ზვიად გამსახურდიას მოღვაწეობა პარამეტრები

[bimo1]

ბიოგრაფია

დაიბადა თბილისში, ქართველი მწერლისა და საზოგადო მოღვაწის, აკადემიკოს კონსტანტინე გამსახურდიას და მირანდა ფალავანდიშვილის ოჯახში. დაამთავრა თბილისის 47-ე საშუალო სკოლა (1957) და თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის დასავლეთ ევროპის ენებისა და ლიტერატურის ფაკულტეტი ინგლისური ლიტერატურის სპეციალობით (1962). ჰყავდა ორი მეუღლე და სამი შვილი:

* პირველი მეუღლე დალი ლოლუა, შვილი კონსტანტინე გამსახურდია;
* მეორე მეუღლე მანანა არჩვაძე-გამსახურდია, შვილები ცოტნე და გიორგი გამსახურდიები.

მეცნიერული და სამწერლო-მთარგმნელობითი მოღვაწეობა (1962-1990)

წლების მანძილზე მოღვაწეობდა თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის დასავლეთ ევროპისა და ლიტერატურის ფაკულტეტის დოცენტად. 1973 წელს მიენიჭა ფილოლოგიის მეცნიერებათა კანდიდატის, ხოლო 1991 წელს — მეცნიერებათა დოქტორის სამეცნიერო ხარისხები. 1972-1977 და 1983-1990 წლებში იყო საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის შოთა რუსთაველის სახელობის ქართული ლიტერატურის ინსტიტუტის რუსთველოლოგიის განყოფილების უფროსი მეცნიერ-თანამშრომელი, 1970-1977 წლებში საქართველოს მწერალთა კავშირის წევრი. მას გამოქვეყნებული აქვს მნიშვნელოვანი სამეცნიერო შრომები (მათ შორის 4 მონოგრაფია) რუსთველოლოგიის, ქართული კულტურის ისტორიის, ქართული ლიტერატურის ისტორიის, თეოლოგიის, ამერიკული პოეზიის ისტორიის საკითხებზე. გამოცემულია მისი ლექსებისა და იგავ-არაკების კრებულები, აგრეთვე, შექსპირის, ბოდლერის, გოგოლის და სხვათა თხზულებების მისეული თარგმანები.

ეროვნულ-განმათავისუფლებელი მოძრაობის ლიდერი

1956 წელს ზვიად გამსახურდიამ და მისმა მეგობრებმა საბჭოთა კავშირის მიერ უნგრეთში სისხლიანი ინტერვენციის დამგმობი პროკლამაციები გამოაკრეს თბილისის ქუჩებში, რაც არნახული აქცია იყო მთელი სსრკ მასშტაბით. 1976 წელს გამსახურდიას და კოსტავას თაოსნობით თბილისში დაფუძნდა საქართველოს ჰელსინკის ჯგუფი.[1] ზვიად გამსახურდია სიცოცხლის ბოლომდე იყო ამ ორგანიზაციის თავმჯდომარე.

ჰელსინკის ჯგუფი აქტიურად გამოდიოდა ადამიანის უფლებების, პირველყოვლისა კი — ქართველი ერის უფლებების, ქართული კულტურის ძეგლების, ქართული მართლმადიდებელი ეკლესიის დასაცავად. ჯგუფი გამოსცემდა იატაკქვეშა თვითგამოცემებს (ჟურნალები: "საქართველო" , "ოქროს საწმისი" , "საქართველოს მოამბე" და სხვა). გამსახურდიას ინიციატივით თბილისში პირველად (თვითგამოცემის სახით) გამოიცა რუსი დისიდენტი მწერლის ალექსანდრე სოლჟენიცინის "გულაგის არქიპელაგი". ადამიანის უფლებათა და ძირითად თავისუფლებათა დაცვის სფეროში, აგრეთვე, დისიდენტურ მოძრაობაში შეტანილი თვალსაჩინო წვლილისათვის 1978 წელს ზვიად გამსახურდია იყო ნობელის მშვიდობის პრემიის ოფიციალური ნომინანტი (წარდგენილ იქნა ამერიკის შეერთებული შტატების კონგრესის მიერ). მანამდე, 1975 წელს, გამსახურდია და კოსტავა აირჩიეს საერთაშორისო ორგანიზაციის "საერთაშორისო ამნისტიის" ("Amnesty International") წევრებად. მოგვიანებით გამსახურდია აირჩიეს ადამიანის უფლებათა საერთაშორისო საზოგადოების (ISHR-IGFM, შტაბ-ბინა მდებარეობს მაინის ფრანკფურტში) წევრად. გარდა ამისა, იგი აქტიურად თანამშრომლობდა მოსკოვში გამომავალ დისიდენტურ, თვითგამოცემით ჟურნალში "მიმდინარე ამბების ქრონიკა" (რედაქტორი: ს. კოვალიოვი).

დისიდენტური საქმიანობისათვის ზვიად გამსახურდია საბჭოთა უშიშროების კომიტეტის მიერ დაპატიმრებულ იქნა 1956 და 1977-1979 წლებში. 1977 წლის 1 აპრილს ზვიად გამსახურდია გარიცხეს საქართველოს მწერალთა კავშირიდან „ანტისაბჭოთა პროპაგანდისათვის“.

გამსახურდიას ოპონენტები ხშირად მიუთითებენ, რომ 1978 წელს, კგბ-ს ზეწოლით, მან "მოინანია დანაშაული". ამასთან დაკავშირებით საყურადღებოა პარიზში გამომავალი ქართული ემიგრანტული ჟურნალის "გუშაგი" 1994 წლის პირველი ნომრის სარედაქციო წერილი "ერთი სიცოცხლე", რომელშიც ვკითხულობთ:
ვიკიციტატა
«...ზვიად გამსახურდიას ემუქრება არა მხოლოდ რვა წლით თავისუფლების აღკვეთა, არამედ - ქვეყნიდან გაძევებაც. მერაბ კოსტავასთან შეთანხმებით, გამსახურდია საჯაროდ "ინანიებს დანაშაულს". საგულისხმოა, რომ სწორედ ამ "მონანიების" შემდეგ საბჭოთა დისიდენტური მოძრაობის მოღვაწე პეტრე გრიგორენკო ხაზგასმით მიუთითებდა: "მჯერა, დადგება დრო, როდესაც ქართველი ხალხი ზვიად გამსახურდიასა და მერაბ კოსტავას თავის უდიდეს ეროვნულ გმირებად შერაცხავს"-ო»

(ემიგრანტული ჟურნალი "თავისუფლების ტრიბუნა" , პარიზი, # 21, 1978.)

ზვიად გამსახურდიას "მონანიება" არსებითი მიჯნა გახდა მის ბრძოლაში და ამ პერიოდიდან იგი არსებითად წყვეტს კავშირს ე. წ. დისიდენტურ მოძრაობასთან და უპირისპირდება მას, ვინაიდან დისიდენტური მოძრაობა სულ უფრო და უფრო ანტიეროვნულ პოზიციებზე დგებოდა.[საჭიროებს წყაროს მითითებას] ამ დროიდან ზ. გამსახურდია უფრო აქტიურ ეროვნულ-განმათავისუფლებელ ბრძოლაში ებმევა.

დღიდან გათავისუფლებისა (1979) ზვიად გამსახურდია სათავეში ჩაუდგა მოძრაობას პატიმრობიდან მერაბ კოსტავას დასახსნელად, რაც მოხერხდა 1987 წელს.

გამსახურდია იყო მთავარი ორგანიზატორი 1987-1990 წლებში გამართული თითქმის ყველა ძირითადი მშვიდობიანი მასობრივი აქციისა, მათ შორის 1989 წლის აპრილის საპროტესტო აქციისა, რომელიც დასრულდა 9 აპრილს სისხლიანი, ბარბაროსული დარბევით, რის შემდეგაც ზვიად გამსახურდია დააპატიმრეს, როგორც აქციის ორგანიზატორი 1989.

მერაბ კოსტავას დაღუპვის შემდგომ ზვიად გამსახურდია სათავეში ჩაუდგა "სრულიად საქართველოს წმინდა ილია მართლის საზოგადოებას".

სახელმწიფო სამსახურში (1990-1992)
ზვიად გამსახურდია

1990 წლის დამდეგს გამსახურდიას თაოსნობით შეიქმნა პოლიტიკური პარტიებისა და ორგანიზაციების ბლოკი "მრგვალი მაგიდა - თავისუფალი საქართველო", რომელმაც დამაჯერებელი გამარჯვება მოიპოვა 1990 წლის 28 ოქტომბრის პირველ დემოკრატიულ და მრავალპარტიულ საპარლამენტო არჩევნბში. საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს პირველ სესიაზე (1990 წლის 14 ნოემბერი) ზვიად გამსახურდია აირჩიეს უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარედ. ამ მოვალეობას ის 1991 წლის აპრილამდე ასრულებდა. აღნიშნული სესიის გადაწყვეტილებით ქვეყანას ეწოდა "საქართველოს რესპუბლიკა"; აღადგინეს საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის (1918-1921) სახელმწიფო ატრიბუტიკა (დროშა, გერბი და ჰიმნი). ამასთან, დამოუკიდებლობის აღდგენამდე გამოცხადდა გარდამავალი პერიოდი. 1991 წლის აპრილში უზენაესმა საბჭომ ზვიად გამსახურდია აირჩია საქართველოს რესპუბლიკის პრეზიდენტად, რაც დადასტურებულ იქნა იმავე წლის 26 მაისის საყოველთაო-სახალხო საპრეზიდენტო არჩევნებზე მისი გამარჯვებით.

1991 წლის 31 მარტის საყოველთაო-სახალხო რეფერენდუმზე შეკითხვას "ხართ თუ არა თანახმა, რომ აღდგეს საქართველოს სახელმწიფოებრივი დამოუკიდებლობა 1918 წლის 26 მაისის აქტის საფუძველზე?" საქართველოს საარჩევნო ხმის უფლების მქონე მოსახლეობის 98%-მა დადებითი პასუხი გასცა. 1991 წლის 9 აპრილს, რეფერენდუმის შედეგების საფუძველზე, საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესმა საბჭომ გამოაცხადა საქართველოს სახელმწიფოებრივი დამოუკიდებლობის აღდგენა.

აშშ-ის 102-ე მოწვევის კონგრესმა იმავე დღეს, 94-ე საგანგებო რეზოლუციით ლეგიტიმურად ცნო 31 მარტის რეფერენდუმის შედეგები[2]. 1991 წლის აგვისტოდან 6 იანვრამდე საქართველოს რესპუბლიკის დამოუკიდებლობა დე-იურედ ცნეს 28 სახელმწიფომ რუმინეთმა, უკრაინამ, თურქეთმა, ყაზახეთმა, მონღოლეთმა, ლიტვამ, კანადამ, აშშ-მ,ლიტვამ ლატვიამ,ესტონეთმა, მოლდოვამ, პოლონეთმა,ესპანეთმა აზერბაიჯანმა , სომხეთმა...


გორგასლიანი
საქართველოს თავისუფლებისათვის მებრძოლი მამულიშვილები

ჯერ კიდევ 1953 წელს სამშობლოს სიყვარულმა გადააწყვეტინა მოსწავლეებს, 14-15 წლის ბიჭებს:
ზვიად გამსახურდიასა და ანატოლი მიქაძეს.
მათ შეუერთდნენ თამაზ გუნჯუა და ვლადიმერ სიხარულიძეც.

1956 წელს კი კომუნისტური პარტიის მეოცე ყრილობაზე იმ ადამიანებმა, რომლებიც სტალინის ყველა სიტყვასა და ნამოქმედარს გენიალურს უწოდებდნენ, დაგმეს სტალინის პიროვნების კულტი და საზოგადოების, ე. წ., "დემოკრატიული განვითარების კურსი" აიღეს.

სტალინის კულტის კრიტიკამ დიდი მასშტაბები მიიღო. აქცენტი კეთდებოდა მის ქართველობაზე, თუმცა საყოველთაოდ ცნობილი იყო რომ რეპრესიებისგან საქართველო სხვა რესპუბლიკებზე ნაკლებად არ დაზარალებულა.

სტალინის კრიტიკა ქართულმა საზოგადოებამ ეროვნულ შეურაცხყოფად მიიღო და 1956 წლის 3 მარტიდან საპროტესტო აქციები დაიწყო თბილისში. 9 მარტს რუსეთის (საბჭოთა) არმიის ნაწილებმა არაადამიანური სისასტიკით მიიტანეს იერიში მომიტინგეებზე, მოკლეს 150-ზე მეტი ახალგაზრდა და დაასახიჩრეს კიდევ უფრო მეტი...

ამ ამბებით გაღიზიანებული ზვიად გამსახურდიას ყოფილი არალეგალური ჯგუფის წევრები კვლავ შეიკრიბნენ. სექტემბერ-ოქტომბერში ჯგუფს უკვე ორგანიზებული სახე ჰქონდა და წევრთა რაოდენობაც გაზრდილიყო. ორგანიზაციას "გორგასლიანი" ეწოდა.

მათ შექმნეს ფულადი ფონდი საწევროს სახით. შეაგროვეს 30-30 მანეთი და შეიძინეს საბეჭდი მანქანა, რომელზედაც 1956 წლის 1 დეკემბრის ღამეს მონაცვლეობით დაბეჭდეს ანტისაბჭოური შინაარსის წერილები. სულ შვიდი ცალი.

2 დეკემბერს, დილით, რუსთაველისა და პლეხანოვის გამზირზე ადამიანებმა უცნაური შინაარსის წერილები იხილეს კედლებზე გაკრული...

ჯგუფის წევრებმა საბჭოთა რეჟიმის მიმართ პროტესტი პროკლამაციების გავრცელებით გამოხატეს.

მისია წარმატებით დასრულდებოდა, რომ არა ერთი ინციდენტი. ჯგუფის წევრები წარმატების აღსანიშნავად რესტორან "დარიალში" შეიკრიბნენ, საღამოს კი რუსთაველის გამზირზე გ. დოჩანაშვილსა და თ. მეტრეველს თავს დაესხნენ, რის შედეგადაც დოჩანაშვილი ზურგში მძიმედ დაიჭრა.

1956 წლის 15 დეკემბერს კი უშიშროების კომიტეტის მიერ დაკავებულ იქნენ ანტისაბჭოთა არალეგალური ჯგუფის წევრები: ზვიად გამსახურდია, თბილისის 42-ე საშ. სკოლის მეთერთმეტე კლასის მოსწავლე; ანატოლი მიქაძე, 42-ე საშ. სკოლის მეათე კლასის მოსწავლე; მერაბ კოსტავა, თბილისის მუსიკალური სკოლის მეათე კლასის მოსწავლე; თეიმურაზ ცერცვაძე, თბილისის პირველი საშუალო სკოლის მეთერთმეტე ჯგუფის მოსწავლე; თამაზ გუნჯუა, თბილისის პირველი საშუალო სასწავლებლის მოსწავლე; ვლადიმერ სიხარულიძე, პირველი საშუალო სასწავლებლის მეთერთმეტე კლასის მოსწავლე; თემურ მეტრეველი, თბილისის 47-ე საშუალო სასწავლებლის მეთერთმეტე ჯგუფის მოსწავლე...

1956 წლის 28 დეკემბერს საქართველოს სსრ მინისტრთა საბჭოსთან არსებული სახელმწიფო უშიშროების კომიტეტის მიერ გრიფით "совершенно секретно" წერილი მოსკოვში გაიგზავნა. წერილის ადრესატი გახლდათ სსრკ სახელმწიფო უშიშროების კომიტეტის საგამოძიებო სამმართველოს უფროსი, იუსტიციის გენერალ-მაიორი მ. პ მალიაროვი. წერილი იუწყებოდა, რომ 1956 წლის 9 მარტს თბილისში განვითარებული მოვლენების შემდეგ უკმაყოფილო ახალგაზრდათა ერთმა ჯგუფმა არალეგალური ფორმირება შექმნა, რომლის მიზანი საბჭოთა წყობილების საწინააღმდეგო საქმიანობა იყო. ჯგუფის წევრები ნაციონალისტურად იყვნენ განწყობილი, ამჟღავნებდნენ რუსი ეროვნების მიმართ აგრესიას და მართავდნენ ქუჩებში დებოშს.

ფაქტად, ერთ-ერთი ასეთი კონფლიქტის დროს მძიმედ დაიჭრილ ჯგუფის წევრ გ. დოჩანაშვილის შესახებ და დანარჩენების დააპატიმრებაზე მიუთითებდნენ.

დაიწყო გამოძიება, რათა სრულად გამოვლენილიყო ამ დაჯგუფების საქმიანობა, შემადგენლობა და მათი მოკავშირეები...

მართლაც, "გორგასლიანის" წევრები დაიკითხნენ, გასამართლდნენ კიდეც, მაგრამ საბოლოოდ ისინი მაინც საკუთარი პრინციპების ერთგულნი დარჩნენ. რადიკალურად განწყობილი ეს ახალგაზრდები საქართველოს დამოუკიდებლობაზე ოცნებობდნენ...

ამ დროს, გულმკერდის არეში მძიმედ დაჭრილი გურამ დოჩანაშვილი, ქალაქის მეორე საავადმყოფოს ქირურგიულ განყოფილებაში მკურნალობს (მკურნალი ექიმი მესხი). დამნაშავეს გამოჯანმრთელებას არ აცდიან და 1957 წლის 30 იანვარს იჭერენ. -------- 31 იანვარს, ორჯერ გაჰყავთ დაკითხვაზე. როგორც ჩანს მას ჯანმრთელობასთან დაკავშირებით, სერიოზული პრობლემები შეექმნა, რადგან 1 თებერვალს, პოდპოლკოვნიკ ნადირაძის ბრძანებით, სასწრაფოდ გაათავისუფლეს `მდგომარეობის გაუარესების~ მიზეზით. გამოძიება დამთავრდა.
1957 წლის 3-4-5 აპრილს, საჯარო სხდომაზე (თავ-რე: დ. გიორგაძე; სახალხო მსაჯულები: ი. თამაზაშვილი, თ. ჩხაიძე), ბრალდებულებს შემდეგი განაჩენი გამოუტანეს:
1. ზვიად გამსახურდიას თავისუფლების აღკვეთა 5 წლით;
2. ანატოლი მიქაძე _ 4 წელი;
3. თამაზ გუნჯუა _ 3 წელი
4. ვლადიმერ სიხარულიძე _ 4 წელი
5. მერაბ კოსტავა _ 4 წელი
6. თეიმურაზ მეტრეველი _ 3 წელი
7. თეიმურაზ ცერცვაძე _ 3 წელი
8. გურამ სხირტლაძე _ 3 წელი
9. გურამ დოჩანაშვილი _ 3 წელი
...მაგრამ, სასამართლო კოლეგიამ (ჯ. თ. ისინიც ხომ ქართველები იყვნენ?!), მხედველობაში მიიღო შემამსუბუქებელი და საშეღავათო პირობები და მსჯავრდებულებს განსაზღვრული სასჯელი შეეცვალათ პირობითი მსჯავრით (საგამოცდო ვადით, ყველას შესაბამისი წლით).
* * *

ცხრა მარტის შესახებ ერთერთი ისტორიული დოკუმენტი


1956 წლის პროკლამაცია




ქართველებო!

ხომ არ დაგავიწყდათ ცხრა მარტის სისხლიანი ღამე? ხომ არ დაგავიწყდათ სისხლიანი ოცდაოთხი და ოცდაჩვიდმეტი, ქართველი ხალხის დარბევისა და გაჟლეტის წლები? ღოდემდის უნდა გვქონდეს ქედი მოხრილი მტარვალი კომუნისტების მახვილქვეშ? ჩვენს წინაპრებს სისხლი არავისთვის შეურჩენიათ და არც ჩვენ უნდა შევირცხვინოთ თავი.

დღეს, როდესაც მთელი შეგნებული კაცობრიობა აღშფოთებულია მოსკოვის საშინელი ბოროტმოქმედებით, ჩვენი ერის ყოფნა-არყოფნის საკითხი დგება, დროა, შევერთდეთ ერთი დროშის ქვეშ ჩვენი სამშობლოს დამპყრობლის წინააღმდეგ საბრძოლველად.

მიმოიხედეთ ირგვლივ, მსოფლიო ბობოქრობს. განკითხვის დღე მზადდება კრემლელი ჯალათებისათვის. თბილისში, პოზნანში, ბუდაპეშტში მათ მიერ დაღლილი უდანაშაულო მოსახლეობის სისხლი სამართალს ითხოვს. მათი აღსასრული მოახლოებულია.

ქართველებო! სხვა არავინაა ჩვენი მშველელი, ჩვენ საკუთარი თავის გარდა. ბრძოლით უნდა მივაღწიოთ თავისუფლებას! ძმური სალამი გმირ უნგრელ ხალხს! დაე, ყველა დამონებული ერისათვის მაგალითად იქცეს უნგრელთა გმირობა! ხელები შორს უნგრეთისაგან!

ძირს ჩვენი ხალხის სისხლში ხელებგასვრილი ოკუპანტები და მათი სამხედრო ხროვა!

ძირს მოღალატე ქართველი კომუნისტები!

გაუმარჯოს თავისუფალ და დამოუკიდებელ საქართველოს!

რომელი მოღალატეც ამას ჩამოხსნის, სიკვდილი ელის!






მოწოდების შემქმნელებია ზვიადი, მერაბი და მათი თანამებრძოლები.


ეროვნული გმირის- ზვიად გამსახურდიას მოღვაწეობის მთავარი გვირგვინი

9 არილი საქართველოს დამოუკიდებლობის დღეა

საქართველოს სახელმწიფოებრივი დამოუკიდებლობის აღდგენა
საქართველოს სახელმწიფოებრიობა, რომელიც საუკუნეთა სიღრმეში იღებს სათავეს, ქართველმა ერმა მე-19 საუკუნეში დაკარგა რუსეთის იმპერიის მიერ საქართველოს დაპყრობისა და სახელმწიფოებრიობის გაუქმების შედეგად. ქართველი ხალხი არასოდეს შეჰგუებია თავისუფლების დაკარგვას. 1918 წლის 26 მაისს დამოუკიდებლობის გამოცხადებით აღდგა საქართველოს გაუქმებული სახელმწიფოებრიობა. შეიქმნა საქართველოს სახელმწიფო მრავალშემადგენლობის საფუძველზე არჩეული ხელისუფლების წარმომადეგენლობითი ორგანოებითა და წესდებით. 1921 წლის თებერვალ-მარტში რუსეთმა უხეშად დაარღვია საქართველო-რუსეთის 1920 წლის 7 მაისის სამშვიდობო ხელშეკრულება და შეიარაღებული თავდასხმის გზით მოახდინა თავის მიერვე ცნობილი საქართველოს სახელმწიფოს დაპყრობა, რასაც შემდგომში მოჰყვა დამოუკიდებელი სახელმწიფოს გაუქმება. საქართველო რუსეთის იმპერიის (ე.წ. "საბჭოთა კავშირის") შემადგენლობაში ნებაყოფლობით არ შესულა, ხოლო მისი სახელმწიფოებრიობა დღესაც არსებობს, დამოუკიდებლობა და წესდება დღესაც სამართლებრივი ძალის მქონეა, ვინაიდან დამოუკიდებელი საქართველოს მთავრობას დამარცხება არ უღიარებია, ხელი არ მოუწერია და განაგრძობდა მოღვაწეობას დევნილობაში.
რუსეთის იმპერიის ("საბჭოთა კავშირის") შემადგენლობაში საქართველოს იძულებითი ყოფნის მთელი დრო აღინიშნა სისხლიანი ძალადობითა და დასჯებით, რისი უკანასკნელი გამოვლინებაც იყო 1989 წლის 9 აპრილის სისხლიანი კალო. ფარული ომი საქართველოს წინააღმდეგ დღესაც გრძელდება. მისი მიზანია დააბრკოლოს საქართველოს სწრაფვა თავისუფლებისაკენ. 1990 წლის 28 ოქტომბერს მრავალშემადგენლობითი, თავისუფალი გზით არჩეული საქართველოს უზენაესი საბჭო ეყრდნობა რა 1991 წლის 31 მარტის გამოკითხვით გამოხატულ საქართველოს მოსახლეობის ერთსულოვან ნებას, ადგენს და საქვეყნოდ აცხადებს საქართველოს სახელმწიფოებრივი დამოუკიდებლობის აღდგენას საქართველოს დამოუკიდებლობის 1918 წლის 26 მაისის დადგენილების საფუძველზე. საქართველო დამოუკიდებელი, ერთიანი და განუყოფელია. მის მიწაზე უზენაესია მხოლოდ საქართველოს წესდება და ხელისუფლება. ყოველი მოქმედება, მიმართული საქართველოს ხელისუფლების უზენაესობის შეზღუდვის ან სახელმწიფო მთლიანობის დარღვევისაკენ, ჩაითვლება დამოუკიდებელი სახელმწიფოს საშინაო საქმეებში ჩარევად და თავდასხმად, საერთაშორისო სამართლის წესების უხეშ დარღვევად. საერთაშორისო სამართლის "პრიმატი" საქართველოს წესების მიმართ და მისი მუხლების პირდაპირი მოქმედება საქართველოში ცხადდება საქართველოს ერთ-ერთ ძირითად საწესდებო მიდგომად. საქართველოს ისწრაფვის რა დაიკავოს ღირსეული ადგილი მსოფლიოს სახელმწიფოთა თანამეგობრობაში, აღიარებს და თანაბრად უზრუნველყოფს საერთაშორისო სამართლით გათვალისწინებულ ადამიანის, ეროვნული, სარწმუნოებრივი და ენობრივი ჯგუფების ყველა უფლებასა და თავისუფლებას, როგორც ამას მოითხოვს გაერთიანებული ერების დაწესებულების წესდება, ადამიანის უფლებათა საყოველთაო წესდება, საერთაშორისო დადგენილებები და შეთანხმებები. საქართველოს უზენაესი საბჭო აცხადებს, რომ მტკიცედ დაიცავს სხვა სახელმწიფოებთან ურთიერთობას, სამეურნეო-სავაჭრო და სულიერი თანამშრომლობის საყოველთაოდ აღიარებულ წესებს. საქართველოს სახელმწიფოებრივი დამოუკიდებლობის აღდგენა სრულად შეესაბამება გაერთიანებული ერების დაწესებულების წესდებას, ჰელსინკისა და ვენის შეთანხმებებს, რომლებიც აღიარებენ და განამტკიცებენ ყველა ხალხის უფლებას დამოუკიდებლად განაგოს თავისი ქვეყნის ბედი. საქართველოს უზენაესი საბჭო იმედოვნებს, რომ სახელმწიფოთა საერთაშორისო თანამეგობრობაში არ დარჩება გულგრილი ქართველი ხალხის უფლების და სამართლიანი ნაბიჯისადმი და აღიარებს საქართველოს აღორძინებულ სახელმწიფოებრივ დამოუკიდებლობას, რაც საქართველოს უშიშროების ერთ-ერთი ყველაზე მტკიცე საფუძველი იქნება.

თბილისი, მთავრობის სასახლე
1991 წლის 9 აპრილი, 12 საათი და 30 წუთი

[marine]

“1991 წლის 31 მარტი - საქართველოს რესპუბლიკის რეფერნდუმის დღე

სარეფერენდუმო ბიულეტენის კითხვა:

თანახმა ხართ თუ არა, აღსდგეს საქართველოს სახელმწიფოებრივი დამოუკიდებლობა 1918 წლის 26 მაისის დამოუკიდებლობის აქტის საფუძველზე?

„დიახ“
უპასუხა 3 266 285 ამომრჩეველმა

„არა“

უპასუხა 17 400 ამომრჩეველმა.

„ყოველივე ზემოთ თქმულიდან გამომდინარე, მიზანშეწონილად მიგვაჩნია, საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესმა საბჭომ, რეფერენდუმზე გამოხატული ხალხის ნების გათვალისწინებით, მსოფლიოს ცივილიზებულ ერთა წინაშე გამოაცხადოს საქართველოს დამოუკიდებელი სახელმწიფოებრიობის აღგენა 1918 წლის 26 მაისის დამოუკიდებლობის აქტის საფუძველზე, რათა საქართველომ დაიკავოს ღირსეული ადგილი მსოფლიოს სუვერენულ სახელმწიფოთა შორის“.

/ზვიად გამსახურდია/

„მთავარი დამსახურება, რაც გამსახურდიას ქვეყნის წინაშე მიუძღვის, ესაა რეფერენდუმის ჩატარება, დამოუკიდებლობის გამოცხადება, ქვეყნის საზღვრების დადგენა.

თუ თვალს გადავავლებთ ზ. გამსახურდიას მოღვაწეობას, დავრწმუნდებით, რომ იგი არ არის რიგითი საზოგადო-პოლიტიკური მოღვაწე. წმ. ილია მართლის მსგავსად, იგი სულიერი მოძღვარია თავისი ხალხისა, რომელმაც უდრტვინველად შეიმოსა ერისა და სარწმუნოებისათვის წამებული გმირის გვირგვინი. იგი უწინარესად XX საუკუნის ქრისტიანი მოღვაწეა, ზემაღალი სულის მატარებელი პიროვნება.“

[Lego]

ალბათ თვითონ ღმერთი ირჩევს უცნაური რამეა,
ქრისტეშობა თითქმის მუდამ საოცარი ღამეა,
დეკემბერი დააჭენებს ყინვით ნახატ ეტლებსა
ამ ღამით ხომ წამებული ქრისტე იშვა ბეთლემსა.
მერე ზეცად აღევლინე,არ გიგუეს მიწაზე,
ნუთუ აღარ დაბრუნდები ცოდვილი დედამიწაზე.
ზეცად ასულს უკან გაგყვა ლოცვა ცრემლის დამდენი,
ქვეყნად ერთი ქრისტე დარჩი და იუდა რამდენი.
ალბათ მისთვის გაიაფდა ღალატი და გაცემა,
ფეხზე დგომა არის ძნელი ადვილია დაცემა!
მეც დავრწმუნდი, არ გამქრალა ქვეყნად შური და მტრობა,
მეც მომიწევს ლეონარდოს საიდუმლო სერობა.
და წარსული სიზმრად მექცა,მომავალი ოცნებად,
მეგობარი ვეღარ მიცნობს, მნახავს და გაოცდება.
ქრისტეშობას, სხვა ჩემს გარდა, სევდას ვინ დაიბედებს,
ძველი წელი ხსოვნას მართმევს, ახალი კი იმედებს.
ქრისტე აღსდგა! ქრისტე აღსდგა!ჩემი სული ცას უხმობს,
ჭეშმარიტად!- კვლავ იუდა ნიშნისგებით მპასუხობს.
თუმცა შუბლზე სამარცხვინო მინდა დაღი დავაკრა,
ჯვარს ვერ ვკადრებ, ქრისტეს მერე ზედ იუდა გავაკრა.
შერცხვენილი, წარწყმენდილი ეგდოს ქვეყნად ეთრიოს,
ხოლო შენზე მრავალ მლოცველს კვლავაც ღამე ეთიოს.
რწმენა ძნელად გადარჩება,ხატი უფრო ადვილად,
ქრისტე აღსდგა!ჭეშმარიტად,
ქრისტე აღსდგა ნამდვილად.


ზვიად გამსახურდია

[marine]

ალბათ თვითონ ღმერთი ირჩევს უცნაური რამეა,
ქრისტეშობა თითქმის მუდამ საოცარი ღამეა,
დეკემბერი დააჭენებს ყინვით ნახატ ეტლებსა
ამ ღამით ხომ წამებული ქრისტე იშვა ბეთლემსა.
მერე ზეცად აღევლინე,არ გიგუეს მიწაზე,
ნუთუ აღარ დაბრუნდები ცოდვილი დედამიწაზე.
ზეცად ასულს უკან გაგყვა ლოცვა ცრემლის დამდენი,
ქვეყნად ერთი ქრისტე დარჩი და იუდა რამდენი.
ალბათ მისთვის გაიაფდა ღალატი და გაცემა,
ფეხზე დგომა არის ძნელი ადვილია დაცემა!
მეც დავრწმუნდი, არ გამქრალა ქვეყნად შური და მტრობა,
მეც მომიწევს ლეონარდოს საიდუმლო სერობა.
და წარსული სიზმრად მექცა,მომავალი ოცნებად,
მეგობარი ვეღარ მიცნობს, მნახავს და გაოცდება.
ქრისტეშობას, სხვა ჩემს გარდა, სევდას ვინ დაიბედებს,
ძველი წელი ხსოვნას მართმევს, ახალი კი იმედებს.
ქრისტე აღსდგა! ქრისტე აღსდგა!ჩემი სული ცას უხმობს,
ჭეშმარიტად!- კვლავ იუდა ნიშნისგებით მპასუხობს.
თუმცა შუბლზე სამარცხვინო მინდა დაღი დავაკრა,
ჯვარს ვერ ვკადრებ, ქრისტეს მერე ზედ იუდა გავაკრა.
შერცხვენილი, წარწყმენდილი ეგდოს ქვეყნად ეთრიოს,
ხოლო შენზე მრავალ მლოცველს კვლავაც ღამე ეთიოს.
რწმენა ძნელად გადარჩება,ხატი უფრო ადვილად,
ქრისტე აღსდგა!ჭეშმარიტად,
ქრისტე აღსდგა ნამდვილად.
ზვიად გამსახურდია

ეს ლექსი არ მქონდა წაკითხული მადლობა, ლეგო

[Lego]

"ლაშარის ხატი"-მიუძრვნა ვახტანგ რაზიკაშვილს (ვაჟას შვილს)

აღარ კიაფობს იმედის სხივი,
მტერმა მოწამლა წყარო ყოველი.
შვებას არ ჰბადებს ცათა განივი,
არც მთა როშკისა, ჯანღის მთოველი.

ფშავის ქედებში ჩაკირულ ვულკანს
ამოადუღებს კვლავ აღმაფრენა,
ვუმზერ შენს გვერდით შავთვალა გულქანს
და სულს მოიცავს ფარული ლხენა.

აღარც ჩაფხუტი, აღარც საწვივე,
დატყვევებული ხარ ბრძოლის ჟინით,
ფშავის ხმელ წიფელს ფოთლები გცვივა,
აღარ გამხნევებს მხედართ ყიჟინი,

თავს დაგვდგომია მნათი ლაშარი,
უფლის მეტოქე, მთათა მგოსანი,
წმინდა გიორგის თეთრი ლაშქარი
ცად აღმომხდარი მზის შუბოსანი.

დიდის ლაშარის ხატის ხატი ხარ,
გამეხებული ხატმბრძოლი სული,
მამულის გლოვა და ნიშატი ხარ,
თავად ვაჟა ხარ გაქვავებული.

[marine]

"ერთხელ პატარა სკამზე ვიჯექი, წესით ყურადღებით უნდა მესმინა მამაოსათვის, მაგრამ გონება ვერ მემორჩილებოდა და თვალი ძირს დავარდნილ უცნაური ნივთს მიშტერებოდა. ბოლოს თავი ვერ შევიკავე და მორიდებით ვკითხე, - მამაო, ძირს რაღაც აგდია და თუ შეიძლება ავიღებ-თქო. - კარგიო, - მიპასუხა. მეც დავიხარე, ავიღე და სვანური ქუდი აღმოჩნდა.

მითხრა, მომაწოდეო... დიდი მოწიწებით გამომართვა, ქუდს ხელი გადაუსვა, სათუთად გადაწმინდა, ემთხვია და შემდეგ ყველა იქ მყოფთ ხელდახელ გადმოგვაწოდა, ჩვენც ვემთხვიეთ.

მამა გაბრიელი საოცარი სიტკბოებით გვიყვებოდა ამ ქუდის ისტორიას:

"ეს ზვიად გამსახურდიას ქუდია. მან მაჩუქა. უბრალო არ გეგონოთ! მთელმა სვანეთმა მუჭა-მუჭა მატყლი შეაგროვეს. ყველა ოჯახიდან და ერთად შეთელეს საქართველოს სიძლიერისთვის, შემდეგ პრეზიდენტს მიართვესო!.. ეს თქვა და ჩაფიქრდა..."

/"თქვენი სიცოცხლე - ჩემი სიცოცხლეა" გვ. 533/

[marine]

როგორ მენატრები, ჩემო პრეზიდენტო!

ზვიად გამსახურდიას

მე რომ დავიბადე, იდგა ხარება და ზეცა ნეტარებდა,
თეთრი გელათიდან ქართვლის სიყვარული გულზე შემომენთო,
წლები გავიდა და სულის ნეტარება ისე მენატრება,
როგორ მედარდები, როგორ მენანები, ჩემო პრეზიდენტო.
ჯვარზე გაკრულია ჩემი დვალეთი და ჩემი აფხაზეთი,
ჯვარზე გაკრულია ყველა ქართველი და მთელი საქართველო,
რატომ გამყიდეთო! - გულის გახეთქვამდე ყვირის ბაზალეთი,
რატომ მიატოვე შენი სამლოცველო, ჩემო სადარდელო.
ყოვლად სახიერი, ალბათ, განვარისხეთ დედა ღვთისმშობელი,
მაინც დედაა და, მაინც ვუყვარვართ და, მაინც გვეფერება...
ხელში შემომაკვდა ჩემი სიყვარული, როგორც უშობელი,
ღმერთო, მომიტევე დიდი სიჩუმე და დიდი გარინდება.
ვზივარ სარკმელთან და, ისე კეკლუცობენ მწიფე ალუბლები,
ქართვლის სიყვარული, მგონი, ალუბლებსაც გულზე შემოენთოთ...
წლები გავიდა და სარკმელს აწყდებიან თეთრი აპრილები,
როგორ მენატრები, როგორ მედარდები, ჩემო პრეზიდენტო!

თინათინ მღვდლიაშვილი
1996 წელი

[marine]

"1991 წლის 31 მარტის რეფერენდუმს ბოიკოტი გამოუცხადა "ეროვნულმა კონგრესმა", რომელთაც მოგვიანებით სამხედრო გადატრიალებაში აქტიური მონაწილეობა მიიღეს!"

/"კრიალოსანი" N1, 2015, გვ. 23/

[marine]

"დიდი მიზნები მხოლოდ ღვთაებრივი სიყვარულით აღსრულდებიან"

/ზვიად გამსახურდია

"კრიალოსანი" N1, 2015, გვ. 41/

[marine]

ზვიად გამსახურდიას
***
ვინ გნახავდა დაჩოქილს და მოხრილს,
საქართველოს უღელს სწევდი მხრებით,
სისხლი გქონდა, სისხლი ნაღდი კოლხის,
მოდიოდი ქრისტეს მსგავსი გზებით.
წყაროსავით სუფთა გულის პატრონს,
მიწისათვის ცხელი ცრემლით ნამულს,
გიღალატეს, გიღალატეს რა დროს,
მოკალითო, თორემ იხსნის მამულს.
მოკალითო!
ჰქუხდა ბნელი ძალა,
მოძმის ტყვია გაგკრა ეშმას კბილმა,
შენი გვამით მტერმა გაიხარა,
შენი სულით თვით იესო ტკბილმა.
შენ სიკვდილით გაიტანე ლელო,
ცა გოდებით ირხეოდა ქარში,
გაცილებდა მთელი საქართველო,
ბზობა იდგა შენს მამულში მაშინ.
უგნურები ზეიმობენ დღემდე,
თუმცა ჟამი უნდა ჰქონდეთ ოხის,
რა იციან, რომ ამაღლდი მზემდე,
რომ უკვდავი სისხლი გქონდა კოლხის.

/ნანა მეფარიშვილი/

[marine]

ჩემო პრეზიდენტო

... არ დაგვთანხმდებით?.. იქნებ, ზვიად კონსტანტინეს ძევ ?!.. -
და შენც უმალვე გადაწურე მზერით ენგური...
გველგესლა ვერ სწვდა შენი რწმენის წმინდა საკინძეს,
ღმერთს და სამშობლოს, პრეზიდენტო, შენ არ ემდური...

- არა, მე ჩემსას ვუბრუნდები მრწამსის სათავეს!.. -
იყო პასუხი, კოლხურ კოშკში ფეხადგმულისა...
და ვერც ხიბულამ, წიწამურის სისხლის ნაკვალზე,
პილატეს კარის, ვერ აპურა, რემა უღირსთა!..

... მაშ, თქვენ, სიკვდილის ,,პედიესტალზე'' ადიხართ, ხვდებით?.. -
დიახ, ბატონო... იყოს ნება ჩემი უფლისა !..
მე ხომ შვილი ვარ, გრაალელთა უქრობი ქვეყნის
და ჩემს არჩევანს ვერ გაიგებს გენი უბირთა!..

... და ვერც გაიგეს, დღესაც უკვირთ, ზამთრის აისზე
მთვარით უძღები, რომ გასცურე, ცივი ენგური...
გველგესლა ვერ სწვდა შენი რწმენის წმინდა საკინძეს
და მაინც, ჩემო პრეზიდენტო, ხომ არ გვემდური?..

ღმერთმა კი იცის, რა არს სულის სასჯელი ვისთვის
და ერის გულზე არაერთგზის ბარდნიდა ცრემლი,
სიყვარულისთვის, მხოლოდ ოდენ სიყვარულისთვის
ტკბილ საქართველოს მტერ-დუშმანი ოდითგან დევნის...

შენი დიდების ტახტრევანზე იწვი ზვარაკად
და გარდმოხსნილის ჯვარიც, ალბათ, გმირის ხვედრია...
ვერ დაწყნარდები, სადაც ჯერ არს, დგახარ ამაყად
და მცხეთის კართან გელოდება კვლავ ივერია !..

მეგი მოლოდინი 2.8.2016.

[marine]

"1967-68 წლებში ზვიადი და მერაბი იყვნენ ბეთანიაში ჩამოსულნი. სანთლები მოიკითხეს. სახეზე არ ვიცნობდი და ჩეკისტები მეგონენ, ამიტომ სანთლებზე უარი ვუთხარი. "შენ ხარ ვენახი" იგალობეს და წავიდნენ. შთაბეჭდილებების წიგნში კი ჩაწერეს:

- სირცხვილი იმ გუთნისდედას, ვინც თავის მამის საფლავს ხნავსო, თუმცა ჩანაწერს თავიანთი სახელის ნაცვლად ფსევდონიმი მიაწერეს".

/"თვენი", წიგნი 25, 1 სექტემბერი - 10 სექტემბერი, გვ.270/

[marine]

"მაშინ ჯერ არ ვიყავი მღვდლად ნაკურთხი, ვარ საპარიკმახეროში და იქვე, ჩემ გვერდით, 12-13 წლის ყმაწვილი ზის. მოულოდნელად შემოდის ვიღაც უცნობი და ყველას გარეთ გვერეკება, - რუსი გენერალი მობრძანდება და დაცალეთ საპარიკმახეროო.

ყველანი მორჩილად ვდგებით, იმ ბიჭის გარდა - ჩაფრენია სავარძლის სახელურებს და ცოცხალი თავით არ გადის გარეთ. ერთმა ოფიცერმა სცადა მისი ძალით გაყვანა და ბიჭმა ისეთი ალიყური სტკიცა, ქუჩაში გაისმა ლაწანის ხმა.

ბოლოს ეს ყმაწვილი სავარძლიანად გამოსვეს გარეთ და პირდაპირ კგბ-ში გააქანეს. ეს პატარა ბიჭი გახლდათ ზვიად გამსახურდია. როდესაც ბატონი კონსტანტინე მოუყვანიათ "დამნაშავენსთან", მათ დასანახად მამას დაუტუქსავს შვილი, ხოლო, თვალს მიფარებიან თუ არა, მხარზე დაუკრავს ხელი და შეუქია - ყოჩაღ, შვილო, ნამდვილი ვაჟკაცი მეზრდებიო!"

/მამა რევაზ ტომარაძე
"კარიბჭე" N8, 2019, გვ.16/

[marine]

"მთავარი დამსახურება, რაც გამსახურდიას ქვეყნის წინაშე მიუძღვის, ესაა რეფერენდუმის ჩატარება, დამოუკიდებლობის გამოცხადება, ქვეყნის საზღვრების დადგენა".

/"კრიალოსანი" N3, 2008, გვ.25/

[marine]

"ერისკაცმა ზვიად გამსახურდიამ მთელი თავისი შეგნებული ცხოვრებით, ცოდნა და პოლიტიკური გამოცდილება მოახმარა ძალისხმევას, რომ კომუნისტური რეჟიმისაგან რეპრესირებულ და შეჭირვებულ სრულიად საქართველოს მოსახლეობას შეკითხვაზე - აღსდგეს საქართველოს სახელმწიფოებრივი დამოუკიდებლობა - ეპასუხა: დიახ! 99%-მა გამოხატა თავისი ნება დამოუკიდებლობის აღდგენის სასარგებლოდ, რომლის საფუძველზე 1991 წლ. 9 აპრილს გამოცხადდა საქართველოს დამოუკიდებლობის აღდგენა 1918 წ. 26 მაისის დამოუკიდებლობის აქტის საფუძველზე"

/"კრიალოსანი" N4, 2008, გვ.31/

[marine]

"ბოლო ჟამის მმართველებიდან გამორჩეულია ზვიად გამსახურდია. ის პირველი მიხვდა, თუ გადაგვარების რამხელა საფრთხე დაიძრა დასავლეთიდან და განგაშის ზარსაც პირველმა შემოკრა, მაგრამ ბოროტმა ძალებმა ამ მიმართულებით გაბრძოლება აღარ აცალეს და განგმირეს".

/მამა გიორგი პავლოვი
"ქვაკუთხედი" N4, 2022, გვ.18/

[marine]

"მოგვიანებით, 1982-88 წლებში, ზვიადი მაბარებდა აღსარებას - ჩემი სულიერი შვილი იყო და მის მრწამსზე შემიძლია მოგახსენოთ:
თუკი საქართველოში ვინმეს შეიძლება მართლმადიდებელი ეწოდოს, პირველი ბატონი ზვიად გამსახურდიაა. მუდამ ცილისწამების გესლში იყო გახვეული, რაღას არ აბრალებდნენ. ბევრს ის შტაინერის მიმდევრადაც მიაჩნდა, რაც, რა თქმა უნდა, არ შეესაბამება ჭეშმარიტებას. ზვიადმა მამის უშუალო გავლენითა და ხელმძღვანელობით შეისწავლა ეს შემეცნებითი მოძღვრება (ისევე, როგორც მრავალი სხვა), მაგრამ არასოდეს იგი სარწმუნოებრივ რანგში არ აუყვანია. თავად ზვიადი სისხლსავსე ეკლესიური ცხოვრებით ცხოვრობდა: ჩემი თბილისში ყოფნის პერიოდში არ მახსოვს, მას როდისმე შაბათის, კვირისა და ორშაბათის საეკლესიო მსახურებები გაეცდინოს".

/არქიმანდრიტი ნიკოლოზი
"კარიბჭე" N9, 2022, გვ.17/