საქართველოს საპატრიარქო, ამ თემაში იქნება საუბრები საპატრიარქოს შესახებ. პარამეტრები

[A.V.M]

გადავხედე ფორუმს და საპატრიარქოზე ვერ ვნახე თემა.
ხოდა თუ რამე გვექნება ხოლმე სათქმელი აქ ვიტყვით.

[mariami-k]

მოდერის თხოვნით გაგაცნობთ ჩემს ეპარქიას

სამთავისისა და გორის ეპარქია

სამთავისისა და გორის ეპარქია შიდა ქართლის ცენტრალურ ნაწილში, ისტორიულ ზენა სოფელში მდებარეობს, ეპარქია მოიცავს ძველ ქალაქებს – გორს, კასპსა და მათ მიმდებარე სანახებს. სამღვდელმთავროს, აღმოსავლეთ საქართველოს ცენტრალურ ნაწილში მდებარეობის გამო, ქართლში არსებულ ეპარქიათა უმრავლესობა ესაზღვრება: აღმოსავლეთიდან – მცხეთა-თბილისის, წილკნისა და დუშეთის, ჩრდილოეთიდან – ნიქოზისა და ცხინვალის, დასავლეთიდან – ურბნისისა და რუისის, სამხრეთიდან – მანგლისისა და წალკის, ბორჯომისა და ბაკურიანის ეპარქიები.

ეპარქიის ისტორია

უძველეს საქრისტიანო კერაზე საეკლესიო შენობა-ნაგებობათა ღვთისმსახურებისათვის აღდგენა მხოლოდ ბოლო პერიოდში გახდა შესაძლებელი. საქართველოს ეკლესიის ავტოკეფალიის აღდგენის შემდეგ, ეს მხარე ხან წილკნის, ხანაც რუის-ურბნისის და სხვა ეპისკოპოსთა და სამთავისისა და გორის ეპარქიის სახელწოდებით აღდგა ამ კუთხის უძველესი საეკლესიო სამწყსო, რომლის კათედრა და რეზიდენცია სამთავისისა და გორის საკათედრო ტაძრებია.

ამ მხარეში ქრისტეს ეკლესიის დაფუძნების ადრეული ეტაპის შესახებ ნასტაკისის ნაქალაქარის არქეოლოგიური მონაცემები მიანიშნებს. აქ აღმოჩენილისა II-III საუკუნეების პირველქრისტიანთა საღვთისმსახურო შენობა, რაც მოციქულთა მოღვაწეობის ხანას უკავშირდება. საქართველოში ქრისტიანობის სახელმწიფო რელიგიად გამოცხადების შემდეგ ეს კუთხე ერთ-ერთ უმთავრს საქრისტიანო ცენტრად იქცა. იგი თავიდანვე მცხეთის საპატრიარქო საყდრის იურისდიქციაში შედიოდა და მსხვილ საეპარქიო ერთეულად ადრიდანვე ჩამოყალიბდა, რომელსაც ქართლის მთავარეპისკპოსის წოდების მქონე მცხეთის სამთავროს საყდარზე მჯდომი მღვდელმთავარი განაგებდა.

ქართლის სამეფოში გორის როგორც, ქალაქის მნიშვნელობის გაზრდას მალევე მოყვა გორისთვის სამიტროპოლიტო წოდების მინიჭებაც, თუმცა პირველად გორის მღვდელმთავარი “გორის სამიტროპოლიტოს მმართველი 1748 წელს იხსენიება, მაგრამ აღნიშნულ ტერიტორიაზე გაცილებით ადრე ვრცელდებოდა ქართლის მთავარეპისკოპოსის სახელით ცნობილი მღვდელმთავრის იურისდიქცია, მაგალითად 1769 წელს მთავარეპისკოპოსი ნიკოლოზი წყვეტს გორის მართლმადიდებელ ქრისტიანთა საეკლესიო საქმეეებს, ხოლო მთავარეპისკოპოს ბესარიონის შესახებ 1768 წლის ერთ-ერთ სიგელში ხაზგასმულია, რომ ის “გორში მსახლობელთ ქართველთ ეპისკოპოსი არის, და ამის სამწყსონი არიან”, მთავარეპისკოპოსი პაისიოსი კი 1801 წელს გაცემულ სიგელში აღნიშნავს: “პირველად ესე, რომ მე გორის ეკლესიის და სამწყსოსი ეპისკოპოსი ვარ”. 1789 წლის საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის ქართლ-კახეთის ეპარქიების ჩამონათვალში, რომელსაც ხელს სრულიად საქართველოს კათოლიკოს პატრიარქი ანტონ II (1788-1811 წწ) აწერს, ასეთ რამეს ვკითხულობთ “სამთავროისა ეკლესია, რომელიცა არს მცხეთას, მახლობელ დიდისა კათოლიკე ეკლესიისა; ამისი სამწყსო არს, დიდს ლიახვსა და რეხულას შუა მყოფნი სოფელნი რიცხვით სამეოცნი. და ამასვე ჰყავს სამწყსოდ თავადნი ორნი და აზნაურნი ოცდაოთხნი გვარნი”.
1811_1917 წლებში გორის ეპისკოპოსები საქართველოს ეგზარქოსის ქორეპისკოპოსებად ინიშნებოდნენ.
1917 წელს გორის ეპარქიის ბაზაზე ურბნისის ეპარქია შეიქმნა, რომელშიც მთელი შიდა ქართლი გაერთიანდა, ხოლო 1995 წლიდან კვლავ აღდგა სამთავისისა და გორის ეპარქიის სახით.

ეპარქიაში მოღვაწე მღვდელმთავართაგან გამორჩეულნი არიან:

მთავარეპისკოპოსი მიქაელი (საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი 1419-1426 წწ);
მთავარეპისკოპოსი მალაქია (საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი 1532-1534 წწ);
მთავარეპისკოპოსი იოანე ავალიშვილი (საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი 1612-1616 წწ);
ცნობილი მწიგნობარი და კალიგრაფი მთავარეპისკოპოსი ევდემონი XVII ს-ის I ნახევარი;
მთავარეპისკოპოსი დომენტი ბაგრატიონი (საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი 1660-1675 წწ);
მთავარეპისკოპოსი ქრისტეფორე ნაცვლიშვილი XVII_XVIII სს;
მთავარეპისკოპოსი კირილე ციციშვილი (საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი 1737-1739 წწ);
მთავარეპისკოპოსი რომანოზ ერისთავი 1737-1739 წწ;
მთავარეპისკოპოსი პაისიოსი გარსევანიშვილი დაახლ. 1788-1789 და 1801-1802 წლები;
ეპისკოპოსი დოსითეოს ფიცხელაური 1811-1814 წწ;
ეპისკოპოსი ნიკიფორე ჯორჯაძე 1842-1850 წწ;
წმიდა გაბრიელ ქიქოძე 1858-1860 წწ;
წმიდა ალექსანდრე ოქროპირიძე 1869-1882 და 1886-1898 წლები;
ეპისკოპოსი ლეონიდე ოქროპირიძე 1898-1900 წწ (საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი 1918-1921 წწ);
წმიდა კირიონ საძაგლიშვილი 1900-1901 წწ (საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი 1917-1918 წწ);

უძველესი და მდიდარი კულტურული ისტორიის მქონე ეპარქიას ამჟამად განაგებს სამთავისისა და გორის მიტროპოლიტი ანდრია (გვაზავა)



ეპარქიაში მოქმედი ტაძრები:

ქალაქი გორი:
ღვთისმშობლის შობის საკათედრო ტაძარი;
ხარების ტაძარი;
ყოვლადწმიდა სამების ტაძარი;
ივერიის ღვთისმშობლის ტაძარი;
ღირსი მამა გიორგი მთაწმინდელის ტაძარი;
წმიდა ნიკოლოზის ტაძარი;
წმიდა ნინოს ტაძარი;
კარალეთი:
წმიდა სამების ტაძარი;
წმიდა პირველმოწამე არქიდიაკონ სტეფანეს ტაძარი;
ვარიანის ღვთისმშობლის მიძინების ტაძარი;
ბერბუკის მთავარანგელოზის ტაძარი;
სკრის ღვთისმშობლის მიძინების ეკლესია;
ზერტის ღვთისმშობლის შობის ტაძარი;
არბოს წმიდა გიორგის ტაძარი;
გორიჯვრის წმიდა გიორგის ტაძარი;
ფხვენისი:
იოანე ნათლისმცემლის ტაძარი;
წმიდა გიორგის ტაძარი;
ყელქცეულის წმიდა გიორგის ტაძარი;
ხვითის ღვთისმშობლის მიძინების ტაძარი;
მეღვრეკისის იოანე ნათლისმცემლის შობის ტაძარი;
ერგნეთის ღვთისმშობლის ტაძარი;
უფლისციხის წმიდა გიორგის ტაძარი;
არაშენდა:
ღვთისმშობლის ეკლესია;
მთავარანგელოზის ეკლესია;
ფლავის იოანე ნათლისმცემლის ტაძარი;
სამთავისის ამაღლების საკათედრო ტაძარი
ტყვიავის ჯვართამაღლების ტაძარი.
საქაშეთის ყოვლადწმიდა ღვთისმშობლის ტაძრად მიყვანების ტაძარი.
ქალაქი კასპი:
თეოდორე ტირონის ეკლესია;
წმიდა გიორგის ეკლესია;
ახალციხის კვირაცხოვლის ტაძარი;
კავთისხევის წმიდა გიორგის ორი ეკლესია;
ოკამის ღვთისმშობლის შობის ტაძარი;
დოესის წმიდა სამების ტაძარი;
ახალქალაქის ღვთისმშობლის მიძინების ტაძარი;
მეტეხის ღვთისმშობლის მიძინების ტაძარი;
გომის ნათლისმცემლის ტაძარი;
ერთაწმინდის წმიდა ევსტატი პლაკიდას ტაძარი;
ნიაბის წმიდა გიორგის ტაძარი;
ზემო ხანდაკის წმიდა გიორგის ტაძარი;
ქვემო ხანდაკის ღვთისმშობლის მიძინების ტაძარი;
ეზატის იოანე ნათლისმცემლის ტაძარი.
სობისის წმიდა გიორგის ტაძარი.

ქალაქ გორში მიმდინარეობს აღდგომის საკათედრო ტაძრის და მთავარანგელოზთა სახელობის ტაძრის მშენებლობა.

ეპარქიაში მოქმედი მონასტრები:

ქ. გორი, საეპისკოპოსო სახლი;
ქვათახევის ღვთისმშობლის მიძინების მამათა მონასტერი;
ატენის ღვთისმშობლის მიძინების დედათა მონასტერი (ატენის სიონი);
რკონის მონასტერი, რომელსაც ზედამხედველობას უწევს ქვათახევის მონასტრის საძმო.

გორსა და გორის რაიონში არსებული მონასტრები, რომელთაც ესაჭიროებათ აღდგენა-რესტავრაცია:
ატენი:
ვერეს ღვთისმშობლის სამნავიანი ბაზილიკა;
ნათლისმცემლის სკიტე.
სკრის ხეობა, ბნელეთის ღთისმშობლის მონასტერი;
ფეტვისხევი, მარიამწმიდის სახელობის მონასტერი.

კასპსა და კასპის რაიონში არსებული მონასტრები, რომელთაც ესაჭიროებათ აღდგენა-რესტავრაცია:
თეთრახევის მამების მონასტერი;
იკვის წმიდა გიორგის მონასტერი;
ლავრისხევის ლავრა.

სამთავისისა და გორის ეპარქიას განაგებს მიტროპოლიტი ანდრია (გვაზავა)

დაბადებული 1968 წლის 24 აპრილს - ქ. სოხუმი.
1974-1985 წწ. ქ. სოხუმის 11-საშ. სკოლა.
1985-1988 წლებში ხარკოვის უმაღლესი სამხედრო საავიაციო-საინჟინრო სასწავლებელი.
1989-1994 წლებში სოხუმის სუბტროპიკული მეურნეობის სახელმწიფო ინსტიტუტი.
1995 წ. ბერად აღკვეცა.
17.09.1996 წ. დიაკონი.
13.12.1996 წ. მღვდელი.
1997 წ. წმ. დავით-გარეჯის მონასტრის წინამძღვარი.
18.10.1998 წ. ეპისკოპოსად კურთხევა.
1998-2001 წლებში – საგარეჯოს და გურჯაანის ეპისკოპოსი.
20.10.2001 წ. ეპისკოპოსი სამთავისისა და გორისა.
16.11.2006 წ. მთავარეპისკოპოსი
25.05.2010 წ. მიტროპოლიტი

ეპარქიის სასულიერო დასი:

დეკანოზი ალექსანდრე (დარახველიძე);
დეკანოზი კირილე (ხულორდავა);
დეკანოზი გიორგი (გაბლიშვილი);
დეკანოზი გედეონი (შალაშვილი);
დეკანოზი იუბინალი (მარანელი);
დეკანოზი გიორგი (ხოჯავა);
დეკანოზი იოანე (კალატოზიშვილი);
დეკანოზი ღვთისო (სეხნიაშვილი);
დეკანოზი თევდორე (სულუაშვილი);
მღვდელი იოანე (ცეცხლაძე);
მღვდელი ილია (ხომერიკი);
მღვდელი დავითი (კასრაძე);
მღვდელი ალექსანდრე (ქსოვრელი);
მღვდელი ანდრია (მიდოდაშვილი);
მღვდელი ვახტანგი (ნიკოლაიშვილი);
მღვდელი თადეოზი (ქებაძე);
მღვდელი იაკობი (გეჯაძე);
მღვდელი პეტრე (ტიტვინიძე);
მღვდელი გიორგი (იასეშვილი);
მღვდელი გრიგოლი (მჭედლიშვილი);
მღვდელი იოანე (ჟივიძე);
მღვდელი ზაზა (სოსიაშვილი);
მღვდელი გაბრიელი (კერესელიძე);
მღვდელი გიორგი (გოცირიძე);
მღვდელი ლუკა (კარელიძე);
მღვდელი დავითი (ყურაშვილი);
მღვდელი სოლომონი (ბაბიაშვილი);
მღვდელი გიორგი (კოკოშვილი);
მღვდელი ბორისი (ნიჩიპეროვიჩი);
მღვდელი იაკობი (აბულაძე);
მღვდელი ირაკლი (ცუცქირიძე);
დიაკვანი გიორგი (კარელიძე);
დიაკვანი გიორგი (მურღული);
დიაკვანი ბასილი (ფოსური).


იღუმენი კოზმა (გუჯაბიძე);
იღუმენი საბა (სულუხია);
იღუმენი დამიანე (ხუფენია);
იეროდიაკვანი დავითი (ბეროძე).
იღუმენია ნინო (მაზანიშვილი).


დეკანოზი გიორგი (ბერძნიშვილი);

სამთავისისა და გორის ეპარქიის საიტი