მოციქულები და მათი ღვაწლი პარამეტრები

[marine]

"გარკვეულწილად, პავლეს სძულდა ხორციელი ტვირთი: მას სურდა ქრისტესთან გაფრენა, მაგრამ ტანჯვის სიმრავლემ გადაუკეტა გზა, თუმცა სრულად არ დაუკეტავს. მას სძულდა სიცოცხლე, მაგრამ არა ის საუკუნო სიცოცხლე, რომელზე ამბობს: - "ჩემთვის სიცოცხლე ქრისტეა, სიკვდილი კი მონაგები" (ფილიპ. 1.21)

[marine]

"წმინდა პავლეს გული არ ყოფილა გარყვნილი და წახდენილი რომელიღაც ვნებით. იგი ენერგიულად მოშურნეობდა რჯულის მიმართ, რადგან რჯულის დიდებულებაში ხედავდა რჯულის მომცემი ღვთის დიდებულებას".

/წმ. თეოფანე დაყუდებული/

[marine]

"სხვა მოციქულებს იმდენი არ უქადაგიათ, რამდენიც პავლეს"

/წმ. იოანე ოქროპირი/

[marine]

"ნეტარი პავლე ერთხელ კი არ მოკვდა, არამედ ყოველდღე კვდებოდა ქრისტესთვის"

/წმ. იოანე ოქროპირი/

[marine]

"შეუძლებელია, რომ კეთილი ადამიანები სულ მხიარულებაში იყვნენ. პავლე აღმატებული იყო ადამიანთა შორის, მაგრამ მანაც მთელი სიცოცხლე მწუხარებასა და ცრემლთა ღვრაში გაატარა"

/წმ. იოანე ოქროპირი/

[marine]

"ზოგჯერ, მრავალგზის თხოვნის შემდეგაც, უფალი არ გვაძლევს, რასაც ვითხოვთ, მაგრამ მაშინ იგი გვაძლევს იმას, რაც გაცილებით მნიშვნელოვანია. წმიდა პავლე სთხოვდა უფალს, დაეფარა განსაცდელისაგან, - და მას განსაცდელები არ ელეოდა; მაგრამ როდესაც იგი ლოცულობდა, უფალი აძლევდა მადლს, რომლის საშუალებითაც იგი ახოვნად მოღვაწეობდა. ასე რომ, განა უფალმა პავლესი არ ისმინა?"

[marine]

"დეზის წიხლვა (ძვ. ქართ.: წიხნაი დეზისა) (საქმ. 26. 14) - გრძელი, წვეტიანი ჯოხი, რომელსაც იყენებენ ხარების გასადენად. ამ გამოთქმის მნიშვნელობა შემდეგია: ძნელია პალოს (ჯოხის) წინააღმდეგ სვლა (იგივე აზრია აქაც: "ცეცხლს ნუ ეთამაშები", რაც ნიშნავს თავის ხიფათში ჩაგდებას). ამ ანდაზის საფუძველი: ნახირს ჩამორჩენილი ხარები ხშირად ბობოქრობენ, ბრაზდებიან ჯოხის დარტყმაზე, რადგან გრძნობენ ტკივილს, რის შედეგადაც აჩქარებენ სვლას ნახირის დასაწევად. ამ ხალხური გამოთქმის აზრი ის არის, რომ დაუძლეველი ძალის წინააღმდეგ ამაოება და სისულელეა ნებისმიერი ძალისხმევის გამოვლენა, რაც, მაგალითად, გამოხატავს იმ ადამიანების უგუნურებას, რომლებიც წინააღმდეგობას უწევენ ხელისუფლების განკარგულებებს ანდა საკუთარი სინდისის შეგონებას. წარმართი მწერლების უმეტესობას ეს ანდაზა მეგობრულ წრეებში მოჰყავდათ, რათა ეჩვენებინათ ასეთი წინააღმდეგობის აბსურდულობა. პავლე მოციქულმა დამასკოს გზაზე სინათლის ბრწყინვალებაში იხილა თვით იესო ქრისტე, რის გამოც თავზარდაცემული ძირს დაეცა, მხედველობის უნარი დაკარგა და მხოლოდ ხმა მოესმა, რომელიც ეუბნებოდა: "მე ვარ იესო, რომელსაც შენ სდევნი. გაგიჭირდება წიხლვა დეზისა" (საქმ. 9.5). ამით უფალმა პავლეს უთხრა: უძლური ხარ იმ საქმის წინააღმდეგ, რომელიც ჩემი საღვთო ძალით აღესრულება".

[marine]

"პავლე - სამყაროს მოძღვარი"

/წმ. იოანე ოქროპირი/

[marine]

"როდესაც კესარიიდან სიდონში ჩავიდნენ, იულიუსმა პავლეს მიმართ კაცთმოყვარეობა გამოავლინა და მეგობრების მონახულების ნება დართო, რადგან შეებრალა იგი იულიუსს მისი უპოვარებისა და ხანგრძლივი პატიმრობის გამო. ამიტომ ნება დართო მას, რომ მოენახულებინა მეგობრები (ძმობის წევრები) და მათგან შემეწეობა მიეღო, ანუ ის, რაც გზაზე საგზლად სჭირდებოდა. როგორ ჩანს, ბორკილების, საფრთხის, ადგილმდებარეობის ხშირი შეცვლის შედეგად გამოწვეული უბედურების გამო პავლეს ეს სჭირდებოდა. პატიმრობასა და ტანჯვას ქარიშხალიც და ზღვის ღელვაც დაერთო, რათა ყველა უბედურების დათმენით უფრო მეტად განდიდებულიყო პავლეს მხნე და ახოვანი სული".

[marine]

"როგორც მიწათმოქმედი, რომელიც წყვილ ხარს ინახავს და მათი საშუალებით მიწას ამუშავებს: ასევე უფალმა იესომ, ამ სრულყოფილმა და ჭეშმარიტმა მუშაკმა, ორ-ორად დააწყვილა მოციქულები და გააგზავნა ისინი. ვინც ისმენს და ვისაც ჭეშმარიტად სწამს, მიწას თავადაც მათთან ერთად დაამუშავებს. თუმცა, ესეც აღსანიშნავია, რომ: ღმერთის სასუფეველი მხოლოდ სამციქულო ქადაგებასა და მოსმენილ სიტყვებში არ იპოვება, ასე რომ, მხოლოდ ლაპარაკი და აზრის სხვებისათვის გადაცემა საკმარისი არ არის, სასუფეველი სულიერი ძალა და მისი ეფექტურად გამოყენებაა. ისრაელიანებმა ეს საკუთარ თავზე გამოსცადეს; ისინი მუდმივად წმინდა წერილების სწავლით და ღმერთზე ფიქრებით იყვნენ მოცულნი, მაგრამ ჭეშმარიტება და ცოდნა მათ არ გაიზიარეს, მხოლოდ ის მოახერხეს, რომ საკუთარი გამოცდილება და უნარები თავიანთ მემკვიდრეებს გადასცეს. ასევე არიან ისინი, ვინც სულიერ სიტყვებს სხვებს უზიარებს, სიტყვის ძალას თავად ვერ ფლობენ და მემკვიდრეობით გადასცემენ. დიდება მამასა და ძესა და წმიდასა სულსა! აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე! ამინ".

/წმ. მაკარი დიდი/

[marine]

"ერთ-ერთი მეტაფრასული ხელნაწერის მიხედვით, ფილიპე მოციქულის იეროპოლისში წამების დროს მასთან ერთად ჯვარს აცვეს ბართლომე მოციქულიც.

"ჟამსა მას ბართლომეცა, საღმრთოი მოციქული, მის თანა იერაპოლიდ მიწევნულ იყო და იგიცა მის თანა ქადაგ სახარებისა ქმნილ იყო. ამისთვისცა ვითარ-იგი ქადაგებასა, ეგრეთვე ტანჯვითაცა მისთა თანაზიარ იქმნა, რამეთუ იგიცა თავდამოქცევით დამოჰკიდეს და ჯვარსა ზედა დასაჯეს".

თუმცა, უფლის გამოცხადების და აღსრულებული სასწაულის ხილვის შემდგომ გარდამოხსნეს ბართლომე მოციქულის ცოცხალი სხეული, ფილიპე მოციქული კი ჯვარზევე აღესრულა და მას შემდგომ თვით ბართლომემ და მარიამნამ ფსალმუნითა და გალობით გარდამოხსნენ მისი სხეული და დიდი პატივისცემით დაკრძალეს".

[marine]

"გარდამოცემით, ბართლომე მოციქული სომხეთში (წყაროების მიხედვით, "დიდ არმენიაში") იმყოფებოდა 7 წლის განმავლობაში და ქრისტეს შობიდან 71 წლეს სასტიკად აწამეს. ამას მოწმობს დიმიტრი როსტოველის "თვენი", რომელშიც აღწერილია წამების სცენა - ბართლომე მოციქულს ცოცხლად გააძვრეს ტყავი და შემდგომ კი თავი მოკვეთეს. მსგავსად არცერთი მოციქული არ უწამებიათ".

[marine]

"...პეტრემ მადლობა აღუვლინა ღმერთს და ცოტა ხნის შემდეგ, ნერონის მმართველობის მე-12 წელს ჩავიდა რომში. იქ დაადგინა ეპისკოპოსად წმ. კლიმენტი და მრავალი რომაელი მოაქცია თავისი ქადაგებით. მათ შორის ნერონის ორი ულამაზესი ცოლი. მათ ღვთისნიერ ცხოვრებას მიჰყვეს ხელი. ამან განარისხა იმპერატორი ნერონი, რომელმაც პეტრეს მოძიება და შეპყრობა ბრძანა..."

[marine]

"პავლე მოციქულმა უდიდესი ღვაწლი გასწია წარმართთა გასაქრისრიანებლად საბერძნეთიდან რომამდე. ხანგრძლივი დევნის შემდეგ, საბოლოოდ მას როგორც რომის მოქალაქეს თავი მოჰკვეთეს. რომში დღესაც უჩვენებენ წმ. ადგილს, სადაც წმიდა მოციქული აწამეს. მან დაგვიტოვა 14 ეპისტოლე, რომელიც "ახალი აღთქმის" წიგნებში შედის.

გადმოცემით ორივე მოციქულის თავები დაკრძალულია რომში, ლატერანის ტაძარში. პეტრე მოციქულის წმ. სხეული განისვენებს ვატიკანის ტაძარში, ხოლო წმ. პავლესი - ქალაქგარეთ, ოსტიის გზაზე მდებარე ტაძარში"

[marine]

"ყოველწლიურად, 8 მაისს (ძველი სტილით) იოანე მახარებლის საფლავიდან ამოდიოდა თხელი მტვერი, რომელსაც მორწმუნენი აგროვებდნენ და სასწაულებრივ იკრუნებოდნენ. უფალმა თავის საყვარელ მოწაფეს ძმასთან ერთად "ბანერგეს" - ძენი ქუხილიანი უწოდა და ამით მიანიშნა მათ ცეცხლოვან მოშურნეობასა და სიძლიერეზე. იოანე მახარებლის იკონოგრაფიული ნიშანია არწივი - სიმბოლო ღვთისმეტყველური აზრის აღმაფრენისა. ზედწოდება - "ღვთისმეტყველი" წმიდა ეკლესიამ მოციქულებიდან მხოლოდ წმიდა იოანეს მიაკუთვნა - ღვთაებრივი განგების ფარულ მჭვრეტელს...

რომში ტრაიანეს გამეფების შემდეგ, იოანე დააბრუნეს ეფესოში და ისევ განაგრძო მოციქულის საქმიანობა. ის იყო ერთადერთი 12 მოწაფეთაგანი ვინც მშვიდად მიიცვალა 100 წ. 26 სექტემბერს. როგორც ამბობენ , როცა აღსასრულის მოახლოება იგრძნო, თვითონ გააჭრევინა საფლავი ჯვრისებურად, ჩაწვა შიგ. აიძულა მოწაფეები ცოცხლად მიეყარათ მისთვის მიწა. 3 დღე და ღამე არ მოსცილებიან მის საფლავს მოწაფეები. III დღის ბოლოს საფლავიდან საოცრად სურნელოვანი ცისფერი ბოლო ამოვიდა. გათხარეს საფლავი და წმ. იოანე იქ აღარ აღმოჩნდა. ამის გამო ზოგიერთ წმ. მამათა აზრით უფალმა თავისი საყვარელი მოწაფე ხორციელად აამაღლა ზეცაში და ყოვლადწმიდა ღმრთისმშობელთან ერთად იგი მუდამ ჩვენთანაა"

[marine]

"წმ. ლუკა მახარებელი იყო სამოცდაათ მოწაფეთაგანი. იგი წარმოშობით ებრაელი, წმ. პავლეს მოწაფე, სირიის ანტიოქიიდან იყო. იცოდა ეგვიპტური და ბერძნული ენები, იყო გამოცდილი ექიმი და დახელოვნებული მხატვარი. ქრისტეს ჯვარცმისას დიდხანს სტიროდა. მას და კლეოპას გამოეცხადა უფალი და ვერ იცნეს, სანამ პური არ გატეხა და არ აკურთხა, მაშინ კი იცნეს, მაგრამ უფალი უხილავი გახდა".

[marine]

"25 აპრილს ქრისტეს აღდგომას ზეიმობდნენ ქრისტიანები, წარმართებს კი თავისი კერპის დღესასწაული ჰქონდათ. წმ. მარკოზ მახარებელი სადღესასწაულო წირვას აღავლენდა, როდესაც ტაძარში კერპთაყვანისმცემლები შეცვივდნენ, შეიპყრეს იგი, მოაბეს თოკი და მიწაზე მიათრევდნენ, მოციქული კი ჰმადლობდა უფალს და ისე განუტევა სული"

[marine]

"უფლის კურთხევით მოციქულმა მათემ უფლისმიერ ბოძებული ჯოხი დარგო ახლადაშენებული ეკლესიის წინ, რომელმაც ყველას თვალწინ გამოიღო შესანიშნავი ნაყოფი და ხის ძირიდან გამოვიდა წყარო, რომელშიც პირს თუ დაიბანდნენ, ყველანი ლამაზდებოდნენ. აქ მონათლა წმიდა მათემ ქალაქის მთავრის - ფულვიანეს ეშმაკეული ცოლ-შვილი, რომელნიც ფიზიკურად და სულიერად გალამაზდნენ. ფულვიანეს ჯერ გაეხარდა ეს ამბავი, მაგრამ როცა მასიურად იწყეს მონათვლა, მაშინ წმიდა მათეს მოკლა გადაწყვიტა და მისი ბრძანებით მიწაზე ლურსმნებით დააკრეს, ფიჩხი დააყარეს და ისე წაუკიდეს მას ცეცხლი. მალე ცეცხლი ვარდად იქცა, წმინდა მათე კი უვნებელი იყო. ფულვიანემ ეს წმიდა მათეს გრძნეულებას დააბრალა, კიდევ დააწყობინა მის ზურგზე ფიჩხი, გოგირდი, კუპრი და წაუკიდა ცეცხლი, გარშემო 12 ოქროს კერპი შემოუწყო. ცეცხლმა დაადნო კერპები, ბოლოდ იქიდან გამოძვრა ცეცხლის გველი და ჩასაყლაპად გამოუდგა მთავარს. მაშინ კი შეეხვეწა ფულვიანე შველას წმიდა მათეს. მან ცეცხლი შერისხა და გველიც გაუჩინარდა. ფულვიანემ დიდი პატივით მოინდომა ცეცხლიდან გამოეყვანა წმიდა მათე, მაგრამ მოციქულმა აღარ ინება, ილოცა და ლოცვაში მიაბარა სული უფალს.

მთავარმა ძვირფასი შესამოსელით შემოსა პატიოსანი და ცეცხლისაგან უვნებლად გადარჩენილი წმიდა მოციქულის გვამი, დაასვენა ოქროს ტახტზე და წარჩინებული კაცების ხელით შეასვენა თავის სასახლეში.

ჯერ კიდევ არ ჰქონდა ჭეშმარიტი სარწმუნოება ფულვიანეს, ამიტომ მან წმიდა მათეს ცხედარი წყალგაუვალი რკინის ჭურჭელში ჩადო და ზღვაში ჩაუშვა, იმ განზრახვით, რომ თუ მათე მოციქული მართლაც ცოცხალი ღმერთის მოციქული იყო, მაშინ ამ ჭურჭელს ზღვა ნაპირზე გამორიყავდა. როცა ეს ჭურჭელი II დღე ნაპირზე იპოვეს, მაშინ კი დიდი სინანული იგრძნო ფულვიანემ და მოინათლა. ნათლობისას უფლის ხმა მოესმა ზეციდან, რომ მათე დაერქმიათ მისთვის"

[marine]

"წმ. იაკობ ალფესის შესახებ არსებობს ცნობა, რომ ის დაბადებიდან წმიდანი იყო, არ სვამდა ღვინოსა და თაფლუჭს, არ ჭამდა ხორცს და ა.შ. მხოლოდ მას ჰქონდა უფლება ელოცა ტაძრის წმიდათა ნაწილში, ბევრჯერ უნახავთ მუხლმოყრილი როგორ ლოცულობდა თავისი ერისათვის. ამიტომ მას მოიხსენიებენ როგორც მართალ იაკობს. ერთ-ერთი გადმოცემით მას უფლის ხორციელი ძმა იმიტომ ეწოდება, რომ როცა მართალი იოსები მემკვიდრეობას ურიგებდა თავის შვილებს, იესოს არცერთმა არ არგუნა ნაკვეთი და მხოლოდ იაკობ უმცროსმა გაუნაწილა თავისი პატარა ნაკვეთი ნაზარეთში.

წმ. იაკობს ისეთი ქადაგებები ჰქონდა, რომ ბევრი ებრაელი მისი ქადაგებებით გახდა ქრისტიანი. ამის გამო იუდეველნი შეშინდნენ, რომ ყველა ებრაელი არ მონათლულიყო ქრისტიანად და ამიტომ გადაწყვიტეს მისი სასწრაფოდ მოკვლა. 62 წელს (ბიბლიურ ენციკლოპედიაში არის 62 წელი, ხოლო სხვაგან არის სხვა თარიღებიც, 49 და 51), წმ. იაკობი გადმოაგდეს ეკლესიის სახურავიდან, ის კი ისევ მაინც ქრისტეს ადიდებდა და უფალს შესთხოვდა თავისი მტრებისთვის ეპატიებია. შემდეგ წმ. მოციქული ქვებით ჩაქოლეს. მისი ხსენებაა 22 ოქტომბერსა და 26 დეკემბერს (ძვ. სტილით)".

[marine]

"III მოგზაურობის დროს ანდრია მივიდა ოსეთამდე. ამის შემდეგ წმ. ანდრიამ შემოიარა საბერძნეთი. ქ. პატრში მან მძიმე ავადმყოფობისაგან განკურნა ქალაქის უფროსის ცოლი და ეპარქის ძმა - ფილოსოფოსი სტრატოკლე, (ზოგჯერ სტრატოკლეს სტრატოკლეოსადაც იხსენიებენ) რომელიც, ქალაქის სხვა მცხოვრებლებთან ერთად, დაუყოვნებლივ მოექცა ქრისტეს რჯულზე. თვითონ ეპარქი, ამ დროს, რომში იყო წასული. დაბრუნების შემდეგ, წმ. ანდრიას მოსთხოვა უარი ეთქვა თავის მრწამსზე. მან, რა თქმა უნდა, უარი შეუთვალა და ეპარქმა წმ. ანდრია საპყრობილეში მოათავსა.

მორწმუნეები, მათ შორის სტრატოკლეც, მივიდნენ წმ. მოციქულის სანახავად, მაგრამ კარები ჩაკეტილი დახვდათ ბოქლომით. ანდრია პირველწოდებულმა ჯვრით მოახდინა სასწაული და გახსნა კარები... მთელი ღამე ერთად ილოცეს, წმ. ანდრიამ სტრატოკლე ეპისკოპოსად აკურთხა, ყველას გამოემშვიდობა და ისევ ჯვრის მადლით ჩაკეტა კარები.

მეორე დღეს, ეპარქმა ეგეატმა იქსისებურ ჯვარზე გაკვრით სიკვდილი მიუსაჯა წმ. ანდრიას. წმ. ანდრია აღელვებულ ხალხს ამშვიდებდა, მისთვის გამზადებულ ჯვარს კი ასეთი სიტყვებით შეხვდა: "ჯვარო, ქრისტეს სხეულით ნაკურთხო, საშინელი იყავი შენ, სანამ ქრისტეს მიაკრავდნენ შენზე, ახლა კი სიხარულითა და აღტაცებით გღებულობთ ჩვენ, მიმიღე მეც, ქრისტეს მოწაფე!"