ვინმემ თუ მოსიმინეთ?, გიორგობაზე სამებაში... პარამეტრები

[დათიკო]

Cecxladze I

მე დავრწმუნდი რომ შენ კლასიკური მუსიკის გაგებაში არ ხარ

დიდად დელიკატური ბრძანდები, ჩემო პაატა

და რატომ: ჯერ ერთი ბეთჰოვენს როცა ახსენებ ისიც უნდა თქვა რა ჟანრებში მოღვაწეობდა და მერე ვისაუბროთ მის საგუნდო ნაწარმოებზე და მხატვრულ ღირებულებებზე.

მე ვსაუბრობ სწორედ ბეთჰოვენის საგუნდო ნაწარმოებებზე.
და ცოტა არ იყოს მეღიმება (ძალიან რბილად ნათქვამია) რომ მიხდება იმის მტკიცება, რომ ბეთჰოვენი გენიალური კომპოზიტორია, კეჭაყმაძე კი მისი ფრჩხილის ტოლაც კია რა რის. და თუ რატომ ვფიქრობ ასე ახლავე გეტყვი: ის რომ მე არ მომწონს კეწაყმაძის მუსიკა, ეს არ ითვლება, რადგან ეს ჩემი სუბიეწტური აზრია. რაც შეეხება კეჭაყმაძეს, მოდი ასე შევთანხმდეთ, მე ვთხოვე ნინოს დაედო ავტორიტეტულ მუს. მცოდნეების და კრიტიკოსებიოს აზრი. გთხოვ ნუ მიიღებ ისე, თითქოს, მე შენს აზრს არ ვითვალისწინებ. მე მჯერა რომ შენ მართლაც ძალიან მოგწონს ამ კომპოზიტორის შემოქმედება, მაგრამ ამ შემთხვევაში არც შენი და არც ჩემი პირადი აზრი ჭეშმარიტებამდე და კომპრომისამდე ვერ მიგვიყვანს. ხოდა, მოდი ასეთ პრობლემას რომ არ წავაწყდეთ, დამიციტირე ავტორიტეტულ პიროვნებათა აზრი მის შესახებ. და მე დავკმაყოფილდები იმით, ორმ მხოლოდ მე არ მომწონს ეს კომპოზიტორი და შევწყვეტ დისკუსიას შენს სასარგებლოდ.
თავად მე პირადად ვცადე გამეკითხა ჯეჭაყნმაძის შესახებ. სამწუხაროდ მის შესახებ არ არის ინფორმაცია ნეტში. ერთ-ერთმა კომპოზიტორმა, რომელიც მე საკმაოდ ავტოტრიტეტულად მიმაჩნია, ასეთი დახასიათება მომცა: კეჭაყმაძე არის ეფექტური, მაგრამ ზედაპირული კომპოზიტორი.
მე არ ვდავობ იმაზე, რომ შესაძლბელია კეჭაყმაძე მართლაც იყოს ნორმალური, საშუალოზე მარალი დონის კომპოზიტორი, მაგრამ ტერმინი "გენიალური" ჩემთვის სრულებით მიუღებელია. ისევე როგორც მიუღებელია მისი დაყენება ბეთჰოვენის დონის ავტორების გვერდით.
მაშ, ასე, ჩემი თხოვნაა, მომაწოდო დამარწმუნებელი ინფორმაცია ამ ავტორის გეიალურობის შესახებ დამოუკიდებელი ავტორიტეტული წყაროებისგან.

მადლობთ რომ კლასიკურის თემა არ გახსენი. მე ვაპირებ და იმედია იაქტიურებთ.

ველი სულმოუთქმელად

[N. R.]

,,ეს ნიჭიერი კომპოზიტორი თავისუფლად ფლობს თანამედროვე საკომპოზიტორო ტექნიკას. მთავარი კი ისაა, რომ მას აქვს საკუთარი, ჭეშმარიტად მხატვრული დამოკიდებულება როგორც ახალი ტექნოლოგიური ხერხებისადმი, ისე ეროვნული საწყისებისა და ხალხური მასალის მიმართ. ამიტომაა მისი გუნდები ასეთი ცოცხალი და ხალასი".
ოთარ თაქთაქიშვილი.


,,იოსებ კეჭაყმაძე, არსებითად, მხოლოდ ერთ ჟანრში მოღვაწეობს -- საგუნდო მუსიკას წერს, მაგრამ ერთი ჟანრით იგი ქმნის ჭეშმარიტ მხატვრულ ღირებულებას და ახერხებს კიდეც თავისი სიტყვის თქმას, განუმეორებელი სიხასხასით აღბეჭდილი სახეების შექმნას".
გივი ორჯონიკიძე.

,,მან შექმნა ემოციური, პოეტური, ჭეშმარიტად ეროვნული და თანამედროვე ნაწარმოები. სწორედ ასეთი უნდა იყოს თანამედროვე ტექნიკის, ხალხური მასალისა და საკუთარი შემოქმედებითი ინდივიდუალობის ერთმანეთთან დაკავშირება. იოსებ კეჭაყმაძეზე დიდ იმედებს ვამყარებ".
რევაზ ლაღიძე.

,,გამაოცა კომპოზიტორის ვირტუოზულმა ოსტატობამ -- გუნდის შესაძლებლობამ და ფერადოვნებამ. თანაც, ეს ვირტუოზულობა თვითმიზნად არ არის გადაქცეული, ყველგან ემსახურება ემოციურ გამომსახველობას".
ვახტანგ ბერიძე.

[N. R.]

ფაქტი სოსოს გუნდების არსებობისა მოვლენაა ქართულ მუსიკაში. მათ ისეთივე მნიშვნელობა ენიჭება, როგორც ცინცაძის საკვარტეტო შემოქმედებას. ეს არის ახალი ეტაპი ქართულ საგუნდო მუსიკაში".
სულხან ნასიძე.


,,მე აღტაცებული ვარ მისი საგუნდო ქმნილებებით, რომელთაც შეიძლება ასე დაერქვას: შედევრების კასკადი".
ბიძინა კვერნაძე.

,,მან ფასდაუდებელი ღვაწლი მიუძღვნა საგუნდო მუსიკის განვითარებას. ზოგიერთი მისი საგუნდო ნაწარმოები შედევრად მიმაჩნია".
ნოდარ გაბუნია.


,,თავისი მაღალი პროფესიონალიზმითა და არტისტული ელვარებით იოსებ კეჭაყმაძის საგუნდო შემოქმედებამ დაიმსახურა ყოველგვარი მაღალი შეფასება".
ანტონ წულუკიძე.


,,იოსებ კეჭაყმაძემ თავისი ეპოქა, რაც მთავარია, თავისი სახე შექმნა ქართულ მუსიკაში. მან ერთადერთმა შეძლო გაეღვივებინა თვითნაბადი ოქროს -- ნიკო სულხანიშვილის მიერ ხნულში ჩაგდებული არაჩვეულებრივად ნოყიერი მარცვალი და სათანადო სიმაღლემდე აეყვანა ქართული საგუნდო ხელოვნება".
გივი მუნჯიშვილი.


,,მე მგონი, ჩვენში იოსებ კეჭაყმაძე ერთადერთი ადამიანია, ვისაც შეუძლია მხოლოდ ადამიანის ხმის, გუნდის ჟღერადობაში შექმნას განცდების, აღქმების მდიდარი პალიტრა, განწყობილებათა მთელი სფერო".
ნანა ხასიტკაცი.

,,მე, როგორს შემსრულებელს, არაერთხელ მქონია საშუალება იოსებ კეჭაყმაძის მუსიკით დიდი სიამოვნება მიმენიჭებინა მსმენელისათვის. ეს არ არის ლამაზი სიტყვები. სხვანაირად ვერ შევაფასებ იმ აღტაცებულ ოვაციებსა და განსაცვიფრებელ ენთუზიაზმს, რომლითაც ხვდებოდნენ მის ნაწარმოებებს რუსეთში და ბალტიისპირეთის ქვეყნებში, გერმანიაში, საფრანგეთში, ესპანეთში, უნგრეთში, ირლანდიასა თუ სხვაგან. რეაქცია ყველგან ერთნაირი იყო - ხიბლავდათ მუსიკის მაგიური მუხტი, განუმეორებელი კოლორიტი და ფერადოვნება, აოცებდათ თანამედროვე საგუნდო წერის ტექნიკის ცირტუოზული ფლობა".
შალვა მოსიძე.

,,მე ყურადღებით ვადევნებ თვალს მის შემოქმედებას და მიმაჩნია, რომ სოსო კეჭყმაძე ადგილს დაიმკვიდრებს ქართველ კლასიკოსთა შორის".
ანზორ ერქომაიშვილი.

[დათიკო]

N. R.
ძალიან კარგი დახასიათება ჰქონია, ბატონ სოსოს.
როგორც ჩანს ამ ეტაპზე ჩემი აზრი განსხვავდება ძალიან ბევრი ავტორიტეტული ადამიანის აზრისგან.
ჩემთვის, ამ სიიდან ავტორიტეტს მხოლოდ მოსიძე წარმოადგენს.
შესაძლებელია მე ძალიან ცოტა მაქვს მოსმენილი მისი შემოქმედებიდან.

პაატას მინდა ვთხოვო იქნება დადოს მისი ნაწარმოებები.

[Cecxladze I]

bodishs gixdit magram verafrit chvrte qartuli shifti.


N. R.
madloba nino da gaixare, es aris utyuari informacia.

დათიკო
aucileblad davdeb ogond ori dge madrovet cota gadatvirtuli var, xoo mosidze aris shemsrulebeli da tan umaglesi donis. da avtoriteti araa nasidze? kvernadze? lagidze? cincadze? tu taqtaqishvili? faliashvilioc rom yofiliyo cocxali isic ityoda rom keyakmadze aris qartuli sagundo musikis mwvervali da amas darwmundebit roca davdeb mis chanawerebs.

ise rchevistvis minda gtxovo rom mousmino qartvel kompozitorebs, daiwye pirveli klasikosebit magalitad: balanchivadze, arakishvili, faliashvili, sulxanishvili, da doliodze. gaige ra janrebshi mogvaweobdnen, raaqvt sheqmnili,rato iyvnen pirveli qartveli klasikosebi. es erti.

shmdeg modian axali klasikosebi esenia: mshvelidze,
machavariani, taqtaqishviuli. mere isic unda gaigo eseni rato iyvnen axali qartveli klasikosebi.

xo mere ki modis axali taoba magalitad: cincadze, nasidze, gabunia, lagidze, kvernadze, da sxva. ai amat shemoqmedebas gaecani da mere mixvdebi ratomaris geniosi sagundo musikashi soso kejaymadze.me manamde davdeb mis nawarmoebebs. samebashic gavagrdzelot.


maZiebeli
aucileblad gencva. male davdeb da isetebs rom pirs daagebt.

[Cecxladze I]

http://www.link.ge/file/157500/kechaymadze-qorali.wav.html


საგუნდო მუსიკალური აზროვნების ახალი საფეხური დაკავშირებულია კომპოზიტორ იოსებ კეჭაყმაძის სახელთან.(დაიბადა 1939 წ. გურიაში, კერძოდ მახარაძეში) ბათუმში სწავლობდა საფორტეპიანოს განხრით. ხოლო შემდეგ ზ.ფალიაშვილის სახელობის ცენტრალურ სამუსიკო სკოლაში. 1968 წ. დაამთავრა კონსერვატორია კომპოზიციის სპეციალობით (დ. თორაძის კლასი). სწავლების პერიოდში მუშაობდა კონცერტმაისტერად (იგი უკრავდა სტუდენტებს საგუნდო ნაწარმოებებს. ოღონდ თავისს არა. და ასევე უკრავდა პარტიტურებს პირდაპირ ფურცლიდან ნებისმიერი სირთულის. "სიმფონიებს" ).1972 წლიდან დღემდე მუშაობს საქართველოს კულტურის სამინისტროში. 1968 წლიდან მუშაობს კონსერვატორიაში. 1982 წლიდან 2007 წლამდე იყო საგუნდო-სადირიჟორო კათედსრის გამგე.

ი. კეჭაყმაძემ მოღვაწეობა დაიწყო 60 წლებში მაგრამ ის უფო 70-ანელთა თაობას მიეკუთვნება. კეჭაყმაძემ შექმნა 1972წ. ანა კალანდაძის ლექსებზე საგუნდო ციკლი "ფშაუირი იდილიები". (სამწუხაროდ არ მაქვს ამის ჩანაწერები)
შემდეგი წარმატება უფრო ხმაურიანი იყო, კეჭაყმაძის("ძველი თბილისის სიმღერები" -5 პარაფრაზა) რამაც საზოგადოებაში უდიდესი აღტაცება გამოიწვია. (1975წ.)

კეჭაყმაძის ამ ორ ციკლში უკვე გამოიკვეთა მისი ადრინდელი სტილის დამახასიათებელი თავისებურებები. ასევე სრულიად უნიკალურ მოვლენას წარმოადგენს მისი საგუნდო შედევრი-"ეგზერსისი", (რომელის ჩანაწერსაც დავდებ ახლო მომავალში და გირჩევთ ყველამ უკლებლივ, არ დაიზაროთ და გადაიწერეთ). რომელშიც კომპოზიტორი აკუსტიკურ ეფექტებს აღწევს.
პირველმა ეს ნაწარმოები შეასრულა გორის ქალთა გუნდმა შალვა მოსიძის ხელმძღვანელობით.
და რაც მთავარია მას ახასიათებს ინტონაციური და კილოჰარმონიული გამომგონებლობა.(მან კლასიკური და ეროვნული, ფოლკლორი დავარქვათ, მათი სინთეზი მოახდინა და ეს მეტყველებს მის გენიალობაზე. მთელი ეპოქა შექმნა.)

მეოცე საუკუნის II ნახევრის ქართულ მუსიკაში, შემუშავებულმა ვირტუოზულმა ტექნიკამ გავლენა მოახდინა არა მარტო მომდევნო (გ. ჩლაიძე, ჯ. ბეგლარიშვილი, ს. ბარდანაშვილი, ლ. შავერზაშვილი, მ. გაგნიძე, ა. ხორავა და სხვა. . . ) არამედ მასზე უფროსი თაობის კომპოზიტორების მანერაზეც.
კეჭაყმაძე მხოლოდ საგუნდო მუსიკის სფეროში მოღვაწეობს. აგრეთვე აქვს მუსიკა დრამარული სპექტაკლებისა და კიმოფილმებისათვის (მაგ: არსენა) შექმნილი აქვს მეორე ციკლი ანა კალანდაძის ლექსებზე.
კომპოზიტორმა მიმართა ილია ჭავჭავაძის პოეზიას. მას შექმნილი აქვს 40-მდე გუნდი ილიას ლექსებზე (ერთერთია თქვენს მიერ აღნიშნული "მამო ჩვენო", რომელსაც ცოტახანში დავდებ).
ჩემი აზრით ძალიან სამწუხაროა ის ფაქტი, რომ მისი ნაწარმოებები დღემდე არ არის გამოცემული, თან არა მარტო სამწუხსარო არამედ დიდი სირცხვილიც კი არის.

[დათიკო]

Cecxladze I
პაატა, არ მაპატიე მაგრამ არ მომწონს შენი ჭკუის დამრიგებლური ტონი. ისეთნაირად მესაუბრები თითქოს პირველკლასელი ვიყო. მე ძალიან ბევრიც მაქვს მოსმენილი და კარგის და ცუდის გარჩევაც შემიძლია.
სახლში ორასამდე ფირფიტა მაქვს, მათ შორის ქართველი კომპოზიტორების და ზოგადად მინდა გითხრა რომ ჩემთვის ქართველ კომპოზიტორთა ”პლანკა” საკმაოდ დაბლაა განთავსებული შედარებით მართლაც გენიაულურ კომპოზიტორებთან.

N. R.

თუ შენთვის ნაცნობი მხოლოდ მოსიძის გვარია ეგრე უნდა თქვა, და თუ მართლა სხვა არავინ არ არის შენთვის ავტორიტეტი, მაშინ შენ ჩემთვის აღარ წარმოადგენ ფასეულ ოპოზიციას ამ საკითხში

როგორც პაატას ვუთხარი უკვე 200 მდე ფირფიტა მაქვს სახლში და მხოლოდ მოსიძე არ არის ჩემთვის ცნობილი. ასევე იმ მუს. მცოდნეების აზრსაც პატივს ვცემ, ვინც ჩამოთვლილია იმ სიაში. უბრალოდ, ის რაც მათ უწერიათ არ განაპიროვბებს მის ”გენიალობას” და მას მხოლოდ კარგ და საინტერესო დოკომპოზიტორად
წარმოგვიჩენს. მის ”გენიალურობას” კი დრო გამოავლენს
Cecxladze I

xo mere ki modis axali taoba magalitad: cincadze

ცინცაძე არ არის იმ სიაში.
თორემ ცინცაძესაც უდიდეს პატივს ვცემ.
ასევე ჩემთვის მნიშვნელოვანია ერქომაიშვილის აზრიც, მაგრამ უფრო ფოლკლორულ მუსიკაში.

მოდი ასე შევთანხმდეთ, დადეთ კეჭაყმაძის მუსიკა და მერე მე დავდებ ხოლმე სხვა რომელიმე კომპოზიტორის შედევრს და შევაფასოთ
აბა რას იტყვით?

[დათიკო]

N. R.
Cecxladze I
და საერთოდ, ერთი რამე კვლოავაც მინდა დავაზუსტო. მე იმას კიარ ვამბობ რომ კეჭაყმაძე არ არის საინტერესო ავტორი, მე ვაპროტესტებ მის ”გენიად” შერაცხვას. უბრალოდ ჩემთვის სიტყვა ”გენიას” გაცილებით დიდი და ღრმა გაგება აქვს, ვიდრე უბრალოდ კარგი კომპოზიტორის ასე მოხსენიებას.
გენიალური ჩემთვის თუნდაც ჩვენი საგალობლებია, რომელის გვერდით მე არცერთი საგუნდო ავტორის მუსიკას ვერ დავაყენებ.
ხოდა, მე იმას ვამბობ რომ როგორც გაიჟღერა მისმა მუსიკამ სამებაში საგალობლების გვერდით, ზუსტად ასეთია ჩემთვის მისი მუსიკის შეფასების კრიტერიუმი.

[დათიკო]

აჰათ თქვენ რახმანინოვის "ღირს არსი"
იოანე ოქროპირის ლიტურგიიდან.
http://www.link.ge/file/157673/11-Dostojno-est-11.mp3.html

[Cecxladze I]

დათიკო
ღმერთმა დამიფაროს! შენ რომ ჭკუა დაგარიგო.
ხოდა მეც მაგას გეუბნები რომ მარტო მოსმენა არ შველის და რატომ ეხლავე გეტყვი. (შენგან გამომდინარე გითხარი ეგ). ბეთჰოვენის მესა რომ მოიყვანე მაგალითად სხვა კომპოზიტორები არ არიან? რომელსაც რექვიემები მაგ: მოცარტი, ბრამსი, ვერდი, ქერუბინი, ბერლიოზი, ბრიტენი, რატერი, ბალაკირევი, და სხვა. რომლებიც მოღვაწეობდნენ საგუნდო მუსიკაში. აგრეთვე ცალკეული საგუნდო ნომრებიც. მესები მაგ: ბახი მაინც გეთქვცა, სხვას რომ თავი დავანებოთ.

და ისე ზერელეთ საუბარი არ შეიძლება ძმაო. ამას გეუბნები მე შენ და ჭკუას არ გარიგებ. როცა კაცი რამეს იტყვის საფუძველი უნდა ჰქონდეს. მესის შექმნის ისტორია ან რექვიემის იცი????მეეჭვება მეგობარო.

და შენ გაგაღიზიანა გენიოსმა სიტყვამ ხოო?

ერთ დროს ბახის მუსიკა თავის ეპოქაში ძალიან ცუდი სახელით და საერთოდ არ სრულდებოდა, სერიოზულ მუსიკად არ აღიქმებოდა. ბავშვებს ამეცადინებდნენ თითების სავარჯიშოდ. ეს იცოდიი? არ იფიქრო ჭკუას გასწავლი მეგობარო.

სოსო კეჭაყმაძე არის უდიდესი კომპოზიტორი ქართულ საგუნდო მუსიკაში, ვისაც გვჯერა გაგვატარეთ.
და გთხოვთ რომ მასზე ცუდის თქმის უფლებას მუ ნისცემთ საკუთარ თავს. შენ გიწერია რომ როცა შესრულდა სოსო ნაწარმოებები სად შევმძრალიყავი არ ვიცოდიო. და თან გიორგობას ხოო? თუარ ვცვდები. და ნამდვილად შეგეშალა. სოსოს არცერთი ნაწარმოებები არ სრულდება გარდა მრავალჟამიერისა და ეგეც თუარ მოგწონს ეგ შენი პრობლემაა და რატომ ეგ შენ უკეთ იცი. და გთხოვ მეორედ ეგეტი პასუხი რომ ჭკუის სწავლება და რამე აღარ მითხრა. მე შენთვის არ მიკადრებია ეგ.


ხო და გთხოვ ეს შედარებები რახმანინოვის და სოსო და მნიშვნელობა არააქვს. არა-მუსიკოსურია და მაპატიე მაგრამ უცოდინრობის მაჩვენებელია. (არ გეწყინოს მაგრამ ესეა ჩემი აზრით). ოღონდ ყველასთან ბოდიშს ვიხდი. ანუ რისი თქმა მინდა, რომ მუსიკას მარტო მოსმენა კიარა ცოტა სხვა შეხედულებიბია საჭირო და ეს ყალიბდება ისეთ ხალხთან ურთიერთობაში როგორიცაა კონსერვატორია და მისი მასწავლებლები. ისე მეც ესე ვიყავი შენსავით დაახლოებით.ოღონდ ეხლა არ მითხრა რომ რამე დაგარიგე.

ხოო იქ დავდე ქორალი და ნახე.

ეხლა დავდებ კიდევ ერთ ნაწარმოებებს კეჭაყმაძის ეს არის "მარჯვე მუხლი".



http://www.link.ge/file/157798/-s-chor---M...-Muxli.wav.html

[დათიკო]

Cecxladze I

ღმერთმა დამიფაროს! შენ რომ ჭკუა დაგარიგო.

რავიცი, ასე კი მომეჩვენა. ეტყუობა მართლაც მომეჩვენა.

ხოდა მეც მაგას გეუბნები რომ მარტო მოსმენა არ შველის და რატომ ეხლავე გეტყვი. (შენგან გამომდინარე გითხარი ეგ). ბეთჰოვენის მესა რომ მოიყვანე მაგალითად სხვა კომპოზიტორები არ არიან? რომელსაც რექვიემები მაგ: მოცარტი, ბრამსი, ვერდი, ქერუბინი, ბერლიოზი, ბრიტენი, რატერი, ბალაკირევი, და სხვა. რომლებიც მოღვაწეობდნენ საგუნდო მუსიკაში. აგრეთვე ცალკეული საგუნდო ნომრებიც. მესები მაგ: ბახი მაინც გეთქვცა, სხვას რომ თავი დავანებოთ.

ბეთჰოვენი ისე ნაუცბათევად რაც უცებ მომადგა ის დავწერე. შემეძლო მოცარტი ან ბახიც დამეწერა, ამ შემთხვევაში ამას მნიშვნელობა არ აქვს.

და შენ გაგაღიზიანა გენიოსმა სიტყვამ ხოო?

დიახ, სწორედ მაგან. რადგან სიტყვა "გენია" დამცირდა ჩემთვის.

ერთ დროს ბახის მუსიკა თავის ეპოქაში ძალიან ცუდი სახელით და საერთოდ არ სრულდებოდა, სერიოზულ მუსიკად არ აღიქმებოდა. ბავშვებს ამეცადინებდნენ თითების სავარჯიშოდ. ეს იცოდიი? არ იფიქრო ჭკუას გასწავლი მეგობარო.

შენ გინდა თქვა რომ რამდენიმე საუკუნეში კეჭაყმაძე ისეთივე დიდი კომპოზიტორი იქნება როგორც ბახია? ძალიან მდარე შედარებაა. ბახის მუსიკაზე ასაკი არ მოქმედებს. ის არ ძველდება, არ გამოდის მოდიდან, არასოდეს დაკარგავს თავის სიღრმეს. აი რაც შეეხება კეჭაყმაძეს, მისი მუსიკა ამ სიღრმეს მოკლებულია. მე უკვე დავწერე რომ დრო გამოაჩენს რამდენად კარგი კომპოზიტორია იგი. ჯერ-ჯერობით ჩემთვის მისი მუსიკა არის ძალიან ჩვეულებრივი, ნორმალური საკომპოზიტორო დონისა და მისი ასე მაღლა დაყენებას თავს ზემოთ ახტომის ტოლფასი იქნება ჩემი მხრიდან.
ჩემთვის გენიალური ბახია. სხვას როგორღა ვუწოდო გენია?

სოსო კეჭაყმაძე არის უდიდესი კომპოზიტორი ქართულ საგუნდო მუსიკაში, ვისაც გვჯერა გაგვატარეთ.

მიბრძანდით ბატონო
მე უკვე აღვნიშნე რომ ყველას თავისი კუმირი ჰყავს და ის მიაჩნია უდიდეს კომპოზიტორად. მე არც მაქვს უფლება შევეწინააღმდეგო შენს გემოვნებას. შენთვის თუ უდიდესი კეჭაყმაძეა, ჩემთვის ბახია, მოცარტია, ბეთჰოვენია, რახმანინოვია, ჩაიკოვსკია და ა.შ.

და გთხოვთ რომ მასზე ცუდის თქმის უფლებას მუ ნისცემთ საკუთარ თავს.

მე ცუდს არ ვამბობ, მე ვამბობ რომ არ ვგიჟდები და არ მიმაჩნია ის " საგუნდო მუსიკის მამად", გენიად და ა.შ.
აი, რაც შეეხება ამას:

შენ გიწერია რომ როცა შესრულდა სოსო ნაწარმოებები სად შევმძრალიყავი არ ვიცოდიო. და თან გიორგობას ხოო?

მე საგანგებოდ ვიკითხე ვინ არის მეთქი. ვკითხე სვიმონს და მან მიპასუხა კეჭაყმაძეაო.
არ მომერიდება და კიდევ ერთხელ გავიმეორებ, ჩვენი საგალობლების გვერდით ასეთ მუსიკას ნამდვილად არ აქვს ადგილი ეკლესიაში!!!
საკონცერტო დარბაზში, კი ბატონო, მეც წამოვიდოდი მის კონცერტზე, მაგრამ ეკელსიაში წირვისას, უკაცრავად მაგრამ მხოლოდ უკიდურესი დაბნეულობა და აღშფოთება გამოიწვია ჩემში და არა მარტო, ძალიან ბევრი იყო იქ ისეთ ხალხი, რომელთა გაკვირვებულ და შეშინებულ სახეზე ამოვიკითხე სიტყვები "ეს რა იყოო?"
ჩემო, პაატა. კიდევ ერთხელ გავიმეორებ, მე არ ვამბობ რომ კეჭაყმაძე ცუდია ან რაღაც ამდაგვარი. მე ვამბობ რომ ყველას ჩვენი გემოვნება გაგვაჩნია, ყველას ჩვენი კრიტერიუმი გაგვაჩნია გენიალურობის ნიხრისა, ხოდა იმის მტკიცება თითქოს კეჭაყმაძე არის გენია სხვა დიდი კომპოზიტორიების გვერდით, ჩემთვის არის აფსოლიტურად მიუღებელი.
გაცილებით უფრო მიუღებელი კი მისი ეკლესიაში შესრულებაა. ჯერ იყო და სიონურ გალობაზე მაჟრიალებდა (ცუდი გაგებით) და ახლა ეს კიდე. მაპატიე, მაგრამ ვერანაირი ძალა ამქვეყნად ვერ მათქმევინებს იმას, რომ შეიძლება გვერდით დაუდგეს კეჭაყმაძის ნებისმიერი, თუნდაც ყველაზე საუკეთესო ნაწარმოებიც კი, ჩვენს საეკლესიო გალობას.
კეჭაყმაძის ადგილი არის საკონცერტო დარბაზში!!!
ეკლესიაში კი ვიგალობოთ ღვთივსულიერი საგალობლები!!!

[Cecxladze I]

ჯამბაკური
რაარი?

დათიკო
მე დავრწმუნდი რომ შენ მართლაც გაგებაში არ ყოფილხარ. დილეტანტურად საუბრობ ამ სფეროზე და კერძოდ კეჭაყმაძეზე.

ერთი სურვილი გამიჩნდა და ვნახოთ თუ მოვაბავ თავს მინდა რომ პატარა კონფერენცია მოვაწყო სადაც მუსიკის მცოდნეები და კრიტიკოსები იქნებიან. და ვისაუბროთ კონკრეტულად ამ თემებზე, დავიღალე შენთან ფორუმში უაზრო უაზრო და კიდევ უაზრო კამათით. როცა კაცს არ ესმის უნდა მიუშვაო თავის გემოზედ, ასე ვიცი მეე.
ხოო და რაც შეეხება ბეთჰოვენი ვთქვიო პირველადო, აბა რას იტყოდი მეტი მართლაც არიცოდი ალბათ, და რატო ვამბობ იცი?--ვიც იცის საგუნდო მუსიკა ის იტყოდა მოცარტს ბახს და ასე შემდეგ. შენ ამაში დაიწვი უკვე. რასიზამ ყველა სიტუაციისგან ბოლომდე ვერ გამოძვრები.
მე შედარებები მქონდა და შენ ისისც ვერ გაიგე რა ვთქვი. ბოდიში მარა ამას რა დავარქვა არ ვიცი, იქნებ ვინმემ მომეხმაროთ??? გთხოვთთთ.

მე ამჯერად ვწყვიტავ შენთან საუბარს ამ თემაზე რატო მიხვდი ალბათ.

მაგრამ ერთი თხოვნა მაქვს როდესაც კეჭაყმაძეს ახსებებთ 300-დე დათვალეთ რომ რამე არ წამოქცდეთ. ანუ მე ის კაცი მიყვარს და ნუღარ იტყვით მასზე ცუდს ტორე მერე შეიძლება გავბრაზდე. გთხოვთ უმორჩილესად, ყველას. ჩანაწერებსაც აღარ დავდებ მაინც არ უსმენთ.

აღარ მომწერო კეჭაყმაძეზე აღარაფერი.

მოდი მაშინ საგალობლები თუარ მოგწონს ჩვენი ეგ სამებაში გავაგრძელოთ. ან შეგიძლია კათოლიკოს პატრიარქს უთხრა.

მხოლოდ ამ კითხვაზე გამეცი პასუხი: კირიე ელეისონ მოგწონს?

[Sotiris]

დათიკო
მე დავრწმუნდი რომ შენ მართლაც გაგებაში არ ყოფილხარ. დილეტანტურად საუბრობ ამ სფეროზე და კერძოდ კეჭაყმაძეზე.

ეჰ, ვეუბნებოდი ამ დათიკოს ჩააბარე ტრომბონისტობაზე, თან მოთხოვნებიც არ არის დიდი, მუსიკოსიც გერქმეოდა და ამ კამათიდანაც დისკვალიფიცირებული არ იქნებოდი-მეთქი, მაგრამ გისმინა?

[N. R.]

დათიკო, თუ ის მიგაჩნია ჩვენი ,,საგუნდო მუსიკის მამად", მაგრამ ამის მიუხედავად არ მიგაჩნია გენიად, კი ბატონო, მაგრამ იცი რა, მე ვფიქრობ, რომ ,,მთლად გენიად არ ვაღიარებ" და ,,რესტორნის მუსიკოსია" არ არის ერთი და იგივე, ხომ? და პირადად ჩემი საუბარიც სწორედ ამისკენ იყო მიმართული, რომ იმის გამო, რომ მისი შემოქმედება მიუღებელია ტაძარში არ შეიძლება რესტორნის მუსიკად შევრაცხოთ, მითომეტეს, რომ იგი ,,გენიას" თუ არა უკანასკნელ შემთხვევაში ქართული ,,საგუნდო მუსიკის მამა" ხომ მაინცაა?! ეს ,,მამობა" მე გენიად შემირაცხავს, შენ არ შეგიფასებია ასე, დღეს არ შეიძლება რომელიმე ჩვენგანი იყოს მართალი ან პირიქით, ამას დრო სჭირდება, თუმცა ბახის და ბეთჰოვენის, არც მოცარტის და დანარჩენის (ჩამოთვლილთაგანის) დონის მოვლენა და მასშტაბი რომ არ არის ამას რა დავა უნდა?! თუმცა თამამად დაიყენება მისი გუნდები ბევრი დიდი კომპოზიტორის საგუნდო შემოქმედებასთან. მე გამიგია, რომ ადამიანი შეიძლება შეირაცხოს გენიად ერთი გენიალური ნაწარმოების, ერთი გენიალური სურათის, სპექტაკლის, ან სხვა ნებისმიერ სფეროში ერთ ი გენიალური მიღწევის გამოც კი; და ჩემთვის ამ შემთხვევაში სწორედ ეს წარმოადგენს მისი გენიალობის განმსაზღვრელ საზომს.

დამერწმუნე, რომ ,,მოწინააღმდეგე" მხარიდან რომ მხოლოდ იმაზე ყოფილიყო საუბარი გეჭაყმაძე გენიოსია, თუ ,,უბრალოდ ქართული საგუნდო შემოქმედების მამა", ამაზე უბრალოდ არ ვიდავებდით. აქ საუბარია მის უპატივცემულობაზე, უპატივცემულოდ მოხსენიებაზე. და როგორ ეგუება მისი გუნდები ღვთისმსახურებას ეს არცაა მისი შემოქმედების შეფასების კრიტერიუმი, და სწორედ ეგაა ჩემი აზრით ყველაზე საფუძვლიანი შეცდომა შენს საუბარში, რომ მის შემოქმედებას ისე აფასებ, როგორც მისი საგალობლები ჟღერდა ტრადიციულის გვერდით.

[Cecxladze I]

N. R.
შენ გაიხარე ნინოიეე. მაგის თქმა მინდოდა მარა შენ უკეთ უთხრი ვიდრე მეე. აი ამიტომაა.

მუსიკის-მცოდნეებთან ყველამ თავი უნდა მოვიხაროთ. თქვენ მიხვდით რატომაც.

დათიკო
ფიცხი ვარ მაგაში გეთანხმები. რატომ? ეჰ ეჰ ვერ მიხვდი. გურული ვარ.

მარა შენ ერთი მითხარი კაცურად კეჭაყმაძე როდის სრულდება გარდა გამონაკლისისა (მრავალჟამიერები) როცა კურთხევაა და ამის საჭიროება.

ხოდა იმას რომ შენ განსაკუთრებით ხაზს უსმევ რომ მე მომხრე ვარ შესრულდეს კეჭაყმაძე, იქნება თუ ბახი, ან ბეთჰოვენი. მაგას რაცარუნდა დიდი ასოებით წერო მაინც არავინ დაგიჯერებს. შენი ცილისწამება რომ მე არ მიყვარს ქართული გალობა სისულელეა და უბრალოდ სასცილო. და ამასაც თუ მაინც ვინმე დაიჯერებს მერე შვხვდეთ და ვიგალობოთ ერთად. შეიძლება ხმამაღალია მაგრამ..... და თან მე იმასაც არ ვამბობ რომ მე რაგაც გამეგებათქო, უბრალოდ აქ ზოგო ისეთი ხალხი საუბრობს გალობაზე და მის ისტორიაზე რომ, ორი საგალობელი არ ეცოდინება. ჩვენთან სამებაში რაც სრულდება ეს არის კირიე ელეისონ, დამუშავებული ზვიად ბოლქვაძის მიერ. და არა კეჭაყმაძის მიერ.

შემიძლია მისი სიტყვები მოგახსენო (კეჭაყმაძის) ზუსტად რაც თქვა, იყო პერეიოდი როდესაც მე მთხოვეს საგალობლების დაწერა. რაშიც მე თავიდან შევეწინააღმდეგე. მაგრამ კურთხევა და თხოვნის შემდეგ და რატომ იყო ეს საგალობლები საჭირო, ამის შემდეგ დავთანმხდიო და დავწერე რამოდენიმე საგალობელიო.

და სხვათაშორის იცით თუ არა მის საგალობლებში არც ერთში არარის სოლოები, რაც ხაზგასასმელია.

მე პირადად მისი მოსწავლე ვარ და ეს ლექციაზე თქვა, კიდევ ერთი ინფორმაცია, კეჭაყმაძემ აგრძალა თავისი ნაწარმოებების შესრულება. მითუმეტეს საგალობლების, უბრალობ თქვენ არიცით მას როგორი დამოკიდებულება აქვს ქართული სიმღერის და გალობის მიმართ.
მე მოვითხოვ რომ მასზე აღარ ითქვას რამე დამაკნინებელი და ცუდი. კიდევ ვიმეორებ სოსო კეჭაყმაძე მხოლოდ საგუნდო აკაპელა ჟანრში მოღვაწეობს. შედარებები არ გამაგონოთ სისულელეა როდესაც ბეთჰოვენის მესაზეა საუბარი ის არის დაწერილი გუნდისა და ორკესტრისათვის ასევე რექვიემი მაგ: მოცარტი, გუნდის ორკესტრისა და სოლისტებისათვის. კეჭოყმაძეს არც მესააქვს დაწერილოი და არც რექვიემი და რატომ!! საშინელება იქნება ქართული მესა და რეკვიემი, რატომ ჩვენ მართლმადიდებლები ვართ. აი ამს გეუბნებოდი როდესაც ვამბობდი რომ შედარება არის დილეტანტურითქო.
და იმას რაც ვთქვი პრესკონფერენციაზე აუცილებლად გავაკეთებ და დათიკო შენ განსაკუთრებით მინდა რომ მოხვიდე. კომპოზიტორებს ვეპატიჟები აგრეთვე.(რომელსაც ძალიან მცირე, და უსუსური და საერთოდ რა დავარქვათ არ ვიცით ნაწარმოები აქვს შექმნილი).

რაც შემეხება მე. ბასიანი მიდის დღეს ღამის 2 საათზე ლიტვაში და 17 დღით გემშვიდობებიოთ, არ ისარგებლოთ ჩემი არ ყოფნით და..........

და თუ მაინც ისარგებლეს გთხოვთ რომ სწორი და ჯანსაღი აზრი, სიმართლე დაიცავით. გმადლობთ. განსაკუთრებით ნინო რაზმაძეს ვთხოვ რომ ამ თეასმ თვალყური ადევნოს

[N. R.]

შემიძლია მისი სიტყვები მოგახსენო (კეჭაყმაძის) ზუსტად რაც თქვა, იყო პერეიოდი როდესაც მე მთხოვეს საგალობლების დაწერა. რაშიც მე თავიდან შევეწინააღმდეგე. მაგრამ კურთხევა და თხოვნის შემდეგ და რატომ იყო ეს საგალობლები საჭირო, ამის შემდეგ დავთანმხდიო და დავწერე რამოდენიმე საგალობელიო. და სხვათაშორის იცით თუ არა მის საგალობლებში არც ერთში არარის სოლოები, რაც ხაზგასასმელია.

ჯერ არ ჩანს ჩემს კითხვაზე პასუხი, რახმანინოვის და ჩაიკოვსკის შემოქმედებას გალობის თვალსაზრისით თუ შეიწყნარებენ, მაგრამ მათ მიერ ამ ნიმუშების ფორუმზე დადებიდან თავს უფლებას მივცემ და დასკვნას თავად გავაკეთებ, რომ ამაში ვერაფერს ცუდს ვერ ხედავენ, თუ მეშლება შემისწორეთ.


ხო, აი ახლა მკვლელი კითხვა მაქვს თუ ზოგადად, მართლმადიდებლური სამყარო (ამ შემთხვევაში რუსეთის მაგალითი) უშვებს, რომ თანამედროვე კომპოზიტორების მიერ შექმნილი, ევროპულ ყაიდაზე გაკეთებული საგალობელი ღვთისმსახურებაში გამოიყენოს, საქართველომ რატომ უნდა თქვას ამაზე უარი?


ოღონდ მუსიკის ფასეულობაზე არ დავიწყოთ ახლა, რაც არ უნდა იყოს, და ვისაც როგორ არ უნდა მოსცონდეს მისი მუსიკა მაინც ,,ქართული საგუნდო მუსიკის მამაა", და თუ ,,ქართული მუსიკის მამამ" არ დაწერა ესეთი ტიპის საგალობლები, აბა ვიღამ უნდა დაწეროს? მე ხომ არ დავწერ?


თქვენ ხომ არ გგონიათ, რომ რუსეთისთვის რამენაირად არის მშობლიური ევროპული მუსიკა? არანაირად, მათაც სხვა ქვეყნებისგან შეითავსეს და ევროპულ ფორმებსა და ჰარმონიებში ჩადეს თავიანთი ეროვნული, ისევე როგორც ეს გააკეთა ჩვენმა კლასიკოსებმა ქართულის შემთხვევაში. ანუ მათმა ეკლესიამ სხვა ქვეყნის მუსიკალური ჰარმონია მიიღო, გააეროვნულა (ეროვნული მუსიკალური ნიშნებია მათთვის ამოსავალი წერტილი) და მათი საეკლესიო სამგალობო კულტურის ღირსებად შერაცხა, და პატრიარქმაც, რამდენადაც ვიცი, 70-იან წლებში დაიბარა კომპოზიტორები და უთხრა მათ, რომ არ უნდა ჩამორჩენილიყვნენ სხვა ქვეყნის სამგალობო კულტურას და მათაც დაეწერათ საგალობლები. მეორეა ეს როგორ და რანაირად გამოვიდა, მაგრამ მიმართულება ზოგადად პროგრესული გამოდის, არა?


ანუ საკითხის ასე დაყენება, რომ არ შეიძლება თანამედროვე კომპოზიტორმა დაწეროს საგალობელი და ეს იგალობოს ღვთისმსახურებაზე, თავისთავად არასწორია, თუ გავითვალისწინებთ სხვა ქვეყნების გამოცდილებას.

მეც ხომ არ მინდა რომ ეს საგალობლები იგალობებოდეს ჩვენთან? არა! აბა რა არის ჩვენი შეხედულებების დაპირისპირების მთავარი მიზეზი? ეს არის საკითხის დაყენების პრობლემა. როგორც თქვენ დააყენეთ ეს საკითხი, ისე ჩემი აზრით არასწორია და ზემო აბზაცში ვთქვი, რატომაც. მე ვიტყოდი, რომ მართალია იგივე რუსეთის ეკლესიამ დაუშვა, და თანაც სიხარულით მიიღო თანამედროვე კომპოზიტორის გალობა, და შეიძლება ეს დასაშვებია, მაგრამ მე ჩემი ტრადიციული სამგალობო კულტურა ბევრად მაღალი დონისად მიმაჩნია, ვიდრე რუსული და არ მიმაჩნია, რომ მას გვერდით სჭირდება რამე ახლის დაყენება! აი, ასე ვიტყოდი ....... თუმცა ვერც ეს ჟღერს მთლად გადასარევად.....

[Cecxladze I]

N. R.
გაიხარე. მოკლედ მე მივდივარ და აბა შენიცი სადამდეც გაუძლებ.

ნიი მე მართლა მინდა ერთი პრესკონფერენცია მოვაწყო და შენც მომეხმარე.რუსიკო წურწუმიას ვეტყვი და სიამოვნებით წამოვა და სხვა კრიტიკოსი იქნება ეს თუ ნებისმიერი და ის ხალხიც ვისაც ეჭვი ეპარება მის გენიალურობაში.
თან მის ჩანაწერებსაც მოვიტან, გავარჩევთ განვიხილოთ როგორია მისი გუნდები. მოვიწვევთ მოსიძეს,მუიჯიშვილს და ასე შემდეგ.

და მათაც მოიყვანონ ვინც უნდა ის. მათ შორის ვინც ამბობს რომ კეჭაყმაძე ცუდი კომპოზიტორიაო. და რატომ ახსნა მოუწევს ჰააა ნინო კარგი იქნებაა?

[N. R.]

Cecxladze I


რა თქმა უნდა კარგი იდეაა, ეს თუ კეჭაყმაძის საღამოს სტილში იქნება მაშინ იქ ვერავინ იტყვის მასზე განსხვავებულ აზრს, რომ არ მოსცონს, რა უნდა თქვას? მე არ მომწონსო? ასეც რომ თქვას რაზე უნდა შეედავო???

უფრო შინაურ წრეშიც შეიძლება, რომ ამ ადამიანებმა (წურწუმიებმა და ა.შ.) კარგად აგვიხსნას მისი როლი და მნიშვნლობა


ჩემი აზრით მთავარი ისაა, რომ ქართულ მუსიკას ასეთი კომპოზიტორი ყავს, შეიძლება ვინმეს არ მოსცონდეს, და მოცარტი არ მოსწონდა გლენ გულდს და კეჭაყმაძეზე რაღა უნდა ვთქვათ, მაგრამ მთავარი ისაა რომ მისი მნიშვნელობის დაფასება შეგვეძლოს

დაგვაყენე საშველი და გახსენი კლასიკაზე თემა ხომ ხედავ რა საინტერესიო საკითხებია

[დათიკო]

N. R.
Cecxladze I
მოკლედ თავდაყირა აყენებთ ყველაფერს და ჩემს აზრებს ისე ატრიალებთ როგორც გინდათ.
რამდენჯერ უნდა გავიმეორო, რომ მე არსად მითქვამს რომ კეჭაყმაძე ცუდია! არა ბატონო, არ არის ცუდი. მიხარია კიდეც რომ ასეთი კარგი კომპოზიტორი გვყავს. თუმცა, კარგი და არა გენიალური (ეს ჩემთვის).
მოიწვით ახლა პრესკონფერენციები და იყავით

რაც შეეხება რახმანინოვისა და ჩაიკოვსკის შესრულებას ეკლესიაში, მიმაჩნია რომ რუსებს, უკრაინელებს და კიდევ სხვა რამდენიმე ერს არ გააჩნია ისეთი სიმდიდრე როგორიც ჩვენ გვავს - ქართული საგალობლები.
სწორედ ამიტომ მათ მიერ ერისკათა მიერ დაწერილი საგალობლების შესრულება ეკლესიაში ხშირია.
ჩვენ კი, გვაქვს ღვთივსულიერი (!) საგალბლები, რომელთაც ბადალი ჯერ არ მომისმენია. ვერც კეჭაყმაძე და ვერც სხვა საერო კომპოზიტორი ვერასოდეს დაწერს ისეთ საგალობელს რომელიც ოდნავ მაინც გაუტოლდება ჩვენს ქართულ საგაობლებს, რომლებიც წმინდა მამებმა უფლის მადლით დაწერეს.

[N. R.]

დათიკო

არ ვიცი შეამჩნიე თუ არა, მაგრამ ჩემი ბოლო სამი პოსტის საკვანძო მომენტები განსაკუთრებულად გაგითვალისწინებია. მაგალითად ის რომ საკითხის დაყენების პოზიცია შეგეცვალა და ჩემეული ვარიანტი გაგეზიარებინა

-------,,საკითხის ასე დაყენება, რომ არ შეიძლება თანამედროვე კომპოზიტორმა დაწეროს საგალობელი და ეს იგალობოს ღვთისმსახურებაზე, თავისთავად არასწორია, თუ გავითვალისწინებთ სხვა ქვეყნების გამოცდილებას.

მეც ხომ არ მინდა რომ ეს საგალობლები იგალობებოდეს ჩვენთან? არა! აბა რა არის ჩვენი შეხედულებების დაპირისპირების მთავარი მიზეზი? ეს არის საკითხის დაყენების პრობლემა. როგორც თქვენ დააყენეთ ეს საკითხი, ისე ჩემი აზრით არასწორია და ზემო აბზაცში ვთქვი, რატომაც. მე ვიტყოდი, რომ მართალია იგივე რუსეთის ეკლესიამ დაუშვა, და თანაც სიხარულით მიიღო თანამედროვე კომპოზიტორის გალობა, და შეიძლება ეს დასაშვებია, მაგრამ მე ჩემი ტრადიციული სამგალობო კულტურა ბევრად მაღალი დონისად მიმაჩნია, ვიდრე რუსული და არ მიმაჩნია, რომ მას გვერდით სჭირდება რამე ახლის დაყენება! აი, ასე ვიტყოდი ....... "


მაგრამ ბოლოს ასე დავამთავრე ------- ,, თუმცა ვერც ეს ჟღერს მთლად გადასარევად....." --------და იცი რატომ? იმიტომ რომ არსებობს კითხვა ------ ,,თუ ზოგადად, მართლმადიდებლური სამყარო (ამ შემთხვევაში რუსეთის მაგალითი) უშვებს, რომ თანამედროვე კომპოზიტორების მიერ შექმნილი, ევროპულ ყაიდაზე გაკეთებული საგალობელი ღვთისმსახურებაში გამოიყენოს, საქართველომ რატომ უნდა თქვას ამაზე უარი? " ---------და ჩვენმა პატრიარქმაც ---------,,70-იან წლებში დაიბარა კომპოზიტორები და უთხრა მათ, რომ არ უნდა ჩამორჩენილიყვნენ სხვა ქვეყნის სამგალობო კულტურას და მათაც დაეწერათ საგალობლები. მეორეა ეს როგორ და რანაირად გამოვიდა, მაგრამ მიმართულება ზოგადად პროგრესული გამოდის , არა?"

რამდენჯერ უნდა გავიმეორო, რომ მე არსად მითქვამს რომ კეჭაყმაძე ცუდია! არა ბატონო, არ არის ცუდი. მიხარია კიდეც რომ ასეთი კარგი კომპოზიტორი გვყავს. თუმცა, კარგი და არა გენიალური (ეს ჩემთვის).

არ მინდა შენი კედელთან მიყენება, ნამდვილად, მაგრამ შენს პოსტებში ბევრი რამ იყო ისეთი, რომელიც ეწინააღმდეგება შენსავე ბოლო პოსტში გამოთქმულ შენს მოსაზრებას. თავისუფლად შემიძლია ამის დამადასტურებელი ფრაზები ამოვკრიბო შენი პოსტებიდან, მაგრამ ასე აღარ დავწვრილმანდები. უბრალოდ ერთს გეტყვი, რომ ბოლო პოსტში რა აზრიც ჩადე ეს რომ თავიდანვე ასე გეთქვა მე აღარ დაგიწერდი შემდეგს: ----- ,,დამერწმუნე, რომ ,,მოწინააღმდეგე" მხარიდან რომ მხოლოდ იმაზე ყოფილიყო საუბარი გეჭაყმაძე გენიოსია, თუ ,,უბრალოდ ქართული საგუნდო შემოქმედების მამა", ამაზე უბრალოდ არ ვიდავებდით."