ხატთა შესახებ, გავაანალიზოთ პარამეტრები

[მნათე]

მოკლედ იქნებ საბოლოოდ გავაანალიზოთ ეს თემა? ბოლოსდაბოლოს გავცეთ კითხვებს პასუხი! ძალიან საინტერესო იქნება წმინდა წერილის ერთგვარი 'შეხედულება' ამის ირგვლივ ირგვლივ....

სულ თავიდან როდესაც ხსენებული საკითხის გაანალიზებას შევუდექი, კითხვა დამებადა; ოდესმე თუ ყოფილა ეკლესიაში მომენტი, როდესაც ხატთა უარყოფა გადაწყვიტეს? პასუხად მივიღე-კი! წინ ამაფარეს ისტორია:

VII საუკუნის დასაწყისი-ბიზანტია დიდ საფრთხეშია.

კონსტანტინეპოლი ძლივს გადაურჩა არაბებს, დასავლეთიდან სლავები... სარცინებმა კონსტანტინეპოლი გარე სამყაროდან მთლიანად მოწყვიტეს... მოულოდნელად ბიზანტიის ჯარი შეტევაზე გადადის და არაბებს მუსრს ავლებს... შორსმჭვრეტელი იმპერატორი არაბიის გაქრისტიანებას გეგმავს... მაგრამ იგი აწყდება პრობლემას რომლის მტავარი მიზეზი ქრისტეანული ხატები ხდება. იგი ხატების აკრძალვას ითხოვს.

ამას მოსდევს სასულიერო დასის ორად გახლეჩვა რომლის ერთი ნაწილი თვლის რომ მორწმუნეთა დიდი ნაწილი ვერ ხვდება ხატების აზრს და მათ გაკერპებას იწყებს, უფრო მოწადინებული ნაწილი კი, ღრმავდება თეოლოგიაში და ცდილობს ეკლესიის აზრის შემობრუნებას-ერესის დაფუძნებას.

მათ წინ დგება ძალა, ეკლესიის მამებისა და მორწმუნე მრევლისა, რომელსაც კონსტანტინეპოლის პატრიარქი მეთაურობს-მის გვერდიტაა იოანე დამასკელი და პაპი გრიგორი III, იმპერატორი ისავრეს ამ წინააღმდეგობამ, ხატმებრძოლობა უფრო გაუძლიერა.

დიდი ქარიშხალის შემდეგ 787 წელს, წმიდა ეკლესია მსოფლიო კრებაზე იკრიბება, 767 მამა ერთდროულად იღებს დოგმატს რომელიც მწვალებლობას უარყოფს!
-----------------------------------

რასთან გვაქვს საქმე? რა არგუმენტაცია ქონდა წმიდა ეკლესიას? სად მივდივართ ხატების უარყოფით? იქნებ ნესტორიანელობაში?

გვეკიტხებიან: რტომ მიაგებთ პატივს ხატებს?
ვპასუხობთ: ჩვენ ხატს არ მივაგებთ პატივს, არამედ მასზე გამოსახულს!


აი აქ იწყება კითხვათა მთელი ქარბუქი, რა საჭიროა ხატი როცა გყავს ცოცხალი ღმერთი?! როგორ შეიძლება ღვთაებრიობის გამოსახვა?! რატომ არ გვხვდება ამის შესახებ გარკვევით წმიდა წერილში?!

მკითხველთ ალბათ ავიწყდებათ რომ, წმიდა სამების შესახებ ძალიან ცოტა რამაა გარკვევით წმიდა წერილში, არ ვსაუბრობ ისეთ რთულ თემაზე როგორიცაა დიოფიზიტიზმი... გარკვეულწილად სწორედ ამაშია ხატთაყვანისმცემლობის გასაღები, მაგრამ როგორ?

იქნებ მიმასწავლოთ ხატმებრძოლობის დროინდელი მამების, არგუმენტები?


და ა.შ

რას გვეუბნება წმიდა იოანე დამასკელი?

წმინდა იოანე დამასკელი

მართლმადიდებელი სარწმუნოების ზედმიწევნითი გადმოცემა

თავი ოთხმოცდამეცხრე
ხატთა შესახებ


რადგან გვკიცხავენ ზოგნი იმის გამო, რომ თაყვანსვცემთ და პატივს მივაგებთ ჩვენი მაცხოვრის და ჩვენი დედოფლის, აგრეთვე დანარჩენ წმინდანთა და ქრისტეს მსახურთა ხატებს, ისმინონ მათ, რომ დასაბამიდან ღმერთმა საკუთარი ხატისებრ შექმხა ადამიანი. მართლაც, სხვა რის გამო ვცემთ თაყვანს ურთიერთს, თუ არა იმიტომ, რომ ღვთის ხატისებრ ვართ შექმნილნი? როგორც ამბობს ღმერთშემოსილი და საღვთოთა მხრივ ფრიად [განსწავლული] ბასილი, „ხატის პატივი პირველსახეზე გადადის“, ხოლო პირველსახეა გადმოსახატი, რომლისგანაც იქმნება გადმონაღები. რის გამო სცემდა თაყვანს მოსესეული ხალხი წრიულად კარავს, რაც ატარებდა ზეციურთა, უფრო კი მთელი ქმნილების, ხატსა და სახეს? უთხრა კიდეც ღმერთმა მოსეს: „იხილე და გააკეთე ყოველივე იმ სახის მიხედვით, მთაზე რომ გამოგიჩნდა შენ“ (გამოსვლ. 25,40). ამასთან, ის ქერუბიმებიც, სალხინებელს რომ ჩრდილავდნენ, ადამიანის ხელით არ იყო ქმნილი? ან კიდევ სახელგანთქმული ტაძარი იერუსალიმში, განა ისიც ხელითქმნილი და ადამიანთა ოსტატობით აგებული არ იყო?

საღვთო წერილი გმობს კერპკვეთილობათა თაყვანისმცემლებს, მაგრამ - აგრეთვე იმათაც, რომლებიც მსხვერპლს სწირავენ ეშმაკებს. მართალია, ელინებიც სწირავდნენ მსხვერპლს და იუდეველებიც, მაგრამ ელინები - ეშმაკებს, იუდეველები კი - ღმერთს. ამიტომ, ელინთა მსხევრპლი უკუგდებული და დაწყევლილი იყო, ხოლო მართალთა მსხვერპლი კეთილად შეიწყნარებოდა ღვთისგან, რადგან როდესაც მსხვერპლი შესწირა ნოემ, „იყნოსა ღმერთმა კეთილსურნელების სუნი“ (შესაქ. 8,21), ანუ ესათნოვა მას სურნელება კეთილი არჩევანისა და მისდამი კეთილგანწყობისა.

ამრიგად, ელინთა კერპკვეთილობანი უკუგდებულია და აკრძალული როგორც ეშმაკთა გამოსახულებანი. ამასთან, ვის ძალუძს შექმნას მსგავსება უხილავი, უსხეულო, გარეშეუწერელი და დაუსახველი ღვთისა? მართლაც, უკიდურესი სიშლეგეა და უღვთოება ღვთიურობის დამსახველობა. ამიტომაც, ძველი აღთქმის ჟამს არ იყო ჩვეულება ხატთა. გამოყენებისა, მაგრამ როდესაც ღმერთი თავისი თანალმობიერი გულმოწყალების გამო ჭეშმარიტად გახდა ადამიანი ჩვენს გამოსახსნგლად, - არა ისე, როგორც აბრაამს ეჩვენა იგი ადამიანის სახით, ანდა - როგორც წინასწარმეტყველთ, არამედ როდესაც ჭეშმარიტად გახდა იგი ადამიანი არსების მიხედვით, როდესაც იცხოვრა მან მიწაზე, დაჰყო ადამიანებთან, ისაკვირველთმოქმედა, ივნო, ჯვარს ეცვა, აღდგა და ამაღლდა, როდესაც ჭეშმარიტად მოხდა ეს ყოველივე და დასანახი გახდა ადამიანებისათვის, ამასთან აღიწერა კიდეც ჩვენდა შესახსენებლად და სასწავლად, რომლებიც იმჟამად იქ არ ვიყავით, რომ ჩვენ, ვერმხილველთ, სმენის გზით გვერწმუნა და უფლისმიერი ნეტარება მოგვეპოვებინა, ხოლო რადგან ყველა არ იყო მცოდნე ასოთა და არც ჰქონდა კითხვის გულმოდგინება, მამებმა ამგვარად თანაგანჭვრიტეს, რომ ყოველივე ეს, როგორც რამ რჩეულნაღვაწნი1, ხატებში აღწერილიყო შემოკლებულ მოსახსენებლად. ამიტომაა, რომ ხშირად, როდესაც არ ვფიქრობთ უფლის ვნებულებაზე, ვნახავთ თუ არა ქრისტეს ჯვარცმის ხატს, მაცხოვნებელი ვნებულება გაგვახსენდება, დავეცემით და თაყვანს ვცემთ მას, თუმცა - არა ნივთს, არამედ ხატწერილობას, ისევე როგორც თაყვანს ვცემთ არა სახარების ნივთს, ანდა ჯვრის ნივთს, არამედ - დასახულობას, რადგან რით სხვაობს ჯვარი, რომელსაც არ აქვს უფლის დასახულობა, იმისგან, რომელსაც აქვს? ასევეა ღვთის დედასთან დაკავშირებითაც, რადგან მისდამი პატივისცემა მისგან ხორცშესხმულისკენ ადის. მსგავსადვე, წმინდანთა სიქველენიც გვამზადებენ ჩვენ მხნეობისათვის, მათი სათნოებისადმი მოშურნეობისა და ბაძვისათვის და ღვთის სადიდებლად, რადგან, როგორც ვთქვით, კეთილგონიერ თანამონათა მიმართ პატივისცემა დასტურია საერთო მეუფისადმი კეთილგანწყობისა და ხატის პატივისცემა პირველსახეზე გადადის. ესაა დაუწერელი გადმოცემა, ისევე, როგორც აღმოსავლეთით თაყვანისცემა, ჯვრის თაყვანისცემა და სხვა მრავალი, ამათი მსგავსი.

გავრცელებულია ერთი ამბავიც: ავგაროზმა, ედესელთა ქალაქის მეფემ, მხატვარი მიავლინა, რომ მას უფლის ხატის მსგავსება გამოესახა, მაგრამ როდესაც მხატვარმა ვერ შეძლო ეს (უფლის პირისახისგან გამომკრთალი ბრწყინვალების გამო), მაშინ თვით უფალმა საკუთარ ცხოველმყოფელ პირისახეს ზედდაადო სამოსელი, გადაბეჭდა სამოსზე თავისი გამოხატულება და ასე გაუგზავნა იგი ამის მოსურნე ავგაროზს.

ამასთან, ის, რომ მოციქულებმა უმრავლესი რამ დაუწერლად გადმოგვცეს, ამას წერს პავლე, წარმართთა მოციქული: „ამრიგად, ძმანო, იდექით და დაიცავით ჩვენი გადმოცემანი, რაც გისწავლიათ ჩვენი სიტყვისა თუ ეპისტოლის მიერ“ (2 თეს. 2,15). და კორინთელთა მიმართ: „ხოლო გაქებ თქვენ, ძმანო,რომ ყველაფერი გახსოვთ ჩემი და როგორც გადმოგეცით თქვენ, ისე გიპყრიათ გადმოცემანი“ (1 კორ. 11,2)2.

[დავით ივერიელი]

არაფრის თქმას ვაპირებ იოანე დამსკელს ყველაფერი აქვს ნათქვამი...

[მნათე]

არაფრის თქმას ვაპირებ იოანე დამსკელს ყველაფერი აქვს ნათქვამი...

სერგის კითხვები მაინც აქვს, ყველაზე მეტად აინტერესებს რატომ არ ჩაწერესო მოციქულებმა პირდაპირ სახარებაში

[დათიკო]

სანამ ხატმებრძოლეობაზე გადავალთ, მოდით თავიდან დავიწყოთ.

[მნათე]

სანამ ხატმებრძოლეობაზე გადავალთ, მოდით თავიდან დავიწყოთ.

მოდი

კატაკომბებიდან?

[lado s]

რატომ არ წერია ახალ აღთქმაში გარკვევით ხატების თაყვანისცემაზე? ჩემი აზრით იმიტომ არ წერია, რომ მორწმუნე ებრაელებისთვის სიწმინდის თაყვანისცემა ჩვეულებრივი ამბავი იყო. ისინი თაყვანს სცემდნენ ტაძარს: „შევიდე სახლსა შენსა, თაყუანი-ვსცე ტაძარსა წმიდასა შენსა“(ფს. 137,2), „დაემხო ტაძრის წინ ისრაელის ყოველი კაცი...“ „როცა დაინახეს ისრაელიანებმა სახლზე (ტაძარზე) გადმომავალი ცეცხლი და უფლის დიდება, პირქვე დაემხნენ ქვაფენილზე და თაყვანი სცეს“(2 ნეშტ.7,1) და სხვ. თაყვანს სცემდნენ აღთქმის კიდობანს: „პირქვე დაემხო (ისო ნავეს ძე) მიწაზე უფლის კიდობნის წინ და ასე იყვნენ საღამომდე“(ისო, 7,6). დავით წინასწარმეტყველი უფლის ჯვრის შესახებ წინასწარმეტყველებს:„თაყვანი�
��-ვსცეთ ადგილსა, სადა დადგნეს ფერხნი მისნი“(ფს. 131,7), „აღამაღლებდით უფალსა ღმერთსა ჩუენსა და თაყუანის-სცემდით კუარცხლბეკსა ფერხთა მისთასა, რამეთუ წმიდა არს“(ფს.98,5). და ყველაფერი რომ დაწვრილებით ეთქვათ მახარებლებს, ეკლესიისადმი ჩვენი მორჩილება როგორღა გამოგვეხატა? ქრისტიანობა ხომ რწმენაზეა დამყარებული და არა ყველასათვის თვალსაჩინო ფაქტებზე. ყველაფერი თუ დავინახეთ და ხელით შევეხეთ, რწმენას რაღა დარჩება? რწმენას ხელს უშლის არა ფაქტების სიმცირე, არამედ ვნებები, განსაკუთრებით ამპარტავნება, რომელიც გონების თვალს აბნელებს. აგერ ფარისევლებს უფალი თვალწინ ყავდათ და მაინც ვერ ირწმუნეს.

[მნათე]

რატომ არ წერია ახალ აღთქმაში გარკვევით ხატების თაყვანისცემაზე? ჩემი აზრით იმიტომ არ წერია, რომ მორწმუნე ებრაელებისთვის სიწმინდის თაყვანისცემა ჩვეულებრივი ამბავი იყო. ისინი თაყვანს სცემდნენ ტაძარს: „შევიდე სახლსა შენსა, თაყუანი-ვსცე ტაძარსა წმიდასა შენსა“(ფს. 137,2), „დაემხო ტაძრის წინ ისრაელის ყოველი კაცი...“ „როცა დაინახეს ისრაელიანებმა სახლზე (ტაძარზე) გადმომავალი ცეცხლი და უფლის დიდება, პირქვე დაემხნენ ქვაფენილზე და თაყვანი სცეს“(2 ნეშტ.7,1) და სხვ. თაყვანს სცემდნენ აღთქმის კიდობანს: „პირქვე დაემხო (ისო ნავეს ძე) მიწაზე უფლის კიდობნის წინ და ასე იყვნენ საღამომდე“(ისო, 7,6). დავით წინასწარმეტყველი უფლის ჯვრის შესახებ წინასწარმეტყველებს:„თაყვანი�
��r />??-ვსცეთ ადგილსა, სადა დადგნეს ფერხნი მისნი“(ფს. 131,7), „აღამაღლებდით უფალსა ღმერთსა ჩუენსა და თაყუანის-სცემდით კუარცხლბეკსა ფერხთა მისთასა, რამეთუ წმიდა არს“(ფს.98,5). და ყველაფერი რომ დაწვრილებით ეთქვათ მახარებლებს, ეკლესიისადმი ჩვენი მორჩილება როგორღა გამოგვეხატა? ქრისტიანობა ხომ რწმენაზეა დამყარებული და არა ყველასათვის თვალსაჩინო ფაქტებზე. ყველაფერი თუ დავინახეთ და ხელით შევეხეთ, რწმენას რაღა დარჩება? რწმენას ხელს უშლის არა ფაქტების სიმცირე, არამედ ვნებები, განსაკუთრებით ამპარტავნება, რომელიც გონების თვალს აბნელებს. აგერ ფარისევლებს უფალი თვალწინ ყავდათ და მაინც ვერ ირწმუნეს.

გლახა გიპასუხებდა [მოდი გავახმოვანებ] ეს ხომ მნიშვნელოვანი რამაა-ო? ხომ უნდა ესწავლებინა რომელიმე მოციქულს ამის შესახებ-ო? როცა პავლე მოიკითხავს ნაცნობებს, რატომ არ შეიძლება თაყვანისცემის ფორმაზე ეთქვა ორი სიტყვა-ო?

განა საკმარისზე მეტი არ გვაქვს სარწმუნო?

[დათიკო]

МЫ МОЛИМСЯ НЕ ИКОНАМ - ЧЕРЕЗ ИКОНЫ МЫ ОБРАЩАЕМСЯ К БОГУ


"Но если свое сердце он раскрыл Богу перед иконой, то и ток благодати он ощущает как исходящий через тот дорогой Лик, перед Которым он собрался в молитвенном усилии. Бог творит чудо Сам, Он и только Он является источником благодатной энергии, но проявляет себя эта чудотворящая энергия Промыслителя через те или иные земные реалии и обстоятельства (через иконы и святую воду, мощи святого и слово духовника, евангельскую страничку и знамения природы и истории). Откуда свет в комнате? - Из окна. Является ли окно источником света для комнаты? - И да, и нет. Не окно производит свет, не оконное стекло создает свет, но через это окно и через это стекло свет, возникший за пределами комнаты, вливается в нее. Икона (как и Евангелие) и есть такое окошко. То, через посредство чего Господь обращает сердце человека к Себе и через что Он подает Свой свет, становится дорого для обращенного сердца и потому благоговейно почитается им как связанное с чудом, как "чудотворное".

Диакон Андрей Кураев.

[მარიამი]

დათიკო
არაჩვეულებრივი შედარება იყო, ძალიან მომეწონა

[დათიკო]

მარიამი

არაჩვეულებრივი შედარება იყო, ძალიან მომეწონა

კურაევი ძაან მაგარია.
ეხლა მაგის წიგნი ვიპოვე. მგონი ეს ფრაზა ამ წიგნიდან უნა იყოს.
წიგნის სახელწოდებაა Протестантам о православии
აქ არის ერთი ასეთი თავი - ИКОНА В БИБЛИИ
უნდა წავიკითხო.
თქვენც გირჩევთ
აგერაა ბმული http://kuraev.ru/index.php?option=com_remo...=fileinfo&id=16


აგერ ესეც საინტერესოა


ВОПЛОЩЕНИЯ БОГА В ЧЕЛОВЕЧЕСКОМ ОБРАЗЕ ДЕЛАЕТ ЗАКОННЫМ СОЗДАНИЕ ИЗОБРАЖЕНИЙ


"Христос есть Бог. Христа можно было видеть (по Его человеческой природе), а значит - "видевший Меня видел Отца" (Ин. 14, 9). То, что было совершенно невозможно в Ветхом Завете, становится возможным после того, как незримое Слово облеклось в видимое Тело. "Бога не видел никто никогда; Единородный Сын, сущий в недре Отчем, Он явил" (Ин. 1, 18). Воплощение не только Бога сделало видимым, но и людей - боговидцами. Итак, если в прежнюю пору Бога нельзя было изображать, потому что "вы не видели образа", то с тех пор, как "Он явил" и "вы видели" - изображения Бога во Христе уже возможны". Диакон Андрей Кураев.



ეს კი წმინდანთა თაყვანისცემის შესახებ

МЫ НЕ ПОКЛОНЯЕМСЯ ИКОНАМ И СВЯТЫМ, А ПОЧИТАЕМ ИХ


"Надо различать поклонение как всецелое посвящение жизни и поклонение как знак почитания, уважения, благоговения. Собственно, это и было объяснено VII Вселенским собором: поклонение - только Богу; изображениям - только почитание. Для православного богословия сохраняет все свое значение заповедь "Богу твоему одному поклоняйся и Ему одному служи". "Сами себе и друг друга и весь живот наш Христу Богу предадим", и при этом будем почитать те знаки, что в земном странствии напоминают нам об этом нашем жизненном призвании" Диакон Андрей Кураев.

[გლახა]

lado s
რატომ არ წერია ახალ აღთქმაში გარკვევით ხატების თაყვანისცემაზე? ჩემი აზრით იმიტომ არ წერია, რომ მორწმუნე ებრაელებისთვის სიწმინდის თაყვანისცემა ჩვეულებრივი ამბავი იყო.

მინდა გითხრა, რომ ახალი აღთქმა მხოლოდ ებრაელებისათვის არ დაწერილა....და შეგახსენებ, რომ პავლე მოციქულს "წარმართთა მოციქულს" უწოდებდნენ...



რაც შეეხება კურაევს...მე როგორც ვიცი და მის ნაწერებსაც რომ გადავხედე ეს კაცი ძალიან კარგად აზროვნებს და ასეთი მოაზროვნენი ახლანდელ მართლმადიდებლურ თაობაში სანთლით საძებნელი არიან, მაგრამ სწორედ ზემოთ ხსენებულ წიგნში "პროტესტანტებისადმი"..საკმაო აგრესია იგრძნობა პროტესტანტებისადმი...და რაც ყველაზე აღსანიშნავია, კიდობანზე მოყვანილი არგუმენტი ხატებისტაყვანისცემის საკითხის გსამართლებლად, ძალიან სუსტია...შეუსაბამო, და არაფრის მთქმელი....ჩემთვის ასე იყო ყოველსემთხვევაში....
მე მეტს ველოდი....

[დათიკო]

ძალიან გთხოვ მოეშვით გლახას "მოქცევას"!
თქვენი ხერხები სასაცილოა და უშედეგო.
ეს არაა თემის შინაარსი.
საუბარია ხატებზე!

გლახა

ზემოთ ხსენებულ წიგნში "პროტესტანტებისადმი"..საკმაო აგრესია იგრძნობა პროტესტანტებისადმი...და რაც ყველაზე აღსანიშნავია, კიდობანზე მოყვანილი არგუმენტი ხატებისტაყვანისცემის საკითხის გსამართლებლად, ძალიან სუსტია...შეუსაბამო, და არაფრის მთქმელი....ჩემთვის ასე იყო ყოველსემთხვევაში....
მე მეტს ველოდი....

სამწუხაროდ მე ეს წიგნი ჯერ არ წამიკითხავს. აუცილებლად გავეცნობი. შემდეგ კი ვისაუბროთ მის შესახებ (ოღონდ სხვა თემაში).

[გლახა]

gaixare daTiko
ara uSavs, mTavari isaa roma am bavSvebsa Zalian vuyvarvar da keTili guliT undaT CemTvis sikeTe
mec iyvarxaaaaaaarT Zaliaaaaan

daTiko mag wignSi bevri simarTle weria...me xom vici ara protestantebis gzebi adamianebis Tavis rwmenaze moqcevisa....?
waikiTxe da visaubroT..ratomac ara

[დათიკო]

გლახა

gaixare daTiko
ara uSavs, mTavari isaa roma am bavSvebsa Zalian vuyvarvar da keTili guliT undaT CemTvis sikeTe
mec iyvarxaaaaaaarT Zaliaaaaan

daTiko mag wignSi bevri simarTle weria...me xom vici ara protestantebis gzebi adamianebis Tavis rwmenaze moqcevisa....?
waikiTxe da visaubroT..ratomac ara

გაიხარე
ეხლა ვკითხულობ და ჯერ-ჯერობით ძალიან საინტერესოა


პ.ს. ქართულად რატომ ვერ წერ?

[დათიკო]

კიდევ ერთ საინტერესო სტატიას წავაწყდი http://nesusvet.narod.ru/ico/books/histicon.htm#

[lado s]

გლახა

გეთანხმები, სათქმელი ვერ ვთქვი გარკვევით. საქმე ისაა, რომ წარმართებისთვისაც არ იყო უცხო თავიანთი „სიწმინდის“ თაყვანისცემა. ხილული გამოსახულებების, სიმბოლოების საშუალებით უხილავთან ურთიერთობა საყოველთაოდ იყო გავრცელებული. სხვა საქმეა, რომ წარმართები ეკონტაქტებოდნენ და ეთაყვანებოდნენ ბოროტ არსებებს, მაგრამ პრინციპი საყოველთაოა. მე ესე მგონია... წმიდა იონე დამასკელი ამბობს, რომ ეკლესიამ ხატების თაყვანისცემა წმიდა გადმოცემით მიიღო მოციქულთაგან. ხატების თაყვანისცემის სისწორეს სასწაულთმოქმედი ხატების არსებობაც ამტკიცებს, როგორც ძველად, ისე დღესაც... თუ რამე გაწყენინე, მაპატიე.


დათიკო

გთხოვ განმარტო, რას ნიშნავს შენს მიერ მოტანილი დიაკონ ანდრეი კურაევის სიტყვები: поклонение - только Богу; изображениям - только почитание. როგორ გავიგოთ. ამან შეიძლება ვინმე დააბრკოლოს, თუ კარგად არ იქნება ახსნილი. ავტორი თითქოს ხსნის, მაგრამ ბუნდოვანება მაინც რჩება. მეშვიდე კრების დადგენილებაში მე მგონი იმაზეა საუბარი, რომ ჩვენ თაყვანს-ვცემთ არა ფიცარს, ქვას, საღებავს და ა. შ., არამედ ღმერთს, გამოსახულების საშუალებით. ქართული საღვთისმსახურო და საღვთისმეტყველო ტერმინოლოგია არ უპირისპირებს ერთმანეთს თაყვანისცემას და პატივისცემას ხატებთან მიმართებაში და ორივე ტერმინს იყენებს. მოვიყვან რამდენიმე მაგალითს.
ედესის ხელთუქმნელი ხატის ტროპარი: „უხრწნელსა ხატსა შენსა თაყუანის-ვსცემთ ქველისმოქმედ, და ვითხოვთ შენდობასა ცოდვათა ჩუენთასა...“
მეშვიდე მსოფლიო კრების დოგმატში გარკვევით წერია: „პატივი, რომელსაც მივაგებთ ხატს, გადადის პირველსახეზე და ხატის თაყვანისმცემელი თაყვანს სცემს მასზე გამოსახულ არსებას“.
წმ. იოანე დამასკელი: „ხოლო ვინაჲთგან ვიეთნიმე მაბრალობენ ჩუენ თაყუანისცემისათვის და პატივისა წმიდასა ხატსა მაცხოვრისასა და დედოფლისა ჩუენისასა ყოვლადწმიდისა ღმრთისმშობლისა და ყოველთა წმიდათა და მსახურთა ქრისტესთა, ისმინეთ უკუე...“; „...საცხოვრებელისა მის ვნებისა ხსენებად მოვიდით და დავვარდით და თაყუანის-ვსცით არა ნივთსა, არამედ სახესა მას, რომელსა-იგი გვიჩუენებს“; „არამედ ლუკაცა მახარებელმან და მოციქულმან გამოუსახა და მისცა თაყუანისსსაცემელად და სამსახურებელად ეკლესიასა ხატი დედოფლისა ჩუენისა ყოვლადწმიდისა ღმრთისმშობელისაჲ, რომელსა-იგი შუენის პატივისცემაჲ, ვითარცა დედასა უფლისა ჩუენისასა“.
რუის-ურბნისის კრების 19-ე კანონიდან: „თაყუანისმცემელი ხატისა ღმრთისაჲ ღმერთსა თაყუანის-სცემს მის მიერ, მაგინებელიცა სადმე ხატისა ღმრთისაჲ ღმერთსა აგინებს უეჭუელად“.
წმ. ექვთიმე ათონელის მიერ შედგენილ მცირე სჯულისკანონში ვკითხულობთ: „ესეცა მოიწია სასმენელთა ჩუენთა, ვითარმედ ქუეყანასა მას სომხეთისასა წმიდათა და პატიოსანთა ხატთა გამოსახვასა არა შეიწყნარებენ, არცა თაყუანის-სცემენ ჩუენთვის განხორციელებულისა მის უფლისა და მაცხოვრისა ჩუენისა იესუ ქრისტეს ხატსა და ყოვლადწმიდისა მის და უმეტესად კურთხეულისა დედუფლისა ჩუენისა ღმრთისმშობელისა და მარადის ქალწულისა მარიამისა და სხუათა მათ წმიდათა... ამის უკუე პირისათვის ესრეთ ვიტყვით და განვაწესებთ: რომელი არა თაყუანის-სცემდეს ხატსა უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტესსა, ეგევითარი-იგი უფალსა იესუ ქრისტესა არა თაყუანის-სცემს, რამეთუ წმიდაჲ და ღმერთშემოსილი ბასილი ესრეთ იტყვის, ვითარმედ: „პატივი ხატისაჲ პირმშოჲსა მის სახისა მიმართ მიიწევის“. ხოლო პირმშოჲ სახე იგი არს, რომლისაცა სახელსა ზედა გამოსახულ იყოს ხატი იგი: გინათუ ქრისტესა, გინათუ წმიდისა ღმრთისმშობელისა, გინათუ სხუათა წმიდათა... “ „თანამდებ არს უკუე ყოველი ქრისტიანე შემთხუევად, ამბორის-ყოფად, პატივად და თაყუანის-ცემად წმიდათა ხატთა, არათუ ღმერთად აღსაარებად, რომელ-ესე შუენის ბუნებასა მას ღმრთეებისასა, არამედ ვითარცა ხატსა ჩუენთვის განხორციელებულისა ქრისტეს ღმრთისასა და წმიდათა მისთა, ვითარცა სახესა პატიოსნისა და ცხოველსმყოფელისა ჯუარისასა და წმიდასა სახარებასა და სხუათა მათ სიწმიდეთა, რომელნისადა შეხებულ არიან გუამსა უფლისასა... ხატთაგან და ხატთა მიერ თაყუანის-იცემების ღმერთი და თაყუანის-იცემების ჭეშმარიტად“.
წმიდა თეოდორე სტუდიელი ანდერძიდან: „თაყვანის-ვცემ და ვიღებ პატიოსან და წმიდა ხატებს უფლისა ჩვენისა იესო ქრისტესი, ღვთისმშობლის, მოციქულების, წინასწარმეტყველების, მოწამეების და ყველა ღირსის და მართლის, და არა მარტო ამას ვცნობ, მათ წმიდა ლოცვებსაც ვითხოვ, რომელნიც მოწყალე-ყოფენ ღმერთს, რწმენითა და შიშით ვეამბორები მათ ყოვლადწმიდა ნაწილებს, როგორც საღვთო მადლით აღვსილთ“...
წმიდა მაქსიმე აღმსარებელი (ცხოვრებიდან): „შევიწყნარებ ყოველთა წესთა ეკლესიისათა, დაწესებულთა მოციქულთა მიერ და წმიდათა კრებათა. თაყუანის-ვსცემ და ამბორს-უყოფ პატიოსანსა ხატსა ქრისტესსა, რამეთუ სახე არს განხორციელებისა მისისაჲ; თაყუანის-ვსცემ ძელსა პატიოსანსა ჯუარისასა და ყოველთა სამღდელოთა ჭურჭელთა, წმიდასა სახარებასა და წმიდასა ბარძიმსა, და რაჲცა შეეხების დიდებულთა მათ საიდუმლოთა და წმიდათა ეკლესიათა, მის ძლით, რომელმან ჯერ-იჩინა ჩუენთვის ხელით-ქმნილთა ტაძართა შინა დამკვიდრებაჲ; თაყუანის-ვსცემ ხატსა ყოვლადწმიდისა ღმრთისმშობელისასა და ყოველთა წმიდათასა, სიყუარულისათვის მხოლოისა ღმრთისა, და არა ფერთა მათ და წამალთა შინა დაუტეობ გონებასა, არამედ სულიერთა თუალთა ავამაღლებ პირმშოთა მათ სახეთა მიმართ; თაყუანის-ვსცემ ნაწილთა წმიდათასა, რამეთუ აქუს მათ ღმრთისა მიერ მადლი სიწმიდისაჲ“.

[G_I_O_R_G_I_]

არსებობს ხელთ უქმნელი ხატები რომლებიც ადამიანის ხელს არ შეუქმნია.მაგ ანდრია მოციქული რომ შემოვიდა საქართველოში ღვთისმშობლის ხელთუქმნელი ხატით.

[მნათე]

lado s

გამარჯობა

როცა ღვთისმეტყველებაზე ვსაუბრობთ საჭირო ხდება ისეთი რამეების დასაბუთება როგორიცაა

„უხრწნელსა ხატსა შენსა თაყუანის-ვსცემთ ქველისმოქმედ

აქ რა იგულისხმება, ხატის თუ მასზე გამოსახული ხატების უხრწნელობა? თუ პირველი, ჩვენ ახალი დოგმატის მიღება მოგვიწევს

წმიდა თეოდორე სტუდიელი ანდერძიდან

თუ რაიმე მოგეპოვებათ მისი სიამოვნებით გავეცნობი

აბა ვინ გამიჯნავს პატივის მიგებას და თაყვანისცემას? რამდენადაც ვიცი ჩვენ პატივს მივაგებთ წმინდანებს, და თაყვანსვცემთ უფალს.....

მაშ რატომ იგივდება ეს ორი?

არსებობს ხელთ უქმნელი ხატები რომლებიც ადამიანის ხელს არ შეუქმნია.მაგ ანდრია მოციქული რომ შემოვიდა საქართველოში ღვთისმშობლის ხელთუქმნელი ხატით.

აწყურს გულისხმობ ხო? ეგ სათნო გარდამოცემაა... რომელიც ფაქტის არ არსებობის გამო სამწუხაროდ არგუმენტად არ გამოგვადგება

[lado s]

მნათე

„აქ რა იგულისხმება, ხატის თუ მასზე გამოსახული ხატების უხრწნელობა? თუ პირველი, ჩვენ ახალი დოგმატის მიღება მოგვიწევს“

თუ ხატში ფიცარს, საღებავს ან ქვას გულისხმობ, ცხადია ეგ უხრწნელი ვერ იქნება... როცა ხატების თაყვანისცემაზეა საუბარი, იგულისხმება, რომ თაყვანს ვცემთ ხატს, სახეს, ხატებას და ეს თაყვანისცემა ეკუთვნის იმას, ვისიცაა ხატება. მგონი იმ ციტატებში მაგაზე კარკვევით წერია. რაც შეეხება თეოდორე სტუდიელს, ქართულად არ მაქვს. ერთხელ გამოიცა ის ქადაგებები, რაც მარხვანშია შესული, მეტი არ მახსენდება. მაცხოვრის ხელთუქმნელი ხატის არსებობას წმიდა მამები ადასტურებენ, მათ შორის იოანე დამასკელი, წერია ანტონ მარტყოფელის ცხოვრებაშიც. აწყურის ხატზე, როგორც მახსოვს წმიდა ნინოს ძველ ცხოვრებაში წერია, კიევო-პეჩორის პატერიკშიც არის მონათხრობი ხელთუქმნელ ხატზე...

[მნათე]

თუ ხატში ფიცარს ან ქვას გულისხმობ, ცხადია ეგ უხრწნელი ვერ იქნება... როცა ხატების თაყვანისცემაზეა საუბარი, იგულისხმება, რომ თაყვანს ვცემთ სახეს, გამოსახულებას, და ეს თაყვანისცემა ეკუთვნის იმას, ვისიცაა გამოსახულება

მეც მანდ ვარ კეთილო, თაყვანისცემა ეკუთვნის მხოლოდ უფალს ასე ვიცოდი აქამდე....

მგონი იმ ციტატებში მაგაზე კარკვევით წერია

ამაზე მე არ მაქვს პრობლემა

რაც შეეხება თეოდორე სტუდიელს, ქართულად არ მაქვს. ერთხელ გამოიცა ის ქადაგებები, რაც მარხვანშია შესული, მეტი არ მახსენდება.

გასაგებია, მადლობა

მაცხოვრის ხელთუქმნელი ხატის არსებობას წმიდა მამები ადასტურებენ, მათ შორის იოანე დამასკელი, წერია ანტონ მარტყოფელის ცხოვრებაშიც. აწყურის ხატზე, როგორც მახსოვს წმიდა ნინოს ძველ ცხოვრებაში წერია, კიევო-პეჩორის პატერიკშიც არის მონათხრობი ხელთუქმნელ ხატზე...

ფაქტები ფაქტები ფაქტები გარდამოცემა მე მაკმაყოფილებს სხვას არა