ბაგრატიონების მემკვიდრე, საჭირბოროტო საკითხი პარამეტრები

[Lenus]

ეს არ არის მონარქიასა და მის მოწინააღდეგეებს შორის გასამრთი დიალოგი.

უბრალოდ, წმინდა გენეალოგიურად და სამართლებრივად, ვისაც გესმით ეს საკითხი, ვინ ითვლება დღეს ბაგრატიონების კანონიერ მემკვიდრედ?

არგუმენტაცია სავალდებულოა )))



აი მოსაზრება დ. ნინიძის ნაშრომიდან "ბაგრატიონები XIX-XX საუკუნეებში"

----------

დ. ნინიძე
ბაგრატიონები XIX-XX საუკუნეებში

რუსეთის მიერ საქართველოს დაპყრობას ბაგრატიონთა სამეფო ტახტისა და მეფობის გაუქმება მოჰყვა. აღმოსავლეთ საქართველოდან რუსეთში გადასახლებულ იქნა სამეფო გვარის უმეტესი ნაწილი, განსაკუთრებით, თემურაზ II-ისა და ერეკლე II-ის შთამომავალნი, როგორც ქართლ-კახეთის უკანასკნელ მეფეთა მემკვიდრენი. ქართველი ერი ვერ ეგუება სახელმწიფოებრიობისა და ბაგრატიონთა სამეფო გვარის დაცემას და იწყებს ბრძოლას დამოუკიდებლობისათვის - ყველა აჯანყება, რომლიც საქართველოს სამეფო ტახტის აღდგენისაკენაა მიმართული, მეფობის კანდიდატებად ქართლ-კახეთის მეფეების - თეიმურაზისა და ერეკლეს შთამომავლებს ასახელებს.
რუსეთში წინა საუკუნეებში გადასახლებული ბაგრატიონთა სახლის სხვა სამეფო განშტოების წარმომადგენელნიც ცხოვრობდნენ, ბუნებრივია, იქ XIX საუკუნეში მათი სტატუსის საკითხიც დადგა. საერთოდ, გვიანი შუასაუკუნეების საქართველოში ბაგრატიონთა სამეფო შტოებში ურთიერთდამოკიდებულების პრობლემა მწვავედ დაისვა - მხედველობაში გვაქვს ქართლისა და კახეთის ბაგრატიონთა სამეფო სახლების დინასტიური ბრძოლა და ქართლის თავადთა „ლეგიტიმისტური მოძრაობა“.
ერთიანი სამეფოს დაშლის შემდეგ, მიუხედავად ირან-ოსმალეთის აგრესიისა, XVI-XVII სს-ის ქართულ სამეფოთა ტახტებზე (მცირე გამონაკლისით იმერეთში) მხოლოდ ბაგრატიონთა საგვარეულო სახლის წარმომადგენელნი ადიან, რაც უპირველესად მტკიცე ისტორიული ტრადიციით აიხსნება - საქართველო და ბაგრატიონები იმდენად განუყოფელ ცნებებად იქცნენ, რომ მძიმე ვითარებაშიც კი სამეფო დინასტიის შეცვლის მცდელობა, თუ მათი სამეფო ტახტიდან ჩამოშორება ქართველობის წინააღმდეგ მრძოლად აღიქმებოდა და დამპყრობლისათვის მწვავე უკურეაქციის საშიშროებას შეიცავდა, ამიტომ ირან-ოსმალეთი იძულებულია ბაგრატიონთა საგვარეულოს ასეთ ფუნქციონირებას ანგარიში გაუწიოს. როცა რუსეთის იმპერიამ ბაგრატიონთა მეფობა გააუქმა, ქართველი ბატონიშვილები ხაზგასმით აღნიშნავენ (კერძოდ, იულონ ბატონიშვილი), რომ «... наш царский дом, процветавший во времена великого Юстиниана, уцелел даже до сего времени; если это допустило право персидких государей–тиранов, то тем более имеем мы несомненную надежду, что смилуется нами христианский царь». იგივეს ამბობს დავით ბატონიშვილიც. თვითონ ბაგრატიონთა სამეფო სახლში არსებობდა მტკიცე აზრი, რომ ბაგრატიონთა გვარის გარეშე საქართველოს მართვა შეუძლებელია - დარეჯან დედოფლის სიტყვებით, 1200 წელია საქართველოს მეფეებად ბაგრატიონები არიან და „ეს ყოველ ქვეყანაზე და მთელ ევროპაში გამცხადებულია“.
ბაგრატიონთა დამოუკიდებელ სამეფო შტოეთა ჩამოყალიბების შემდეგ, სამივე სახლის წარმომადგენელნი კვლავ თვლიან, რომ ბაგრატიონთა გარდა „სხვა მეფე არა უფლებულ არს ჩუენ ზედა“. ეს კიდევ უფრო ამწვავებს დაპირისპირებას და დინასტიურ ბრძოლას ქართულ სამეფო სახლებს შორის.
დაპირისპირებულ შტოთა ბაგრატიონები ყოველმხრივ ცდილობდნენ მეორე სახლის წარმომავლობისა და წარსულის დაკნინებას. ქართლის ბაგრატიონთა ინტერესების გამომხატველ ისტორიულ წყაროთა ავტორები ყოველმხრივ ცდილობენ გარკვეულად მაინც გამოხატონ განსხვავება სამეფო სახლების რანგსა თუ სტატუსში - მაგალითად, ქართლის ხელისუფალთ „მეფის“ ტიტულით მოიხსენიებენ, სხვებს კი „ბატონის“ ან სხვა მსგავს ხარისხში. ასე იქცევა თვით ვახტანგ VI, როცა კახეთის მეფეს მხოლოდ „კახთა ბატონს“ უწოდებს; ბერი ეგნატაშვილი ამ მხრივ მკვეთრ დიფერენციაციას აკეთებს - მაგალითად: „ხოლო ამას ჟამში წარმოუგზავნა კაცი ხონთქარმა მეფეს გიორგის, და მპყრობელსა იმერეთისასა ბაგრატს, და მპყრობელსა კახეთისასა ლევანს...“. „ქართლოცენტრიზმის“ კლასიკური მაგალითია ალექსანდრე ამილახვარის „გეორგანული ისტორია“, სადაც კახეთის ბაგრატიონები ქართლის ტახტის უზურპატორებად არიან გამოცხადებული; დაპირისპირება იქმადე მიდის, რომ ქართლის ტახტზე უცხო ძალის ხელისუფლობაც კი ურჩევნიათ, ვიდრე მეორე შტოს ბაგრატიონთა ბატონობა - ალექსანდრე ამილახვარი ვახტანგ VI-ზე ამბობს, რომ მან „წინააღმდეგობა ვეღარ გაუწია ამდენ მტერს და მთელი ქართლი თურქეთის სულთანს მისცა, რათა იგი სპარსელებს და კახეთის მფლობელებს არ დარჩენოდა“.
კარგადაა ცნობილი, რომ ქართლის სამეფო ტახტზე კახეთის ბაგრატიონთა გამეფებას ქართლის ბაგრატიონთა სახლის წარმომადგენელთა მწვავე რეაქცია მოჰყვა: ფეოდალური ოპოზიციაც თავის მხრივ გაერთიანებული „ქართლ-კახეთის“ სამეფოს დაშლას და მათთვის „საშიში მეფეების“ ქართლიდან განდევნას ცდილობს. ვახტანგ VI-ის ჩამომავლათა საკითხი დიდხანს იდგა პრობლემად თეიმურაზ-ერეკლეს ტახტის წინაშე. ეს იყო ძლიერი ოპოზიცია, რომელიც ქართლის სამეფო ტახტზე კახეთის ბაგრატიონთა სახლის გამეფებას ბოლომდე ვერ შეეგუა. არსებულ ვითარებას კარგად ახასიათებს გაძევებული ანტონ I კათალიკოსის განცხადება რუსეთის საგარეო საქმეთა კოლეგიისადმი: «Нине ж царствующие в Грузии не наследники престола нашего, а Грузия пренадлежит деду моему и в наследство фамилии моей...». იესე მეფის ძის - ალექსანდრე ბატონიშვილის 1759 წლის არზაში იმპერატრიცა ელისაბედ I-სადმი აღნიშნულია: «Нине царствующие тамошнего престола не наследники, а принадлежит тот престол фамилии отца моего по линии ближним...».
აღსანიშნავია, რომ პრობლემა თავად ქართლის სახლის წარმომადგენლებმა შექმნეს. ვახტანგ VI-მ რუსეთში გამგზავრებით და იქ კავშირების ძიებით, სახელმწიფო მმართველი დინასტიის გარეშე დატოვა, რაც დიდი შეცდომა იყო. გამართლდა შანშე ერისთავის წინასწარმეტყველება ვახტანგ VI-ის სახლისა და მის ჩამომავალთა საქართველოდან ფეხის ამოკვეთის თაობაზე: „ბაქარ დააბრუნე, სულ ნუ დააგდებ ამ ქვეყანას... უფრო ძალიანბა გამოგიჩნდება“. რადგან ვახტანგ VI-ის სახლმა ქართლი დატოვა, ხოლო საგარეო ვითარება შესაბამის საშუალებას იძლევა, ამით რატომ არ უნდა ესარგებლათ თეიმურაზსა და ერეკლეს?! მითუმეტეს, ვახტანგის ნაბიჯის შედეგად შეიქმნა მმართველობის ვაკუუმი, რაც დიდხანს არ შეიძლება გაგრძელებულიყო. ამ დროს, ასეთი ვითარებისა და დაშლის საპირისპიროდ, თეიმურაზ-ერეკლეს გადაწყვეტილებას ორი ქართული სამეფოს გაერთიანება და გაძლიერება მოჰყვა, რაც დიდი და პროგრესული მოვლენა იყო.
თუ ერთ დროს თავადთა რანგში მყოფი გვერდითი შტოს საგვარეულო სახლის - მუხრანბატონების ჩამომავლებს ჰქონდათ უფლება დაეკავებინათ ქართლის ტახტი, რატომ იგივე არ შეეძლო, ქართლის მეფეების არყოფნის პერიოდში, თეიმურაზ-ერეკლეს სახლს?! მივუდგეთ ამ საკითხის განხილვას ისტორიული წარსულის თვალსაზრისით:
XV ს. 60-იან წლებში საქართველოს სამეფოს დაშლა რელაობაა; 1490 წ. კონსტანტინე II-ის დარბაზის გადაწყვეტილება ერთია, ხოლო მწარე პოლიტიკური რეალობა მეორე. ყალიბდება ქართლის, კახეთისა და იმერეთის სამეფო შტოები: ქართლის ბაგრატიონები სამეფო გვარის უპირველესი შტოა, მისი მამამთავარია კონსტანტინე II. ლეგიტიმიზმის თვალსაზრისით, ხაზი უნდა გაესვას, რომ იგი არაკანონიერი „მეფის“ – „ჯერეთ არ კურთხეული“ ბაგრატიონის - დიმიტრი „პროვინციის მეფის“ ჩამომავალია. თუ ერთიანი ქართული მონარქიის დაშლია იურიდიულ გაფორმებად 1490 წ. დარბაზის გადაწყვეტილებას მივიჩნევთ, მაშინ ქართლის ბაგრატიონები ოფიციალურად არსებული ერთიანი ქართული სახელმწიფოს უკანასკნელი ხელისუფლის ჩამომავალნი გამოდიან - თუმცა, როგორც ითქვა, პოლიტიკური რეალობა სხვაგვარია. ერთიანი სამეფოს ბოლო მეფეა გიორგი VIII – 1466 წლიდან კი იგი კახეთის ბაგრატიონთა სამეფო სახლის მამამთავარია. ამდენად, კახეთის ბაგრატიონები რეალურად ერთიანი საქართველოს ბოლო მეფის ჩამომავალნი არიან. ამიტომ, ისინი „რიგითი“ ფეოდალები (როგორც ზოგჯერ უწოდებენ) ან უზურპატორები კი არა, თავისი წარმომავლობით ბაგრატიონთა იმ შტოს პირდაპირი ჩამომავალნი გამოდიან, რომელიც სათავეს ერთიანი ქართული სახელმწიფოს უკანასკნელი მეფისგან (გიორგი VIII) იღებს. დაშლის შედეგად ე.წ. „ბატონიშვილობის საკითხი“ ძალიან გამწვავდა. მართალია გაქრა „პროვინციის მეფეთა“ ინსტიტუტი, მაგრამ საპირისპიროდ სამეფო სახლის სხვადასხვა განშტოება წარმოიშვა - „ბაგრატიონად თქმულთა“ რიცხვი მომრავლდა, ზოგიერთი მათგანი კი თავადის რანგში მოგვევლინა.
XVI ს. ქართლის ბაგრატიონთა რამდენიმე შტო ჩამოყალიბდა: ლუარსაბ I-ის, დაუთ-ხანის... XVII ს. პირველ ნახევარში ქართლის პირდაპირი სამეფოს შტოს არსებობა შეწყდა ლუარსაბ II-ის, სიმონ II-ისა და როსტომ-ხანის შემდეგ, სიმონ I დიდის ძმის, სავახტანგოს „პატრონის“, ვახტანგის ჩამომავალნი ქართლში ფეხს ვერ იკიდებენ. სხვა გვერდითი შტოები უკვე თავადის რანგში არიან - გოჩაშვილნი, ბაგრატიონ-დავითიშვილები, რამაზიშვილები. ამ განშტოებათა ლეგიტიმიზმზე, ბუნებრივია საუბარი არ გვიხდება.
XVI ს. დასაწყისში ყალიბდება ქართლის ბაგრატიონთა კიდევ ერთი უმცროსი შტო - მუხრანბატონები; იოანე ბატონიშვილის სიტყვებით, ისინი იყვნენ „მეორისა ხარისხით ბაგრატიონად წოდებულნი და პირველნი თავადნი“. ქართლის ბაგრატიონთა უფროსი შტოს შეწყვეტის გამო, ქართლის მეფე ხდება როსტომ მეფის შვილობილი, გათავადებული განშტოების ჩამომავალი - ვახტანგ V („შაჰნავაზი“), ანუ თავადი მუხრანბატონები ქართლის სამეფო ტახტის ლეგიტიმური მმართველნი ხდებიან. „მუხრანბატონებად“ კი ვახტანგ V-ის უმცროსი ძმის, კონსტანტინეს შთამომავალთა შტო ყალიბდება. როგორც აღინიშნა, მუხრანბატონთა გამეფებული ეს შტო ვახტანგ VI-ის მეთაურობით რუსეთში გადასახლდა - შემდგომში ბაგრატიონთა ამ განშტოების წარმომადგენლებს აღარ უმეფიათ.
მუხრანბატონები ქართლის სამეფო ტახტზე ლეგიტიმურნი ხდებიან როსტომის მიერ ვახტანგის (ბახუტას) შვილობისა და ირანის შაჰის მხრიდან მათი ცნობის შემდეგ. ასევეა კახეთის ბაგრატიონების შემთხვევაშიც - რომანოვებმა 1783 წლის ტრაქტატით. სწორედ ერეკლე II-ის შტოს ლეგიტიმურობა სცნეს ქართლ-კახეთის სამეფო ტახტზე; სხვათაშორის, ირანი მათაც უჭერს მხარს. კერძოდ, თეიმურაზს. მთავარი კი ის ასრის, რომ თეიმურაზის შტო კანონიკურადაა კუღთხეული, თანაც სვეტიცხოველში ქრისტიანული წესით. არც ის უნდა დავივიწყოთ, რომ თეიმურაზ II თეიმურაზ I-ის ჩამომავალია, რომელიც უკვე იჯდა ქართლის ტახტზე: თეიმურაზ II-ის მამა - ნაზარალი-ხანი (ერეკლე) ასევე ფლობდა ქართლს; ვახტანგ VI-ის შემდეგ ქართლი კონსტანტინეს გადაეცა, რომლის ძმა და მემკვიდრეც სწორედ მეფე თეიმურაზ II-ა. ამ დროის შემდგომი მუხრანბატონები (დღეს მხოლოდ ამ შტოს ჩამოავალნი არსებობენ) პირველ მუხრანბატონთა უმცროსი განაყოფი და მათი შთამომავალნი არიან; აღნიშნული შტოს არცერთ წევრს არასოდეს უმეფია, თავადთა წოდებას ეკუთვნიან და როგორც ყმა, ვასალნი, ისე ემსახურებოდნენ სამეფო ტახტს. ამ გვერდითი შტოს წარმომადგენლებს სამეფო ტახტის არსებობის ხანაში ფიქრიც არ ჰქონდათ გამეფებაზე - ასეთი იყო ერეკლე II-ისა და მისი მოხელის იოანე მუხრანბატონის ურთიერთობაც - ერეკლე II-ის წყალობიდან: „თქვენ ჩვენზე ერთგულობა და თავდადებით ნამსახურობა რომ ვიცანით... გიბოძეთ დეა წყალობა გიყავით, თქვენის ოჯახის ნაქონი ჩვენის კარის სახლთხუცობა...“.
ქართლის მოსახლეობის მხოლოდ ერთი ნაწილია კახეთის ბაგრატიონთა გამეფების წინააღმდეგი, მაგრამ აღსანიშნავია, რომ სამეფოს მეორე დიდი ნაწილი 1744 წელს თიმურაზისა და ერეკლეს გამეფებას აღგრთოვანებით შეხვდა: „კ (20) წელს გადევლო და მემკვიდრე-მეპატრონე აღარავინ მჯდარიყო ქართლსა. ამისთვის უფრო სიხარული ჰქონდათ, მემკვიდრე ქრისტეს მოყვარე მეფე დაუჯდათ და ამით ყოველი შეჭირვება დაავიწყდათ ქართველთ“ (პაპუნა ორბელიანი, ამბავნი ქართლისანი). ეს მნიშვნელოვანი და პროგრესული მოვლენა იყო, მაგრამ, შესაბამისად, ურთულესი საქმეც, რაც თეიმურაზ-ერეკლეს შესანიშნავად ესმოდათ. პროგრესული საქმე ძმათა სისხლის ღვირს გარეშე უნდა განხორციელებულიყო, რასაც შორსმჭვრეტელური დიპლომატიური ნაბიჯები სჭრდებოდა - ამ მიზნით ძალზე ჭკვიანურად წინა წამოიწია თეიმურაზ მეფის მეუღლისა და ვახტანგ VI-ის ასულის - თამარ დედოფლის პიროვნებამ; პროგრესისა და გაერთიანებისათვის მებრძოლმა დედოფალმა ნადირ-შაჰის ნდობისა და ქართლის თავადთა ანტიკახური განწყობილების შენელების საქმეში მნიშვნელოვანი როლი ითამაშა. საერთოდ, თამარის - ვახტანგ VI-ის ასულობა და თეიმურაზის ცოლობა ქართლის ტახტზე ფეხმოკიდების რთული საკითხებისა და ლეგიტიმურობის გასაღებად იქცა. ასეთ ვითარებაში, რუსეთში გადახვეწილ ქართლის ბატონიშვილებს საყრდები საფუძველი სულ უფრო ეცლებათ, მათ რეალურად ქართლისათვის აღარაფრის შეთავაზება აღარ შეუძლიათ. ამ ფონზე თეიმურაზ II-ს ერთობლივად შეეძლო განეხორციელებინა ქრისტიანული მმართველობის აღდგენა, სიმპათიების მოპოვება რუსეთთან და ლოიალობა ირანთან ურთერთობაში; თეიმურაზ-ერეკლეს ტახტმა ფაქტობრივად დამოუკიდებელი და გაერთიანებული აღმოსავლეთ საქართველო ამიერკავკასიის ჰეგემონად აქცია, აწარმოა გამიზნული საშინაო პოლიტიკა წესრიგისა და ქართული სახელმწიფოებრივი სტრიქტირების დასახვეწად... ასეთ შედეგებს ქართლში ფეოდალთა „ლეგიტიმისტური მოძრაობა“ წინ ვეღარ დაუდგებოდა - ამ ეტაპზე ერეკლე II-ის მმართველობის შედეგად, ქართლ-კახეთის უდიდესი ნაწილი მხარს „პატარა კახის“ პოლიტიკას უჭერს.
რა ვითარება შეიქმნა თეიმურაზ-ერეკლეს ჩამომავალთა რუსეთში იძულებით გადასახლების შემდეგ:
თავდაპირველად უნდა ითქვას, რომ XVI-XVIII სს. რუსეთში გადასახლებული ბაგრატიონთა გვარის ყველა წარმომადგენლისათვის დინასტიური სტატუსის ცნობა-აღიარება უკლებლივ ხდებოდა. ოფიციალურ აქტებში ისინი ბატონიშვილებად (Царевичи) და პრინცეპად იწოდებოდნენ, რუსეთის ხელისუფლება მათ იმავე რანგში განიხილავდა, როგორც სხვა უცხოურ სახელმწიფოთა მსგავსი რანგის წარმომადგენლებს, მაგ., როგროც რუსეთში მოღვაწე გერმანელი პრინცები. რუსეთის მირე ქართული სახელმწიფოებრიობის გაუქმების შედეგ საიმპერატორო კარი სამეფო სახლის წევრების ხარისხში მხოლოდ ქართლ-კახეთის ბოლო მეფეების უახლეს შთამომავლებს განიხილავს. დაპყრობის შემდეგ რუსეთში ერეკლე II-ისა და გიორგი XII-ის შვილები და ცოლები დედოფლისა და ბატონიშვილის ტიტულს ინარჩუნებდნენ. მათ შთამომავლებს 1833 წ. 25 აპრილის სახელმწიფოს საბჭოს გადაწყვეტილებით მიენიჭათ ტიტული - ტავადი გრუზინსკები, იმერეთის მეფის შთაომავლებს კი - იმერეტინსკები. 1842 წ. 18 ივნისის მინისტრთა კომიტეტის სპეციალურ დოკუმენტში - «О сбособах для упрочения состояния членов бывших царских домов Грузии и Имеретии» „საქართველოს ყოფილი სამეფო სახლის“ წევრებად მხოლოდ ერეკლე II-ისა და გიორგი XII-ის ჩამომავლებია დასახელებული: ერეკლეს ძე ფარნაოზი, გიორგი XII-ის ძეები - თეიმურაზ, მიხეილ, ილია, ოქროპირი, ირაკლი... „იმერეთის ყოფილი სახლის“ წევრებად კი დავით II-ის შვილი - კოსტანტინე, თავადი ალექსანდრე და დიმიტრი გიორგის ძეები - ბაგრატიო-იმერეტინსკები. მათზე რუსეთის ხელისუფლების გადაწყვეტილებით გარკვეული პრივილეგიები ვრცელდებოდა.
1865 წ. 20 ივნისის სახელმწიფოს საბჭოს გადაწყვეტლებით - «О предоставлебии титула светлости потомкам последних царей Грузии и Имерети, происходящим от мужского поколения, князьям Грузинским и Имеретинским» - ეს ტიტული მიენიჭათ მხოლოდ ქართლისა და კახეთის მეფეების ერეკლე II-ისა და გიორგი XII-ის ჩამომავლებს და იმერეთის მეფეების ალექსანდრე V, სოლომონ I-ისა და დავით II-ის შთამომავალთა ნაწილს; ამ დროს პიროვნებათა სია, ვისაც ეს ტიტული ერგო, უფრო განივრცო, კერძოდ, იგულისხმება სოლომონ I-ის ძმის ბაგრატ ბატონიშვილის შთამომავლები. ხაზგასმულია, რომ იგი არ მიენიჭა არცერთ სხვა შტოს, მათ შორის არც ვახტანგ V-ის განშტოების წარმომადგენლებს.
რუსეთის ხელისუფლების მიერ „თავადის“ ღირსება დაუმტკიცდა ბაგრატიონთა რამდენიმე შტოს - 1825 წ. 20 სექტემბრისა და 1826 წ. 25 მარტის სახელმწიფო საბჭოს გადაწყვეტილებით, ისინი ცნობილ იქნენ თავადის რანგში, კერძოდ, ქართლის სამეფო სახლიდან ვახტანგ VI-ის პირდაპირი შთამომავლები (სენატის 1859 წ. 29 მაისის გადაწყვეტილებით, ისინი ასევე დამკტიცებულ იქნენ თავადის ღირსებაში „საგვარეულო წიგნის“ («Родословная книга») V ნაწილში შეტანით), თავადი ბაგრატიონები და თავადი ბაგრატიონ-მუხრანსკები (მათი მხოლოდ რამდენიმე განშტოება) და კახეთის სამეფო სახლის უმცროსი შტო - თავადი დავიდოვები და ბაგრატიონ-დავითიშვილები. ყურადსაღებია, რომ ეს შტოები მხოლოდ თავადის რანგს აღწევენ, მაგრამ სხვა სპეციალური ტიტული, როგორც ბაგრატიონ-გრუზინსკებსა და ბაგრატიონ-იმერეტინსკებს, არ მიუღიათ.
რომელმა შტოებმა მოაღწია ჩვენამდე:
ლიხთ-იმერეთის ბაგრატიონთა შტო პირველად დავით ნარინის შთამოავლების დრს ჩამოყალიბდა, რომელიც 1402 წ. შეწყდა. იმერეთის ბაგრატიონთა მამამთავრებია ბაგრატ VI, წარმომავლობით ალექსანდრე I დიდის ძმის (გიორგი) შვილი. ეს განშტოება ყველაზე ადრე ცდილობს ბაგრატიონთა ძირითადი შტოდან გამოყოფას. საიმპერატორო კარის ნებართვით, მისი ჩამომავალი სოლომონ I-ის შტოს წარმომადგენელნი „ბაგრატიონ-იმერეტინსკებად“, ხოლო დავით II-ისა კი „იმერეტინსკებად“ იწოდნენ. 1900 წ. ვარშავის გენერალ-გუბერნატორის, თავადის ალექსანდრე კოსნტანტინეს ძე ბაგრატიონ-იმერეტინსკის გარდაცვალების შემდეგ ბაგრატიონთა გვარის ამ შტოში უფროსობა სოლომონ I-ის ძმის - ბაგრატ ბატონიშვილის შთამომავალს - თავად დავით ალექსანდრეს ძე ბაგრაიონ-იმერეტინსკის გადაეცა, რომლის ასული ნინო ბაგრატიონი დღეს თბილისში ცხოვრობს.
რუსეთში მცხოვრები ვახტანგ VI-ისა და მისი ძმის - მეფე იესეს შთამომავლების შტო XX ს. დასაწყისში შეწყდა - 1919 წ. თავად დიმიტრი პეტრეს ძე ბაგრატიონის გარდაცვალებით ბაგრატიონთა სახლის ამ შტოს არსებობა დასრულდა. რაც შეეხება დარჩენილ უმცროს დინასტიურ ხაზს - 1921 წ. რუსეთის მიერ საქართველოს დამოუკიდებელი რესპუბლიკის დაპყრობის შემდეგ ბაგრატიონ-მუხრანელების წარმომადგენელთა ერთი ნაწილი დას. ევროპაში გადასახლდა - მათი შთამომავლები ცხოვრობენ საფრანგეთში, ესპანეთში, იტალიაში და ა.შ.; ისინი დაუნათესავდნენ ევროპის სხვადასხვა სამეფო სახლების წარმომადგენლებს. XX ს. 40-იან წლებში, გარკვეული პოლიტიკური ვითარებიდან გამომდინარე, აქტუალური გახდა საქართველოს სამეფო ტახტის მემკვიდრეობის საკითხი და სწორედ ამ დრსო ამოტივტივდა გათავადებულ მუხრანბატონთა უმცროსი შტო. 1946 წ. 5 დეკემბრის აქტით რუსეთის ტახტის მემკვიდრემ - ვლადიმერ კირილეს ძე რომანოვმა ხელი მოაწერა ბაგრატიონთა სახლის სამეფო ღირსების აღიარების აქტს და ოფიციალურად სცნო ეს განშტოება უფროსად ბაგრატიონთა საგვარეულოში. 1957 წ. მამის - გიორგი ალექსანდრეს ძე ბაგრატიონ-მუხრანელის გარდაცვალების შემდეგ, ირაკლი ბაგრატიონი საქართველოს სამეფო სახლის მეთურად გამოცხადდა. მისი მემკვიდრე გიორგი ბაგრატიონი დღეს ესპანეთში ცხოვრობს.
ისტორიულად დღევანდელი ბაგრატიონ-მუხრანელები ბაგრატიონთა სამეფო სახლის გვერდითი შტოს - მუხრანბატონთა უმცროსი განაყოფის ჩამომავალნი არიან, ისინი ყოველთვის თავადთა რანგში იყვნენ, ქართული სამეფოების არსებობის ხანაში გამეფება არც უცდიათ და როგორც ვასალნი ისე ემსახურებოდნენ იგივე ერეკლე II-ის სამეფო ტახტს. აქედან გამომდინარე, რა მდგომარეობა გვაქვს მთავარი შტოს - ქართლ-კახეთის უკანასკნელ მეფეთა შთამომავლების თვალსაზრისით:
1880 წ. მეფე გიორგი XII-ის ვაჟის - ბაგრატ ბატონიშვილის შთამომავალთა ხაზზე გადავიდა. 1888 წ. დავით ბაგრატის ძე გრუზინსკის გარდაცვალების შემდეგ გვარში უფროსობა მის ძმისშვილს პეტრე ალექსანდრეს ძე გრუზინსკის გადაეცა; გიორგი XII-ის შვილიშვილის - ოლღა გრუზინსკის ჩანაწერიც ადასტურებს, რომ «Петр, ныне старший в царском роде...». ამ პეტრეს შვილიშვილია დღეს თბილისში მცხოვრები ნუგზარ პეტრეს ძე ბაგრატიონ-გრუზინსკი.

ლიტ.: მ. სურგულაძე, ბაგრატიონთა სამეფო სახლი, გენეალოგიური ტაბულის შემდგენლები მ. სურგულაძე, მ. ქავთარია, თბ., 1975.
ს. ბიჭიკაშვილი, დ. ნინიძე, ა. მხეიძე, ბაგრატიონები, თბ., 1995.
დ. ნინიძე, „პროვინციის მეფეები“ XIV-XV საუკუნეების საქართველოში, თბ., 1995.
დ. ნინიძე, „მუხრანბატონები“, თბ. 1997.
დ. ნინიძე, „გუარი მეფეთა ბაგრატიონთა“ - გოჩაშვილნი, თბ., 1998.
დ. ნინიძე, „აქა ანბავი თვალდამწვრიანთა“ (ბაგრატიონ-დავითიშვილები), თბ., 1999.
Дворянские роды Российской Империи, 1721-1917. т III, Князья, М., 1996.

* * *
[ცნობისათვის, ეს მონოგრაფია დაიბეჭდა წიგნ-კრებულში სახელწოდებით "საქართველოს მეფეები"]

[დათიკო]

თემა ძალიან საინტერესოა და რამდენადაც მე ვიცი მასზე საღი აზრიანი საუბარი ჯერ არ გამართულა.
მე მივესალმები ამ თემას

[marine]

თემა ძალიან საინტერესოა და რამდენადაც მე ვიცი მასზე საღი აზრიანი საუბარი ჯერ არ გამართულა.
მე მივესალმები ამ თემას

ჩემთვისაც საინტერესოა ეს თემა

[იოანა]

ჩემთვის სრულიად უცხო თემაა და საინტერესო. ვიცი, რომ სამეფო ფორუმზე აქტიურად საუბრობთ ამ თემასთან დაკავშირებით, თუ ამ ფორუმზეც ვისაუბრებთ (მე მოგისმენთ ) კარგი იქნება

[Lenus]

დიდი მადლობა მეგობრებო.
მე შევეცდები მხოლოდ ცნობილი ისტორიკოსის, ბაგრატიონების შემსწავლელი სპეციალისტის, დავით ნინიძის სტატია მოვიყვანო ამჯერად.

შემდეგ ვისაუბროდ იმ შესაძლო გადახვევებზე რომლებიც მავანთ შეიძლება აწუხებდეს, რადგან საქართველოს ისტორია არც იოლია და არც სწორხაზოვანი და ასეთი აზრთა სხვადასხვაობა აუცილებლად თანერთვის ამ თემას.

იოანა,
რაც შეეხება სხვა ფორუმს, დისკუსია მე აქ ვარჩიე, რადგან უკეთესი იქნებვა ყველასთვის თუ საიტის ადმინისტრაცია არ იქნება დისკუსიაში ჩაბმული მხარე.

დიდი სიამონებით განვაგრძობ ცოტა ხანში.

[მამფალი]

ისე საინტერესოა ასეთი ძიებები.
მარა რაც ვიცი, მგონი პირდაპირი მემკვიდრე გიორგისა არააა.
რავი აბა.

[Lenus]

მამფალი

რომელი გიორგისი? გიორგი XII თუ გულისხმობ, მას არ ჰყავს პირდაპირი, მაგრამ მისი ძმის შტო შემორჩენილია.

სანამ მეორე ნაწილს ავკრეფდე, აქვე იხილეთ ბაგრატიონთა გენეალოგიური შტოები - ძალიან დაგეხმარებათ ამ საკითხზე ფიქრისას.

ტაო-კლარჯეთის ბაგრატიონები

ბაგრატიონები ერთიანი საქართველოს ხანაში

ქართლის შტო

კახეთის ბაგრატიონები

იმერეთის ბაგრატიონები

მუხრანული შტო

[მამფალი]

Lenus
თუ ძმებზე გადავალთ და ძებნას დავიწყებთ იმისთვის რომ ვიპოვოთ მემკვიდრე მაგას ერეკლეს მეთე შვილის შთამომავლიდანაც ვიპოვით.
საერთოდ მიზანი რააა ამ ძებნის?

[Lenus]

მამფალი

მიზანი ძებნისა არის საქართველოს ტახტის აღდგენა და მისთვის კანონიერი მემკვიდრის პოვნა.

მემკვიდრეობის წესები სხვადასხვაგვარია და ის, რომლიც საქართველოში გამოიყენებოდა არის შემდეგი:

მეფდება მეფის პირველი ძე, და შემდეგ მისი პირველი ძე და ა.შ.

ლეგიტიმური ძე უპირატესია ლეგიტიმუ ასულზე და ლეგიტიმური ასული უპირატესია არალეგიტიმურ ძეზე.

თუ მეფის შთამომავალი ხაზი ამოწყდა და აღარ ჰყავს გამგრძელებელი, მაშინ მისი ძმის ხაზში უნდა ვეძებოთ მემკვიდრე იგივე წესით. თუ არცერთ ძმას არ ჰყავთ მემკვიდრე, მაშინ მათ ბიძაშვილებში უფროსობის პრინციპიდან გამომდინარე.

[მამფალი]

მიზანი ძებნისა არის საქართველოს ტახტის აღდგენა და მისთვის კანონიერი მემკვიდრის პოვნა.

მე პას.

[იმერელი]

საინტერესოა თავად ლეგიტიმური და არალეგიტიმური მემკვიდრეების აზრი, მათი პოზიცია. უნდათ კი სამეფო ტახტის აღდგენა? შესძლებენ კი სახელმწიფოს, ქართული სახელმწიფოს მართვას?

გასათვალისწინებელია ის ფაქტი, რომ სახელმწიფოებრივი მართვის გამოცდილება ქართველებს, და მათ შორის ტახტის მემკვიდრებსაც უკვე კარგა ხანია აღარ გაგვაჩნია და სამწუხაროდ არც ვცდილობთ ვისწავლოთ. შეიძლება ვცდები, მაგრამ დღევანდელი ჩვენი მდგომარეობა ამას მაფიქრებინებს.

თუ ეს უბრალოდ კიდევ ერთი სიმბოლიკა იქნება ქართულ სახელმწიფოში?

[დათიკო]

Lenus
შენი აზრით ვინ არის დღეს ტახტის კანონიერი მემკვიდრე?

[abo]

ჯერ-ჯერობით ასეა ბაგრატიონთა გენიოლოგია ცნობილი

[Lenus]

Lenus
შენი აზრით ვინ არის დღეს ტახტის კანონიერი მემკვიდრე?

დათიკო,

საბოლოო სახე ქართული მონარქიისა იყო ორი სამეფო: 1801 წელს გაუქმებული ქართლ-კახეთის სამეფო (ბოლო მეფე გიორგი XII) და 1810 წელს გაუქმებული იმერეთის სამეფო (ბოლო მეფე სოლომონ II).

ჩემი პირადი აზრით, სამეფოს ტახტის მემკვიდრე უნდა აირჩეს ამ შტოებიდან.

სხვა მოსაზრებები არსებობს რომ უნდა ავითვალოთ დღეს ასარჩევი მემკვიდრის გენეალოგია ერთიანი საქართველოს ბოლო მეფედან, რაც მე არ მიმაჩნია ლოგიკურად.

ერთიანი საქართველოს ბოლო მეფე იყო გიორგი VIII რომელსაც აუმხედრდნენ "სეპარატისტები" და დაიშლა ქვეყანა, რის შედეგადაც გიორგი VIII გახდა კახეთის მეფე.

მას შემდეგ, ერთიანი საქართველოს მეფე არ ყოფილა. (ფაქტი, რომ "დე იურედ" მეფობა ეკუთვნოდა კონსტანტინე II-ს და მან დაუდო სათავე მუხრანსკის შტოს, არაა ყურადღებამისაქცევი, რადგან მეფობის და მემკვიდრეობითობის საკითხებში დიდი ყურადღება ეთმობა "დე ფაქტოს" მდგომარეობას.

დავუშვათ, მეფეს ჰყავს სამი ძე და გამეფდა მეორე. შემდეგი მემკვიდრე ამ მეორე ძის შვილებიდან უნდა აირჩეს და არა პირველი ძის შვილებიდან. ესაა საქართველოში და მსოფლიო სამონარქო პრაქტიკაში მიღებული სამმეკვიდრეო წესი.

არ შეიძლება შესაბამისად მსჯელობა, რომ ამ მეფეს უფროსი ძე ჰყავდა, მას ეკუთვნოდა მეფობა და ამიტომ მისი შტოდან უნდა ავიღოთ ხელახალი ათვლა. არასწორია და არავინ აკეთებს ამას, ერთი ვებგვერდისა და ფორუმის ადმინისტრატორის გარდა.

ერთიანი საქართველო დაიშალა სამ სამეფოდ და აქედან ორი გაერთიანდა ერკელს მამის, თეიმურაზის გვირგვინის ქვეშ. მას მცხეთაში უკურთხეს გვირგვინი, სრული წესის დაცვით.

აქ დამთავრდა ყველა სხვა პრეტენზიები! ეკლესიამ და კათალიკოსმა აკურთხა გვირგვინი, რაც ნიშნავს, რომ ამ შტოდან უნდა ავიღოთ ათვლა და ახალი მემკვიდრეც ვეძებოთ.

თეიმურაზ II >> ერეკლე II >> გიორგი XII >> დავით XII.

როდესაც მეფის (მაგ. გიორგი XII) შვილებიდან უფროსს არ ჰყავს შთამომავალი, მაშინ მემკვიდრეობა გადაეცემა მომდევნო ძმის ხაზს, თუ მასაც შეუწყდა, კიდევ მომდევნო და ასე შემდეგ.

დავით XII არ დარჩა მემკვიდრე. (იხ. კახეთის შტო)
მის ძმას, იოანეს, არ დარჩა მემკვიდრე,
მის შემდეგ ძმას, ბაგრატს - ეყოლა ძე :

ბაგრატი >> ალექსანდრე (დ.1820) >> პეტრე (დ 1857) >> პეტრე (პოეტი, დ 1920) >> ნუგზარი (დ 1950).

ტახტის მემკიდრე გამოდის ნუგზარ ბაგრატიონ-გრუზინსკი.

[ulvashi]

იმერელი

საინტერესოა თავად ლეგიტიმური და არალეგიტიმური მემკვიდრეების აზრი, მათი პოზიცია. უნდათ კი სამეფო ტახტის აღდგენა? შესძლებენ კი სახელმწიფოს, ქართული სახელმწიფოს მართვას?

მონარქიის აღდგენა სულ არ გულისხმობს მეფის მიერ მართვას
ისღა გვაკლია, მეფემ გვმართოს.
მეფე სიმბოლური ფიგურაა

[Lenus]

და ბოლოს,
პატრიარქის სიტყვა ამ საკითხის შესახებ:

უწმიდესისა და უნეტარესის, სრულიად
საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქის,
ილია II სიტყვა ბაგრატიონების გვარისადმი
მიძღვნილ კონფერენციაზე

საქართველოს საპატრიარქო, 15 თებერვალი, 2004 წელი

ქალბატონებო და ბატონებო!

ყველას მოგესალმებით. მოხარულნი ვართ, რომ დღეს ჩვენთან ტარდება კონფერენცია, რომელიც ბაგრატიონთა გვარს მიეძღვნა. მინდა გითხრათ, რომ ბაგრატიონთა გვარი მართლაც იმსახურებს იმას, რომ ჩვენ ხშირად შევეხოთ ამ საკითხს, გავიხსენოთ არა მარტო წარსული, არამედ ვიმსჯელოთ იმაზეც, თუ რისი გაკეთება შუძლია დღეს ამ გვარს და რა უნდა შეძლოს მან მომავალში. უფალი დავით მეფე წინასწარმეტყველი ფსალმუნში ბრძანებს: `და აღვამაღლო რჩეული ერისაგან ჩემისა~. თამამად შეიძლება ითქვას, რომ ბაგრატიონთა გვარი მართლაც რჩეული იყო ქართველთა შორის. შემთხვევით არ იყო, რომ ეს დიდება ხვდა წილად ბაგრატიონთა გვარს. როცა უფალი ირჩევს ერს ან ადამიანს, მას ასევე განსაკუთრებულ პასუხისმგებლობასაც აკისრებს.

საუკუნეების განმავლობაში ამ უდიდეს პასუხისმგებლობას ტვირთულობდა ბაგრატიონთა გვარი და თქვენ კარგად მოგეხსენებათ, რომ ის დიდებული კულტურული საგანძური, რომელიც საუკუნეების მანძილზე შეიქმნა, ბაგრატიონთა გვარის ხელმძღვანელობითა და მეთაურობით გაკეთდა. არც ისაა შემთხვევით, რომ დღეს, როცა ჩვენ სახელმწიფო გერბზე ვფიქრობთ, მიიჩნევენ, რომ ბაგრატიონთა გერბი უნდა იქცეს სახელმწიფო გერბად. და არც ისაა შემთხვევითი, რომ ბაგრატიონთა გვარი სათავეს მეფე დავით წინასწარმეტყველისა და სოლომონისაგან იღებს. ხშირად იხსენებს ქართველი კაცი იმ დიდებულ ფურცლებს ჩვენი ისტორიისა, როდესაც მეფობდნენ დიდი თამარი და დავით აღმაშენებელი და ოცნებობს იმაზე, რომ შეიძლება უფალმა დაუშვას და კვლავ აღდგეს სამეფო დინასტია. დღეს ეს მართლაც ოცნებაა.

ღმერთმა ინებოს, რომ მომავალში ავმაღლდეთ ისეთ სიმაღლეზე, რომ ქართველი ერი ღირსი გახდეს ამ დიდებისა. მაგრამ, ამავე დროს, იმაზეც უნდა ვიფიქროთ, რომ ბაგრატიონთა გვარის წარმომადგენელიც მზად იყოს ამისათვის. ჯერ-ჯერობით, სამწუხაროდ, ჩვენ ვერ ვხედავთ ამ მზაობას. თქვენ მოგეხსენებათ, როცა უფლისწულს ტახტის მემკვიდრედ ამზადებდნენ, ის განსაკუთრებულ პირობებში იზრდებოდა. უპირველეს ყოვლისა, სიახლოვეში იყო ეკლესიასთან, რათა მომავალში აღზრდილიყო ნამდვილ ღირსეულ მეფედ.

უკვე დიდი ხანია, გამიჩნდა იდეა და გამოვთქვი კიდეც ჩემი აზრი, რომ აუცილებლად უნდა ვიზრუნოთ ბაგრატიონთა გვარის ბავშვებზე. ცუდი არ იქნებოდა, რომ საქართველოში მცხოვრები ბაგრატიონის გვარის წარმომადგენელი ბავშვები ეკლესიასთან აღზრდილიყვნენ. შეიძლება უცხოეთიდანაც ჩამოვიყვანოთ პატარა ბაგრატიონები და აქ, მშობლიურ წიაღში გაიზარდონ.

მერე ღმერთი თვითონ ამოირჩევს რჩეულსა ერისაგან თვისისა. ეს, რა თქმა უნდა, ოცნებად გვრჩება. მაგრამ იმედია, რომ დადგება ისეთი დრო, როცა საქართველო გახდება ღირსი ამ დიდებისა.-

[იმერელი]

მონარქიის აღდგენა სულ არ გულისხმობს მეფის მიერ მართვას
ისღა გვაკლია, მეფემ გვმართოს.
მეფე სიმბოლური ფიგურაა

მით უმეტეს თუკი ეს მხოლოდ სიმბოლოა. მეც სწორედ ეს ვიკითხე. რა აზრისანი არიან თავად ეს "სიმბოლოები"? (ცუდად არ გამიგოთ ეს გამონათქვამი. მე მათ დიდ პატივს ვცემ) მე როგორც ვიცი, ბევრი მათგანი საკმაოდ აქტიური საზოგადო მოღვაწეა, როგორც სამშობოლში ასევე უცხოეთში. სურთ კი მათ "სიმოლური მეფობა"?

სრულიად ვიზიარებ პატრიარქის აზრს ამ საკითხთან დაკავშირებით.

[ივერიელი]

როგორც ვხედავ ხალხის გაბითურებას და შემდეგ მონარქიის იდეის საბოლოო დისკრედიტაციას ამ ფორუმზეც მიჰყვეს ხელი. ამჯერად მხოლოდ ერთხელ და დიდ პასუხს დავწერ და აქვე დავამატებ. გრუზინსკების თემა შეგნებულად არის შემოგდებული ქართულ საზოგადოებაში და მასზე საკმაოდ ბევრი ცნობილი სახე მუშაობს, რომლის საბოლოო მიზანი მონარქიის იდეის დასამარებაა. ამ მთელი უსინდისობის ერთერთი ავტორი და მებაირახტე ე.წ. ისტორიკოსი ბიჭიკაშვილი (სომეხი) გახლავთ, რომელიც დემაგოგიის სრული დაცვით იულონ ბატონიშვილს და მის შთამომავლობას საერთოდ შლის. სინამდვილეში კი იულონის შთამომავლობა პეტერბურგში ცხოვრობს. ეს ის იულონია, რომელზეც ერეკლე II ანდერძი დატოვა. საინტერესო აქ უკვე სხვა რამ არის. იულონის შთამომავლობის პოზიცია, რომელსაც ჩემს ფორუმზე დავდებ მოგვიანებით.

ამჯერად ესეც საკმარისია:

პატივცემული დავით ნინიძე პირველ ფოტოასლში წერს, რომ თურმე ქართლის ბაგრატიონები პირველ დინასტიად მიიჩნეოდა და ამის წარმოსაჩენად ბევრი ისტორიული წყარო მოჰყავს. ქართლის ბაგრატიონები მეფედ მოიხსენებიან (მუხრანელების ჩათვლით), ხოლო კახეთის და იმერეთის ბაგრატიონები შესაბამისი მხარეების ბატონებად. ფაქტიურად თითქმის ყველა ქართული ისტორიული წყარო ადასტურებს, რომ ქართლის ბაგრატიონთა სახლი უპირატესი იყო, ვიდრე კახეთისა და იმერეთისა. როდესაც ქართლში ბაგრატიონთა პირველი შტოს არსებობა როსტომ მეფით დამთავრდა, ტახტზე ავიდა ქართლის ბაგრატიონთა უმცროსი შტოს, მუხრანელის ბაგრატიონი ვახტანგ V შაჰნავაზი, რომელიც როსტომმა იშვილა.

დღევანდელობისაგან განსხვავებით, მაშინდელს საქართველოში სერიოზული ყურადღება ექცეოდა შთამომავლობას და მემკვიდრეობითობის პრინციპის დაცვას, როსტომის საქციელიც, სწორედ ამისი საუკეთესო დადასტურებაა. მან იშვილა ქართლის ბაგრატიონთა მუხრანული შტოს პირველი და უფროსი ძე ვახტანგი, რომელიც შემდეგ გამეფდა კიდეც.

თუმცაღა შემდეგ ბატონი დ. ნინიძე შემდეგ ვახტანგ VI-ის და მისი შთამომავლობის შესახებ საუბრობ და ასკვნის, რომ ვინაიდან მეფე რუსეთში წავიდა და ქართლის ტახტი უპატრონოდ დააგდო, ამიტომ მიუხედავად ქართლელთა წინააღმდეგობისა, ტახტზე კახთა ბატონი თეიმურაზი ავიდა. ვახტანგ VI-ს მეფობა გვიანდელი საქართველოს ხანაში გამორჩეულია და საინტერესო. ვახტანგმა ფაქტიურად მოახერხა მთელი საქართველოს გაერთიანება ძალიან მცირე ხნით, მაგრამ წინ ვეღარ აღუდგა ოსმალეთის და ირანის ძლიერ აგრესიას. მანაც ერეკლეს მსგავსად ხსნა რუსეთში დაინახა, თანაც იმ დროს, როდესაც რუსეთის იმპერატორი პეტრე I-ლი იყო. მათ შორის მუდმივი ურთიერთობები იყო და პეტრეს რუსული ჯარის ნაწილები კი უნდა გაემოეგზავნა საქართველოში. თუმცა როგორც ყოველთვის, რუსებმა აქაც უმუხთლეს ქართველ მეფეს.

ეს ურთიერთობები შეუჩნეველი არ დარჩენილა ოსმალებისა და სპარსელთათვის, ამიტომ ვახტანგის თბილისში დარჩენა უკვე საშიში იყო და თავად წავიდა რუსეთს ვითარების საბოლოოდ გასარკვევად. ვახტანგის დროსაც და მანამდეც, ქართლის მეფეებს ირანის შაჰი ადგენდა და ვახტანგიც სწორედ მისი დადგენილი იყო, ამიტომ შაჰის მხრიდან შეწყალება და მისი მეფობის შენარჩუნება ძალიან სათუო გახლდათ.

ასეთ დროს, როდესაც ვახტანგ VI-ის მთელი შთამომავლობა რუსეთს გაიხიზნა, ტახტზე მუხრანელ ბაგრატიონთა უმცროსი შტო უნდა ასულიყო, კანონისა და მემკვიდრეობითობის სრული დაცვით. ასე კი არ მოხდა. ამ ფაქტის გამო თავად ბატონ დ. ნინიძეს უწერია წიგნში, რომ "ქართლოცენტრიზმის" კლასიკური მაგალითია ალექსანდრე ამილ***ცენზ^ურა***ის "გეორგიანული ისტორია", სადაც კახეთის ბაგრატიონები ქართლის ტახტის უზურპატორებად არიან გამოცხადებული:..." - ასე აფასებს დ. ნინიძე ამ მოვლენას და მას "ქართლოცენტრიზმს" ეძახის. ვეჭვობ ამ სიტყვების ავტორს სრული წარმოდგენა ჰქონდეს სამეფო მემკვიდრეობაზე და ოდითგანვე დადგენილ პრინციპზე, რომ ტახტი უფროსს ძეს და უფროს შტოს ეკუთვნის, ხოლო როდესაც ასეთი არაა დარჩენილი, მაშინ უმცროსი შტო იკავებს ადგილს.

შემდეგ, ეხლა ვნახოთ რას წერს დ. ნინიძე XV საუკუნის მოვლენებზე:

"XV ს. 60-იან წლებში საქართველოს სამეფოს დაშლა რეალობაა; 1490 წ. კონსტანტინე II-ის დარბაზის გადაწყვეტილება (დარბაზმა ცნო კახეთის, იმერეთის სამეფოები და საზღვრები, ასევე სამცხის საათაბაგო. ავტ.) ერთია, ხოლო მწარე პოლიტიკური რეალობა მეორე. ყალიბდება ქართლის, კახეთისა და იმერეთის სამეფო შტოები: ქართლის ბაგრატიონები სამეფო გვარის უპირველესი შტოა, მისი მამამთავარია კონსტანტინე II. ლეგიტიმიზმის თვალსაზრისით ხაზი უნდა გაესვას, რომ იგი არაკანონიერი "მეფის" - "ჯერეთ არ კურთხეულ" ბაგრატიონის - დიმიტრი "პროვინციის მეფის" ჩამომავალია. თუ ერთიანი ქართული მონარქიის დაშლის იურიდიულ გაფორმებად 1490 წ. დარბაზის გადაწყვეტილებას მივიჩნევთ, მაშინ ქართლის ბაგრატიონები ოფიციალურად არსებული ერთიანი ქართული სახელმწიფოს უკანასკნელი ხელისუფლის შთამომავალნი გამოდიან - თუმცა, როგორც უკვე ითქვა, პოლიტიკური რეალობა სხვაგვარია. ერთიანი სამეფოს ბოლო მეფეა გიორგი VIII - 1466 წლიდან კი იგი კახეთის ბაგრატიონთა სამეფოს სახლის მამამთავარია. ამდენად, კახეთის ბაგრატიონები რეალურად ერთიანი საქართველოს ბოლო მეფის ჩამომავალნი არიან."

ამჯერად, ვნახოთ რამდენი შეუსაბამობაა დაშვებული ამ პატარა აბზაცში.

ბატონი დ. ნინიძე საუბრობს, რომ იურიდიულად ერთიანი საქართველოს უკანასკნელი მეფე კონსტანტინე II გახლდათ, სწორედ 1490 წლის დადგენილების შესაბამისად. თუმცაღა იქვე ასკვნის, რომ კონსტანტინე II თურმე გაუმეფებელი მამის, დიმიტრის შვილი ყოფილა.

მე კი მინდა შეგახსენოთ, რომ პატივცემული ნინიძე რატომღაც გვერდს უვლის და არ ახსენებს იმერეთის ბაგრატიონთა მამამთვარის ბაგრატ II-ის შთამომავლობას. იგი ჯერ იმერეთის ერისთავი გახლდათ, შემდეგ იმერეთ-ქართლის მეფე, ხოლო საბოლოოდ იმერეთის მეფე. მისი მამა ალექსანდრე I-ლის გაუმეფებელი ძმა იყო. მეტიც, ასეთივე რამ მოხდა კახეთში, როდესაც კახეთის ტახტზე ერეკლე I-ლი ავიდა, რომელიც კახეთის მეფის თეიმურაზ I-ლის გაუმეფებელი შვილის დავითის ძე იყო. ეს ორი ფაქტი ნათლად მეტყველებს, რომ ასეთი მიდგომით, როგორც დ. ნინიძეს აქვს არჩეული, არც იმერეთის და არც კახეთის ბაგრატიონები ლეგიტიმურნი არ არიან.

შემდეგ, ბატონი ნინიძე ასკვნის, რომ "მწარე" პოლიტიკური რეალობიდან გამომდინარე (იურიდიული თურმე ნაკლებად ყურადსაღებია. ავტ.), ერთიანი საქართველოს ბოლო მეფე გიორგი VIII ყოფილა, ვინაიდან კონსტანტინე II-ის დროს კახეთიც და იმერეთიც ცალკე იყო. პატივცემულ ავტორს ავიწყდება ისტორიის ძალიან მნიშვნელოვანი მომენტი. კერძოდ, საქართველო ერთიანი, ანუ "მწარე პოლიტიკური რეალობის გათვალისწინებით" არც გიორგი VIII-ის დროს იყო და აი რას წერს ამის შესახებ, აკადემიკოსი ქალბატონი მარიკა ლორთქიფანიძე:

"ალექსანდრე დიდის სიცოცხლეშივე გამეფებული მისი ძე ვახტანგ III (1442 - 1446) მალევე გარდაიცვალა[1]. იგი შეცვალა მისმა ძმამ გიორგი ალექსანდრეს ძემ[2]. თუმცა გიორგი VIII (1446 - 1466) სრულიად საქართველოს ერთმმართველ მეფედ იხსენიებოდა, მაგრამ მას უშუალოდ მხოლოდ იმერეთი, ქართლი და კახეთი ემორჩილებოდა. დასავლეთ საქართველოს ტერიტორიაზე საბედიანოს (ამ დროს აერთიანებდა სამეგრელო-აფხაზეთს), გურიისა და ასევე სამცხე-მესხეთის სამთავროები თავიანთ დამოუკიდებლობას მკვეთრად ამჟღავნებდნენ. მათ ჰყავდათ საკუთარი ჯარი და აწარმოებდნენ მეტ-ნაკლებად დამოუკიდებელ საგარეო პოლიტიკას. ამგვარად, ერთიანი საქართველოს პოლიტიკური დაშლა აშკარად დაწყებული იყო. ყველაზე ადრე და ყველაზე მეტად სრული განკერძოების გზას სამცხის სამთავრო დაადგა."

მარიკა ლორთქფინაძე პირდაპირ აღნიშნავს, რომ გიორგი VIII-ს მხოლოდ ქართლი, კახეთი და იმერეთი ემორჩილებოდა, ანუ დ. ნინიძის სიტყვები რომ მოვიშველიოთ "მწარე პოლიტიკური რეალობა" სხვა იყო და გიორგი VIII ნამდვილად არ ყოფილა ერთიანი საქართველოს უკანასკნელი მეფე. ასეთი "მწარე პოლიტიკური რეალობით" უკანასკნელი მეფე ალექსანდრე I დიდი გამოდის, რომლის უფროსი შთამომავალი სწორედ კონსტანტინე II.

ამრიგად, ნათლად დასანახია, თუ რაოდენ დიდი მიკერძოება და დაინტერესებაა დ. ნინიძის ნაშრომში, რომელიც მიზნად ისახავს, კახეთის დინასტიის მთავარ შტოდ გამოცხადებას და მკითხელი ადვილად განსჯის, რომ იურიდიული წესით და "მწარე პოლიტიკური რეალობითაც" ერთიანი საქართველოს ბოლო მეფის შთამომავალი და უფროსი შტო კონსტანტინე II და მისი შთამომავლობაა.

მივყვეთ ბატონი ნინიძის დასკვნებს. მესამე ასლის გვერდებზე იგი უკვე ფართოდ ეხება მუხრანული შტოს ჩამოყალიბებას და მათი გამეფების პროცესს. აი რას წერს იგი: "XVI ს. დასაწყისში ყალიბდება ქართლის ბაგრატიონთა კიდევ ერთი უმცროსი შტო - მუხრანბატონები; იოანე ბატონიშვილის სიტყვებით, ისინი იყვნენ "მეორისა ხარისხით ბაგრატოანად წოდებულნი და პირველნი თავადნი". ქართლის ბაგრატიონთა უფროსი შტოს შეწყვეტის გამო, ქართლის მეფე ხდება როსტომ მეფის შვილობილი, გათავადებული განშტოების ჩამომავალი - ვახტანგ V ("შაჰნავაზი"), ანუ თავადი მუხრანბატონები ქართლის სამეფო ტახტის ლეგიტიმური მმართველნი ხდებიან. "მუხრანბატონებად" კი ვახტანგ V-ის უმცროსი ძმის - კონსტანტინეს შთამომავალთა შტო ყალიბდება."

როგორც ჩანს, თავად ბატონი დ. ნინიძე აღიარებს და არ უარყოფს, რომ ქართლში ბაგრატიონთა უფროსი შტოს შეწყვეტის შემდეგ, ტახტზე უმცროსი შტო მუხრანელების წარმომადგენელი ვახტანგ V ადის და იგი ლეგიტიმური მემკვიდრეა ქართლის მეფეებისა. ხოლო ხსენებული კონსტანტინე მუხრანბატონის პირდაპირი შთამომავლები არიან დღევანდელი მუხრანელები.

ეს კიდევ ერთი ნათელი დადასტურებაა, იმისა, რომ მუხრანელების დღევანდელი უფროსი შტო პირდაპირი მემკვიდრეა როგორც საქართველოს სამეფო ტახტისა, ასევე ქართლის სამეფო ტახტისა და მათ ლეგიტიმაციას ანუ მუხრანელების ქართლის ტახტზე ასვლას თავად ბატონი დ. ნინიძეც ადასტურებს. თუმცაღა შემდეგ ერთობ უჩვეულო დასკვნებს აკეთებს.

ლეგიტიმაციაზე ის უფრო ფართოდ წერს: "მუხრანბატონები ქართლის სამეფო ტახტზე ლეგიტიმურნი ხდებიან როსტომის მიერ ვახტანგის (ბახუტას) შვილობისა და ირანის შაჰის მხრიდან მათი ცნობის შემდეგ. ასევეა კახეთის ბაგრატიონების შემთხვევაშიც - რომანოვებმა 1783 წლის ტრაქტატით, სწორედ ერეკლე II-ის შტოს ლეგიტიმურობა სცნეს ქართლ-კახეთის სამეფო ტახტზე; სხვათაშორის, ირანი მათაც უჭერდა მხარს. კერძოდ, თეიმურაზს. მთავარი კი ის არის, რომ თეიმურაზის შტო კანონიკურადაა კურთხეული, თანაც სვეტიცხოველში ქრისტიანული წესით. არც ის უნდა დავივიწყოთ, რომ თეიმურაზ II თეიმურაზ I-ის ჩამომავალია, რომელიც უკვე იჯდა ქართლის ტახტზე; თეიმურაზ II-ის მამა - ნაზარალი-ხანი (ერეკლე) ასევე ფლობდა ქართლს; ვახტანგ VI-ს შემდეგ ქართლი კონსტანტინეს გადაეცა, რომლის ძმა და მემკვიდრეც სწორედ მეფე თეიმურაზ II-ა."

ახლა ეს განვიხილოთ. ის რომ მუხრანელების ლეგიტიმაცია ქართლის ტახტზე სადავო არაა ამას თავად ბატონი დ. ნინიძეც ადასტურებს, მაგრამ შემდეგ ერთობ უცნაური დასკვნები აქვს. თურმე ბაგრატიონთა ლეგიტიმაციას ირანის შაჰი და რუსეთის იმპერატორი ადგენდნენ. და აღნიშნავს კიდეც, რომ ვახტანგ V-ის ლეგიტიმურობა ირანმა სცნო, ხოლო ერეკლესი კი რუსეთმა 1783 წლის ტრაქტატით.

ნინიძე ადგენს, რომ რახან ვახტანგ VI და მისი შთამომავლობა რუსეთში დარჩა და მათი საგვარეულოც შეწყდა, ამიტომ მუხრანელების მეორე შტოს უფლება აღარ აქვს ქართლის მემკვიდრეობაზე პრეტენზიის, ვინაიდან მათ გვარში მეფე არ ყოფილა. საინტერესოა. როდესაც როსტომ მეფემ ვახტანგ V იშვილა და გაამეფა, არც მის ანუ მუხრანული შტოს უფროს გვარში ყოფილა მეფე. თუმცა პატივცემულმა ნინიძემ იგი ლეგიტიმურად მიიჩნია.

ქართულ ისტორიაში და კერძოდ ბაგრატიონთა ისტორიაში, უფროსი ძმის შტოს შეწყვეტის შემდეგ, მის ადგილს მომდევნო შტო იკავებდა, ასე მოხდა ძალადობით გიორგი III-ის დროს, ასე მოხდა შემდეგ ვახტანგ III-ის დროს, როდესაც მიუხედავად იმისა, რომ მას შთამომავლობა ჰყავდა, ტახტზე გიორგი V ბრწყინვალე ავიდა.

ანუ წესი მემკვიდრეობითობისა ზუსტად და გამჭვირვალეთ ადგენს, რომ უფროსი მემკვიდრის უძეოდ დარჩენის შემთხვევაში ტახტს იკავებს უმცროსი. როდესაც ვახტანგ V-ის უფროსი შტო რუსეთში გადავიდა და საბოლოოდ შეწყდა, ტახტი უნდა დაიკავოს უმცროსმა შტომ.

ბატონ ნინიძეს, ეს ფაქტი რატომღაც ავიწყდება და კახეთის ბაგრატიონთა პრეტენზიის წარმოსაჩენად თვით 1783 წლის გეორგიევსკის ტრაქტატი მოჰყავს, რომელსაც რომანოვები აწერენ ხელს. თავისივე უცნაური ლოგიკა და ლეგიტიმაციის პირობები პატივცემულ ნინიძეს ავიწყდება, როდესაც იხსენებს, რომ: "რუსეთში მცხოვრები ვახტანგ VI-ისა და მისი ძმის - მეფე იესეს შთამომავლების შტო XX ს. დასაწყისში შეწყდა - 1919 წ. თავად დიმიტრი პეტრეს ძე ბაგრატიონის გარდაცვალებით ბაგრატიონთა სახლის ამ შტოს არსებობა დასრულდა. რაც შეეხება დარჩენილ უმცროს დინასტიურ ხაზს - 1921 წ. რუსეთის მიერ საქართველოს დამოუკიდებელი რესპუბლიკის დაპყრობის შემდეგ ბაგრატიონ-მუხრანელების წარმომადგენელთა ერთი ნაწილი დას. ევროპაში გადასახლდა - მათი შთამომავლები ცხოვრობენ საფრანგეთში, ესპანეთში და იტალიაში და ა.შ. ისინი დაუნათესავდნენ ევროპის სხვადასხვა სამეფო სახლების წარმომადგენლებს. XX ს. 40-იან წლებში. გარკვეული პოლიტიკური ვითარებიდან გამომდინარე, აქტუალური გახდა საქართველოს სამეფო ტახტის მემკვიდრეობის საკითხი და სწორედ ამ დროს ამოტივტივდა გათავადებულ მუხრანბატონთა უმცროსი შტო. 1946 წ. 5 დეკემბრის აქტით რუსეთის ტახტის მემკვიდრემ - ვლადიმერ კირილეს ძე რომანოვმა ხელი მოაწერა ბაგრატიონთა სახლის სამეფო ღირსების აღიარების აქტს და ოფიციალურად სცნო ეს განშტოება უფროსად ბაგრატიონთა საგვარეულოში."

თუ ბატონი ნინიძის ლოგიკურ მსჯელობას მივყვებით, მაშინ რა გამოდის? თუ კახეთის ბაგრატიონების უზურპატორული გადმოსვლა ქართლში რუსეთთან დადებული გეორგიევსკით ტრაქტატით არის აღიარებული, ანუ ერეკლეს და მისი შტოს უფლება ქართლ-კახეთზე რუსეთის იმპერატორმა სცნო და ეს ფაქტი ბატონმა ნინიძემ თავისი მცდარი მოსაზრების გასამყარებლად გამოიყენა. მაშინ მისივე ლოგიკით, რატომ არ შეიძლება, რომ 1946 წლის აქტი, რომელსაც ასევე რუსეთის ტახტის მემკვიდრე მიხეილ რომანოვი აწერს ხელს და რომელიც აღიარებს მუხრანელი ბაგრატიონების სამეფო მემკვიდრეობას და უფროს შტოდ, რატომ არ შეიძლება იყოს მისაღები?!

როგორ 1946 წლის გადაწყვეტილება პოლიტიკური მოტივით იყო ნაკარნახევი და 1783 წლის გეორგიევსკის ტრაქტატი პოლიტიკური არ იყო?!

მიუხედავად ამისა, ბატონი ნინიძე უკვე აშკარად მიკერძოებას ავლენს და ასკვნის: "ისტორიულად დღევანდელი ბაგრატიონ-მუხრანელები ბაგრატიონთა სამეფო სახლის გვერდითი შტოს - მუხრანბატონთა უმცროსი განაყოფის შთამომავლნი არიან, ისინი ყოველთვის თავადთა რანგში იყვნენ, ქართული სამეფოების არსებობის ხანაში გამეფება არც უცდიათ და როგორც ვასალნი ისე ემსახურებოდნენ იგივე ერეკლე II-ის სამეფო ტახტს. აქედან გამომდინარე, რა მდგომარეობა გვაქვს მთვარი შტოს - ქართლ-კახეთის უკანსკნელ მეფეთა შთამომავლების თვალსაზრისით:

1880 წ. მეფე გიორგი XII-ის შვილიშვილის - იოანე გრიგოლის ძე გრუზინსკის გარდაცვალების შემდეგ ქართლ-კახეთის მეფეთა გვარში უფროსობა მეფე გიორგი XII-ის ვაჟის ბაგრატ ბატონიშვილის შთამომავლთა ხაზზე გადავიდა. 1888 წ. დავით ბაგრატის ძე გრუზინსკის გარდაცვალების შემდეგ გვარში უფროსობა მის ძმისშვილს პეტრე ალექსანდრეს ძე გრუზინკის გადაეცა."

ჰოი საოცრებავ, რაოდენ მაღალ და მრავალ არს კაცთა სიცრუე - აი ეს სიტყვები აღმომხდა ამ ბოლო აბზაცის წაკითხვის შემდეგ.

ბატონი დავით ნინიძე ცრუობს და თანაც ძალიან აშკარად. თურმე გრუზნსკების დღევანდელი შთამომავლები კი არიან ერეკლეს შტოდან, მაგრამ მთლად პირდაპირი შთამომავლები არ არიან, ანუ გიორგი XII-ის შემდეგი შვილის და შემდეგ კიდევ უმცროსი შვილისა.

თურმე გრუზინსკებში უფროსის შთამომავლობის შეწყვეტის შემდეგ, მემკვიდრეობა უმცროსს გადადის და მუხრანელებში მსგავსი წესის გამოყენება დაუშვებელია. აღარ ვიცი ეხლა ვიცინო თუ ვიტირო?!

ჩემამდე არ დადის, როგორ შეიძლება ისტორიკოსმა, ცნობილმა და საკმაოდ ბევრი წიგნის თუ ნაშრომის ავტორმა ასეთი საშინლად მიკერძოებული, საშინლად სუბიექტური დასკვნები აკეთოს და თითიდან გამოწოვილი სიტუაციის და მიხედვით აგებული მსჯელობით ვისიმე მემკვიდრეობა თუ ლეგიტიმურობა განსაზღვროს?!

თურმე დღევანდელი მუხრანელები ისევ უმცროსი შტოა!!! ანუ 1919 წელს, როდესაც საბოლოოდ შეწყდა ვახტანგ VI-ისა და იესე მეფის შთამომავალთა შტო, მუხრანელთა უმცროსი შტო ისევ უმცროსი დარჩა, ანუ მათზე უფროსობა აღარ გადავიდა და თურმე გრუზინსკებზე გადადის.

თურმე ერეკლეს ჰეგემონობა და ლეგიტიმურობა რუსეთის იმპერატორს, რომანოვს უცვნია 1783 წლის ტრაქტატით და იმავე რუსეთის იმპერატორის პირდაპირი შთამომავალის და რუსეთის ტახტის მემკვიდრის 1946 წლის აქტი მუხრანელების შესახებ არაფერი არაა და მხოლოდ არსებული პოლიტიკური ვითარებით ყოფილა ნაკარნახევი!!!

ვაი სირცხვილო!

[Lenus]

ამას ვის ხედავს ჩემი თვალები.
გამარჯობა შენი ივერიელო!

მეც მოგახსენებ ჩემს პასუხებს.

საინტერესო იქნება შენთან პოლემიკა ნეიტრალურ ფორუმზე, ანუ იქ სადაც ვერ დამადებ "ბანს" იმიტომ რომ არ გეთანხმები! და ვერც შეურაცყოფას მომაყენებ

[quote]პატივცემული დავით ნინიძე პირველ ფოტოასლში წერს, რომ თურმე ქართლის ბაგრატიონები პირველ დინასტიად მიიჩნეოდა და ამის წარმოსაჩენად ბევრი ისტორიული წყარო მოჰყავს. ქართლის ბაგრატიონები მეფედ მოიხსენებიან (მუხრანელების ჩათვლით), ხოლო კახეთის და იმერეთის ბაგრატიონები შესაბამისი მხარეების ბატონებად[/quote]

არა, ბატონო ივერიელო, ამას არ წერს ნინიძე.
კარგად წაიკითხე ჩემო კარგო - პირველ ასლს ახსენებ არა?

ქართლის ბაგრატიონთა ინტერესების გამომხატველ ისტორიულ წყაროთა ავტორები ყოველმხრივ ცდილობენ გარკვეულად მაინც გამოხატონ განსხვავება სამეფო სახლების რანგსა თუ სტატუსში - მაგალითად, ქართლის ხელისუფალთ „მეფის“ ტიტულით მოიხსენიებენ, სხვებს კი „ბატონის“ ან სხვა მსგავს ხარისხში. ასე იქცევა თვით ვახტანგ VI, როცა კახეთის მეფეს მხოლოდ „კახთა ბატონს“ უწოდებს


შენ კი "შემოგვაპარე" რომ [quote]ფაქტიურად თითქმის ყველა ქართული ისტორიული წყარო ადასტურებს, რომ ქართლის ბაგრატიონთა სახლი უპირატესი იყო, ვიდრე კახეთისა და იმერეთისა[/quote]

არაა ლამაზი. ეს ერთი.

მეორე: შენ ამბობ:[quote]ასეთ დროს, როდესაც ვახტანგ VI-ის მთელი შთამომავლობა რუსეთს გაიხიზნა, ტახტზე მუხრანელ ბაგრატიონთა უმცროსი შტო უნდა ასულიყო, კანონისა და მემკვიდრეობითობის სრული დაცვით[/quote]
მე კი გეუბნები, რომ შეცდომას უშვებ ზოგადად მემკვიდრეობითობის პრინციპებში.
ვახტანგ VI-ის შთამომავალი იყო თამარი, ერეკლეს დედა. იგი იყო მუხრანელთა უფროსი შტოს წარმომადგენელი და მისით გადაეცა ერეკლეს ქართლის ტახტი.

ზოგადად, როდესაც შტოს შთამომავალი ჰყავს, არ შეიძლება სხვა შტოს მოძებნა, თუნდაც იმ მიზეზით რომ ეს შთამომავალი ქალია. ჯერ იმ, ბოლო ხაზში უნდა მოიძებნოს შთამომავალი, შემდეგ კი წავიდეთ წინაპართა ფესვებისკენ და იქიდან ვეძებოთ ახალი მემკვიდრე.

ამ ფუნდამენტალურ შეცდომას შენს მსჯელობებში მე პირობითად "ივერას მემეკვიდრეობითობის შეცდომას" ანუ ი.მ.შ. შევარქმევ რადგან ხშირად მომიხდება მასზე ლაპარაკი და მისი ხსენება.

[quote]მარიკა ლორთქფინაძე პირდაპირ აღნიშნავს, რომ გიორგი VIII-ს მხოლოდ ქართლი, კახეთი და იმერეთი ემორჩილებოდა, ანუ დ. ნინიძის სიტყვები რომ მოვიშველიოთ "მწარე პოლიტიკური რეალობა" სხვა იყო და გიორგი VIII ნამდვილად არ ყოფილა ერთიანი საქართველოს უკანასკნელი მეფე. ასეთი "მწარე პოლიტიკური რეალობით" უკანასკნელი მეფე ალექსანდრე I დიდი გამოდის, რომლის უფროსი შთამომავალი სწორედ კონსტანტინე II[/quote]

ალოგიკური მსჯელობაა.
წინა აბზაცში ამტკიცებ, რომ ვისაც ქართლი ეჭირა ის არის უპირატესი და მეფეო, ახალ კი გიორგი VIII-ს საქართველოს მეფედ არ აღიარებ როდესაც ვიღაც "არაფორმალები" დაძრწოდნენ გარკვეულ ტერიტორიებზე?

მირონი იცხო? კი. როგორი ტიტულით? საქართველოს მეფის! დამთავრდა ლაპარაკი.

[quote]ბატონი დ. ნინიძე საუბრობს, რომ იურიდიულად ერთიანი საქართველოს უკანასკნელი მეფე კონსტანტინე II გახლდათ, სწორედ 1490 წლის დადგენილების შესაბამისად. თუმცაღა იქვე ასკვნის, რომ კონსტანტინე II თურმე გაუმეფებელი მამის, დიმიტრის შვილი ყოფილა[/quote]

როგორ გეკადრებათ, ბ-ნო ივერიელო?
წაკითხვა არასდროს ყოფილა თქვენი ძლიერი მხარე.
აბა დავაკვირდეთ ტექსტს:
[quote]თუ ერთიანი ქართული მონარქიის დაშლის იურიდიულ გაფორმებად 1490 წ. დარბაზის გადაწყვეტილებას მივიჩნევთ, მაშინ ქართლის ბაგრატიონები ოფიციალურად არსებული ერთიანი ქართული სახელმწიფოს უკანასკნელი ხელისუფლის შთამომავალნი გამოდიან[/quote]

"თუ მივიჩნევთო" ამბობს კაცი. შენ რას ათქმევინებ?
[quote]იურიდიულად ერთიანი საქართველოს უკანასკნელი მეფე კონსტანტინე II გახლდათ, სწორედ 1490 წლის დადგენილების შესაბამისად[/quote] არ უწერია ბატონო ეს ამბავი ნინიძეს, რატომ აბრალებთ? ამბობს, "თუ მივიჩნევთ" კიო, მაგრამ მწარე პოლიტიკური რეალობა ისააო, რომ არ მიიჩნევაო!! გამიგეთ ახლა?

[quote]მე კი მინდა შეგახსენოთ, რომ პატივცემული ნინიძე რატომღაც გვერდს უვლის და არ ახსენებს იმერეთის ბაგრატიონთა მამამთვარის ბაგრატ II-ის შთამომავლობას. იგი ჯერ იმერეთის ერისთავი გახლდათ, შემდეგ იმერეთ-ქართლის მეფე, ხოლო საბოლოოდ იმერეთის მეფე. მისი მამა ალექსანდრე I-ლის გაუმეფებელი ძმა იყო. მეტიც, ასეთივე რამ მოხდა კახეთში, როდესაც კახეთის ტახტზე ერეკლე I-ლი ავიდა, რომელიც კახეთის მეფის თეიმურაზ I-ლის გაუმეფებელი შვილის დავითის ძე იყო. ეს ორი ფაქტი ნათლად მეტყველებს, რომ ასეთი მიდგომით, როგორც დ. ნინიძეს აქვს არჩეული, არც იმერეთის და არც კახეთის ბაგრატიონები ლეგიტიმურნი არ არიან[/quote]

ეს კი ნამდვილად დემაგოგიაა.
ნინიძე არ ამბობს იმას, რომ მხოლოდ "გაუმეფებელი" მამაა კონსტანტინეს საქართველოს მეფედ არმიჩნევის მიზეზი. მიზეზი ზემოთ დასახელდა.
შენ რასაც ბრძანებ, ის რომ მართალი იყოს, მაშინ ნინიძე კონსტანტინეს არც ქართლის ლეგიტიმურ მეფედ სცნობდა. მაგაში საქმე სულ არ არის.

[quote]როგორც ჩანს, თავად ბატონი დ. ნინიძე აღიარებს და არ უარყოფს, რომ ქართლში ბაგრატიონთა უფროსი შტოს შეწყვეტის შემდეგ, ტახტზე უმცროსი შტო მუხრანელების წარმომადგენელი ვახტანგ V ადის და იგი ლეგიტიმური მემკვიდრეა ქართლის მეფეებისა..[/quote] .
გეთანხმები.
[quote]ხოლო ხსენებული კონსტანტინე მუხრანბატონის პირდაპირი შთამომავლები არიან დღევანდელი მუხრანელები.[/quote]
ეს მეორე ნაწილი წინადადებისა რა შუაშია იმასთან რაშიც დაგეთანხმე?

[quote]ეს კიდევ ერთი ნათელი დადასტურებაა, იმისა, რომ მუხრანელების დღევანდელი უფროსი შტო პირდაპირი მემკვიდრეა როგორც საქართველოს სამეფო ტახტისა, ასევე ქართლის სამეფო ტახტისა და მათ ლეგიტიმაციას ანუ მუხრანელების ქართლის ტახტზე ასვლას თავად ბატონი დ. ნინიძეც ადასტურებს. თუმცაღა შემდეგ ერთობ უჩვეულო დასკვნებს აკეთებს.[/quote]
მოიცა, მოიცა!
კიდევ შემოგვაპარე აქ რაღაცეები...
ჯერ ერთი რამ გავარკვიოთ: რას ეძახი შენ მუხრანელების უფროს შტოს? თუ შაჰნავაზის შტოს, მაშინ მისი შთამომავალი სწორედ ერეკლეა და მისი შთამომავლობა. მეტი შთამომავალი თუ ჰყავს, დაასახელე.

მეორეც, ეს არაფერი "ნათელი დადასტურება" არაა საქართველოს ტახტის მეკვიდრეობისა. საიდან ეს მზამზარეული რეცეპტები ბატონო?

[quote]ნინიძე ადგენს, რომ რახან ვახტანგ VI და მისი შთამომავლობა რუსეთში დარჩა და მათი საგვარეულოც შეწყდა, ამიტომ მუხრანელების მეორე შტოს უფლება აღარ აქვს ქართლის მემკვიდრეობაზე პრეტენზიის, ვინაიდან მათ გვარში მეფე არ ყოფილა. საინტერესოა. როდესაც როსტომ მეფემ ვახტანგ V იშვილა და გაამეფა, არც მის ანუ მუხრანული შტოს უფროს გვარში ყოფილა მეფე. თუმცა პატივცემულმა ნინიძემ იგი ლეგიტიმურად მიიჩნია[/quote]

"ვინაიდან მათ გვარში მეფე არ ყოფილა" მიზეზად არ დასახელებულა, აქ ამ კონტექსტში. უბრალოდ იმიტომ არ გამეფდებოდნენ, რომ ი.მ.შ. შეცდომააა!


[quote]ქართულ ისტორიაში და კერძოდ ბაგრატიონთა ისტორიაში, უფროსი ძმის შტოს შეწყვეტის შემდეგ, მის ადგილს მომდევნო შტო იკავებდა, ასე მოხდა ძალადობით გიორგი III-ის დროს, ასე მოხდა შემდეგ ვახტანგ III-ის დროს, როდესაც მიუხედავად იმისა, რომ მას შთამომავლობა ჰყავდა, ტახტზე გიორგი V ბრწყინვალე ავიდა.[/quote]

კვლავ ი.მ.შ!
გიორგი III რომ ახსნებთ და სხვებს, იქ იმავე ხაზში მოხდა სხვა მეფის ძიება, ანუ ძმებში, და არა 7 თაობის წინ წასვლა და იქაური ჩამომავალის მოძებნა.
ერთი სიტყვით ი.მ.შ. გვჭირს აქაც!

[quote]ანუ წესი მემკვიდრეობითობისა ზუსტად და გამჭვირვალეთ ადგენს, რომ უფროსი მემკვიდრის უძეოდ დარჩენის შემთხვევაში ტახტს იკავებს უმცროსი. როდესაც ვახტანგ V-ის უფროსი შტო რუსეთში გადავიდა და საბოლოოდ შეწყდა, ტახტი უნდა დაიკავოს უმცროსმა შტომ[/quote]

ი.მ.შ!
თქვენვე ამბობთ "ძეო" და მერე ასკვნით რომ "შტოო". გაიგეთ რა ქართულად ნათქვამი.

ბ-ნო ივერ, რატომ უვლით გვერდს გასაუცარი ვირტუოზობოთ ამ ნათქვამს??[quote]მთავარი კი ის არის, რომ თეიმურაზის შტო კანონიკურადაა კურთხეული, თანაც სვეტიცხოველში ქრისტიანული წესით. [/quote]

მთავარიო! კაცი ბაგრატიონების შემსწავლელი მთავარი სპეციალისტია საქართველოში და თ.ს.უ. ში ლექციებს კითხულობს, ისტორიკოსია, ასევე საქართველოს კულტერული ფონდის ხელმძღვანელია, და ისე სვრით ლაფში თითქოს ამაზე ვინმე ავტორიტეტული წყარო მოგეყვანოთ.

გაიგეთ კარგად? დაიმახსოვრეთ?? მთავარიაო, რომ ეკლესიამ აკურთხა!

[დათიკო]

ივერიელი
Lenus
მოდით ნაბიჯ ნაბიჯ მივდიოთ საკითხს.
მესმის რომ თქვენ ”ბევრი გაიარეთ” საუბრისას, მაგრამ სხვაც რო წამოგეწიოთ, არ იქნება ურიგო დეტალურად გაანალიზდეს ის წინააღმდეგობები, რომელიც თან სდევს თქვენს დიალოგს.

პირველ რიგში აამით დავიწყებდი:

პატივცემული დავით ნინიძე პირველ ფოტოასლში წერს, რომ თურმე ქართლის ბაგრატიონები პირველ დინასტიად მიიჩნეოდა და ამის წარმოსაჩენად ბევრი ისტორიული წყარო მოჰყავს. ქართლის ბაგრატიონები მეფედ მოიხსენებიან (მუხრანელების ჩათვლით), ხოლო კახეთის და იმერეთის ბაგრატიონები შესაბამისი მხარეების ბატონებად

არა, ბატონო ივერიელო, ამას არ წერს ნინიძე.
კარგად წაიკითხე ჩემო კარგო - პირველ ასლს ახსენებ არა?

ქართლის ბაგრატიონთა ინტერესების გამომხატველ ისტორიულ წყაროთა ავტორები ყოველმხრივ ცდილობენ გარკვეულად მაინც გამოხატონ განსხვავება სამეფო სახლების რანგსა თუ სტატუსში - მაგალითად, ქართლის ხელისუფალთ „მეფის“ ტიტულით მოიხსენიებენ, სხვებს კი „ბატონის“ ან სხვა მსგავს ხარისხში. ასე იქცევა თვით ვახტანგ VI, როცა კახეთის მეფეს მხოლოდ „კახთა ბატონს“ უწოდებს

მეც არა ერთხელ მსმენია ის ფაქტი, რომ ერთი მეფე სხვის დამცრობის მიზნით მეორეს ბატონიშვილს ან ბატონს უწოდებს.
მოდით ჯერ ამაში გამარკვიეთ.
შემდეგ კი სხვა საკითხებიც განვიხილოთ.