მონოზონნი(სამონაზვნო წესით ცხოვრება), რაოდენ დიდი ყოფილა მონაზვნობის პატივი... პარამეტრები

[marine]

“ვიცნობდი ერისკაცებს, რომლებიც მათ მიერ აღსრულებულ ასკეზს გაებრწყინებინა. არც თუ მრავალი წლის წინ წმიდა მთაზე მუშაობდა ერთი ერისკაცი - ვაჟთან ერთად. მათ ათონზე დიდი ხნის განმავლობაში იმუშავეს. შემდეგ სამშობლოში კარგი სამსახური გამოუჩნდათ და მამამ გადაწყვიტა, წასულიყო წმიდა მთიდან და შვილიც თან წაეყვანა, რათა მთელ ოჯახს ერთად ეცხოვრა.

მაგრამ მისი ვაჟის გული შეძრა ბერების ასკეტიკურმა ცხოვრებამ, ერის ყოფას სულიერი შფოთით აღსავსე იხსენებდა და დაბრუნება აღარ სურდა. იგი მამას ეუბნებოდა: „მამა, შენ ხომ სხვა შვილებიც გყავს, ერთი კი აქ, ყოვლადწმიდა ღვთისმშობლის ბაღში დატოვე“.

მან არ გაიზიარა მამის შეგონებები და ისიც იძულებული გახდა, შვილი წმიდა მთაზე დაეტოვებინა. ეს ყმაწვილი გაუნათლებელი, მაგრამ ძალიან მახვილგონიერი იყო, დიდ ღვთისმოსაობასა და უბრალოებას ფლობდა. იგი საკუთარ თავს ბერობის უღირსად თვლიდა, რადგან ფიქრობდა, რომ ბერული ღვაწლის აღსრულება მის ძალებს აღემატებოდა.

მან თავისთვის ერთი პაწაწინა სენაკი გამონახა, რომელსაც ადრე სასაპანლე პირუტყვისთვის იყენებდნენ ხოლმე. ყმაწვილმა ამ სენაკის კარი და ფანჯარა გარედან ქვებით და გვიმრის ტოტებით ამოქოლა და მხოლოდ ერთი პატარა ღრიჭო დატოვა - ხვრელი, რომლითაც შეძლებდა შემძვრალიყო სენაკში და გამომძვრალიყო იქიდან. გარედან ამ ხვრელს მან სადღაც ნაპოვნი ძველი, დაგლეჯილი პალტო ჩამოაფარა.

ის ცეცხლსაც კი არ ანთებდა. ჩიტის ბუდე მის ბუდეზე უკეთესი საცხოვრებელი იყო და სახლადაც მხეცის ბუნაგი მეტად ივარგებდა, ვიდრე ის სახლი, რომელშიც იგი ცხოვრობდა. მაგრამ იმ სიხარულს, რომელსაც ეს სული განიცდიდა, ის ადამიანებიც კი ვერ მისწვდებიან, მდიდრულ სახლებში რომ ცხოვრობენ. ეს ადამიანი ხომ ქრისტესთვის იღწვოდა და ქრისტე გამუდმებით მის გვერდით იყო, არა მხოლოდ მის სენაკში, არამედ მთელ მის შინაგან არსებაში, მის სულში, მის ხორცში, მის გულში. ამიტომ იგი სამოთხეში ცხოვრობდა.

ზოგჯერ იგი თავისი ბუნაგიდან გამოძვრებოდა და მიდიოდა რომელიმე სენაკში, სადაც ძმებს ბოსტანი ჰქონდათ გაშენებული. ის ძმებს მუშაობაში ეხმარებოდა და ამისთვის ცოტაოდენ ორცხობილასა და ზეთისხილს აძლევდნენ. თუ სამუშაოს არ მისცემდნენ, ორცხობილასა და ზეთისხილს არ იღებდა. იგი თავს ვალდებულად თვლიდა, რომ ის წყალობა, რომელიც ღვთისაგან მიიღო, ორმაგი შრომით აენაზღაურებინა.

რა თქმა უნდა, მისი სულიერი ცხოვრების შესახებ მხოლოდ ღმერთმა უწყოდა, რამდენადაც იგი უსახელოდ, უხმაუროდ და უბრალოდ ცხოვრობდა. მაგრამ არის ერთი შემთხვევა, რომელიც შემდეგ გახმაურდა და საიდანაც ბევრის მიხვედრაა შესაძლებელი.

ერთხელ მოხდა ისე, რომ იგი მივიდა ერთ-ერთ მონასტერში და იკითხა, დიდი მარხვა როდის იწყებაო, თუმცა ამ ადამიანისათვის თითქმის მთელი წელიწადი დიდი მარხვა იყო. შემდეგ თავის ბუნაგში დაბრუნდა და შიგნიდან გამოიკეტა. თითქმი სამი თვე გავიდა, მას კი ეს არ შეუმჩნევია. ერთხელ კვლავ დატოვა სენაკი და წავიდა მონასტერში, რომ გაერკვია აღდგომა როდის დგებოდა. ის ლიტურგიაზე დადგა, ეზიარა წმიდა საიდუმლოს და შემდეგ მამებთან ერთად სატრაპეზოდ წავიდა. ტრაპეზზე მან წითელი კვერცი დაინახა. ამ დღეს უკვე აღდგომის წარგზავნა იყო. მას გაუკვირდა და ერთ-ერთ ძმას ჰკითხა: „მისმინე, განა უკვე აღდგომაა?“ „რა აღდგომა, ხვალ ხომ უკვე ამაღლებაა!“ მიუგო მან.

ანუ ეს ადამიანი მარხულობდა და მთელი დიდმარხვის განმავლობაში და შემდეგ კიდევ ორმოცი დღე - ამაღლებამდე. ამგვარად მოღვაწეობდა იგი სიკვდილამდე. აღსასრულიდან ორი თვის შემდეგ ის შემთხვევით მონადირემ იპოვა და მომხდარის შესახებ ექიმსა და პოლიციას აცნობა. მერე ექიმი მიამბობდა: „მის სხეულს არა მხოლოდ გვამის არანაირი სუნი არ უდიოდა, არამედ, პირიქით, კეთილსურნელებასაც აფრქვევდა.“

/ღირსი პაისი ათონელი/

[marine]

„ერთ-ერთ მონასტერში წინამძღვართან ერთად მისი ახლო ნათესავიც მოღვაწეობდა, ახალგაზრდა მონაზონი. იგი კარგი ზნით, კეთილსახოვანი ცხოვრების წესით გამოირჩეოდა და ამიტომაც ბევრს უყვარდა და პატივს სცემდა. ერთხელაც იგი ავად გახდა და გარდაიცვალა. ეკლესიური გაგებით: არავინ შეიძლება იყოს იმაში დარწმუნებული, თუ სად მოხვდება მიცვალებულის სული, მაგრამ ამ შემთხვევაში მაინც ყველას ეგონა, რომ გარდაცვლილი მონაზონის სული ალბათ სასუფევლის ღირსი გახდებოდა. ერთხელ, როცა მონასტრის წინამძღვარი ლოცულობდა, მას ასეთი ხილვა ჰქონდა: დაინახა თავის ახლო ნათესავი, მონაზონი, ჯოჯოხეთში როგორ იტანჯებოდა. მისთვის მეტად მოულოდნელი იყო ეს და როცა იკითხა, თუ რატომ დაისაჯა იგი ასე, პასუხად მიიღო: თურმე ახალგაზრდა მონაზონს, როცა ერში ცხოვრობდა, ერთი ყმაწვილი კაცი მოსწონდა და მონასტერში მისვლის შემდეგაც განაგრძობდა მასზე ფიქრს. ამ კაცთან ავხორცული ურთიერთობის წარმოდგენით ახელებდა თავის წარმოსახვას და თანაც ყველაფერს მალავდა, არავის ეუბნებოდა ამის შესახებ. ამ გაუმხელელი ცოდვის გამო იგი ჯოჯოხეთში იქნა ჩაგდებული. როგორც ვხედავთ, ფიქრით, ოცნებებით, წარმოდგენებით შეცოდებისთვისაც კი, მისი მოუნანიებლობის შემთხვევაში, მეტად მკაცრად შეიძლება დაისაჯოს ადამიანი“.

[marine]

„ლოცვის დროს სხვაგვარი მდგომარეობა აქვთ მორჩილებს და სხვაგვარი - დაყუდებულებს. თუ ადამიანი ჭეშმარიტ მორჩილებას მიაღწევს და განეშორება ამპარტავნებასა თუ პატივმოყვარეობას, იგი სიმდაბლით ილოცებს. ხოლო დაყუდებულს, რომელიც განმარტოებით მოღვაწეობს და, შესაძლებელია, ლოცვისას ადვილად შეეპაროს ამპარტავნება, მეტი სულიერი ბრძოლა დასჭირდება თავმდაბლობით წარმოთქმულ ლოცვის შესანარჩუნებლად“

[marine]

„ერთ ადგილას მონასტერი იდგა. თანდათან ირგვლივ საერო შენობა-ნაგებობები წამოჭიმეს და დროთა განმავლობაში მონასტერი ყველა მხრიდან საცხოვრებელი სახლების გარემოცვაში აღმოჩნდა. მწუხრის მსახურებას იქ ღამით აღასრულებდნენ ცისკართან ერთად და ღვთისმსახურებაზე ახლომახლო მცხოვრები ერისკაცებიც მოდიოდნენ. ერთხელ ახალდამწყებ მონოზონს, მსახურებაზე წასვლისას, ხენაკის კარის ჩაკეტვა დაავიწყდა, სადაც მის არყოფნაში ქალი შევიდა. როდესაც მონოზონმა ამის შესახებ შეიტყო, საშინლად აღელდა: „ეს რა უბედურება მეწვია! სენაკი შეიბილწა! მორჩა, დავიღუპე!“ ბევრი არ უფიქრია, დაავლო ხელი სპირტიან ფლაკონს, იატაკზე გადმოაპირქვავა და ცეცხლი წაუკიდა. „იატაკის დეზინფექცია!“ კიდევ ცოტაც და - მთელ მონასტერს გადაბუგავდა. მართალია, თავისი სენაკის იატაკი დაწვა, მაგრამ ვერ დაწვა საკუთარი ზრახვა. არადა, სწორედ მისი შემუსვრა იყო საჭირო, რადგან ზრახვაში იდო მთელი ბოროტება. მას რომ კეთილი ზრახვა „აემოქმედებინა“, მაშინ საკუთარ თავს ეტყოდა, რომ მის სენაკში ქალი შევიდა კეთილი განზრახვით, სარგებლის მისაღებად, მონოზვნური კურთხევის ასაღებად, რათა შემდეგ, მადლმიღებულს, თავად ეღვაწა სახლში. ასეთ შემთხვევაში მასში სულიერი ცვილელება მოხდებოდა და ღმერთს განადიდებდა“.

/ღირსი პაისი ათონელი/

[marine]

"წმიდა ფებრონია მოღვაწეობდა სამცხეში, მერეს დედათა მონასტერში. წმიდა ფებრონიასა და წმიდა გრიგოლ ხანძთელს საღმრთო სიყვარული და გულითადი მეგობრობა აკავშირებდათ ერთმანეთთან.

წმიდა ფებრონიას სიწმიდესა და სიბრძნეზე მეტყველებს ის ფაქტიც, რომ წმიდა მამათა კრებული "თვინიერ დედისა ფებრონიას განზრახავასა" საქმესა არა ხელ-ჰყოფდა. წმიდა ფებრონიას ჩააბარა წმიდა გრიგოლ ხანძთელმა მეფე აშოტ კურაპალატის სახლიდან ძალით წამოყვანილი ქალი, რომლის მიმართაც მეფეს "გარდარეული სიყვარული" ჰქონდა. წმიდა ფებრონიამ შეძლო, მეფისთვის მტკიცე უარი ეთქვა დედაკაცის სასახლეში დაბრუნებაზე. ცნობილია, რომ წმიდა ფებრონიას ზეციური ანგელოზები აუწყებდნენ ღვთის ნებას.

წმიდა ფებრონიასთან ერთად მოღვაწეობდა წმიდა თემისტია, რომელიც ორმოცი წლის განმავლობაში ემსახურებოდა მერეს დედათა მონასტერში მწირველ მღვდელ წმიდა მატოს. როგორც თვითონ წმიდა თემისტია აღნიშნავდა, ისეთი მოკრძალებლი იყო მათი ურთიერთობა, რომ წმიდა მატოს უშუალოდ მისი ხელიდან საცეცხლურიც კი არა მიუღია არასდროს".

[marine]

„ბოროტი ძალები ხშირად ცდილობენ, რომ ზარმაცი და მოხეტიალე მონაზვნები აღძრან იმ აზრით, რომ დაყუდებულ მოღვაწესთან წავიდნენ, რითაც ბოროტი ცდილობს, დააბრკოლოს მოღვაწე და იგი გონებით დროებით მაინც განაშორებს უფალს“.

[marine]

„ბერი [ღირსი პაისი ათონელი] ფეხშიშველი ეშვებოდა ხოლმე მდინარის სანაპიროზე, ნავსაყუდელთან, როგორც ამას სინას მთაზე მოღვაწეობისას აკეთებდა. ფეხსაცმელი მას თავისი სამონოზვნო თოფრით მიჰქონდა და მხოლოდ მაშინღა თუ ჩაიცმევდა, როცა შორიდან ვინმეს თვალს მოჰკრავდა“.

[marine]

“მონასტერი არაა მისიონერული ცენტრი, ის თესლია ურყევობისა და განუწყვეტელი მკისა, რომელიც მონაზონს გულს უმშვიდებს. ღრმაა სულის მოსავალი! მისი მომწევი მონაზონი მშვიდობით აღივსება და მას სხვებსაც უნაწილებს. ოთხფეხა არსებებსაც კი სიხარულს გვრის! ბედნიერია, „ქუეშე თითოფერთა ხეთა დაწვის ჭილსა თანა, ლერწამსა და ლელსა (იობ.)“. შესანიშნავადაა აღწერილი მონაზვნური ყოფა და სიხარული. მონაზონი ცხოვრობს ჩვეულებრივ სამყაროში, მაგრამ გარდასახულ დროში, ამიტომაც ხედავს წმინდანების ფერხულს ანგელოზურად მოკაზმულ გარემოში“.

/არქიმანდრიტი ემილიანე (ვაფიდისი)/

[marine]

„ეფრემ დიდის ლავრაში ერთი ბერი ცხოვრობდა, სახელად ემილიანი. იგი გამთენიისას ავხორცულმა, მრუშულმა ვნებამ შეიპყრო და უწმინდური, ბილწი აზრებით ცდილობდა დაეკმაყოფილებინა თავისი ჟინი. ღირსმა მამა ეფრემმა, მიდიოდა რა ეკლესიაში ლოცვაზე, ავხორცული ვნებით შემცბარი ბერის ახლოს გაიარა. იგრძნო რა სიმყრალე მრუშობის დემონისა და მიხვდა რა, რაც ხდებოდა, წმინდანმა წარმოთქვა: „აღკვეთილ იქნას ღვთის ნებით შენი ქმედება, უწმინდურო, წყეულო სულო!“ და მაშინვე ეშმაკისეულით შეპყრობილი ბერი პირზე დუჟმომდგარი მიწაზე დაეცა. მონასტრის ძმების შეკრების და სანთლის ანთების შემდეგ წმინდანმა მოსულთ უთხრა: ხომ ხედავთ თქვენ ძმას? სიყრმიდან მოყოლებული იგი სათნოდ ცხოვრობდა, იცავდა რა სხეულებრივ სიწმინდეს: ახლა კი, როცა მცირე ხნით ხორციელმა გულისთქმამ გაიტაცა და ამ ჟინით შეპყრობილი უწმინდური აზრებით ტკბებოდა, იგი დემონის ტყვეობის ქვეშ მოექცა. მივიღოთ ასეთი მჭმუნვარე შემთხვევიდან სარგებელი და ყველამ იცოდეს, რომ ვინც სხვისი სხეულის მიკარებით არ დაეცემა, მაგრამ გონებით შესცოდავს, გაიტაცებს უწმინდური აზრები, გაიჩერებს გონებაში და მათით დატკბება, ის მემრუშეა და დემონი იპყრობს მას.

შემდეგ წმინდანმა ბერისთვის ილოცა და მისგან გოდებით, ღრიალით, - მე ვარ სიძვის დემონი, - ბოროტი სული გამოვიდა. მთელი ის ადგილი კი მყრალი სუნით აივსო, დამწვარ გოგირდს რომ აქვს ხოლმე“.

[marine]

„დაყუდებულ მოღვაწეს ყველაზე მეტად აზიანებს მოწყინება“

[marine]

„ჩემს ცხოვრებაში თავი ისე კარგად არასოდეს მიგრძვნია, როგორც იმ რამდენიმე დღეს, როდესაც მორჩილება მომცეს, მომეარა ერთი მოხუცი ბერისთვის. მოხუცის მოვლა დიდ საზღაურს მოგვიტანს. მე მომისმენია ერთი მორჩილის შესახებ, რომელიც ათონის წმიდა მთაზე ცხოვრობდა და საშინელი ეშმაკით იყო შეპყრობილი. მას მიანდეს მორჩილება, რომ მოევლო ექვსი მოხუცებული ბერისათვის, რომლებიც მონასტრის მოხუც ბერთა თავშესაფარში ცხოვრობდნენ. ეს უმძიმესი წლები იყო, ხალხს არ ებადა შრომის შემამსუბუქებელი არანაირი საშუალება. ეს საბრალო მოიგდებდა მხრებზე უზარმაზარ ტომარას, რომელშიც მოხუცების მთელი თეთრეული იყო გამოკრული და მიდიოდა შორეულ ტბისკენ, რომ იქ ეს ყველაფერი ნაცარტუტში გაერეცხა. გავიდა გარკვეული ხანი, ის გათავისუფლდა ეშმაკისგან, რომელსაც შეპყრობილი ჰყავდა და ბერად აღიკვეცა. ეს პირველ რიგში იმისთვის მოხდა, რომ თავად იგი საკუთარ თავს სხვებისთვის სწირავდა და იმის გამოც, რომ მოხუცი ბერები აკურთხებდნენ და ლოცავდნენ მას“.

/ღირსი პაისი ათონელი/

[marine]

“სკეპტიკოსებმა შეიძლება ასეთი საბუთი მოგვიტანონ: სიძეს, რომელზეც დაწინდულია მონაზონი, ყოველი კერძო სული, და ასევე, სრულიად ეკლესია, ერთი ნაკლი აქვს ყველა სხვა სიძესთან შედარებით, რომელიც მეუღლე უნდა გახდეს: ის უხილავი და უხორცოა.

რძალს ხომ ხილული და გრძნობადი სიძე უყვარს. არავინ შეემსჭვალება უბრალოდ სულს, არამედ ხორცშესხმულ სულს ეტრფიან. ვერ გეყვარება ადამიანი მიმოწერით, წერილებით ვერ შექმნი ადამიანს, მის სახეს, ტანს, სულს, ჩვევებს, და ხასიათს. უნდა გიყვარდეს არა „ის ვიღაც, ვინც წერილი დაწერა“, არამედ კონკრეტული ადამიანი, ხელები და ფეხები რომ აქვს, რომ ჰყავს დედ-მამა, რომლებსაც მე მოკითხვებს ვუთვლი. მხოლოდ იმის სიყვარული შეიძლება, ვისაც აქვს ფიზიკური გარსი, თავის ადგილს იკავებს საზოგადოებაში, ცხოვრებაში; მისი, ვისთანაც სრულ ერთობას მიაღწევ.

მხოლოდ ქრისტეა ასეთი ნაკლის მქონე, მხოლოდ ისაა უხორცო. აქედან მომდინარეობს მონაზვნობის მოსურნე ადამიანების ხშირი დაუკმაყოფილებლობა და მუდმივი კითხვა, შიში და წინააღმდეგობა, და შედეგად თავისმართლება: „მე ხომ მას ვერ ვგრძნობ, ვერ ვცნობ, არ მესმის მისი!“

ეს ხშირად მოსდით ახალგაზრდა ქალ მორჩილებს. მოდით, ასეთ გოგონებს სერიოზულად ვკითხოთ: „საერთოდ, რატომ მოხვედი მონასტერში - თუკი ის, ვინც შეიყვარე, მხოლოდ შენი წარმოსახვის ნაყოფია, თუკი მასზე კი გსმენია, მაგრამ სრულიად არ იცნობ? შენთვის ის ისევ უსხეულო დარჩა. ადგილი, რომელსაც შენი გამონაგონი იკავებს, უნდა დაიკავოს ღმერთმა, მან, ვინც შეიყვარე და მთელი შენი ცხოვრება დაუკავშირე“.

მაგრამ სინამდვილეში ხდება კი ასე? ან იქნებ ეს დამოკიდებულება ქრისტესთან, როგორც უსხეულოსა და უხილავთან, რომელიღაც სულიერი „მხედველობითი“ ან მშვინვიერი ავადმყოფობის ბრალია? ზოგი ადამიანი მიწაზეც ისე ცხოვრობს, როგორც ჯოჯოხეთში - რადგან არ არსებობს უფრო დიდი ტანჯვა, ვიდრე იყო მონაზონი და ქრისტეს უხილავ და უხორცო სიძედ აღიქვამდე. ამგვარი არსებობა განწირულია, უსაშველო იყოს“.

/არქიმანდრიტი ემილიანე (ვაფიდისი)/

[marine]

„ერთ-ერთმა ბერმა საყვარელ ადამიანზე ფიქრისგან რომ განთავისუფლებულიყო, აიღო სუდარა და მისი გვამის წყლულებისგან მომდინარე სითხით გაჟღინთა. შემდეგ იგი თავის სენაკში დადო. ირგვლივ მეტად არასასიამოვნო სუნი დადგა, მაგრამ ამის შემდეგ ბერს ბრძოლა შეუწყდა. აქვე შეიძლება აღინიშნოს ისიც, რომ მიმზიდველი ადამიანის სხეულის დაბერებულად, წლებისგან ფორმადაკარგულად წარმოდგენამაც ერთგვარად შესაძლოა შეანელოს მისდამი ლტოლვა“.

/დეკ. დავით ციცქიშვილი/

[marine]

„ჭეშმარიტი დაყუდებული ისაა, ვისაც შეუძლია გაარჩიოს, თუ ვინ მოდის მასთან სულიერი სარგებლის მისაღებად და ვინ - არა“.

[marine]

„მამა პაისს [ათონელი] მიაჩნდა, რომ ბერს ხელებით უფრო ნაკლებად უნდა ეშრომა და მეტად ეღვაწა სულიერად. მონაზონს ბევრი შრომა ღმერთს ავიწყებს, როგორც ებრაელებს დაემართათ ეგვიპტეში"

[marine]

„ერთხელ ღმერთის ანგელოზის სახით მოვლენილმა ქრისტემ იოანე ღვთისმეტყველს უჩვენა უკანასკნელი ნავსაყუდელი ღმრთისა ადამიანებთან . მაშ, დაე, ანგელოზური თემის ყოველდღიური ყოფა სავანეში, ყოველ სავანეში, თანამედროვე ადამიანისთვის ზეცისკენ გაჭრილი სარკმელი იყოს“.

/არქიმანდრიტი ემილიანე (ვაფიდისი)/

[marine]

„მონაზვნური ცხოვრების მთავარი მიზანია ღმერთთან - მათთვის უაღრესად საწადელთან - მონაზვნების მტკიცედ შეერთება“.

/არქიმანდრიტი ეფრემ არიზონელი/

[marine]

„წმინდა მამა [იოანე სინელი] კიდევ ერთხელ შეაგონებს მონაზვნებს, რომ განსაკუთრებით ებრძოლონ სიმაყესა და პატივმოყვარეობას. რადგან დაყუდებული განშორებულია ადამიანებს, გაცილებით შესაძლებელია, რომ პატივმოყვარეობასა და ამპარტავნებაში აღმოჩნდეს. ამიტომაც განსაკუთრებით უნდა ებრძოლოს ამპარტავნების სულიერ სენს“.

[marine]

„ნიკოლაოს გეორგიოსი მოგვითხრობს: „1966 წელს, ბავშვობის შემდეგ პირველად ვესწრებოდი საღვთო წირვას, ჩემს მეგობართან ერთად, იოანე კარეას მონასტერში. წირვის შემდეგ, ათონის მთის გამოფენაზე წავედით, იქ ვნახე მამა პაისის [ათონელი] წიგნი. ჩემმა გულმა თითქოს ფრთა შეისხა. ერთადერთი სურვილი მქონდა წიგნი წამეკითხა იმ წუთში. როცა მამა პაისის დედისადმი გაგზავნილი ლექსი წავიკითხე, ავტირდი, გული მომილბა და ცრემლიანმა უფალს შევთხოვე: „ღმერთო ჩემო, შემეწიე მეც მამა პაისის ლოცვით, რომ ბერი გავხდე“. ამ სიტყვებზე არ მიფიქრია, თითქოს თავისით აღმომხდა (სასწაული ის არის, რომ ახლა ამ ამბიდან ექვსი წლის შემდეგ, ვემზადები ბერობისათვის)“.

[marine]

„რა ხშირად გვავიწყდება ეს საქმეები, რომ მონაზონი, უპირველს ყოვლისა, მლოცველია“.

/არქიმანდრიტი ემილიანე (ვაფიდისი)/