IPB

სტუმარს სალამი ( შესვლა | დარეგისტრირება )

საეკლესიო ბიბლიოთეკა

8 გვერდი V « < 3 4 5 6 7 > »   
Reply to this topicStart new topic
> ერეკლე II
marine
პოსტი Sep 16 2017, 09:25 AM
პოსტი #81


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 57,567
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"ერეკლე II-ს ქართველი ერი უდიდესი თაყვანისცემით იხსენიებს ვახტანგ გორგასლის, დავით აღმაშენებლის და თამარის შემდეგ. ხალხის თვალში იგი გმირის შარავანდითაა შემოსილი. აუარებელი ლექსი აქებს და ადიდებს ერეკლეს სამაგალითო ვაჟკაცობას, მახვილ ჭკუას, არწივისებურ სისწრაფესა და თავგანწირულობას. მისი 54 წლის მეფობა შეუსვენებელი და ძლევამოსილი ბრძოლაა თავისი ხალხის დამოუკიდებლობისა და კეთილდღეობისათვის.

კრწანისის დამარცხების შემდეგ მოხუცებულობის და ნაღველის გამო ერეკლე მალე დასნეულდა წყალმანკით და 1978 წელს, 82 წლისა გარდაიცვალა... ყოველი კუთხე ჩვენი ქვეყნისა გმირ მეფეს იგლოვდა ცხარე ცრემლით. ყველაზე ძლიერია გლოვა თუშთა, ფშავთა და ხევსურთა. ერთი ასე იწყება: "აღსდეგ, გმირთ-გმირო, ნუ გძინავს, მტერთა ისმიან ხმანია, გრძლად ძილსა როდი ჩვეულ ხარ, მოგვიხმენ უნჯნი ყმანია!" (იაკობ გოგებაშვილი)."

/"კარიბჭე" N20, 2009, გვ.28/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Sep 18 2017, 11:40 AM
პოსტი #82


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 57,567
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"თეკლე ბატონიშვილი - ერეკლე II-ის ქალიშვილი, ცხოვრობდა 1776-1846 წლებში. ცოლად ჰყავდა ვახტანგ ორბელიანს."

/"კარიბჭე" N20, 2009, გვ.28/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Oct 6 2017, 09:18 PM
პოსტი #83


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 57,567
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"ზემო ნიქოზის ღვთაების ტაძარი, ეპისკოპოსის პალატა, სამრეკლო და ტაძრის ეზოს ქვის გალავანი ქართული არქიტექტურის მნიშვნელოვანი და დღემდე სათანადოდ შეუსწავლელი კომპლექსია. ეს ტაძარი მთავარანგელოზის ეკლესიიდან ცოტა მოშორებით, მცირე მშრალ ხევს გაღმა, შემაღლებულ გორაკზე მდებარეობს.

გადმოცემით, ზემო ნიქოზის ღვთაებაში მეფე ერეკლე თავისი ამალით მოვიდა, ტაძარში მოთავსებული წმინდა რაჟდენის ხატს სანთელი დაუნთო და მის წინ მუხლებზე დაეშვაო.

ერეკლე II-ის ცხინვალში, ზემო აჩაბეთსა და ნიქოზში ნამყოფობას საისტორიო წყაროები ადასტურებენ და გადმოცემებიც აღნიშნავენ. ზემო ნიქოზში გადმოგვცემენ, რომ მათი სოფლის მიწის ერთ ნაკვეთს ვაშაურას ეძახიან. ეს იმიტომ, რომ მეფე ერეკლე ცხინვალს რომ სარდლობდა, აუწყეს: ზემო ნიქოზში ლეკები არიანო. ერეკლე და მისი მხლებლები მათკენ გაეშურნენ. მტერს "ვაშა, ურა" დაჰკივლეს და დაამარცხესო. ვაშაურას მახლობლად ცხვარი დაკლეს, გამარჯვების ნადიმი გადაიხადეს და ამიტომ იმ ადგილს ნამცხვარები ჰქვიაო."

/"კარიბჭე" N15, 2009, გვ.29/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Oct 10 2017, 09:32 PM
პოსტი #84


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 57,567
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"1955 წელს, სოფელ ფხოველში აღმოჩნდა ვერცხლის მონეტების განძი, რომელიც შეისწავლა და გამოაქვეყნა რ. ქებულაძემ. ფხოველის განძი ოთხი ნაწილისგან შედგება: ქართული, რუსული, რუსულ-ქართული და რუსულ-პოლონური მონეტებისგან.

განძის ქრონოლოგიური დიაპაზონი 66 წლით განისაზღრა: 1776 წლიდან 1840 წლამდე. ფხოველის განძის ქართული მონეტები ერეკლე II-ეს ეკუთვნის".

/"კარიბჭე" N20, 2017, გვ.44/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Oct 27 2017, 09:30 PM
პოსტი #85


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 57,567
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"ოცდაოთხ საათში ჭარმაგ მეფეს მხოლოდ სამი საათი ეძინა თურმე".

/"კარიბჭე" N15, 2009, გვ.16/

სრული ვერსია:

"წამკითხველო, კარგად განჩხრიკე!"


კონსტანტინე გამსახურდია "დიდოსტატის მარჯვენაში" მეფე გიორგის ათქმევინებს: "ჩვენი უბედურება ეგაა: ჩვენში მოღალატეები სჭარბობდნენ ერთგულებს, განა თუ სხვისი, საკუთარი თავის, თავისი ხალხის მოღალატეები. კარგად ვიცი, თვით ჩემს მსტოვრებში ნახევარი ბიზანტიელებს ჰყავდათ მოსყიდული, ნახევარი - სარკინოზებს.

როცა ხალხს ამდენი მოღალატე შინა ჰყავს, მაკედონელიც ვერ გაამარჯვებინებს მას... თუ მთელმა ერმა გამარჯვება არ მოინდომა, მაკედონელიც ვერ უშველის, რადგან ჯერ არსად გაუმარჯვიათ მშიშრებსა და მსტოვრებს".

ორი საუკუნე გავიდა კრწანისის ველზე მომხდარი შემაძრწუნებელი ტრაგედიის შემდეგ და კვლავაც ისეთივე სიმწვავით ისმის კითხვა: რატომ დავმარცხდით? ნუთუ იმ ღალატის გამო, რის შესახებაც კარგად ვუწყით?! ნუთუ ეს ყოველივე გარდაუვალი სასჯელი იყო, ჩვენი ერის თავზე გამოვლენილი გაცნობიერებული თუ გაუცნობიერებელი ცოდვების გამო?!

კრწანისის ომის დამარცხების ნამდვილი მიზეზების წარმოჩენას ემსახურებოდა 1899 წელს ჟურნალ "მოამბეში" გამოქვეყნებული წერილი ალექსანდრე ვახტაგის ძე ჯამბაკურ-ორბელიანისა "აღა-მაჰმად-ხანის შემოსვლა ტფილისში". ეს წერილი სანდო წყაროებს ეყრდნობა - უშუალოდ ამ ბრძოლის მონაწილეთა ნაამბობს.

ეს არის მეტად ცოცხალი მონათხრობი. ჩვენც კვალში ჩავუდგეთ ამ მონათხრობს. დასკვნები და ანალიზი კი თქვენთვის მოგვინდვია, "წამკითხველო, კარგად განჩხრიკე!"

საქართველოში მეფე ერეკლეს წინააღმდეგ სამი ფარული დასი მოქმედებდა: 1) სომხების დასი, რომელთაც კარგად იცოდნენ საქართველოსა და მისი სამეფო სახლის ამბები და ყველგან ჩუმი აგენტები ჰყავდათ, თვითონაც მავნებლობდნენ და მეფის უკმაყოფილო დასსაც მის დასაღუპად ხელს უმართავდნენ; 2) თავად გარსევან ჭავჭავაძის დასი, რომელიც დაუფარავად ცდილობდა, რომ საქართველო რუსეთის ქვეშევრდომობაში შესულიყო; 3) მეფის უკმაყოფილო დასი, რომელიც საქართველოს სხვადასხვა კუთხეში დადიოდა და მეფეს ხალხს უმხედრებდა. თავისი განზრახვებით ეს დასი სომხებთან ერთობას ამჟღავნებდა.

ამდენი მოღალატის საიდუმლო საქმიანობის გამო ბოლო ხანებში მეფეს ღონე ჰქონდა გამოლეული: "ძლიერს აღელვებულს ზღვაში მაგარი ჩინებული ხომალდი რომ იღუპებოდეს, სწორედ ამ ხომალდს ჰგვანდა ერეკლეს მდგომარეობა: იღუპებოდა, მაგრამ მაინც კიდევ შეუპოვრად იბრძოდა თავის უკანასკნელს სულის ამოსვლამდინ თავის საქართველოსთვის და თავის ქართველებისთვის...

მაგრამ ამდენი მორეული საშინელება მაინც კიდევ ვერას უზამდნენ ვერც ერეკლეს, ვერც იმის ოჯახს და ვერც საქართველოს, თუ ის ქალაქ ტფილისის ზოგიერთი სომხები არ ყოფილიყვნენ... სადაც ყოველი წინააღმდეგობა, ანუ გაძლიერებული მტრობა იყო, ამათგან იყო; აღა-მაჰმად-ხანიც ამ სომხებმა მოიყვანეს და საქართველოც იმათ დაღუპეს".

აღა-მაჰმად-ხანის შემოსვლამდე ჩვენს ქვეყანას მტერი თითქმის აღარ ჰყავდა. ლეკებთან ერეკლე მეფეს ერთობა ჰქონდა, ოსმალებსა და ყიზილბაშებს არაფრად აგდებდა. ერთ-ერთი ნადიმისას უთქვამს: "ძლივს ლეკებიც შემოგვიერთდნენ და ახლა ღვთის მოწყალების იმედი მაქვს, საქართველოს ყველა საქმეს კარგად მოვაგვარებ, რადგან ჩვენი სამეფო გაერთიანდა, ეს დიდად შეუწყობს ხელს ჩვენს გაძლიერებას, ამისთვის კი ღმერთს ყველამ მადლობა უნდა შევწიროთო".

საქართველოს ფარულმა მტრებმა ერეკლეს ეს ნათქვამი რომ შეიტყვეს, მაშინვე ღვთის საწინააღმდეგო საქმეს შეუდგნენ - აღა-მაჰად-ხანი საქართველოში შემოიყვანეს. თავდაპირველად ეს უსჯულო მბრძანებელი მეფესთან დამეგობრებას ცდილობდა, მაგრამ როდესაც ერეკლეს რუსეთთან დაახლოების ამბავი შეიტყო, დიდად გაწყრა. თან მეფის მოწინააღმდეგეებიც შეუჩნდნენ, - წადი საქართველოში და ერეკლე დასაჯეო. ბევრ აუგს ეუბნებოდნენ მასზე. აღა-მაჰმად-ხანმა თავიდან ელჩი გამოუგზავნა ერეკლეს, რუსეთთან მეგობრობაზე ხელი აიღეო. რუსეთის ერთმორწმუნეობას მინდობილმა მეფემ კი ელჩი ცივი უარით გაისტუმრა და მტრის დასახვედრად სამზადისს შეუდგა. დაუყოვნებლივ შემოიკრიბა დიდგვაროვნები და მოითათბირა, თუ როგორ დახვედროდნენ მტერს. ერეკლეს მრავალრიცხოვანი ჯარის შეკრების იმედი ჰქონდა. თითქმის დარწმუნებული იყო, რომ ამ ბრძოლაში 25000 ლეკის ჯარი შეეწეოდა, კახეთიდან და ქიზიყიდან 16000 მეომარი მოვიდოდა, იმერეთიდან - 10000, ქართლიდანაც - 10000, არაგვეთიდან და ჩერქეზეთიდან - 10000, ყაზახ-ბორჩალოდან და შამშადილიდან - 10000 დარჩეული ვაჟკაცის იმედი ჰქონდა. გარდა ამისა, რუსთა ხელმწიფეს სთხოვდა 2000 მხედარს და 6 ზარბაზანს. თან ფიქრობდა, ნუთუ რუსეთის მეფე ამ მცირედითაც არ შემეწევა, აკი რუსეთის ერთგულების გამო მთელი ოსმალო და ყიზილბაშები დაუძინებელ მტრებად მოვიკიდეო; ამით რუსეთს არაფერი დააკლდება, ჩვენთვის კი დიდი ნუგეში იქნება, აკი რუსეთის ხელმწიფისაგან გამოგზავნილი ელჩებიც გვარწმუნებენ, - ბევრს კარგს მოელოდეთ ჩვენგანო. მეფე ერეკლეს დიდი იმედი ჰქონდა, რომ ამხელა ჯარით ყიზილბაშებს მოსრავდა და ქართველებს დიდ ნადავლს ჩაუგდებდა ხელში. ის კი აღარ უწყოდა, რომ "საქართველოს დასაგესლად უამრავი მიწაზე მძრომი გველი დაცოცავდა, არათუ სასახლის კარზე, არამედ იქაც, თათბირზეც". მეფის მტრებს ამ თათბირიდან ასეთი ამბავი გამოუტანიათ: "მეფე ირაკლისთან რჩევების მაგიერად რწყილზედ იყო ლაპარაკი და თავად მეფე კი სთვლემდაო". მაშინ, როდესაც ოცდაოთხ საათში ჭარმაგ მეფეს მხოლოდ სამი საათი ეძინა თურმე. ამისთანა ჩუმი მტრები ჰყუანდა და კიდევ სხვას რაებს არ უგონებდნენ... რაღა უნდა ვსთქუათ იმ გაუგებლებზე და იმ გამყიდუელს ისკარიოტელებზე?"

იმედის მიუხედავად, ჯარები არსაიდან ჩანდნენ. ქიზიყში შეყრილი 9000 კაცი სიღნაღის ბოლოს დაშალეს. ფშავ-ხევსურეთის, თუშეთისა და კახეთის ჯარი არც კი შეკრებილა. იმერეთიდან სოლომონ მეფემ 3000 მეომარი ჩამოიყვანა, დანარჩენი 7000 კი აღარ მოუვიდა. ქართლელთა 10000-კაციანი ჯარის შეკრებაც ჩაიშალა. ჩერქეზების, ყაზახ-ბორჩალოსა და შამშადილის ჯარებიც არსად ჩანდნენ. რუსთა ხელმწიფის შუამდგომლის, კავკასიის გენერლის - ღუდოვიჩის იმედი კი სავსებით გადაეწურა ერეკლეს. ასე დარჩა იგი თავისი 4000 მეომრის, 3000-კაციანი იმერეთის ჯარისა და სოლომონ მეფის იმედად.

მეფე ვარაუდობდა, რომ ეს ჯარები 20 აგვისტოს მაინც მოიყრიდნენ თავს თბილისში. მაგრამ 23 აგვისტოც გათენდა და ქალაქში არავინ იყო. ერეკლეს კი ჰპირდებოდნენ, ჯარი მოვაო. ამით გამხნევებული მეფე 7000 მეომრით დაიძრა ყაზახისკენ. ქართველთა ჯარი მტკვრის მახლობლად, სოღალუხის მინდორში 40000 ყიზილბაშის პირისპირ აღმოჩნდა. მაინც ფიქრობდა ერეკლე, რომ თბილისში დიდძალი ჯარი დახვდებოდა, მაგრამ... "არსაიდან არა იყო რა, არამცთუ ჯარი, არამედ მსროლელიც კი". აქ კი იეჭვა მეფემ, "უეჭველად ღალატია, მაგრამ ვის ღალატობენ, მე თუ მამულსა? თუ ჩემთანა აქვთ მიზეზი რამე, მამულს რაღას ემართლებიან?!" როდესაც მეფე ერეკლე ყაზახისკენ თავისი ჯარით დაიძრა, მისმა მტრებმა თბილისში ხმები დაყარეს, ვითომდაც მეფე ერეკლე და სოლომონი აღა-მაჰმად-ხანმა დაღუპაო. ქალაქი შფოთმა მოიცვა. მოქალაქეები დარეჯან დედოფალს მიადგნენ, ქალაქიდან აყრას ითხოვდნენ. გულშეძრულ დედოფალს უთქვამს: "თქვენ ყველას ნება გეძლევათ, სადაც გსურთ, იქ წახვიდეთ, მაგრამ მე ვერსად ვერ წავალ. ვინც ჩემი ქმარი, შვილიშვილი და ჩვენი ჯარი დაღუპა, მეც იმის ხელით დავიღუპებიო". ამ სიტყვების შემდეგ მოქალაქეები შეწუხდნენ, მაგრამ სიცოცხლე ყველასთვის ძვირფასი იყო. მათ სახლები დატოვეს. ნახევარი თბილისი აიყარა. ნახევარიც მეორე დილით აპირებდა აყრას, მაგრამ ამასობაში მეფე ერეკლეს კაცი მოვიდა და სამშვიდობო ამბავი მოიტანა.

ამ ხმების გამავრცელებლები თურმე თავად რევაზ ანდრონიკაშვილის კაცები ყოფილან. როდესაც ქიზიყის მოურავმა, ზაქარია ანდრონიკაშვილმა რჩეული 2000 თავადი და ქიზიყის გამოჩენილი მეომრები შეკრიბა, რევაზ ანდრონიკაშვილმა იმ ღამეს თავადები საიდუმლოდ დაიბარა და ერეკლეს საწინააღმდეგო შეთქმულება მოაწყო: - ჩვენ აღა-მაჰმად-ხანის წინააღმდეგ ომი არ შეგვიძლია, ის გვირჩევნია, ცოლ-შვილს გავუფრთხილდეთ, თორემ დამპყრობლები ჩვენს მხარეს ერთიანად მოსრავენო. გადაიბირა ერეკლეს ერთგული 2000 მეომარი. ისინი იმ ღამესვე გაეპარნენ მეფეს. მეორე დღეს, როდესაც ერეკლემ ეს ამბავი შეიტყო, დიდად იწყინა, მაგრამ არ შეშინებულა - "თავისდაგვარად გამაგრებული იყო". სხვა რაღა დარჩენოდა - 5000-იანი ჯარით უნდა შებმოდა მტერს. თავისი გამჭრიახობითა და მხედართმთავრული ნიჭით ისე უნდა განელაგებინა მეომრები, რომ ნაკლებად დაზარალებულიყო ჩვენი მხარე. ბრძოლის წინ ასე მიმართა ქართველებს:

"ჩემო საყვარელო შვილებო, მხნენო ქართუელ-იმერლებო! როგორიც თქუენის ვაჟკაცობისგან ვიცოდე, ისეთი ვაჟკაცობა აჩუენეთ ყიზილბაშებს; რომ მაგათ თავის დღეში ჩვენში ვეღარ გაიჭაჭანონ. თქვენ იცით და თქვენმა ვაჟკაცობამ!"

ქართველთა ჯარი თავისი სიმაგრის წინ გამოფენილიყო. მშვიდად, უშიშრად იდგა და შეტევაზე გადმოსულ ყიზილბაშებს "განსვენებულის გულით" უყურებდა. აღა-მაჰმად-ხანს მტრის სიხალვათე რომ უხილავს, სიცილით უთქვამს: - "ეს საწყლები არიან ჩვენი მეომრები? ამ საცოდავებს სულ მტკვარში გადავყრითო". დაიწყო უთანასწორო ბრძოლა. ქართველთა ჯარის სიმამაცე რომ იხილა, აღა-მაჰმად-ხანმა გაკვირვებით შესძახა თურმე: "რაც გამეგონა ქართველთა ვაჟკაცობაზე, იმაზე უკეთესნი ყოფილანო". ყიზილბაშების ჯარის შუაგულში თამამად შეჭრილი ქართლელ-იმერლები და მათი ხმლების ტრიალი რომ დაინახა, მოხუცებულმა ერეკლე მეფემ მებაირაღეს აზატ-ხანის დამმარცხებელი ბაირაღის მოტანა უბრძანა და 500-კაციანი ჯარით ბრძოლის ველზე ჩავიდა. ამის შემხედვარე სოლომონ მეფეს გულმა ვეღარ გაუძლო და პაპას კვალში მიჰყვა. ბაირაღის ერთ მხარეს ღვთისმშობელი იყო გამოსახული ყრმით ხელში, მეორეზე კი - შუბით ვეშაპის გამგმირავი წმინდა გიორგი. თავისი საყვარელი მეფე რომ დაინახეს გაფრიალებული ბაირაღით ხელში, მეომრები გამხნევდნენ, თითქოს ახალმა სიცოცხლის სულმა შთაბერათო, "რანიც იყვნენ, ერთი სამად შეიქმნენ". აღა-მაჰმად-ხანმა დროებით უკან დაიხია. ქართველებმა ჯარის სიმცირის გამო მტრის ბოლომდე მიყოლა ვეღარ გაბედეს. წუხდნენ - ის 2000-კაციანი ქიზიყის ჯარი ჩვენთან რომ ყოფილიყო, დღეს აღა-მაჰმად-ხანს ბოლოს მოვუღებდითო. განსაკუთრებით ავად რევაზ ანდრონიკაშვილს ახსენებდნენ. მხოლოდ მეფე არ იღებდა ხმას. ფიქრობდა, როგორ ეშველა საქმისთვის.

აღა-მაჰმად-ხანმა გადაწყვიტა, მეორე დღეს ბრძოლის ველზე კვლავ შებმოდა ქართველთა ჯარს. ხოლო დახმარების შემთხვევაში კი აიყრებოდა და წავიდოდა. ომიდან გამობრუნებულმა ერეკლემ მახლობელ სოფლებში კვლავ გაგზავნა ხალხი და ჯარები დაიბარა, მაგრამ ავგანმზრახველებმა სოფლის მკვიდრნი შეაშინეს: საჩქაროდ აიყარენით, აღა-მაჰად-ხანი 200000 კაცითაა მოსული, მეფე ერეკლე თავისი ჯარითურთ მოუსრავს და ახლა აქეთკენ მოდისო. თავზარდაცემულმა სოფლელებმა ტყეებს მისცეს თავი. ქალაქის ხალხი კი საომრად არ ვარგოდა - "ძირითადად მოვაჭრეები იყვნენ".

ერეკლე ცხადად ხედავდა, რომ ღალატი იყო, თუმცა ვერ ხვდებოდა, საიდან. "ახლა, ცხადია, ვხედავ, რომ ღალატია ჩემზე და ის არ ვიცი, საიდან რა უნდა იყოსო". არადა ღალატი სულ უფრო და უფრო იკრებდა ძალებს: "არაჩნურთის ოსეფა არღუთოვისაგან იყო ერთი შემოჩენილი რუსეთიდგან არტემ არარაცკი, მეფის ირაკლისა და საქართველოს დასაღუპად. იმან პირველად იმოქმედა აღა-მაჰმად-ხანის მოყვანა საქართველოზედ".

ერეკლე ღმერთის ნებას სასოებდა: თუკი აღა-მაჰმად-ხანი საქართველოდან წავიდოდა, თბილისი ისევ დააბრუნებდა აყრილებს. ხოლო თუ ომი გაჩაღდებოდა და ძალები არ ეყოფოდათ, მაშინ კახეთისკენ წავიდოდა, საიდანაც ხუთ-ექვს დღეში 12000 კარგ ცხენოსან ვაჟკაცს გამოიყვანდა. სოლომონ მეფეს შეუთვალა, მისი ბრძანებისამებრ მოქცეულიყო და ზარბაზნებთან მდგომი 1000 კაცი არსად წაეყანა. სასახლის კარზე ყველას ჰქონდა ერეკლეს იმედი, რადგან "გამმარჯვებელი ბედი მარადის წინ უძღოდა მას".

ქალაქში მობრუნებულმა სოლომონ მეფემ მოსახლეობის აყრის შესახებ მეფე ერეკლეს ბრძანება გაავრცელა, მაგრამ ქალაქის მოსახლეობა ამ ბრძანებას არ დაემორჩილა - რაკი აღა-მაჰმად-ხანი წასვლას აპირებს, საფრთხე აღარ გვემუქრებაო. სასახლის კარი კი მწუხარებამ მოიცვა. მაშინვე აყრის თადარიგს შეუდგნენ. კათალიკოსი ანტონი, დედოფალი დარეჯანი, ლოგინად ჩავარდნილი ბატონიშვილი ალექსანდრე და თავად-აზნაურთა ამალა მთიულეთისკენ გაემგზავრნენ.

მეფე ერეკლემ თბილისის მელიქს, დარჩია ბებუთაშვილს აღა-მაჰმად-ხანის ელჩი გაუგზავნა და შეუთვალა, კარგად გაუფრთხილდი, არ გაგექცესო. ელჩი მელიქმა სხვას გადააბარა, თვითონ ცოლ-შვილით ქალაქიდან გაიქცა. რა თქმა უნდა, ისიც მოღალატე იყო, მას შემდგომ ლექსიც გამოუთქვეს: "აბა, ჩემო მელიქო, ფინიაობა დაიწყე, ბაგრატიონთ სისხლითა გულმუცელი აივსე". შემდეგ არტემ არარატსკიმ ღამით ქალაქიდან ეს ელჩი გააპარა. მან აღა-მაჰმად-ხანამდე მიაღწია და დაარწმუნა: მეფე ერეკლეს იმაზე მეტი ჯარი არ ჰყავს, რამდენიც თქვენ ნახეთო. აღა-მაჰმად-ხანმა იგი 5000 მეომრით გამოისტურმა და თვითონაც ქალაქისკენ გამოსწია.

ამდენ უბედურებას ნისლიც დაერთო. დილით ისეთი ბურუსი ჩამოწვა, რომ ას ნაბიჯზე არა განირჩეოდა რა. მეფე დაღონდა - ამაში აშკარად ღვთის განგება ჩანსო და სოლომონ მეფეს შეუთვალა, ზარბაზნებთან დამხვდი შენი ჯარითო. შემდეგ კი თავადაც გამოსწია. მაგრამ ყიზილბაშებმა გადმოასწრეს და ზარბაზნებს თავზე წამოადგნენ. მთელი დღის ნისლი თითქოს საგანგებოდ იმისთვის გადაიყარა, ყიზილბაშებს ზარბაზნები რომ დაენახათ. იმერელმა მომხრეებმა კი ნისლგადაკრულში ყიზილბაშები დაინახეს ზარბაზნებთან და გაიფიქრეს, მეფე ერეკლეს ჯარი ამოუწყვეტიათო, ქალაქში ჩამოვიდნენ და ერეკლეს ჯარის დაღუპვის ამბავი ჩამოიტანეს. სოლომონ მეფემ ეს ამბავი დაიჯერა, აიყარა და იმერეთისკენ გასწია. ქალაქში ხმა დაირხა, იმერლებმა გვიღალატესო...

ბატონიშვილ დავითსაც ღალატი გამოუვიდა. მას დიდხანს უმალავდნენ თავისი ბიძის, რევაზ ანდრონიკაშვილის ღალატის ამბავს, მერე ყველაფერი ერთბაშად საიდუმლოდ უთხრეს. ისიც გაფიცხდა: "საწყალს პაპაჩემს, მეფე ერეკლეს, ყველამ უღალატა. აქ მარტო ჩვენ რაღა უნდა შევძლოთ?" ზარბაზნები ხევში გადაყარა და კახეთისკენ წავიდა. ყიზილბაშთა ჯარმა მთის მოკლე გზაზე რომ გამოიარა, ერთი მსროლელიც არავინ დახვდა წინ.

ყიზილბაშებმა რომ დაინახეს, ზარბაზნებს ჯარი არ ჰყავდა, ქალაქში შემოსავლელად დაიძრნენ. ამ დროს ზარბაზნები გავარდა, იმერლებისგან მიტოვებულმა მაიორმა გურამიშვილმა გადაწყვიტა, მარტოს, მცირე რაზმით ეომა: "მამულისთვის და კარგი მეფისთვის სახელოვანი სიკვდილი სჯობს უნამუსო სირცხვილს, სამი თითით ყველამ მიწა ავიღოთ და შევჭამოთ. ეს იყოს წმინდა საიდუმლოს მაგიერ. საიქიოს სახელოვნად წარვსდგეთ, როდესაც აუცილებელი სიკვდილი მოსულა ჩვენზედა".

შეიქმნა მძვინვარე ომი. იმერლების დაკლებამ საბედისწერო როლი ითამაშა. სპარსელებმა ერეკლეს ჯარს უკან დაახევინეს. მეფეს კვლავ იმერლების იმედი ჰქონდა, მაგრამ იმათი წასვლის ამბავიც მოახსენეს და დავითისაც ზედ დაურთეს. "უბედურმა მეფემ თავი გადააგდ-გადმოაგდო, დაღონებულმა სხვა კი არარა თქუა რა, ამისთვის, რომ ძალა იმის მეფობისა მოკლულ იყო მტრისაგან, რომლებსაც ღმერთი სწამდათ და მისი მტრები კი იყვნენ ის უსვინდისონი".

მეფე საგურამოსკენ წაბრძანდა. გზაში ფიქრობდა: "მივბრუნდები უკან, მეც ჩემს შვილებთან მოვკვები ამ ქალაქის ხალხში და იმათ ვნებას ვეღარ ვნახავო, მაგრამ მისმა ერთგულმა ბატონიშვილებმა ცხენს ხელი უტაცეს და უკან გამოაბრუნეს. გულმოკლული, დაღონებული მეფე მწარედ გოდებდა: "ოჰ, ღმერთო, რასა ვხედავ, ან რა ხმა მესმის? ჩემო საყვარელო შვილებო, მე თქვენს ამაღლებას ვცდილობდი, მე თქუენის ბედნიერებისთვის ვზრუნავდი, თქვენი მცირე მწუხარება ჩემთვის სასიკვდინო იყო და სიხარული - ბედნიერება! მე თქვენთვის უნდა მოვმკვდარიყავ და თქვენ ჩემთვის იხოცებით, აბა, რიღას მეფე ვარ, რით დაგიფაროთ?!"

ამ მოთქმაში მისი მხლებელი ქართველები უკან ედგნენ და ცრემლად იღვრებოდნენ. ბოლოს მისი სიძე, ივანე მუხრან-ბატონი, მივიდა და დიდი ხვეწნით სთხოვა, გაჩუმებულიყო, მაგრამ ეს ორიოდ სიტყვა მაინც თქვა: "რაც განძრახვა მქონდა, იმ დაწყობილებით რო დავმარცხებულიყავით, ვიტყოდით, ღმერთმა არ ინებაო და ისე შესაწუხებელი აღარ იქნებოდა. რატომ ღმერთმა გუშინვე ჩემი თავი ომში არ მოაკვლევინა და ეს საშინელი უბედურება მაჩვენა? - რა კარგი, ბედნიერი სიკვდილი იქნებოდა ჩემთვის. არ ვიცი, ეს ამისთანა უსვინდისო ღალატი საიდგან რა უნდა იყოს, ვფიქრობ და ვერა გამიგია რა".

ამ უკანასკნელი სიტყვებით თავი ჩაჰკიდა და დანაღვლიანდა.

"ამ დროს ერთი ადრებეჟანის ხანი მოადგა თავისი ჯარით - მეფე ერეკლეს ყიზილბაშების ჯარი არსად მოეწიოს, გავაფრთხილებო.

ყოვლისა ძალისაგან მოსპობილ მეფე ირაკლის და საშინელს ღალატში ჩავარდნილსა რაღა უნდა ექნა? ამის მეტი ვეღარა მოიფიქრა რა, გატრიალდა თავის ქართველებთან და იმ ღამეს საგურამოში ავიდნენ და იქვე დადგნენ, დაღლილ-დაწყვეტილები და მწარედ შეწუხებულები.

მაშინ ვინც მეფე ირაკლისთან იყვნენ, თავიდგან უკანასკნელამდისინ, იმათი სახელები არ უნდა დაიკარგოს, იმათი სახელი უნდა დაიწეროს აქა".

ამ ომში თავი გამოიჩინეს: 1) მეფის ძემ - ალმასხან-ვახტანგ ბატონიშვილმა. სწორედ მან მოიყვანა 300 ცხენოსანი აზნაური, 300 არაგველი, რომლებიც ომში დაიხოცნენ. მას უფრო მეტი მეომრის მოყვანა შეეძლო, მაგრამ ჩაუშალეს; 2) მეფე გიორგის ძე ივანე ბატონიშვილმა. იგი ბევრჯერ გადასდგომია მეფეს წინ და სეტყვასავით წამოსული ტყვიებისთვის საკუთარი მკერდი შეუშვერია. მასაც შეეძლო 1000 ცხენოსნის გამოყვანა, მაგრამ 50 ძლივს გამოიყვანა. ესეც ღალატით მოხდა; 3) ერეკლე მეფის სიძე ივანე მუხრან-ბატონმა. იგი განუყრელად თან ახლდა მეფეს, ზურგს უმყარებდა. მასაც შეეძლო 1000-მდე კაცის გამოყვანა, მაგრამ 60-მდე ძლივს მოახერხა; 4) ერეკლეს სიძემ თავადმა ზაქარია ანდრონიკაშვილმა და თავადმა ივანე აბაშიძემ; 5) ოთხმა ამილახვარმა.

ამ ომში უამრავმა თათარმაც გაწირა თავი ერეკლესა და ქართველების ერთგულებისთვის. აღა-მაჰმად-ხანს ამბავი მოუვიდა, ქალაქი ავიღეთო. დიდად გაიხარა და მეფის სასახლის სანახავად წამოვიდა. ძალიან მოეწონა. მეფის სალარო რომ ნახა ამდენი სიმდიდრით, გაოცდა. მერე აბანოში იბანავა და იქიდან გამოსულმა საქართველოზე თარეში ბრძანა. სოფლები აიკლეს. ვინც შეეწინააღმდეგა, დახოცეს. დანარჩენი ტყვედ წაასხეს. ქალაქი შემუსრეს, მეფე ერეკლეს სასახლე გაძარცვეს და სპარსეთისკენ დაიძრნენ, ვაითუ მეფემ ქალაქი განგებ დაგვანება და ჩუმად უნდა შემოიყვანოს ჯარებიო.

ამის შემდეგ მეფე ერეკლე თელავში გადავიდა. ხალხს ანუგეშებდა და ამხნევებდა. ღვთის შეწევნით, შემდეგ ტყვეებიც გამოიხსნეს. ხელმეორედ მოვიდა ამბავი: აღა-მაჰმად-ხანი ისევ აპირებს მოსვლასო. მეფემ დიდგვაროვნები იწვია და მათაც ერთხმად შეჰფიცეს: "გავწყდებით და აღა-მაჰმად-ხანს სამაგიეროს მივაგებთო". მზადება დაიწყეს, ქალაქში ჩამოვიდნენ, მაგრამ ამ დროს მახარობელი ეახლა მეფეს - აღა-მაჰმად-ხანი ყარაბაღში მოკლესო. ყველა ეკლესიაში სამადლობელი პარაკლისი გადაიხადეს. ღმერთმა წყალობის თვალით გადმოგვხედა, თორემ უფრო საშინელი ღალატი იყო მომზადებული, მთელი საქართველოს მოოხრებას აპირებდნენ. ამ განზრახვით მოძრაობდა აღა-მაჰმად-ხანი. ეს სურდა შაჰ-აბასსაც.

ამის შემდეგ მეფე ერეკლემ განჯის ციხე აიღო. განჯის ხანი ჯავათ-ხანი გამოიყვანა და დაიახლოვა. ქართველთა ღალატის ამბავიც მას უამბია მეფისთვის. ამ საიდუმლო ამბების გაგონების შემდეგ მეფის პირმა "აღარ გაიღიმა და კიდევაც დასნეულდა".


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Dec 27 2017, 11:54 AM
პოსტი #86


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 57,567
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"ქარელში ორი ტაძარია. ღვთისმშობლის ხარების სახელობის ეკლესია ციციშვილების მიერ არის აშენებული. აქ დაკრძალულია ერეკლე II-ის ქალიშვილი მარიამი, რომელიც ციციშვილზე გახლდათ გათხოვილი".

/"კარიბჭე" N26, 2008, გვ.38/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Jan 9 2018, 05:11 PM
პოსტი #87


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 57,567
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"...ლექსში დასმული პრობლემების ირგვლივ კი სააზროვნო და საკამათო რომ ბევრია, ამას მოწმობს მ. ღაღანიძის წერილიც - რას გვაუწყებს დღეს ნიკოლოზ ბარათაშვილის "საფლავი მეფის ირაკლისა?" ავტორი საინტერესო წიაღსვლებით განიხილავს ერთ, მთავარ, პრობლემას რუსეთ-საქართველოს ურთიერთობის ისტორიიდან.

აღნიშნული პრობლემა სადღეისოდ, რომ ისევ, გადაუჭრელი და გაურკვეველია, სტატიის დასასრულიც ამაზე მიუთითებს. ჩვენი მიზანი იყო ყურადღება გაგვემახვილებინა ბარათაშვილის პოეტური ოსტატობის ერთი ასპექტის შესახებ. კვლევისათვის დაგვჭირდება ცნობები, თუ რა ვითარებაში დაიწერა აღნიშნული ლექსი, ვის უძღვნა იგი პოეტმა და რატომ? ვფიქრობთ, ეს ფაქტები, ზოგადად, საინტერესო იქნებოდა ლექსის ნებისმიერი კუთხით განხილვისათვის".

/ლიტერატურული ჟურნალი "ოლე" N4, 2017, გვ.7/

სტატია საკმაოდ საინტერესოა და ჟურნალში გაეცანით...


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Feb 11 2018, 07:57 PM
პოსტი #88


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 57,567
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"1757 წელს მეფე ერეკლემ აოხრებული ჭერემის ერთი ნაწილი ბოდბეს ეპარქიასაც უბოძა".

"ბოდბის ტაძრის რესტავრატორ-განმაახლებელის სახელი დაიმკვიდრა მღვდელმთავარმა იოანე მაყაშვილმა (1743-1837), რომელიც ქართლ-კახეთის სამეფო კართან დაახლოებული პირი ყოფილა. აღსანიშნავია, რომ იოანე იმ მღვდელმთავართა შორის იყო, რომელთაც მეფე ერეკლეს პანაშვიდი გადაუხადეს".

/"საქართველოს ეკლესიის კალენდარი 2009" გვ. 171, 172/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Feb 12 2018, 10:21 AM
პოსტი #89


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 57,567
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"ისტორიული წყაროებიდან ასევე ცნობილია, რომ კიკოს მონასტრის წინამძღვარმა იოაკიმემ მიმართა მეფე ერეკლე II-ს მატერიალური დახმარებისათვის, რათა აღედგინა დამწვარი მონასტერი.

მეფემ თხოვნა შეუსრულა. ვარძიის მონასტრის შემოსავლის მესამედი გადაეცა კიკოს მონასტერს. თვითონ იოაკიმე საქართველოში 1780 წელს ჩამოვიდა. იგი მიიღო ერეკლე II-მ. მამა იოაკიმე ვარძიაში დასახლდა, სადაც გააგრძელა თავისი ლიტერატურული მოღვაწეობა".

/"საპატრიარქოს უწყებანი" N3, 2018, გვ.14/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Jun 10 2018, 06:27 PM
პოსტი #90


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 57,567
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"1840-1843 წლებში დეკანოზი ეგნატე [ონისიმეს ძე იოსელიანი] ასევე გახლდათ ერეკლე II-ის ასულის - თეკლას სულიერი მოძღვარი".

/"საპატრიარქოს უწყებანი" N18, 2018, გვ.19/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Jul 9 2018, 09:55 PM
პოსტი #91


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 57,567
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"იქვე ახლოს არის სამარე დედოფალ თამარისა, თეიმურაზ II-ის ცოლისა და ერეკლე II-ის დედისა. პაპუნა ორბელიანი თამარის გარდაცვალების გამო წერს: "დედოფალი ქართლისა თამარ, პირმშო ასული მეფისა ვახტანგისა, მოიცვა სნეულებამან ფრიადმან. შემოიკრიბნეს აქიმნი ქალაქით ანუ სადა ესმენეს აქიმთა ამბავნი, ყოველნივე მოიწვივნეს, ეცადნენ ბევრის ღონისძიებითა და ვერა ჰკურნეს... წაასვენეს ცხედარი დიდსა სამეუფოსა ეკლესიასა მცხეთას".

საფლავის ქვის წარწერა კი გვეტყოდა: "სიკვდილი არს ხრწნილებაი ხორცთაი და მან ერთმან მიწია მეცა და მივეც ვალი სიკვდილსა და შევეძინე მამა-პაპათა ჩემთა... შენდობისა მოქენე ვარ სახსენოითსა ჩემისა მნახთაგან..." მის გვერდით დაუკრძალავთ ორბელისძე ყაფლანის ასული, მეუღლე შაჰნავაზად წოდებულისა მეფისა ვახტანგ V-ისა, დედოფალი, როდამყოფილი, ახლა სქემმონაზონი ეკატერინე.

აღსანიშნავია ერეკლე II-ის მეუღლის, ანა დედოფლის საფლავის ქვის წარწერა, რომელიც მოგვითხრობს: "ოთხ წელ საშროშნოდ ყიცვნა დედოფლობამან (ანამ 4 წელი იდედოფლა, - კ.კ.), ათცხრამდე წლისა დამწიხლა ძვალთ გამშიშვლემან, დავყვავილოვანდი ვარდი მეცა... აჰა, მირონთა წუთხნი ემონაცვალნენო", - მოსთქვამს "სატრფო ფერცხალი ირაკლი კახთა მეფისა.

სვეტიცხოველში, საკურთხევლის წინ, არის განსასვენებელი ქართლ-კახეთის ბოლო მეფეთა - ერეკლე II-ისა და გიორგი XII-ისა. 1798 წელს გარდაიცვალა მეფე ერეკლე და "დაფლეს დიდითა დიდებითა სასაფლაოსა მეფეთასა, სადაც არის კათედრაცა კათალიკოსთა მწყემსთა საქართველოისათა და დაფლეს მუნ მარჯვენით კერძო შინაგან დიდსა მის ეკლესიისასა, ქვემორე პირისპირ ხატსა მაცხოვრისასა მეფისა ქრისტე მხსნელისა ჩვენისასა".

/"კარიბჭე" N13, 2006, გვ.32/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Jul 17 2018, 09:14 PM
პოსტი #92


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 57,567
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"გადმოცემით, ზემო ნიქოზის ღვთაებაში მეფე ერეკლე ამალით მოვიდა, ტაძარში მოთავსებული წმინდა რაჟდენის ხატს სანთელი დაუნთო და მის წინ დაიჩოქა.

ერეკლე II-ის ცხინვალში, ზემო აჩაბეთსა და ნიქოზში ნამყოფობას საისტორიო წყაროებიც ადასტურებენ და გადმოცემებიც. ზემო ნიქოზში გადმოგვცემენ, რომ მათი სოფლის მიწის ერთ ნაკვეთს ვაშაურას ეძახიან. ეს იმიტომ, რომ მეფე ერეკლეს აუწყეს: ზემო ნიქოზში ლეკები არიანო. მეფე მათკენ გაეშურა. მტერს "ვაშა, ურა" დაჰკივლეს და დაამარცხეს. ვაშაურას მახლობლად ცხვარი დაკლეს, გამარჯვების ნადიმი გადაიხადეს და ამიტომ იმ ადგილს ნამცხვარები ჰქვიაო."

/"კარიბჭე" N5, 2011, გვ.38/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Jul 23 2018, 02:12 PM
პოსტი #93


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 57,567
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"მოგეხსენებათ, რომ პატარძეული ძირძველი სოფელია, და XII საუკუნიდან მოიხსენიება ისტორიულ წყაროებში. მეფე ერეკლეს დედინაცვალი, დედოფალი ანა რომ გარდაიცვალა, კახეთში დიდთოვლობა ყოფილა. როდესაც თბილისიდან თელავში მიასვენებდნენ დასაკრძალავად, გზად პატარძეულში შეჩერებულან და იქ დაუკრძალავთ."

/"კარიბჭე" N6, 2010, გვ.31/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Oct 12 2018, 11:45 AM
პოსტი #94


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 57,567
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"ასი წლისთავი ერეკლე მეფის გარდაცვალებიდან"
ტფილისი, 12 იანვარი, 1898

11 იანვარს, როგორც მოეხსენებათ ჩვენს მკითხველებს, წირვა და პანაშვიდი იქმნა გარდახდილი საქართველოს მეფის ერეკლეს მოსახსენებლად ლოცვითა და კურთხევითა. დიდძალი ხალხი მიაწყდა ამ დღეს სიონის სობოროს, ასე რომ შიგ ეკლესიაში ტევა არ იყო. გარეთ მთელი სიონის ქუჩა ორპირად დაჭერილი იყო ხალხითა და პოლიცია ძლივს ამაგრებდა, რადგანაც ყველა ეკლესიაში შესასვლელად იწევდა და ეკლესიაში კი ადგილი არ იყო. ამ საუკუნოდ სახსენებელ დღეს მეფე ერეკლეს მიცვალებისას დაესწრნენ მისი ბრწყინვალება მთავარ-მართებელი თავადი გოლიცინი, ტფილისის გუბერნატორი, ვიცე-გუბერნატორი, გუბერნიის მარშლის მოადგილე, მარშლები, ჩვენი დიდკაცობა, ქალი თუ კაცი, ქართველთა დაწესებულებათა წევრნი და თითო-ოროლა რუსთა მოხელეობის წარმომადგენელნი და მრავალნი სხვანი.

ამ სახით ამ ქართველებისთვის ღირს-სახსოვარს დღეს მეფე ერეკლეს გარდაცვალებისას პატივი სცეს მისმა ბრწყინვალებამ მთავარ-მართებელმა თავადმა გოლიცინმა და უმაღლეს მოხელეობის წარმომადგენელთა, დიდი და პატარა ქართველობისა მოვიდა, რომ ლოცვა-კურთხევით მოიხსენოს განსვენებული მეფე, რომელიც ნახევარ საუკუნეზე მეტი ხმალამოღებული ჰპატრონობდა და თავგამომეტებით, რაც ძალი და ღონე ჰქონდა, ინახავდა ყველა მილეთის და თესლის კაცს, ვინც კი შემოკედლებულნი იყვნენ მისს საფარველ ქვეშ, რომელმაც ზედ შეაკლა ტფილისს თვისნი შვილნი, თვისნი ქართველნი, რომ ტფილელნი გადაერჩინა ძარცვა-ტაცებასა და ტყვეობისაგან, რომელმაც, თუმც უკანასკნელ დროს ვერ იხსნა ტფილისი წახდენისაგან, მაგრამ თავისი უკეთესი ძალ-ღონე ხომ შეალია, უკეთესი მამულიშვილნი ხომ შეაკლა და მტლად დაუდო. სხვა არა იყოს-რა, ერეკლე ბრწყინვალე მეფე იყო საქართველოსი და ტფილისი მისი სატახტო ქალაქი!..

რით გადაუხადა ესეთი ღვაწლი ტფილისმა მართლა-და მისთვის ღვაწლითმოსილ მეფეს იმ დღეს, როცა ქართველობამ მისდა საოხად და სახსენებლად წირვა-ლოცვა გადაიხადა? მით, რომ ტფილისის საბჭომ და გამგეობამ არც კი იკადრა, წირვასა და პანაშვიდზედ დასწრებოდა. თუ მთელი კრებული საბჭოსი და გამგეობისა მეტის-მეტი პატივი იქნებოდა, მათის გაკადნიერებული აღმატებულობის ფიქრით, ერთი ორი წევრი მაინც გამოეგზავნათ!.. ვთქვათ, არც ეს იკადრეს და არ დაიმდაბლეს აღვირაშვებული თავი, თვით ქალაქის მოურავის მოადგილემ რატომ არ დაინახა საჭიროდ, რომ ამისთანა დღეს პატივი ეცა ქართველებისთვის და მობრძანებულიყო ეკლესიაში! რას შეუფრთხა? ნუთუ მომავლინებელთა თვისთა? მოვლინებულმა არ უღალატა განა თვისთა მომავლინებელთა და მათის უმართებულობის წინაშე დაივიწყა მოვალეობა ქალაქის მოურავის თანამდებობისა!..

ეხლა ვკითხოთ იმათ, ვინც ყურები გამოგვიჭედა ძმობისა და ერთობის ქადაგებითა და ღაღადით: რის მომასწავებელია ასეთი უმართებულო საქციელი მთელის იმ წყობისა, რომელთაც დღეს ხელთ უჭირავს პატრონობა ჩვენის ქალაქისა? ნუთუ ეს დღე იმისთანა დღე იყო, რომ ასე ყურები გამოიჭედეს ბამბითა და სამარცხვინოდ თვალი დაიხუჭეს, მითამ და აქ არაფერიაო? ნუთუ ამას იქითაც იტყვით, რომ ეხლანდელი "მამანი ქალაქისა" მართლა ქალაქის წარმომადგენელნი არიან და მისის სურვილების გამომეტყველნი და არა მარტო ერთგვარ წყობისა, რომელსაც მეორე ნაწილთან, ქართველობასთან არავითარი კავშირი და ერთობა არა აქვს, და არც სურს რომ ჰქონდეს? განა ესე ექცევიან ძმები ერთმანეთს? განა ერთის ძმის სადიდებელი მეორისათვის პატივსაცემელი მაინც არ უნდა იყოს, სადიდებელს ნუღარ ვიტყვით? სიტყვით რომ ძმობას იძახით, საქმით რათა ხართ ეგრე შორს? ძმობა განა ჭირისა და ლხინის გაზიარება არ არის? ესეც თქვენი მოწონებული და მრავალთათვის თვალებასაფარებელი "კლასოვაია ბარბა"-ა? ნუთუ აქაც ეგ "ბარბა" ჰლაპარაკობს, და არა გულჩახვეული, უტყვი ავგულობა იმათ მიმართ, ვინც ძმობასა და ერთობას ეგრე ებღაუჭებიან და ვის სადიდებელს და ღირს-სახსოვარს დღეს ეგრე უკადრისად, უმართებულოდ და უზრდელად ექცევიან!.. ვისაც გქონან ყურნი სმენად, ისმინეთ!.."

/ილია ჭავჭავაძე
"კარიბჭე" N10, 2010, გვ.18-19/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Nov 20 2018, 04:24 PM
პოსტი #95


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 57,567
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"ძეთათვის შედგენილ თავის განწესებაში, 1791 წელს, ერეკლე II - ანანურის ციხეს ქვეყნის შვიდ უძლიერეს სიმაგრეთა შორის მოიხსენიებს. კრწანისის ომის შემდგომ, მოხუცებულმა მეფემ სწორედ იქ ჰპოვა თავის თავშესაფარი".

/"ფუძნარი" N8, 2017, გვ.13/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Apr 20 2019, 11:40 AM
პოსტი #96


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 57,567
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"თუ სწორად მახსოვს, ერეკლე მეორის დროს მსახიობობა სასულიერო სემინარიაში ერთ-ერთ განხრად ისწავლებოდა, სცენაზე კი იდგმებოდა ისეთი წარმოდგენები, რომლებიც ჩვენს ხალხს ასწავლიდა სამშობლოს სიყვარულს, რომ ბრძოლის დროს არ შეშინებოდათ თუნდაც ურიცხვი მტრისა, გამოეჩინათ სიმამაცე და თავდადება ქვეყნის დასაცავად, ამასთან, იგმობოდა ჯაბანი და ლაჩარი მეომარი, რომელიც უნდა მოეკვეთათ საზოგადოებიდან.

უფლისადმი, სამშობლოსა და მოყვასისადმი თავგანწირვა ხომ ქრისტიანული ზნეობის უმაღლესი იდეალია.

როგორც მოგეხსენებათ, ერეკლე მეორის ეპოქაში წიგნიერებამ და განათლებამ მაღალ დონეს მიაღწია, მაგრამ იყო ისეთი პერიოდი, როცა წერა-კითხვა ბევრმა არ იცოდა საქართველოში, ამიტომ ზოგჯერ თეატრი წიგნის ფუნქციასაც ასრულებდა.

ჩემი აზრით, სწორედ წიგნისა და თეატრის საშუალებით სწავლობს საზოგადოება, რა თვისებები უნდა იყოს მისთვის სანიმუშო და მისაღები, რა თვისებები - დასაგმობი და მოსაკვეთი, ამიტომ თეატრს უდიდესი აღმზრდელობითი და საგანმანათლებლო ფუნქცია აქვს, რომელიც წარმოუდგენელია მსახიობის გარეშე.

მივესალმები ისეთ სამსახიობო ხელოვნებას, რომელსაც დიდი წვლილი შეაქვს ეროვნული ცნობიერების განმტკიცების კეთილშობილურ საქმეში. "

/დეკ. აკაკი მელიქიძე
"კარიბჭე" N8, 2011, გვ.20/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Aug 1 2019, 05:20 PM
პოსტი #97


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 57,567
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"ერეკლეს საყვარელი საბრძოლო შეძახილი: "ჰკა მაგ წუნკლებსა"

/"კრიალოსანი" N3, 2008, გვ.36/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Jan 22 2020, 05:24 PM
პოსტი #98


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 57,567
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"ერეკლე მეფეს სულ 24 შვილი ყავდა, აქედან ერთ-ერთი ყველაზე გამორჩეული და ღირსეული მემკვიდრე ერეკლესი ლევან ბატონიშვილი გახლდათ. ლევანი მამამისის ნამდვილი ასლს წარმოადგენდა მისი ვაჟკაცობით და საოცარი სიმამაცით. სწორედ იგი ედგა სათავეში ერეკლეს მიერ შექმნილ "მორიგე ჯარს" და ლეკებისთვის ნამდვილ რისხვას წარმოადგენდა.

წლების განმავლობაში მტერი ისეთივე შიშით შეჰყურებდა ლევანის მახვილს როგორც მისი სახელგანთქმული მამისა..1781 წელს, მას შემდეგ, რაც უფლისწულმა ალაზანთან ლეკებს სისხლიანი სასაკლაო მოუწყო, ძალიან მოულოდნელად საღამოს გარდაიცვალა. ერეკლეს ავმოსურნეებმა მალევე დაყარეს ხმები თითქოს ლევანი ვიღაც კაცს ცოლთან შეესწროს და ხანჯლით მოეკლას, როცა ეს მოახსენეს მეფეს, მიუხედავად იმისა, რომ ლევანი მშობლების ერთ-ერთი უსაყვარლესი შვილი იყო, ერეკლემ განაცხადა თუ ეგ ამბავი მართალია, ჩემს ლევანს არ დავიტირებ და ცხენს ვათრევინებო!..

ლევანი, როდესაც ჩამოიყვანეს, ერეკლემ მისი გაშიშვლება ბრძანა, რათა ხანჯალ ჩარტყმული ადგილი მოენახათ, როცა გახადეს ბატონიშვილს ვერსად აღმოუჩინეს ჭრილობა, ის მთლიანად გალურჯებული იყო. მაშინ კი ყველა მიხვდა, რომ ლევანი უდანაშაულო იყო და მამამ, როგორც წესია ისე დაიტირა თავისი ღირსეული მემკვიდრე! ლევანის გარდაცვალების შემდეგ ჯანღიანი ქართულის ცის ქვეშ მარტო დარჩენილიყო უკვე 60 წელს მიღწეული ერეკლე..

"მეფისა დროშით სად მიხვალ,
ჰე, ლევან სულით ნათელო,
შენ მხოლოდ მამის იმედო,
უდროდ მზედაბნელებულო,
შეირყა ტახტი მეფისა,
რა შთახველ საფლავს ლომგულო!"

/"კანდელი" N1,2020, გვ.9/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Apr 28 2020, 08:58 PM
პოსტი #99


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 57,567
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"ერეკლე მეფეს ტყვეობიდან დაუხსნია ქართული ხელნაწერიც. ცნობილია მისი ბრძანებით დამზადებული ნუსხებიც. ერეკლე მეფის სახელს უკავშირდება 1758 წელს თელავში ბასილი დიდის სახელობის სასწავლებლის დაარსება, რომელიც 1782 წელს სემინარიად გადაკეთდა და აღმოსავლეთ საქართველოში საგანმანათლებლო კერად იქცა"

/"საქართველოს ეკლესიის კალენდარი 2009" გვ. 210/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Apr 29 2020, 05:13 PM
პოსტი #100


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 57,567
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"ლიონიძე სოლომონ (1754 - 1811) - ცნობილი სახელმწიფო მოღვაწე, ერეკლე მეფის მსაჯული. მისი სახელით მოღწეული თხზულებებიდან განსაკუთრებულ ყურადღებას იმსახურებს "მოთქმით ტირილი საქართველოს მეფის, ღერკულეს ნეტარებისა ღირსისა", ქართული მჭევრმეტყველების შესანიშნავი ძეგლი, მიძღვნილი მეფე ერეკლეს ეროვნულ-სახელმწიფოებრივი მოღვაწეობისადმი. სოლომონ ლიონიძე ეკუთვნის აგრეთვე, ქართული ეპისტოლარული მჭევრმეტყველების კლასიკური ქმნილება - "მიმართვა პავლე პირველისადმი"

/"საქართველოს ეკლესიის კალენდარი 2009" გვ.268/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post

8 გვერდი V « < 3 4 5 6 7 > » 
Reply to this topicStart new topic
ამ თემას კითხულობს 1 მომხმარებელი (მათ შორის 1 სტუმარი და 0 დამალული წევრი)
0 წევრი:

 



მსუბუქი ვერსია ახლა არის: 29th March 2024 - 01:20 AM

მართლმადიდებლური არხი: ივერიონი

ფორუმის ელექტრონული ფოსტა: იმეილი