ისტორიის ფურცლებიდან, დოკუმენტები, ჩანაწერები პარამეტრები

[ვალერი]

ამ თემაში დავდოთ ის საინტერესო დოკუმენტები თუ ჩანაწერები რომელიც ჩვენი ქვეყნის წარსულს, ისტორიას ეხება და არა მარტო ჩვენ ისტორიას, საერთოდ მსოფლიო ისტორიას.

”ქართლის ცხოვრებაში” დაცული გადმოცემით ქართლი თავდაპირველად ეწოდებოდა ქართველთა ლეგენდარული წინაპრის, ქართლოსის მიერ მცხეთის პირდაპირ მთაზე აშენებულ სიმაგრეს და რეზიდენციას. აქედან მისი სახელი ეწოდა ჯერ მთას და შემდეგ-მთელ ქვეყანას, რომლის ცენტრიც ეს ადგილი იყო: ”ერქვა მთასა მას ქართლი. და ამის გამო ეწოდა ყოველსა ქართლსა ქართლი”. მართლაც, ძველად ქართ-ი(ქართა) ეწოდებოდა შემოზღუდულ, გამაგრებულ ადგილს. მეგრულში და ზოგიერთ დასავლურ ქართულ დიალექტში(მაგ.: იმერულში, გურულში) დღესაც ქართა აღნიშნავს შემოფარგლულ ადგილს, რომელშიც ათავსებენ შინაურ ცხოველებს. სავსებით შესაძლებელია, რომ ადრე სიმაგრის, გამაგრებული ადგილის აღმნიშვნელმა ამ სიტყვამ მოგვიანებით მხოლოდ ცხოველთათვის შემოზღუდული ნაგებობის მნიშვნელობა შეინარჩუნა, ე.ი. ქვეყნის ცენტრს ერქვა ქართლი ანუ გამაგრებული ადგილი და შემდეგ ეს სახელწოდება მთელ ქვეყანაზე გავრცელდა.

ო.ჯაფარიძე, რ. მეტრეველი, მ. ლორთქიფანიძე და სხვ.-საქართველოს ისტორია X კლასისათვის. გამომც. ”ცისარტყელა”.

[marine]

"მოგეხსენებათ, ქემალ ათათურქი როგორ უყვართ თურქეთში, რომელიც არა მხოლოდ თურქეთისთვის, ყველა ქვეყნისთვის მისაბაძი უნდა იყოს.

ოსმალეთის იმპერია უძველესი იყო, მაგრამ პირველი მსოფლიო ომის დროს დამარცხდა, წინა ომებშიც მარცხი განიცადეს. პირველი მსოფლიო ომის შემდეგ ათათურქი სათავეში ჩაუდგა ახალგაზრდა პოლიტიკოსთა თაობას, მათ იმსჯელეს და გააანალიზეს ის შეცდომები, რამაც სახელმწიფო დაასუსტა.

დაადგინეს, რომ ჩვენი სისუსტის მიზეზი ის არის, რომ სახელმწიფო კოსმოპოლიტურიაო და აი, რას გულისხმობდნენ: მათი შეფასებით, თურქული კულტურა კი არ იყო წარმმართველი ოსმალური იმპერიისა, არამედ ყველა ეთნიკური ჯგუფს ჰქონდა მიცემული თავისუფლება, განევითარებინათ თავიანთი ავტონომიურობა, აქედან გამომდინარე, ახალი პოლიტიკური ძალა ათათურქის ხელმძღვანელობით მოითხოვდა, შეექმნათ ერთიანი ნაციონალური თურქული სახელმწიფო, მათ მიზნებში შედიოდა ზრუნვა თურქულ ენაზე.

როდესაც თურქული სიტყვების მოძიება დაიწყეს, აღმოჩნდა, რომ თურქულ ენაში 50 პროცენტზე მეტი სხვა ენებიდან ნასესხები არათურქული სიტყვები აღმოჩნდა. სოფელ-სოფელ დადიოდნენ, რომ მიეკვლიათ ძველი თურქული სიტყვებისთვის, დაამკვიდრეს ეს სიტყვები თავიანთ ენაში, გააღვივეს ხალხში ის გრძნობა, რომ ყველა, ვინც თურქეთში ცხოვრობს, თურქია. ეს ყველას ჩაუნერგეს. და დღესაც, იქაურ ქართველს თუ შეეკითხები, ქართველი ხარ თუ თურქიო, გეტყვის, - ადრე გურჯი ვიყავი, ახლა თურქი ვარო. რადგან ის უკვე გათურქებულია თავისი შემეცნებით და სარწმუნოებით.

არა მარტო ქართველთა ტომები, სხვა ეთნოსებიც ამ გაგების არიან, არადა, რიცხობრივად ნაღდი თურქული წარმოშობისანი ცოტანი არიან. მათმა კონსულმა მითხრა, - ათი კაცი რომ შეიკრიბება, აქედან ნაღდი თურქი შეიძლება მხოლოდ სამი კაცი აღმოჩნდეს, დანარჩენები სულ სხვადასხვა ეროვნული წარმოშობისანი არიანო. მათ სკოლებში თურქული ჰიმნი თუ არ აჟღერდა, გაკვეთილი ისე არ დაიწყება, ყველა ბავშვს პატარაობიდანვე ეუბნებიან და აჩვევენ, შენ თურქი ხარ, რადგან ამ სახელმწიფოს მოქალაქე ხარო, ამიტომ იქ ქართველიც, სომეხიც, ბერძენიც, თარაქამაც, ირანელიც და სხვა ეთნოსები, ბავშვობიდან თურქული სულისკვეთებით იზრდებიან და როცა 17-18 წლი ასაკში სკოლას ამთავრებენ, ყველას თურქი ჰგონია თავი, რადგან თურქული ნაციონალიზმია თურქეთის სახელმწიფოს საძირკველი. ამ სახელმწიფომ ასე მოიგერია ევროპის შემოტევა"

/მეუფე ანანია ჯაფარიძე
"კარიბჭე" N16, 2014, გვ.64/