IPB

სტუმარს სალამი ( შესვლა | დარეგისტრირება )

საეკლესიო ბიბლიოთეკა

4 გვერდი V < 1 2 3 4 >  
Reply to this topicStart new topic
> რა არის ისტორია?, პასუხი კითხვაზე
marine
პოსტი Jan 19 2018, 08:47 PM
პოსტი #41


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 59,554
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"..."თურმე"-ს ისტორიის სახელმძღვანელოში რა უნდა? ფაქტებია აღსანიშნავი".

/წმ. პატრიარქი კალისტრატე (ცინცაძე)
"სამთავროს მაყვლოვანი" N2, 2017, გვ.37/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Jan 19 2018, 09:46 PM
პოსტი #42


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 59,554
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"საუკუნეების განმავლობაში მატიანე, ბიბლიასთან ერთად, მემკვიდრეობით გადადიოდა თაობიდან თაობაში. ეს წიგნები აყალიბებდა ერის ღირსებას, ამასთან, ფაქტობრივი, ზნეობრივი კულტურულ-ისტორიული წყარო იყო გარე სამყაროსთან".

/"სამთავროს მაყვლოვანი" N2, 2017, გვ.50/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Feb 22 2018, 10:54 PM
პოსტი #43


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 59,554
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"ისტორია შეიძლება ორ ძირითად ნაწილად დაიყოს: ერთია ფაქტების აღწერა და მეორე - ამ ფაქტების განზოგადება, ფილოსოფიური გააზრება. ჩემი აზრით, ისტორია სრულყოფილია მხოლოდ მაშინ, როდესაც ის ფაქტებთან ერთად შეიცავს განზოგადებასაც."

"პირველივე ისტორიკოსები ამჟღავნებდნენ ფილოსოფიის გარკვეულ ელემენტებს. ჰეროდოტეს მცდელობა იქით იყო მიმართული, რომ რაც შეიძლებოდა ზედმიწევნით აღეწერა ბერძენ-სპარსელთა ომი. ჰეროდოტე ვერ იქნებოდა ჰეროდოტე, რომ არ შეემჩნია ერთი რამ: - მე მინახავს ქალაქი-სახელმწიფოები, - წერდა ის, - რომლებიც მტრის შემოსევების შემდეგ გავერანებულა, აღგვილა პირისაგან მიწისა და პირიქით, ტრიალი მინდვრები, სადაც მშვენიერი ქალაქები აღმოცენებულაო.

მაშ, ისტორიაში, საზოგადოებაში ადგილი ჰქონია რაღაც მოძრაობას, აღმავლობა-დაღმავლობას, გარკვეულ წრებრუნვას და ისტორიკოსის მოვალეობაც სწორედ ეს გახლავთ: მოიხელთოს, აჩვენოს, ახსნას ეს წრებრუნვა და კანონზომიერება.

ჰეროდოტეს მოსდევს თუკიდიდე, რომელმაც პელოპონესის ომები აღწერა. სწორედ მან წამოსწია წინა პლანზე კითხვა: რატომ მოხდა? ისტორიკოსი მოვალეა გვითხრას: სად, როდის, რა და რატომ მოხდა. ისტორიის კვლევისას ერთ-ერთი მთავარი - კრიტიკული მეთოდი გახლავთ. საისტორიო მეცნიერების ერთ-ერთი ძირითადი თავისებურება ისაა, რომ თვით ყველაზე სანდო და კრიტიკის ქარ-ცეცხლში გატარებული წყაროც კი არ არის აბსოლუტურად დაზღვეული გარკვეული ტენდენციურობისგან."

/პროფესორი ფარნაოზ ლომაშვილი
"კარიბჭე" N26, 2009, გვ.49/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი May 18 2018, 08:33 PM
პოსტი #44


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 59,554
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"ჩვენი ისტორიკოსები კარგად იცნობდნენ საეკლესიო მწერლობას, ღრმად განსწავლულნი იყვნენ საღმრთო წერილში, ისინი პირუთვნელად ესწრაფოდნენ წარსულის ფაქტების არა მხოლოდ მეცნიერულ და ზუსტ გამოკვლევებს, არამედ თეოლოგიის ღრმა ცოდნის საფუძველზე ამ ფაქტების საღვთისმეტყველო შეფასებას ახდენდნენ.

მაგალითად, როგორ ახსნა ქართულმა ისტორიოგრაფიამ ჩვენი მარცხი მონღოლებთან? შევცოდეთ ღვთის წინაშე და სასჯელმაც არ დააყოვნა. ისტორიკოსი დაუფარავად აღწერს მოვლენებს და არც მეფის, ლაშა-გიორგის მხილებას ერიდება, რადგან უწინარესად სწორედ ის არის ცოდვილი. მისი შვილის - დავით-ულუს გამეფებამ - ორმეფობა, საბოლოოდ კი საქართველოს დაშლა გამოიწვია, რადგან, მოგეხსენებათ, მეფობის პრინციპი ერთპიროვნულობაა.

მთელ ამ შეფასებებში ჟამთააღმწერელი ცდილობს, იყოს მიუკერძოებელი, რამდენადაც ეს შესაძლებელია, რადგან, როგორც ვიცით, მხოლოდ ღმერთია ერთადერთი "თვალუხვავი მსაჯული".

/"კარიბჭე" N26, 2009, გვ. 50/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Jun 6 2018, 11:35 AM
პოსტი #45


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 59,554
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"წარსული არა მხოლოდ დღევანდელობის, მისი მომავლის განმსაზღვრელიცაა, რადგან ისტორია მხოლოდ გადაშლილი წიგნი როდია, იგი განუყოფელი კუთვნილებაა ყოველი ადამიანისა, რომელიც გარკვეულ ისტორიულ ეტაპზე თავისი ცხოვრებით მონაწილეობს ეპოქის აღმშენებლობაში".

/"კარიბჭე" N6, 2018, გვ.38/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Jul 4 2018, 07:45 PM
პოსტი #46


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 59,554
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"განსაკუთრებით აღსანიშნავია [დავით] გურამიშვილის ალღო ისტორიის მიმართ. ისტორიულ მოვლენათა სწორი კვალიფიკაციით, ანალიზითა და განზოგადების ძალით "დავითიანი" ერთ-ერთი უდიდესი ნაწარმოებია. სხვათა შორის, ისტორიკოსები აღნიშნავენ იმასაც, რომ თვით ფაქტების გადმოცემის სიზუსტეშიც გურამიშვილი მეტწილად ბევრად უფრო სანდო და ობიექტურ ინფორმაციას გვაწვდის, ვიდრე მისი თანამედროვე მემატიანეები.

გურამიშვილი პირუთვნელი მეისტორიეა, ჟამთააღმწერლის პრინციპის გამგრძელებელი, იმ პრინციპისა, რომ "ისტორია ჭეშმარიტების მეტყველება არს და არა თვალახმა ვისთვისმე". ესეც "შინაგანი სიმართლის" ხმითა და პატიოსნების ღრმა გრძნობით არის ნაკარნახევი. საქართველო კატასტროფის წინაშე დგას. სიმართლეს, რაგინდ მწარეც არ უნდა იყოს იგი, თვალებში უნდა შევხედოთ, რადგან სიმართლის ღალატი უფლის, ქვეყნისა და ხალხის ღალატია. თუმცა სიმართლის აღიარება საშიშია და გაბედულებას მოითხოვს"

/"კარიბჭე" N15, 2011, გვ.17/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Feb 8 2019, 07:27 PM
პოსტი #47


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 59,554
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"ანალები - ისტორიული ჩანაწერები, რომლებსაც აწარმოებდნენ ჟამთააღმწერლები (მემატიანეები); მატიანე."


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Feb 25 2019, 07:58 PM
პოსტი #48


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 59,554
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"დამეთანხმებით, ჩვენი ქვეყნის წინააღმდეგ წარმოებულ უთანასწორო საინფორმაციო ომში გადამწყვეტი სიტყვა ახალგაზრდა ისტორიკოსებმა უნდა თქვან".

/ისტორიის დოქტორი ლევან ჯიქია
"საპატრიარქოს უწყებანი" N7, 2019, ჩანართი, გვ. 2/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Mar 1 2019, 03:32 PM
პოსტი #49


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 59,554
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"ისტორია, კაცობრიობის გამოცდილება, ადამიანებს ბევრს ასწავლის".

/ილია მეორე/

"ისტორიკოსის გულწრფელი შეკითხვა ისტორიასთან ასეთი იქნებოდა: "ისტორიავ, მითხარი, ვინ ხარ შენ, რათა ვიცოდე, ვინ ვარ მე"

/წმ. ნიკოლოზ სერბი/

/"კარიბჭე" N3, 2019, გვ.9, 15/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Mar 7 2019, 06:38 PM
პოსტი #50


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 59,554
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



ვისაც უფალი დიდ მადლს ანიჭებს, მას ბევრიც მოეკითხება

"რა საზრისი აქვს ისტორიას? რა ძალები წარმართავენ ისტორიის კლაკნილ, მაგრამ მაინც წინამავალ მოძრაობას? როგორ ვლინდება ისტორიაში ღვთის განგება? როგორ მოქმედებენ და რა როლს ასრულებენ ადამიანები ისტორიული მოვლენების განვითარებაში? რას ნიშნავს პროვიდენციალიზმი? ამ და სხვა მრავალ კითხვაზე პასუხის გაცემა მოითხოვს ისტორიის ღრმა გააზრებას, რაც მხოლოდ ქრისტიანულ ღვთისმეტყველებას ეკუთვნის.

ეკლესიისგან გაუცხოებული ადამიანური აზროვნება მიიჩნევს, რომ ისტორია გულგრილი და ულმობელია პიროვნების მიმართ და თრგუნავს მას; რომ ისტორიის აზრი მიუწვდომელია კაცთათვის; რომ ადამიანი გასრესილია ისტორიის მიერ. ისტორია ადამიანის ბედად იქცა, მაგრამ ადამიანის ბედი არასოდეს აინტერესებდა. ადამიანი იძულებულია, ისტორიულ პროცესებს განიცდიდეს, როგორც საბედისწერო, ულმობელ ძალას, რომელიც ინდიფერენტულია მისი ბედისადმი. თავი იჩინა ადამიანისა და ისტორიის ტრაგიკულმა კონფლიქტმა. ურწმუნო კაცი დაუცველად გრძნობს თავს ისტორიაში მიმდინარე პროცესებისგან. ის თითქოს ჩათრეულია ისტორიაში, თავისი თავიდან გაძევებული, პასიური, ობიექტივირებული და სოციალიზებულია. რწმენადაშრეტილი ადამიანი ვერ აღწევს თავს ისტორიულ მოვლენებს, ისტორიის "ფატუმის" წინაშე იგი უღონოა.

როგორ გაიაზრებს ისტორიულ პროცესებს ეკლესია? რა აზრი და მიზანი შეიძინა ისტორიის იდეამ ქრისტიანული აზროვნების ზეგავლენით? და რა მიმართება აქვთ სულიწმინდით განბრძნობილ ეკლესიის მამებს ამ საკითხთან?

ქრისტიანული შეგნება შორს არის სასოწარკვეთილებისგან. იგი მიბრუნებულია სათავისკენ, სიღრმისკენ და მასში პესიმიზმის მიზეზი არ მოიპოვება. ქრისტიანული აზროვნება ისტორიაში ღვთიური ჩანაფიქრის ხორცშესხმას ხედავს. იგი ცდილობს სამყაროში არსებული ბოროტება კეთილი და გონიერი განმგებლის არსებობას შეუთავსოს და ბოროტება ადამიანის დასახსნელად ღვთის მიერ მოწყობილ გამოცდად გამოაცხადოს. ისტორიის საღვთისმეტყველო ახსნას ცდილობს ქრისტიანული პროვიდენციალიზმი. იგი ისტორიას მიიჩნევს ღვთის ნების, ადამიანის ხსნის ღვთაებრივი გეგმის განხორციელებად. პროვიდენციალიზმი ისწრაფვის ისტორიის აგებას ბიბლიური სქემით და ისტორიულ ფაქტებში სულიერ აზრსა და მიზანს ეძებს. იგი შემთხვევითი ფაქტების ქაოსურ სამყაროში წესრიგის, კანონის და საბოლოო მიზნის გაგებას ამკვიდრებს. ეს მიმდინარეობა გულისხმობს ისტორიაში ევოლუციურობის თანდათანობით პროცესს - ადამის ცოდვით დაცემიდან უკანასკნელ სამსჯავრომდე. შუა საუკუნეებში საფუძველი დაედო ქრისტიანულ საეკლესიო ისტორიოგრაფიას.

ქართულ საისტორიო მწერლობაში ისტორიკოსები და ჟამთააღმწერლები ავლენდნენ ქრისტიანული რელიგიის ზნეობრივ მსოფლმხედველობას, განგებისადმი რწმენას. ისინი კარგად იცნობდნენ საეკლესიო მწერლობას, ღრმად განსწავლული იყვნენ საღმრთო წერილში, იშველიებდნენ ბიბლიურ პარალელებს. ისინი, ამავე დროს, სასულიერო პირებიც იყვნენ. ქართველი ისტორიკოსები ისტორიულ მოვლენებს იაზრებდნენ შუასაუკუნეობრივი ისტორიის პრინციპების მოხმობით. მათი რელიგიური მსოფლმხედველობა პროვიდენციალისტური იყო. შევეცდებით წარმოვაჩინოთ, თუ რამდენად იყო უმთავრესი ისტორიულ ხდომილებათა მათეულ შეფასებაში ჭეშმარიტების დადგენა.

"ვისაც უფალი დიდ მადლს ანიჭებს, მას ბევრიც მოეკითხება".

საქართველოს ისტორია მთელი საქრისტიანოს ისტორიის ნაწილია. საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქის ილია მეორის სიტყვებით: "საქართველო არის უძველესი კულტურის ქვეყანა. როგორც ცნობილია "ქართლის ცხოვრებიდან", ჩვენი წინაპარნი ქართლოსი და მცხეთოსი იყვნენ - ერთი ღმერთის თაყვანისმცემელნი. და მხოლოდ მათ შემდეგ გავრცელდა კერპთაყვანისმცემლობა. მაგრამ 600 წლით ადრე ქრისტეს შობამდე ისრაელიდან ჩამოდის ებრაელების დიდი კოლონა, რომელთაც ჩამოაქვთ უდიდესი სიწმინდე - ხალენი წმინდა ელია წინასწარმეტყველისა. ხალენის ჩამოტანა თითქოს იყო წინამორბედი უფლის კვართის ჩამობრძანებისა და ყოვლადწმინდა ღვთისმშობლისთვის საქართველოს წილხვდომილობისა. ასე რომ, ერთი ჭეშმარიტი ღმერთის თაყვანისცემა იყო დამახასიათებელი არა მარტო ებრაელებისთვის, არამედ მათთან სიახლოვეში მყოფი ქართველებისთვისაც. ამ ნიადაგზე აღმოცენდა ჩვენი ჭეშმარიტი სარწმუნოება, ქრისტეს სჯული. და აი, უკვე 20 საუკუნეა, საქართველო იცავს მართლმადიდებლობას, როგორც უდიდეს საუნჯეს, რადგან სწორედ ამან გადაარჩინა ჩვენი ქვეყანა"... "ჩვენ დიდი პასუხისმგებლობა გვმართებს, რადგან ვისაც უფალი დიდ მადლს ანიჭებს, მას ბევრიც მოეკითხება".

რა ძალები წარმართავენ ისტორიის მდინარებას? რა პასუხისმგებლობა ენიჭება ადამიანს ისტორიის წინაშე? როგორ უთავსდება ღვთის განგება ადამიანის თავისუფალ ნებას? რაში ვლინდება პიროვნების ნების თავისუფლება?

საზოგადოებრივი ცხოვრების გარემოებები ჩვენი ნებელობის მიღმა იქმნებიან, მაგრამ როგორ უპასუხოს პიროვნებამ ამ გარემოებათა ზემოქმედებაზე, ეს მისი საქმეა. აი, აქედან იწყება ჩვენი ნების მოქმედების სფერო. წმინდა იოანე ოქროპირი ამბობს: "ღვთისგან არც ერთი გონიერი ქმნილება არ ხდება იძულებული იმოქმედოს საკუთარი მრწამსის, შეხედულების წინააღმდეგ". უწმინდესი და უნეტარესი ილია მეორე ბრძანებს: "უფალი მეფობს - ვკითხულობთ ბიბლიაში. სამწუხაროდ, ეს ჭეშმარიტება ზოგჯერ გვავიწყდება და ვფიქრობთ, რომ ჩვენ ვმეფობთ და ჩვენ რაღაცას ვაკეთებთ. თუმცა, ეს იმას არ ნიშნავს, რომ არაფერი არ უნდა ვაკეთოთ; მაგრამ ჩვენ უნდა აღვასრულოთ ნება ღვთისა. უნდა მოხდეს სინერგია - ღვთისა და ადამიანის ენერგიის გაერთიანება. უფალი უნდა მეფობდეს და ადამიანი უნდა ასრულებდეს ღვთის ნებას"... "განგება ღვთისა ხელმძღვანელობს ადამიანს, ერს, მაგრამ ადამიანსაც და ერსაც უნდა ჰქონდეს სურვილი, რომ იყოს ღვთის ნების ქვეშ".

ქართველი ისტორიკოსები ადამიანის თავისუფალი ნების როლს დიდად აფასებდნენ ისტორიაში. მათ უპირველეს მოვალეობად მიაჩნდათ ისტორიის საზრისი ეძებნათ თვით ისტორიაში. ისინი პირუთვნელად ესწრაფოდნენ წარსულის ფაქტების არა მხოლოდ მეცნიერულ და ზუსტ გამოკვლევებს, არამედ თეოლოგიის ღრმა ცოდნის საფუძველზე მათ საღვთისმეტყველო შეფასებას ახდენდნენ. ისინი ამხელდნენ ადამიანთა ქმედებებს და ისტორიულ პროცესებს უკავშირებდნენ ადამიანთა ზრახვებსა და მიზნებს. ისინი ეძებდნენ განსხვავებას მოვლენის გარეგან საბაბსა და ნამდვილ მიზეზს შორის.

ისტორიის მოძრაობას წარმართავენ როგორც კეთილი, ასევე ბოროტი ძალები. უკანასკნელნი ეფუძნებიან ცოდვილი კაცობრიობის დაცემულ ნებას. ისინი მიმართული არიან მიწიერი კეთილდღეობის მოსაპოვებლად. ეს ძალები ამოძრავებენ ცალკეულ ადამიანებსაც და ერსაც. ამ ძალების მიერ წარმართულ ქმედებებს ჟამთააღმწერელი ერთი ფრაზით გამოხატავს: "უწესოდ ნებისა მიდევნებანი". ქართველი ისტორიკოსების პროვიდენციალისტური მრწამსი გამოიხატება ფრაზებით: "დავივიწყეთ ღმერთი და ღმერთმანცა სამართლად დაგვივიწყნა", "დავივიწყეთ მამულისა ჩვეულებისამებრ სვლაი" (იოანე საბანისძე), რაც იმას ნიშნავს, რომ ადამიანი დაშორდა უზენაეს სიკეთეს, ჩაიძირა მიწიერ სამყაროში, გააფეტიშა წარმავალი ღირებულებები. დაზიანდა ღვთის ხატება ადამიანში. მას დემონური ძალები დაეუფლნენ. ადამიანმა თავისუფლება დაინახა არა ჭეშმარიტების არჩევანში, არამედ იმაში, რომ საბოლოოდ დამორჩილებოდა დემონურ ძალებს და შერწყმოდა მათ. ცოდვა თავის თავში შეიცავს მომავალ სასჯელს. საქართველოს ისტორიაში მტრის შემოსევები აღიქმება სასჯელად, რომელიც ისევ და ისევ ღვთის მზრუნველობის გამოხატულებაა და მისი მიზანია კათარზისი. ღვთის მიერ ერის შეწყალებას მოიზიდავს ერის მხრიდან ცოდვათა მონანიება, "სიცოცხლის ვიწრო გზისკენ" მობრუნება. ამდენად, მტრის შემოსევები ქრისტიანისთვის მხოლოდ ზნეობრივი სარგებლიანობის თვალსაზრისით განიხილება. ისტორია შეიცავს როგორც კეთილის მოქმედთა, ისე ბოროტის მოქმედთა ღვაწლს. მართალნი ცოდვილთაგან უკანასკნელ სამსჯავროზე განცალკევდებიან, ისევე, როგორც იფქლი ღვარძლისაგან.

ადამიანი ამქვეყნიურ ცხოვრებაში ყოფიერების ორ პლანს ეკუთვნის - სულიერს და ბუნებრივ-სოციალურს; არსებობს, ერთი მხრივ, საერო სახელმწიფო, "კეისრის სამეფო" - ბოროტი, ცოდვილი სამყარო (აუცილებლობის სამყარო) და მეორე მხრივ, ქრისტიანული ეკლესია - "ღვთის სამეფო" დედამიწაზე (თავისუფლების სამყარო), რომელიც გაიმარჯვებს წუთისოფლის ბოლოს. როგორი დამოკიდებულება უნდა იყოს ეკლესიასა და სახელმწიფოს შორის? საქართველოს ისტორიის მანძილზე, უძველესი დროიდან ეკლესია მხარში ედგა სახელმწიფოს. ხოლო იმაზე, თუ როგორი სულისკვეთებით იყო განმსჭვალული სახელმწიფო ეკლესიის მიმართ, იყო დამოკიდებული თვით სახელმწიფოს ძლიერება. შუა საუკუნეების თეოკრატებს იდეალურად ესახებოდათ საერო ხელისუფლების სასულიეროსადმი, მიწიერის ზეციურისადმი იერარქიულად დამორჩილება. როგორც ვიცით, ეკლესიის როლის გაძლიერების ხანად მიჩნეულია მე-8-9 ს.ს. ("გრიგოლ ხანძთელის ცხოვრება"). ცხადია, ქართველი ისტორიკოსების იდეოლოგია საერო ძალაუფლების ერთმმართველობის წინააღმდეგაა მიმართული.

დაბოლოს, რაშია ისტორიის ხსნა? პასუხი ცალსახაა - სულიერებაში. თითოეული ადამიანი პასუხისმგებელია უფლისა და ერის წინაშე და ასევე საკუთარი სულის წინაშე. ბოროტ ძალებს ყველაზე დიდ დარტყმას აყენებს აზროვნება და მოქმედება, რომელიც წარიმართება სულის განწმენდის წყალობით. საღვთო გამოხსნის საქმეს ისტორიაში ახორციელებენ საღვთო მადლის "ჭურნი რჩეულნი" - წმინდანები. ყოველმა ადამიანმა გამოხსნის საქმე უნდა დაიწყოს თავისი თავიდან. ამ შემთხვევაში გახდება ერი ძლიერი და ბოროტებასთან ბრძოლისუნარიანი. ეკლესიის მამები წერენ: "ვცხოვრობდეთ კეთილსასურველი წესით, ჩვენი საქმეა, და ამას მოითხოვს ღმერთი ჩვენგან არა ისე, თითქოს ეს მასზეა დამოკიდებული, ან სხვა ვინმესგან წარმოდგება, ან როგორც ზოგიერთნი ფიქრობენ, ბედისგან მოდის, არამედ რაცხს სწორედ ჩვენს საქმედ". ამრიგად, თავისუფალი ნება არც ერთ შემთხვევაში არ არის განწირული. ადამიდან მოყოლებული, კაცობრიობის ისტორია თავისუფალი ნებით დაჯილდოებული არსებობის ქმედებებზეა დაფუძნებული. თავისუფლების ამ ნიჭის გამოყენების შესაბამისად წარმოაჩენს ან თრგუნავს ადამიანი ღვთის ხატს თავის არსებაში (ერზე თუ განვაზოგადებთ - "ღვთის სამეფოს" დედამიწაზე).

საქართველოს ისტორია წმინდანთა ღვაწლით არის გასხივოსნებული. წმინდანები ის ადამიანები არიან, რომლებმაც ცხადყვეს ადამიანის თავისუფალი ნებისა და ღვთის განგების თანაარსებობის შესაძლებლობა. ისინი ჯვარს ეცვნენ მათთვის ჯვარცმულის სიყვარულის დასამტკიცებლად და თავიანთი ადამიანური ნება ღვთაებრივს დაუმორჩილეს. ისინი გახდნენ "ზეციური სამეფოს" მკვიდრნი და მხურვალე მეოხნი ღვთის წინაშე. საქართველოს ისტორია აღსავსეა მრავალი სასწაულით, რითაც უფრო ცხოველმყოფელი ხდება ღვთის განგების როლი ისტორიაში, მისი მზრუნველობა და ყველგანმყოფელობა. რწმენა დაწრეტილ ერს განამტკიცებდა და სულიერად აფხიზლებდა.

ამრიგად, "ქართლის ცხოვრება" სიბრძნისმეტყველებაა, მისი ავტორების მიზანია, "ჭეშმარიტების მეტყველება". ისინი მიელტვიან ფაქტებში დამალული სულიერი აზრის პოვნას. მათთვის მნიშვნელოვანია არა ესა თუ ის ფაქტი ან მოვლენა, არამედ ის, რაც ხდება უცდომელი ღვთის განგებით, რომელიც დამსახურებისამებრ მიუზღავს, რადგან ღვთის შეწევნის გარეშე არ არსებობს ხსნა: "უფალმან ძალი ერსა თვისსა მოსცეს, უფალმან აკურთხოს ერი თვისი მშვიდობით".

/"კარიბჭე" N9, 2011, გვ.44/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Apr 2 2019, 09:07 PM
პოსტი #51


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 59,554
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"ისტორიის სწორად გაგებისთვის მნიშვნელოვანია სწორი აზრის და შეხედულების ჩამოყალიბება. ამიტომ ისტორიკოსისთვის პირველწყაროს შეუცვლელი მნიშვნელობა აქვს".

/"საპატრიარქოს უწყებანი" N11, 2019, ჩანართი, გვ.4/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Jul 9 2019, 05:30 PM
პოსტი #52


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 59,554
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"გულწრფელი შეკითხვა ისტორიკოსისა ისტორიის მიმართ შეიძლებოდა ყოფილიყო ასეთი: "ისტორიავ, მითხარ, ვინ ხარ შენ, რათა გავიგო, ვინ ვარ მე?"

/წმ. ნიკოლოზ სერბი
"თბილისელები" N14, 2019, გვ.21/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Aug 22 2019, 10:28 PM
პოსტი #53


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 59,554
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"ისტორიას უყვარს პარადოქსები და განმეორებები"

/პროფესორი სერგო ვარდოსანიძე
"კრიალოსანი" N5, 2008, გვ.36/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Sep 2 2019, 06:38 PM
პოსტი #54


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 59,554
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"ჩვენ, უფროსები, იმისთვის ვართ, რომ მივცეთ საშუალება მომავალ თაობას, იცოდნენ წარსულის შესახებ. ასე იქმნება ისტორია"

/ისტორიის მასწავლებელი ლეილა გოგელია-პინაიშვილი
"კარიბჭე" N9, 2019, გვ.39/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Sep 22 2019, 04:33 PM
პოსტი #55


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 59,554
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"თუ თითოეული პატარა არ გაიზარდა ისტორიით, როგორ იქნება ქართული სულის მატარებელი, ეყვარება სამშობლო?.. როგორც ილიამ გვიანდერძა, თუ შვილმა არ იცის მამა სად შეჩერდა, თვითონ როგორ გააგრძელებს დაწყებულ საქმეს"


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Sep 25 2019, 12:38 PM
პოსტი #56


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 59,554
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"არის ერთი ცნობილი გამოთქმა: "ისტორიაში ერთხელ ხდება ყველაფერი, როგორც ტრაგედია, და მეორე, როგორც ფარსი"

/"კრიალოსანი" N9, 2008, გვ.33/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Nov 7 2019, 02:22 PM
პოსტი #57


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 59,554
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"ღმერთი ქვეყნიერებისა და ისტორიის მეუფეა"

/"კარიბჭე" N11, 2019, გვ.40/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Nov 9 2019, 03:08 PM
პოსტი #58


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 59,554
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"ისტორია ადამიანის მსოფლმხედველობას აფართოვებს და იმავე დროს საჭირო სიღრმესა და საფუძვლიანობას ანიჭებს"

/"კრიალოსანი" N11, 2008, გვ.41/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Feb 24 2020, 07:05 PM
პოსტი #59


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 59,554
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"...ზემოთ მოტანილ მჭლე წყაროებზე დაყრდნობით..."

/"ქვაკუთხედი" N9, 2008, გვ.26/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
marine
პოსტი Mar 2 2020, 04:03 PM
პოსტი #60


მ_ა_კ_ა
***

ჯგუფი: co-Moderators
პოსტები: 59,554
რეგისტრ.: 3-November 06
მდებარ.: გულის საკურთხეველი:)
წევრი № 381



"ისრაელის ისტორიაშიც და საქართველოს ისტორიაში მე დავინახე უფალი, რომელსაც სძულს მონობა და ყველაზე მეტად სახელმწიფოებრივი აზროვნება ესათნოება, მას ლოცავს და აკურთხებს"

/"კარიბჭე" N3, 2020, გვ.22/


--------------------
"კ უ ს_ ნ ა ბ ი ჯ ე ბ ი თ_ ფ უ ძ ი ა მ ა ს_ მ თ ი ს კ ე ნ".
-------------------
"არც შექებით ვხდებით უკეთესნი და არც გაკიცხვით უარესნი." /არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/
--------------------
"ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებდნენ ძველი გადამწერები: "ჴელი მწერლისა მიწასა შინა ლპების და ნაწერნი ჰგიან".
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post

4 გვერდი V < 1 2 3 4 >
Reply to this topicStart new topic
ამ თემას კითხულობს 1 მომხმარებელი (მათ შორის 1 სტუმარი და 0 დამალული წევრი)
0 წევრი:

 



მსუბუქი ვერსია ახლა არის: 1st November 2024 - 03:27 AM

მართლმადიდებლური არხი: ივერიონი

ფორუმის ელექტრონული ფოსტა: იმეილი