგანაც არაპირდაპირი გზით ჩვენი ნათესიც მოირწყა, ამოვიდა და გამოიღო სიხარულის ნაყოფი). ჩვენ თუ მოყვასის მიმართ სიყვარულს იმიტომ გამოვხატავთ, რომ არაპირდაპირი გზით ჩვენც გავიხაროთ, თვითმიზანი არის საკუთარი სიხარულის მოთხოვნილების დაკმაყოფილება, მაშინ ვემსგავსებით ადამიანს, რომელიც თავისი ნათესის მორწყვის ნაცვლად, მეზობლისას რწყავს, რათა არაპირდაპირი გზით მოირწყას თავისი ნათესი. ანუ საკუთარი თავის სიყვარულიდან გამომდინარე (საკუთარი სიხარულის მოთხოვნილების დაკმაყოფილების მიზნით) სხვისდამი სიყვარულის გამოხატვა არასწორია. ეს სიმძიმით არა, მაგრამ არსით მრუშობის ტოლფასი მეჩვენება. მრუშობის დროს ადამიანები საკუთარი მოთხოვნილებების დაკმაყოფილების მიზნით სახმარ საშუალებად იყენებენ მეორე ადამიანს. ამ შემთხვევაშიც, საკუთარი სიხარულის მოთხოვნილების დაკმაყოფილების მიზნით მოყვასს ვიყენებთ საშუალებად, რომლის მიმართ განხორციელებული სიყვარულის გამომხატველი აქტი დაგვიკმაყოფილებს ჩვენს იმ მოთხოვნილებას, რომელსაც სიხარულის მოთხოვნილება ჰქვია... ამ მოთხოვნილების დაკმაყოფილებისთვის "სიყვარულის გამოხატვა", რათქმაუნდა არასწორია. სიხარულის მოთხოვნილება კი გააჩნია ადამიანს, რომელსაც უყვარს საკუთარი თავი, ანუ გარკვეულწილად თავმოყვარეა - რადგანაც საკუთარი თავი უყვარს, სურს სიხარული მიანიჭოს მას(საკუთარ თავს). მამა ანდრიას მე 2 წლის წინ დავუსვი შეკითხვა სიყვარულზე, რომელზეც გამცა საკმაოდ ვრცელი პასუხი. ამ პასუხში ერია ეს სიტყვებიც: "ჭეშმარიტი სიყვარული გაცემაა და არა მიღება; გაცემა გულისა, ცხოვრება მისით, ვინც გიყვარს, დათმენა მისი. ჩვენ კი, საუბედუროდ, უფრო მომხმარებლები ვართ, ვიდრე გამცემნი. ის, რომ მე მსიამოვნებს ადამიანთან ყოფნა, ვილტვი მისკენ, ჯერ არ არის ნიშანი ჭეშმარიტი სიყვარულისა". აქედანაც ჩანს, რომ სიყვარული არაა საკუთარი მოთხოვნილებების (ამ შემთხვევაში სიხარულის მოთხოვნილების) დაკმაყოფილება. საკუთარ მოთხოვნილებებს კი თავმოყვარე ადამიანი იკმაყოფილებს, თორემ ვისაც არ უყვარს საკუთარი თავი, ის არც დაიკმაყოფილებს მოთხოვნილებებს. ასევე, მამა თეოდორემაც აღნიშნა მრევლთან შეხვედრაზე ("ქრისტიანობის საფუძვლების" კურსის ფარგლებში, 25 მარტს), რომ მილიარდელები ეჩვევიან ქველმოქმედების სიხარულს და უკვე ამ სიხარულის მოთხოვნილების დასაკმაყოფილებლად ეწევიან ქველმოქმედებას და არა იმიტომ, რომ წინა პლანზე ქველმოქმედების ობიექტები ყავთო. მაგრამ იმისათვის, რომ გვიყვარდეს ჭეშმარიტად, არ არის საჭირო საკუთარი თავი შევიძულოთ (მით უმეტეს, რომ ამას ვერც მოვახერხებთ), არამედ საჭიროა მოყვასს არ შევხედოთ მომხმარებლური თვალით - საკუთარი თავის გახარების მოთხოვნილების დაკმაყოფილების მიზნით არ უნდა ვცდილობდეთ მათ გახარებას, დახმარებას, გვერდში დგომას, ნუგეშისცემას, დაიმედებას, დამშვიდებას და ა.შ., რაც სიყვარულის გამოხატულებას ჰგავს. ჭეშმარიტად სიყვარულის გამოვლინება იქნებოდა მაშინ, თუ იგი არ იქნებოდა საკუთარი სიხარულის მოთხოვნილების დაკმაყოფილებისათვის გაწეული საქმე.

ის ადამიანი, რომელსაც მიაჩნია, რომ სძულს საკუთარი თავი, ემსგავსება ადამიანს, რომელიც ამბობს "მე სიხარულის რა ღირსი ვარო" და ძირკვავს თავის ნათესებს (რომელსაც სიხარულის ნაყოფი უნდა გამოეღო) და რწყავს მოყვასის სიხარულის ნათესს, რათა იგი მაინც გაახაროს. რატომ არის ასეთი დამოკიდებულება არასწორი? იმიტომ, რომ მოყვასისადმი სიყვარულის გამოხატვისას ჩვენი გულის სიხარულით ავსება, ღვთისგან მონიჭებული მადლია და მასზე უარის თქმა ღმერთის უმადურობაა. ჩვენ თუ საკუთარ თავს ისეთ არამზადებად ჩავთვლით, რომ თავს ყოველგვარი სიხარულისა და ნუგეშის უღირსად მივიჩნევთ, ჩავკლავთ ჩვენს თავში სიხარულის უნარსა და მოთხოვნილებას, შემდეგ მოყვასისადმი სიყვარულის აღსრულების დროს უფლისადმი მადლობის თქმისას არაგულწრფელნი ვიქნებით. ჩვენ უფალს მივმართავთ "ღმერთო გმადლობ, რომ მომეცი შესაძლებლობა ჩემი მოყვასი გამეხარებინა და მისდამი სიყვარული გამომეხატაო", მაგრამ იმ სიხარულს არ განვიცდით, რასაც წესით უნდა განვიცდიდეთ ჩვენი მოყვასის მოყვასის გახარების გამო, რადგანაც ჩვენვე ვთქვით უარი ყოველგვარ სიხარულზე. მაშ, თუ არ გვიხარია, რაღატომ ვმადლობთ უფალს?! აი სად არის ჩვენი არაგულწრფელობა. მაგრამ სად არის უმადურობა? იქ, სადაც უფლის მონიჭებულ სიხარულზე ვთქვით უარი, როდესაც გადავწყვიტეთ "მე უკვე გადაწყვეტილი მაქვს, რომ საკუთარი თავი მძულდეს, მეზიზღებოდეს და არ მაქვს უფლება გავიხაროვო".

მაშასადამე, არც საკუთარი თავის სიყვარულის გამო აღსრულებული სიყვარული ფასობს და არც საკუთარი თავის სიძულვილის დროს აღსრულებული. მაშ, როგორ უნდა მოვიქცეთ? მე ასე მგონია: სიყვარული უნდა აღვასრულოთ სიყვარულისთვის და როდესაც ამის შედეგს ვიხილავთ და ჩვენც გავიხარებთ იმ მოყვასთან ერთად, რომლის მიმართაც გამოვხატეთთ სიყვარული (თუმცა ჩვენი თავის გახარება მიზნად არ გვქონია), უფალს მადლობა შევსწიროთ მონიჭებული სიხარულისათვის. მაგრამ ამ სიხარულით ბოლომდე მაინც არ უნდა დავკმაყოფილდეთ, არ უნდა ჩავთვალოთ, რომ საკმარისია აღვასრულოთ სიყვარული სიყვარულისთვის მოყვასის მიმართ და ამით გავიხაროთ. სულერთია, ჩვენი გული მაინც ვერ გაივსება ბოლომდე სიხარულით. კარგად "დაკმაყოფილებულნი" რომ ჩავუკვირდებით ჩვენს თავს, მივხვდებით, რომ ეს სიხარულიც არაა ჩვენთვის საკმარისი. ამიტომ თავიდანვე ნუ მოვიტყუებთ თავს და არ ჩავთვალოთ თავი ამ სიხარულით დაკმაყოფილებულად. ქრისტიანი ადამიანი ყოველთვის მოლოდინში უნდა იყოს ჩემი აზრით და არ უნდა ელოდოს ნაყოფს უფალთან შეხვედრამდე. აი მამა ანდრიას პასუხი ამაზე: "დროჟამამდე უნდა ვითმონოთ საკუთარი ცოდვილობა და ვნებულობა [და ასევე ბოლომდე დაუკმაყოფილებლობა - აბე]. ვითმინოთ არ ნიშნავს არ ვიბრძოლოთ, არამედ დროზე ადრე არ უნდ ელოდო ნაყოფს. ხეს რომ ვრგავთ ხომ ველოდებით წლების მანძილზე?" თუმცა აქ მამა ანდრია სულ სხვა საკითხზე საუბრობდა (გონებაში ეშმაკისაგან მოტანილ ფიქრებზე), ამიტომ შეიძლება მოგვეჩვენოს, რომ თითქოს ამ ნაყოფის გამო უნდა გვიყვარდეს უფალი და ვისწრაფოდეთ მისგან. მაგრამ მე ეს არასწორედ მიმაჩნია (რა თქმა უნდა მამა ანდრიას არ ვეწინააღმდეგები, იქ სხვა კითხვაზე პასუხობდა და ამიტომ ამ კონტექსტში მთლათ ზუსტად არ ჯდება. უბრალოდ ის ავიღოთ მამა ანდრიას სიტყვებიდან, რომ ამ ქვეყნად ვერაფერი გაავსებს ჩვენს გულს, ვერ დავკმაყოფილდებით. მხოლოდ ღმერთი აავსებს ჩვენს გულს, რადგანაც უსასრულო უსასრულოთი აივსება მხოლოდ. ამას მამა თეოდორეს სიტყვების გამოყენებით ვამბობ). ჩემი დამოკიდებულება ასეთია: ოღონდ კი ღმერთს ვხედავდე, მასთან ვიყო და თუნდაც ჯოჯოხეთში ვიჯდე. ანალოგიურად მიმაჩნია მოყვასის სიყვარულის შემთხვევაშიც: ოღონდ მასთან/მათთან ვიყო და მე თუნდაც ვიტანჯებოდე.

მოკლეთ, მე ასე მესახება სიყვარულისა და თავმოყვარეობის/თავმოძულეობის ურთიერთკავშირი. თავმოყვარეობაც და თავმოძულეობაც, ორივე გვაქვს, მაგრამ ისე უნდა ვქნათ, რომ არცერთმა მათგანმა არ შეუშალოს ხელი სიყვარულის აღსრულებას და უფლისადმი მადლიერების გამოხატვას და ასევე თავმოყვარებამ ამქვეყნად ყოფნისას არ უნდა მოგვთხოვოს ის ნაყოფი, რომელსაც უფალი მოგვმადლებს მაშინ, თუკი შევალთ სასუფეველში...