თემის საბეჭდი ვერსია

პოსტის ავტორი: Ismail თარიღი: Feb 5 2010, 05:05 PM

შეიძლება დიდი გამოხმაურება ვერ ჰპოვოს, მაგრამ ეს თემა რომ არ ყოფილიყო ჩემს განყოფილებაში, ვერ დავუშვებდი...

თუკი ამ ფორუმზე ვინმე ხართ ამ თემაზე ჩემსავით (და კიდე ერთივით, სახელს და გვარს არ დავასახელებ ) გადარეული, შეგვიძლია ვისაუბროთ ყველაფერზე: ბასკური ენის კავკასიურ ენებთან კავშირით დაწყებული მსოფლიო მასშტაბით ერგატიული კონსტრუქციებისა და პოლიპერსონალრი ზმნების გავრცელებით დამთავრებული.

პოსტის ავტორი: კანონისტი თარიღი: Feb 5 2010, 06:16 PM

აუცილებელი თემაა.

ჯერ დავიწყოთ ალბათ, კავკასიური ენების ნათესაურ კავშირებზე

პოსტის ავტორი: ქევანა თარიღი: Feb 5 2010, 06:16 PM

ვისაუბროთ

ენათმეცნიერება ფართო სფეროა, ავიღოთ რომელიმე კონკრეტული თემა და დავიწყოთ, მით უფრო რომ ჩემი და გადიოდა ენათმეცნიერების შესავალს და რა გვარები არ მომხვდა ყურთ, ისაო ესაო, სოსიურიო და ... ვაიმე მიშველეთ

პოსტის ავტორი: Ismail თარიღი: Feb 5 2010, 07:08 PM

მე მაგალითად, რამდენი ხანია ვეძებ და ვერ ვნახე მრავალპირიანი (პოლიპერსონალური) ზმნა თუ აქვს რომელიმე ენას კვკასიური ენებისა და ბასკური ენის გარდა. ვინმემ თუ იცის იქნებ მითხრას... : )

პოსტის ავტორი: ნანინა თარიღი: Feb 5 2010, 07:10 PM

Ismail
კანონისტი

დიდი სიამოვნებით მოგისმენთ, ძალიან კარგი თემაა

პოსტის ავტორი: Ismail თარიღი: Feb 5 2010, 07:40 PM

კაი დავიწყებ: : )

მოკლედ, ენათმეცნიერებაში ერთ-ერთი ყველაზე საინტერესო საკითხია ენათა კლასიფიკაცია.

ენების კლასიფიკაცია რამოდენიმე კრიტერიუმის მიხედვით ხდება, თუმცა მათგან ყველაზე მღებულია ენათა კლასიფიკაცია ნათესაური კავშირის მიხედვით. ამ მხრივ ენებს, როგორც წესი, შემდეგნაირად ჰყოფენ:

1. ენათა ოჯახი
2. ენათა ჯგუფი
3. ცალკეული ენა

თუმცა, ხშირად გამოიყოფა ჯგუფებში კიდევ უფრო პატარა ქვეჯგუფი და ა.შ., რადგანაც, როგორც ხვდებით, ასეთი დაყოფა საკმაოდ ფარდობითი და შედარებითია, ისევე, როგორც ხშირად ძალიან არაერთმნიშვნელოვნად შეიძლება ესა თუ ის უნა ჩაითვალოს როგორც ცალკე ენად, ასევე სხვ ენის დიალექტად ან მის შემადგენელ ნაწილად (აზერბაიჯანული, მოლდავური, ხორვატიული ენები...).

ენათა ოჯახებიდან ყველაზე მრავალრიცხოვანი (მოლაპარაკეთა რაოდენობის მიხედვით) არის ინდოევროპულ ენათა ოჯახი, რომელშიც ისლანდიურიდან დაწყებული ჰინდით დამთავრებული, რამოდენიმე მილიარდი ადამიანი ლაპარაკობს. ამ ენათა ოჯახს მიეკუთვნება ევროპის ენების უმეტესობა, აგრეთვე ოსური, სომხური, სპარსული, ტაჯიკური, ქურთული და სხვა ენები.

არსებობს ე.წ. იზოლირებული ენები, რომელთა მიკუთვნება რომელიმე ენათა ოჯახთან ვერ ხერხდება. ასეთი ენებია, მაგალითად, იუკაგირული (შორეულ აღმოსავლეთში) და ბასკური ენები. გამოთქმულია მოსაზრება, რომ ბასკურ ენას კავშირი აქვს იბერიულ-კავკასიურ ენებთან. ეს მოსაზრება მრავალ ლოგიკურ არგუმენტს ემყარება, თუმცა იგი ჯერჯერობით არც დადასტურებულია და არც უარყოფილი.

ქართული ენა, როგორც მოგეხსენებათ, იბერიულ-კავკასიური ენათა ოჯახის ქართველურ ენათა ჯგუფს მიეკუთვნება სვანურ, ლაზურ და მეგრულ ენებთან ერთად. იბერიულ-კავკასიურ ენებს ახასიათებს მთელი მრიგი თავისებურებები, მაგალითად, მრავალპირანი (პოლიპერსონალური) ზმნა (რაც აგრეთვე ბასკურშიცაა). ნაპოვნია კიდევ ბევრი მსგავსება როგორც გრამატიკაში, ისე ლექსიკაში...

პოსტის ავტორი: ნანინა თარიღი: Feb 5 2010, 07:50 PM

Ismail
ეგ ყველაფერი კარგი, მაგრამ

რატომ შედის ინდოევროპულ ენათა ოჯახში? მგონი მეცნიერებაში ამასთან დაკავშირებით არსებობს გარკვეული მოსაზრება და თუ განმიმარტავთ კარგი იქნება
ხომ არაა ეს დაკავშირებული ხალხათა მიგრაციის ან რამე სხვა პროცესებთან? იმიტომ რომ ლოგიკურად იბერიულ-კავკასიურ და სხვა გეოგრაფიულად მონათესავე ენათა ოჯახებთან უნდა ყოფილიყო ახლოს

იგივე შეიძლება ითქვას ბასკურისა და ქართულის ნათესაობაზეც. ტერიტორიული სიშორე მგონი არ უნდა იყოს ყურადღების მიღმა დასატოვებელი.

ანდა შესაძლებელია თუ არა ყოველგვარი კავშირის გარეშე წარმოშობილიყო მსგავსი ტიპის ენები (ვგულისხმობ მრავალპირიან ზმნას, სიტყვებს შორის მსგავსებებს და სხვა ფაქტორებს, რის გამოც ენათმეცნიერებაში საუბრობენ იბერიულ-კავკასიური და ბასკური ენების ნათესაობაზე). როგორ ხსნის ამ ყველაფერს ენათმეცნიერება?

პოსტის ავტორი: Ismail თარიღი: Feb 6 2010, 01:20 AM

იმიტომ, რომ გრამატიკით ისინი ინდოევროპულ ენებთან დგანან ახლოს და ლექსიკაშიც ძალიან დიდი სგავსებაა.

ზოგადად მიღებულია ასეთი თვალსაზრისი: ერთ ენათა ოჯახში შემავალ ენებს ოდესღაც საერთო წინაპარი ჰყავდათ, ანუ ისინი ერთი წინაპარი ენის დაშლის, შემდეგ ამ დაშლის შედეგად წარმოშობილი "შვილი" ენების კიდევ დაშლის და ა.შ. შემდეგ წარმოიშვნენ. ასევეა სომხური. მას, ისევე, როგორც სხვა ინდოევროპულ ენებ, საერთო წინაპარი ჰყავდათ, თუმცა შემდეგ, ხალხის გადაადგილების შედეგად, სომხურ ენაზე მოსაუბრე ხალხი მჭიდრო ურთიერთობაში აღმოჩნდა იბერიულ-კავკასიურ ენათა ხალხთან (მათ შორის - ქართველებთან). შედეგად, სომხურში შევიდა მრავალი სიტყვა ქართულიდან, სომხური ბგერებშიც ბევრია კავკასიურისთვის დამახასიათებელი (წ, ჭ), თუმცა გრამატიკით (და მნიშვნელოვანწილად ლექსიკითაც), იგი ინდოევროპული ენაა და ინდოევროპული ენებისათვის დამახასიათებელი სტრუქტურა და გრამატიკა გააჩნია. იგივე შეიძლება ითქვას ოსურზე.

აი ენათა ნათესაობაზე საუბრისას ძალიან საინტერესოა ზოგიერთი ძირეული სიტყვების შედარება. მაგალითად თუკი შევადარებთ ერთიდან ათამდე თვლას, აღმოვაჩენთ, რომ მაგალითად ინდოევროპულ ენებში ერთიდან ათამდე რიცხვითი სახელები მეტნაკლებად გავს ერთმანეთს... ასევე შეიძლება ითქვას სხვა მრავალ სიტყვაზეც, რომელთაც მაგალითად ოსურში და ფარერის კუნძულების ენაში საერთო ფუძე აქვთ.

არა რა თქმა უნდაა ყურადღების მიღმა დატოვებული, თუმცა ბასკურსა და კავკასიურ ენებს შორის აღმოჩენილი მსგავსება (არა მარტო ქართულთან, არამედ ჩრდილოკავკასიურ ენებთანაც), მრავალ ეჭვს ბადებს. თუმცა, გადაჭრით რაიმეს თქმა ძნელია.


ენათა შორის მსგავსება ნათესაური კავშირის არსებობის გარეშე სრულიად შესაძლებელია. ასეთი დამთხვევები ხშირია, მაგრამ როცა დამთხვევა ძალიან ბევრ კომპონენტში ხდება, ეს უკვე სხვაა. მაგალითად, ქართულში არის თვლის ოცობითი სისტემა, იგივე სისტემაა ბასკურშიც და მაგალითად, უელსურ ენაში (რომელიც ინდოევროპული ენების კელტურ ენათა ჯგუფს მიეკუთვნება). მაგრამ ბასკურში, გარდა ამისა, არის კიდევ დამატებითი ნიშნები, რაც კავკასიურ ენებშიცაა. ესაა მაგალითად, ერგატიული (მოთხრობითი) ბრუნვის არსებობა, თუნდაც ობიექტის არსებობა ზმნაში (ზმნის მრავალპირიანობა), პოსტპოზიციური ნაწევრის ქონა, დამთხვევა ლექსიკაში და სხვა... : )

პოსტის ავტორი: ქევანა თარიღი: Feb 6 2010, 12:25 PM

Ismail

სემიტურში არის ორპირიანობაო : )


ეს ძალიან მნიშვნელოვანი ნიშანიაო, ჩემი და ამბობს
რითი დასტურდება, ხომ ვერ მოიყვან მაგალითებს?



აი შუმერული ხომ მკვდარი ენაა, მაგრამ რომელ ენათა ჯგუფს მიეკუთვნება? ვიცი რომ ჯერ ვერცერთ ენასთან ვერ იპოვეს საერთო, მაგრამ ხომ არ არის რამე მოსაზრება, რითაც აიხსნება ეს ფაქტი?

პოსტის ავტორი: ნანინა თარიღი: Feb 6 2010, 06:32 PM

Ismail

გაიხარე, მადლობა ინფორმაციისათვის


პ.ს. ზურა, მრავალპირიანობაში გულისხმობ ალბათ ზმნის უღლებას როგორც სუბიექტური, ისე ობიექტური პირის ნიშნების მიხედვით ხო?

ანუ

მ-წერ-ს

დაახლოებით მსგავს ფორმებს ხო ალბათ?

ამას ვერ მივხვდი

პოსტის ავტორი: კანონისტი თარიღი: Feb 6 2010, 09:37 PM

ნანინა

მარტივ მაგალითებს გეტყვით სომხურზე და მიხვდებით.

ახლანდელი დროის წარმოების წესი სომხურსა და ლათინურში

მხ. რიცხვი

ego -o
du -es
id -e

იეს -ემ
დუ -ეს
ნა -ე

მაგალითად, "შენ დავითი ხარ"
ლათინურად - Du David es.
სომხურად - დუ დავიდ ეს.

მგონი კომენტარი ზედმეტია...

პოსტის ავტორი: ნანინა თარიღი: Feb 6 2010, 09:41 PM

კანონისტი

არა დავით, ეს ყველაფერი გასაგებია, წმინდა ლინგვისტური თვალსაზრისით გასაგებია რომ ტყუილად არ მიაკუთვნებდნენ ინდოევროპულ ენათა ოჯახს, მე უფრო ისტორიულად მაინტერესებდა, იმიტომ რომ ცოტა უცნაურია ლათინურთან სიახლოვე. ანუ ხო არ არიან სომხები ან სომხების წინაპარი ტომები კავკასიაში მოგვიანებით გადმოსახლებუები? ან რამე მსგავსი?

პოსტის ავტორი: კანონისტი თარიღი: Feb 6 2010, 09:41 PM

ავიღოთ სპარსული და გერმანული. შეიძლება გაეცინოს ზოგს, რა საერთო აქვს ამ ენებსო. მაგრამ თუკი კარგად დავუკვირდებით, სიცილის მიზეზი გაგვიქრება:

"ის არ არის ჩემი მამა"

სპარსულად - უ ნისთ ფადერე მან.
გერმანულად - Er ist nicht mein Vater.

ცხადია, არაბულ-ისლამურმა გავლენამ ლექსიკას (და დამწერლობას!) თავისი დაატყო.

პოსტის ავტორი: ნანინა თარიღი: Feb 6 2010, 09:43 PM

Ismail

რაღაც მსგავსზე მაქვს საუბარი

კანონისტი

ეს ძალიან საინტერესოა

პოსტის ავტორი: კანონისტი თარიღი: Feb 6 2010, 09:48 PM

ნანინა
არსებობს ვარაუდი, რომ როდესაც ინდური ტომები მიემართებოდნენ ევროპისაკენ, სომეხთა შთამომავალნი დარჩნენ აქ.

საერთოდ, ასეც მოიაზრება, რომ სომეხი ერი შედგება ორი ეთნიკური ჯგუფისაგან: ჰაოსებისაგან და არმენებისაგან. ჰაოსები არიან კავკასიური მოდგმის ხალხი, ცისფერთვალება და ქერა, ხოლო არმენები - ინდური წარმოშობის, შავთვალებიანი და ხორბლისფერი.

ენა აქვთ არმენების, ხოლო თვითსახელწოდება - ჰაოსების.

სომხურად, სომეხთა ლეგენდარული წინაპრის, ქართლოსის ძმის ჰაოსის სახელი წარმოითქმის, როგორც "ჰაიკ".

აქედან არის ნაწარმოები სომეხთა თვითსახელწოდება - "ჰაი". ჰაი-ს ძველსომხურში ემატებოდა ქვეყნის აღმნიშვნელი ნაწილაკი "ქ" (შდრ. ჯავახქ, გუგარქ...) და გამოვიდა "ჰაიქ".

ეს თვითსახელწოდება ირანის გავლენით იცვლება და დღევანდელ სომხურში სომხეთს ეწოდება "ჰაი-ა-სტან".

აქვე საქართველოზეც.

სომხურად ქართველი ნაწარმოებია ივერიიდან. "ივერ-მა" დაკარგა თავკიდური "ი" და დარჩა "ვერ", რომელიც სომხური ფონეტიკის გავლენით შეიცვალა "ვირ"-ით ( ).

ვირ-ს ემატება ზემოხსენებული "ქ" და ვიღებთ სომხურ ენაზე ქართლის უძველეს სახელწოდებას - ვირქ.

ხოლო ვირ-ს თუ დავუმატებთ სადაურობის მაწარმოებელ ნაწილაკ "აცი"-ს (მოვსეს ხორენაცი, კაღანკატუაცი...), მივიღებთ ვირაცი-ს, კუმშვით - ვრაცი (ასე ჰქვია ქართველს ახლანდელ სომხურში).

სპარსულის გავლენით აქედან მიიღება საქართველოს სახელწოდება სომხურად - ვრასტან.

პოსტის ავტორი: ნანინა თარიღი: Feb 6 2010, 09:56 PM

კანონისტი



გაიხარე

ისე ამაზე გამახსენდა, რატომ ხდება ხშირად, რომ ერის თვითსახელწოდება და მისი საყოველთაოდ აღიარებული სახელწოდება არ ემთხვევა ერთმანეთს?

მაგალითად ჰაიასტან _ არმენია
საქართველო _ "გრუზია", "გეორგიენ", "ჯორჯია" და ა.შ?

პ.ს. აუ რამდენ კითხვას ვსვამ :დებილ:

პოსტის ავტორი: კანონისტი თარიღი: Feb 6 2010, 09:57 PM

ქევანა

ორპირიანი ზმნა ყველა ენას აქვს. საუბარია სამ პირზე ან ორპირიანობის კონსტრუქციულად მიღებაზე და ასევე, ზმნაში პირების ასახვაზე.

ბოლო ფრაზას განვმარტავ.

ორპირიანი ზმნა უამრავია და ეს საერთოა ყველა ენაში. მაგალითად, ვჭამ, ვსვამ, ვაკეთებ... ბუნებრივია, ამ ზმნას აქვს თავისი სუბიექტი და ობიექტი და შესაბამისად, ორპირიანია ყველა ენაში.

პირის ასახვა ზმნაში არის ის, რომ გამოჩნდეს მოქმედებას ვინ ასრულებს და ვის მიმართ ასრულებს.

ავიღოთ ჭამა.

ქართულად - ვჭამ.
რუსულად - kushaju
ინგლისურად - I eat.

ქართულ ზმნაში გარკვეულია როგორც სუბიექტი (ის არის I პირი მხ. რიცხვში), აგრეთვე ობიქტი (III პირი, მხ. ან მრ. რიცხვში).

რუსულ ზმნაში გარკვეულია მხოლოდ სუბიექტი, ხოლო ობიექტი - აბსტრაქტულია და შეიძლება იყოს ნებისმიერი გრამატიკული პირი ორივე რიცხვში.

ინგლისურ ენას უფრო დიდი პრობლემა აქვს. ის სუბიექტსაც ვერ განსაზღვრავს, თუკი არ დაერთო მას სუბიექტის მიმათითებელი ნაცვალსახელი (გარდა III პირისა, Eats, სადაც მხ. რიცხვში მყოფი სუბიექტი აისახება ზმნაზე).

რაც შეეხება კონსტრუქციულ მიღებას.

წვიმს - ერთპირიანი ზმნაა. თუმცა ქართულ ენას შეუძლია იგი "აქციოს" ორპირიანად სათანადო ნაწილაკის დართვით --> აწვიმს.

ხოლო სამპირიანი ზმნები ინდოევროპულ ენებს არ აქვთ.

პოსტის ავტორი: ნანინა თარიღი: Feb 6 2010, 10:02 PM

კანონისტი

პოსტის ავტორი: კანონისტი თარიღი: Feb 6 2010, 10:14 PM

ისმაილზეა ნათქვამი და ჩემს შესახებ - მადლი მაისხი და ააყეფეო

ლინგვისტიკა ჩემი ჰობია...

ნანინა

ჯერ დავიწყოთ იქიდან, რას ჰქვია თვითსახელწოდება. ხშირად თავად ქვეყანას ეცვლება სახელი თავისსავე ენაზე, ამიტომ ძნელია სხვა ენას "მოთხოვო" რატომ არ გეძახის იმავე სახელს. საერთოდ, დაუწერელი წესია, რომ როდესაც ერს სხვადასხვა ფორმით ეძახიან სახელს, ეს მისი სიძველის ნიშანია (თუმცა არა ყოველთვის, მაგ. არაბები)

ეტიმოლოგია რომ ავიღოთ, ყველაფერს აქვს თავისი მიზეზი და საფუძველი. ქართველებს გურჯებს გვეძახიან ირანის გავლენით. თავად სპარსულში ეს სახელწოდება გურგ-იდან მოდის, რაც მგლისას ნიშნავს.

სლავურ ენებში გარვცელდა გურჯ-ის სახეცვლილი ფორმა - გურზ - გრუზ.

ორი ენა (რაც მე ვიცი) რომელიც საქართველოს ქართ- ფუძით მოიხსენიებს არის აფხაზური და ესპერანტო (ხელოვნური ენა), შესაბამისად, ქირთ-ტვილა (ქართველთა მიწა) და Kartvelio.

პოსტის ავტორი: ნანინა თარიღი: Feb 6 2010, 10:42 PM

კანონისტი

ხო გალაპარაკებთ განყოფილებაც გამოვაცოცხლეთ მგონი
საინტერესო თემა ძალიან, მარა ინდოევროპულ ენებს სამპირიანი ზმნები როგორ არ აქვთ? იგულისხმება ისევ და ისევ პირის ნიშნების არარსებობა ზმნაში?

პ.ს.


ეს "ქართ" ფუძე მე მეგონა მარტო ჩვენ გვქონდა, რა საინტერესოა

პოსტის ავტორი: კანონისტი თარიღი: Feb 6 2010, 10:56 PM

ნანინა

სამპირიანი ზმნის ნაცვლად უნდა თქვან წინდადება.

მაგალითად, ჩვენ ვიტყვით ერთ სიტყვას: ვუშენებ.
იგულისხმება რომ მე (1) ვიღაცას (2) სახლს (3) ვუშენებ.

ინგლისელმა კი რა უნდა თქვას: I build a house for someone.

ქართულს შეუძლია სამპირიანი ზმნა გააორპიროს.
მე სახლს ვაშენებ (ორპირიანი)
მე მას სახლს ვუშენებ (სამპირიანი)
მე სახლს ვაშენებ მისთვის (სამპირიანიდან მიღებული ორპირიანი)


ცალკე თემა შეიძლება მიეძღვნას საქართველოსა და ქართველების სახელწოდებას მსოფლიოს ენებზე.

მეზობლების ენებზე, რომ იცოდეთ:
რუსულად - გრუზია
აზერბაიჯანულად - გურჯუსთან
სომხურად - ვრასტან
თურქულად - გურჯისთან

კავკასიელ ხალხთა ენებზე:
აფხაზურად - ქირთტვილა
ოსურად - გუირძისტონ
ჩეჩნურად - გუერჟიჩო
ინგუშურად - გუერჟი მოხკ
დაღესტნის ენებზე - გურჟისტან, მახევ (!)

პოსტის ავტორი: ნანინა თარიღი: Feb 6 2010, 11:01 PM

კანონისტი

გერმანული არ ითვლება ინდოევროპულში? იქ ხო არის დატივი და აკუზატივი? თუ არ ითვლება?

პოსტის ავტორი: KAIROS თარიღი: Feb 6 2010, 11:03 PM

ამხელა ხელმოწერაში პირველი ინგლისურის გარდა, სხვა არაფერი გვესმის, არ გვითარგმნით?

აჰა, უპოვიათ ადგილი
კარგია ბიჭებო, მასე გააგრძელეთ, სასიამოვნოდ იკითხება.


მახევ შეიძლება გავიგოთ (მოხევეებიდან გავლენა ან რაიმე მსგავსი), ეს მოხკ რაღაა?

პოსტის ავტორი: კანონისტი თარიღი: Feb 6 2010, 11:05 PM

ნანინა
როგორ არ ითვლება, ითვლება. მარა რა შუაში იყო?...

KAIROS
ეგ არის საქართველოს კონსტიტუციის პრეამბულა და პირველი მუხლი რომელიღაც ენაზე. მე და ზურა აგერ 2 წელია თავს ვიმტვრევთ და ვერ გაგვიგია. მე პირადად კაი საჩუქარს მივცემ, ვინც მაგ ენას დამ(გვ)იდგენს

KAIROS
მოხკ არის მხარე. თვითონ ინგუშეთს ინგუშურად ჰქვია ღიალღაი მოხკ - მეციხოვენთა მხარე.

ჩვენ - გუერჟი მოხკ - გურჯების მხარე.

პოსტის ავტორი: Ismail თარიღი: Feb 6 2010, 11:07 PM

ვაა, გააქტიურებულა თემა. : D

პოსტის ავტორი: ნანინა თარიღი: Feb 6 2010, 11:07 PM

კანონისტი

ვწერ მე მას წერილს გერმანულად როგორ იქნება? არ გამოდის სამპირიანი? თუ არასწორად ვიგებ რამეს?

"Ich schreibe dem Bruder den Brief" არ გამოდის სამპირიანი?

პოსტის ავტორი: KAIROS თარიღი: Feb 6 2010, 11:08 PM

ახ, მახსოვს მეც ვეძებე, თითქოსდა მივაგენი, მაგრამ მერე შევეშვი, ვერ დავაზუსტე და... ისე ვერ მოვისვენებ, დავძებნი ისევ
სათაურში რომელი ენებია?
მე ასევე ჩინური დამწერლობის ფილოსოფიაც მაინტერესებს და ისიც, რატომ ვერ განავითარა ბასკურმა საკუთარი დამწერლობა? ან რატომ იკლავენ თავს პოლონელები, ხორვატები და სხვა სლავები, და კირილიცას ნაცვლად იყენებენ მათი ენისათვის (სლავური) სრულიად შეუსაბამო ლათინურს?

პოსტის ავტორი: Ismail თარიღი: Feb 6 2010, 11:11 PM

მოხკ ქვეყანას ნისჰნავს ინგუშურად მგონი. მაგალიტად ინგუშეთი ინგუშურად არის ღიალღიაი მოხკ. : )

მახევზე კი მოხევე არაფერ შუაშია მგონი. : )

პოსტის ავტორი: კანონისტი თარიღი: Feb 6 2010, 11:13 PM

ნანინა
ზმნა როდესაც არის სამპირიანი, ყოველგვარი დამატებითი სიტყვების გარეშე, თვითონ ზმნა უნდა "გეუბნებოდეს" რამდენ პირს ეხება.

schreibe - ორპირიანია. სუბიექტი ჩანს (ich), მაგრამ ობიექტი არ ჩანს (რადგან შეიძლება იყოს: შენ, თქვენ, ის, ისინი...) მით უფრო არ ჩანს ირიბი ობიექტი (ანუ Bruder, ამ შემთხვევაში), რადგან თავისუფლად შეიძლება თქვა ეგ წინდადება ასე: ich schreibe den Brief.

ხოლო ქართულ "ვუშენებ"-ში ჩანს რომ ამას აკეთებს პირველი პირი (მე) აშენებს რაღაცას (სახლს) და ეს განკუთვნილია მესამე პირისთვის (მას), რადგან რომ ყოფილიყო მეორე პირისთვის, იქნებოდა - გიშენებ.

მიმიხვდი?

Ismail

კი, ზურა. ზუსტადაც რომ მოხევე იგულისხმება.

პოსტის ავტორი: Ismail თარიღი: Feb 6 2010, 11:14 PM

აი ეს მაინტერესებს, ანუ სემიტურის ზმნას ობიექტის ნიშნები აქვს?




დადასტურებით არ დასტურდება, თორე რომ, დასტურდებოდეს ამდენი მეცნიერი ერთმანეთს კი არ დაჭამდა იმის გამო, კავკასიელები და ბასკები ერთმანეთს ენათესავებიან თუ არაო... : )

ამაზე ვერაფერს გეტყვი, არ ვიცი... : (

პოსტის ავტორი: ნანინა თარიღი: Feb 6 2010, 11:15 PM

კანონისტი

გასაგებია
გაიხარეთ ხალხო

პოსტის ავტორი: Ismail თარიღი: Feb 6 2010, 11:18 PM

რუსულში - ვიჟუ - კი ხედავ მარა ვის ხედავ, მე შენ თავს, მას თუ მათ?

ქართულში - გხედავ - ესე იგი შენ გხედავ და არა სხვას.

პოსტის ავტორი: კანონისტი თარიღი: Feb 6 2010, 11:19 PM

KAIROS

1. ჩინურზე ჩემი პირადი აზრია, რომ ეს თავად ენის "ბრალია". მას იმდენი გარდამავალი და შუალედური ბგერები აქვს, რომ მის გადმოსაცემად ცალკე ანბანის შექმნა ბევრად უფრო რთული იქნებოდა.
მაგალითად, არაბული თანხმოვნური დამწერლობა ზედგამოჭრილია არაბულისთვის, რადგან ამ ენას რიცხვის და ბრუნვის გავლენით ხმოვნები ეცვლება და თუკი ხმოვნებს ცალკე დაწერდნენ, ბევრად უფრო რთული იქნებოდა ამ ენის მართლწერის დასწავლა.
წიგნი - ქთბ - ქითაბ
წიგნები - ქთბნ - ქოთუბან

2. ბასკები საერთოდ თვითმყოფადობისთვის ბრძოლის საქმეში არც ისე ძლიერნი არიან. ETA კი არის ვითომ, მაგრამ რეალურად ბასკეთს ცალკე სახელმწიფო არასდროს ჰქონია, როცა ეს შეძლეს აპენინებზე მცხოვრებმა მოესპანურო მრავალმა ერმა...
3. კათოლიკური ეკლესიის გავლენა იყო თავიდან, მერე შემორჩა და შემორჩა. ისე ეგ დიდი გასაკვირი არ არის, სლავური ბგერები ლათინურითაც შესანიშნავად გადმოიცემა და აი, აფხაზებისა და კავკასიელიებისა კი მართლა მიკვირს

პოსტის ავტორი: ნანინა თარიღი: Feb 6 2010, 11:22 PM

Ismail

გასაგებია ანუ თავად ზმნაშივე უნდა იყოს მოცემული ობიექტის ნიშანიც. რაც ქართულს აქვს ინდოევროპული ენებისაგან განსხვავებით

მოკლედ, რახან ქართულ გრამატიკას ვეხებით, მაშინ იქნება ვისაუბროთ აწმოყოში ინვერსიულ ზმნებზეც?(მგონი ასე ქვია თუ არ ვცდები). მაგალითად გამახსენდა "მიყვარს" ზმნა. წესით პირველი სუბიექტური პირის ნიშანია ვინია ხო? ამ შემთხვევაში კი მანი გამოდის? მ-ი-ყვარ-ს? არა და მანი ხო ობიექტური პირის ნიშანია?
აუ ძალიან გავუტიე მე

პოსტის ავტორი: Ismail თარიღი: Feb 6 2010, 11:23 PM

კი გითარგმნით:

საქართველოს მოქალაქენი, რომელთა ურყევი ნებაა დაამკვიდრონ დემოკრატიული საზოგადოებრივი წესწყობილება.... და ასე შემდეგ..

მარა რა ენაა, ეგ ჩემთვისაც ბურუსითაა მოცული..

პოსტის ავტორი: კანონისტი თარიღი: Feb 6 2010, 11:30 PM

ხშირად დამწერლობა ხდება ხოლმე პოლიტიკური, ნაციონალური ან რელიგიური ვაჭრობისა და სპეკულაციის საგანი.

მაგალითად, სერბები პრინციპულად არ წერენ კათოლიკეების ლათინურზე და ხორვატები - მართლმადიდებლების კირილიცაზე, მაშინ, როდესაც ეს ორივე ენა ლინგვისტურად ერთია - სერბულ-ხორვატული.

ბოსნიელი მუსლიმები კი უფრო "შორს" წავიდნენ, გადაწყვიტეს, სერბული ენა ბოსნიაში ეწერათ........ არაბულად..... (!!!?????)

მსგავსივე ვითარებაა აფხაზებში.

აზერბაიჯანმა, მაგალითად, 1990 წელს სლავური ანბანი შეცვალა არამხოლოდ ლათინურით, არამედ უფრო ზუსტი იქნება ვთქვათ, რომ - თურქულით (ანუ, დამატებითი ბგერებისთვის იყენებენ ზუსტად იმავე ასო-ნიშნებს).

საინტერესო მოვლენა: ბელარუსში ძეგლი დაუდგეს ასო ў-ს, რადგან იგი არის ერთადერთი სლავური ენა, რომელიც ნახევრად ხმოვან უ-ს იყენებს

პოსტის ავტორი: Ismail თარიღი: Feb 6 2010, 11:50 PM

მოკლედ, ამ შემთხვევაში, მე როგორც მგონია, ენის ღრმა სემანტიკურ გაგებამდე უნდა ჩავიდეთ:

ზმნაში მ-ი-ყვარ-ს - სუბიექტად აღქმულია ის, ვინც მიყვარს, მე კი ობიექტი ვარ. ანუ ის მე სიყვარულის ობიექტად მექცევა, ის ახდენს რომ ჩემი სიყვარულის ობიექტი იყოს (და ის გამოდის აქტიურივით).

შესაბამისად, ზმნაში გამოდის მესამე სუბიექტური პირის ნიშანი - "-ს" და პირველი ობიექტური პირის ნიშანი - "მ-".


კანონ, ასეა ძმა? მემგონი ასეა...

პოსტის ავტორი: ნანინა თარიღი: Feb 6 2010, 11:54 PM

Ismail

კი ლოგიკურია ნამდვილად
კანონას მაგივრად გიპასუხებ
მაგარმ ნუ აზრობრივად მაინც მე ვარ სუბიექტი და მაგრამ გრამატიკულად _ არა

პოსტის ავტორი: Ismail თარიღი: Feb 7 2010, 12:03 AM

ნანინა

აი მაგის აღქმა არის ახლა ჩვენთვის ძნელი, მაგრამ ერთ მაგალითს მოგიყვან:

ავიღოთ ზმნა ქონა.

ინგლისურში: I have it. - მე მაქვს ის, შესაბამისად, მე სუბიექტი ვარ, ის - ობიექტი.
მაგრამ რუსულში - უ მენია იესტ - ის არის ჩემთან, ის არის ჩემი, ის მოქმედებს, რომ ჩემი იყოს. რაღაცით ამ მაგალითთან შეიძლება შენი მაგალითის დაკავშირებაც.. ალბათ ქართულში მიყვარს, მინდა და ა.შ. იგივე გაგებაზეა დაფუძნებული..

თუმცა გეთანხმები, რომ რეალურად "მიყვარს"-შიც და "მინდა"-შიც სუბიექტი მე ვარ, მაგრამ შორეულ წარსულში სავარაუდოა, რომ ნათქვამის აღქმა სხვანაირი იყო, სუბიექტად, აქტიურად ის აღიქმებოდა. შეიცვალა აღქმა და არ შეცვლილა გრამატიკა.

პოსტის ავტორი: KAIROS თარიღი: Feb 7 2010, 12:11 AM

ეს მომეწონა
ისე მგონია ძალას ატანთ მიყვარხარ-ს რავი უფრო იდეები სჩანს ვიდრე მტკიცებები.

პოსტის ავტორი: Ismail თარიღი: Feb 7 2010, 12:19 AM

როგორ შემეშალა, მექანიკურია გეფიცებით!


მე ამ სფეროში მოყვარული ვარ და მტკიცებებს ვერ ვბედავ. : )

პოსტის ავტორი: KAIROS თარიღი: Feb 7 2010, 04:34 AM

მოდი ახლა ცოტა ხანი შენს ხელმოწერაზე ვისაუბროთ ისმაილ
საქმე იმაშია, რომ არცერთი ეგ სიტყვა ბუნებაში არ არსებობს, ძალიან ადვილია მაგის შემოწმება, აიღე ნებისმიერი სიტყვა, შეაგდე ძებნაში და შენი ხელმოწერის გარდა არაფერს მოგცემს, მაგ:"ixvaranjagfote"
აქედან ორი დასკვნა:
1. ან ვინმე გაგეხუმრა მოშნად
2. ან ეს სიტყვები არაა ლათინური შრიფტით, არც კირილაცათი (შევამოწმე) , არამედ რომელიმე აზიატურით, ვეჭვობ იაპონურით ან რომელიმე მსგავსი დიალექტით, რადგან რამოდენიმე სიტყვა ემეზობლება იაპონურს, ასევე ჩინურს...
შეიძლება არეულია და შეერთებულია სიტყვები (თუმცა ეგეც ნაკლებად შესაძლებელია, ყველაზე მოკლე სიტყვებსაც ვერ ვპოულობთ, მაგ:
ისე მაინც სად ნახე არ გვეტყვი?
ხომ იცი ახლა პრობლემას როცა დასვამ, ვერ მოვისვენებთ;მითუმეტეს კარგ საჩუქარს შეგვპირდა კანონა

პოსტის ავტორი: Ismail თარიღი: Feb 7 2010, 02:43 PM

KAIROS

ეს ჩემმა ერთმა ნაცნობმა მომცა, რომელიც ენებთან საკმაოდ მწყრალადაა და მითხრა, "ა ძმაო, ეს ჩვენი კანონია ალბანურადო". ნუ, კანონი რა, რომ დავაკვირდი, ჩემი პროფესიიდან გამომდინარე მივხვდი, რომ აშკარად საქართველოს კონსტიტუციის პრეამბულა და პირველი მუხლია (http://church.ge/index.php?showtopic=5354&st=40), მაგრამ იმას კანონის და კონსტიტუციის დიდად არაფერი გაეგება და კანონი მითხრა. რომ ვუთხარი საიდნაო, ერთ საიტზე ეგდო ადრეო. გადავაქოთე ყველაფერი და ვერსად ვერაფერი ვნახე.

ალბანური ენა, აგრეთვე ალბანეთში ან ალბანეთთან მცხოვრები რომელიმე ერის ენა რომ არაა, ეს იმთავითვე ცხადია, მაგრამ ვერცერთი სიტყვა ვერ ვნახე ვერსად. რამოდენიმე ვერსია მქონდა:

1. ეს არის რომელიმე უმწერლობო ენა;

2. ეს არის რომელიმე არალათინური დამწერლობის მქონე ენა და ადგილი აქვს ტრანსლიტერაციას;

3. ასეთი ენა საერთოდ არ არსებობს (მაგრამ მაშინ საიდან მოიტანა ის ჩემმა ნაცონბმა?).

ყოველ შემთხვევაში, სიტყვა Qaardal-იც კი (რაც, ლოგიკურად საქართველოს უნდა ნიშნავდეს), სადაც არ ჩავწერე, მსგავსიც კი არაფერი ამომიგდო. არც იმაზე მაქვს წარმოდგენა, საქართველოს ასე თუ უწოდებს სადმე რომელიმე ერი, ყველაფერი გამიგია, ჟორჟია, გეორგია, ხეორხია, გრუზია, გურჯისტან, აქარტთვლა, გუირძისტონ, კარტველიო და საკარტველოც კი (რომელიღაც ინდიელი ხალხის ენაზე საქართველოს სახელი არ ითარგმნება), მაგრამ ქაარდალ არსად გამიგია.

ყველაზე მეტად კი ის მიკვირს, ვის მოუვიდა აზრად საქართველოს კონსტიტუციის თარგმნა ამ რაღაც ენაზე, ან ვინ იცოდა საერთოდ ეს ენა და ქართული ერთდროულად... მოკლედ, არაფერი არ ვიცი და ბურუსითაა მოცული ჩემი ხელმოწერის ამბავი...

პოსტის ავტორი: კანონისტი თარიღი: Feb 8 2010, 04:36 PM

Ismail
რა დროს შენი ხელმოწერაა....

მიყვარხარ-ს რაც შეეხება, ზურას მოსაზრებას ვიზიარებ.
პირველი პირის მართებული ფორმა არის ვყვარობ, გყვარობ... და შესაბამისად, ყვარობ, მყვარობ... ყვარობს.

ძველქართულში გამოიყენებოდა "მიყვარ შენ" -> "სიმონ იონასო, გიყვარ მეა? ჰე უფალო, მიყვარ შენ"

"ხარ" და "ვარ" ემატება ობიექტის დასაზუსტებლად (ანუ ორმაგი ხასიათი აქვს).

პოსტის ავტორი: ნანინა თარიღი: Feb 8 2010, 04:45 PM

კანონისტი

და მაშინ რატომ არ დამკვიდრდა ეს ფორმა?
და როგორ შეიძლება იგივე ფორმა ვაწარმოოთ ქონა ზმნის შემთხვევაში? ვქონებ?

პოსტის ავტორი: კანონისტი თარიღი: Feb 8 2010, 04:52 PM

ნანინა

კი. ეგრეა.

სახარებაში ერთი ადგილი მახსენდება, უკუეთუმცა სოფლისაგანი იყვნეთ, სოფელიმცა თვისთა ჰყვარობდა... და არა უყვარდა!

პოსტის ავტორი: ქევანა თარიღი: Feb 8 2010, 05:03 PM

აუ იაპონურად ეგ სიტყვა როგორ იქნება?
მითხრეს არ აქვს იაპონელებსო და.... მეორემ მითხრა აქვსო, ვეღარ გავიგე

პოსტის ავტორი: კანონისტი თარიღი: Feb 8 2010, 05:07 PM

ქევანა

კიმივი აიშიტელუ - 君を愛している

პოსტის ავტორი: ნანინა თარიღი: Feb 8 2010, 05:08 PM

ქევანა

პოსტის ავტორი: კანონისტი თარიღი: Feb 8 2010, 05:11 PM

მოდით, ბრუნვებზე ვისაუბროთ.

თანამედროვე ენათმეცნიერებაში მიღებულია მოსაზრება, რომ მსოფლიოს ხალხთა ენებში სულ არსებობს სამოცდაათამდე (!) ბრუნვა.

აქედან ქართულს აქვს 7 ინდოევროპულ ენებს, როგორც წესი 3-4

პოსტის ავტორი: KAIROS თარიღი: Feb 8 2010, 08:08 PM

მკვდარია ლინკი..
ძველ ალბანურზეა ანუ საუბარი? თუ დღევანდელ ალბანელთა ძველი ენა?
ეს ალბანურად არის ალბანეთის კონსტიტუციის პირველი მუხლი:
PARIME THEMELORE

Neni 1

1. Shqipëria është republikë parlamentare.

2. Republika e Shqipërisë është shtet unitar dhe i pandashëm.

3. Qeverisja bazohet në një sistem zgjedhjesh të lira, të barabarta, të përgjithshme e periodike.


შევადაროთ


არ გავს ნამდვილად ...



კანონ, შეიძლება იმის დამაჯერებლად თქმა, რომ სადაც ბევრი ბრუნვაა, ენა მით უფრო ძლიერია? და მაინც რომელ ენას აქვს ყველაზე მეტი ბრუნვა?

პოსტის ავტორი: კანონისტი თარიღი: Feb 8 2010, 10:13 PM

KAIROS

ვერა, ვერ ვიტყვით.

ზუსტად არ ვიცი, არის ენები, 13–15 ბრუნვა აქვს.

პოსტის ავტორი: ნანინა თარიღი: Feb 8 2010, 10:15 PM

კანონისტი

რომ გაგევრცო და გესაუბრა საინტერესო იქნებოდა მგონი


და კიდევ, მგონი საინტერესო იქნება ენის სწავლის მეთოდი მე როგორც ვიცი შენ და ზურა ძალიან ბევრ ენას ფლობთ საშუალოდ ადამიანი დღეს შემოიფარგლება ინგლისურის, რუსულის, ფრანგულის, გერმანულის.. ნუ ყოველ შემთხვევაში ევროპული ენების სწავლით
რთულია თუ არა განსხვავებული დამწერლობის მქონე ამდენი ენა იცოდე, თან იმ დროს, როდესაც ისინი ნაკლებად შეილება შეგხვდეს პრაქტიკაში?

ძალიან საინტერესოა პირადად ჩემთვის

პოსტის ავტორი: Ismail თარიღი: Feb 8 2010, 11:46 PM

KAIROS

ეგ მუხლი წაკითხული მაქვს.

არა, ახლანდელი ალბანური (Shqip) რომ არაა, ეგ ცხადია...

არც ახლანდელი ალბანელების ძველი ენა (თუ ასეთი არსებობს) უნდა იყოს და არც კავკასიაში რომ ალბანელები ცხოვრობდნენ, იმათი ენა...

პოსტის ავტორი: Ismail თარიღი: Feb 9 2010, 02:05 PM

უნგრულს რა, ოცდა რაღაცა არ აქვს სულაც?




ისე, ბრუნვების სიმრავლე არაა გასაკვირი. მაგალითად, ქართულში სახელზე -ში, -ზე, -დან, -ვით, -თვის -მდე და სხვა სუფიქსების დართვა ბრუნვას არ გულისხმობს და ეს სუფიქსებიც ბრუნვის ნიშნებად არ მიიჩნევა, რადგან ითვლება, რომ ეს სუფიქსები ერთვის უკვე არსებულ რომელიმე ბრუნვას (მაგალითად: -ში ერთვის მიცემით ბრუნვას, -თვის - ნათესაობითს და ა.შ.). თუმცაღა, ზოგიერთ შემთხვევაში (მგალითად -ში) ბრუნვის ნიშანი საერთოდ დაკარგულია და სუფიქსი პირდაპირ სახელს ერთვის.

თუ დავუშვებთ, რომ ეს სუფიქსები ბრუნვის გარეშე ერთვოდეს არსებით სახელს, გაცილებით მეტ ბრუნვას მივიღებთ, ვიდრე გვაქვს. ასე ხდება იმ ენებშიც, რომლებშიც ქართულზე მეტი ბრუნვაა. იქ აღნიშნული სუფიქსები (და კიდევ სხვებიც) პირდაპირ ერთვის სახელს და ცალკე ბრუნვას ქმნის.

ასეა მაგალითად ინგლისურშიც: ჩამოთვლილი სუფიქსების აღმნიშვნელი პრეფისქები (in, on, from, as, for და ა.შ.) სახელს ბრუნვის ნიშნის არმქონე სახელობით ბრუნვაზე ერთვის (ანუ არც ერთ ბრუნვაზე არ ერთვის), თუმცა იქ ეს ფორმები იმიტომ არ ითვლება ბრუნვებად, რომ ეს პრეფიქსები სიტყვისგან განცალკევებულია.

პოსტის ავტორი: კანონისტი თარიღი: Feb 9 2010, 02:48 PM

Ismail
მართალია. ავიღოთ თუნდაც მეგრული და სვანური. მეგრულს და სვანურს ქართულისგან განსხვავებით აქვს მიმართულებითი ბრუნვა, რომელიც უპასუხებს კითხვას – საითკენ?

შენ ხარ სახლ-ში. ––> სი რექ ყუდე-ს. ––> სი ხარი ქორ–ს.
შენ მიდიხარ სახლ-ში. ––> სი მეურქ ყუდე-შა. ––> სი ესღრი ქორ–თე.

ეს მეგრულსა და სვანურში ცალკე ბრუნვად ითვლება.

ნანინა

გაგიმხელთ ჩემ/ჩვენ საიდუმლოს:

1. არ უნდა დაიზარო სწავლა. ენა ისწავლება ინტენსივობით. დღეში რომ სულ 10 სიტყვა დაიზეპირო, 3 თვეში 1000-მდე სიტყვაა!
2. ენის სწავლა უნდა დაიწყო გრამატიკის გაცნობით, რომ იცოდე რა ენასთან გაქვს საქმე.
3. ყველა ადამის შვილი ვართ – ამიტომ არ არსებობს მსოფლიოში ორი ენა, რაიმე გრამატიკული საერთო რომ არ ჰქონდეს. ამიტომ ამოირჩიე ის ნაწილი, რაც ქართულს ან შენთვის ნაცნობ ენას ჰგავს და დაიწყე იქიდან.
4. ნუ შეგაშინებს უცხო ენის უცნაურობები. ყველა დაძლევადია.
5. ყველა ენას აქვს სპეციფიური გამოთქმა და ინტონაცია. თვით ისეთი საყოველთაო თანხმოვნებიც კი, როგორებიცაა ტ, პ, კ, ჟ, რ... ყველა ენაზე ოდნავ სახეცვლილად გამოითქმის. ამიტომ უსმინე ამ ენაზე რამე აუდიო ფაილებს, რომ გამოთქმა დახვეწო.
6. ეცადე ლამის იაზროვნო ამ ენაზე – როდესაც რამე შეგხვდება ქუჩაში: წარწერა, ბანერი, წინადადება, ეცადე, რომ თარგმნო ამ ენაზე. არა უშავს, თუ არასწორად ამბობ რამეს, შენ მეტმა ხომ არავინ იცის. დრო მოვა და გამოასწორებ
7. ეცადე, ენასთან ცოცხალი კონტაქტი იქონიო. ინტერნეტი საშუალებას მოგცემს და იკითხე ბევრი იმ ენაზე, თუნდაც არაფერი გესმოდეს. ასე ენას მიაჩვევ თვალს.
8. საკმაო ნასწავლი რომ გექნება, გადადი სიმღერების მოსმენაზე. პარალელურად აუცილებლად უყურე ტექსტს. ეს ენის თავისებურებებს მიგაჩვევს.
9. გადადი შენი პროფესიის ტერმინოლოგიაზე. ადამიანმა მშობლიურ ენაზეც კი ასეულობით სიტყვა არ იცის, რომელიც სხვა პროფესიის ტერმინთა ნაწილია. შენთვის შენი პროფესიის შესახებ ტექსტების გაგებაც საკმარისი იქნება.
10. არ არის აუცილებელი, რომ ინგლისურად შექსპირს იგებდე, რუსულად ლერმონტოვს, სპარსულად ფირდოუსს და ესპანურად სერვანტესს. შენ ენა კომუნიკაციისათვის გჭირდება და არა ნობელის პრემიის მისაღებად.

თუკი რომელიმე უცხო ენაზე შეგიძლია საშუალო დონეზე საუბარი, იგებ შენი პროფესიის ტექსტებს და თავადაც შეგიძლია შეადგინო რთული წინადადებები, მიღებული პრაქტიკის თანახმად, უკვე ეს ენა იცი.


დამწერლობების საქმე კიდევ სხვაა.

ზემოთაც დავწერე და გავიმეორებ, რომ არცერთ ენას არ აქვს იდენტური ბგერები. ამიტომ, დამწერლობის სწავლასაც ცალკე მეთოდი უნდა. როგორც უცხოელს ჰგონია, რომ "ც" და "წ" ერთიდაიგივეა და ვერ იგებს, როდის რომელი დაწეროს, ასე არის ჩვენთვის მაგალითად არაბული ح خ ه . ამიტომ ვეცადოთ რომ მაქსიმალურად ზედმიწევნით გავიგოთ, რომელი ბგერა როგორ წარმოითქმის და ეს გაგვიიოლებს სწავლას.

პოსტის ავტორი: Ismail თარიღი: Feb 9 2010, 03:56 PM

ერთს დავამატებ: ენაში უმნიშვნელოვანესი საკითხია ზმნა. იგი ენის ხერხემალია.

შესაბამისად, უპირველეს ყოვლისა, დაჯექით, დახაზეთ დიიდი ცხრილი და დაწერეთ ერთი რომელიმე ზმნის ყველა ფორმა ყველა დროის, პირის და რიცხვის მიხედვით. შემდეგ კი ეს დაიზეპირეთ. მართალია ენას ექნება გამონაკისებიც, მაგრამ მთავარია, რომ ზმნის პრინციპი უკვე იცით.

პოსტის ავტორი: ნანინა თარიღი: Feb 9 2010, 04:01 PM

კანონისტი
Ismail

პოსტის ავტორი: Ismail თარიღი: Feb 9 2010, 04:03 PM

ისე, ვისაც გაინტერესებთ, აქ არის რამოდენიმე ძირითადი გამონათქვამი მსოფლიოს მრავალ ენაზე:

http://www.files.ge/file/464998/Phrases-rar.html

პოსტის ავტორი: კანონისტი თარიღი: Feb 10 2010, 10:48 AM

არეულ-დარეული საუბარი რომ არ გამოგვივიდეს, დავიწყოთ სისტემატურად.

მე გთავაზობთ, განვიხილოთ მეტყველების ნაწილები.

და დავიწყოთ არტიკლიდან, რომელიც უჩვეულოა ქართული ენისთვის.

არტიკლი არის მეტყველების ნაწილი, რომელიც დაერთვის არსებით სახელს და უთითებს მის განსაზღვრულ-განუსაზღვრელობას.

არტიკლი შეიძლება იყოს:
ა) განსაზღვრული
ბ) განუსაზღვრელი

პოზიციის მხრივ:
ა) ცალკე მდგომი
ბ) სიტყვაზე მიბმული

გრამატიკული რიცხვის მხრივ:
ა) მხოლობითი
ბ) მრავლობითი

გრამატიკული სქესის მხრივ:
ა) მამრობითი
ბ) მდედრობითი
გ) საშუალო

განსაზღვრული არტიკლი – არტიკლი, რომელიც უთითებს იმას, რომ ის არსებითი სახელი, რომელსაც იგი დაერთვის განსაზღვრულია, ანუ კონკრეტულ საგანზეა საუბარი.
მაგალითად:
ინგლისურად - a house (რომელიღაც სახლი) the house (კონკრეტული სახლი)
ფრანგულად - de drapeau (რომელიღაც დროშა) le drapeau (კონკრეტული დროშა)
გერმანულად - ein Buch (რომელიღაც წიგნი) das Buch (კონკრეტული წიგნი)

განუსაზღვრელი არტიკლი - უთითებს იმის თაობაზე, რომ არს. სახელი, რომელსაც იგი დაერთვის განუსაზღვრელია, ანუ ამ საზოგადო სახელქვეშ ნებისმიერი რამ შეიძლება მოვიაზროთ. ხშირად განუსაზღვრელი არტიკლის ფუნქციას ასრულებს სიტყვა "ერთი"

ცალკე მდგომი არტიკლი - უმეტეს ენებში არტიკლი არს. სახელისაგან ცალკე დგას. განსხვავებით ამისა, არსებობენ ენები, მაგ. სომხური და ისლანდიური, სადაც არტიკლი არის სიტყვაზე მიბმული ნაწილაკის სახით.

სომხურ ენაში, თუ არს. სახელი მთავრდება ხმოვანზე, არტიკლის ნაწილაკია ბოლოსართი "-ნ", ხოლო თუ თანხმოვანზე - ბოლოსართი "-ე" (შუალედური ბგერა ე-სა და ი-ს შორის).

მაგალითად:
ვრაცი (რომელიღაც ქართველი) ვრაცინ (კონკრეტული ქართველი)
ირავუნქ (რომელიღაც უფლება) ირავუნქე (კონკრეტული უფლება)


გავაგრძელებ....

პოსტის ავტორი: Ismail თარიღი: Feb 10 2010, 03:00 PM

ისლანდიურში:

maður - კაცი (რომელიღაც)
maðurin - კაცი (კონკრეტული)

kona - ქალი (რომელიღაც)
konan - ქალი (კონკრეტული)

პოსტის ავტორი: კანონისტი თარიღი: Feb 10 2010, 05:14 PM

Ismail
არტიკლებზე რაც დამრჩა, იქნებ შენ დაასრულო

პოსტის ავტორი: ქევანა თარიღი: Feb 10 2010, 05:39 PM

მე გადავედი წაკითხვის რეჟიმში : )

პოსტის ავტორი: ნანინა თარიღი: Feb 10 2010, 07:41 PM

ქევანა

მეც
მაგრამ მარტო ისმაილმა და კანონისტმა რომ არ წერონ ხანდახან ჩეგერთვებით ხოლმე კითხვებით
აი მაგალითად არტიკლთან დაკავშირებით მაინტერესებს, რამდენადაც მივხვდი თქვენ ინდოევროპული ენების მაგალითზე საუბრობდით. ყველა ინდოევრპოულ ენაში გვხვდება არტიკლი? თუ არა? და კიდევ, ქართულში არ გვხვდედება და საერთოდ იბერიულ-კავკასიურ ენათა ოჯახში რა ხდება ამ მხრივ?
კიდევ მაინტერესებს, რატომაა, რომ ზოგ ენაში გვხვდება არტიკლი და ზოგში _ არა რაიმე კანონზომიერებოის დადგენა შეიძლება? თუ რატომაა იქ და არა აქ?

პოსტის ავტორი: კანონისტი თარიღი: Feb 10 2010, 09:12 PM

ნანინა

იბერიულ-კავკასიურ ენებში, რამდენადაც ვიცი, არტიკლი არ არის.

ქართულს აქვს არტიკლის ჩანასახი, კერძოდ გვიანფეოდალური ქართულისთვის მახასიათებელია ნაცვალსახელის გამოყენება არტიკლის ფუნქციით:

მან მეფემან ბრძანა...
მივიდნენ და ჰკითხეს მას ყადს...

აქ ნაცვალსახელებს აქვთ არტიკლის ფუნქციური ნიშანი

აქვე უნდა ითქვას, რომ ინდოევროპულ ენებშიც არტიკლი ნაცვალსახელიდან განვითარდა:
რომანულ ენებში არსებული il, le, la... მიღებულია ლათინური ille, illa-დან რაც ითარგმნება როგორც "ის"
გერმანიკულ ენებში არსებული the, die, das, det... მიღებულია ძველგერმანული dhet-იდან (თანამ. ინგლ. that), რაც ითარგმნება აგრეთვე, როგორც "ის".

როგორც ჩანს, ევროპეიზაციის ფონზე ქართულ ენასაც ჰქონდა "მცდელობა" არტიკლი ჩამოეყალიბებინა, მაგრამ ეს აღარ მოხდა.

პოსტის ავტორი: ნანინა თარიღი: Feb 10 2010, 09:20 PM

კანონისტი

თავისთავად ნაცვალსახელის ფუნქცია ხო სახელის ჩანაცვლებაა, აქ კი ორივე ერთად გვხვდება
ძალიან საინტერესო ყოფილა ნაცვალსახელისა და არტიკლის კავშირი, გაიხარე დათო


ისე ეს მაგალითი თუ არ ვცდები "სიბრძნე სიცრუისადან" გაქვს ხო?
საინტერესოა საბას გარდა იქნება ალბათ სხვა მაგალითიც

პოსტის ავტორი: კანონისტი თარიღი: Feb 11 2010, 12:19 PM

ნანინა

სოფ, ეგ არის საწყისი. ანუ მასე "იწყებდნენ" ნაცვალსახელები განვითარებას

ძველ ინგლისურშიც, ალბათ, ჯერ იქნებოდა that house და მერე მივიღეთ the house.


ვცდილობდი გამეხსენებინა გიორგი მთაწმინდელისეულ სახარების თარგმანში რამე, მაგრამ ვერ ვიხსენებ.

პოსტის ავტორი: Ismail თარიღი: Feb 11 2010, 12:37 PM

როგორ არა კაცო, საბასი რა მოგახსენოთ და, უფრო ადრე, შუშანიკის წამებაში მგონი არტიკლის გარეშე არც იხმარება არსებითი სახელები... აბა გდახედეთ ერთი...

არტიკლსა და ჩვეულებრივ ნაცვალსახელს შორის აქ განსხვავება შეიძლება პირობითი იყოს. მაგრამ როდესაც ნაცვალსახელის ხმარებას მუდმივი ხასიათი აქვს, ეს უკვე არტიკლია. მაგალითად ჩვენ თხრობისას ყველა არსებით სახელს ნაცვალსახელს არ ვურთავთ ხოლმე, მაგრამ თუკი ძველად ყველას ურთავდნენ, შესაბამისად, ეს არტიკლი ყოფილა.

უფრო სწორად, თუ იმას, რაც ქართულში არსებობდა, არტიკლს დავარქმევთ, გამოდის, რომ არსებობდა მხოლოდ განსაზღვრული არტიკლი, განუსაზღვრელი არტიკლი კი არ იყო.

მაგალითად: "უხეთქნა ასტამი". ასტამთან ავტორი არ ამბობს მხოლოდ "ასტამი". მაგრამ ავტორს რომ ეს გაემეორებინა, მაშინ უკვე იტყოდა: "იგი ასტამი", "მით ასტამით", "მას ასტამს" ან სხვაგავრად, ბრუნვიდან გამომდინარე.

არ ვიცი, თავგამოდებით ვერ დავამტკიცებ, რომ ის რაც ქართულში იყო, აუცილებლად არტიკლია. მაგრამ არტიკლს კი ძალიან გავს და...

პოსტის ავტორი: კანონისტი თარიღი: Feb 11 2010, 12:45 PM

Ismail
და მერე "შუშანიკის წამებაში" სად წერია არტიკლს მიმსგავსებული ნაცვალსახელები?

პოსტის ავტორი: Ismail თარიღი: Feb 11 2010, 12:51 PM

გერმანულ ენაში ჩვენებითი და კუთვნილებითი ნაცვალსახელის ბრუნებისას ბრუნვის ნიშნები ზუსტად ემთხვევა არტიკლის ბრუნებისას მიღებულ დაბოლოებებს, განსხვავებით არსებითი და ზედსართავი სახელების ბრუნებისა, რომლებიც სულ სხვაგვარად იბრუნება.








კანონისტი

როგორ არა, "მან ყმამან", "მას კაცს", არ წერია?.. მე მახსოვს რომ წერია...

ახლა არ მაქვს აქ და ვერც ინტერნეტში ვნახულობ სადმე.

პოსტის ავტორი: კანონისტი თარიღი: Feb 11 2010, 12:52 PM

Ismail
მე ვერ ვიხსენებ....

პოსტის ავტორი: ნანინა თარიღი: Feb 11 2010, 05:31 PM

Ismail

ზურა მგონი უფრო კატეგორიული ხარ არა მგონია ასე არტიკლი რომ ერქვას შეიძლება ნაცვალსახელის ფუნქცია ძველად სახელის არა მარტო ჩანაცვლება, არამედ კონკრეტიზაციაც იყო, თუმცა ვერ ვიტყვით, რომ "მან კაცმან"_ ში "მან" არტიკლია

ამის მტკიცება ცოტა გადამეტებულია მგონი, არსებობს მსგავსი მოსაზრება? შეგიძლია ლიტერატურიდან მაგალითის მოყვანა თუ ეს მხოლოდ შენი ვარაუდია?

კანონისტმა თქვა ასეთი რაღაც

მე ეს უფრო ლოგიკურად მეჩვენება თან სწორედ სულხან-საბას მაგალითი ამასთან დაკავშირებით
Ismail

ხო, მეცნიერებაში ასე ხელაღებით ვერაფერს იტყვი, ამიტომ გკითხე, შეგიძლია დამისახელო ლიტერატურა თუ ეს მხოლოდ შენი ვარაუდია-თქო, ძველ ქართულში არტიკლის არსებობასთან დაკავშირებით

პოსტის ავტორი: Ismail თარიღი: Feb 11 2010, 06:52 PM

არა, ვვარაუდობ უბრალოდ, ახლა შუშანიკის გადახედვა მინდა რომ შევამოწმო ყველგან ერთვის თუ არა ნაცვალსახელი არსებით სახელს. ზუსტად არ მახსოვს.

კატეგორიულად არაფერი მითქვამს.

პოსტის ავტორი: ნანინა თარიღი: Feb 11 2010, 06:55 PM

Ismail

არა უბრალოდ დათოს ნათქვამი უფრო ლოგიკური მეჩვენა, იმედია არ მიწყენ მე აბა ვერც ვვარაუდობ მხოლოდ გისმენთ და დიდ ცოდნასაც ვიღებ ამავდროულად
ვფიქრობ, ვიხსენებ, ვაზროვნებ, ყოველ შემთხვევაში ვცდილობ მაინც

პოსტის ავტორი: კანონისტი თარიღი: Feb 11 2010, 07:12 PM

ნანინა


არტიკლებზე ძირითადად ეს იყო რაც უნდა მეთქვა. გადავიდეთ არსებით სახელზე?

პოსტის ავტორი: ნონა თარიღი: Feb 11 2010, 07:15 PM

თუ არტიკლები მორჩა
ძალიან საინტერესესოდ მიგყავთ ბიჭებო თემა

პოსტის ავტორი: ნანინა თარიღი: Feb 11 2010, 07:15 PM

კანონისტი

რა ვიცი, თქვენი ნებაა, მე გისმენთ

პოსტის ავტორი: Ismail თარიღი: Feb 11 2010, 10:52 PM

ნანინა

: D

კარგი რა. : ) რას ამბობ სოფო.

პოსტის ავტორი: ნანინა თარიღი: Feb 11 2010, 10:58 PM

Ismail

გაიხარე ზურა

ისე კანონისტი არსებით სახელზე დაგვპირდა დაწერას. სადაა?

პოსტის ავტორი: Ismail თარიღი: Feb 11 2010, 11:49 PM

არ ვიცი, დაველოდოთ, დაწერს ალბათ.





ისე, მანამდე თუ გნებავთ რიცხვით სახელზე ვისაუბროთ.

რიცხვითი სახელი არის მეტყველების ნაწილი, რომელიც მიუთითებს საგნის რაოდენობას და რიგს.

რაოდენობითი რიცხვითი სახელი შეიძლება მიუთითებდეს საგანთა მთელ (ერთი, ხუთი, მილიონი) ან წილად (მესამედი, მეშვიდედი), რაოდენობას, ხოლო რიგობითი რიცხვითი სახელი (მეოთხე, მეათასე) მიუთითებს საგნის რიგს და პასუხობს კითხვაზე: "მერამდენე?", "რომელი?".

ენებში, წილის აღმნიშვნელი რაოდენობითი რიცხვითი სახელები და რიგობითი რიცხვითი სახელები იწარმოება მთელი რაოდენობის აღმნიშვნელი რაოდენობითი რიცხვითი სახელისაგან. მაგალითად:
სამი - მესამედი - მესამე
ათასი - მეათასედი - მეათასე

გამონაკლისი, მე რაც შემხვედრია არის სიტყვა "ნახევარი" (half, половина...).





თვლის სისტემა სხვადასხვა ენებში განსსხვავებულია.

ყველაზე უფრო გავრცელებულია თვლის ათობითი სისტემა, როდესაც ხდება ერთიდან ათამდე უნიკალური სახელწოდების ციფრებით თვლა, შემდეგ კი მეორდება შემდეგი პრინციპით: ათი ერთი, ათი ორი, ათი სამი....... ორი ათი ერთი, ორი ათი ორი, ორი ათი სამი...... სამი ათი ერთი, სამი ათი ორი.... და ასე ასამდე. ზოგიერთ ენებში ათის ჯერად რიცხვებს არა ორი ათი, სამი ათი და ასე შემდეგ ქვიათ (როგორც ეს მაგალითად, ინგლისურში და რუსულშია, აგრეთვე ინდოევროპული ენების უმეტესობაში), არამედ ასეთ რიცხვებს დამოუკიდებელი, განცალკევებული სახელი აქვთ. მაგალითად თურრქულში ორმოცის, ორმოცდაათის, სამოცის და ასე შემდეგ სახელები სულაც არ ითარგმნება როგორც ოთხი ათი, ხუთი ათი და ა.შ...

არსებობს თვლის ოცობითი სისტემა. იგი გავრცელებულია კავკასიურ ენებში, ბასკურ ენაში და ზოგიერთ სხვა ენაში. ინდოევროპული ენებიდან ასეთ სისტემას შევხვდი უელსურ ენაში. ოცობითი სისტემა რასაც გულისხმობს, თავადაც ხვდებით...

არის ენები, რომლებსაც თვის ხუთობითი სისტემა აქვთ. მაგალითად, ნიგერ-კონგოს ოჯახში შემავალ ენა ფულაში: ერთი, ორი, სამი, ოთხი, ხუთი, ხუთერთი, ხუთორი, ხუთსამი, ხუთოთხი, ათი, ათერთი.... ათხუთსამი, ათხუთოთხი... ანუ მაგალითად 68 იქნება ასეთი პრინციპით: ხუთერთი ათი ხუთსამი.
მაგრამ აქაც საბოლოოდ ათამდე დავდივართ, რადგან ორხუთის მაგივრად არის ათი, როგორც თავისთავადი სიტყვა. და ერთგვარად "ნახევრად ათობითი" თვლის სისტემა გვაქვს. (ხო მიმიხვდით? ) და იმავე ლოგიკით ოცობითი სისტემაც "ნახევრად ათობითია".

არის ენები, სადაც ოთხზე მეტად ვერ ითვლიან. ასეთია, მაგალითად, ავსტრალიელი აბორიგენების ზოგიერთი ენა.

ამაზონის ჯუნგლებში კი არის ასეთი ენა: პირაჰა, რომელზეც ორზე მეტად, ძალიან გულითაც რომ მოინდომო, მაინც ვერ დაითვლი. იმიტომ რომ პირაჰა ენაზე მოსაუბრეთა რიცხვითი სახელები მხოლოდ ერთითა და ორით შემოიფარგლება.

პოსტის ავტორი: ნანინა თარიღი: Feb 11 2010, 11:58 PM

Ismail


ვაა რა საინტერესოა, გაიხარე, ხუთობითი სისტემა კიდევ ჰო, მაგრამ

ეს როგორ?

პოსტის ავტორი: Ismail თარიღი: Feb 12 2010, 12:14 AM

როგორ და ეგრე. მეტი თვლა არ იციან.

უფრო სწორად, სიტუაცია ცოტა უფრო რთულადაა:

ამ ენაში არის ორი სიტყვა: hoi და hoi. (ერთს o-ზე დაესმის მახვილი, მეორეს - i-ზე). თავიდან ეგონათ, რომ ერთი 1-ს აღნიშნავდა, მეორე - 2-ს. მაგრამ რამოდენიმე ჩატარებული ექსპერიმენტის შემდეგ აღმოჩნდა, რომ საქმე ასე მარტივად არაა. თურმე, ჰოი და ჰოი ცოტას დაბევრს აღნიშნავს. ანუ ერთი და ორიც არ არის ამ ენაში. მოკლედ, პირაჰა ენაზე არაერთგვაროვანი მოსაზრბებია.

საერთოდ, ამ ენას არ აქვს ფერების აღმნიშვნელი სიტყვები, სახელებს არ აქვს მხოლობითიი და მრავლობითი რიცხვი, ზმნა არ იუღლება და არ არსბობს ზმნაში დროის კატეგორია და შეგრძნება. და კიდევ 10 ბგერა აქვთ ენაში (რითაც კუნძულ ბუგენვილზე არსებულ ენა როტოკასს 1 ბგერით ჩამოუვარდება. იქ 11 ბგერაა).

პოსტის ავტორი: ნანინა თარიღი: Feb 12 2010, 12:19 AM

Ismail

აუ მინდა მაგ ენის სწავლა, ადვილი იქნება

პოსტის ავტორი: Ismail თარიღი: Feb 12 2010, 12:32 AM

ნანინა

მაგალითად თუ გინდა თქვა "დავინახე": "მე ნახვა ის ადრე".
თუ გინდა თქვა "დავინახავ": "მე ნახვა ის მერე".

"რომ დამენახა"-ს ვერ იტყვი.

პოსტის ავტორი: ნანინა თარიღი: Feb 17 2010, 01:17 AM

ზურა, დათო სად ხართ? მოკვდა ეს თემა?

პ.ს. ერთი OFF მაპატიეთ კოლეგიალობის გამო

პოსტის ავტორი: KAIROS თარიღი: Feb 17 2010, 04:17 AM

ისინი მოსვლა მერე

პოსტის ავტორი: კანონისტი თარიღი: Feb 17 2010, 03:46 PM

ნანინა
აქ ვართ და თემაცა ჰგიეს

პოსტის ავტორი: ნანინა თარიღი: Feb 18 2010, 08:24 PM

რა ხეირი მერე?

კარგი რახან თქვენ არ წერთ, მე დავსვამ კითხვას

აი მაგალითად მაინტერესებს ესეთი მოვლენა, როგორიცაა ქართულ ენაში კუმშვა და კვეცა

ვისაუბროთ ამ საკითხზე თუ გსურთ, სხვა ენაში გვხვდება თუ არა ეს პროცესები, რა განაპირობებს ამას და ა.შ...

პოსტის ავტორი: კანონისტი თარიღი: Feb 19 2010, 12:46 PM

ნანინა
კი ბატონო.

გრამატიკულ სახელს (არსებითს, ზედსართავს...) ახასიათებს ფუძის შეცვლა. არსებობს ფუძის შეცვლის რამდენიმე შემთხვევა:

1. ბგერის შეცვლა
2. ბგერის ამოვარდნა
3. ბგერის ჩასმა

1. ბგერის შეცვლა

ხმოვნებისათვის:

უმლაუტი - აფიქსის დართვის შედეგად ფუძისეული ხმოვნის დარბილება:

გერმანულში:
Buch - წიგნი, Bücher - წიგნები.

სვანურში:
ჴან - ხარი, ჴენარ - ხარები.

გათანხმოვნება:

ქართულში:
მინდორი - მინდვრის.

გამარტივება:

უკრაინულში:
наши школи - ჩვენი სკოლები, наших шкіл - ჩვენი სკოლების

თანხმოვნებისთვის:

დარბილება:
თურქულში:
köpek - ძაღლი, köpeğin - ძაღლის

2. ბგერის ამოვარდნა

კუმშვა - შუა ხმოვნის ამოვარდნა:

ქართულში:
ჭადარი - ჭადრის

სომხურში:
երկիր (ერკირ - ქვეყანა), երկրներ (ერკრნერ - ქვეყნები)

კვეცა - ბოლო ხმოვნის დაკარგვა

ქართულში:
კატა - კატის

რუსულში:
карта - რუკა, карты - რუკის.

3. ბგერის ჩასმა

ბერძნულში:
γράφω - (ღრაFო) ვწერ, έγραψα - (ეღრაფსა) დავწერე

პოსტის ავტორი: Beowulf თარიღი: Feb 20 2010, 03:14 AM

დიდი ბოდიში, მაგრამ ეს რა ენაზეა?

პოსტის ავტორი: KAIROS თარიღი: Feb 20 2010, 04:47 AM

მაგასაც აინტერესებს ეგ და მთელ ფორუმს კიდე

არ ვიცით

პოსტის ავტორი: ზ უ რ ა თარიღი: Feb 26 2010, 04:52 PM

უელსური, ისლანდიური, ებრაული, ბასკური, იაკუტიური.



ბასკურს, როგორც ამ თემის სათაურიდანაც შეგვიძლია გავარკვიოთ, აქვს დამწერლობა, რომელიც ლათინურ ანბანს ემყარება.

მსოფლიოში ათასობით ენაა და აქდან საკუთარი ორიგინალური დამწერლობა 10-ს თუ 11-ს აქვს. გასაკვირი ის იქნებოდა, ბასკურს დამწერლობა რომ ჰქონოდა. უფრო სწორად, ბასკურს დამწერლობა აქვს კიდეც, მაგრამ შენ ალბათ საკუთარი ორიგინალური დამწერლობა იგულისხმე, რისი არქონაც, ბასკურისათვის ძალიან ბუნებრივია.





ისე, ამ გახსენებაზე, დამწერლობის მიხედვით, ენები შეიძლება სამ კატეგორიად დავყოთ:

1. ენები, რომლებსაც აქვს საკუთარი ორიგინალური დამწერლობა: ბერძნული, ქართული, სომხური, ებრაული, მონღოლური, კორეული, იაპონური, ეთიოპიური, არაბული, ჩინური;

2. ენები, რომელთაც აქვთ ოფიციალური დამწერლობა, მაგრამ ეს დამწერლობა არის არა ორიგინალური („საკუთარი“), არამედ ეფუძნება სლავურ, ლათინურ, არაბულ ან სხვა დამწერლობას: რუსული, ინგლისური, აფაზური, ბასკური, სპარსული, თურქული, უზბეკური და ასე შემდეგ;

3. ენები, რომლებსაც არ აქვთ ოფიციალური დამწერლობა: სვანური, მეგრული და ასე შემდეგ.

პოსტის ავტორი: ნანინა თარიღი: Feb 26 2010, 05:04 PM

ზ უ რ ა

მომილოცვას ახალი ნიკი და თემის გაცოცხლება კიდე

პოსტის ავტორი: კანონისტი თარიღი: Feb 26 2010, 05:10 PM

ნანინა
შენ დაკმაყოფილდი პასუხით თუ კიდევ გაინტერესებს რამე?

ზ უ რ ა
გილოცავ ისმაილი არა ჰუსეინი

პოსტის ავტორი: ნანინა თარიღი: Feb 26 2010, 05:31 PM

კანონისტი

კი, დავკმაყოფილდი, მადლობა

რა ვიცი, ჯერ-ჯერობით იდეების ნაკლებობა მაწუხებს ამ თემასთან დაკავშირებით რა იდეებიც მაქვს ის განმახორციელებინა ნეტა

თუ დაწერთ კიდევ რამე საინტერესოს, მოგისმენთ

პოსტის ავტორი: კანონისტი თარიღი: Feb 26 2010, 05:43 PM

ნანინა
გრამატიკულ სქესზე დაგიწერთ მალე. რამე კონკრეტული თუ გაინტერესებთ ამ საკითხზე, დამიწერეთ

პოსტის ავტორი: აკაკი თარიღი: Feb 27 2010, 01:27 PM

ძალიან მაინტერესებს რას ნიშNავს აფხაზური სიტყვა: "აზამატ"

პოსტის ავტორი: ზ უ რ ა თარიღი: Mar 1 2010, 11:18 AM

ნანინა
კანონისტი
გმადლობთ, მაგრამ ეს სახელი დროებითია, მალე ისევ Ismail-ს დავირქმევ.

ხო, ისე მეც მიანტერესებს. სიმღერა რომაა ხო?.. აგერ, კანონისტი გვეტყვის მაგას... : ) "აზამანა" შესანიშნავს ნიშნავს, "აზამატ" - არ ვიცი.

პოსტის ავტორი: აკაკი თარიღი: Mar 1 2010, 11:20 AM

ზ უ რ ა
ხო და კიდევ "ნანიკარა"

პოსტის ავტორი: კანონისტი თარიღი: Mar 2 2010, 10:50 AM

აკაკი

რამდენადაც ვიცი, საკუთარი სახელია.

პოსტის ავტორი: ზ უ რ ა თარიღი: Mar 2 2010, 05:51 PM

ხო ალბათ, ლექსიკონში არ იყო და...

პოსტის ავტორი: კანონისტი თარიღი: Mar 2 2010, 06:03 PM

ზ უ რ ა
მაგიტომ სულაც არა.

ჯერ ერთი, ადიღეელებსა და ჩერქეზებში ჰქვია ხალხს აზამათი, მაგის გარდაც, სიმღერა იწყება ესე: ჰეი, გიდი, აზამათ... რაც თურქულიდან თარგმანში ნიშნავს: აბა მიდი აზამათ

სიმღერის სრული ტექსტი:
ჰეი გიდი აზამათ,
იფჰვის ლარა Fატიმათ,
რიფჰა ფიშძა სალიმა,
დარა რიჭკუნ იარამათ.

აჰაირა რირაშა, აჰა ჰა ჰა.
აჰაირა მარჯაკუა, აჰა ჰა ჰა.

რიხუჭ ფიშძა ბაჰჩაჯი,
აჰვისა ხაჭუა რიმხაჯი,
ამსთა იალტსვა რიჩაგაჩი,
იანიჭალოიტ რიხირჯი.

აჰაირა რირაშა, აჰა ჰა ჰა.
აჰაირა მარჯაკუა, აჰა ჰა ჰა.

იარა ბზია ჩოღუაიუპ,
ეიფშ იფჰვის რაFუაიუპ,
რიფჰა ფიშძა დიტსაიუპ,
დარა რიჭკუნ დირტსაიუპ.

აჰაირა რირაშა, აჰა ჰა ჰა.
აჰაირა მარჯაკუა, აჰა ჰა ჰა.

P.S. ტექსტი მომცა ერთმა აფხაზმა, მაგრამ მეეჭვება, რომ ზუსტია.

პოსტის ავტორი: აკაკი თარიღი: Mar 2 2010, 07:48 PM

ძალიან საინტერესო იქნებოდა თარგმანი ტექსტის, რა ხდება რაზეა სიმღერა. . .

(მგონი) ქორეოგრაფობას ვაპირებ და ვფიქრობ, დიდი მნიშვნელობა აქვს სიტყვებს და კონკრეტული მუსიკის შინაარს, რომ მხატვრულად სცენა შეუხამო და გადმოსცე

პოსტის ავტორი: Molen თარიღი: Apr 11 2010, 10:37 PM

მამაო ჩვენო არამეულად როგორ იქნება (იესო ხომ ამ ენაზე ლოცულობდა ისე)?

პოსტის ავტორი: აკაკი თარიღი: Apr 11 2010, 10:49 PM

Molen

aboon dabashmaya,
nethkadash shamak.

tetha malkoothak,
newe tzevyanak aykan dabashmaya af bara.

hav lan lakma dsoonkanan yamana.

washbook lan kavine aykana.

daf hanan shabookan lhayavine.

oolow talahn lanesyana

ela fatsan men beesha.

Metol dilachie malkutha wahaila wateschbuchta l'ahlâm almîn.

AMEN.

აი აუდიო

http://www.myvideo.ge/?video_id=207598

კი ძველი სირიული ენაა ამ ენაზე საუბრობდა მაცხოვარი ამქვეყნად

პოსტის ავტორი: Molen თარიღი: Apr 11 2010, 10:51 PM

აკაკი
გაიხარე. უღრმესი მადლობა.

პ.ს. ხანდახან მეც რომ ამ ენაზე ეს სიტყვები წარმოვთქვა იქნება რამე პრობლემა?

პოსტის ავტორი: აკაკი თარიღი: Apr 11 2010, 10:55 PM

Molen
მეც მინდა ვისწავლო თUნდაც მამაო ჩვენო . . .

ჩემი აზრით არა. რატომ უნდა იყოს პრობლემა ჩვენ სხვას ხომ არ მივმართავთ... ზუსტად ისე მივმართავთ როგორც იესომ გვასწავლა . . .

მე ვფიქრობ უნდა გაკეთდეს ქართUლი რესურსი არამეული ენის. . . სადაც ქართული ინფორმაციები იქნება ამ ენის შესახებ. . .

პოსტის ავტორი: Molen თარიღი: Apr 11 2010, 10:57 PM

აკაკი
საინტერესო და სწორი მიდგომაა ჩემი აზრით.

დიდი მადლობა.

პოსტის ავტორი: აკაკი თარიღი: Apr 11 2010, 11:00 PM

Molen
ერთი პრობლემა ისაა, რომ მე რამდენიმე მაქვს მოსმენილი სიტყვები ზოგან ოდნავ სხვანაირად არის ზოგიერთ ასოს ზოგი სხვანაირად ამბობს ზოგი სხვანაირად...

სამწუხაროდ არ ვიცი რომელია სწორი კარკგი იქნება თუ ვიპოვით და ვისწავლით გასუფთვებულს და დახვეწილს....

კანონისტი თუ შემოიხედავს მემგონია დაგვეხმარება

პოსტის ავტორი: Elisa_Day თარიღი: Jul 28 2010, 05:59 PM

ჰმმმ... ეს რა კარგი თემა ყოფილა აქ

პოსტის ავტორი: ქევანა თარიღი: Sep 14 2010, 09:38 PM

ამოვქაჩოთ ეს თემა

ძალიან საჭირო თემაა, ისმაილ მჭირდები

ხომ არ მეტყოდი რამეს, მაგალითად ენისა და დიალექტებს შორის სხვაობაზე? როდის არის სასაუბრო ენა ენა და როდის დიალექტი?

პოსტის ავტორი: აკაკი თარიღი: Nov 23 2012, 10:08 PM

აფხაზური ვისაც გაგეგებათ... თუ შეგიძლიათ დაწეროთ, რას ნიშნავს "шьарда аамҭа" ქართულად?

სიმღერაა ასეთი... http://www.youtube.com/watch?v=zp32XBxl2f0
მრავალჟამიერი აწერია სათაურიად.. თუმცა მისი ტექსტი "шьарда аамҭа" არ ვიცით რას ნიშნავს.