წმ. ნიკოლოზ სერბი, ფიქრები სიკეთესა და ბოროტებაზე პარამეტრები

[ნიკოლოზ_V]

წმიდა ნიკოლოზ სერბი,
ეპისკოპოსი ოხრიდის და ჟიჩისა

ეპისკოპოსი ნიკოლოზი (ერისკაცობაში ნიკოლა ველიმიროვიჩი) დაიბადა 1880 წლის 23 დეკემბერს სიფელ ლელიჩში. ზეცისა და მიწის, ხილულისა და უხილავის შემოქმედმა უხვად დააჯილდოვა იგი ტალანტით; პატარა ნიკოლამ მალე შეიცნო ღვთის სიყვარული და ღვთივბოძებული ნიჭების გამრავლება დაიწყო. მამამ, დრაგორირმა სწავლისა და კითხვის სიყვარული შთაუნერგა, დედას, კატერინას (შემდგომში მონაზონი ეკატერინე) კი იგი უახლოესმონასტერ, ჩელიეში დაჰყავდა ღვთისმსახურებაზე და ხშირად აზიარებდა. როდესაც ბიჭი წამოიზარდა, მშობლებმა გადაწყვიტეს, იგი მონასტრის სკოლაში მიებარებინათ, რომლის დამთავრების შემდეგ ნიკოლაიმ ბელგრადის საღვთისმეტყველო სემინარიაში ჩააბარა, სადაც მისმა ნიჭმა მასწავლებელთა ყურადღება მიიპყწო.
სემინარიის დასრულების შემდეგ იგი სოფლის სკოლაში გაამწესეს. პედაგოგიურ მოღვაწეობასთან ერთად იგი ეხმარებოდა სამრევლო მღვდელს, საეკლესიო და საერო გამოცემებში აქვეყნებდა თავის პირველ ნაშრომებს. მალე ახალგაზრდა მასწავლებელმა განათლების მინისტრისაგან სტიპენდია მიიღო შვეიცარიაში, ბერნის უნივერსიტეტში სწავლის გასაგრძელებლად. აქ იგი გულმოდგინედ სწავლობდა ღვთისმეტყველებას და ფილოსოფიას, შეისწავლა გერმანული ენა; ამავე ენაზე დაიცვა დისერტაცია თემაზე "ქრისტეს აღდგომის რწმენა, როგორც წმიდა სამოციქულო ეკლესიის ძირითადი დოგმატი". 1909 წლის დეკემბერში ახალგაზრდა ღვთისმეტყველი ბერად აღიკვეცა რაკოვიცის მონასტერში; მას ჯერ დიაკვნად დაასხეს ხელი, შემდეგ კი მღვდელმონაზვნად. იგი ბელგრადის საღვთისმეტყველო სემინარიაში დაბრუნდა, მაგრამ ახლა უკვე მასწავლებლის ხარისხით. დიდი სიყვარულითა და თავგანწირვით აღზრდიდა იგი მომავალ ღვთისმსახურებს, ღვთის საკურთხევლის მსახურებს.
სერბეთის მიტროპოლიტ დიმიტრის კურთხევით მღვდელმონაზონი ნიკოლოზი 1910 წელს რუსეთში, სანკტ-პეტერბურგის სასულიერო აკადემიაში გაიგზავნა სასწავლებლად. მან ჩვეულებრივად ჩააბარა, როგორც რიგითმა სემინარისტმა, ისე, რომ, არც კი მოუხსენებია მის მიერ მიღებული ევროპული განათლების შესახებ. ერთ-ერთ სასულიერო ლიტერატურულ საღამოზე მღვდელომონაზონმა ნიკოლოზმა თავისი ცოდნით გააოცა აკადემიის პედაგოგები და სტუდენტები, განსაკუთრებით მიტროპოლიტი ანტონი (ვადკოველი), რომელმაც იმპერატორს აკადემიის ნიჭიერი სტუდენტისათვის მთელს რუსეთში უფასოდ მოგზაურობის უფლება გამოსთხოვა.
დაიწყო პირველი მსოფლიო ომი და სერბეთის მთავრობამ ამ დროისთვის უკვე ცნობილი მქადაგებელი, მამა ნიკოლოზი ინგლისა და ამერიკაში გაგზავნა, რათა ამ ქვეყნის საზოგადოებისთვის ემცნო მართლმადიდებელი სერბეთის განმათავისუფლებელი მოძრაობის შესახებ. ოთხი წლის განმავლობაში, 1915_დან 1919 წლამდე მამა ნიკოლოზი სიტყვით გამოდიოდა კოლეჯებში, უნივერსიტეტებში, სხვადასხვა კრებებზე, ტაძრებში, განმარტავდა, რატომ იბრძოდა სერბი ხალხი თავისი სამშობლოს ერთიანობისათვის. ინგლისის ჯარების სარდალი იხსენებდა, რომ თავისი მისიონერული მოღვაწეობით მღვდელმონაზონმა ნიკოლოზმა იმდენივე გააკეთა, რამდენიც მთელმა არმიამ ბრძოლის ველზე.
1919 წელს სერბეთის სახელმწიფოს უწმიდესმა სინოდმა მამა ნიკოლოზი ჟიჩის ეპისკოპოსად აირჩია, მაგრამ ქიროტორიიდან სულ მალე, 1920 წელს ეპისკოპოსი ნიკოლოზი პირადი თხოვნით იგი სლავური სულიერების, კულტურისა და მწერლობის აკვანში,ოხრიდში გაგზავნეს. ახალგაზრდა, ბრწყინვალედ განათლებულმა ეპისკოპოსმა თავისი სამღვდელმთავრო მსახურება წმიდა კირილე და მეთოდეს სამოციქულო ტრადიციებზე დაყრდნობით დაიწყო; მათ მსგავსად იგი ადამიანებს უნერგავდა რწმენას, იმედს, ღვთის სიყვარულს; საეკლესიო, ბერმონაზვნობის ცხოვრების აღორძინება, ხალხის გაეკლესიურობა - აი, ეპისკოპოსი ნიკოლოზის სამოციქულო მოღვაწეობა.
1931 წელს ოხრიდისა და ბიტოლის ეპარქიები გაერთიანდა ერთ. ორხიდ-ბიტოლის ეპარქიად, რომლის რეზიდენციაც ბიტოლში მდებარეობდა. ეპისკოპოსმა ნიკოლოზმა წმიდა ნაუმის სახელობის მონასტერი დაარსა ათონის ტიპიკონის საცხოვრებელი, კალიშტას მონასტერში კი - დედათა სამონასტრო ცენტრი, რომლის დედებმაც შემდგომში პირველი მსოფლიო ომის დროს დაცარიელებული და მიტოვებული სავანეები ააღორძინეს.
"ოხრიდის მეუდაბნოე" - ასე უწოდა უწოდა სამართლიანად ეპისკოპოს ნიკოლოზს აბბა იუსტინემ(პოპოვიჩი), დააფუძნა აგრეთვე ე.წ " საღვთისმეტყველო მოძრაობა"; ღვთის ჭეშმარიტი სიტყვის სამქადაგებლო ნიჭის წყალობითაა და თავისი პიროვნული ძალით იგი აღვივებდა და მართლმადიდებლური კალაპოტისაკენ მიმართავდა ხალხის რწმენას. ეს მოძრაობა ოციან წლებში დაფუძნდა; მასში უმეტესად გლეხობა შედიოდა, გამოირჩეოდა ღვთისმოშიშებისა და ლოცვისაკენ მიდრეკილებით; მრავალი მონასტერი, მათ შორის, ხილანდრის, ივსებოდა მორჩილებითა და ბერებით, რომლებიც ამ მოძრაობიდან მოდიოდნენ. ამ მოზრაობის წყალობით ოვჩარისა და კაბლარის მონასტრებში სამონასტრო ცხოვრება აღორძინდა.
ეპისკოპოსმა ნიკოლოზმა დააარსა მისიონერული კურსები, ქრისტიანულ თემათა ერთობა, რომლისკენაც მიისწრაფიდნენ ათასობით მორწმუნენი მთელი სერბეთიდან. კრებულმა გამოსცა რამდენიმე სასულიერო ჯურნალი, ბროშურა, წიგნი. "ოხრდის შესავალი" და "მისიონერული წერილები", რომლებიც მეუფემ ამ პერიოდში დაწერა, იყო და არის სულიერი საკვები ღვთისმოყვარე სულთათვის. 1936 წელს მეუფე ნიკოლოზი კვლავ ჟიჩის ეპისკოპოსად აირჩიეს. ამ საეპისკოპოსო კათედრაზე მისი მოსვლის შემდეგ ჟიჩის ეპარქიამ დიდი სულიერი ცვლილებები განიცადა. აღდგა მრავალი მონასტერი, პირველ რიგში, ჟიჩისა და სტუდენციის, რომლებიც ყოველთვის იყო სერბეთის მართლმადიდებლობის სულიერი საყრდენი, შენდებოდა ახალი ტაძრები. იგი სერბეთის ეკლესიის უდიდესი მქადაგებელი იყო და ეს პრაქტიკა დანერგა კიდეც სერბეთის ეკლესიაში. მისი თხზულების კრებული 30 ტომს სეადგენს. მეუფის მისიონერული მოღვაწეობა მრავალფერონებითა და მნიშვნელობით მხოლოდ წმიდა საბა სერბთა განმანათლებელის ღვაწლს თუ შეედრება. როგორც სერბეთის ეკლესიის მისიონერი, იგი მოგზაურობდა ევროპაში, ამერიკაში, მეზობელ ბალკანეთის ქვეყნებში, იყო კონსტანტინეპოლში, საბერძნეთსი, ათონის წმიდა მთაზე, სადაც განსაკუთრებით ზრუნავდა ხილანდარის მონასტრის აღორძინებისათვის. მონაწილეობას რებულობდა მრავალრიცხოვან საერთაშორისო და საეკლესიათაშორისო შეხვედრებში; 1930 წელს მეუფემ მონაწილეობა მიიღო მართლმადიდებელ ეკლესიათა კრების წინა კონფერენციაში, რომელიც ვათოპედის მონასტერში შედგა. მისი მზრუნველობით აშენდა საბავშო სახლები და თავშესაფრები მთელს სერბეთში, ბიტოლიდან ჩაჩკამდე, ზემო მილანოვეცში, კრალევოში და კრაგუევცაში.
დაიწყო მეორე მსოფლიო ომი. ჰიტლერმა პირადად უბრძანა ჩრდილოეთ ფრონტის სარდალს: "მოისპოს სერბეთის ინტელიგენცია, განადგურდეს სერბეთის ეკლესიის მეთაურნი. პირველ რიგში, განადგურდეს პატრიარქი გაბრიელი (დოჟიჩა), მიტროპოლიტი პეტრე (ზიმონიჩი) და ეპისკოპოსი ნიკოლოზი (ველიმიროვიჩი)". მეუფე ნიკოლოზი და პატრიარქი გაბრიელი ერთად ერთადერთი ევროპელი იერარქები არიან, რომლებიც დახაუს სასიკვდილო ბანაკში აღმოჩნდნენ. უფალმა გადაარჩინა მოღვაწენი: 1945 წლის 8 მაისს ისინი 36_ე ამერიკულმა დივიზიამ გაათავისუფლა. ბანაკში ეპისკოპოსმა დაწერა თავისი ერთ-ერთი ცნობილი ნაშრომი - წიგნი "ციხის სარკმლიდან", რომელშიც მართლმადიდებლებს საკუთარი ცოდვების აღიარებისა და სინანულისაკენ მოუწოდებდა. ბანაკიდან გათავისუფლების შემდეგ ეპისკოპოსი ნიკოლოზი ვეღარ დაბრუნდა იუგოსლავიაში, რომელიც კომუნისტური გახდა ათეისტ ტიტოს მეთაურობით. მან განაგრძო თავისი მისიონერული მოღვაწეობა ევროპასა და ამერიკაში, ბევრს წერდა, ლექციებს კითხულობდა, ქადაგებდა. ემიგრაციაში იგი ასწავლიდა ნიუ-ორკის წმიდა ვლადიმერის სახელობის აკადემიაში, წმიდა სამების აკადემიაში ჯორდანვილში, წმიდა ტიხონის აკადემიაში პენსილვანში. წმიდა ტიხონის რუსულ მონასტერში გაატარა მან სწორედ თავისი მიწიერი ცხოვრების უკანასკნელი დღეები.
მეუფემ ღვთისგანისვენა სენაკში ლოცვის დროს, 1956 წლის 18 მარტს. რუსული მონასტრიდან მეუფის სხეული წმიდა საბას სერბულ მონასტერში გადაასვენეს ლიბეტსვილში და მონასტრის სასაფლაოზე დაკრზალეს. იმ დროში მისი ნაწილების სამშობლოში გადასვენებაზე ლაპარაკიც არ შეიძლებოდა: ტიტოს რეჟიმმა იგი მოღალატედ და ხალხის მტრად გამოაცხადა. დახაუს საკონცენტრაციო ბანაკის პატიმარს, მეუფე ნიკოლოზს კომუნისტები სახალხოდ უწოდებნენ " ოკუპანტთა თანამშრომელს" მისი ნაშრომების პუბლიკაცია აკრძალული იყო.
მხოლოდ 1991 წელს მოიპოვა სერბეთმა უდიდესი სიწმიდე - მეუფე ნიკოლოზ სერბის ნაწილები. ახლა ისინი განისვენებენ მის მშობლიურ სოფელში- ლელიჩში, ოდესღაც მის მიერვე აშენებულ ტაძარში. მართლაც ჭეშმარიტია მის შესახებ ღირსი მამა იუსტინე ჩელელის (პოპოვიჩი) ნათქვამი: "მეუფე ნიკოლოზი სერბი ხალხის უდიდესი შვილია წმიდა საბა სერბეთის განმანათლებლის შემდეგ! ამინ".

[marine]

უცნაური წინათგრძნობა

"მაქს კემერიხს თავის წიგნში "წინასწარმეტყველება" ასეთი მაგალითი მოჰყავს: მათემატიკის პროფესორი ბემი სულაც არ იყო მეოცნებე, რაც თითქოს არ შეეფერება მის საქმიანობას.

ერთხელ პროფესორი ნასადილევს რომელიღაც საზოგადოებაში იჯდა, უეცრად ინსტინქტურად იგრძნო, რომ შინ უნდა წასულიყო. თავს ირწმუნებდა, რომ ამის მიზეზი არ ჰქონდა, მაგრამ ინსტინქტი უფრო ძლიერი აღმოჩნდა, ვიდრე ფხიზელი განსჯა.

მივიდა შინ, მთელი სახლი დაათვალიერა. თითქოს ყველაფერი წესრიგში იყო, მაგრამ ინსტინქტმა თავისი საწოლი შუა ოთახიდან კუთხეში გადაატანინა. პროფესორმა კვლავ სცადა, თავისი საქციელისთვის ახსნა მოეძებნა. ამაოდ.

საწოლის გადატანის მერე სული დაუმშვიდდა და კარგი განწყობით დაუბრუნდა ხსენებულ საზოგადოებას. დაახლოებით ათი საათისთვის დაბრუნდა შინ და დაიძინა. შუაღამისას გრუხუნმა გააღვიძა. იმ ადგილას, სადაც ადრე საწოლი იდგა, თარო ჩამოინგრა."

/წმ. ნიკოლოზ სერბი/

[marine]

ამბავი ყრუ-მუნჯი გოგონას წინათგრძნობისა

"მაქს კემერიხი მოგვითხრობს კიდევ ერთ შემთხვევას: "ქალბატონმა დე ბომონმა გვიამბო: მამაჩემი ერთ კომპანიას მოელაპარაკა, რომ ორთქლის გემით რუანიდან პორტ სენტ კვენამდე გაეცურა. გამგზავრების წინ მისი ყრუ-მუნჯი ძმისშვილი კართან ზურგით დადგა და მამაჩემს გარეთ არ უშვებდა. ჟესტებითა და ყვირილით რაღაცის ახსნას ცდილობდა. მამაჩემმა გამოსვლა სცადა, მაგრამ გოგონა მუხლებზე დაეცა და აცრემლებულმა ყვირილით ხვეწნა დაუწყო, არ წახვიდეო.

გაოცებული მამაჩემი დაყაბულდა და მეგობრებიც გააფრთხილა, არც თქვენ გადგათ ფეხიო. არ დაუჯერეს. ხომალდი შუა გზაში დაიშალა, მგზავრები წყალში აღმოჩნდნენ. ბევრი დაიხრჩო, მხოლოდ რამდენიმე კაცმა მიაღწია ნაპირს..."

/წმ. ნიკოლოზ სერბი/

[marine]

"წმინდა ნიკოლოზ სერბი ამბობდა: "წინასწარმეტყველი თითოეული შეიძლება იყოს. ბოროტის მოქმედს უთხარი, რა არის ბოროტება და რას მიიღებს მისგან , კეთილისმყოფელს კი აუწყე კეთილ მისაგებელზე და არასოდეს შეცდები, რამეთუ ეს არის საუკუნო ბუნებრივი კანონი. ისტორიაში არასოდეს ყოფილა, რომ ბოროტების გამო ვინმე გაჰქცეოდა სასჯელს ან კეთილისმოქმედს საზღაური (ჯილდო) არ მიეღოს".

[marine]

"იცოდეთ - ევროპა სიკვდილია, ქრისტე სიცოცხლე. აირჩიეთ სიცოცხლე, რათა უკუნისამდე იცოცხლოთ".

[marine]

"ფხიზლად უყურე გადამეტებულ ქებასაც და ძაგებასაც. რამეთუ შენ არცერთს არ იმსახურებ, რათა ფრთების გარეშე არ აფრინდე, ანდა სასოწარკვეთილების უფსკრულში არ ჩავარდე"

/წმ. ნიკოლოზ სერბი/

[marine]

„სანამ მიწაზე ხარ, თავი სტუმრად ჩათვალე ქრისტე ბატონის სახლში. თუკი ტრაპეზობ, იგი გიმასპინძლდება. თუკი ჰაერს სუნთქავ – მისსავე ჰაერს ყლაპავ. თუკი ბანაობ – მის წყალში ბანაობ. თუკი მოგზაურობ – მის მიწაზე მოგზაურობ. თუკი ქონებას აგროვებ, ეს მის სიმდირეს იუნჯებ, ხოლო თუ ფლანგავ – იმას ფლანგავ, რაც მას ეკუთვნის. თუ ძლიერი ხარ – იგი გაძლევს ნებას – ძალას ფლობდე. თუ კაცთა საზოგადოებაში იმყოფები – შენნაირ სტუმრებს შორის ხარ, თუკი ბუნებაში გაისეირნე – მის ბაღში შეხვედი. თუ განმარტოვდი – ის შენს გვერდით იმყოფება. სადაც არ უნდა წახვიდე – ის ყველგან გხედავს. რაც არ უნდა გააკეთო – მას იგი ახსოვს. ის ყველაზე ყურადღებიანი მასპინძელია, თუკი ოდესმე ვინმეს სტუმრებიხარ. იყავ პატივისმცემელი მისი. კეთილ მასპინძელს სტუმარიც კეთილი უნდა ჰყავდეს. ეს უბრალო სიტყვებია, მაგრამ უდიდეს ჭეშმარიტებას გაუწყებენ. წმინდანებმა იცოდნენ ეს ჭეშმარიტება და ამის მიხედვით მართავდნენ თავიანთ ცხოვრებას. ამიტომაც დააჯილდოვა უკვდავმა პატრონმა ზეცაში საუკუნო ცხოვრებით, მიწაზე კი სახლითა და დიდებით“.

/წმინდა ნიკოლოზ სერბი/

[marine]

"მეუფე ნიკოლოზს [სერბი] ღვთისაგან სასწაულებრივად გადმოეცა მახვილგონიერების, სიტყვიერების ნიჭი, რის გამოც მას ხალხმა ოქროპირი უწოდა. მის შემოქმედებაში განსაკუთრებული ადგილი უკავია მსოფლიოში აღიარებულ ლიტერატურულ-თეოლოგიურ ნაწარმოებებს: "ლოცვები ტბასთან", "ფიქრები სიკეთესა და ბოროტებაზე", "ქადაგება მთის ძირას".

[marine]

"როდესაც ადამიანი ღვთის წყალობას კარგავს, ღვთის სასჯელს იღებს. თუ წყალობა დაკარგულია, მაშინ სასჯელიც საშინელია"

/წმ. ნიკოლოზ სერბი/

[marine]

"ნუ ჩაიწერ შენს კეთილ საქმეებს: თუ ჩაიწერ, ჩანაწერი სწრაფად წაიშლება; თუ დაივიწყებ, ისინი მარადიულობაში ჩაიწერება; ნუ ჩაიწერ მეზობლის ცოდვებს: თუ ჩაიწერ, ნახევარი მათგან შენ დაგაწვება. დაივიწყე ისინი და უფალი დაივიწყებს შენს ცოდვებს".

/წმ. ნიკოლოზ სერბი/

[marine]

"რამდენადაც ჭკვიანად წარმოაჩენ საკუთარ თავს ადამიანების წინაშე, იმდენად უგუნური ხდები საკუთარი თავის წინაშე. რაც მეტად ამაყობ შენი მოჩვენებითი ღირსებებით სხვების წინაშე, მით მეტად ჩანს შენი უწმეობა და ნაკლოვანება"

/წმ. ნიკოლოზ სერბი/

[marine]

"ჩვენი ცუდი თვისებები რომ გამქრალიყო, ცოდვები და ვნებები, მაშინ მათი შესაბამისი სახეებიც გაქრებოდა ბუნებაში. მაგრამ, სანამ ადამიანი ადამიანისთვის მგელია, მანამ იქნებიან მგლები.

სანამ ადამიანი ადამიანისთვის წურბელაა, ბუნებაში იქნებიან წურბელები.

სანამ მიწიერთან მიჯაჭვული ადამიანის სული მიწაზე ცოცავს, მანამ იცოცებს მიწაზე გველიც.

ერთი სიტყვით, სანამ ადამიანი ამრავლებს თავის უღმერთობასა და უზნეობას, ბუნებაც გაამრავლებს მათი შესაბამისი ბოროტების სახეებს: გამრავლდებიან მტაცებელი ცხოველები, მიკრობები, მოიმატებს ქარიშხალი, წყალდიდობა, ხანძარი და ასე შემდეგ.

შესაბამისად, ბუნება დამოკიდებულია ადამიანზე როგორც სახით, ისე შინაარსითაც"

/წმ. ნიკოლოზ სერბი/

[marine]

დიალოგი

"გულწრფელი შეკითხვა მეცნიერისა ბუნების მიმართ შეიძლება ყოფილიყო ასეთი: "ბუნებავ, მითხარ, ვინა ხარ შენ, რათა გავიგო ვინ ვარ მე?"

გულწრფელი შეკითხვა ისტორიკოსისა ისტორიის მიმართ შეიძლებოდა ყოფილიყო ასეთი: "ისტორიავ, მითხარ, ვინა ხარ შენ, რათა გავიგო ვინ ვარ მე?"

გულწრფელი შეკითხვა მღვდლისა ღვთის მიმართ შეიძლებოდა ყოფილიყო ასეთი: "უფალო, მითხარ, ვინა ხარ შენ, რათა გავიგო ვინ ვარ მე?"

უშეცდომო პასუხი ყველა ამ სამ შეკითხვაზე შეიძლება ყოფილიყო ასეთი: "ადამიანო, შენში მომიძიე მე!"

/წმ. ნიკოლოზ სერბი/

[marine]

"კეთილო, ძალზე კეთილო უფალო, მჯერა და ვაღიარებ, რომ შენ სიცოცხლე ხარ"

/წმ. ნიკოლოზ სერბი/

[marine]

"როგორიცაა მამის ქალწულება ზეცაში, იგივეა დედის (ყოვლადწმინდა ღვთისმშობლის) ქალწულება მიწაზე. როგორც სულიწმიდა მოქმედებს ზეცაში, ასეთივეა მისი მოქმედება მიწაზეც, როგორც იბადება სიბრძნე ზეცაში, ასევე იბადება იგი მიწაზეც"

/წმ. ნიკოლოზ სერბი/

[marine]

"აღდექით, ცოდვილნო, და იქვითინეთ მის [უფლის] წინაშე, რამეთუ მხოლოდ მისი ხელი არ გესვრით ქვას"

/წმ. ნიკოლოზ სერბი/

[marine]

"განანათლე ჩემი გონება [უფალო], ანგელოზთა და ქმნილებათა ნათელო; გაახმოვანე ჩემი ცხოვრება, ღვთის უბრძნესო სიტყვავ; გააქალწულე ჩემი სული და იყავი მისი თვალი და სიმღერა"

/წმ. ნიკოლოზ სერბი/

[marine]

"ჩემი სულის ოთახი გაუნიავებელია, შენ კი კარზე აკაკუნებ, საშინელო სულო წმიდაო. მხოლოდ ერთი წამით გავაინავებ ჩემს ოთახს არაწმიდა სულებისაგან და გაგიხსნი მას. რადგან ახლა რომც გაგიხსნა, შენ არ შეხვალ საძაგელი სუნით სავსე შენობაში და სამუდამოდ განეშორები ჩემს კარს. გევედრები, მხოლოდ ერთი წამი, ჩემო ყველაზე ძვირფასო სტუმარო"

/წმ. ნიკოლოზ სერბი/

[marine]

"წინასწარმეტყველნი და ბრძენნი გაჰყვირიან იმას, რასაც ანგელოზები ჩურჩულებენ: ვინც სიცოცხლეს შეეხება, იცოცხლებს; ვინც ცოდვას შეეხება, მოკვდება. ვინც სიცოცხლე იცის, მას სიცოცხლეც სცნობს; ვინც სიკვდილი იცის, მას სიკვდილიც სცნობს. შეხედე, როგორ კურნავს ზეციდან ჩამოსულის მყოფობა მათ, ვინც სიცოცხლეს აღიარებს, და კლავს მათ, ვინც სიკვდილს აღიარებს"

/წმ. ნიკოლოზ სერბი/

[marine]

"უცოდველი არ კვდება; და თუ ცოდვილი სხვისი ცოდვების გამო მოკვდება, კვლავ აღდგება"

/წმ. ნიკოლოზ სერბი/