ბერად აღკვეცილი ქართველი მეფეები და მათი ოჯახი წევრები, ბაგრატიონთა გვარიდან პარამეტრები

[marine]

1. დემეტრე (დიმიტრი I), - დავით აღმაშენებლის ძე, მეფობდა 1125-1155 წწ. ბერად შედგა დანიელის სახელით, მონოზონობაში დაჰყო ერთი წელი, გარდაიცვალა 1156 წ.

წყაროები: ნიკორწმინდის სულთა მატიანეში იკითხება: "დიმიტრი მართლმადიდებელისა მეფისა, რომელმან მონაზონობისა ღვაწლთა შემოსვითა სრულყო საწუთო ესე. საუკუნოს იყავნ ხსენება." ლაშა-გიორგის დროინდელი მემატიანე: "წარვლო ცხოვრება და მიიწია სრულქმნილი სიბერესა, შეიმოსა ჩოხა და იკურთხა სქემითა, დაყო წელიწადი ერთი და მოკუდა."

2. თამარი, დავით აღმაშენებლის ასული, დაი კატაისი (ბიზანტიის იმპერატორის შვილის ბრიენის მეუღლე, და დიმიტრი I მეფისა, ცოლყოფილი აღსართან შირვან შაჰისა, ააშენა თიღვის ეკლესია.
შემონოზონდა თომას სახელით, საფიქრებელია თიღვის მონასტერში. გარდაიცვალა 1156 წ.

ნიკორწ. სულთა მატ.: "თამარ თომაი დასა დედოფლისა და მეფისა, მონაზონებისა ზეშთა განბრწყინვებულისა საუკუნოს იყავნ." ქართლის ცხოვრება: "ამასვე წელსა მეფე დემეტრე მოკუდა და დაი დემეტრესი თამარ, თიღვისა აღმშენებელი, იგიცა შემონაზონებული გარდაიცვალა და დაი მისი კატაი დედოფალი საბერძნეთს გათხოვილ იყო."

3. ალექსანდრე I დიდი, კონსტანტინე I-ის ძე, მეფობდა 1412 - 1443. ბერად შედგა 1443 წ. აბრაჰამის სახელით მცხეთას, სადაც ააშენა სადგომად სახლი მისი სამარხის, მთავარანგელოზის ეკვდერთან.

ნიკორწ. სულთა მატ.: "ღვთივ გვირგვინოსნისა მეფეთ-მეფისა ალექსანდრე ყოფილისა აბრაამისი საუკუნოს იყავნ."

ქართლის ცხ.: "ქორონიკონსა რლ (1443)... ხოლო თვით მეფემან ალექსანდრე სახე მონაზონებისა შეემოსა და უწოდეს სახელად ათანასე, და აღაშენა მისთვის სენაკნი და სახლნი დიდნი ქვიტკირისანი მცხეთას მისგან აშენებულს მთავარანგელოზის ეკუდერთან, და მუნ დადგა ვიდრემდის ცხოვრობდა სასოებით და მოღუაწებითა."

ზემომოტანილ წყაროებში ალექსანდრეს მონოზნობის სახელი სხვადასხვაა: "აბრაჰამი და ათანასე, როგორც ექ. თაყაიშვილიც ფიქრობს, ნამდვილად უნდა მივიჩნიოთ აბრაჰამი. რადგან ეს ცნობა დოკუმენტური ხასიათისაა და უფრო ადრინდელიც, ვიდრე "ახალი ქართლის ცხოვრების" მეორე ტექსტი.

(გაგრძელება იქნება)

[marine]

"მარიამი [ასული ანა ჩოლოყაშვილისა და ქართლის მეფის ერეკლე პირველისა (ნაზარალი ხანი)] მამას არ ჰგავდა. მისი სახელი ქართული ლიტერატურის ისტორაიმ შემოგვინახა, როგორც ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი წარმომადგენელი ქართველ მწიგნობარ ქალთა შორის. მან გარკვეული წვლილი შეიტანა საეკლესიო პოეზიის განვითარების საქმეში და სასულიერო საგალობლების ნიჭიერი ავტორის სახელი დაიმკვიდრა.

ზუსტი თარიღი მისი ცხოვრება-მოღვაწეობია არ მოგვეპოვება. ვარაუდობენ, რომ იგი დაახლოებთ 1696-1698 წლებში უნდა დაბადებულიყო. ადრე გათხოვილა - 1714 წელს ცოლად გაჰყოლია კახთა მეფის სახლთუხუცეს ედიშერ ჩოლოყაშვილს, რომელიც 1715 წელს მოუკლავთ ლეკებთან ბრძოლაში. ქმრის სიკვდილის შემდეგ მარიამი მონაზვნად აღკვეცილა მაკრინეს სახელით და ძმის დავით იმამყულიხანის (1703-1722) ნებართვით ალავერდის ტაძარში დამკვიდრებულა. მისი გარდაცვალების თარიღი დაზუსტებული არ არის. "საფიქრებელია, მარიამ-მაკრინემ XVIII საუკუნის შუა წლებამდე მიაღწია და თავისი ღვაწლმოსილი სხეული ალავერდის სავანეს მიაბარა".

/საქართველოს ისტორიის პალიტრა, „ქალები შუა საუკუნეების საქართველოში“, გვ.97/