შიში პარამეტრები

[Atman]

რატომ ჩნდება შიში, როგორია შიშის ბუნება. რეალურად ყველა ჩვენი პრობლემა შიშის შედეგად იქმნება. რატომაა ადამიანი ხარბი? იმიტომ რომ მას ეშინია რაღაცის დაკარგვის, აქვს დაუცველობის შეგრძნება. რატომაა ადამიანი ეჭვიანი? ისევ იმიტომ რომ დაკარგვის ეშინია. ყველა ჩვენი მანკიერების ფესვებში რაღაც შიშები დევს, გაუცნობიერებელი და არაცნობიერი... რაღაც ნეგატიური განცდები, რომლებშიც ჩვენში დაილექა. სწორედ ისინი განაპირობებენ ჩვენს ეჭვიან, ხარბ, ავხორც, ბრაზიან და ა.შ. ბუნებას. ქმნიან ყველაფერ იმას, რაც აფუჭებს ჩვენი და ჩვენი გარშემომყოფების ცხოვრებას. და შიშების ყველაზე დიდ ნაწილს სწორედ ბავშვობის ასაკში ვიღებთ.

ჩვენს მიმღებ გონებას აქვს 5 ფუნქცია. მე დაწვრილებით ავხსნი ორ მათგანს, რომლებიც ამ შემთხვევაში გვაინტერესებს. ერთს ჰქვია “რეალობის სწორი აღქმა” მეორეს კი “რეალობის არასწორი (გამრუდებული) აღქმა”. შეამჩნევდით, რომ ყველა ადამიანი სხვადასხვაგვარად აღიქვამს სამყაროს. მკაცრად რომ ვთქვათ ჩვენ ყველა არანორმალურები ვართ ცოტათი. რა არის რეალობის გამრუდებული აღქმა? როცა მე სწორად აღვიქვამ ობიექტს, ეს ნიშნავს, რომ მე რაღაც ანალოგს ვუძებნიამ ობიექტს (მოვლენას, საგანსა თუ ადამიანს) ჩემს მეხსიერებაში. და შესაბამისად ვხედავ მას როგორიც არის და ნათლად ვხვდები თუ რას წარმოადგენს იგი ჩემი გამოცდილების შესაბამისად. რეალობის გამრუდებული აღქმა ჩნდება მაშინ, როცა ჩემს არაცნობიერში (თუ ქვეცნობიერში) დაგროვდნენ ძალიან ძლიერი ნეგატიური ან პოზიტიური შთაბეჭდილებები (სამსკარები). ერთგვარი დომინანტები ჩემს ცნობიერებაში. და რა ხდება როცა რეალობას ვუყურებ? როგორ ვიღებ ამას? მე ვხედავ რაღაცას და სამსკარას, რომელიც ძალიან ძლიერია ამ რეალობაზე “ვაფენ”. და მე ვხედავ არა რეალობას, არამედ საკუთარ გამრუდებულ გამოცდილებას.

ამის კლასიკური მაგალითია ადამიანი, რომელიც ნახევრადბნელ ფარდულში შედის და დახვეულ თოკს ხედავს. იგი ამ თოკს გველად აღიქვამს და ეშინია. თმები ყალყზე უდგება და გარბის. რატომ დაინახა გველი და არა თოკი? იმიტომ რომ აქვს გველის ქვეცნობიერი შიში და ეს შიში დაეფინა იმას, რაც სინამდვილეში დაინახა. ეს შიში რომ არ ყოფილიყო, მიხვდებოდა, რომ ეს თოკია და არა გველი. სწორედ ესაა რეალობის დამახინჯებული აღქმა.

ნორმალურია ადამიანი, რომელსაც რეალობის ასე თუ ისე სწორად აღქმა შეუძლია და არა საკუთარი შიშების და ცრუ ეგოს პრიზმაში. თუ ვინმემ ძალიან მაწყენინა და გული მატკინა, სხვებსაც უნდობლად მოვეპყრობი ამის შემდეგ. არ მაქვს საფუძვლიანი მიზეზი სხვაზე ეჭვის ქონისა, მაგრამ მაინც ეჭვს შევიტან მასში. ასეთ ადამიანებთან ურთიერთობა ძნელია, ისინი ყველაში ცუდს და საეჭვოს ხედავენ. მათი ნეგატიური გამოცდილდება პროეცირდება რეალობაზე და ამახინჯებს მას. ასეთ ადამიანს ვერ გადაარწმუნებ, იმიტომ რომ გიჟს ჰგონია, რომ არაა გიჟი და მართალია.

როდესაც ბავშვის აღზრდა ხდება, პირველი მასწავლებელი დედაა და დედამ უპირობო და უანგარო სიყვარული, სრული დაცვა უნდა მისცეს მას, და ეს სიყვარული ადამიანს შიშისგან თავისუფლებას აძლევს. თუ ადამიანმა ბავშვობაში მიიღო სიყვარულის ეს “ვიტამინი” მას არ ექნება შიში. ის იქნება ნორმალური და სრულფასოვანი. არ იქნება ეჭვიანი, ბრაზიანი, სხვების ექსპლუატატორი. თვითონაც სიყვარულის გაცემისკენ ექნება მიდრეკილება...

შიში გვიშლის ხელს ამ სამყაროს სწორად აღქმაში, სხვებთან სწორად ურთიერთობაში, სიყვარულში და ა.შ. იმიტომ რომ შიში და სიყვარული, ეს ორი შეუთავსებელი ცნებაა. იქ სადაც სიყვარულია, შიში არ არსებობს, ხოლო სადაც შიშია სიყვარული არაა. და შიშის ბუნება კარგად უნდა გვსმოდეს.

ადამიანი კონცენტრაციას აკეთებს რაღაც მეორადზე (მატერიაზე). ეს დასაწყისია. ამის შედეგად ის ზურგს აქცევს ღმერთს და ამის რეზულტატად ადამიანის გონება მახინჯდება. გონება იღებს შეცვლილ და დამახინჯებულ ფორმას, რომელსაც ჰქვია შიში.

მაგრამ როცა სული მატერიაში ირეკლება და საკუთარ თავს მატერიასთან აიგივებს, შიში იპყრობს. რატომ ეშინია ადამიანს სიკვდილის? იმიტომ რომ სიკვდილი არაბუნებრივია. სული მარადიულია, მაგრამ იგი არეკლილია მატერიაში და გრძნობს რომ აქ ყველაფერი მარადიულად ცვალებადია, გრძნობს, რომ ყველაფერი ხელიდან ეცლება. სულს უნდა მარადიულობა, უნდა ცოდნა და უნდა ნეტარება, მაგრამ სად ეძებს მათ? მატერიაში!.. და შეუძლია იპოვოს მარადიულობა მატერიაში? არ შეუძლია!

ყველა ფსიქოლოგიური კრიზისი, მოზარდობის ასაკის კრიზისი სწორედ ამასთანაა დაკავშირებული საფუძველში. სულს ვერ გაუგია – სხეული რატომ შეიცვალა? საშუალო ასაკის და სიბერის კრიზისი – ეს ყველაფერი გარდატეხის წერტილებია. სულს მარადიულობა და სტაბილურობა უნდა და როცა დროებითობას ეჯახება, ეშინია. რატომ ვიშენებთ სახლებს? რა არის სახლი? სიმყარის და სტაბილურობის სიმბოლო. გვჭირდება, რომ მოვიწყოთ ჩვენი არსებობა ისე, თითქოს არასოდეს მოვკვდებით. ფულისადმი სწრაფვაც იგივე ფსიქოლოგიური ტენდენციაა. ვცდილობთ თავი დავიცვათ ამის საშუალებით, რადგანაც მარადიულობა გვინდა, ჩვენი სულის ბუნებრივი თვისება!

ჩვენ გვაქვს თვისება გავაიგივოთ თავი იმასთან, რაც არ ვართ. ადამიანის რომელი გამოგონება იყენებს ამ თვისებას? კინო!.. რა ხდება კინოში? ადამიანი ზის ბნელ დარბაზში, უყურებს ეკრანს და ძალიან მალე ივიწყებს სად ზის, უკვე შიგნითაა, ეკრანს მიღმა, იგი ხდება მთავარი გმირი, ის კოცნის ჰოლივუდის ვარსკვლავებს, ყველაფერს განიცდის... ზუსტად იგივე ემართება სულს, როცა იგი იყურება თავის ანარეკლში, თავისი ჭკუის ეკრანზე და შედეგად ჩნდება უმეცრება.


ვისაუბროთ შიშზე, როგორც ფენომენზე, რომელიც წესით არ უნდა გვახასიათებდეს და როგორმე უნდა მოვიშოროთ!

სახარებაში იესო თუ სიყვარულის სიმბოლოა, შიშის სიმბოლო პირველ რიგში ჰეროდეა. სწორედ შიში იყო ჰეროდეს მოქმედების მთავარი განმაპირობებელი ფაქტორი, როდესაც ყრმები დაახოცინა...

შიში ეს ენერგიის ბუნებრივი დინების შეფერხებაა, "ბლოკია", რომელიც საჭიროა თუ ჯოჯოხეთისკენ მივექანებით, მაგრამ ღმერთის გზაზე დამდგარ ადამიანს, ევერესტზე მიმავალ ადამიანს შიში არ ჭირდება, იმიტომ რომ შიში ვარდნაში გვიშლის ხელს, მაგრამ ზემოთ ცოცვის დროს არ გამოგვადგება.

ღვთის შიში, ეს ღვთის შეცნობის მხოლოდ საწყისი ეტაპია, შემდეგ კი შეუძლებელია გიყვარდეს თუ ამასთან ერთად გეშინია!

[Atman]

ВОПРОС: Мое религиозное воспитание вселило в меня сильнейший страх перед адом. Я боюсь, что если буду совершать дурные поступки, то попаду в ад. Необходимо ли испытывать страх перед Богом в духовной жиз¬ни, и вообще — надо ли чего-то бояться? Может быть, любовь сильнее страха?

ОТВЕТ: Любовь — самая великая сила в мире. Однако когда любовь направлена не на то, на что следует, эта сила — самая разрушительная, потому что она превращается в вожделение и алчность. Вожделение и любовь — две стороны одной монеты. Так, электрический ток можно использовать и для нагревания, и для охлаждения, все зависит от того, как его направить. Вожделение лишает человека человеческого. Вожделение является причиной жестокости, злоупотребления властью и эксплуатации. Любовь же обладает способностью очищать и исцелять.
Действия ребенка вначале обусловлены тем, что за ними последует — вознаграждение или наказание. Наказание вселяет страх. Но когда ребенок взрослеет, его поведение строится на любви. Ребенок думает: «Если я это сделаю, мама и папа огорчатся, так что я не буду этого делать». Если же любовь в нем недостаточно сильна, он думает: «Я не должен этого делать, потому что иначе меня накажут».
Сходным образом, когда наша духовность не слишком глубока, наши отношения с Богом основаны на вознаграждении, наказании и страхе. Мы не поступаем определенным образом потому, что боимся наказания. Когда же мы созреваем духовно, наш выбор диктует не страх: его определяет наша готовность к безусловному, бескорыстному служению, и мы поступаем должным образом по велению истинной любви. Когда наша преданность становится глубокой и искренней, Бог отвечает нам благословением и милостью. В конечном счете все основано лишь на нашем самоотречении и преданности.
Главный страх, терзающий людей, — страх перед будущим. На самом деле нет ничего, кроме настоящего. Прошлое уже ушло; все, что произошло, уже наложило на нас отпечаток. Будущее совсем рядом — мгновение за мгновением оно превращается в настоящее. Если бы мы глубже осознавали настоящее, нам не пришлось бы так бояться будущего, тем более что тогда мы могли бы в большей степени им управлять. То, что мы делаем сейчас, обусловливает то, что мы получим в будущем. Это закон кармы. Наши мысли и деятельность в настоящем вызывают определенные реакции в будущем. Больше всего боятся те, в ком сильнее сомнения и неуверенность. Им следует пристальнее вглядеться в свою систему верований и образ жизни. Иногда люди боятся того, что кто-то делает по отношению к ним, или того, что они сами делают по отношению к себе. Иногда они боятся того, что сделали или делают по отношению к другим. Люди боятся также, что их жизненные обстоятельства не так стабильны, как бы им хотелось.
Чувство страха указывает на то, что в нашей жизни недостает истинной любви, а наша связь с Господом недостаточно крепка. Это приносит страдания и боль. Когда мы ощущаем боль, мы должны принять ее и использовать ее энергию для движения вперед. Сила страданий и безысходности зависит от того, как мы воспринимаем окружающий мир. Важно научиться превращать негативные ситуации в позитивные, а позитивные — в еще более позитивные. Это имеет решающее значение, потому что наша среда обитания и без того негативна и враждебна, она склоняет к материальному, а не к духовному. Нас учат чувственности, расизму и сектантству. Нас учат, что мы должны просить, занимать, красть и делать все что угодно, лишь бы «взять свое» без оглядки на будущее и на других людей. Все современное общество пронизано этой философией.
Поскольку мы неспособны полностью избегать негативных аспектов, лучше всего научиться сосуществовать с ними и использовать их как ступени для подъема. Когда человек поднимается по лестнице, каждый шаг может даваться с трудом, и его можно рассматривать как испытание, особенно если на пути есть препятствия. И все же каждый следующий шаг дает нам ощущение достижения и роста. Сходным образом отрицательные стороны существования можно использовать как ступени для роста. Если этого не делать, духовное продвижение будет невозможным.
В какой бы ситуации вы ни оказались, говорите себе: «Чему меня может научить эта ситуация? По какой-то причине я в ней оказался. Поскольку Господь мой благодетель, поскольку Он всемилостив, великодушен и заботится о моем благе, эта ситуация послана мне для моего совершенствования, для моего роста. Господь посылает мне испытание, чтобы проверить, смогу ли я его пройти». Учитель дает контрольную работу, чтобы определить, как ученик усвоил пройденное, насколько хорошо он владеет материалом. Учитель дает контрольную работу не для того, чтобы доказать несостоятельность ученика, а для того, чтобы оценить степень прогресса. Точно так же Господь не хочет, чтобы мы потерпели неудачу. Он проверяет нас, чтобы выяснить уровень нашего духовного развития и подтолкнуть к росту. Поэтому в любой ситуации задавайте себе вопрос: «Как я могу использовать эту ситуацию для развития понимания, чувств и реакций, необходимых в любви к Богу?» Если вы станете это делать, любая ситуация будет способствовать вашему росту и прогрессу.
Большое значение имеет и то, как мы относимся к положительным событиям. Если в нашей жизни случается что-то хорошее, а мы считаем, что заслужили это, и спрашиваем, почему Господь так долго не давал этому случиться, то мы проявляем неблагодарность. Однако если мы должным образом пользуемся тем, что нам дано, и любое прибавление или улучшение принимаем с чувством, что мы этого недостойны, но испытываем глубокую благодарность за то, что Господь нам это послал, — это предпосылки духовного прогресса. Когда обстоятельства складываются благоприятно, используйте эту ситуацию для развития чувства благодарности и признательности. Точно так же когда возникает неблагоприятная ситуация, используйте ее, чтобы обрести силу и стойкость.
Ясно, что это легче сказать, чем сделать. Но каждое действие вырастает из мысли или чувства. Если вы считаете что-то возможным и серьезно пытаетесь этого достигнуть, вы можете добиться успеха. Однако если вы даже не рассматриваете возможность чего-либо и не прилагаете никаких усилий, то вероятность успеха весьма мала, если не сказать равна нулю. Поэтому вы всегда должны помнить, что сознание способно уменьшить страдания. Замечали ли вы, что некоторые люди, даже соприкасаясь с заразной болезнью, не заражаются? А когда такие люди все-таки заболевают, они очень быстро выздоравливают. В болезни они сохраняют хорошее настроение и даже не похожи на больных. Это происходит потому, что они не допускают в сознание мыслей о болезни. Их сознание ориентировано на здоровье и хорошее самочувствие. Изменение сознания может стать прекрасным болеутоляющим средством и способствовать быстрому исцелению.
Как дети Бога, из любви к Нему мы хотим поступать согласно Его воле. Страх может быть полезен, только когда он направлен на то, что может отвратить нас от Господа. Следует бояться всего материального мира, потому что он представляет собой альтернативу служению Богу. Разумно поддерживать в себе здоровый страх перед последствиями влияния на нас материальной энергии. Нужно всегда быть начеку и помнить, что в любое мгновение мы можем стать жертвами войны. Это благотворный страх, потому что он побуждает человека быть сильным духом, быть духовным воином. Такой страх укрепляет нас в любви к Богу и в стремлении служить Ему.