პტრიარქის მიერ წარმოთქმული სიტყვები, (ამბიონიდან ქადაგების გარდა) პარამეტრები

[A.V.M]

მოკლედ ამ ფორუმზე უამრავი თემაა,რომელიც გახსნილია პატრიარქის ერთი კონკრეტული განცხადების ან წარმოთქმული სიტყვის შესახებ,რომლებიც მცირე ხანში მივიწყებული ხდება.რის გამოც არის უამრავი თემა და მათგან უმცირესია შედარებით აქტუალური.ამ პრობლემის მოსაგვარებლად ასეთი სიტყვები და განცხადებები ყველა ამ თემაში მოვაქციოთ,სხვა უსარგებლო თემები კი დავხუროთ...
------------------------------------------

უწმიდესისა და უნეტარესის, სრულიად საქართველოს კათოლოკოს-პატრიარქის ილია II-ის სიტყვა ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტში

20 სექტემბერი, 2004 წელი

. . .
თქვენ აქ, უნივერსიტეტში მოხვედით არა მარტო იმისათვის, რათა ცოდნა მიიღოთ, არამედ უნდა განმტკიცდეს თქვენი ზნეობა. თქვენ უნდა დაინახოთ, თუ რა არის მთავარი. ეს არის ჩვენი სულიერი, კულტურული, ზნეობრივი ფასეულობანი. თქვენი ცხოვრებით სულიერი ჯვარი უნდა შექმნათ. ვერტიკალური ძელი ამ სულიერი ჯვრისა არის სწრაფვა ღვთისაკენ, ჰორიზონტალური კი - სწრაფვა ადამიანებისაკენ. სულიერი ჯვრის გამოსახვა თავისი ცხოვრების წესით - ადამიანის ცხოვრების უმთავრესი მიზანია.
+ + +

წყარო, წიგნიდან: უწმიდესი და უნეტარესი, სრულიად საქართველოს კათოლოკოს-პატრიარქი ილია II
მეცნიერების, განათლების, კულტურის და ხელოვნების შესახებ (1977 - 2004 წ.წ.)
თბილისი, გამომცემლობა "გეოკერია" 2004; გვ.209.
-------------------------------------------------------

"ერთხელ უწმიდესს ჰკითხეს: თქვენი მიტრა ოქროსიაო? - მან კი მიუგო: ეს ძალიან მძიმეა, ეს ეკლის გვირგვინიაო!"
-------------------------------------------------------
"ჯვრის სკოლა შესანიშნავი სკოლაა, სადაც ვიწვრთნებით, ჩვენი შემოქმედის ლოცვა-კურთხევით. ეს სკოლა უგუნურთ გონიერს ხდის, გონიერთ ბრძენად აქცევს, ამაყთ - მორჩილად, უკეთურთ - კეთილად, უძლურთ - ძლიერად. ამ დროს ჩვენ ვემსგავსებით თიხის ჭურჭელს. მეჭურჭლემ იცის, რამდენ ხანს და რა ტემპერატურაზე სჭირდება მას გამოწვა; თუ ცეცხლზე ზედმეტ ხანს გააჩერებს, დასკდება, ხოლო თუ ცოტა ხანს - ნესტიანი დარჩება და გამოსაყენებლად უვარგისი იქნება. მსგავსად ამისა, იცის უფალმა, რა განსაცდელი განუმზადოს თითოეულ ჩვენგანს, რომ სულიერად გამოაწრთოს და ღირსყოს მარადიული ნეტარი ცხოვრებისათვის."
-----------------------------------------------
ილია II

უწმიდესისა და უნეტარესის, სრულიად საქართველოს კათოლიკოს--პატრიარქის ილია II-ის
სიტყვა ჟურნალ "მნათობის" პრეზენტაციაზე

კათოლიკოს-პატრიარქის ფონდი, 30 ოქტომბერი, 2006 წელი

"საკმარისი არ არის, გავაშიშვლოთ ჩვენი ჭრილობები, ჩვენი ნაკლი,
მთავარია, ვთქვათ, თუ რა წამალი არსებობს მათ განსაკურნებლად!"

ქალბატონებო და ბატონებო!

უპირველეს ყოვლისა, ყველას გილოცავთ ამ ბედნიერ დღეს, გილოცავთ იმას, რომ ჩვენ ერთად ვართ, ერთად ვზეიმობთ ჟურნალ "მნათობის" გამოცემის განახლებას.

არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ საქართველო ყოვლადწმინდა ღვთისმშობლის წილხვედრი ქვეყანაა, და ამიტომ ყოვლად შეუძლებელი და წარმოუდგენელია, რომ იგი დაიღუპოს. საქართველო აუცილებლად გადარჩება და მას აუცილებლად ექნება ნათელი მომავალი!

ჟურნალ "მნათობის" გამოცემა ჩვენი ერის სურვილით განახლდა; ეს ჩვენი ერის სულის მოთხოვნილებაა და ამიტომ არაფერია საკვირველი, რომ მისი გამოცემა მოხერხდა.

მინდა განსაკუთრებული მადლობა გადავუხადო ჟურნალის რედაქტორს, ბატონ თამაზ ჭილაძეს და განსაკუთრებული მადლობა ვუთხრა იმისათვის, რომ მან დახმარებისათვის მე მომმართა. ხომ შეიძლებოდა მას სხვებისთვის მიემართა? რა თქმა უნდა, შეეძლო. მწერლობა, ლიტერატურა არ შეიძლება წაიშალოს, არ შეიძლება დაეცეს ჩვენს ქვეყანაში. პოეზია, პროზა _ ჩვენს სულშია, ჩვენს სულიერ სამყაროშია. მახსენდება ერთი შემთხვევა, ალექსანდრიისა და სრულიად აფრიკის პაპისა და პატრიარქის მიერ მიწვეული ვიყავი ეგვიპტეში. ჩავედით, საკმაოდ დიდი დელეგაციით. დავათვალიერეთ ალექსანდრია, ქაირო, მოვილოცეთ სიწმინდეები. თქვენ იცით, ალექსანდრია განთქმული იყო ცნობილი ბიბლიოთეკით და ასევე ალექსანდრიის სკოლით, ახლა, რა თქმა უნდა, ეს ყველაფერი აღარ არსებობს, მაგრამ მაინც იქ იმ ძველი დიდების რაღაც საოცარი სული ტრიალებს; იგრძნობა კლიმენტი ალექსანდრიელისა და სხვა ალექსანდრიელი წმინდა მამების კვალი.

შემდეგ ჩვენ წავედით სინას მთაზე. დიდი და ძალიან კომფორტული მანქანა დაგვითმეს. ჩვენთან ერთად ბრძანდებოდა ალექსანდრიის პაპი და პატრიარქი თავისი თანმხლები პირებით, იყვნენ ასევე რუსეთის ეკლესიის წარმომადგენლებიც. მანქანაში სხვადასხვა თემებზე ვსაუბრობდით. საკმაოდ დიდი გზაა ქაიროდან სინას მთამდე. მანქანას გავაჩერებდიღ და გარეთ გამოვიდოდით, მაგრამ 5 წუთიც ვერ ვჩერდებოდით, ისეთი მცხუნვარე მზე იყო. მაშინ ასეთი იდეა დამებადა; შევთავაზე, მოდით, შევეჯიბროთ, ვინ უკეთ იცის თავისი პოეზია და ვის უფრო მდიდარი პოეზია აქვს _ ბერძენ ხალხს, რუსს თუ ქართველებსმეთქი. ჩვენ, ორი პატრიარქი შევთანხმდით, და პირველობა, რა თქმა უნდა, ბერძნებს დავუთმეთ. ერთი მიტროპოლიტი გამოვიდა და ალბათ თხუთმეტიოდე წუთი ილაპარაკა. ცნობილი ავტორების ლექსებს კითხულობდა, შემდეგ რუსებს მოვუსმინეთ. ერთმა რუსმა არაფერი იცოდა თავისი პოეზიიდან; წამოიწყო:, - რამდენიმე სტრიქონი თქვა და დადუმდა, ის ლექსიც არ ახსოვდა ბოლომდე. ჩვენს დელეგაციაში ბრძანდებოდა მიტროპოლიტი კონსტანტინე მელიქიძე. მან მთელი "ვეფხისტყაოსანი" და დავით გურამიშვილის პოეზია ზეპირად იცოდა. მისი რიგი რომ მოვიდა, კითხვა დაიწყო, გავიდა ნახევარი საათი, ის კი მაინც არ ჩერდებოდა. ბოლოს მე ვუთხარი, მეუფეო, დაამთავრეთ, თორემ უხერხულია ამათ წინაშე-მეთქი.

ამით ის მინდა ვთქვა, რომ ქართველ ერში მშობლიური ლიტერატურის სიყვარული არასოდეს ჩაკვდება!

ჩინური ფილოსოფიის მიხედვით ერისა და ადამიანის ცხოვრება ამაღლებისა და დაცემისაგან შედგება.

ერთხელ ჩვენთან სტუმრად უცხოელების დელეგაცია, მათ ერთი ჩინელიც ბრძანდებოდა. მას ვკითხე: როგორ შეეძლო რომელსაც გააჩნია ასეთი ბრწყინვალე ფილოსოფია, გაეზიარებინა კომუნისტური იდეები? მან მიპასუხა: ერის ცხოვრება დაცემისა და ამაღლებისაგან შედგება ჩვენ ახლა სწორედ დაცემის პერიოდში ვიმყოფებითო.

არც ჩვენ უნდა გვიკვირდეს ის, რომ იყო პერიოდი, როდესაც შეჩერდა ლიტერატურული ჟურნალების გამოცემა. ქართველი ადამიანის გულში არასდროს შეჩერდება ის პროცესები, რომელიც ფესვგამდგარია ჩვენს სულში.

მინდა ორიოდე სიტყვა ვთქვა ზოგადად ქართული ლიტერატურის შესახებ. მართლაც, ლიტერატურამ ეკლესიის წიაღში დაიწყო აღმავლობა. თქვენ კარგად იცნობთ კორნელი კეკელიძის "ძველი ქართული ლიტერატურის ისტორიას". მართლაც, საოცარი შრომა გასწია ამ ადამიანმა. იგი იძულებული გახადეს, გაეხადა ანაფორა და შეეწყვიტა ღვთისმსახურება, გააძევეს სიონის ტაძრიდან, მაგრამ ის შინაგანად ეკლესიის წიაღში დარჩა.

რა იქნებოდა, რომ არ გვქონოდა ძველი ქართული საეკლესიო მწერლობა? ვერ აღორძინდებოდა ის საერო ლიტერატურა, რომელსაც ასე ვეთაყვანებით და რომლითაც ასე ვამაყობთ! ვერც დამკვიდრედებოდა იგი ასე ქართველი ადამიანის გულში.

მინდა ვთქვა, რომ ქართული ლიტერატურა იყო, არის და იქნება წინამძღოლი, მაგრამ, ამავე დროს, ის უნდა იყოს წინასწარმეტყველი! საკმარისი არ არის, გავაშიშვლოთ ჩვენი ჭრილობები, ჩვენი ნაკლი, მთავარია, ვთქვათ, თუ რა წამალი არსებობს მათ განსაკურნებლად!

ღმერთმა დაგლოცოთ!

ჩვენთან არს ღმერთი!

[A.V.M]

პატრიარქის ღია მიმართვა გაეროს გენერალურ მდივანს, ბატონ პან გი მუნს

„აფხაზეთის და ე.წ. სამხრეთ ოსეთის (სამაჩაბლოს) დამოუკიდებლობის ცნობა უნებლიედ ხდება
კომუნისტური რეჟიმის მიერ ძალადობრივად და უკანონოდ შექმნილ ავტონომიებზე გაცილებით უარესი მოვლენა"

გულითადად მოგესალმებით საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიისა და პირადად ჩემი სახელით და რადგან ახლო მომავალში იგეგმება გაეროს უშიშროების საბჭოს მორიგი სხდომა, რომელზეც, სხვა თემებთან ერთად, საქართველოს საკითხიც იქნება განხილული, მინდა გაგაცნოთ ჩვენი ეკლესიის დამოკიდებულება ცნობილ პრობლემებთან მიმართებაში.

შევნიშნავ, რომ ჩემი ქვეყნის აბსოლუტური უმრავლესობა მართლმადიდებელი ქრისტიანია და მე, როგორც მათი სულიერი მამა, რომელსაც მორალური ვალდებულებები მაკისრია ქვეყნის წინაშე, ამ ხალხის სახელით მოგმართავთ პირადად თქვენ და გაეროს ყველა წევრს, ასევე მთელ საერთაშორისო საზოგადოებას.

საქართველო არის უნიკალური კულტურის ქვეყანა, რომელიც კავკასიაში სხვადასხვა ცივილიზაციათა გზაჯვარედინზე, რთულ გეოპოლიტიკურ ადგილზე მდებარეობს, რის გამოც საუკუნეთა მანძილზე მრავალი განსაცდელის გადატანა მოუწია და მიუხედავად ამისა, დღემდე შეძლო თავისი ეროვნული თვითმყოფადობის შენარჩუნება. იგი მცირერიცხოვანი, მაგრამ მრავალეროვანი ქვეყანაა, რომელსაც 3000 წელზე მეტი ხნის სახელმწიფოებრივი და 2000-წლოვანი, ქრისტიანული ცხოვრების ისტორია აქვს. ქრისტიანობა განმსჭვალავდა და განმსჭვალავს ჩვ(სამენი ყოფის ყველა სფეროს.

სწორედ ქრისტიანული რწმენისადმი ერთგულებამ და ჩვენი ხალხის მოსიყვარულე ხასიათმა განაპირობა ის, რომ აქ არასოდეს ჰქონია ადგილი რელიგიური და ეთნიკური ნიშნით დევნა-შევიწროებას. საქართველოში ყველა კარგად გრძნობს თავს. ამიტომაც იყო, რომ საუკუნეთა მანძილზე მრავლად სახლდებოდნენ აქ მეზობელი ხალხების და სხვა ერების ეთნიკური ჯგუფები: აზერბაიჯანელები, ებრაელები, სომხები, ბერძნები, რუსები... რომლებიც შემდეგ ახლო ურთიერთობაში (მათ შორის ნათესაურში) შედიოდნენ ქართველებთან და ჩვენთან ერთად აშენებდნენ ერთიან ქართულ სახელმწიფოს. იგივე ითქმის აფხაზებისა და ოსების მიმართაც.

ოსებიც და აფხაზების დიდი ნაწილიც საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის სამწყსოს წარმოადგენენ. მე თვითონ 11 წელი ვიყავი აფხაზეთის მიტროპოლიტი და მათთან სიყვარულით სავსე წლები მაკავშირებს. ჩვენმა სახელმწიფომ შექმნა ყველა პირობა, რომ აფხაზებს მშობლიურ ენაზე ჰქონოდათ განათლების სისტემა (მათ შორის უნივერსიტეტიც), მასმედია, თეატრი და სხვა.

ეროვნული თვითშეგნების განვითარებისათვის ასევე ყველა პირობა ჰქონოდათ ოსებსაც.

მე ახლოს ვიცნობ მათ, დავიბადე ქ. ორჯონიკიძეში (ჩრდილოეთ ოსეთის ტერიტორიაზე) და საერთოდ წარმოშობით ვარ საქართველოს იმ კუთხიდან, სადაც ოსები ახლაც სახლობენ.

და არა მარტო იქ, საქართველოს სხვა რეგიონებშიც ოსები და აფხაზები დღესაც მშვიდობიანად ცხოვრობენ და მათ ადგილობრივ ქართულ მოსახლეობასთან ამ კონფლიქტების შემდეგ პრობლემები არ შექმნიათ. ამიტომაც თამამად ვამბობ, რომ როგორც აფხაზების, ისე ოსებისა და სხვა ეთნიკური უმცირესობების უფლებები საქართველოში ყოველთვის სამაგალითოდ იყო და არის დაცული, რადგან მათ ჩვენ აღვიქვამდით და აღვიქვამთ, როგორც ჩვენს ძმებს.

სამწუხაროდ, აფხაზეთსა და სამაჩაბლოში (ე.წ. სამხრეთ ოსეთში) ძმათამკვლელი ომის შემდეგ დევნილ ქართულ მოსახლეობას 17 წელზე მეტია თავის მიწა-წყალზე დაბრუნების საშუალება არ მისცემია და არც უსაფრთხოების გარანტიების შესაქმნელად ქმედითი ნაბიჯები არ გადადგმულა. ასეთივე მდგომარეობაში არიან 2008 წლის აგვისტოს შემდგომ სამაჩაბლოდან ლტოლვილნიც.

ეს, და საერთოდ ბოლო 20 წლის განმავლობაში საქართველოში განვითარებული მოვლენები, ჩვენთვის არის დიდი სახელმწიფოების პოლიტიკური დაპირისპირების შედეგი და ამიტომაც ზემოაღნიშნულ პრობლემებს ქართულ-აფხაზურ ან ქართულ-ოსურ ეთნოკონფლიქტს ვერ დავარქმევთ.

ხაზგასმით უნდა აღინიშნოს ისიც, რომ აფხაზეთშიც და ე.წ. სამხრეთ ოსეთშიც (სამაჩაბლო) მოსახლეობის აბსოლუტურ უმრავლესობას საერთოდ ყოველთვის ქართველები წარმოადგენდნენ, რადგან ეს ჩვენი ძირძველი ტერიტორიებია; ხოლო ავტონომიური ერთეულები აქ მხოლოდ XX ს-ის 20-იან წლებში შეიქმნა, როდესაც კომუნისტებმა დაიპყრეს დამოუკიდებელი საქართველო და ყოველგვარი სამართლებრივი და ისტორიული საფუძვლის გარეშე ჩამოაყალიბეს აჭარის, აფხაზეთის და სამხრეთ ოსეთის ავტონომიები; ამასთან, ამ მხარეებში ისეთ იდეოლოგიას ნერგავდნენ, რაც ქვეყნიდან აღნიშნული რეგიონების იზოლირებას შეუწყობდა ხელს.

ეს იყო საქართველოს დაშინების და საჭირო შემთხვევაში დაშლის მიზნით ჩადებული ერთგვარი ნაღმები, რომელიც, სამწუხაროდ, დღეს ამოქმედდა.

ამიტომაც მივიჩნევთ, რომ აფხაზეთის და ე.წ. სამხრეთ ოსეთის (სამაჩაბლოს) დამოუკიდებლობის ცნობა უნებლიედ ხდება კომუნისტური რეჟიმის მიერ ძალადობრივად და უკანონოდ შექმნილ ავტონომიებზე გაცილებით უარესი მოვლენა, რადგან, ვიმეორებ, ასეთი სუბიექტები ისტორიულად არასოდეს არსებობდა, მაშინაც კი, როდესაც საქართველოში რუსეთის იმპერია 100 წელზე მეტი ხნის განმავლობაში „გათიშე და იბატონეს" პოლიტიკას ახორციელებდა. ფაქტია ისიც, რომ ეთნიკური უმცირესობები ცხოვრობენ ყველა ქვეყანაში და თუ საერთაშორისო დონეზე მოხდება მათი სეპარატისტული მოთხოვნების ლეგიტიმაცია, ბუნებრივია, მსოფლიოში მოხდება დაუსრულებელი დაპირისპირებებისა და ომების პროვოცირება, რაც გაუთვალისწინებელ შედეგებამდე მიიყვანს ყველას.

მოგმართავთ გაეროს ყველა წევრს და პირველ რიგში თქვენ, თქვენო აღმატებულებავ, ბატონო პან გი მუნ და გთხოვთ, გამონახოთ მეთოდები და საშუალებები მშვიდობიანი გზით საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენისთვის.

მოგმართავთ იმ იმედით, რომ, მართალია, დღეს კაცობრიობის წინაშე მრავალი გლობალური პრობლემაა, რომელიც გადაწყვეტას მოითხოვს, მაგრამ ამ პრობლემებზე მაღლა დგას სიმართლე, სიმართლე თუნდაც ისეთი პატარა ქვეყნისა, როგორიც საქართველოა.

გვჯერა, გადაიდგმება ისეთი ნაბიჯები, რომელიც მთელ მსოფლიოს აჩვენებს, რომ საერთაშორისო საზოგადოების მომავალი ეფუძნება არა ძალის სამართალს, არამედ სამართლიანობის ძალას და, აქედან გამომდინარე, მშვიდობიანი თანაარსებობის პრინციპს, რადგან მშვიდობა სამართლის გარეშე არ არსებობს.

მაშ, ღმერთი მშვიდობისა და სიმართლისა იყოს ჩვენ შორის, ამინ!

(www.eklesia.you.ge)