IPB

სტუმარს სალამი ( შესვლა | დარეგისტრირება )

საეკლესიო ბიბლიოთეკა

3 გვერდი V < 1 2 3 >  
Reply to this topicStart new topic
> ქართული ნუმიზმატიკა, ქართველი მეფეებისა და დამყრობლების საქართველოში მოჭრილი მონეტები
marine
პოსტი Aug 6 2007, 03:59 PM
პოსტი #21


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 57,548
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



1829 წელი, ნიკოლოზ I-ის დროს მოჭრილი აბაზი:

IPB-ს სურათი


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
LOVEGAME
პოსტი Aug 7 2007, 02:36 AM
პოსტი #22


Newbie
*

ჯგუფი: Members
პოსტები: 30
რეგისტრ.: 11-July 07
წევრი № 2,438



Lenus
ზემოთ სულ პირველ სურათზე გიწერია "კოლხური თეთრი,ასოებით" ხომ ვერ მეტყოდი რომელ დამწერლობას განეკუთვნება ეგ ასოები?
200 ლარიანი კუპიურაზე უკანა მხარეს 200 ლარის ქვემოთ აფსუას ენაზე წერია,ასევე წერია ქართულად სოხუმი აფხაზეთი და გვერძე აფსუურად იგივე არის ჩემის აზრით გამეორებული. ძალზედ საინტერესოა რატომ გაჩნდა აფსუური წარწერები ჩვენს ბანკნოტებზე.


--------------------



მე მძულს თქვენი აზრები, მაგრამ იძულებული ვარ პატივი გცეთ თქვენ!!!
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
Lenus
პოსტი Aug 7 2007, 07:57 AM
პოსტი #23


ექს-მტყუან-მოდერატორი ;)
***

ჯგუფი: Members
პოსტები: 1,446
რეგისტრ.: 9-March 07
წევრი № 1,315



-------------


--------------------
"ქართველმან კაცმან თავი თვისი უნდა ამსგავსოს მგელსა და მტრის ჯარი კი ცხვრისა ფარასა და ეგრეთ შეერიოს მტრის ჯარსა, ვითარცა მგელი ცხვრის ფარასა..." (ლუარსაბ I)

აუწვდომელს ნუ აწუდები, გარდასულსა ნუ ინანი და რომელი შენთვის არა გინდეს ბოროტი, სხუასა ნუ უზამ და სცხონდე!
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Aug 8 2007, 10:00 AM
პოსტი #24


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 57,548
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



გიორგი XII-ის დროს მოჭრილი აბაზი:

IPB-ს სურათი

ერეკლე II-ის დროს მოჭრილი აბაზი:

IPB-ს სურათი

IPB-ს სურათი


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Aug 9 2007, 10:33 AM
პოსტი #25


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 57,548
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



კოლექცია 1898 წლიდან 1991 წლამდე:

http://numismatics.nu.funpic.de/index.files/Page2122.htm


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
catherina_10
პოსტი Oct 24 2007, 05:05 PM
პოსტი #26


Member
**

ჯგუფი: Members
პოსტები: 847
რეგისტრ.: 2-May 07
წევრი № 1,816



საქართველო, კერძოდ კი კოლხეთი, სამონეტო საქმის ერთ-ერთი უძველესი კერაა მსოფლიოში. ფულის მიმოქცევა და ვერცხლის მონეტების მოჭრა აქ ძვ. წ. VI-V საუკუნეებში იწყება. ეს უძველესი სამონეტო ჯგუფი სამეცნიერო ლიტერატურაში „კოლხური თეთრის“ სახელითაა ცნობილი. მონეტების მაღალმხატვრული დონე ტოლს არ უდებს იმდროინდელი ცივილიზებული სამყაროს მოწინავე ქვეყნების ნუმიზმატიკურ ძეგლებს. სტილისტურ-ტექნიკური თვალსაზრისით კი შეინიშნება მათი განსაკუთრებული მსგავსება ძვ. წ. VI საუკუნის შუა ხანების მილეტურ მონეტებთან, რადგან კოლხური ფული ქალაქ ფაზისში (ფოთი) – მილეტელთა ახალშენში იჭრებოდა.

კოლხური თეთრის აბსოლუტური უმრავლესობა აღმოჩენილია დასავლეთ საქართველოში: ჩრდილოეთით ქ. სოხუმიდან, სამხრეთით – მდინარე ჭოროხის შესართავამდე, და შავი ზღვის სანაპიროდან ლიხის ქედამდე. კოლხური თეთრი მცირე მასშტაბით საქართველოს ფარგლებს გარეთაც გადიოდა.

ქალაქ ფაზისის სამონეტო პროდუქციაში შესაძლებელია რვა ტიპის გამოყოფა:

· პირველი ტიპი (ლომის თავი/პეგასი) სამჯერ მაინც არის გამოყენებული. ფაზისში იჭრებოდა მილეტური (13 გრ.), ეგინური (12,7 გრ.) და სპარსული (10,4 გრ.) სისტემების სტატერები;

· მეორე ტიპი (ჰერმაფროდიტი ლომი/მუხლმოდრეკილი ხარისთავიანი ქალი) გამოყენებულია ორჯერ: ერთხელ სპარსული სისტემის სტატერისათვის (რემედიუმი/წონის მერყეობა – 10-11,4 გრ.) და მეორედ – ატიკური სისტემის დიდრაქმისათვის (რემედიუმი – 7,9-9,4 გრ.);

· მესამე ტიპსაც (ქალის არქაული თავი/ქალის იდენტური თავები) ასეთი ქარგა მიესადაგება. 9,6 გრ., 9,9 გრ., 10,4 გრ. წონის ცალები სპარსულ სისტემას განეკუთვნება; 8,7 გრ., 9,2 გრ. წონის – ატიკურ სისტემას;

· მეოთხე ტიპის (ქალის არქაული თავი/ხარის თავები) წონითი მონაცემები არ მოგვეპოვება;

· მეხუთე ტიპი (ლომის თავი/ხარის თავი) სიკლია (5,5 გრ.);

· მეექვსე (ლომის თავი/ძუ ლომის პროტომა) – ატიკური ჰემიდრაქმა (რემედიუმი – 1,7-2,6 გრ.);

· მეშვიდე (ქალის არქაული თავი/ხარის თავი) იგივეა (რემედიუმი – 1,2-2,6 გრ.);

· მერვე (ქალის არქაული თავი/წერო) – უკნინესი ნომინალი ჰემიტეტარტემორიონია.

ყველა ტიპი, გარდა მეშვიდესი, რომლის რამდენიმე ათასი ცალი არსებობს, წარმოდგენილია მცირე რაოდენობის ეგზემპლარებით. მონეტათა ტიპების უმრავლესობა ძვ. წ. V საუკუნეში მოიჭრა (ძვ. წ. 494 (?) წლის შემდგომ), მეშვიდე ტიპის ემისია კი ძვ. წ. III საუკუნეშიც გრძელდებოდა.



წიგნიდან „ფული საქართველოში“, საქართველოს ეროვნული ბანკის II გამოცემა, 2003 წ. მეორე გადამუშავებული გამოცემის ავტორები: თედო დუნდუა, გიორგი დუნდუა, ნიკო ჯავახიშვილი, ანა ერისთავი. ავტორები: იულონ გაგოშიძე, მერი ანთაძე, ციალა ღვაბერიძე, მედეა წოწელია, თინათინ ქუთელია, მედეა შეროზია


IPB-ს სურათი


IPB-ს სურათი


IPB-ს სურათი


IPB-ს სურათი


IPB-ს სურათი


IPB-ს სურათი


IPB-ს სურათი


ნახევარდრაქმა. II ტიპი. ვერცხლი. კოლხეთი. ძვ. წ. V-III სს. 1,61 გრ. 11 მმ. შუბლი: ქალის არქაული თავი ხაზოვან რკალში.

IPB-ს სურათი


ნახევარდრაქმა. II ტიპი. ვერცხლი. კოლხეთი. ძვ. წ. V-III სს. 1,61 გრ. 11 მმ. შუბლი: ქალის არქაული თავი ხაზოვან რკალში. ზურგი: ხარის თავი და ორი ბერძნული ასო.

IPB-ს სურათი
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
catherina_10
პოსტი Oct 25 2007, 02:49 PM
პოსტი #27


Member
**

ჯგუფი: Members
პოსტები: 847
რეგისტრ.: 2-May 07
წევრი № 1,816



კოლხეთი ელინისტურ ხანაში. ძვ. წ. IV-I საუკუნეები

ბერძნული და აღმოსავლური ცივილიზაციების სინთეზი, რომელიც ელინიზმის სახელით არის ცნობილი, ალექსანდრე მაკედონელისა (ძვ. წ. 336-323 წწ.) და მისი დიადოხების იმპერიების წიაღში იღებს სათავეს. ალექსანდრე მაკედონელმა შემოიღო ახალი ფულადი სისტემა, რომელიც, ძირითადად, ოქროზე იყო ორიენტირებული. ამ პერიოდში შეიცვალა მონეტის გარეგნული სახე და სტრუქტურა – მასზე მეფის პორტრეტსა და სახელის აღმნიშვნელ წარწერას ათავსებენ.

მსოფლიო სამონეტო ბაზარი ალექსანდრე მაკედონელის ფულმა – ოქროს სტატერმა და ვერცხლის ტეტრადრაქმამ დაიპყრო. მოგვიანებით შავი ზღვისპირეთის ქვეყნებში ასეთივე პოპულარული იყო მისი ერთ-ერთი პოლიტიკური მემკვიდრის, თრაკია-მაკედონიის მეფის ლისიმაქეს (ძვ. წ. 306-282 წწ.) სტატერები. ეს საფასეები მთელი ელინისტური სამყაროს ფულადი მიმოქცევის საფუძველს წარმოადგენდა.

ცივილიზებული მსოფლიოს ყველა აღნიშნული ცვლილება, ცხადია, საქართველოსაც შეეხო. ელინისტური ხანის დასაწყისში შეწყდა კოლხური თეთრის ემისია და ის თანდათანობით გაქრა მიმოქცევიდან. მისი ადგილი ალექსანდრე მაკედონელისა და ლისიმაქეს სახელით მოჭრილმა ოქროს სტატერებმა დაიმკვიდრა. მოგვიანებით სამონეტო ბაზარზე ორიგინალური სტატერების დეფიციტმა და ეკონომიკურმა კრიზისმა მათი ადგილობრივი მინაბაძების გაჩენა გამოიწვია. საქართველოს ტერიტორიაზე გავრცელებული ალექსანდრესა და ლისიმაქეს ტიპის სტატერების ადგილობრივი მინაბაძები ძვ. წ. II-ახ. წ. I საუკუნეებში უნდა იყოს მოჭრილი. ორივე მათგანი ისტორიული კოლხეთისა და იბერიის ტერიტორიაზეა აღმოჩენილი. მათ შორის ყველაზე ადრეული, რომელიც ძვ. წ. II საუკუნით თარიღდება, კოლხეთის მეფის აკას სახელით არის მოჭრილი. ასეთი მონეტა მხოლოდ ორ ცალადაა ცნობილი და ორივე მათგანი კოლხეთის ტერიტორიაზეა ნაპოვნი.

ძვ. წ. II საუკუნის ქართული ნუმიზმატიკის ნიმუშად არის მიჩნეული კოლხეთის მეფის სავლაკის მიერ მოჭრილი ვერცხლისა და სპილენძის მონეტები, რომელთაგან სულ რვა ცალია ცნობილი.

ძვ. წ. II-I საუკუნეებში შავი ზღვისპირა ქალაქ დიოსკურიაში (სოხუმი) იჭრებოდა სპილენძის საქალაქო მონეტა, რომელზეც ქალაქის ეპონიმების, ტყუპი ძმების – დიოსკურების ქუდებია გამოსახული. მონეტების წონა 1,3 გრამიდან 6,14 გრამამდე მერყეობს, რაც იძლევა ვარაუდის საფუძველს, რომ დიოსკურიაში რამდენიმე ნომინალს (ხალკი, დიხალკი, ტეტრახალკი) უშვებდნენ.

ძვ. წ. 65 წელს ქართლში (იბერია) პომპეუსის მხედართმთავრობით რომაელთა ჯარი შეიჭრა. პომპეუსთან დამარცხების შემდეგ ქართლის მეფე არტაგი იძულებული შეიქნა „რომაელთა მეგობრად და მოკავშირედ“ ეცნო თავი. შემდგომში პომპეუსი კოლხეთში გადავიდა.

ძვ. წ. 63 წელს პომპეუსმა ქვეყნის მმართველად დანიშნა ვინმე არისტარქე, რომელსაც ბერძნულ-რომაული წერილობითი წყაროები მეფედ მოიხსენიებს. ცნობილია არისტარქე კოლხის სახელით ძვ. წ. 52-51 წლებში მოჭრილი ვერცხლის დრაქმა, რომლის სულ ექვსმა ეგზემპლარმა მოაღწია ჩვენამდე. მონეტის შუბლზე გამოსახულია სხივოსან-გვირგვინოსანი ჰელიოსი პომპეუსის სახის ნაკვთებით, ზურგზე კი ქალღმერთი ტიხე (ფორტუნა). ვარაუდობენ, რომ ამ მონეტის ემისია ფაზისის ზარაფხანაში წარმოებდა. ცოტა უფრო ადრე, ძვ. წ. 84 წელს, კოლხეთის მეფემ, პონტოს მეფის მითრიდატე VI ევპატორის შვილმა, მითრიდატე ფილადელფოს ფილოპატორმა ვანში (სურიონი) მოჭრა ვერცხლისა და სპილენძის მონეტები ლოტოსის ყვავილისა და რვაქიმიანი ვარსკვლავის გამოსახულებით.

არისტარქეს მმართველობის დასრულების შემდეგ კოლხეთი რომის ვასალური პონტოს სამეფოს დაქვემდებარებაში მოექცა. ახ. წ.

63 წელს რომის იმპერატორმა ნერონმა პონტოს სამეფო, და მასთან ერთად კოლხეთი, რომის პროვინციად გამოაცხადა, რამაც შესაბამისი ასახვა ჰპოვა ქვეყნის სამონეტო ბაზარზე. ფულის მიმოქცევის თვალსაზრისით, კოლხეთი სამ რეგიონად დაიყო: შავი ზღვის სანაპირო ზოლში, რომელიც რომაელთა რეალურ კონტროლს ექვემდებარებოდა, ფულადი მიმოქცევის საფუძველი კაპადოკიის კესარიასა და ტრაპეზუნტში მოჭრილი მონეტები გახდა, ცენტრალურ კოლხეთში – კაპადოკიური ვერცხლი, არგვეთი კი ქართლის სამეფოს შემადგენლობაში მოექცა და, შესაბამისად, მისი სამონეტო ბაზარიც იბერიისას დაემსგავსა. ტრაპეზუნტთან დაკავშირებით უნდა აღინიშნოს, რომ ეს მხარე, გარკვეულწილად, ქართველური სამყაროს ნაწილი იყო და ის I-III საუკუნეებში მონეტების ემისიას მკვეთრად გამოხატული ადგილობრივი რელიგიური ტიპებით ახორციელებდა. აქ მოჭრილი ფული იკონოგრაფიულად წმინდა ელინური არ ყოფილა – ტრაპეზუნტის მუნიციპალურ სპილენძის მონეტებზე გამოსახული მისტიკური მხედარი წმ. გიორგის იკონოგრაფიის პროტოტიპია.



წიგნიდან „ფული საქართველოში“, საქართველოს ეროვნული ბანკის II გამოცემა, 2003 წ. მეორე გადამუშავებული გამოცემის ავტორები: თედო დუნდუა, გიორგი დუნდუა, ნიკო ჯავახიშვილი, ანა ერისთავი. ავტორები: იულონ გაგოშიძე, მერი ანთაძე, ციალა ღვაბერიძე, მედეა წოწელია, თინათინ ქუთელია, მედეა შეროზია





სტატერი. ოქრო. ალექსანდრე მაკედონელი (ძვ. წ. 336-323 წწ.). 8,59 გრ. 19 მმ. შუბლი: ქალღმერთი ათენა.
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Oct 25 2007, 02:50 PM
პოსტი #28


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 57,548
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



catherina_10

დიდი მადლობა, ეკატერინე, საინტერესო მასალისათვის smile.gif 2kiss.gif


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
catherina_10
პოსტი Oct 25 2007, 03:11 PM
პოსტი #29


Member
**

ჯგუფი: Members
პოსტები: 847
რეგისტრ.: 2-May 07
წევრი № 1,816



IPB-ს სურათი


სტატერი. ოქრო. ალექსანდრე მაკედონელი (ძვ. წ. 336-323 წწ.). 8,59 გრ. 19 მმ. შუბლი: ქალღმერთი ათენა.

IPB-ს სურათი


სტატერი. ოქრო. ალექსანდრე მაკედონელი (ძვ. წ. 336-323 წწ.). 8,59 გრ. 19 მმ. ზურგი: ფრთოსანი ნიკე. ბერძნული მონოგრამა და ზედწერილი: „ალექსანდრესი“.

მარინე მადლობა რისთვის, რაც შემიძლია ის მაინც გავაკეთო wub.gif

IPB-ს სურათი


ალექსანდრე მაკედონელის ტიპის სტატერის მინაბაძი. ოქრო. ძვ. წ. II-ახ. წ. I სს. 2,38 გრ. 15/16 მმ. შუბლი: ადამიანის სქემატური პროფილი და წერტილები.

IPB-ს სურათი


ალექსანდრე მაკედონელის ტიპის სტატერის მინაბაძი. ოქრო. ძვ. წ. II-ახ. წ. I სს. 2,38 გრ. 15/16 მმ. ზურგი: ღვთაება ნიკეს სქემატური გამოსახულება და წერტილები წარწერის ნაცვლად.

IPB-ს სურათი


ალექსანდრე მაკედონელის ტიპის სტატერის მინაბაძი. ოქრო. ძვ. წ. II-ახ. წ. I სს. 3,66 გრ. 17/18 მმ. შუბლი: ადამიანის სქემატური პროფილი და ოთხი წერტილი.

IPB-ს სურათი


ალექსანდრე მაკედონელის ტიპის სტატერის მინაბაძი. ოქრო. ძვ. წ. II-ახ. წ. I სს. 3,66 გრ. 17/18 მმ. ზურგი: ღვთაება ნიკეს სქემატური გამოსახულება და წერტილები.
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
catherina_10
პოსტი Oct 25 2007, 03:57 PM
პოსტი #30


Member
**

ჯგუფი: Members
პოსტები: 847
რეგისტრ.: 2-May 07
წევრი № 1,816



IPB-ს სურათი


სტატერი. ოქრო. ლისიმაქე (ძვ. წ. 306-282 წწ.). თრაკია-მაკედონიის მეფე. 8,52 გრ. 20 მმ. შუბლი: ალექსანდრე მაკედონელის პორტრეტი დიადემითა და ამონის რქით.

IPB-ს სურათი


სტატერი. ოქრო. ლისიმაქე (ძვ. წ. 306-282 წწ.). თრაკია-მაკედონიის მეფე. 8,52 გრ. 20 მმ. ზურგი: ათენა პალადა. მარცხენა ხელში შუბი უჭირავს და ეყრდნობა ფარს. გაწვდილ მარჯვენა ხელზე დგას ქალღმერთი ნიკე. ნიკეს ქვემოთ ფრინველია. ბერძნული ზედწერილი: „მეფე ლისიმაქესი“.

IPB-ს სურათი


ალექსანდრე მაკედონელის ტიპის სტატერის მინაბაძი. ოქრო. 2,58 გრ. 17 მმ. შუბლი: ადამიანის უკიდურესად სქემატური პროფილი.

IPB-ს სურათი


ალექსანდრე მაკედონელის ტიპის სტატერის მინაბაძი. ოქრო. 2,58 გრ. 17 მმ. ზურგი: ღვთაება ნიკეს სქემატური გამოსახულება.

იბერიის სამეფოს სამონეტო ბაზარი. ძვ. წ. III-ახ. წ. IV საუკუნეები

ქართლის სამეფოში, ანუ იბერიაში სამონეტო საქმის დასაწყისად უნდა ჩაითვალოს კლარჯეთის მამასახლისის ბაგრატ ბივრატის ძის (ძვ. წ. III საუკუნის შუახანები) ვერცხლის ფული არამეული წარწერებით. აქ ძვ. წ. II საუკუნემდე, კოლხეთისაგან განსხვავებით, სამონეტო მიმოქცევა შედარებით სუსტად იყო განვითარებული – აღმოსავლეთ საქართველოში კოლხური თეთრის, ალექსანდრე მაკედონელისა და ლისიმაქეს სტატერების მხოლოდ ერთეული ცალებია აღმოჩენილი. ძვ. წ. II-ახ. წ. III საუკუნეებში კი ქართლის სამეფოს ფულადი მიმოქცევის საფუძველი, ძირითადად, რომაული და პართული მონეტები იყო.

იბერიის სამონეტო ბაზარზე პართული ვერცხლის ფულის ნიშნების – დრაქმების შემოსვლა ძვ. წ. II საუკუნიდან დაიწყო და განსაკუთრებით ინტენსიური ძვ. წ. I საუკუნეში გახდა. ამავე პერიოდიდან ჩაერთო მიმოქცევაში რომაული რესპუბლიკური დენარებიც. ახ. წ. I საუკუნიდან კი იბერიის ფულად მიმოქცევაში წამყვან ადგილს ოქტავიანე ავგუსტეს (ძვ. წ. 27-ახ. წ. 14 წწ.) ძვ. წ. 2-ახ. წ. 4 წლებში მოჭრილი ვერცხლის დენარი იკავებს, რომელიც პართიის მეფის გოტარზეს (40/41-51 წწ.) დრაქმებთან ერთად ახ. წ. III საუკუნის ჩათვლით ბრუნავს. სავარაუდოდ, განსაკუთრებული პოპულარობით სწორედ ეს მონეტები სარგებლობდა, თუმცა, საქართველოში ასევე დიდი რაოდენობითაა აღმოჩენილი I-III საუკუნეების რომის თითქმის ყველა იმპერატორის სახელით მოჭრილი საფასეები.

I საუკუნის მეორე ნახევრიდან იბერიის სამონეტო ბაზარზე მიმოიქცევა რომაული ოქროს ფული – აურეუსი, რომელიც II საუკუნესა და III საუკუნის პირველ ნახევარში ქართლში მსხვილი სავაჭრო გარიგებების დროს ანგარიშსწორების ძირითად საშუალებად იქცა.

III საუკუნის მეორე ნახევრიდან რომის იმპერია ძლიერმა პოლიტიკურმა და ეკონომიკურმა კრიზისმა მოიცვა, რის შედეგადაც შეიზღუდა ქართლში რომაული საფასეების, კერძოდ კი აურეუსების შემოსვლა.

იბერიის სამონეტო ბაზარზე ფულის ნიშნების დეფიციტმა და სოციალურ-ეკონომიკურმა კრიზისმა რომაული მონეტების ადგილობრივი მინაბაძების გაჩენა გამოიწვია. III საუკუნის იბერიაში იჭრებოდა როგორც ვერცხლის დენარების, ისე ოქროს აურეუსების მინაბაძები. ვარაუდობენ, რომ ემისიას სისტემური ხასიათი უნდა ჰქონოდა.

III საუკუნეში წინა აზიის პოლიტიკურ ასპარეზზე გამოჩნდა პართიაზე ბევრად უფრო მძლავრი ახალი ირანული სახელმწიფო – სასანიანთა სპარსეთი, რომელმაც კავკასიის პოლიტიკური და ეკონომიკური მდგომარეობა მნიშვნელოვნად შეცვალა. ვერცხლის მაღალხარისხოვანმა სასანურმა მონეტამ თანდათანობით დაიპყრო აღმოსავლეთ საქართველოს სამონეტო ბაზარი.



წიგნიდან „ფული საქართველოში“, საქართველოს ეროვნული ბანკის II გამოცემა, 2003 წ. მეორე გადამუშავებული გამოცემის ავტორები: თედო დუნდუა, გიორგი დუნდუა, ნიკო ჯავახიშვილი, ანა ერისთავი. ავტორები: იულონ გაგოშიძე, მერი ანთაძე, ციალა ღვაბერიძე, მედეა წოწელია, თინათინ ქუთელია, მედეა შეროზია





IPB-ს სურათი


დრაქმა. ვერცხლი. ოროდ II (ძვ. წ. 57-38/37 წწ.). პართიის მეფე. 3,15 გრ. 21 მმ. შუბლი: ოროდ II დიადემით.

IPB-ს სურათი

დრაქმა. ვერცხლი. ოროდ II (ძვ. წ. 57-38/37 წწ.). პართიის მეფე. 3,15 გრ. 21 მმ.ზურგი: ტახტზე მჯდომი არშაკ I, ხელში მშვილდით. მშვილდის ქვემოთ მონოგრამა. დამახინჯებული ბერძნული ზედწერილი: „მეფეთა მეფის არშაკისა, კეთილმოქმედისა, სამართლიანისა, დამხმარისა, ბერძენთა მოყვარულისა
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
მარიამი
პოსტი Oct 25 2007, 03:59 PM
პოსტი #31


+ + +
***

ჯგუფი: Senators
პოსტები: 12,615
რეგისტრ.: 23-July 06
მდებარ.: თბილისი
წევრი № 6



ცნობისთვის შემიძლია გითხრათ, რომ ეროვნულ ბანკთან ფუნქციონირებს ძალიან ლამაზად მოწყობილი "ფულის მუზეუმი". სადაც ეს ყველაფერი "ცოცხლად" შეგიძლიათ დაათვალიეროთ.


--------------------
ნუ მივატოვებთ ერთმანეთს, როცა ერთმანეთს ვჭირდებით...
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
catherina_10
პოსტი Oct 25 2007, 04:02 PM
პოსტი #32


Member
**

ჯგუფი: Members
პოსტები: 847
რეგისტრ.: 2-May 07
წევრი № 1,816



IPB-ს სურათი

დრაქმა. ვერცხლი. გოტარზე (40/41-51 წწ.). პართიის მეფე. 3 გრ. 20/23 მმ. შუბლი: გოტარზე დიადემით
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
ნათია
პოსტი Oct 25 2007, 04:03 PM
პოსტი #33


Miss invisible
***

ჯგუფი: მოდერატორ-ფინანსისტი
პოსტები: 18,669
რეგისტრ.: 28-February 07
წევრი № 1,224



ნუმიზმატიკური ცნობარი


--------------------
პატიოსნება ჩვენი დროის ჭეშმარიტი არისტოკრატიზმია!
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
catherina_10
პოსტი Oct 25 2007, 04:08 PM
პოსტი #34


Member
**

ჯგუფი: Members
პოსტები: 847
რეგისტრ.: 2-May 07
წევრი № 1,816



მარიამი
ზუსტად ეროვნული ბანკის საიტიდან გადმომაქვს ეს მასალა, თუ შეგიძლია თვითოს საიტის ლინკი რომ დადო ძალიან კარგი იქნება, მე არ ვიცი როგორ უნდა და ასე სათითაოდ გადმომაქვს და ვცოდვილობ
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
catherina_10
პოსტი Oct 25 2007, 05:26 PM
პოსტი #35


Member
**

ჯგუფი: Members
პოსტები: 847
რეგისტრ.: 2-May 07
წევრი № 1,816



http://www.nbg.gov.ge/NbgCentralNavigation...a-GE&ItemID=973

http://www.nbg.gov.ge/NbgCentralNavigation...-GE&ItemId=1059

http://www.nbg.gov.ge/NbgCentralNavigation...a-GE&ItemID=973
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Nov 4 2020, 10:28 PM
პოსტი #36


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 57,548
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"დამპყრობელი არაბები საქართველოში VIII საუკუნიდან თავის მონეტას ჭრიდნენ, რაც ფულზე მოთხოვნილებას ადასტურებს. VIII-IX საუკუნეებში აღმოსავლეთ საქართველოში ძირითადად არაბული მონეტა იყო მიმოქცევაში, ხოლო დასავლეთ საქართველოში - ბიზანტიური. X საუკუნის II ნახევრიდან ბიზანტიური სპილენძის მონეტები უკვე აღმოსავალეთ საქართველოშიც გვხვდება. ასევე ჩნდება დავით დიდი კურაპალატისა და ბაგრატ მესამის მონეტებიც. სხვადასხვა მონეტების ბრუნვა ეკონომიკური ურთიერთობების განვითარებას და ეკონომიკური ცხოვრების აღმავლობას ადასტურებს."

/"კარიბჭე" N11, 2020, გვ.13/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Feb 26 2022, 09:33 PM
პოსტი #37


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 57,548
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"გურგენი საკმაოდ ძლიერი მმართველია, მისი სახელითაა მოჭრილი პირველი ეროვნული მონეტა ქართული ზედწერილით, რაც აშკარად გამოხატავს მის, როგორც სუვერენული სახელმწიფოს მმართველის პრეტენზიას".

/აკად. მარიამ ლორთქიფანიძე, აკად. დავით მუსხელიშვილი, აკად. როინ მეტრეველი
"საქართველოს ისტორია IV საუკუნიდან XIII საუკუნემდე" ტომი II, გვ.85/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Feb 28 2022, 05:25 PM
პოსტი #38


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 57,548
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"როცა არაბთა ბატონობა საბოლოოდ შესუსტდა (X საუკუნის დამლევი), საქართველომ გარკვეული ურთიერთობა დაამყარა ბიზანტიასთან. ამან ქართულ მონეტაზეც პოვა ასახვა, მონეტაზე გაქრა მუსლიმური ნიშნები და მისი ადგილი ქრისტიანულმა ემბლემამ, ჯვარმა ან კიდევ ღვთისმშობლის გამოსახულებამ დაიკავა. ძირითადი წარწერები ქართულია და შეიცავს არა მარტო მეფეთა სახელებს, არამედ მათ ბიზანტიურ ტიტულებსაც. ხაზგასმულია ის გარემოებაც, რომ იმდროინდელი მონეტა მხოლოდ ვერცხლისაა. მაგალითად, ასეთებია: დავით კურაპალატის, ბაგრატ მეოთხის, გიორგი მეორის, დავით აღმაშენებლის მონეტები".

/აკად. მარიამ ლორთქიფანიძე, აკად. დავით მუსხელიშვილი, აკად. როინ მეტრეველი
"საქართველოს ისტორია IV საუკუნიდან XIII საუკუნემდე" ტომი II, გვ.403/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Mar 7 2022, 12:45 PM
პოსტი #39


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 57,548
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"ჩვენ გვაქვს უაღრესად საინტერესო ცნობა III ს-ში ასევე ფასისში არსებული არტემიდეს ტაძრის შესახებ. იგი ეკუთვნის აპოლონისა და ზოსიმეს. ამგვარად, დასტურდება აპოლონისა და არტემიდეს ტაძრები და მათ კულტი ფასისში. მაგრამ იქნებ მათი დედის - ლეტოს კულტიც? ცნობილია, რომ ამ ე.წ. აპოლინარულ ტრიადას თაყვანს სცემდნენ ფასისის მეტროპოლიაში, მილეტში. ამ თვალსაზრისით, განსაკუთრებულ ყურადღებას იქცევს ფასისის მახლობლად აღმოჩენილი, იკონოგრაფიული თვალსაზრისით სრულიად უნიკალური მონეტები, დღეს ოცამდე ნიმუშით წარმოდგენილი. შუბლზე ქალის თავის გამოსახულებაა, ზურგზე - ადამიანის ორი თავია - აპოლონისა და არტემიდესათვის დამახასიათებელი იკონოგრაფიული ნიშნებით. ვვარაუდობთ, რომ შესაძლოა ამ მონეტებზე აპოლინარული ტრიადაა წარმოდგენილი: ლეტო, აპოლონი და არტემიდე".

/საქართველოს ისტორიის პალიტრა, "ძველი ქართული ცივილიზაციის სათავეებთან", გვ.355/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Jun 8 2022, 09:34 PM
პოსტი #40


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 57,548
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"XIII-XV საუკუნეებში ქართველები აქტიურად მონაწილეობდნენ შავიზღვისპირეთის ვაჭრობაში. ამ დროს ამ რეგიონში, ძირითადად, ტრაპიზონული მონეტები - ასპრები - იხმარებოდა. ამიტომ საქართველოს ხელისუფლებამ დაიწყო ტრაპიზონული ასპრების მსგავსი მონეტების მოჭრა, რათა ქართველებს შავიზღვისპირეთის იტალიურ კოლონიებთან ვაჭრობა გაადვილებოდათ. ასეთ მონეტებს ჩვენი წინაპრები კირმანეულს უწოდებდნენ".

/საქართველოს ისტორიის პალიტრა, "ზღვაოსნობა საქართველოში", გვ. 213/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post

3 გვერდი V < 1 2 3 >
Reply to this topicStart new topic
ამ თემას კითხულობს 1 მომხმარებელი (მათ შორის 1 სტუმარი და 0 დამალული წევრი)
0 წევრი:

 



მსუბუქი ვერსია ახლა არის: 28th March 2024 - 02:14 PM

მართლმადიდებლური არხი: ივერიონი

ფორუმის ელექტრონული ფოსტა: იმეილი