პირველი საუკუნეების ეკლესია, დევნებიდან კონსტანტინე დიდამდე ( I - IV სს.) პარამეტრები

[KAIROS]

ეს ეპოქა ყველაზე წმიდაა და ყველაზე სათუთი, ახალდაბადებული და თავგანწირული, ეს არის ღვთის სასწაულის ისტორია, ჭეშმარიტების ქადაგების ისტორია...
შევეცადოთ დავუბრუნდეთ ფესვებს, ვისწავლოთ მათგან, გავიგოთ მათი ისტორიები, მათი ცხოვრება, აქ მოვყვეთ მოწამეთა ისტორიები, მოციქულთა ღვაწლი, აქვე დავდოთ წიგნები და სტატიები ( რომელიც შესაბამისად იქნება ასევე ღვთისმეტყველების ბიბლიოთეკაში) რომლებიც პირველი ოთხი საუკუნის ქრისტიანობაზე ისაუბრებს...
აბა გთხოვთ იაქტიუროთ, მოძებნოთ და აქ თავი მოვუყაროთ ყველა ინფორმაციას, რომელიც ამ საუკუნეებზე მოგვიყვება:

აქ ახლა პირველ საეკლესიო ისტორიკოსს გთავაზობთ: ევსები კესარიელს

http://www.4shared.com/file/13075045/3d408...KL_ISTORIA.html

ეს კი პირველ ქრისტიანულ ღვთისმსახურებას შეეხება:

http://www.4shared.com/file/11631280/d93f2...__LITURGIA.html

აბა, გელით

პატივისცემით,

კაიროსი!

[A.V.M]

I-III საუკუნის , ეკლესიის მამები
შესავალი

მცირე ხნის წინ შემოგთავაზეთ თეზისები , რომის იმპერიაში ქრისტიანთა დევნების შესახებ . ამჯერადაც იმავე პერიოდის შესახებ ვისაუბრებთ , ოღონდ იმ განსხვავებით , რომ შემოგთავაზებთ მოკლე ინფორმაციებს , რომლებიც ეხება დასახელებულ პერიოდში მოღვაწე მამებს , მათი მოღვაწეობის პერიოდს , ნაშრომებს და სხვა მნიშვნელოვან ასპექტებს .

წმიდა კლიმენტი რომაელი

რომის პაპი – ( 92-101 წწ. ) ;

პეტრე მოციქულის მოწაფე ;

აღესრულა მოწამეობრივად ტრაიანეს დევნის დროს ;

შრომები : კორინთელთა მიმართ ეპისტოლე ; (ნამდვილად ეკუთვნის კლიმენტის)

კორინთელთა მიმართ ΙΙ ეპისტოლე – მოციქულთა 85 კანონი ; 2 ეპისტოლე ქალწულთა მიმართ ; (ეკუთვნის თუ არა კლიმენტის კალამს დასახელებული შრომები , მკვლევართა აზრი 2-ად იყოფა) .

მოციქულთა განწესებანი ; (VI მს.კრებამ , განაჩინა მისი ხმარებიდან ამოღება ) .

+ ფსევდოკლიმენტინური ლიტერატურის მთელი კორპუსი .

წმიდა პოლიკარპე სმირნელი

სმირნის ეპისკოპოსი ;

იოანე ღვთისმეტყველის მოწაფე ;

ცოცხლად დაწვეს 167 წ. , მარკუს ავრელიუსის დევნის დროს .

შრომა : ეპისტოლე ფილიპელთა მიმართ ( დაწერილი 156 წ. 22 თებერვალს )

წმიდა ეგნატე ღმერთშემოსილი

იოანე ღვთისმეტყველის მოწაფე ;

ანტიოქიის ეპისკოპოსი ;

კოლიზეუმში ლომების მიერ აღესრულა , იმპერატორ ტრაიანეს დევნის დროს ;

შრომები : ეპისტოლეები – ეფესოს , მაგნეზიის , ტრალის , ფილადელფიის , სმირნის , რომის საკრებულოებს . + ეპისტოლე სმირნის ეპისკოპოს პოლიკარპეს .

P.S. - ჩვენამდე მოღწეულია მის ეპისტოლეთა ვრცელი და მოკლე რედაქცია . მოკლე რედაქციაა ზემოთმოყვანილი 7 ეპისტოლე , ხოლო ვცელი კი ის , რომელიც თარგმნა ქართულად წმ.გიორგი მთაწმინდელმა .

წმიდა დიონისე არეოპაგელი

ათენის უზენაესი სასამართლოს მოსამართლე ;

პავლე მოციქულის მოწაფე ;

აღესრულა იმპერატორ დომიციანეს დევნისას ;

შრომები : ‘’ საღვთო სახელთა შესახებ’’ ; ‘’ ციური იერარქიის შესახებ’’ ; ‘’საეკლესიო იერარქიის შესახებ ‘’ ; ‘’საიდუმლო ღვთისმეტყველების შესახებ’’

გარდა დასახლებულ შრომებისა , მას მიეწერება ასევე 10 ეპისტოლე .

P.S. ეპისტოლეთა ავტორის შესახებ აზრი ორად იყოფა , თუმცა საეკლესიო გადმოცემით მიჩნეულია რომ იგი ეკუთვნის პავლე მოციქულის მოწაფის-დიონისეს კალამს .

წმიდა ირინეოს ლუგდუნელი

ცხოვრების წლები : ( 130 – 202 წწ.)

ლიონის ეპისკოპოსი გახდა 178 წ.

თავი მოკვეთეს 202 წ. , სეპტიმუს სევერიუსის დევნის დროს .

პოლიკარპე სმირნელის მოწაფე ;

შრომები : ‘’ მხილება და დამხობა ცრუ ცოდნისა’’ ; ( ჩვენამდე მოღწეულია) ;

‘’გაცხადება სამოციქულო სწავლებისა’’ ; (მოღწეულია ჩვენამდე) ;‘’

შემეცნების შესახებ’’ . ( ამ შრომას , ევსები ახსენებს მხოლოდ და ჩვენთვის უცნობია სხვა მხრივ) .

ეპისტოლეები – ‘’რომაელი მღვდლის – ფლორინუსისადმი’’ ; ‘’რომის მკვიდრ – ბლასტუსისადმი ‘’ ; ‘’პაპ ვიქტორისადმი’’ ; (ფრაგმენტების სახითაა ჩვენამდე მოღწეულია მისი ეპისტოლეები ) .

წმიდა იუსტინე მარტვილი , აპოლოგეტი და ფილოსოფოსი ;

რომში , საღვთისმეტყველო სკოლის ხელმძღვანელი ;

მისი მოწაფე იყო – ტატიანე სირიელი ;

აღესრულა 165 წელს , მარკუს ავრელიუსის დევნისას .

შრომები : ‘’ სიტყვისგება იუდეველ ტრიფონისადმი’’ ; ‘’დიდი და მცირე აპოლოგია’’ ;

+ ‘’სიტყვა ელინთა მიმართ’’ ( დასახელებული შრომის შესახებ მკვლევართა აზრი ორად იყოფა , ნაწილი მიაკუთვნებს მას იუსტინეს კალამს , ნაწილი კი არა ) .

წმიდა კლიმენტი ალექსანდრიელი ( დაახ. 140-214 წწ ) .

მასწავლებელი – პანტენოს ალექსანდრიელი ;

მღვდელი და ალექსანდრიის კატეხიზატორული სკოლის ხელმძღვანელი ;

აღესრულა – ბუნებრივი სიკვდილით ;

შრომები : “სტრომატები” ; “ჰიპოტიპოსები” ; “ელინების მიმართ სიტყვა მომაქცეველი” ; “პედაგოგი”; “ვინ არის მდიდარი, რომელიც ცხონდება?” ; “პასექის შესახებ” ; “მარხვის შესახებ” და “ცილისწამების შესახებ” ; “შეგონება დათმენისათვის”, ანუ “ახლად მონათლულთა მიმართ” ; “საეკლესიო კანონი”, ანუ “იუდაურად მოაზროვნეთა წინააღმდეგ” ;

წმიდა იპოლიტე რომაელი (დაახ. 170-235 წწ. )

მასწავლებელი – ირინეოს ლიონელი ;

შრომები : ‘’ ფილოფოფუმენა’’ ანუ ‘’ ყველა ერესის მხილება’’ ; ‘’სინტაგმა ‘’ ანუ ‘’ ყველა ერესის წინააღმდეგ ‘’ ; ‘’ ანტიქრისტეს შესახებ’’ ; ‘’ დანიელის წინასწარმეტყველების განმარტება ‘’ ; ‘’ . ”ქებაქებათას” განმარტება’’ ; ‘’ . ისააკისა და იაკობის კურთხევათა განმარტება’’ ; ‘’ . მოსეს კურთხევათა განმარტება’’; ‘’ დავითისა და გოლიათის განმარტება’’;’’ ჰომილია ფსალმუნთა შესახებ’’;’’ ქრონიკონი’’;’’ . “საზომთათვის და საწყაულთა”;’’ აღდგომის ჟამთა დასაბუთება’’; ჰომილიები-. ‘’წმინდა აღდგომის შესახებ’’; ‘’ უფლისა და მაცხოვრის ქების შესახებ’’;’’ ჰომილია ვინმე ნოეტის მნიშვნელობის შესახებ’’;’’ ჰომილია იუდეველთა წინააღმდეგ, დასაბუთებითი’’;’’ სიტყვა წმინდა თეოფანიათა შესახებ’’;

”სამოცქიულო გადმოცემა”;

”პლატონის, ელინებისა და ყოვლიერების შესახებ” ;’’ არტემონის ერესის წინააღმდეგ’’;’’ აღდგომის შესახებ’’;’’ პროტრეპტიკონი სებერინასადმი’’;’’ . მარკიონის წინააღმდეგ’’;’’ იოანეს სახარებისა და აპოკალიფსის შესახებ’’;’’ გაიუსის წინააღმდეგ’’;’’ ”განგებულების შესახებ”;’’ ”გალობანი ყოველთა წერილთა მიმართ”;’’ თეოფანიის (ღვთისგამოჩინების) შესახებ (ბერძნ. ”პერითეოფანიას”)’’ ;

ორიგენე

მოღვაწეობის წლები : ( 184 – 254 წწ. )

202 წლიდან ალექსანდრიის კატეხიზატორული სკოლის ხელმძღვანელი ;

232 წელს პალესტინის კესარიაში დაარსა სასწავლებელი ;

მოწაფეები - წმ. გრიგოლ ნეოკესარიელი (საკვირველმოქმედი) და მისი ძმა ათენოდორი ;

შრომები : ერთი გადმოცემითმას 6000 – მდე ნაშრომი ჰქონდა , ხოლო ჩვენამდე მოღწეული ფრაგმენტები კი 20 ტომს შეადგენს .

‘’ აღდგომის შესახებ’’ ;’’ სტრომატები ‘’- (10 ტომი ) ; ‘’ შესაქმისათვის’’ (20 ტომი) ; ‘’საწყისების შესახებ’’ ; ‘’ ფსალმუნთათვის და გოდებათათვის’’ ( იერემიას) ; ‘’მათეს სახარების განმარტება’’ (25 ტომი) ; ‘’12 წინასწარმეტყველის განმარტება ‘’ ; ‘’ეპისტოლე იმპერატორ ფილიპეს მიმართ’’ ; ‘’ ეპისტოლე ფილიპეიმპერატორის მეუღლე-სევერას მიმართ’’ ; ‘’ ეპისტოლე რომის ეპისკოპოს ფაბიანესადმი’’ ; ‘’ იოანეს სახარების განმარტება’’ ; ბიბლიის რვასვეტიანი განმარტება ;

ორიგენეს ძირითადი ცდომილებები :

1-სწავლება აპოკატასტასისზე-მისი აზრით , მთელი შინაარსი ისტორიული დროისა უკვალოდ იფანტება და ისტორიის შემდეგ რჩება ის , რაც ისტორიამდე იყო . ; 2- მის მიხედვით ჩვენი ხილული სამყარო , სამყაროს პერიოდებიდან ერთ-ერთია ,რომელშიც ყველა ქმნილება დაცემულ სულებს წარმოადგენს . 3-ადამიანის თავისუფალი ნება მხოლოდ ბოროტების მიზეზია , სიკეთისთვის კი საჭირო არაა თავისუფალი ნება . 4- განხორციელდა არა სიტყვა , არამედ ადამიანური სული , რომელიც სიტყვასთან განუყოფლად იყო შეერთებული .მაცხოვარი მისთვის გამომსხნელი იყო და არა გამომსყიდველი . 5- ანგელოზის დაცემა განპირობებული იყო მისი დაცემამდელი მდგომარეობის მოყირჭებით (მობეზრებით ) ; 6- სუბორდინაცია ყოვლადწმინდა სამების დოგმატში , რაც გულისხმობდა იმას , რომ ძე კნინობითია მამასთან შედარებით ხოლო სულიწმინდა კი კნინობითია ძესთან შედარებით .

წმიდა გრიგოლ საკვირველმოქმედი (გარდაიცვალა – 266/270 წ.)

ნეოკესარიის ეპისკოპოსი ,

232 წ. სწავლა დაიწყო ორიგენეს მიერ დაარსებულ კატეხიზატორულ სასწავლებელში ;

აღესრულა ღრმა სიბერეში , ბუნებრვი სიკვდილით ;

შრომები : ‘’ გამოსათხოვარი სიტყვა’’ (პანეგირიკიორიგენესადმი) ; ‘’ მრწამსი ანუ სიმბოლო , ანუ ჭეშმარიტი სარწმუნოების აღსარება’’ ; ‘’ ქადაგებანი ხარების შესახებ’’ ;

წმიდა დიონისე ალექსანდრიელი ( აღესრულა 264 წ. )

231 წ-დან ალექსანდრიის სასწავლებლის მოძღვარი ;

247 წ. -დან ალექსანდრიის პატრიარქი ;

აღესრულა ბუნებრივი სიკვდილით – 264 წ.

შრომები : ეპისტოლეები – ‘’ფლავიუსს’’ ;’’ დომიციუსს ‘’ ; ‘’დიდიმეს’’ ; ‘’საბელიოზის წინააღმდეგ’’ ; ‘’ ბერენიკაში ეკლესიის ეპისკოპოსს’’ ; ‘’ამნონის მიმართ’’ ; ‘’ტელესფორის მიმართ’’ ; ‘’ევფრანონის მიმართ’’ ;

წიგნები – ‘’ ბუნების შესახებ’’ ; ‘’ განსაცდელთა შესახებ’’ ; ‘’ეკლესასტეს ‘’ დასაწყისის განმარტება .

წმიდა კვიპრიანე კართაგენელი (დაიბადა-200/210 წ.)

248/249 წ. ხდება – კართაგენის ეპისკოპოსი ;

257 წ. 30 აგვისტოს იგი გადაასახლეს კურუბისში ;

258 წლის 14 სექტემბერს კვიპრიანეს თავი მოკვეთეს კართაგენის ახლოს , იმპერატორ ვალერიანეს დევნისას ;

იგი აფრიკის პირველი ეპისკოპოსია , რომელმაც იმარტვილა .

შრომები : ‘’ დონატუსისადმი’’ ; ‘’ ქალწულთა შესამოსელის შესახებ (De habitu virginum) ‘’ ; ‘’ დაცემულთა შესახებ’’ ; ‘’ ეკლესიის ერთიანობის შესახებ’’ ; ‘’ საუფლო ლოცვის შესახებ ‘’ ; ‘’ დემეტრიანუსისადმი’’ ; ‘’ მოკვდავობის შესახებ ‘’ ; ‘’ ქველმოქმედებათა და მოწყალებათა შესახებ ‘’ ; ‘’ კეთილმოთმინების შესახებ ‘’ ; ‘’ შურისა და ღვარძლის შესახებ’’ ; ‘’ ფორტუნატუსისადმი, მარტვილობისკენ წვევის შესახებ ‘’ ; ‘’ კვირინუსისადმი, მოწმობათა სამი წიგნი ‘’ ; ‘’ რომ კერპები ღმერთები არ არიან ‘’ ; ეპისტოლეები’’ (65 ნიმუში) ;



გამოყენებული ლიტერატურა :

გული გონიერი“, №2, 2011 ; ედიშერ ჭელიძე

კოპლატაძე გვანცა ; ქრისტიანული ეკლესიის ისტორია ; თბ. : საქ. საპატრიარქოს გამ-ბა, 2009 ;

ევსები კესარიელი – საეკლესიო ისტორია ; თბილისი 2007 წ.

(ძველი ბერძნულიდან თარგმნა და შენიშვნები დაურთო ზურაბ ჯაშმა )

ჭელიძე ედიშერ – I-VII საუკუნეების ლათინი საეკლესიო მწერლები, ნაწილი I

ჭელიძე ედიშერ- I-VII საუკუნეების ლათინი საეკლესიო მწერლები, ნაწილი I I

ინტერნეტ წყაროები :

http://catholic.ge

http://library.church.ge

http://martlmadidebloba.ge/eklesiis_istoria.html

http://www.wikipedia.org


https://seminarieli.wordpress.com/2015/01/1...