წმინდა სამება პარამეტრები

[kublaa]

ქრისტეს შობამდე ღმერთს სამი ბუნება ქონდა თუ ქრისტეს შობის შემდეგ წარმოიშვა ძე ღმერთი ?

[აკაკი]

მცირეოდენ გამოხმაურებას გავაკეთებ...


იმის მიუხედავად, რომ სიტყვა ”სამება” პირდაპირ არ ჩანს წმ. წერილში (როგორც ახალ აღთქმაში, ისე ძველშიც), ქართულად რომ ვთქვათ, იგი მთლიანად იუდაისტური კოცეფციაა, ორივე - ძველი და ახალი აღთქმიდან გამომდინარე. წერილის მიხედვით, ღმერთი გამოცხადდა, როგორც ”სამგვამოვანი” (გვამოვნება = პიროვნება). აი, შემდეგნაირად:

ყოვლისმცოდნე ხმა - წმ. წერილი საბრობს ყოვლისცმოდნის, ”მესამე პირის” პერსპექტივიდან. როცა ვკითხულობთ, ”დასაბამად ქმნნა ღმერთმან ცაი და ქუეყანა”, ჩვენ ვსცამთ კითხვას თუ ვინ საუბრობს? ვინ არის ხუთწიგნეულის მთხრობელი? მომდევნო სიტყვები გვიცხადებს, რომ ”სული ღმრთისა იქცეოდა ზედა წყალთა” (დაბ. 1:2), რასაც მოჰყვა პირდაპირ ციტირებული სიტყვები თვით ღმერთისა: ”იქმენინ ნათელი!” (დაბ. 1:3). ღმრთის შემოქმედებითი საქმიანობა და მისი სულის (როგორც ვკითხულობთ - ”სული ღმრთისა”) მყოფობა მოთხრობილია ყოვლისმცოდნე ხმის, სხვაგვარად რომ ვთქვათ - ღვთის სიტყვის მიერ. ცხადია, სული ღმრთისა თავად ღმერთია (სხვა ვინ?), ისე როგორც სიტყვა ღმრთისა არის ასევე თავად ღმერთი, და ამიტომ - ხუთწიგნეულის პირველ სამი მუხლში ღმრთეების ”სამგვამოვნებაა” (სამპიროვნულობა) წარმოდგენილი.

”ანი და ჰაეს” (ბერძ. ალფა და ომეგა, ებრ. ალეფ-ტავ) იდუმალი ხმარება - ხუთწიგნეულში (დაბადების პირველ თავში) ასე ვკითხულობთ: ”დასაბამად ქმნა ღმერთმან ’ეტ’ (אֵת)...”, ებრაულში ასეა: ”ბერეშით ბარა ელოჰიმ ეტ” (დაბ. 1:1). უნდა გავითვალისწინოთ, რომ სიტყვა ”ეტ” თარგმნას არ ექვემდებარება (ანუ უთარგმნელი სიტყვაა), იგი მიუთითებს, რომ ”გარკვეული პირდაპირი ობიექტი შემდეგია” (ამდენად, ”ცასა” და ”ქუეყანას” წინ უნდა იყოს ”ეტ”). აღსანიშნავია, რომ ”ეტ” ასო-ასო წარმოითქმება - ალეფ-ტავ, როგორც აბრევიატურები: ალეფ-ბეტი (ებრ.), ალფაბეტი (ბერძ.) და სხვ. ”ალეფ” ებრაული ალფავიტის (ანბანის) პირველი ასოა, ”ტავ” კი სულ ბოლო. შესაქმე იწყება და სრულდება ღვთის გამომსყიდველი სიყვარულით, როგორც ეს იესო ქრისტეს პიროვნებაში განცხადდა... იგი შესაქმის ცენტრია - იგია დასაწყისი და დასასრული. როგორც დაწერილია ”მე ვარ ანი (ალეფ) და ჰაე (ტავ), პირველი და უკანასკნელი, დასაწყისი და დასასრული” (გამოცხ. 22:13). მართლაც, უფალი იესუ არის ”მეუფე მეუფეთა”. იგია არსებულ ორ სამყაროთა უფალი - უმაღლესი ციური დიდებიდან ჯვარზე სიკვდილის უდაბნომდე... ”იყავნ სახელი უფლისა კურთხეულ, ამიერთიგან და უკუნისამდე” (ფს. 113:2).

მრავლობითი სახელები - ”ელოჰიმ”, რომელიც ნახსენებია მესამე მუხლში (დაბადების წიგნში), მრავლობითი ფორმაა. ეს სახელი უკავშირდება მხოლობითი ფორმის ზმნებს. მაგალითისათვის, პირველი გამოჩენა სიტყვა ”ელოჰიმისა” ხდება მხოლობითი ფორმის ზმნასთან - ”ბარა” - და აღნიშნავს, რომ ”მან (მხოლოდ, ერთმა) შექმნა”, თუმცა სხვა ადგილებში ”ელოჰიმი” მრავლობითი ფორმების ზმნებსაც იღებს. მაგალითად, დაბადების 35:7 ამბობს, ”რამეთუ მუნ ეჩუენა მას ღმერთი (ელოჰიმ)”. გავითვალისწინოთ, რომ ებრაულში ზმნა (”ეჩუენა”) მრავლობითი ფორმის მესამე პირშია. ასე რომ, არის ადგილები, სადაც ”ელოჰიმი” მრავლობითი ფორმების ზმნებსაც იღებს.

მრავლობითი ნაცვალსახელები - უფალი ღმერთი, საუბრობს დაბადების 1:26-ში, და ამბობს:”ვქმნეთ კაცი ხატებისაებრ ჩუენისა და მსგავსებისაებრ (იხ. ასევე დაბ. 3:22, 11:7, ისაია 6:8). ზოგის ვარაუდით მრავლობითი ფორმა (”ვქმნეთ”) სიდიადეს მიუთითებს, თუმცა ზმნა ”სიდიადეების მრავლობითობისთვის” არა გამოყენებული. ებრაული ტრადიცია ასე ხსნის, რომ პიროვნულად მრავლობითი ნაცვალსახელი მიემართება ანგელოზებს, მაგრამ არანაირი მტკიცებულება არ არსებობს, რომ ღმერთმა სამყარო - და, კერძოდ, ადამიანები - ანგელოზების მეშვეობით შექმნა (დაბ. 1:29), და ანგელოზები, მათ სამყოფელთან ერთად, თვითონ არიან შემქნილი არსებები (ფს. 148:2, 5).


კიდევ უამრავის ჩამოწერა შეიძლება.. ეს მხოლოდ დასაწყისია