ქართული ნაციონალური ცეკვა პარამეტრები

[ბექა]

ვისაუბროთ დღევანდელ ქართულ ნაციონალურ ცეკვაზე და სახელმწიფო ანსაბლებზე და თუ ვინსმე გვაქვს გამოცდილება ცეკვის.

[მხევალი ნინო]

მითუმეტეს ქართული ცეკვების მნიშვნელოვანი ნაწილი (ვგულისხმობ ქორეოგრაფიას, ილეთებს და ა .შ.) 20-ე საუკუნეშია შექმნილი, და ისევე დადგა უფროსმა ილიკო სუხიშვილმა (რაღა თქმა უნდა ხალხურ მოტივებზე, და კუთხური ტრადიციებისა და ხასიათის გათვალისწინებით) როგორც უმცროსი ილიკო დგავს ახლა.

ვერ იმაში დავეთანხმები ამ აზრის მომხრეს რომ თანამედროვე ქარული ცეკვა რივერდანსს ჩამოგავს, სადაც ცეკვის დროს წელსზემოთ სხეული მთლიანად გაჩერებულია და მხოლოდ ფეხი მუშაობს, ქართულ ცეკვაში კი თითქმის ისეთივე დატვირტვა მოდის ტანზე როგორც სხეულის დანარჩენ ნაწილზე

სცდებით ბატონი ცოტნე. დედაჩემი ცეკვავდა წლების უკან თუ გაგიგია ბუხუტი დარახველიის ანსამბლში. ეს რამოდენიმე ათეული წლის უკან იყო. ამ პერიოდში ხდდებოდა ზუსტად სამაიას აღდგენა და ერთ-ერძთი პირველი ვინც ეს ცეკვა შეასრულა ზუსტად დედაჩემი იყო. ეხლა ამხელა ისტორია რატომ მოვყევი. თავად ეს ანსამბლი არანაკლებ ცნობილი იყო, ვიდრე სუხიშვილები. ანსამბლის ხემძრვანელს ხშირად აჰყავდა ანსამბლში მთიული, სვანი ან საქართველოს სხვადასხვა კუთხეში მოძიებული ხალხი. იცით რატომ ? იმიტომ რომ ისინი ყველაზე კარგად ცეკვავდნენ მათი კუთხისთვის დამახასიათებელ ცეკვებს, თუმცა მათთვის არც ილიკოს და არც ბუხუტის ცეკვა არ უსწავლებია. მათ წინაპრებისგან იცოდნენ ცეკვა და შეუდარებლები იყვნენ. მათი ანსამბლში აყვანაც ასე ვტავათ მათი ,,აღმოჩენით,, ხდებოდა, ადრე იცით, რომ საქართველოს სხვადასხვა კუთხეში ხშირი იყო გასტროლები. გარდა ჩაკვრებისა და სხვა დამახასიათებელი ილეთებისა, არსებობს კიდევ ისეთი ილეთები, ამ ილეთებს ვაჟები ასრულებენ, რომლებიც ქრისტიანდელი პერიოდის არის და სხვათა შორის რიტუალურიი მნიშვნელობა აქვს. მე მახსოვს ამასთან დაკავშირებით ერთი უცხოელი კაცის განმარტებაც, როცა მან ხმალამოღებული ქართველი მოცეკვავის ერთი უბრალო ილეთი განმარტა და ამ ილეთს პირამიდა დაარქვა თავისი განმარტებით. ანუ იცი რომ პირამიდა ეს უბრალო სიტყვა არ არის არა? პის რას მის და დას ტავისი განმარეტბა აქვს და ასევე განამრტა. კიდევ ერთ რამეს გაგახსენებ, ქართული ცეკვებს ხალხური ჰქვია, ანუ ცეკვის დროს გარკვეული თავისუფლება გავს შეგიძლია ის ილეთი მოიგონო, რომელიც შენ გაწყობს, ამიტომ არ არის გასაკვირი, რომ ზოგიერთი ილეთი ილიკოს ან სხვა ქორეოგრაფის მიერ იყო დადგმული, მაგრამ არ უნდა დაივიწყო მთავარი, ერის კულტურა და ტრადიცია. ანუ ქართულ ცეკვაში კაცი ქალს ვერ შემოსივავს მხრებზე იმიტომ, რომ აქ ჩვენი პსეციფიური დამოკიდებულებაა ქალსა და მამაკაცს შორის, ამდენად, რა ილეთიც არ უნდ მოიგონი პრინციპი არ უნდა დაირვეს. არ უნდა დაირღვეს ქართველი კაცის დამოკიდებულება ქალისადმი, თუ გიცეკვია გაგახსენდება ის ილეთები კაცს როგორ მიაქცს გულტან ხელი უხრის თავს და აშ. ქალი არ შეიძლება ასე უაზროდ ქურციკივით და ქაჯივით ხტოდეს სცენაზე და მას ქართული ტრადიციული ცეკვა უწოდო. არც რივერ დანსის მოძრაობაა ჩვენი ტრადიციული. სხვათა შორის ფეხების მოძრაობასაც თავისი დატვირთვა აქვს და თუ შენ გინახია ბოლო მაგათი კონცერტები ნახა, რომ ზუსტად რივერ დანსივით მხოლოდ ფეხზეა აქცენტი და არა ხელზე ან ტანზე, მაგარს ვამბობ, რომ პრინციპს არღვევს, თორემ ახალი მოძრაობა სწIროც არის ეს ხომ კიდევ ვიმეორებ ხალხური ცეკვაა და ახალი ილეთების მოგონებაც დასაშვებია.