"იმ შესაწირთა და მსახურებათა შორის, რომლითაც ქრისტიან კაცს ღმრთისადმი ერთგულებისა და სასოების გამოხატვა შეუძლია, ეკლესიაში ძველთაგანვე ხატთა წინაშე წმინდა სანთლის ანთებაა მიღებული. ამით ქრისტიანი ღმერთს უდასტურებს, რომ მისი გულიცა და სულიც უფლის ერთგულებით, სიყვარულითა და სასოებითაა ანთებული.
ზოგჯერ ადამიანები ცდილობენ, უფალთან "კომერციული ურთიერთობა" დაამყარონ. მაგალითად, "ღმერთო, ესა და ეს თხოვნა შემისრულე და ეკლესიაში ყველაზე დიდ სანთელს დაგინთებო". უფალს ჩვენგან არც დიდი სანთელი უნდა და არც პატარა, - შემოქმედს ჩვენი მოყვარული გულის ხილვა სურს. სანთელი კი არის ნიშანი იმისა, რომ შეგვწევს ძალა, სულიერისთვის მატერიალური გავიღოთ."
"სანთელს რამდენიმე სიმბოლური მნიშვნელობა აქვს: ვიხდით რა მის საფასურს (თუ თვითონ ვამზადებთ), ჩვენი შრომის ნაწილს ნებაყოფლობით ვწირავთ უფალს და მის საყდარს.
ხატის წინ დანთებული სანთელი ღვთისადმი სითბოსა და ცეცხლოვანი სიყვარულის სიმბოლოა; ეს არის გამოხატულება რწმენისა და წმინდანების სახელზე აღვლენილი სავედრებელი ლოცვისა.
ცვილის სირბილე და მოქნილობა სინანულის, ღვთის მორჩილებისთვის მზადყოფნის სიმბოლოა, სანთლის სისუფთავე კი მისი შემწირველის სისუფთავისა და წაუბილწაობის გამომხატველია.
სასანთლე ცვილს ფუტკარი სხვადასხვა სახის ყვავილებისა და მცენარეებისაგან ამზადებს, რაც სიმბოლურად ყველა მორწმუნე ადამიანის ერთ ეკლესიად შეკრებასა და ღვთაებრივ ცეცხლად ანთებას, აგრეთვე ყველა ქმნილების მიერ თავისი შემოქმედისთვის მირთმეულ ძღვენს ნიშნავს. ამ თვისებათა გამო ცვილი საუკეთესო შესაწირია; მისგან სანთლებს უკვე III საუკუნიდან ამზადებდნენ.
ანთებული სანთელი მიწიერი ადამიანის ღვთის სიყვარულისა და მისი უსაზღვრო მადლის მეშვეობით ახალ ქმნილებად ქცევის სიმბოლოა. ჩვენი ამქვეყნიური სიცოცხლეც ანთებულ სანთელს უნდა წააგავდეს, რომელიც თვითონ იწვის და სხვას გზას უნათებს.
სანთელი სიმხურვალისგან დნება და იკარგება. ასე იფერფლება ჩვენი მიწიერი ცხოვრებაც ჟამთა სიავის გამო. ზოგიერთი ჩვენგანის ცხოვრება უკვალოდ ქრება, ზოგიერთისა კი ანათებს, სითბოს იძლევა და ცამდე მაღლდება, სადაც მის მფლობელს ჭეშმარიტი სიმდიდრე ელის.
მორწმუნე ანთებულ სანთელს უნდა ბაძავდეს. არც ერთი მისი ფიქრი, სიტყვა და საქმე არ უნდა იყოს დაფარული უფლისგან და მას ერთადერთს ეძღვნებოდეს.
დაბოლოს, ანთებული სანთელი სიმბოლოა ჯოჯოხეთზე გამარჯვებული ეკლესიისა, მისი მარადიული ზეიმისა.
სასანთლეს, შანდალს სანთლების რაოდენობის მიხედვით სხვადასხვა მნიშვნელობა აქვს. ერთსანთლიანი იესო ქრისტეს ან იმ წმინდანს აღნიშნავს, ვის სახელზეც ანთია, ორიანი მაცხოვრის ორბუნებიანობაზე მიანიშნებს, სამიანი წმინდა სამების სიმბოლოა, შანდალი კი, რომელზეც სანთლები წრიულადაა განლაგებული - მარადისობისა."
"სანთლის ცვილი ჩვენი კეთილი საქმეების - სულიერი თუ ხორციელი ღვაწლის სახეა, პატრუქი კი - რწმენისა. სანთელი ასევე აღნიშნავს სახარებისეულ ნათელს, ყოველ ადამიანს რომ განანათლებს".
"სანთელი ერთ-ერთი უძველესია შესაწირავთა შორის. უფალი იმას კი არ უყურებს, რამდენ სანთელს დაანთებ, არამედ შენი გულის განწყობას აკვირდება, რითაც სანთელს შეიძენ და აანთებ მას".
/წმ. ეპისკოპოსი გაბრიელი (ქიქოძე)/
"სანთელი არის სიმბოლო ჩვენი უშრეტი და ცეცხლოვანი რწმენისა. იგი მხოლოდ ამას განასახიერებს ღვთის წინაშე"
/დეკ. შიო პაიჭაძე/
"უფალმა ინებოს, რომ სანთლებივით ენთოთ ღვთის წინაშე და კეთილსურნელებას აფრქვევდეთ"
/სქემარქიმანდრიტი ვიტალი (სიდორენკო)/
"სანთლები თქვენს ნაცვლად ლოცულობენ"
/სქემარქიმანდრიტი ვიტალი (სიდორენკო)/
"მოსეს დადგმულ კარავსა და დავითისა და სოლომონის აგებულ ტაძარში ჯერ სანთლებსა და ლამპრებს აღანთებდნენ და მერე ღმერთს ადიდებდნენ. შემდგომში წმინდა მამებმა სანთლებისა და ლამპრების ანთება ტაძრებშიც განაწესეს, რათა იქ მდგომარე ერის გულში სიწმინდე ისე ანათებდეს, როგორც ანთებული სანთლები".
"მილიონი სანთელიც რომ აანთო, ღმერთი ლოცვას არ შეისმენს, თუ ადამიანი გძულს!.."
/მამა პეტრე კვარაცხელია/
"ხატის წინ დანთებული სანთელი ასახავს ადამიანის მზადყოფნას ღვთისადმი მორჩილებისათვის, მის ახალ ქმნილებად გადაქცევას, სწრაფვას განღმრთობისაკენ; რომ მისი ამქვეყნიური სიცოცხლე უნდა წააგავდეს ანთებულ სანთელს, რომელიც თვითონ იწვის და სხვას გზას უნათებს".
"ახალ აღთქმაში უფლისათვის, ეკლესიისათვის შესაწირი არის ნებაყოფლობითი. არა აქვს მნიშვნელობა რამდენ სანთელს ავანთებთ, კენტს თუ ლუწს, ხელით ჩავაქრობთ თუ შებერვით, ტაძარში დავტოვებთ თუ სახლში წავიღებთ"
"შეიძლება სანთლებიც აანთო და ლოცვებით მუხლიც გადაიტყავო, მაგრამ თუ ბოღმა გახრჩობს, ყველაფერი უაზრობაა!.."
/მამა პეტრე კვარაცხელია/
"გრიგოლ ხანძთელის კედელხატულს მიუნთო სანთელი"
/ლევან გოთუა/
"სანთლები მართალი სარწმუნოების ნათელს გამოხატავს"
"რა აზრი აქვს სანთლის ანთებას, თუ არ ცდილობს ადამიანი თავად დაიწვას სანთელივით და სხვას გზა გაუნათოს?"
/მამა თეიმურაზ ქორიძე/
"თუ ღვთის ტაძარში მოდიხარ, უპირველესად აანთე სანთელი საკუთარ გულში, დაუნთე ხილულად მეორე, თუ შეძლებ ღმერთს, ანდა - მის წმიდანს და გულმოდგინედ ილოცე, ვიდერე სანთლები იწვიან!"
"წმინდა სანთელივით დნება სამშობლოს სამსხვერპლოზე"
"ღმერთისთვის უფრო ადვილია ახალი მზის აგიზგიზება ზეცაში, ვიდრე ჩვენთვის - სანთლის ანთება"
"სანთელი წვას განაგრძობს, მიუხედავად იმისა, არიან თუ არა იქ ადამიანები; ასევე მორწმუნენი გამუდმებით უნდა აღასრულებდნენ სიკეთეს და არ უნდა ფიქრობდნენ იმის შესახებ, უცქერს თუ არა ვინმე მათ საქმეს".
"ადამიანო, შენი ცხოვრება შენ წინაშე იგივეა, რაც სანთელი, რომელიც შენ თვალწინ იწვის. ჩაიწვება სანთელი და ჩაქრება - ასე ამთავრებს ადამიანი თავის სიცოცხლეს და კვდება. სანთელი რომ ჩაქრება, აღმოჩნდება, რომ ის თითქოს არც იყო - ასევე, როცა ადამიანი გარდაიცვლება და დაასაფლავებენ, გგონია, რომ იგი არც იყო.
ხედავ, ადამიანო, რა არის ადამიანი და რა არის მისი ცხოვრება! ამიტომ გახსოვდეს, შენი ცხოვრებაც ასე ჩაქრება, როგორც ხედავ ჩამქრალ სანთელს, და წინასწარ ემზადე საკუთარი აღსასრულისთვის და ნეტარებაში აღესრულები".
/არქიმანდრიტი ლაზარე/
ღმერთისგან ყველაზე შორს ის არის, ვისაც რელიგია მხოლოდ სანთლების ანთება და პირჯვრის ისტერიკული გამოსახვა ჰგონია!..
/მამა პეტრე კვარაცხელია/
"ერთხელ აქ, ჩვენს ტაძარში, ძალიან შევცბი: როდესაც ვნახე, რომ თქვენ წმიდა ტრაპეზზე, აი, ასეთ პატარა სანთელს ანთებთ. მე, ჩემს ტაძარში ასეთ პატარა სანთელს კანკელის წინაშეც კი არ ვტოვებ, ვფიქრობ, რომ ეს უპატივცემულობაა"
/ღირსი პაისი მთაწმინდელი/
"შინ ჩამოხდილი თაფლის სანთლები"
"საღვთო ლიტურგიის ორივე "შესვლაზე" - დიდზე და მცირეზე - გამოიყენეთ დიდი სანთელი, იმიტომ, რომ ის წმ. იოანე ნათლისმცემლის სიმბოლოა"
/ღირსი პაისი მთაწმინდელი/
"სჯობს, ერთი პატარა სუფთა ცვილის სანთლის დანთება, ვიდრე ის, რომ დაანთო დიდი და - პარაფინისა"
/ღირსი პაისი მთაწმინდელი/
"-როდესაც სანთელს ვანთებთ, უნდა ვთქვათ, რომ ის რაღაც გარკვეული მიზნით ინთება?
-როდესაც სანთელს ანთებ სად აგზავნი მას? განა სადღაც არ გზავნი?! სანთლით რაღაცას ვითხოვთ ღვთისაგან. როდესაც შენ მას ანთებ და ამბობ: - "მათთვის, ვინც სულიერად ან ხორციელად იტანჯება და მათთვის, ვისაც ეს ყველაზე მეტად სჭირდება". ამ ადამანებში ცოცხლებიც იგულისხმება და გარდაცვლილებიც. იცი, ანთებ მათთვის?! ამგვარად ჩვენ ცოცხლებთან და გარდაცვლილებთან ცოცხალ კავშირს ვამყარებთ. ერთი სიტყვით - სანთელი ეს "ანტენაა", რომლის საშუალებითაც კონტაქტში შევდივართ ღმერთთან, მიცვალებულებთან, ავადმყოფებთან და ა.შ."
/ღირსი პაისი მთაწმინდელი/
"თრთოდა, კანკალებდა სანთლის ალიც"
/რეზო ინანიშვილი/
"ვინ მოიგონა, რომ სანთელი აუცილებლად მარჯვენა მხრიდან უნდა გადააწოდონ და არა პირიქით? სანთელი მხოლოდ ისე უნდა გადააწოდო, რომ არ გატყდეს. ამ დროს არ უნდა დაეჯახო ადამიანს, რომელიც პირჯვარს იწერს, შეეცადე არ გადააწოდო იგი წირვის მნიშვნელოვან მომენტში: ცოტა ხანს ხელში დაიჭირეე და შემდეგ გადაეცი".
/არქიმანდრიტი იოანე (კრესტიანკინი)/
"აღგზნებული სანთლები ხელში"
"არცთუ იშვიათად ხდება, რომ ძლიერ ანთია ჩვენი სანთელი ხატის წინ, გულში კი ცოტა სითბო და სინათლე გვაქვს"
"სანთლისფერი დაჰკრავთ შემოდგომის ტყეებს"
/გოდერძი ჩოხელი/
"ასევე მოკრიფეს სანთლები, რომლებიც ბერას მიერ დახოცილთათვის უნდა აენთო ხევისბერს"
/გოდერძი ჩოხელი/
"დარდი კაცის სულში ისე ანთია, როგორც ღვთისმშობლის ხატის წინ დანთებული თაფლის სანთელი"
/გოდერძი ჩოხელი/
"დაე, შეინანოს ადამინმა თავისი შეცოდებები. მისი სანთელი არ იქნება მარტოდ - მის ახლოს სხვა სანთლებიც აინთება"
/არქიმანდრიტი რაფაელი კარელინი/
" - სანთელი უწინარესად ძე ღვთისას - იესო ქრისტეს - სიმბოლოდ წარმოგვიჩნდება. სანთელი - ძე ღვთისას სიმბოლო - ღვთისმეტყველთა ნაშრომებში რამდენიმე საუკუნის წინ გვხვდება. რაც მთავარია, ამაზე პირდაპირ მიანიშნებს იესო ქრისტეს შესახებ ნათქვამი სიტყვები: "იგი იყო სანთელი ანთებული და საჩინო".
"ანთებული სანთელი არა მარტო ანათებს, ათბობს კიდეც, რაც გამომხატველია კაცობრიობისადმი, ადამიანთა მთელი მოდგმიასდმი, ქრისტეს გულმხურვალე სიყვარულისა, რომელიც ათბობს და ანთებს ჩვენს სულებს და სანთლიდან ამავალი ალის მსგავსად ჩვენი ფიქრი ზეციური მეუფისკენ აჰყავს.
ცვილისგან დამზადებული სანთელი საუკეთესო შესაწირად ითვლება, რადგან შესაწირად ცვილს ფუტკარი ყვავილებისაგან ამზადებს. წმიდა მამათა განმარტებით კი, მრავალი სურნელოვანი ყვავილსგან და ფუტკრის ნექტრისგან წარმოქმნილი ცვილი სიმბოლურად უზენაესის მიერ შექმნილი მთელი სამყაროს ძღვენს წარმოადგენს. ამდენად, როცა ღმერთს ცვილისაგან დამზადებულ სანთელს ვწირავთ, გამოვხატავთ სურვილს, ძღვნად მივართვათ უფალს, მისი რომელიმე ქმნილების საუკეთესო და ძვირფასი ნაყოფი; ცვილის სირბილე კი ღვთის მორჩილებისთვის ჩვენი მზადყოფნის გამომხატველია; როგორც ყველაზე წმიდა და სუფთა, თაფლის სანთელი სიმბოლურად მისი შემწირველის სულიერ სასუფეველსა და სიწმიდეს გამოხატავს და შეგვახსენებს, რომ სულის გაწმენდაზე ვიზრუნოთ"
"უმჯობესია სანთელი იყოს თაფლის, რამეთუ ისევ და ისევ წმიდა მამათა აზრით, სანთლის ანთებისას უფლის წინაშე ვდებთ აღთქმას: ვიქნებით თაფლის სანთელივით წმინდა, დავიწყებთ მოყვასისადმი სიყვარულით და ჩვენი მხურვალე სიყვარულით გზას გავუნათებთ ჩვენს შემდეგ მომავალთ, ისე, როგორც ეს სანთელი ანათებს ბნელში"
"ნეტარ არიან, ვინც თავის გულში სანთელს აანთებს, შეინარჩუნებს ჩაუქრობლად, რადგან სასიძოს სიცოცხლის ბოლოს სიხარულით შეეგებება და საქორწინო დარბაზში მასთან ერთად ანთებული ლამპრით შევა..."
უზრუნველყოფა Invision Power Board (http://www.invisionboard.com)
© Invision Power Services (http://www.invisionpower.com)