ისტორიის ფურცლებიდან, დოკუმენტები, ჩანაწერები პარამეტრები

[ვალერი]

ამ თემაში დავდოთ ის საინტერესო დოკუმენტები თუ ჩანაწერები რომელიც ჩვენი ქვეყნის წარსულს, ისტორიას ეხება და არა მარტო ჩვენ ისტორიას, საერთოდ მსოფლიო ისტორიას.

”ქართლის ცხოვრებაში” დაცული გადმოცემით ქართლი თავდაპირველად ეწოდებოდა ქართველთა ლეგენდარული წინაპრის, ქართლოსის მიერ მცხეთის პირდაპირ მთაზე აშენებულ სიმაგრეს და რეზიდენციას. აქედან მისი სახელი ეწოდა ჯერ მთას და შემდეგ-მთელ ქვეყანას, რომლის ცენტრიც ეს ადგილი იყო: ”ერქვა მთასა მას ქართლი. და ამის გამო ეწოდა ყოველსა ქართლსა ქართლი”. მართლაც, ძველად ქართ-ი(ქართა) ეწოდებოდა შემოზღუდულ, გამაგრებულ ადგილს. მეგრულში და ზოგიერთ დასავლურ ქართულ დიალექტში(მაგ.: იმერულში, გურულში) დღესაც ქართა აღნიშნავს შემოფარგლულ ადგილს, რომელშიც ათავსებენ შინაურ ცხოველებს. სავსებით შესაძლებელია, რომ ადრე სიმაგრის, გამაგრებული ადგილის აღმნიშვნელმა ამ სიტყვამ მოგვიანებით მხოლოდ ცხოველთათვის შემოზღუდული ნაგებობის მნიშვნელობა შეინარჩუნა, ე.ი. ქვეყნის ცენტრს ერქვა ქართლი ანუ გამაგრებული ადგილი და შემდეგ ეს სახელწოდება მთელ ქვეყანაზე გავრცელდა.

ო.ჯაფარიძე, რ. მეტრეველი, მ. ლორთქიფანიძე და სხვ.-საქართველოს ისტორია X კლასისათვის. გამომც. ”ცისარტყელა”.

[marine]

"არავინ იცის, როდის დამკვიდრდა ჩვენი შორეული წინაპრების მეტყველებაში ფრაზები: დილა მშვიდობისა, საღამო თუ ღამე მშვიდობისა, გზა მშვიდობისა, მშვიდობაში გაცვითე, მშვიდობაში მოიხმარე და სხვა.

როგორი სიყვარულითა და რუდუნებით დასტრიალებდა თურმე ქართველი კაცის სული და გული ამ ერთ გამორჩეულ და თითქმის საკრალურ სიტყვა "მშვიდობას". გასაგებიცაა: ნიადაგ ომში ჩაბმულს, საკუთარი მიწა-წყლის მომხდურთაგან გადასარჩენად თავგანწირვით მებრძოლს, ხმალი ქარქაშში რომ არ ჩაუგია, მშვიდობა ენატრებოდა.

ასე იყო ისტორიულად და ახლაც, ბოლო ომების მომსწრეთ და გადამტანთ, განსაკუთრებით გვეძვირფასება და მალამოდ ედება გულს ეს დიდებული სიტყვა"

/ნათელა ველთაური
"ფუძნარი" N7, 2024, გვ.14/