IPB

სტუმარს სალამი ( შესვლა | დარეგისტრირება )

საეკლესიო ბიბლიოთეკა

6 გვერდი V  1 2 3 > »   
Reply to this topicStart new topic
> ენათმეცნიერება (ლინგვისტიკა), Ieithyddiaeth / Málvísindi / בלשנות / Hizkuntzalaritza / Тыл үөрэҕэ /
Ismail
პოსტი Feb 5 2010, 05:05 PM
პოსტი #1


სტუმარი ცოტა ხანისა
***

ჯგუფი: Members
პოსტები: 2,336
რეგისტრ.: 29-June 07
მდებარ.: Қырҭтәыла, Қарҭ
წევრი № 2,331



შეიძლება დიდი გამოხმაურება ვერ ჰპოვოს, მაგრამ ეს თემა რომ არ ყოფილიყო ჩემს განყოფილებაში, ვერ დავუშვებდი... biggrin.gif

თუკი ამ ფორუმზე ვინმე ხართ ამ თემაზე ჩემსავით (და კიდე ერთივით, სახელს და გვარს არ დავასახელებ biggrin.gif ) გადარეული, შეგვიძლია ვისაუბროთ ყველაფერზე: ბასკური ენის კავკასიურ ენებთან კავშირით დაწყებული მსოფლიო მასშტაბით ერგატიული კონსტრუქციებისა და პოლიპერსონალრი ზმნების გავრცელებით დამთავრებული. smile.gif


--------------------
...And it's hard to hold a candle
In the cold November rain...
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
კანონისტი
პოსტი Feb 5 2010, 06:16 PM
პოსტი #2


დავით
***

ჯგუფი: Members
პოსტები: 16,930
რეგისტრ.: 17-October 06
მდებარ.: თბილისი, საქართველო
წევრი № 284



აუცილებელი თემაა.

ჯერ დავიწყოთ ალბათ, კავკასიური ენების ნათესაურ კავშირებზე smile.gif


--------------------
„ნეტარ არიან, რომელთა დაიცვან სამართალი და ჰყონ სიმართლე ყოველსა ჟამსა.“ (ფს. 105; 4)
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
ქევანა
პოსტი Feb 5 2010, 06:16 PM
პოსტი #3


მთვლემარე დრაკონი
***

ჯგუფი: Members
პოსტები: 7,454
რეგისტრ.: 11-February 07
მდებარ.: Shire, Hobbitland, Middle-earth
წევრი № 1,055



ვისაუბროთ biggrin.gif

ენათმეცნიერება ფართო სფეროა, ავიღოთ რომელიმე კონკრეტული თემა და დავიწყოთ, მით უფრო რომ ჩემი და გადიოდა ენათმეცნიერების შესავალს და რა გვარები არ მომხვდა ყურთ, ისაო ესაო, სოსიურიო და ... ვაიმე მიშველეთ biggrin.gif


--------------------
“I'd built that bridge for you. But I didn’t know that I would be building it for you and him.” ("Dაისყ")

"He was born with a gift of laughter and a sense that the world was mad. And that was all his patrimony." - Scaramouche, Rafael Sabatini

***
ფორუმზე გლანძღავ და მიწასთან გასწორებ, ძვირფასო, მაგრამ გახსოვდეს, ფორუმს გარეთ მე შენ მიყვარხარ : )

***
Спасение утопающего – дело рук самого утопающего...

***
ამინდის შემქმნელი
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
Ismail
პოსტი Feb 5 2010, 07:08 PM
პოსტი #4


სტუმარი ცოტა ხანისა
***

ჯგუფი: Members
პოსტები: 2,336
რეგისტრ.: 29-June 07
მდებარ.: Қырҭтәыла, Қарҭ
წევრი № 2,331



ციტატა(ქევანა @ Feb 5 2010, 06:16 PM) *

ვისაუბროთ biggrin.gif

ენათმეცნიერება ფართო სფეროა, ავიღოთ რომელიმე კონკრეტული თემა და დავიწყოთ,

მე მაგალითად, რამდენი ხანია ვეძებ და ვერ ვნახე მრავალპირიანი (პოლიპერსონალური) ზმნა თუ აქვს რომელიმე ენას კვკასიური ენებისა და ბასკური ენის გარდა. ვინმემ თუ იცის იქნებ მითხრას... : )


--------------------
...And it's hard to hold a candle
In the cold November rain...
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
ნანინა
პოსტი Feb 5 2010, 07:10 PM
პოსტი #5


სოფო
***

ჯგუფი: Members
პოსტები: 5,621
რეგისტრ.: 8-July 08
მდებარ.: dedaqalaqi
წევრი № 5,299



Ismail
კანონისტი

დიდი სიამოვნებით მოგისმენთ, ძალიან კარგი თემაა smile.gif


--------------------
იყავი ის, რაც ხარ!!!
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
Ismail
პოსტი Feb 5 2010, 07:40 PM
პოსტი #6


სტუმარი ცოტა ხანისა
***

ჯგუფი: Members
პოსტები: 2,336
რეგისტრ.: 29-June 07
მდებარ.: Қырҭтәыла, Қарҭ
წევრი № 2,331



კაი დავიწყებ: : )

მოკლედ, ენათმეცნიერებაში ერთ-ერთი ყველაზე საინტერესო საკითხია ენათა კლასიფიკაცია.

ენების კლასიფიკაცია რამოდენიმე კრიტერიუმის მიხედვით ხდება, თუმცა მათგან ყველაზე მღებულია ენათა კლასიფიკაცია ნათესაური კავშირის მიხედვით. ამ მხრივ ენებს, როგორც წესი, შემდეგნაირად ჰყოფენ:

1. ენათა ოჯახი
2. ენათა ჯგუფი
3. ცალკეული ენა

თუმცა, ხშირად გამოიყოფა ჯგუფებში კიდევ უფრო პატარა ქვეჯგუფი და ა.შ., რადგანაც, როგორც ხვდებით, ასეთი დაყოფა საკმაოდ ფარდობითი და შედარებითია, ისევე, როგორც ხშირად ძალიან არაერთმნიშვნელოვნად შეიძლება ესა თუ ის უნა ჩაითვალოს როგორც ცალკე ენად, ასევე სხვ ენის დიალექტად ან მის შემადგენელ ნაწილად (აზერბაიჯანული, მოლდავური, ხორვატიული ენები...).

ენათა ოჯახებიდან ყველაზე მრავალრიცხოვანი (მოლაპარაკეთა რაოდენობის მიხედვით) არის ინდოევროპულ ენათა ოჯახი, რომელშიც ისლანდიურიდან დაწყებული ჰინდით დამთავრებული, რამოდენიმე მილიარდი ადამიანი ლაპარაკობს. ამ ენათა ოჯახს მიეკუთვნება ევროპის ენების უმეტესობა, აგრეთვე ოსური, სომხური, სპარსული, ტაჯიკური, ქურთული და სხვა ენები.

არსებობს ე.წ. იზოლირებული ენები, რომელთა მიკუთვნება რომელიმე ენათა ოჯახთან ვერ ხერხდება. ასეთი ენებია, მაგალითად, იუკაგირული (შორეულ აღმოსავლეთში) და ბასკური ენები. გამოთქმულია მოსაზრება, რომ ბასკურ ენას კავშირი აქვს იბერიულ-კავკასიურ ენებთან. ეს მოსაზრება მრავალ ლოგიკურ არგუმენტს ემყარება, თუმცა იგი ჯერჯერობით არც დადასტურებულია და არც უარყოფილი.

ქართული ენა, როგორც მოგეხსენებათ, იბერიულ-კავკასიური ენათა ოჯახის ქართველურ ენათა ჯგუფს მიეკუთვნება სვანურ, ლაზურ და მეგრულ ენებთან ერთად. იბერიულ-კავკასიურ ენებს ახასიათებს მთელი მრიგი თავისებურებები, მაგალითად, მრავალპირანი (პოლიპერსონალური) ზმნა (რაც აგრეთვე ბასკურშიცაა). ნაპოვნია კიდევ ბევრი მსგავსება როგორც გრამატიკაში, ისე ლექსიკაში...


--------------------
...And it's hard to hold a candle
In the cold November rain...
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
ნანინა
პოსტი Feb 5 2010, 07:50 PM
პოსტი #7


სოფო
***

ჯგუფი: Members
პოსტები: 5,621
რეგისტრ.: 8-July 08
მდებარ.: dedaqalaqi
წევრი № 5,299



Ismail
ეგ ყველაფერი კარგი, მაგრამ

ციტატა
ოსური, სომხური,

რატომ შედის ინდოევროპულ ენათა ოჯახში? მგონი მეცნიერებაში ამასთან დაკავშირებით არსებობს გარკვეული მოსაზრება და თუ განმიმარტავთ კარგი იქნება smile.gif
ხომ არაა ეს დაკავშირებული ხალხათა მიგრაციის ან რამე სხვა პროცესებთან? იმიტომ რომ ლოგიკურად იბერიულ-კავკასიურ და სხვა გეოგრაფიულად მონათესავე ენათა ოჯახებთან უნდა ყოფილიყო ახლოს smile.gif

იგივე შეიძლება ითქვას ბასკურისა და ქართულის ნათესაობაზეც. ტერიტორიული სიშორე მგონი არ უნდა იყოს ყურადღების მიღმა დასატოვებელი.

ანდა შესაძლებელია თუ არა ყოველგვარი კავშირის გარეშე წარმოშობილიყო მსგავსი ტიპის ენები (ვგულისხმობ მრავალპირიან ზმნას, სიტყვებს შორის მსგავსებებს და სხვა ფაქტორებს, რის გამოც ენათმეცნიერებაში საუბრობენ იბერიულ-კავკასიური და ბასკური ენების ნათესაობაზე). როგორ ხსნის ამ ყველაფერს ენათმეცნიერება?


--------------------
იყავი ის, რაც ხარ!!!
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
Ismail
პოსტი Feb 6 2010, 01:20 AM
პოსტი #8


სტუმარი ცოტა ხანისა
***

ჯგუფი: Members
პოსტები: 2,336
რეგისტრ.: 29-June 07
მდებარ.: Қырҭтәыла, Қарҭ
წევრი № 2,331



ციტატა(ნანინა @ Feb 5 2010, 07:50 PM) *

Ismail
ეგ ყველაფერი კარგი, მაგრამ
რატომ შედის ინდოევროპულ ენათა ოჯახში? მგონი მეცნიერებაში ამასთან დაკავშირებით არსებობს გარკვეული მოსაზრება და თუ განმიმარტავთ კარგი იქნება smile.gif

ხომ არაა ეს დაკავშირებული ხალხათა მიგრაციის ან რამე სხვა პროცესებთან? იმიტომ რომ ლოგიკურად იბერიულ-კავკასიურ და სხვა გეოგრაფიულად მონათესავე ენათა ოჯახებთან უნდა ყოფილიყო ახლოს smile.gif


იმიტომ, რომ გრამატიკით ისინი ინდოევროპულ ენებთან დგანან ახლოს და ლექსიკაშიც ძალიან დიდი სგავსებაა.

ზოგადად მიღებულია ასეთი თვალსაზრისი: ერთ ენათა ოჯახში შემავალ ენებს ოდესღაც საერთო წინაპარი ჰყავდათ, ანუ ისინი ერთი წინაპარი ენის დაშლის, შემდეგ ამ დაშლის შედეგად წარმოშობილი "შვილი" ენების კიდევ დაშლის და ა.შ. შემდეგ წარმოიშვნენ. ასევეა სომხური. მას, ისევე, როგორც სხვა ინდოევროპულ ენებ, საერთო წინაპარი ჰყავდათ, თუმცა შემდეგ, ხალხის გადაადგილების შედეგად, სომხურ ენაზე მოსაუბრე ხალხი მჭიდრო ურთიერთობაში აღმოჩნდა იბერიულ-კავკასიურ ენათა ხალხთან (მათ შორის - ქართველებთან). შედეგად, სომხურში შევიდა მრავალი სიტყვა ქართულიდან, სომხური ბგერებშიც ბევრია კავკასიურისთვის დამახასიათებელი (წ, ჭ), თუმცა გრამატიკით (და მნიშვნელოვანწილად ლექსიკითაც), იგი ინდოევროპული ენაა და ინდოევროპული ენებისათვის დამახასიათებელი სტრუქტურა და გრამატიკა გააჩნია. იგივე შეიძლება ითქვას ოსურზე.

აი ენათა ნათესაობაზე საუბრისას ძალიან საინტერესოა ზოგიერთი ძირეული სიტყვების შედარება. მაგალითად თუკი შევადარებთ ერთიდან ათამდე თვლას, აღმოვაჩენთ, რომ მაგალითად ინდოევროპულ ენებში ერთიდან ათამდე რიცხვითი სახელები მეტნაკლებად გავს ერთმანეთს... ასევე შეიძლება ითქვას სხვა მრავალ სიტყვაზეც, რომელთაც მაგალითად ოსურში და ფარერის კუნძულების ენაში საერთო ფუძე აქვთ.

ციტატა

იგივე შეიძლება ითქვას ბასკურისა და ქართულის ნათესაობაზეც. ტერიტორიული სიშორე მგონი არ უნდა იყოს ყურადღების მიღმა დასატოვებელი.
არა რა თქმა უნდაა ყურადღების მიღმა დატოვებული, თუმცა ბასკურსა და კავკასიურ ენებს შორის აღმოჩენილი მსგავსება (არა მარტო ქართულთან, არამედ ჩრდილოკავკასიურ ენებთანაც), მრავალ ეჭვს ბადებს. თუმცა, გადაჭრით რაიმეს თქმა ძნელია.


ციტატა

ანდა შესაძლებელია თუ არა ყოველგვარი კავშირის გარეშე წარმოშობილიყო მსგავსი ტიპის ენები (ვგულისხმობ მრავალპირიან ზმნას, სიტყვებს შორის მსგავსებებს და სხვა ფაქტორებს, რის გამოც ენათმეცნიერებაში საუბრობენ იბერიულ-კავკასიური და ბასკური ენების ნათესაობაზე). როგორ ხსნის ამ ყველაფერს ენათმეცნიერება?
ენათა შორის მსგავსება ნათესაური კავშირის არსებობის გარეშე სრულიად შესაძლებელია. ასეთი დამთხვევები ხშირია, მაგრამ როცა დამთხვევა ძალიან ბევრ კომპონენტში ხდება, ეს უკვე სხვაა. მაგალითად, ქართულში არის თვლის ოცობითი სისტემა, იგივე სისტემაა ბასკურშიც და მაგალითად, უელსურ ენაში (რომელიც ინდოევროპული ენების კელტურ ენათა ჯგუფს მიეკუთვნება). მაგრამ ბასკურში, გარდა ამისა, არის კიდევ დამატებითი ნიშნები, რაც კავკასიურ ენებშიცაა. ესაა მაგალითად, ერგატიული (მოთხრობითი) ბრუნვის არსებობა, თუნდაც ობიექტის არსებობა ზმნაში (ზმნის მრავალპირიანობა), პოსტპოზიციური ნაწევრის ქონა, დამთხვევა ლექსიკაში და სხვა... : )


--------------------
...And it's hard to hold a candle
In the cold November rain...
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
ქევანა
პოსტი Feb 6 2010, 12:25 PM
პოსტი #9


მთვლემარე დრაკონი
***

ჯგუფი: Members
პოსტები: 7,454
რეგისტრ.: 11-February 07
მდებარ.: Shire, Hobbitland, Middle-earth
წევრი № 1,055



Ismail
ციტატა
ვერ ვნახე მრავალპირიანი (პოლიპერსონალური) ზმნა თუ აქვს რომელიმე ენას კვკასიური ენებისა და ბასკური ენის გარდა. ვინმემ თუ იცის იქნებ მითხრას... : )

სემიტურში არის ორპირიანობაო : )

ციტატა
მაგრამ ბასკურში, გარდა ამისა, არის კიდევ დამატებითი ნიშნები, რაც კავკასიურ ენებშიცაა. ესაა მაგალითად, ერგატიული (მოთხრობითი) ბრუნვის არსებობა,

ეს ძალიან მნიშვნელოვანი ნიშანიაო, ჩემი და ამბობს biggrin.gif
რითი დასტურდება, ხომ ვერ მოიყვან მაგალითებს?


ციტატა
არსებობს ე.წ. იზოლირებული ენები, რომელთა მიკუთვნება რომელიმე ენათა ოჯახთან ვერ ხერხდება. ასეთი ენებია, მაგალითად, იუკაგირული (შორეულ აღმოსავლეთში) და ბასკური ენები.

აი შუმერული ხომ მკვდარი ენაა, მაგრამ რომელ ენათა ჯგუფს მიეკუთვნება? ვიცი რომ ჯერ ვერცერთ ენასთან ვერ იპოვეს საერთო, მაგრამ ხომ არ არის რამე მოსაზრება, რითაც აიხსნება ეს ფაქტი?


--------------------
“I'd built that bridge for you. But I didn’t know that I would be building it for you and him.” ("Dაისყ")

"He was born with a gift of laughter and a sense that the world was mad. And that was all his patrimony." - Scaramouche, Rafael Sabatini

***
ფორუმზე გლანძღავ და მიწასთან გასწორებ, ძვირფასო, მაგრამ გახსოვდეს, ფორუმს გარეთ მე შენ მიყვარხარ : )

***
Спасение утопающего – дело рук самого утопающего...

***
ამინდის შემქმნელი
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
ნანინა
პოსტი Feb 6 2010, 06:32 PM
პოსტი #10


სოფო
***

ჯგუფი: Members
პოსტები: 5,621
რეგისტრ.: 8-July 08
მდებარ.: dedaqalaqi
წევრი № 5,299



Ismail

გაიხარე, მადლობა ინფორმაციისათვის smile.gif


პ.ს. ზურა, მრავალპირიანობაში გულისხმობ ალბათ ზმნის უღლებას როგორც სუბიექტური, ისე ობიექტური პირის ნიშნების მიხედვით ხო?

ანუ

მ-წერ-ს

დაახლოებით მსგავს ფორმებს ხო ალბათ? smile.gif

ციტატა
პოსტპოზიციური ნაწევრის ქონა

ამას ვერ მივხვდი user.gif


--------------------
იყავი ის, რაც ხარ!!!
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
კანონისტი
პოსტი Feb 6 2010, 09:37 PM
პოსტი #11


დავით
***

ჯგუფი: Members
პოსტები: 16,930
რეგისტრ.: 17-October 06
მდებარ.: თბილისი, საქართველო
წევრი № 284



ნანინა
ციტატა
რატომ შედის ინდოევროპულ ენათა ოჯახში?

მარტივ მაგალითებს გეტყვით სომხურზე და მიხვდებით.

ახლანდელი დროის წარმოების წესი სომხურსა და ლათინურში

მხ. რიცხვი

ego -o
du -es
id -e

იეს -ემ
დუ -ეს
ნა -ე

მაგალითად, "შენ დავითი ხარ"
ლათინურად - Du David es.
სომხურად - დუ დავიდ ეს.

მგონი კომენტარი ზედმეტია...




--------------------
„ნეტარ არიან, რომელთა დაიცვან სამართალი და ჰყონ სიმართლე ყოველსა ჟამსა.“ (ფს. 105; 4)
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
ნანინა
პოსტი Feb 6 2010, 09:41 PM
პოსტი #12


სოფო
***

ჯგუფი: Members
პოსტები: 5,621
რეგისტრ.: 8-July 08
მდებარ.: dedaqalaqi
წევრი № 5,299



კანონისტი
ციტატა
მარტივ მაგალითებს გეტყვით სომხურზე და მიხვდებით.ახლანდელი დროის წარმოების წესი სომხურსა და ლათინურშიმხ. რიცხვიego -odu -esid -eიეს -ემდუ -ესნა -ემაგალითად, "შენ დავითი ხარ"ლათინურად - Du David es.სომხურად - დუ დავიდ ეს.მგონი კომენტარი ზედმეტია...

არა დავით, ეს ყველაფერი გასაგებია, წმინდა ლინგვისტური თვალსაზრისით გასაგებია რომ ტყუილად არ მიაკუთვნებდნენ ინდოევროპულ ენათა ოჯახს, მე უფრო ისტორიულად მაინტერესებდა, იმიტომ რომ ცოტა უცნაურია ლათინურთან სიახლოვე. ანუ ხო არ არიან სომხები ან სომხების წინაპარი ტომები კავკასიაში მოგვიანებით გადმოსახლებუები? ან რამე მსგავსი?


--------------------
იყავი ის, რაც ხარ!!!
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
კანონისტი
პოსტი Feb 6 2010, 09:41 PM
პოსტი #13


დავით
***

ჯგუფი: Members
პოსტები: 16,930
რეგისტრ.: 17-October 06
მდებარ.: თბილისი, საქართველო
წევრი № 284



ავიღოთ სპარსული და გერმანული. შეიძლება გაეცინოს ზოგს, რა საერთო აქვს ამ ენებსო. მაგრამ თუკი კარგად დავუკვირდებით, სიცილის მიზეზი გაგვიქრება:

"ის არ არის ჩემი მამა"

სპარსულად - უ ნისთ ფადერე მან.
გერმანულად - Er ist nicht mein Vater.

ცხადია, არაბულ-ისლამურმა გავლენამ ლექსიკას (და დამწერლობას!) თავისი დაატყო.


--------------------
„ნეტარ არიან, რომელთა დაიცვან სამართალი და ჰყონ სიმართლე ყოველსა ჟამსა.“ (ფს. 105; 4)
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
ნანინა
პოსტი Feb 6 2010, 09:43 PM
პოსტი #14


სოფო
***

ჯგუფი: Members
პოსტები: 5,621
რეგისტრ.: 8-July 08
მდებარ.: dedaqalaqi
წევრი № 5,299



Ismail
ციტატა
ხალხის გადაადგილების შედეგად, სომხურ ენაზე მოსაუბრე ხალხი მჭიდრო ურთიერთობაში აღმოჩნდა იბერიულ-კავკასიურ ენათა ხალხთან

რაღაც მსგავსზე მაქვს საუბარი smile.gif

კანონისტი
ციტატა
დამწერლობას

ეს ძალიან საინტერესოა


--------------------
იყავი ის, რაც ხარ!!!
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
კანონისტი
პოსტი Feb 6 2010, 09:48 PM
პოსტი #15


დავით
***

ჯგუფი: Members
პოსტები: 16,930
რეგისტრ.: 17-October 06
მდებარ.: თბილისი, საქართველო
წევრი № 284



ნანინა
არსებობს ვარაუდი, რომ როდესაც ინდური ტომები მიემართებოდნენ ევროპისაკენ, სომეხთა შთამომავალნი დარჩნენ აქ.

საერთოდ, ასეც მოიაზრება, რომ სომეხი ერი შედგება ორი ეთნიკური ჯგუფისაგან: ჰაოსებისაგან და არმენებისაგან. ჰაოსები არიან კავკასიური მოდგმის ხალხი, ცისფერთვალება და ქერა, ხოლო არმენები - ინდური წარმოშობის, შავთვალებიანი და ხორბლისფერი.

ენა აქვთ არმენების, ხოლო თვითსახელწოდება - ჰაოსების.

სომხურად, სომეხთა ლეგენდარული წინაპრის, ქართლოსის ძმის ჰაოსის სახელი წარმოითქმის, როგორც "ჰაიკ".

აქედან არის ნაწარმოები სომეხთა თვითსახელწოდება - "ჰაი". ჰაი-ს ძველსომხურში ემატებოდა ქვეყნის აღმნიშვნელი ნაწილაკი "ქ" (შდრ. ჯავახქ, გუგარქ...) და გამოვიდა "ჰაიქ".

ეს თვითსახელწოდება ირანის გავლენით იცვლება და დღევანდელ სომხურში სომხეთს ეწოდება "ჰაი-ა-სტან".

აქვე საქართველოზეც.

სომხურად ქართველი ნაწარმოებია ივერიიდან. "ივერ-მა" დაკარგა თავკიდური "ი" და დარჩა "ვერ", რომელიც სომხური ფონეტიკის გავლენით შეიცვალა "ვირ"-ით ( biggrin.gif ).

ვირ-ს ემატება ზემოხსენებული "ქ" და ვიღებთ სომხურ ენაზე ქართლის უძველეს სახელწოდებას - ვირქ.

ხოლო ვირ-ს თუ დავუმატებთ სადაურობის მაწარმოებელ ნაწილაკ "აცი"-ს (მოვსეს ხორენაცი, კაღანკატუაცი...), მივიღებთ ვირაცი-ს, კუმშვით - ვრაცი (ასე ჰქვია ქართველს ახლანდელ სომხურში).

სპარსულის გავლენით აქედან მიიღება საქართველოს სახელწოდება სომხურად - ვრასტან.


--------------------
„ნეტარ არიან, რომელთა დაიცვან სამართალი და ჰყონ სიმართლე ყოველსა ჟამსა.“ (ფს. 105; 4)
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
ნანინა
პოსტი Feb 6 2010, 09:56 PM
პოსტი #16


სოფო
***

ჯგუფი: Members
პოსტები: 5,621
რეგისტრ.: 8-July 08
მდებარ.: dedaqalaqi
წევრი № 5,299



კანონისტი

madlioba.gif madlioba.gif madlioba.gif

გაიხარე smile.gif

ციტატა
ჰაი-ა-სტან


ისე ამაზე გამახსენდა, რატომ ხდება ხშირად, რომ ერის თვითსახელწოდება და მისი საყოველთაოდ აღიარებული სახელწოდება არ ემთხვევა ერთმანეთს?

მაგალითად ჰაიასტან _ არმენია
საქართველო _ "გრუზია", "გეორგიენ", "ჯორჯია" და ა.შ?

პ.ს. აუ რამდენ კითხვას ვსვამ :დებილ: user.gif biggrin.gif


--------------------
იყავი ის, რაც ხარ!!!
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
კანონისტი
პოსტი Feb 6 2010, 09:57 PM
პოსტი #17


დავით
***

ჯგუფი: Members
პოსტები: 16,930
რეგისტრ.: 17-October 06
მდებარ.: თბილისი, საქართველო
წევრი № 284



ქევანა
ციტატა
სემიტურში არის ორპირიანობაო

ორპირიანი ზმნა ყველა ენას აქვს. საუბარია სამ პირზე ან ორპირიანობის კონსტრუქციულად მიღებაზე და ასევე, ზმნაში პირების ასახვაზე.

ბოლო ფრაზას განვმარტავ.

ორპირიანი ზმნა უამრავია და ეს საერთოა ყველა ენაში. მაგალითად, ვჭამ, ვსვამ, ვაკეთებ... ბუნებრივია, ამ ზმნას აქვს თავისი სუბიექტი და ობიექტი და შესაბამისად, ორპირიანია ყველა ენაში.

პირის ასახვა ზმნაში არის ის, რომ გამოჩნდეს მოქმედებას ვინ ასრულებს და ვის მიმართ ასრულებს.

ავიღოთ ჭამა.

ქართულად - ვჭამ.
რუსულად - kushaju
ინგლისურად - I eat.

ქართულ ზმნაში გარკვეულია როგორც სუბიექტი (ის არის I პირი მხ. რიცხვში), აგრეთვე ობიქტი (III პირი, მხ. ან მრ. რიცხვში).

რუსულ ზმნაში გარკვეულია მხოლოდ სუბიექტი, ხოლო ობიექტი - აბსტრაქტულია და შეიძლება იყოს ნებისმიერი გრამატიკული პირი ორივე რიცხვში.

ინგლისურ ენას უფრო დიდი პრობლემა აქვს. ის სუბიექტსაც ვერ განსაზღვრავს, თუკი არ დაერთო მას სუბიექტის მიმათითებელი ნაცვალსახელი (გარდა III პირისა, Eats, სადაც მხ. რიცხვში მყოფი სუბიექტი აისახება ზმნაზე).

რაც შეეხება კონსტრუქციულ მიღებას.

წვიმს - ერთპირიანი ზმნაა. თუმცა ქართულ ენას შეუძლია იგი "აქციოს" ორპირიანად სათანადო ნაწილაკის დართვით --> აწვიმს.

ხოლო სამპირიანი ზმნები ინდოევროპულ ენებს არ აქვთ.



--------------------
„ნეტარ არიან, რომელთა დაიცვან სამართალი და ჰყონ სიმართლე ყოველსა ჟამსა.“ (ფს. 105; 4)
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
ნანინა
პოსტი Feb 6 2010, 10:02 PM
პოსტი #18


სოფო
***

ჯგუფი: Members
პოსტები: 5,621
რეგისტრ.: 8-July 08
მდებარ.: dedaqalaqi
წევრი № 5,299



კანონისტი
ციტატა
რაც შეეხება სამპირიან ზმნებს, იგი ინდოევროპულ ენებს არ აქვთ.

unsure.gif


--------------------
იყავი ის, რაც ხარ!!!
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
კანონისტი
პოსტი Feb 6 2010, 10:14 PM
პოსტი #19


დავით
***

ჯგუფი: Members
პოსტები: 16,930
რეგისტრ.: 17-October 06
მდებარ.: თბილისი, საქართველო
წევრი № 284



ისმაილზეა ნათქვამი და ჩემს შესახებ - მადლი მაისხი და ააყეფეო biggrin.gif biggrin.gif

ლინგვისტიკა ჩემი ჰობია... kiss1.gif

ნანინა
ციტატა
ისე ამაზე გამახსენდა, რატომ ხდება ხშირად, რომ ერის თვითსახელწოდება და მისი საყოველთაოდ აღიარებული სახელწოდება არ ემთხვევა ერთმანეთს?


ჯერ დავიწყოთ იქიდან, რას ჰქვია თვითსახელწოდება. ხშირად თავად ქვეყანას ეცვლება სახელი თავისსავე ენაზე, ამიტომ ძნელია სხვა ენას "მოთხოვო" რატომ არ გეძახის იმავე სახელს. საერთოდ, დაუწერელი წესია, რომ როდესაც ერს სხვადასხვა ფორმით ეძახიან სახელს, ეს მისი სიძველის ნიშანია (თუმცა არა ყოველთვის, მაგ. არაბები)

ეტიმოლოგია რომ ავიღოთ, ყველაფერს აქვს თავისი მიზეზი და საფუძველი. ქართველებს გურჯებს გვეძახიან ირანის გავლენით. თავად სპარსულში ეს სახელწოდება გურგ-იდან მოდის, რაც მგლისას ნიშნავს.

სლავურ ენებში გარვცელდა გურჯ-ის სახეცვლილი ფორმა - გურზ - გრუზ.

ორი ენა (რაც მე ვიცი) რომელიც საქართველოს ქართ- ფუძით მოიხსენიებს არის აფხაზური და ესპერანტო (ხელოვნური ენა), შესაბამისად, ქირთ-ტვილა (ქართველთა მიწა) და Kartvelio.


--------------------
„ნეტარ არიან, რომელთა დაიცვან სამართალი და ჰყონ სიმართლე ყოველსა ჟამსა.“ (ფს. 105; 4)
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post
ნანინა
პოსტი Feb 6 2010, 10:42 PM
პოსტი #20


სოფო
***

ჯგუფი: Members
პოსტები: 5,621
რეგისტრ.: 8-July 08
მდებარ.: dedaqalaqi
წევრი № 5,299



კანონისტი
ციტატა
ისმაილზეა ნათქვამი და ჩემს შესახებ - მადლი მაისხი და ააყეფეო

biggrin.gif biggrin.gif biggrin.gif

ხო გალაპარაკებთ biggrin.gif განყოფილებაც გამოვაცოცხლეთ მგონი biggrin.gif
საინტერესო თემა ძალიან, მარა ინდოევროპულ ენებს სამპირიანი ზმნები როგორ არ აქვთ? იგულისხმება ისევ და ისევ პირის ნიშნების არარსებობა ზმნაში? unsure.gif

პ.ს.

ციტატა
ორი ენა (რაც მე ვიცი) რომელიც საქართველოს ქართ- ფუძით მოიხსენიებს არის აფხაზური და ესპერანტო

ეს "ქართ" ფუძე მე მეგონა მარტო ჩვენ გვქონდა, რა საინტერესოა


--------------------
იყავი ის, რაც ხარ!!!
User is offlineProfile CardPM
Go to the top of the page
+Quote Post

6 გვერდი V  1 2 3 > » 
Reply to this topicStart new topic
ამ თემას კითხულობს 1 მომხმარებელი (მათ შორის 1 სტუმარი და 0 დამალული წევრი)
0 წევრი:

 



მსუბუქი ვერსია ახლა არის: 20th April 2024 - 02:59 AM

მართლმადიდებლური არხი: ივერიონი

ფორუმის ელექტრონული ფოსტა: იმეილი