მოძღვარი პარამეტრები

[Sotiris]

ჩვენში ახლა არსებული პრაქტიკით ნებისმიერ მღვდელს აქვს უფლება იყოს ხელმძღვანელი მრევლის სულიერი ცხოვრებისა, ჩაიბაროს აღსარება, ანუ იყოს მოძღვარი (ამ სიტყვის საკუთრივი მნიშვნელობით). ეს ასე არ არის ბერძნებთან, სადაც მოძღვრობისთვის მღვდელმთავრის მიერ აღსრულებული ქიროტესიაა საჭირო (ე.ი. ჴელთდასხმა, ან კანონისტის საყვარელ ტერმინს თუ გამოვიყენებთ, ხელდება) და არც ყველა მღვდელზეა ეს ქიროტესია აღსრულებული. ბერძნების ლოგიკა ის არის, რომ ყურადღება უნდა ექცეოდეს მღვდლის ასაკს, სულიერ გამოცდილებიას, მოძღვრად ყოფნისთვის საჭირო ნიჭს და ა.შ.

აი რას წერს ე. კოჭლამაზაშვილი (დიდი სინური კურთხევანის რედაქციული თავისებურებანი, თბ., 2002, გვ. 72):

მოძღვარი ამჟამად ყველა მღვდელმსახურს ეწოდება, რადგან ჩვეულებრივი მღვდელმოქმედების გარდა (წირვა, ლოცვა, საეკლესიო წეს-განგებანი) ისინი მოძღვრობასაც ეწევიან (აღსარების მიღება, სულიერი რეკომენდაციების მიცემა ძმათათვის და ა.შ.), ძველად კი მღვდელმსახურისა და მოძღვრის ფუნქციები მკვეთრად იყო გამიჯნული, და ყველა მღვდელმსახური მოძღვარი ვერ გახდებოდა. მღვდლის მოვალეობა იყო მხოლოდ მღვდელმოქმედების აღსრულება, სწავლა-მოძღვრება კი, სულიერი მოძღვრის დონეზე, მის კომპეტენციაში არ შედიოდა. როგორც მონაზონთა, ისე ერისკაცთა კრებულის სულიერი წინამძღვრობისთვის ინიშნებოდა საგანგებო მოძღვარი. მოძღვრად შეირჩეოდა და საგანგებო ჴელთდასხმით დაიდგინებოდა ყოველმხრივ წმიდა და უმანკო მონაზონი, რომელშიც პირადი ცხოვრების უბიწოებასთან შეერთებული იყო უდიდესი განსწავლულობა საღმრთო წერილში, ქრისტიანულ მოძღვრებასა და სჯულის კანონებში. მონასტერში შეიძლებოდა მრავალი მღვდელმონაზონი ყოფილიყო, მოძღვარი კი - მხოლოდ ერთი. ყველა მას აბარებდა აღსარებას. ყველა მისგან იღებდა უტყუარ რჩევა-დარიგებას სულიერი წარმატებისთვის. ამით თავიდან იყო აცილებული ”მრავალმოძღვრება”, იაკობ მოციქულის ანდერძისამებრ - ”ნუ მრავალნი ჰმოძღურით, ძმანო” (იაკ. 3,1).

აქვე შევნიშნოთ, რომ მონასტერში მრავალმოძღვრიანობა აკრძალულია აგრეთვე რუის-ურბნისის კრების მიერ. მე ვერ დავეთანხმები კოჭლამაზაშვილს, რომ მოძღვრად შეიძლება ყოფილიყო მხოლოდ მონაზონი, ეს თეთრი სამღვდელოებისთვის შესაძლებლადაც მიმაჩნია, მაგრამ იმაში კი ვეთანხმები, რომ სავარაუდოდ ადრე ბერძნული პრაქტიკა იმისა, რომ ყველა მღვდელს არ შეეძლო ყოფილიყო მოძღვარი, ჩვენშიც იყო გავრცელებული.

მოძღვრად კურთხევის წესი ჩვენთან მხოლოდ მეჩვიდმეტე საუკუნის ორ ხელნაწერშია შემორჩენილი, Q 658-ში და H 1719-ში, რასაც ის ახსნა აქვს, რომ ამ წესის აღსრულება პატრიარქის პრეროგატივა ყოფილა საქართველოში და შესაბამისად კურთხევანის ყველა ხელნაწერში არავინ შეიტანდა პრაქტიკული გამოუყენებლობის გამო. მომყავს ჴელთდასხმის ამ წესისთვის წამძღვარებული ვრცელი შესავალი კოჭლამაზაშვილის გამოცემის მიხედვით (იხ. იქვე, გვ. 73-74):

მოიყვანონ, რომელსა ეგულებოდის მოძრურად ჴელთდასხმად.

ხოლო ესრეთ ჯერ-არს გამორჩევაჲ, რაჲთა იყოს ყოვლითურთ წმიდა და უმანკო, და ყოვლისა მსოფლიოჲსა საქმისაგან განშორებული, და მოწესე და დაყუდებული, და ერგასის წლისა მიწევნილი, და მეცნიერი ყოველთა წერილთა ძულეთა და ახალთა, და ყოველთა კანონთა სჯულისაჲთა მრავალჟამ წურთილი.

დიდსა ხუთშაბათსა, ოდეს იკურთხეოდეს წმიდაჲ მიჰრონი და შეკრბენ წმიდანი კრებულნი ყოვლით კერძო, მოიყვანონ წინაშე მათსა და მოვიდეს მოძღუარი მისი და მონაზონნი მის უდაბნოჲსანი, რომელსა შინა აღზრდილ იყოს და აღკუეცილ. და რაჟამს მოძღუარმან მისმან წამოს, ვითარმედ ღირს არს და უნაკლულო და ყოვლითა წესითა მისითა დამოძღურად და განკითხვად და წინამძღურად სულთა პირმეტყუელთა, მაშინ მოძღუარმან მისმან დიდსა ხუთშაბათსა შემდგომად ცისკრისა ლოცვისა, აღიყვანოს წმიდასა საკურთხეველსა ზედა, და ორნივე ჴელნი დაუსხნეს წმიდასა ტრაპეზსა ზედა, და თავსა დასდვას წმიდა სახარებაჲ, და წარიკითხნეს თავსა მისსა ზედა ”ხოლო ათერთმეტნი იგი მოწაფენი”, ”პირველითგანი” და ”ანდერძნი” სრულიად, და ასწავოს ყოველივე, ვითარმედ: ”ყოველთათჳს სულთა შენგან განკითხულთა დღესითგან შენ თანა-გაც სიტყჳსგება წინაშე ღმრთისა დღესა მას განკითხვისასა”. და განაკრძალოს ყოველსავე ზედა, რაჲთა არავინ მოწაფეთა მისთაგანი წარწყმდეს, არამედ ყოველთავე ექმნას წინამძღუარ უცთომელ.

ამას მოსდევს საკუთრივ ჴელთდასხმის წესი.

მოკლედ დაწერეთ საკუთარი (არგუმენტირებული) აზრი იმის შესახებ, რა და როგორ უნდა ხდებოდეს.

[marine]

"თუ ღმერთს აწყენინებთ, სულიერი მოძღვრის ლოცვა ღმერთთან შეგარიგებთ, მაგრამ მოძღვრის განაწყენების შემთხვევაში ღმერთთან ვინღა გვიშუამდგომლებს?

ვაჟკაცობა სასულიერო პირის სისუსტეებზე გამოკიდება კი არა, საკუთარი თავის განკითხვაა."

/დეკ. გიორგი სხირტლაძე/

[A.V.M]

,,...სასულიერო პირი ვალდებულია, საკუთარ კათაკმევლებსა და მრევლს იმ ეკლესიის სიმბოლოს მიხედვით უქადაგოს, რომელშიც მსახურობს, რადგან სწორედ ამ პირობით იქნა ის მიღებული სამსახურში. მაგრამ როგორც მეცნიერს, მას სრული თავისუფლება აქვს – მეტიც, მოწოდებულიც კია – ყველა თავისი კარგად აწონილ- დაწონილი და კეთილად განზრახული აზრი როგორც ამ სიმბოლოს შეცდომებისა, ისე რელიგიისა და ეკლესიის საქმეების უკეთ მოწყობის შესახებ საზოგადოებას გაუზიაროს. აქ არაფერია ისეთი, რამაც შეიძლება მისი სინდისი შეაწუხოს. მართლაც, რასაც ის საკუთარი, როგორც ეკლესიის მსახურის, მოვალეობის მიხედვით ასწავლის, მას ის როგორც რაღაც ისეთს წარმოადგენს, რისი სწავლებაც არ შეუძლია საკუთარი ნება-სურვილისამებრ; ის მან უნდა გადმოსცეს როგორც სხვისი მითითებისა და სხვისი სახელის შესაბამისად მოქმედმა. ის იტყვის: ”ჩვენი ეკლესია ამასა და ამას ასწავლის; ესაა საბუთები, რომლებსაც ის იყენებს”. ამის შემდეგ მას საკუთარი მრევლისთვის გამოაქვს ყველა პრაქტიკული სარგებელი იმ დებულებებიდან, რომლებზეც თვითონ მთელი დარწმუნებულობით ხელს ვერ მოაწერდა, მაგრამ რომელთა ქადაგებასაც შეუძლია ხელი მოჰკიდოს, რადგან არაა შეუძლებელი, რომ მათში ჭეშმარიტება იმალებოდეს, ან, ყოველ შემთხვევაში, მათში არაფერი მოინახება შინაგანი რელიგიის საწინააღმდეგო. იმიტომ, რომ რამე ასეთი საწინააღმდეგოს აღმოჩენა თუ დაიჯერა, მაშინ მას არ შეეძლება სინდისიერად შეასრულოს საკუთარი სამსახური და ის უნდა დატოვოს. მაშასადამე, გონების გამოყენება, რომელსაც მღვდელი საკუთარი მრევლის წინაშე მიმართავს, მხოლოდ კერძო გამოყენებაა, რადგანაც, რამდენადაც დიდი არ უნდა იყოს ეს მრევლი, გამოყენება მაინც შინაურობაში ხდება; ამის გათვალისწინებით, მღვდელი არაა თავისუფალი და არც შეიძლება იყოს, რადგან ის სხვის დავალებას ასრულებს. ამის საპირისპიროდ, მეცნიერი – როგორც სასულიერო პირი საკუთარი გონების საჯარო გამოყენებისას, რომელიც ნაწერებით საკუთრივ საზოგადოებას, ანუ მსოფლიოს ესაუბრება – ფლობს შეუზღუდავ თავისუფლებას, გამოიყენოს საკუთარი გონება და საკუთარი სახელით ილაპარაკოს.''
ფრაგმენტი ი. კანტის წერილიდან - ,,რა არის განმანათლებლობა?''

[esre ars cheshmariteba]

როგორ მომენატრეთ ხალხოოო!!! აფხაზ შენ კიდევ არ გიპასუხია ჩემ კითხვაზე?

[G_saxva]

ვახ რა კაცი გამოჩნდა .. სად იყავი ადმენ ხანს? წესერად მოსალმება მაინც დაგეცადა ეგრევე აფხაზს რომ დაეტაკე კითხვაზე არ გიპასუხიაო

[A.V.M]

esre ars cheshmariteba

აფხაზ შენ კიდევ არ გიპასუხია ჩემ კითხვაზე?

რა კაცია , კაკრას მოწყენილობა იყო ფორუმზე და გავერთობით .
(ოღონდ , ამ თემაში არ დამანახოთ ღადაობა)

[esre ars cheshmariteba]

esre ars cheshmariteba


რა კაცია , კაკრას მოწყენილობა იყო ფორუმზე და გავერთობით .
(ოღონდ , ამ თემაში არ დამანახოთ ღადაობა)

არა გურამ რა ღადაობა, მოიცა ერთი თუ ძმა ხარ! აქ ვის გაუგია ღადაობა!!! აქ მე თუ შემოვალ ხოლმე ყოველთვის გმოძღვრავთ ხოლმე , საღადაოდ ნამდვილად არ მცალია . გურამ შენ როგორც გატყობ სულიერად გაზრდილხარ თან დაბრძენებულხარ! კარგია ძმა ეგრე გააგრძელე. რამდენიმე დღეში მეც ჩავერთვები ფორუმში და უახლესი დოგმატებით დავძაბავ სიტუაციას, ასე რომ მოემზადეთ ხალხნო . იესოს ბოლო ჟამის ეკლესია !!!

[marine]

“მოძღვარი თუ მლოცველი და სულიერი ადამიანი იქნება, მრევლი ცხრა მთის იქიდანაც მოვა მასთან“.
/მეუფე იობი/

[marine]

"ცხვრები მწყემსს არ ასამართლებენ, როგორიც უნდა იყოს ის. მღვდლის განკითხვა ნიშნავს, რომ თვითონ ქრისტე განიკითხო. ფრთხილად ამისგან".

/ღირსი მაკარი ოპტელი/

[marine]

"...XIX საუკუნის ბოლო ოცწლეულის გადაგვარებული სამღვდელოება..."

[marine]

"მართალია, სასულიერო პირი მრევლის აღმზრდელი და მასწავლებელია, მაგრამ ისიც ნუ დაგვავიწყდება, რომ მრევლი და სასულიერო პირი ერთმანეთს ზრდიან. ორივე საჭიროებს ღმერთთან მიახლოებას და ცხონებას".

/მღვდელი ლონგინოზ სუარიშვილი/

[marine]

"მამა გერმანე თავისი მოძღვრის მსგავსად, მაღალი ზნეობისა და ასკეტური ცხოვრების მიმდევარი ადამიანი ყოფილა. წირვის დროს მის მიერ წარმოთქმულ ასამაღლებელს სუნთქვასავით გრძნობდნენ ტაძრის კედლები და იქ მდგომი მონასტრის კრებული".

[marine]

"მორჩილება მოძღვრისა თავისებური მოწამეობაა"

"მამა ეგნატე წირვას კი არ ატარებდა, აღავლენდა... მისი გარეგნობაც კი მოკრძალებით განაწყობდა იქ მყოფთ"

[marine]

"ცალი ხელით კვერთხს მიიბჯენდა, ცალში კი ანაფორა ჰქონდა აკალთავებული"

"მამა დავითის ეკლესიის დამხობილ ზარებქვეშ მოჰყვა მისი სპეტაკი სული"

[marine]

"წმინდა იოანე ოქროპირი გვაფრთხილებს: "ვინც შეურაცხყოფს მღვდელს, ის ღვთის შეურაცხყოფამდეც მივა"

[marine]

"მღვდლისთვის უმთავრესია, იცოდეს მღვდლობა, სხვა დანარჩენი მეორეხარისხოვანია. მღვდელს მღვდლობა მიანიჭებს საღვთო ნათელს, მღვდელს ისე არაფერი ეხმარება, როგორც მღვდლობის ცოდნა"

/წმ. ანდრია კრიტელი/

[marine]

"მეუფე [ელისე] ჩემი სულიერი მოძღვარი იყო. აღსარებას მას ვაბარებდი. ერთხელ სიამაყით ვუთხარი, რა ბედნიერებაა, რომ დილით ლოცვებში მოძღვარს ვიხსენიებ და თქვენ ჩემი მოძღვარი ბრძანდებით-მეთქი.

გამიღიმა, - შე გლახა, მარტო დილით მიხსენიებო? მე სულ გიხსენიებ, მარტო შენ კი არა, ყველასო"

/დეკ. გიორგი გუგუშვილი/

[marine]

"ადამიანებისაგან ხშირად გვსმენია - "უფლის მწამს, მაგრამ მღვდლის არა"-ო და საშინელი არგუმენტები მოჰყავთ. თუკი ასეთ ადამიანებს ღვთისმსახურის არ სწამთ, რომელსაც თვალით ხედავენ, უფლისას როგორ ირწმუნებენ, როცა მას ვერ ხედავენ, განა ამით შეურაცხყოფას არ აყენებს მას?"

[marine]

"დღევანდელ მქადაგებლებს, მოციქულების მსგავსად, ევალებათ, ადამიანებს ის უცნობი ღმერთი დაანახონ, რომლისაც სწამთ, მაგრამ არ იციან, როგორ ადიდონ და ემსახურონ.

დასაწყისი ყოველთვის მტკივნეულია, ვინაიდან ეკლესია ჩირქის დაწრეტას გვთხოვს სხეულიდან.

წლების განმავლობაში დანაგვიანებული სული ერთ წამში ვერ მიიღებს სულიწმინდას.

განწმენდა სჭირდება მადლის მომუშაკებას.

უფალმა გული ისე გაგვიფხვიეროს, რომ სიყვარულის ვარდი მუდმივად ამოდიოდეს!"

/მღვდელ-მონაზონი ანდრია (სარია)/

[marine]

"1) ღრმა რწმენა, რომ მოძღვრება, რომელსაც ქადაგებენ ჭეშმარიტებაა.
2) სრული თანხვედრა სიტყვასა და საქმეს შორის.
3) ჭეშმარიტი ქრისტიანული სიყვარული მსმენელისადმი.

ამ სამმა რამემ განაპირობა მოციქულთა წარმატება.

ეს სამი პირობა უნდა იყოს ყველა დროის მქადაგებლის სახელმძღვანელო პრინციპიც"

[marine]

"აღთქმასა და კანონებს ნუ იტვირთავთ თქვენით, მოძღვრის კურთხევის გარეშე, რომლის რჩევით ერთი მეტანიაც კი მეტი სარგებლის მომტანია, ვიდრე თვითნებური ათასი"

/ღირსი ანტონი/