ადამიანის სიკვდილის შემდგომი ხვედრი საყოველთაო სამსჯავრომდე
პირადი სამსჯავრო
სიკვდილი ყველა ადამიანის ხვედრია. მაგრამ მათთვის ეს განადგურებას არ ნიშნავს. მხოლოდ სული განეშორება სხეულს. ადამიანის სულის უკვდავების ჭეშმარიტება ქრისტიანობის ერთ-ერთი ძირითადი ჭეშმარიტებაა. „არა არს ღმერთი მკუდართაჲ, არამედ ცხოველოაჲ, რამეთუ ყოველნი ცხოველ არიან მის წინაშე“ (ლკ. 20,38). ახალი აღთქმის წმიდა წერილში სიკვდილს ეწოდება „განსლვა“: „ვისწრაფო, რაჲთა კაცად-კაცადსა თქუენსა აქუნდეს შემდგომად განსლვისა ჩემისა ამათი მოჴსენებისა ყოფაჲ“ (2 პეტ. 1,15); ჩვენი ამქვეყნიური სახლის დანგრევა (2 კორ. 5,1); სხეულის დატოვება: „ადრე ყოფად არს დატევებაჲ საყოფლისა ამის ჩემისაჲ“ (2 პეტ. 1,14); განსლვა: „გული მეტყვის განსლვად და ქრისტეს თანა ყოფად უფროჲს და უმჯობეს ფრიად“ (ფლპ. 1,23); მიქცევა: „ჟამი იგი მიქცევისა ჩემისაჲ მოიწია“ (2 ტიმ. 4,6); შესვენება: „დავით... შეისუენა“ (საქმ. 13,36). საღვთო წერილის აშკარა მოწმობით სულს სიკვდილის შემდგომ თავისი მდგომარეობა გაცნობიერებული აქვს (მაგ., იგავი მდიდარსა და ლაზარეზე). ადამიანი სიკვდილის შემდგომ გადის სამსჯავროს, რომელსაც უკანასკნელი და საყოველთაო სამსჯავროსაგან განსხვავებით, პირადი ეწოდება. „ადვილ არს წინაშე თუალთა უფლისაჲთა დღესა მას აღსასრულისასა მიგებად კაცთა, ვითარცა იყუნეს საქმენი მათნი“ (ზირ. 11,26) - ამბობს ბრძენი ზირაქის ძე. იმავე აზრს გამოხატავს პავლე მოციქულიც: „ვითარცა-იგი წინა-უც კაცთა ერთგზის სიკუდილი და მისა შემდგომად სასჯელი“ (ებრ. 9,27). მოციქულის თანახმად, ადამიანის გარდაცვალებას მაშინვე მოსდევს სამსჯავრო. ცხადია, ეკლესიის წმიდა მამების განმარტებით, მას მხედველობაში ჰქონდა არა საყოველთაო, არამედ პირადი სამსჯავრო: „დღეს ჩემ თანა იყო სამოთხესა“ (ლკ. 22,43) - უთხრა უფალმა მონანულ ავაზაკს.
წმიდა წერილიდან ვერ ვიგებთ, თუ როგორ მიმდინარეობს პირადი სამსჯავრო. ამის შესახებ ჩვენ მხოლოდ ნაწილობრივ შეგვიძლია ვიმსჯელოთ იმ ცალკეულ გამონათქვამებზე დაყრდნობით, რომლებიც საღვთო წერილში გვხვდება. ბუნებრივია ვიფიქროთ, რომ პირად სამსჯავროზე ადამიანის სიკვდილის შემდგომი ბედის განსაზღვრაში დიდ მონაწილეობას იღებენ როგორც კეთილი, ისე ბოროტი ანგელოზები. იგავში მდიდარსა და ლაზარეზე ნათქვამია,რომ ლაზარე „მიიყვანა ... ანგელოზთაგან წიაღთა აბრაჰამისათა (ლკ. 16,22); სხვა იგავში მდიდარს ეუბნებიან: „უგუნურო, ამას ღამესა მიგიღონ სული შენი შენგან“ (ლკ. 12,20) - აშკარაა, რომ ბოროტი სულები მიიღებენ მას (წმ. იოანე ოქროპირი). რადგან, ერთი მხრივ, უფლის სიტყვების თანახმად: „ანგელოზნი..... მცირეთა ამათგანი..... ცათა შინა მარადის ხედვენ პირსა მამისა ჩემისასა“ (მთ. 18,10); აგრეთვე ქვეყნის აღსასრულის ჟამს უფალი გამოგზავნის ანგელოზებს და მათ „განაშორნენ უკეთურნი იგი შორის მართალთა“ (მთ.. 13,49); ხოლო, მეორე მხრივ, „წინა-მოსაჯული თქუენი ეშმაკი, ვითარცა ლომი, მყვირალი მიმოვალს და ეძიებს, ვინმცა შთანთქა“ (I პეტ. 5,8) - და თითქოს ჰაერიც გაჯერებულია უკეთური სულებით, „რომელნი არიან ცათა ქუეშე“ (ეფ. 6,12) და მთავარი მათი იწოდება ხელმწიფედ ჰაერისა (ეფ. 2,2).
წმიდა წერილის ამ მინიშნებათა საფუძველზე და ძველთაგანვე წმიდა მამების აღწერით სხეულთან განშორებული სული ისეთ სულიერ სივრცეებში იწყებს სლვას, სადაც ბნელი სულიერად სუსტების შთანთქმას ცდილობენ და სადაც განსაკუთრებით ამიტომ არის საჭიტო ზეციურ ანგელოზთა მფარველობა და ეკლესიის ცოცხალ წევრთა მხრიდან ლოცვითი თანადგომა. ამის შესახებ საუბრობდნენ ძველი დროის ისეთი წმიდა მამები, როგორებიც არიან: ეფრემ ასური, ათანასე დიდი, მაკარი დიდი, ბასილი დიდი, იოანე ოქროპირი და სხვანი. ყველაზე ზედმიწევნით ამ თემაზე მსჯელობს წმ. კირილე ალექსანდრიელი ნარომში „სიტყვა სულის განსლვაზე“ (იგი ჩვეულებრივ გამოკრებილ ფსალმუნებთან ერთად იბეჭდება ხოლმე); ამ გზის ხატოვანი აღწერა მოცემულია ღირსი ვასილი ახლის ცხოვრებაში, რომლის მიხედვით მიცვალებული ნეტარი თეოდორა ძილში გამოეცხადა ვასილის მოწაფეს და აუწყა ის, რაც იხილა და განიცადა სულის სხეულთან გაყრის შემდგომ, ზეციური სავანეებისაკენ სულის ზეაღსვლის გზაზე. ამ გზას, მიღებულია, ეწოდოს „საზვერეები“. საზვერეებზე ხატოვანი ნაამბობის შესახებ მიტრ. მაკარი ნაშრომში „მართლმადიდებლური დოგმატური ღვთისმეტყველება“ შენიშნავს: „მტკიცედ უნდა გვახსოვდეს დარიგება, რაც უთხრა ანგელოზმა ღირს მაკარი ალექსანდრიელს, როცა მან საზვერეებზე დაიწყო საუბარი: „აქ მიწიერი სახეები ზეციურის ყველაზე მკრთალ ასახვად ჩათვალე“. გვმართებს საზვერეების გავლას შეძლებისდაგვარად მივანიჭოთ ის სულიერი დატვირთვა, რაც მეტ-ნაკლებად გრძნობადი, ანთროპომორფული მახასიათებლებით არის დაფარული“1.
სულის პირადი სამსჯავროს შემდგომი მდგომარეობის შესახებ მართლმადიდებელი ეკლესია ასე გვასწავლის: „გვწამს, რომ მიცვალებულთა სულები ან ნეტარებენ, ან იტანჯებიან თვისთა საქმეთა მიხედვით. ისინი სხეულთან განშორებისთანავე იწყებენ სიხარულის, დარდისა თუ მწუხარების განცდას. მაგრამ არც სრულ ნეტარებასა და არც სრულ ტანჯვას არ განიცდიან, რამეთუ მათ საყოველთაო აღდგომის დროს მიიღებს თითოეული, როცა სული შეუერთდება იმ სხეულს, რომელშიც იგი სათნოდ თუ მანკიერად ცხოვრობდა“2. მაშასადამე, მართლმადიდებელი ეკლესია განასხვავებს პირადი სამსჯავროს შემდგომ ორ მდგომარეობას: ერთს - მართალთათვის და მეორეს - ცოდვილთათვის: ანუ სამოთხესა და ჯოჯოხეთს. ეკლესია არ ცნობს რომაული კათოლიციზმის მის სწავლებას სამ მდგომარეობაზე. ესენია: 1. ნეტარება; 2. განსაწმენდელი (პურგატორიუმი) და 3. გეენაში ყოფნა.
ეკლესიის მამები თვითონ სახელდებას - „გეენა ჩვეულებრივ აკუთვნებენ საშინელი სამსჯავროს შემდგომ მდგომარეობას, როდესაც სიკვდილიცა და ჯოჯოხეთიც დაინთქმება „ტბასა მას ცეცხლისასა“ (გამოცხ. 20,15). ეკლესიის მამები საღვთო წერილზე დაყრდნობით თვლიან, რომ საშინელ სამსჯავრომდე ცოდვილთა ტანჯვას დაწყებითი ხასიათი აქვს: იგი შეიძლება შემსუბუქდეს ან მოიხსნას ეკლესიის ლოცვით3. ასევე ჯოჯოხეთის წყვდიადით შეკრული დაცემული სულებიც დაიმარხებიან „სასჯელად დიდისა მის დღისა“ (იუდ. 6; შდრ. 2 პეტ. 3,4).
სიკვდილის შესახებ
სიკვდილზე ფიქრს ძალუძს ცოდვილი ადამიანი სინანულისკენ მოაქციოს. სიკვდილი ისეთი რამ არის, რომ ვიცით კიდეც იგი და არც ვიცით. ცნობილია, რომ ყველა მოკვდავია, ყველანი მოვკვდებით, მაგრამ არ ვიცით - როდის, სად და როგორ მოხდება ეს. რაც უფრო დიდხანს ვცხოვრობთ, მით მეტად მოკლდება ჩვენი სიცოცხლე და ვუახლოვდებით სიკვდილს. რომელიც უჩინრად მიმოდის და მაშინ გვსტუმრობს, როცა არავინ ელოდება. თითქმის ყველა ადამიანი, განსაკუთრებით კი ჯანმრთელები, ასე ფიქრობს: მე ჯერ კიდევ ვიცოცხლებ, სიკვდილი ჯერაც შორსაა, დავტკბები მიწიერი სიკეთეებით. მაგრამ მაშინ, მისთვის მოულოდნელად, მოდის სიკვდილი და მეყსეულად იკარგება ადამიანის ყოველი ფიქრი და ოცნება. ადრე იღუპება ის, რომელსაც ჰგონია, რომ დიდხანს იცოცხლებს. რა მდგომარეობაშიც წავა ამქვეყნიდან ადამიანი, იმ მდგომარეობით წარადგება იგი ღვთის სამსჯავროზე.
ცოდვილნო! გავაანალიზოთ ეს სიტყვა და მოვინანიოთ, რათა ცოდვებთან ერთად არ გადავიდეთ იმქვეყნად. აღვემართოთ ცოდვის ძილისაგან და, ჩვენი სიკვდილის მომხსენებელნი, გამოვსწორდეთ და მოვემზადოთ საბოლოო წამისათვის. საშინელია ყველასათვის ის წამი, წმინდანები მისი გახსენებისას ტიროდნენ. საკვირველი ის არის, რომ წმინდანები ტირიან, ცოდვილები კი - არა, მიუხედავად იმისა, რომ ყოველდღე ხედავენ მომაკვდავებს.
უბედურნო ცოდვილნო! რას გვძინავს? ეშმაკი, როგორც ქურდი, ისე გვპარავს საუკუნო ხსნას. აღვბეჭდოთ ჩვენს გონებაში ის საბოლოო წამი და განვემზადოთ მასთან შესახვედრად, რომლის დროსაც ყველას განეღება მარადიულობის ბჭე, მომავალი ცხოვრება და წავალთ ან სიხარულით აღსავსე ან - უსიხარულო უსასრულობაში. სად არიან ამჟამად ჩვენამდე მცხოვრებნი - რომლებმაც განცხრომაში, უსინანულოდ განვლეს წუთისოფელი? - განშორდნენ ამქვეყანას, დატოვეს ყოველი მიწიერი და იმყოფებიან მათთვის განკუთვნილ ადგილებში და მოელიან საბოლოო მსჯავრს, სადაც საქმეთა მიხედვით განისჯება ყოველი. სანამ ჩვენთვისაც არ დამდგარა საშინელი საბოლოო წამი, მივიქცეთ წმიდა გულით ღვთისკენ, რომელიც რწმენისა და სინანულის სანაცვლოდ, მარადიულ, ნეტარ ცხოვრებას მოგვაგებს.
სწორედ ამას გვევედრებიან და გვლოცავენ მოციქულები წმიდა წერილში. გავაცნობიეროთ მათი სიტყვა და შევინანოთ ცოდვები, რათა არ დავმკვიდრდეთ საუკუნო სატანჯველში! ამინ.
არის სამოთხე და არის ჯოჯოხეთი
სამოთხე არის უფალთან ახლოს ყოფნა და ამით ნეტარება...
ჯოჯოხეთი არის უფლისგან შორს ყოფნა და ამით ტანჯვა...
დავფიქრდეთ ქრისტეს მიერ საყვარელნო დანო და ძმანო!
რა მწარე და გულსატკენი სანახავია: ქრისტიანები, რომლებმაც არ იციან, რა არის ქრისტიანობა! არადა,
ირგვლივ თითქმის ყველგან ეს მდგომარეობაა; იშვიათად თუ ნახავს ადამიანი ამის საპირისპირო, სანუგეშო მაგალითს! გამონაკლისად იქცა ერთდროულად სახელითა და საქმით ქრისტიანი, იმ ხალხს შორისაც კი, ვინც თავის თავს ქრისტიანს უწოდებს.
თქვენს მიერ დასმულ შეკითხვას ახლა განუწყვეტლივ იმეორებენ: „რატომ არ უნდა სცხონდნენ წარმართები, მაჰმადიანები, და ეგეთ წოდებული მწვალებლები? მათ შორის ბევრი კეთილშობილი ადამიანია. მათი წარწყმედა ღმერთის მოწყალე ბუნების საწინააღმდეგო იქნებოდა!.. დიახ, სწორედ, რომ მიუღებელია ეს აზრი ადამიანის საღი აზროვნებისთვის! - ხოლო რაც შეეხება მწვალებლებს, ისინი ხომ იგივე ქრისტიანები არიან. ჩვენ, მართლმადიდებლები, ვსცხონდებით, ხოლო სხვა სარწმუნოების მიმდევარნი წარწყმდებიან, - ამის თქმა უგუნურებაა და უკიდურესი ამპარტავნებაც“.
სათქმელის სიცხადეს მრავლისმეტყველებით რომ არ ვავნო, ამიტომ ვეცდები მოკლედ გიპასუხოთ:
ქრიტიანებო! ცხონებაზე მსჯელობთ და იცით კი, რა არის ცხონება? ანდა რისთვის სჭირდება იგი ადამიანს? და ბოლოს, იცით კი ქრისტე - ცხონების ერთადერთი საშუალება.
წმიდა კათოლიკე („კათოლიკე“ საყოველთაოს ნიშნავს - საიტის ავტორის შენიშვნა) სამოციქულო ეკლესიის სწავლება ამ საკითხთან დაკავშირებით ასეთი გახლავთ: ხსნა სულისა (ცხონება) მდგომარეობს ღმერთთან დაკარგული კავშირის აღდგენაში. ეს კავშირი კაცობრიობამ ადამის პირველქმნილი ცოდვით დაკარგა, მთელი მოდგმა ადამისა დაღუპულ არსებათა წყებაა. წარწყმედა ყველა ადამიანის ხვედრია, კეთილისა და ბოროტისა.
„უსჯულოებათა შინა მიუდგა და ცოდვათა შინა მშვა მე დედამან ჩემმან“ (ფს. 50, 7), წმიდა მღვდელმთავარი იაკობი თავის მშვენიერ, უმანკო იოსებსა და თავის თავზე ასე ამბობს: „შთავიდე ძისა ჩემისა თანა გლოვით ჯოჯოხეთად“ (დაბ. 37, 35) მიწიერი ცხოვრების შემდეგ ჯოჯოხეთში ჩადიოდნენ ძველი აღთქმის არა მარტო ცოდვილნი, არამედ მართალნიც. ასეთი ძალა აქვს ჩვენს ადამიანურ სიკეთეს. ასეთივე ფასი აქვს ჩვენი ცოდვილი ბუნებიდან შობილ სათნოებას! ცხონებისათვის, ანუ ღმერთთან დაკარგული კავშირის აღდგენისათვის აუცილებელი გახდა გამოხსნა. გამოსყიდვა ცოდვისა. კაცობრიობის ხსნა მოხდა არა ანგელოზის, ან მთავარანგელოზის, ან კიდევ რომელიმე სხვა, უმაღლესი მაგრამ სასრული და შექმნილი არსების მიერ, არამედ თვით უსაზღვრო ღმერთის მიერ. უფალმა თავს იდვა კაცთა მოდგმის კუთვნილი სასჯელი. ჩვენი ღვაწლის ყველა ნაკლი მისმა უდიდესმა ღირსებამ დაფარა, შეავსო. ადამიანური, უმწეო კეთილი საქმეების ნაცვლად მოგვცა ერთი, ყოვლის შემძლე კეთილი საქმე: რწმენა უფლისა ჩვენისა იესო ქრისტეს მიმართ. ჰკითხეს იუდეველებმა ქრისტეს: „რაი ვუყოთ, რაითა ვიქმოდეთ საქმესა ღმრთისასა? მიუგო იესუ და ჰრქუა მათ: ესე არს საქმე ღმრთისა, რაითა გრწმენეს, რომელი-იგი მან მოავლინა“ (ინ. 6, 28-29).
ცხონებისათვის ერთი კეთილი საქმე გვესაჭიროება: სარწმუნოება. მაგრამ სარწმუნოება საქმეცაა. სარწმუნოებით, მხოლოდ სარწმუნოებით და უფლისაგან ბოძებული ეკლესიური საიდუმლოებების მეშვეობითაა შესაძლებელი ღმერთთან დაკარგული კავშირის აღდგენა. ამაოდ ფიქრობთ და ამბობთ, რომ კეთილი ხალხი, თუნდაც წარმართი ან მაჰმადიანი იყოს, მაინც ცხონდება, ანუ ღმერთთან ერთად იქნება მარადისობაში. ცდებით! ჭეშმარიტი ეკლესია, როგორც ძველი აღთქმისა, ისევე ახლისაა, ყოველთვის აღიარებდა, რომ სულის ხსნის ერთადერთი საშუალება არის მაცხოვარი. ადამიანი თავისი დაცემული ბუნების გამო, უდიდესი სათნოებებითაც რომ იყოს დაჯილდოებული, მაინც ჯოჯოხეთისთვისაა განწირული.
გაიხსენეთ, რომ ძველი აღთქმის მართალნი, მნათობნი, გაბრწყინებულნი სულითა წმიდითა, წინასწარმეტყველნი და საკვირველთმოქმედნი, რომელთაც სწამდათ მაცხოვრის მოსვლა, მის განკაცებამდე მაინც ჯოჯოხეთში ხვდებოდნენ. მაშ როგორღა გინდათ, რომ ცხონდნენ წარმართნი და მაჰმადიანები, მხოლოდ იმიტომ, რომ თქვენ ისინი კეთილნი გეჩვენებიან, თუკი მათ არც შეიცნეს და არც იწამეს მაცხოვარი? ცხონება ხომ ერთადერთი, ვიმეორებთ, ერთადერთი საშუალებითაა შესაძლებელი - იესო ქრისტეს რწმენით.
ქრისტიანენო! შეიცანით ქრისტე! - გაიგეთ, რომ არ იცნობთ მას, აღიარეთ, რომ უარყოფდით მას, თუკი თვლიდით, რომ ცხონება მხსნელის გარეშე, რაღაც კაცობრივი სიკეთეების გამოც მიეცემა კაცს. ის, ვინც შესაძლებლად თვლის ცხონებას იესო ქრისტეს რწმენის გარეშე იგი უარყოფს ქრისტეს და შესაძლოა უნებლიეთ, ღმრთის გმობის ცოდვაში ვარდება.
სულის ცხონების გზა
„უკეთუ მცნებანი ჩემნი დაიმარხეთ, ჰგიეთ სიყვარულსა ზედა ჩემსა...“ (იოან. 15, 10)
თუკი წმიდა მოციქულის ეს სიტყვები ვირწმუნეთ, თუკი ვიწამეთ ღმერთი, მაშინ უნდა შევეცადოთ, ვიცხოვროთ მისი მცნებებით. თორემ მარტო იმის თქმა, რომ ღმერთი გვწამს, საკმარისი არ არის. ასეთ ხალხზე, რაღა თქმა უნდა, ღვთის მადლი არ გადმოდის. უწმინდურ სულებსაც სწამთ ღმერთი, მაგრამ მათ მხოლოდ მისი არსებობისა სწამთ და სხვას არაფერს აკეთებენ თავის განსაწმენდად. ასეთი სულები ჯოჯოხეთში იგზავნებიან. საერთოდ ქრისტიანს უნდა ახსოვდეს ის სამი ადგილი, სადაც ადამიანებს უხდებათ ყოფნა:
1. ადგილი, სადაც ბევრს ტირიან.
2. ადგილი, სადაც არასდროს ტირიან.
3. ადგილი სადაც მუდამ ტირიან.
პირველი ამათგანი არის დედამიწა. აქ იბადება ტირილით ადამიანი და აქვე კვდება ტირილით. ტირიან ყველანი: ბავშვები და მოზარდები, ახალგაზრდები და მოხუცები. მათი ცრემლების მიზეზი ზოგჯერ ავადმყოფობაა, ზოგჯერ სიკვდილი, ზოგჯერ წყენა და ა.შ.
ხომ გინახავთ სასაფლაოზე როგორ გოდებენ ადამიანები?! ვის შეუძლია მათთვის ცრემლის შეშრობა?! საიდან მოდის ეს ცრემლი?! სად არის მისი საწყისი?!
ადამიანის ცრემლის სათავე მისი დაცემის დღიდან გაჩნდა. ატირდა სამოთხიდან გაძევებული ადამი. იმ დღიდან მოყოლებული, დღემდე ადამიანს ცრემლი სულ თან ახლავს ცხოვრების გზაზე.
ადგილი, სადაც მუდამ ტირიან, წმიდა წერილში ჯოჯოხეთად იხსენიება. უფალი ამბობს, რომ იქ არის მოდმუვი მოთქმა, გოდება, ტანჯვა, კბილთა ღრჭენა. წარმოიდგინეთ მიწისქვეშა ბნელი გვირაბი, რომელიც საშინელ უფსკრულში ეშვება. ანდა წარმოიდგინეთ გავარვარებული ღუმელი, სადაც ცეცხლი მუდმივადაა და შიგ ჩაკეტილი ცოდვილი! აი, რისი მსგავსია ჯოჯოხეთი.
სამოთხეში კი არასდროს ტირიან. იქ არის სიხარული, ნეტარება, ბარაქა, იქ არ არის ავადმყოფობა, ჭირი, არ არის გოდება და ვაება. იქ დაუშრეტელი სიცოცხლე ჰყვავის!
დედამიწა მდებარეობს სამოთხესა და ჯოჯოხეთს შორის. აქ დედამიწაზე ხდება ადამიანის საუკუნო ცხოვრების განსაზღვრა იმისდა მიხედვით, თუ საით წარმართა ადამიანმა თავისი ნება – სიკეთისა და ბოროტებისაკენ. აქედან გამომდინარე სამოთხისა და ჯოჯოხეთისაკენ მიმავალი ბილიკი ჩვენს გულში იწყება.
მარადიულ წყვდიადში
რა არის ჯოჯოხეთი?
რამდენადაც ნათელი, სასიხარულო და სანუგეშო შტრიხებით წარმოაჩენს ღვთაებრივი სიტყვა მართალთა ნეტარ მდგომარეობას მომავალ ცხოვრებაში, ამის საპირისპიროდ, იმდენადვე შავბნელი და საშინელი ფერებითაა დახატული ცოდვილთა ბედკრული ხვედრი საყოველთაო სამსჯავროს შემდეგ. მაგრამ იმისათვის, რომ დაგვიფაროს თავის მოტყუების მცირეოდენი საბაბისგანაც კი, წმიდა წერილი ნათლად და მრავალ ადგილას ზედმიწევნით გვაფრთხილებს ამ საშინელი ხვედრის შესახებ; ასე რომ, დოგმატი ცოდვილთა მომავალი მარადიული ტანჯვის შესახებ ერთ-ერთი ყველაზე აშკარაა მართლმადიდებლურ დოგმატთა შორის.
მაგრამ რა ტანჯვაა ეს და რაში მდგომარეობს იგი? წმიდა წერილის მოწმობით, ცოდვილთა ტანჯვა ჯოჯოხეთში ღმერთისაგან განშორებას ნიშნავს. „წარვედით ჩემგან, წყეულნო, ცეცხლსა მას საუკუნესა (მათე 25,41), - ეტყვის მათ მართალი მსაჯული, - არა გიცნი, ვინანი ხართ; განმეშორენით ჩემგან ყოველნი მოქმედნი უსჯულოებისანი“ (ლუკა13,27). ღვთის სახისაგან ეს განშორება უდიდესი სასჯელი იქნება ცოდვილთათვის, რამეთუ ისინი დროებით კი არ იქნებიან განშორებულნი ღვთისაგან, არამედ სამუდამოდ მოაკლდებიან ამ უმაღლეს მადლს, რამეთუ მხოლოდ მასში ჰპოვებდნენ თავიანთი სულის ყველა მოთხოვნილების სრულ დაკმაყოფილებას; სამუდამოდ იქნებიან უკუგდებულნი თავიანთი მამის, მაცხოვრისაგან, რომელმაც ამდენი წყალობა და მადლი გაიღო და ასეთი უსაზღვრო სიყვარულით ზრუნავდა მათზე; ამიერიდან ვეღარასოდეს იხილავენ მისი სახის ნათელს და ვერასოდეს შევლენ თავიანთი უფლის სიხარულში (იხ. მათე 25,21). ეს მარადიული განშორება ღვთისა და სიცოცხლის მომნიჭებლისაგან უსასტიკესი და მტანჯველი სასჯელი იქნება უარყოფილთათვის.
წმიდა იოანე ოქროპირი ამგვარად მსჯელობს ამის შესახებ: „გრძნობისა და გონების მქონებელთათვის ღვთისაგან განშორებულობა უკვე გეენაში ყოფნას ნიშნავს [1] „აუტანელია გეენა და მასში ტანჯვა; მოკლედ, ათასი გეენაც რომ წარმოვიდგინოთ, ეს მაინც არაფერს ნიშნავს იმ უბედურებასთან შედარებით, რომ მოაკლდე ნეტარ დიდებას, მოგიძულოს ქრისტემ და მოისმინო მისგან: „არა გიცნი თქუენ“ (მათე 7,23) და ბრალდება, რომ ვხედავდით მას მწყურვალს და არ ვასვით წყალი! რამეთუ უმჯობესია, ელვის მრავალგზის დარტყმა ვიგემოთ, ვიდრე ვიხილოთ უფლის უწყინარი სახე, რომელიც ზურგს გვაქცევს და მისი ნათელი თვალი, რომელსაც ჩვენი მზერა არ ძალუძს“ [2].
სიკვდილის შემდეგ ცოდვილთა ტანჯვა იმაში მდგომარეობს, რომ ისინი მოაკლდებიან ზეციურ სასუფეველში მართალთათვის მომზადებულ ყველანაირ ზეციურ მადლს და „განითხინენ ბნელსა მას გარესკნელსა“ (მათე 8,12). „მადლის ეს მოკლება, - ბრძანებს წმინდა იოანე ოქროპირი, - ისეთ ტანჯვასა და მწუხარებას მიაყენებს, რომ თუნდაც ცოდვილებს იმქვეყნად არანაირი სასჯელი არ ელოდეთ, იგი თავისთავად გეენის ცეცხლზე მეტად დაფლეთდა და შეაშფოთებდა ჩვენს სულებს“. შემდეგ იგი განაგრძობს: „მრავალ განუსჯელს მხოლოდ გეენისაგან თავის დაღწევა სურს, მაგრამ მე ღვთის დიდებისაგან მოკლება გეენაზე უფრო მტანჯველ სასჯელად მიმაჩნია; მან კი, ვინც ამას მოაკლდება, ვფიქრობ, იმდენად გეენის ცეცხლზე კი არ უნდა იტიროს, რამდენადაც ზეციური მადლის მოკლებაზე, რამეთუ ეს ყველაზე უსასტიკესი სასჯელია“ [3].
„ვუწყი, რომ მრავალს მხოლოდ გეენის ეშინია; მაგრამ ვფიქრობ, რომ ღვთის დიდების მოკლება გეენაზე უფრო სასტიკი ტანჯვაა“ [4].
ტანჯვის სიმძიმესა და სისასტიკის გამრავლებას, წმინდა დიმიტრი როსტოველის სიტყვით, ისიც დაემატება, რომ „ტანჯვაში მყოფი ცოდვილები დაინახავენ მათ, ვინც სიცოცხლეში სძულდათ, სდევნიდნენ, აწამებდნენ, კლავდნენ, რომელთაც ბოროტებას უკეთებდნენ. იხილავს კაენი მის მიერ უდანაშაულოდ მოკლულ აბელს; იხილავს ჰეროდე მის მიერ უსამართლოდ მოკვდინებულ წმინდა იოანე ნათლისმცემელს; ნერონი, დიოკლეტიანე, მაქსიმიანე და სხვა მტანჯველნი იხილავენ ქრისტეს მრავალრიცხოვან აღმსარებელთ, რომელნიც წარმართებმა აწამეს.
ბატონები იხილავენ საკუთარ მონებს, თავადები კი - თავიანთ გლეხებს, რომელთაც უმოწყალოდ აწყენინეს; იხილავენ უსამართლო მსაჯულნი მათ, რომლებიც უდანაშაულოდ განსაჯეს და სიკვდილს მისცეს; იხილავენ მტანჯველნი მათ, რომელნიც უმოწყალოდ აწამეს, იხილავენ მათ მიერ მოკლულთ ქრისტეში განდიდებულთ და მოწამეთა გვირგვინით შემკულთ; იხილავენ და გაიგებენ მათ ქვითინს უფლის მიმართ: „განსაჯე, უფალო, ვინც ჩვენ გვაწყენინა; შური იძიე, უფალო, მათზე, ვინც ბოროტება გაგვიკეთა! მართალო მსაჯულო! მიაგე მათ იმ ბოროტებისათვის, რაც ჩვენს მიმართ ჩაიდინეს!“ რა შიში და ძრწოლა ექნებათ მაშინ ამ ხილვისა და მხილების გამო! მაშინ მართალს უდიდესი კადნიერება ექნება მათ წინაშე, ვინც მას აწყენინა. ყოველი მართალი ეტყვის თავის მაჭირვებელს: „რატომ გამიკეთე ბოროტება, რატომ მაწყენინე, რატომ მდევნიდი, მაწამებდი და უმოწყალოდ რატომ მომკალი?“ რას ეტყვიან ამის საპასუხოდ მათი მაჭირვებელნი? ვერაფერს; ისინი ვერაფერს ჰპოვებენ მათთვის საპასუხოდ.
„მაჭირვებელნი, ამის მხილველნი, მძიმე შიშით შეძრწუნდებიან და გააოცებთ მისი მოულოდნელი ხსნა. მაშინ აკვნესდებიან სულშეჭირვებულნი და მონანულნი ერთმანეთში იტყვიან: ეს იყო სწორედ, ვინც ოდესღაც გვყავდა დასაცინად და კიცხვის არაკად უგუნურებს... როგორღა შეირაცხა უფლის ძეთა შორის და წმიდათა ხვედრი წილად როგორ ერგო? (სიბრძნე სალომონისა 5,2-3,5).
ღვთის სიტყვა გადაჭრით ბრძანებს, რომ ცოდვილთა ტანჯვის ადგილი ყველაზე საშინელი იქნება - და ასეთ ადგილას ისინი ბოროტ სულებთან ერთად იქნებიან. როგორ წარმოგვიდგენს წმიდა წერილი ტანჯვის ადგილს, სადაც ცოდვილნი იქნებიან ჩაგდებულნი? იგი მათ სხვადასხვაგვარად მოიხსენიებს; ამ ადგილებს წმიდა წერილში ეწოდება „ბნელი გარესკნელისა“ (მათე 8,12; 22,13; 25,30); „ცეცხლის გეენა“ (მათე 5,22); „სახუმელი ცეცხლისა, სადაცა იყოს ტირილი და ღრჭენაი კბილთაი“ (მათე 13,50); „ტბა ცეცხლისა, რომელი-იგი იწუების წუმწუბითა“ (გამოცხ. 19,20; 20,14; 21,8); „ჯოჯოხეთი“ (ლუკა 16,23); „წყვდიადის ქვეყანა, შავეთის უკუნეთი“ (იობი 10,22); „უფსკრული, რომელიც თვით დემონთათვისაც კი საშინელია“ (ლუკა 8,31); „საპყრობილე“ (მათე 5,25)' „მატლი მოუკლებელი და ცეცხლი დაუშრეტელი“ (მარკ. 9,44): „მარადიული ცეცხლი“ (იუდ. 1,7); „ შავეთის უფსკრული“ (იგავნი 9,18).
იმისათვის, რომ ეს ჩვენთვის გასაგები გახდეს, წმიდა წერილი ჯოჯოხეთის ტანჯვის გამოსახატავად სხვადასხვა შედარებებს იყენებს, მიგვანიშნებს მათზე იმით, რაც ჩვენს ხილულ სამყაროში ყველაზე საშინელი და მტანჯველია. პირველ რიგში, იგი წარმოაჩენს ჯოჯოხეთში ტანჯულთა მდგომარეობას ყველაზე უფრო თვალშეუვალი სიბნელის სახით, რითაც გვინერგავს იმ აზრს, რომ ჯოჯოხეთში არანაირად არ არის სინათლე, რაც ძალზე აუცილებელია სიცოცხლისათვის და სიხარულის მომტანია ყოველი სულიერისათვის.
მეორეც, ჯოჯოხეთური ტანჯვა ყველაზე მეტად და ხშირად გამოისახება ღვთის სიტყვით მარადიულ ცეცხლში ანდა ცეცხლოვან ტბაში ყოფნის სახით; ასე რომ, ჯოჯოხეთი და მარადიული ცეცხლი, წმიდა წერილის ენაზე, თითქმის ერთმნიშვნელოვანი ცნებებია. მაგრამ რა უნდა ვიგულისხმოთ ჩაუქრობელ ცეცხლში, რომელშიც ცოდვილნი მუდმივად დაიტანჯებიან, ცეცხლი ეკიდებათ და არ დაიწვებიან?
ღვთის სიტყვა ამას არ განსაზღვრავს. ეკლესიის ზოგიერთი მასწავლებელი (წმინდა ამბროსი მედიოლანელი, ნეტარი იერონიმე სტრიდონელი, ნეტარი ავგუსტინე) მარადიულ ცეცხლში მოიაზრებს არა საკუთრივ ცეცხლს, არამედ მხოლოდ უსასტიკესი ჯოჯოხეთური ტანჯვის სიმბოლოს. მაგრამ უფრო უკეთესი, სწორი და სასარგებლო იქნება, თუ ცეცხლს მისი ზუსტი განმარტებით გავიგებთ, რადგან განმარტების ასეთი სახე უფრო ძლიერ და მადლმოსილად მოქმედებს სულზე, თავს აკავებინებს ყოველგვარი ცოდვისაგან და ზეციურისა და ღვთაებრივისაკენ უბიძგებს მას. მოკლედ, ეს არც ჩვენი ამჟამინდელი ცეცხლი იქნება, რამეთუ ასეთი ცეცხლი ჩვენ, შეიძლება ვთქვათ, დაგვწვავს სამყაროს აღსასრულის ჟამს, როდესაც წმიდა წერილის მოწმობით, „ცანი მძაფრიად წარხდენ და წესნი იგი დაიწუნენ და დაიზულენ და ქუეყანაი და მას შინა საქმენი დაიწუნენ“ (2 პეტრე 3,10).
მაგრამ წმიდა წერილის ჭეშმარიტი გაგების წინაშე შესცოდავდა ის, ვინც აქედან დაასკვნიდა, რომ ჯოჯოხეთის ეს ცეცხლი უფრო ნაკლები და, ასე ვთქვათ, უფრო სულიერი რომ იყოს ჩვენს ცეცხლზე, ამით უფრო სუსტი და ადვილი გადასატანი იქნებოდა; პირიქით სწორედ თავისი სიფაქიზის გამო შეუდარებლად მძვინვარე, ულმობელი და მტანჯველი იქნება ამჟამინდელ ცეცხლთან შედარებით; ასე რომ, წმინდა მამები (წმინდა დიმიტრი როსტოველი) სამართლიანად აღნიშნავენ, რომ ჩვენი ამჟამინდელი ცეცხლი იმდენად სუსტია მომავალ ჯოჯოხეთთან შედარებით, რამდენადაც სუსტია ნახატზე გამოხატული ცეცხლი ნამდვილთან მიმართებაში.
ჯოჯოხეთის ცეცხლის ულმობლობა იქიდანაც ჩანს, რომ თვით ბოროტმა სულებმა ოდესღაც სთხოვეს უფალ იესო ქრისტეს, ნუ გაგზავნიდა მათ დროზე ადრე გეენის ცეცხლში ტანჯვისათვის. წმინდა დიმიტრი როსტოველი ასე ბრძანებს გეენის ცეცხლის შესახებ: „ო, რამდენად საშინელია ეს ცეცხლი, რომლის წინაშე თვით სატანაც კი თრთის! თუ ეშმაკთათვის საშინელია გეენა, მით უფრო საშინელი უნდა იყოს იგი ადამიანებისათვის. თუკი ცეცხლოვანი სასჯელი აქვე საშინელია ადამიანისათვის, რომელსაც იგი მიესაჯა, მაშინ შეუდარებლად უფრო საშიში იქნება ის სასჯელი, რომელიც გეენის ცეცხლს ახლავს თან. ეშმაკებს აქაური ცეცხლის არ ეშინიათ, ისევე, როგორც ჩვენ არ გვაშინებს დაფაზე გამოსახული ცეცხლის დანახვა; მაგრამ მათ აშინებთ გეენის ცეცხლი. აქაური ცეცხლი მხოლოდ სხეულს წვავს, ის კი წვავს და ტანჯავს უსხეულო სულებსაც. ეს ცეცხლი წვადი ნივთიერების გარეშე ქრება, გეენიის ცეცხლი კი არ ქრება, რასაც თვით უფალი მოწმობს: „მატლი მათი არა მოაკლდების და ცეცხლი არა დაშრტების“ (მარკ. 9,44). აქაური ცეცხლი წვის დროს ანათებს, იქაური ცეცხლის ალი კი მხოლოდ წვავს, მაგრამ გარეგნულ უკუნეთს არ ანათებს; ვინმეს რომც გაენათებინა, ეს განსასჯელთათვის უფრო მეტი შიში და თრთოლა იქნებოდა და მხოლოდ იმისათვის მოხდებოდა, რომ დემონთა საშინელი სახეები ეხილათ (მათი ხილვა კი ყოველგვარ ტანჯვაზე უფრო საშინელია), იმისათვის, რომ ცოდვილთა ტანჯულ სახეებს ეხილათ ისინი, რომლებთან ერთადაც ამ ცხოვრებაში ცოდვებით განდევნიდნენ უფალს.
ამქვეყნიური ცეცხლი, რომელიც მასში ჩაგდებულ ადამიანს წვავს, მეყსეულად კლავს და ერთ საათში ფერფლად აქცევს მას, იმქვეყნიური ცეცხლი კი წვავს, მაგრამ როდი კლავს - გეენის ცეცხლში ჩაგდებული ცოდვილები არ მოკვდებიან, მარადიულად დაიწვებიან და დაიტანჯებიან. თუ ერთი საათის წვა უდიდესი და აუტანელი ტანჯვაა, წარმოვიდგინოთ, რამდენად საშინელი იქნება მათი ტანჯვა, ვინც მარადიულად ცეცხლში იქნება და არ დაიწვება (წმინდა დიმიტრი როსტოველი).
ჩვენ რომ გულწრფელად არ გვჯეროდეს უფლის სიტყვები: „უმჯობეს არს შენდა, ერთ-თუალისა შესვლად ცხოვრებასა, ვიდრე ორთა თვალთა სხმასა და შთაგდებად გეენიასა ცეცხლისასა“ (მათე 18,9); ჩვენ რომ გვქონდეს იმის შესაძლებლობა, რომ დროზე ადრე გვეხილა, რა გველის გარდაცვალების შემდეგ და ცოდვილი ცხოვრების უკანასკნელ წუთებში, მაშინ, რასაკვირველია, როგორც ერთი წმინდა მამა ბრძანებდა, ვამჯობინებდით, სიამოვნებით დაგვეყო მთელი ცხოვრება მატლებით სავსე სენაკში, ვიდრე მცირეოდენი ხანი ჯოჯოხეთურ ცეცხლში გაგვეტარებინა.
იმას, თუ რაოდენ ენითაღუწერლად მტანჯველია ამ უფსკულში ყოფნა, გვიჩვენებს ერთი ავადმყოფის მაგალითი, რომელსაც მოთმინება გამოელია და ქვითინით შესთხოვდა უფალს, შეეწყვიტა მისი ტანჯული ცხოვრება.
- კარგი, - უთხრა მასთან გამოცხადებულმა ანგელოზმა, - ყოვლადმოწყალე უფალი შეისმენს შენს ლოცვას; იგი შეწყვეტს შენს დროებით მიწიერ ცხოვრებას, მხოლოდ ერთი პირობით: მიწაზე ერთი წლის ტანჯვის სანაცვლოდ (რომელითაც ყოველი ადამიანი განიწმინდება ისევე, როგორც ოქრო ცეცხლში) თანახმა ხარ, გაატარო სამი საათი მარადიულ სატანჯველში? შენი ცოდვები შენივე ხორცის ტანჯვით განწმენდას საჭიროებენ; კიდევ ერთ წელს უნდა იავადმყოფო, რადგან არც შენთვის და არც დანარჩენ მორწმუნეთათვის არ არსებობს სხვა გზა სასუფევლისაკენ, გარდა ჯვრიანი სვლისა, რომელიც უცოდველმა ღმერთკაცმა გაკვალა. ეს მიწიერი გზა მოგბეზრდა; მაშ, გამოსცადე, რას ნიშნავს მარადიული ტანჯვა ჯოჯოხეთში, სადაც ყველა ცოდვილი მიდის; სხვათა შორის, მხოლოდ სამი საათის მანძილზე გამოსცდი მას; შემდეგ კი, წმიდა ეკლესიის ლოცვით, ცხონდები.
ავადმყოფი ჩაფიქრდა. „მიწაზე ტანჯვის ერთი წელი საშინლად ბევრია! მირჩევნია, ამ დაუსრულებელი ტანჯვის სამი საათი მოვითმინო, - გაიფიქრა მან, - ვიდრე ერთი წელი დედამიწაზე“.
- თანახმა ვარ ჯოჯოხეთზე, - უთხრა მან ანგელოზს.
მაშინ ანგელოზმა წყნარად აიყვანა მისი გატანჯული სული, ჯოჯოხეთის ქვესკნელში დატოვა იგი და გაეცალა სანუგეშო სიტყვებით:
- სამი საათის შემდეგ მოვალ შენ წასაყვანად.
ირგვლივ გამეფებული წყვდიადი, შეჭირვება, ცოდვილთა გაურკვეველი ოხვრის ხმები, ბოროტ სულთა საზიზღარი სახეების ხილვა - ეს ყოველივე საბრალო ტანჯულს საშინელ შიშსა და ტანჯვას გვრიდა. მას ყველგან მხოლოდ ქვითინი ესმოდა და ტანჯვას ხედავდა, ჯოჯოხეთის უფსკრულში სიხარულის ხმა არსად ისმოდა; მხოლოდ დემონთა ცეცხლოვანი თვალები ანათებდა უკუნეთს, მის წინ მათი ვეებერთელა აჩრდილები დაქროდნენ, რომელნიც მზად იყვნენ, დაეხრჩოთ, შთაენთქათ და დაეწვათ იგი თავიანთი მწველი სუნთქვით. საბრალო სნეული ათრთოლდა და ყვირილი დაიწყო, მაგრამ მის ძახილსა და ქვითინს მხოლოდ ჯოჯოხეთის უფსკრული გამოეპასუხა თავისი შორს მიმავალი ექოთი და გეენის ცეცხლის ბუყბუყით, რომელიც ათრთოლებული ტყვის თვალწინ ბოლქვებად ადიოდა; მას ეჩვენებოდა, რომ ტანჯვის საუკუნეები გავიდა; ყოველ წუთს ელოდა იგი ნათლის მომტან ანგელოზს, მაგრამ იგი არ ჩანდა. ბოლოს სნეულმა მისი ხილვის იმედი წარიკვეთა და კბილების ღრჭენით ამოიკვნესა. მაგრამ მისი კვნესა არავის ესმოდა. ჯოჯოხეთის გეენაში ჩაგდებული ყველა ცოდვილი საკუთარი თავითა და თავისი ტანჯვით იყო დაკავებული, ბოროტი დემონები კი ჯოჯოხეთური სიხარულით დასცინოდნენ მათ.
ბოლოს უფსკრული ანგელოზის შუქმა გაანათა. იგი სამოთხისეული ღიმილით მიუახლოვდა სნეულს და ჰკითხა:
- როგორ ხარ, ძმაო?
- არ მეგონა, რომ ანგელოზს მოტყუება შეეძლო, - ძლივს გასაგონი და ტანჯვისაგან წყვეტილი ხმით წაიჩურჩულა ტყვემ.
- რა მოხდა? - ჰკითხა ანგელოზმა.
- როგორ რა მოხდა? - უპასუხა სნეულმა, - შენ დამპირდი, რომ აქედან სამი საათის შემდეგ წამიყვანდი, მიუხედავად ამისა, მაინც მრავალი წლით დამტოვე აქ, საუკუნეები გავიდა წარმოუდგენელ ტანჯვაში.
- რა წლები, რომელი საუკუნეები? - მშვიდი ღიმილით მიუგო ანგელოზმა, - მხოლოდ ერთი საათი გავიდა ჩემი წასვლიდან, შენ აქ კიდევ ორი საათი უნდა გაატარო.
- როგორ ორი საათი? - შიშით ჰკითხა სნეულმა, - ორი საათი? მხოლოდ ერთი საათი გავიდა? ო! მეტის მოთმენა არ ძალმიძს, ძალა აღარ მეყოფა; თუ შესაძლებელია, თუ ღვთის ნება იქნება, გევედრები, წამიყვანე აქედან. უმჯობესია, მიწაზე ვიტანჯო წლებისა და საუკუნეების განმავლობაში, თვით უკანასკნელ დღემდეც კი, ქრისტეს სამსჯავროზე მოსვლამდე, ოღონდ აქედან გამიყვანე. აუტანელია! ო, შემიბრალე, - კვნესით წამოიძახა მან და ანგელოზისაკენ ხელები გაიწვდინა.
- ღმერთი გულმოწყალე და მანუგეშებელი მამაა, იგი გიწყალობებს თავის მადლს, მაგრამ უნდა იცოდე და გახსოვდეს, რა საშინელი და აუტანელია ჯოჯოხეთური ტანჯვა! [5]
ჩაუქრობელი ცეცხლი და დაუძინებელი მატლი
ალბათ გაჩნდება კითხვა: საიდან მოვა ამდენი გეენის ცეცხლი ცოდვილთა დასატანჯად? ცეცხლოვანი გეენისა და ტბის ხელახლა შექმნა საჭირო არ არის: ცოდვილები თვითონ წარმოშობენ თავიანთი ცოდვებით ცეცხლოვან გეენას; ცეცხლოვანი ტბაც და გეენაც ცოდვაშია, როგორც ხე - თესლში.
მაგალითად, ყურადღებით შევხედოთ ჩვენს მტერს სახეში და დავინახავთ, რომ იგი მთლად ცეცხლოვანი ბუნებისაა, რომ ცოდვის მთელ გამოვლინებას ამქვეყნადვე ჯოჯოხეთის ცეცხლი ახლავს თან და რასაც ცოდვის ძალა შეეხება, ყველაფერი მწველი და მტანჯველი ხდება. თუ ვნებების არსს მივაქცევთ ყურადღებას, აღმოჩნდება, რომ ყველა მათგანი ცეცხლოვანი ბუნებისაა. ჩვენ უნებლიედ ვაცნობიერებთ ამას, როდესაც ვამბობთ, მაგალითად, ვნებების ცეცხლი, პატივმოყვარეობის ალი!
ეს ცეცხლი ახლა ჩვენთან მრავალი ჯაჭვითაა დაკავშირებული, ამიტომ არც ისე შესამჩნევია. ვნახოთ, როგორ გამოდის იგი ადამიანის შინაგანი სამყაროდან გარეთ, როგორ ღელავს, სახე უწითლდება, ძლიერი მრისხანების ჟამს სისხლი ბობოქრობს! ასეთ დროს ეს ცეცხლი იმდენად მძვინვარე და ძლიერია, რომ ზოგიერთი ვერ უძლებს და, თითქოსდა ელვისებური დარტყმისაგან, მოულოდნელად კვდება.
სხვა ვნებების ცეცხლი ნაკლებად მძვინვარეა, თუმცა ყოველთვის გამსჭვალავს და დროთა განმავლობაში ხრწნის ადამიანის მთელ არსებას. ეს ძალზე შესამჩნევია, მაგალითად, გემოთმოყვარე, შურიან და ძუნწ ადამიანში. შინაგანი აგებულება ჩვენი სხეულისა, რომელსაც განსაკუთრებით ემუქრება მომავალი ჯოჯოხეთური ტანჯვა, ასევე მოიცავს საკუთარ თავში არა მხოლოდ აალების უნარს, არამედ ცეცხლის დაუსრულებელ მარაგს.
ავადმყოფობის დროს ეს საიდუმლო ნათესაობა ჩვენი სხეულისა ცეცხლთან კიდევ უფრო აშკარა ხდება. რომელი ავადმყოფობა არ გამომჟღავნდება სიცხით? ზოგიერთ ავადმყოფობას აშკარად ახასიათებს მთელი სხეულის ანდა მისი ავადმყოფი ნაწილების მტანჯველი წვა.
ცოდვა ცოდვილებს წვად და დაუწველ არსებებად აქცევს; სწორედ მათგან და მათთვის წარმოიქმნება ცეცხლოვანი სამყაროც, ანდა, როგორც წმიდა წერილი ბრძანებს, ცეცხლოვანი ტბა, რათა როგორნიც არიან იქ მცხოვრებნი, ისეთივე იყოს (ასე ვთქვათ) მათი სამყოფელიც. განაღა არის იმის საჭიროება, რომ ღვთის ყოვლისშემძლეობა თვითონ ქმნიდეს ცეცხლოვანი ჯოჯოხეთის უფსრკულს? ეს ცეცხლოვანი უფსკრული თავად წარმოიქმნება ცოდვისაგან. როგორ? უეჭველია, რომ ადამიანი თავისი უკანონობით ცოდვის შხამით აზიანებს და ასნებოვნებს არა მხოლოდ საკუთარ სხეულს, არამედ ყველა საგანს, რომელსაც ბოროტად იყენებს, თვით მის გარემომცველ სტიქიებსაც კი.
ეს წახდენა უმეტესწილად შეუმჩნეველია, მაგრამ ზოგჯერ იმდენად შესაგრძნობი ხდება, რომ ასნებოვნებს თვით ჰაერსაც, რომლითაც იგი სუნთქავდა; სწორედ აქედან წარმოიშობა საყოველთაო ავადმყოფობანი. ახლა წარმოვიდგინოთ სტიქიის მთელი ზიანი, რომელიც ყველა ადამიანის ცოდვითაა წარმოქმნილი; დავამატოთ ეს იმ ზიანსა და შხამს, რომლითაც ასნებოვნებენ ხილულ სამყაროს განდევნილი სულები. ამის შემდეგ წარმოვიდგინოთ, რომ სამყაროს უკანასკნელ დღეს ყველა საგნის განახლებისას ცოდვებისაგან წამხდარი და შხამიანი ბუნების ძალთა ნაწილი გამოეყოფა ახალს, განწმენდილსა და ღვთის ნათელ სამყაროს - შხამისა და ხრწნილების როგორი გროვა წარმოიქმნება მაშინ! ცეცხლისა და ალის უზარმაზარი ოკეანე! და აი, სტიქიაც, რომელშიც დამკვიდრდებიან განკვეთილი სულები!
ასეთ განმარტებას განსაკუთრებული განზრახვითა და მიზნით გაძლევთ, რათა ნათქვამის ჭეშმარიტებაში დასარწმუნებლად წარმოვიდგინოთ სიმართლე და ურწმუნოებასა და თვითნებობას გამოვაცალოთ საფუძველი იმის დასამტკიცებლად, რომ ღვთის სიტყვა ჩვენი მომავალი მდგომარეობის შესახებ მხოლოდ გონებისათვის მიუწვდომელ საიდუმლოებებს გვთავაზობს. ჩვენი მიზანია, გავფანტოთ ბნელი და ცრუ აზრი, თითქოსდა შემოქმედი უშუალოდ თვითონ დატანჯავს ქმნილებებს თავისი ყოვლისშემძლეობით. არა, მარადიული სიყვარული არ ტანჯავს და არც ძალუძს ვინმეს დატანჯვა. ამქვეყნადაც და ჯოჯოხეთშიც ტანჯავს, აწამებს, წვავს მხოლოდ ცოდვა. უფალს არც სიკვდილი შეუქმნია, არც ჯოჯოხეთი: ისინი ცოდვამ წარმოშვა.
ეკლესიის ძველ მასწავლებელთა (ტერტულიანე, წმინდა გრიგოლ ნოსელი, წმინდა იოანე ოქროპირი, წმინდა ბასილი დიდი) წარმოდგენით, ჯოჯოხეთის ცეცხლს არაფერი ექნება საერთო აქაურთან, ჩვენთვის ცნობილთან: იგი დაწვავს, მაგრამ არაფერი დაიწვება და მოისპობა, ცოდვილთა მხოლოდ სხეულებზე კი არა, სულებზეც იმოქმედებს, თვით უსხეულო სულებზე - დემონებზეც კი. ეს ცეცხლი ბნელი, ნათელს მოკლებული და საიდუმლო იქნება. წმინდა იოანე დამასკელი მარადიულ ცეცხლზე ასე წერს: „ცოდვილნი მარადიულ ცეცხლში ჩავარდებიან, მაგრამ არა ისეთ არსებითში, როგორიც ჩვენ გვაქვს, არამედ ისეთში, როგორიც მხოლოდ ღვთისთვისაა ცნობილი“.
წმიდა წერილი ცოდვილთა მდგომარეობას ჯოჯოხეთში წარმოგვიდგენს მატლებით განუწყვეტელი ტანჯვის სახით: „მატლი მათი არა მოაკლდების“ (მარკ. 9,44). მაგრამ რა არის ეს მოუკლებელი მატლი? ეს გამოთქმა მეტაფორული აზრითაა გადმოცემული თუ პირდაპირი გაგებით? ეკლესიის ზოგიერთი მამა (წმინდა ამბროსი მედიოლანელი) წმიდა წერილის ამ ადგილს გადატანითი აზრით იგებს და განმარტავს, რომ მოუკლებელი მატლი სინდისის შინაგან ქენჯნას ნიშნავს.
ათონურ და ბერძნულ გარდამოცემებში არის ასეთი თხრობა მოუკლებელი მატლის შესახებ: ორი მეგობარი თავდაპირველად ფუფუნების, გარყვნილებისა და ხორციელ ვნებათა აღსრულების ფართო გზას მიუყვებოდა; სახარებისეული მდიდრის მსგავსად, „იხარებდა დღითი-დღედ ბრწყინვალედ“ (ლუკა 16,19). ერთ მათგანს, ღვთაებრივი სიტყვის ძალით, საკუთარი ცოდვების გამო გულის ისეთი შემუსვრილობა დაეწყო, რომ მისი გული ვეღარ იტევდა შეძრწუნებული სინდისის ყვედრებასა და მორეული გრძნობების სითბოს; გულწრფელად მონანულმა ღვთის წინაშე დადო აღთქმა, რომ ყოველივე მიწიერს მიატოვებდა და ბერად აღიკვეცებოდა; მეორე კი, პირიქით, თავისი გარყვნილი გულის გამოსწორების ნაცვლად, სულ უფრო მეტად სასტიკი ხდებოდა, მეტ ბოროტებას ჩადიოდა და სახარებისეულ ჭეშმარიტებებს დასცინოდა. ბერმა ერისკაცზე მეტხანს იცოცხლა და როდესაც ეს უკანასკნელი გარდაიცვალა, მისმა მეგობარმა მოისურვა, შეეტყო მისი სულის მდგომარეობა სიკვდილის შემდეგ.
დიდხანს და ჭეშმარიტი რწმენით ლოცულობდა ბერი ამისთვის ღვთის წინაშე და თავისი ლოცვის აღსრულებას უფლის წმიდა ნებას მიანდობდა. უფალმა შეისმინა მისი და რამდენიმე დღის შემდეგ ბერს ძილში მისი გარდაცვლილი მეგობარი გამოეცხადა.
- რაო, ძმაო, კარგად ხარ? - ჰკითხა მისი ნახვით გახარებულმა ბერმა.
- გინდა ამის ცოდნა? - ოხვრით მიუგო გარდაცვლილმა, - ვაი მე, საბრალოს! მოუკლებელი მატლი მხრავს და სამუდამოდ არ მაძლევს საშველს!
- რა ტანჯვაა ეს? - გამოკითხვა განაგრძო ბერმა.
- ეს აუტანელი ტანჯვაა! - წამოიძახა გარდაცვლილმა, - მაგრამ ვერაფერს გააწყობ: ღვთის რისხვას ვერ გაექცევი. ახლა შენი ლოცვით თავისუფლება მომეცა და თუ გსურს, გიჩვენებ ამ ტანჯვას; ოღონდ სრულად გინდა ამის ნახვა თუ მხოლოდ ნაწილობრივ? ჩემი ტანჯვის სრულად ხილვას ვერ გაუძლებ; ასე რომ, მხოლოდ ნაწილი გამოსცადე და შეიტყვე.
ამ სიტყვებზე გარდაცვლილმა თავისი კაბის ბოლო მუხლებამდე აიწია და საშინელებამ და სიმყრალემ ისე თავზარი დასცა მძინარე ბერს, რომ მას მყისიერად გაეღვიძა. მთელი ფეხი, რომელიც მეგობარმა უჩვენა, საშინელი მატლებით იყო დაფარული, ჭრილობებიდან კი ისეთი საშინელი სიმყრალე ამოდიოდა, რომ მას ვერც სიტყვა გადმოსცემს და ვერც კალამი. ამ ჯოჯოხეთურმა სუნმა ისე აავსო ბერის სენაკი, რომ ძლივს შეძლო იქიდან გამოქცევა და ზურგს უკან კარიც ვერ დაკეტა, რის გამოც სუნი მთელ მონასტერში გავრცელდა: მან ყველა სენაკში შეაღწია და შეშინებული ბერები ვერ ხვდებოდნენ, რას ნიშნავდა ეს. ჯოჯოხეთური სუნი დიდი ხნის განმავლობაში არ ქრებოდა; ამიტომ ძმობა იძულებული გახდა, მონასტერი მიეტოვებინა და სხვა ადგილას ეძებნა თავშესაფარი; გარდაცვლილის მეგობარი კი ვეღარ თავისუფლდებოდა ამ ჯოჯოხეთური სუნისაგან, რომელიც არც ხელიდან შორდებოდა და მისი ჩახშობა ვერანაირი სურნელებით ვერ შეძლო. აი, რას ნიშნავს მოუკლებელი მატლი.
მოუკლებელი მატლისაგან ეს ტანჯვა კი სულ მეტი ძალითა და სისატიკით განახლდება და განუწყვეტლივ დატანჯავს ცოდვილს!
ღვთის სიტყვა აღგვიწერს ცოდვილთა განუწყვეტელ ტანჯვას ჯოჯოხეთში (ლუკა 16,23); მაგრამ რა ჯოჯოხეთია ეს და რა მოიაზრება ამ სახელწოდებაში? წმიდა წერილი ჯოჯოხეთს „სულთა საპყრობილეს“ უწოდებს (1 პეტრე 3,19).
ასე რომ, ჯოჯოხეთი საპყრობილეა და თანაც ყველაზე საშინელი, ცეცხლოვანი. ამ ჯოჯოხეთურ ცეცხლში ჩავარდებიან საბრალო განკიცხულნი, ცეცხლის უფსკრული კი მათ ყოველი მხრიდან შთანთქავს. იქ ყოველი არსება განსაკუთრებულად დაიტანჯება: თვალები სიბნელისა და კვამლისაგან, ამასთანავე სხვა ცოდვილთა და დემონთა თანამყოფობისაგან ევნებიან; ყურები გაიგონებენ მხოლოდ განუწყვეტელ ქვითინს, წუწუნსა და წყევლას; ყნოსვა დამწვარ სხეულთა სიმყრალით შეწუხდება; გემოვნება - ძლიერი წყურვილისა და საშინელი შიმშილისაგან, როდესაც ერთ წვეთ წყალსაც კი ვერ მიიღებენ ტანჯვის შესამსუბუქებლად. ამიტომაც ეს ცეცხლში ვნებული, საშინელი სასჯელით გატანჯული საბრალო ტყვენი ტირიან, კვნესიან, ქვითინებენ, სასოწარკვეთილებაში ვარდებიან, მაგრამ ვერ პოულობენ და ვერც ვერასოდეს იპოვიან შემსუბუქებასა და ნუგეშს.
საშინელებისა და შიშის ამ ადგილას სულის ყველა ძალა ტანჯვას განიცდის. მეხსიერება დაიტანჯება ცოდვების მოგონებებითა და სინდისის ქენჯნით. იგი მატლივით მუდამ გამოხრავს განკიცხულს და შეახსენებს, რისთვის, რომელი უღირსი და უბადრუკი სიამოვნებისათვის დაიღუპა თავი საკუთარი ნებით. მაშინ რად მოეჩვენება ადამიანს ეს სიამოვნებანი, როდესაც ათასობით და მილიონობით წელს ჯოჯოხეთში გაატარებს? ეს მოუკლებელი მატლი გაახსენებს მას იმ დროს, რომელიც ღმერთმა გამოსწორებისათვის მისცა, საშუალებები, მოყვასთა კეთილი მაგალითები, დაპირებანი, რომლებსაც იგი იძლეოდა და არ ასრულებდა - ცხონებისათვის; ამასთან ერთად, იგი იხილავს იმასაც, რომ უკვე ვეღარ გადაურჩება სამუდამო დაღუპვას. განკიცხულის ნება მუდმივად წინააღმდეგობას განიცდის: ადამიანს არასოდეს ექნება ის, რაც მას სურს, და მუდამ ექნება მხოლოდ ის, რასაც არ ისურვებდა. გონება შეიცნობს, რა დიდ მადლს მოაკლდა ცოდვილი და რაოდენ დიდია ბოროტება, რომელსაც იგი ადრე არაფრად აგდებდა.
ჯოჯოხეთში ტანჯვას დასასრული არა აქვს. იქ სხვადასხვაგვარად და მარადიულად იტანჯებიან. გაივლის ტანჯვის ასი წელი, ათასი, მილიონი წელი და საუკუნე, ტანჯვა კი სულ უფრო ახალი და მრავალფეროვანი იქნება. თუ ანგელოზი ცოდვილს მიუტანდა ამბავს, რომ უფალი გაათავისუფლებს ჯოჯოხეთისაგან, როდესაც იმდენი მილიონი საუკუნე გავა, რამდენი წვეთი წყალიცაა ზღვაში, რამდენი ქვიშის მარცვალიცაა მიწზე, - მაშინაც კი საბრალო ცოდვილი უფრო დიდ სიხარულს შეიგრძნობდა ამ ამბის გამო, ვიდრე ადამიანი, რომელსაც უეცრად გამოუცხადებდნენ, რომ იგი დიდი სახელმწიფოს მეფედაა დადგენილი. ეს სამართლიანია, რამეთუ ცოდვილი იტყოდა: მართალია, მრავალი საუკუნის განმავლობაში ველოდი, მაგრამ ბოლოს და ბოლოს დადგება დღე, როდესაც ჩემი ტანჯვა დასრულდება. მაგრამ არა! რამდენი საუკუნეც არ უნდა გავიდეს, ჯოჯოხეთი განუწყვეტლივ ხელახლა დაიწყება. ასეთია ჯოჯოხეთი და ჯოჯოხეთის ტანჯვა!
დავფიქრდეთ რათა ამ წარმავალი,სულის განმხრწნელი და უფლის შეურახმყოფელი ცოდვებით თავი არ ამოვყოთ ამ საშინელ ადგილას.
ღმერთმა ყველა იხსნას ამ სატანჯველისაგან...
რამდენი თემაა გაცოცხლება რომ უნდა.
ხოდა მოკლედ რა უნდა გკითხოთ.
თქვენი აზრით სადაა ჯოჯოხეთი და სადაა სამოთხე?
ამ კითხვაზე ჩემი ვერსიები მაქვს მაგრამ ჯერ ჩუმად ვიქნები.
მიდი რა, მიდი თქვი შენი ვერსიები : )
A.V.M
GIORGI LELUASHVILI
A.V.M
mzime)
გირჩევთ ამ ვიდეოს უყუროთ http://www.myvideo.ge/?video_id=652826
განსაკუთრებით კი შენ GIORGI LELUASHVILI
ვიდეო კარგი მარა ვერსიები გამოუშვით გიორგისავით.
ikanosi
ვიდეოს ეხლაც ვუსმენ, მაგრამ მანდ საუბარია სამოთხისა და ჯოჯოხეთი არსზე, შეძლებისდაგვარ აღწერაზე, და არა ადგილმდებარეობაზე.
A.V.M
GIORGI LELUASHVILI
კარგად მოუსმინე ბოლომდე
ikanosi
სულის ცხონება შეიძLება ქრისტეში მის სულში და უნდა აცხონო ის სანამ ცოცხალი ხარ ცათა სასუფეველი ადამიანშია მას შეუძლია საკუთარი სული აცხონოს თავისივე ცხოვრებაში და ცათა სასუფეველის მდგომარეობაშივე შევიდეს სამოთხეში.. (ისე ვერავინ ვერ შევა)
A.V.M
ე კაცო ეჭვი კი არაფერში შემაქვს.
ღმერთმა დამიფაროს,უბრალოდ არგუმენტი მინდა,
ამაზე მეტყვიან კოსმოსში ვერ ნახეს სამოთხედ და ჯოჯოხეთიო.
FiloTeos
მაგრამ, რა სატანჯველებია ეს და რაში მდგომარეობს მათი არსი? წმიდა წერილის მოწმობით, ცოდვილთა ტანჯვა ჯოჯხეთში, უპირველეს ყოვლისა გამოხატულ იქნება ღმრთისგან მათი დაშორებით. "წადით ჩემგან, წყეულნო, საუკუნო ცეცხლში, რომელიც ეშმაკისა და მისი ანგელოზებისთვისაა გამზადებული" (მათე 25:41), - ეტყვის მათ სამართლიანი მსაჯული; "არ ვიცი, ვინა ხართ და სადაურნი; შორს ჩემგან უსამართლობის ყველა მოქმედი" (ლუკა 13:27).
ღმრთის პირისგან ეს განგდება უდიდესი სასჯელი იქნება ცოდვილთათვის, რადგან ისინი ღმრთისგან განგდებულ იქნებიან არა დროებით, არამედ მარადის მოწყდებიან ამ უზენაეს სიკეთეს, რომელშიაც არის მხოლოდ საკუთარი სულის ყველა მოთხოვნილების სრული დაკმაყოფილება შესაძლებელი.
ცოდვილნი სამუდამოდ იქნებიან უარყოფილნი ზეციერი მამის მიერ, თავიანთი მაცხოვრის მიერ, რომელმაც ამდენი სიკეთე და მადლი უწყალობა ადამიანს, ზრუნავდა მასზე გამოუთქმელი სიყვარულით; უკვე ვეღარასოდეს იხილავენ ისინი ღმრთის პირის ნათელს და ვერასდროს შევლენ თავიანთი პატრონის სიხარულში (იხ. მათე 25:21). სწორედ ეს განშორება ღმრთისგან, ცხოვრების წყაროსგან და მწყალობლისგან იქნება უმძიმესი და უმტკივნეულესი სატანჯველი ცოდვილთათვის.
წმ. იოანე ოქროპირი ასე მსჯელობს ამის შესახებ: "ვისაც ჭკუა და გონება გააჩნია, მისთვის ცხადი უნდა იყოს, რომ ღმრთისგან განგდება ნიშნავს განიცადო გეჰენა" (Святитель Иоанн Златоуст. Беседы на Послание к римлянам. Беседа 5. М., 1994. С.534). "აუტანელია გეჰენიის ეს სატანჯველი; ათასი და ათასზე უმეტესი ცეცხლის გეჰენაც რომ წარმოიდგინო, ვერ შეედრება იმ უბედურებას, რასაც განიცდის ნეტარი დიდებისგან განგდებული ცოდვილი, როდესაც ზურგს შეაქცევს მას ქრისტე და მოისმენს მისგან: "არ ვიცი ვინა ხარ" (მათე 7:23); მოისმენს ბრალდება, რომ ჩვენ, ვხედავდით მას მშიერს, და არ დავაპურეთ! უკეთესია ელვამ დაგარტყას უთვალავჯერ, ვიდრე ხედავდე შენი მაცხოვრის და ტკბილი იესუს თვინიერ სახეს, რომელსაც მიაბრუნებს ჩვენგან, მიაქცევს თავის სიყვარულით აღსავსე თვალებს, რომელთაც ჩვენნაირი ცოდვილების ცქერა არ ძალუძს" (Святитель Иоанн Златоуст. Толкование на Евангелие от Матфея. Беседа 23. М, 1993. С.272).
ცოდვილთა ტანჯვა სიკვდილის შემდეგ მდგომარეობს იმაში, რომ ისინი მოაკლდებიან ღმრთის სასუფეველს და ყველა ზეციურ სიკეთეს, რომელიც განმზადებულია მართალთათვის და განგდებულ იქნებიან გარესკნელის ბნელში (მათე 8:12). "სიკეთეთა ეს დაკარგვა, - ბრძანებს წმ. იოანე ოქროპირი, - ისეთ აუტანელ ტანჯვას მიაყენებს, ისეთ მწუხარებასა და სივიწროვეს განაცდევინებს ადამიანს, რომ არანაირი სასჯელიც რომ არ ემუქრებოდეს აქ შემცოდეთ, მარტო ამას შეუძლია ყოველგვა გეჰენიურ ტანჯვაზე უმეტესად დაუკოდოს გული დარდისგან და შეაშფოთოს ჩვენი სული". და შემდგომ: "მრავალ უგუნურს მარტოდენ გეჰენიის არიდება სურს, მე კი გეჰენაზე უდიდეს და ენით აუწერელ სატანჯველად მიჩნს არ იმყოფებოდე უფლის დიდებაში; და ის, ვინც მას დაკარგავს, ვფიქრობ, გეჰენიის გამო კი არ უნდა ტიროდეს, არამედ ზეციურ სიკეთეთა დაკარგვას უნდა გლოვობდეს, რადგან მარტო ეს არის ყველა სასჯელზე უსასტიკესი სასჯელი" (Святитель Иоанн Златоуст. Творения в двенадцати томах. Т.1, кн.2. Слово первое к Феодору падшему. М., 1991. С.17).
ღმრთის სიტყვა გადაჭრით ამბობს, რომ ცოდვილთა ტანჯვის ადგილი იქნება ყველაზე საშინელი, - და ამგვარ ადგილას ისინი იქნებიან ბოროტ სულებთან (ეშმაკებთან) ერთად. როგორ აღწერს სატანჯველ ადგილებს წმ. წერილი, სადაც ჩაიყრებიან ცოდვილნი? წერილი მათ აძლევს სხვადასხვა სახელწოდებებს: "გარესკნელის ბნელი" (მათე 8:12-13; 25:30), "ცეცხლის გეჰენა" (მათე 5:22); "ცეცხლის სახმილი, სადაც იქნება კბილთა ღრჭენა" (მათე 13:50); "ცეცხლისა და გოგირდის ტბა" (გამოცხ. 19:20; 20:14; 21:8); ჯოჯოხეთი (ლუკა 16:23); "წყვდიადის ქვეყანაში, სადაც არ არის ნათელი და არც კაცთა ცხოვრება" (იობი. 10:22). "უფსკრული", რომლისაც ეშმაკთაც კი ეშინიათ (ლუკა 8:30-31); "საპყრობილე" (მათე 5:25); "ქვესკნელის წყვდიადი და ბნელეთის უკუნი" (იუდა 1:6, 13); "მატლი დაუძინებელი და ცეცხლი დაუშრეტელი" (მარკოზი 9:44); "მარადიული ცეცხლი" (იუდა 1:7); "ჯოჯოხეთის ფსკერი" (იგავნი 9:18); "ქვესკნელი" (ფილიპ. 2:10).
ღმრთის სიტყვა გადაჭრით ამბობს, რომ ცოდვილთა ტანჯვის ადგილი იქნება ყველაზე საშინელი, - და ამგვარ ადგილას ისინი იქნებიან ბოროტ სულებთან (ეშმაკებთან) ერთად. როგორ აღწერს სატანჯველ ადგილებს წმ. წერილი, სადაც ჩაიყრებიან ცოდვილნი? წერილი მათ აძლევს სხვადასხვა სახელწოდებებს: "გარესკნელის ბნელი" (მათე 8:12-13; 25:30), "ცეცხლის გეჰენა" (მათე 5:22); "ცეცხლის სახმილი, სადაც იქნება კბილთა ღრჭენა" (მათე 13:50); "ცეცხლისა და გოგირდის ტბა" (გამოცხ. 19:20; 20:14; 21:8); ჯოჯოხეთი (ლუკა 16:23); "წყვდიადის ქვეყანაში, სადაც არ არის ნათელი და არც კაცთა ცხოვრება" (იობი. 10:22). "უფსკრული", რომლისაც ეშმაკთაც კი ეშინიათ (ლუკა 8:30-31); "საპყრობილე" (მათე 5:25); "ქვესკნელის წყვდიადი და ბნელეთის უკუნი" (იუდა 1:6, 13); "მატლი დაუძინებელი და ცეცხლი დაუშრეტელი" (მარკოზი 9:44); "მარადიული ცეცხლი" (იუდა 1:7); "ჯოჯოხეთის ფსკერი" (იგავნი 9:18); "ქვესკნელი" (ფილიპ. 2:10).
ჩვენს შემეცნებას რომ მოვუახლოვოს ეს საგანი, წმ. წერილი ჯოჯოხეთის ტანჯვის აღსაწერად იყენებს სხვადასხვა შედარებას და იღებს მას ჩვენს გარშემო არსებული ხილული ბუნებიდან, რაც ყველაზე მეტად გვზაფრავს და გვაშინებს.
უპირველეს ყოვლისა, ჯოჯოხეთის სატანჯველს ის წარმოგვიდგენს, როგორც უკუნ ბნელს, რომელშიც ნათლის უწვრილესი სხივიც კი ვერ აღწევს, რითაც შეგვაგონებს, რომ ჯოჯოხეთში აბსოლუტური სიბნელეა და არ არის იქ ნათელი, რაც ასე ახარებს ნებისმიერ ცოცხალ არსებას.
მეორეც, ჯოჯოხეთის სატანჯველი ყველაზე ხშირად ღვთის სიტყვაში წარმოდგენილია მარადიულ ცეცხლში ყოფნად, ანუ გეჰენიის ცეცხლად, ასე, რომ ჯოჯოხეთი და მარადიული ცეცხლი, წმიდა წერილის ენაზე იდენტური ცნებებია.
მაგრამ, რა უნდა ვიგულისხმოთ დაუშრეტელ ცეცხლში, რომელშიც ცოდვილნი სამარადისოდ დაიტანჯებიან, მაგრამ არ დაიწვებიან? ღმრთის სიტყვა ამას არ გვიმხელს. ეკლესიის ზოგიერთი მამა, მაგალითად, წმ. ამბროსი მედიოლანელი (Святитель Амвросий Медиоланский. In Luc. Кн. VII. С. 205.), ნეტარი იერონიმე სტრიდონელი (Блаженный Иероним Стридонский. In Is. С. XLVI.), ნეტარი ავგუსტინე (Блаженный Августин. О граде Божием. М., 1994. Т.IV. Кн.21. Гл.9. С.272; Гл.10. С.273-274), მარადიულ ცეცხლში გულისხმობდნენ არა საკუთრივ ცეცხლს, არამედ მასში ხედავდნენ ჯოჯოხეთური სატანჯველის უსასტიკეს სიმბოლოს.
მაგრამ, მართებული და სასარგებლო იქნება ცეცხლი გავიგოთ საკუთრივი მნიშვნელობითაც, რადგან ასეთი გაგება უფრო ძლიერია და განმწმენდელად მოქმედებს სულზე, აკავებს მას ყოველგვარი ცოდვისგან და ფრთებს ასხამს სათნოებათა საქმნელად და ზეცის დასამკვიდრებლად. თუმცა, ისიც უნდა ითქვას, რომ ეს ცეცხლი განსხვავებული იქნება ჩვენთვის ცნობილი, მატერიალური ცეცხლისგან; რადგან ამჟამინდელი ცეცხლი, თუ შეიძლება ითქვას, თვითონაც დაიწვება სამყაროს უკანასკნელ დღეს, როდესაც, წმ. წერილის მოწმობით, "გადავლენ ცანი, კავშირნი მხურვალებით დაიშლებიან და ცეცხლს მიეცემა მიწა და ყოველი საქმე მისი" (2 პეტრე 3:10).
მშვენიერი ინფორმაციაა.
ოღონდ დარწმუნებული ვარ კიდევ უფრო მეტს გავიგებ.
A.V.M
კოსმოსში რა უნდა მერე;შევიდნენ იმ ცის შიგნით და იხილავენ.ცათა სასუფეველი ზედ ცაზე და კოსმოსში კი არ არის გამოკრული, ცის მიღმაა-კერძოდ მესამე ცაზე.ამას ადასტურებს პავლე მოციქულის II წერილი კორინთელთა მიმართ, X,II :"ვიცი ერთი კაცი ქრისტეში, რომელიც ამ თოთხმეტი წლის წინათ (არ ვიცი, სხეულით თუ უსხეულოდ; ღმერთმა იცის) ატაცებულ იქნა მესამე ცამდე"
Otherguy
სიბრძნე იესუსი, ძისა სირაქისა:
თავი 17
27. ვინ განადიდებს უფალს ჯოჯოხეთში(მკვდრეთში), როგორც ცოცხალნი და ქების შემსხმელნი.
28. მკვდრისგან, როგორც არარსებულისგან, შემწყდარია ქების შესხმა. მხოლოდ ცოცხალი და მრთელი განადიდებს უფალს.
29. რა დიდია უფლის მოწყალება და პატიება მისკენ მიქცეულთა!
30. ყოველივე როდია ადამიანებში, რადგან არ არის უკვდავი ძე კაცისა.
31. რა არის მზეზე ნათელი? მაგრამ ისიც ბნელდება; ასევე ბოროტს განიზრახავს ხორცი და სისხლი.
32. ცის მაღალთა ძალებს ის განაგებს; ყოველი კაცი კი მტვერი და ფერფლია.
შეგიძლიათ ეს განმარტოთ როგორ ეხამება სულის უკვდავებას? მართლმადიდებელი ეკლესია ამ წიგნს ეკლესიაში ოდითგანვე კითხულობდა და კანონიკურ წიგნად აღიქვამდა...
Otherguy
რა კარგი ვერსიები წამოსულა,მარა საბოლოო პასუხამდე ჯერ კიდევ შორს ვართ.
GIORGI LELUASHVILI
საპასუხო ვერაფერი ვნახე გარდა ბოლოსი:
„მართალნი სულნი ხელთა შინა ღმრთასათა და არა შეეხოს მათ ტანჯვა“ (სიბრ. 3,1) --- უნდა იცოდე, რომ "სული" ებრაელებში მთლიანად ადამიანსს ეხება და არა კონკრეტულად სხეულის გარეშე არსებულს... მაგალითად "ცოდვილი სული უნდა მოკვდეს"(ეზეკ. 18:4)- ეს არ ნიშნავს რომ ნადგურდება მხოლოდ ცოდვილის სული(და არა სხეული), არამედ საუბარია რომ ცოდვილი პიროვნება მთლიანად განადგურდება...
"და „მართალნი საუკუნოდ ცხონდნენ და უფლის მიერ არს სასყიდელი მათი და ზრუნვა მათთვის მაღლისა მიერ“ (სიბრ. 5,16). --- აქ საუბარია მომავალზე, ანუ აღდგომაზე, მანამდე ყველა მკვდარია...
პ.ს. მეცნიერთა შორის აზრთა სხვადასხვაობა არ არსებობს, მთელი ბიბლიური მეცნიერება თანხმდება რომ "ებრაელებს სულის უკვდავების იდეა, როგორც სულისა და ხორცის განშორების სიკვდილის მერე - არ ჰქონიათ"... ახალ აღთქმაზე ასეთი დარწმუნებული ცხადია არ არიან...
...
Otherguy
GIORGI LELUASHVILI
მაგ აზრით იცხოვრე რომ ძველ აღთქმაში სულის უკvდავება მტკიცდება...
"მიიქცეოდეს ხორცი მიწად , როგორც იყო და სული დაუბრუნდებოდეს ღმერთს, რომელმაც შთაბერა"(ეკლ. 12,7)
ოდნავ რომ ლოგიკურად იაზროვნო არ გინდა?
ყველა სული ღმერთთან მიდის? მე მეგონა შენ გჯეროდა რომ ხალხი ჯოჯოხეთში მიდიოდა და ზეცად არავინ ასულა გარდა ელია-ენოქისა...
აგერ ცოტა რომ გაერკვე საკითხში:
3. თქვა უფალმა ღმერთმა: არ დარჩება ჩემი სული ადამიანში საუკუნოდ, რადგან ხორცია იგი. იყოს მისი ხანი ასოცი წელი. (დაბადება 6:3)
ანუ აქ საუბარია არა ადამიანის პიროვნულ სულზე, არამედ იმ სულზე რომელიც ღმერთმა ადამს შთაბერა:
7. გამოსახა უფალმა ღმერთმა ადამი (კაცი) მიწის მტვერისაგან და შთაბერა მის ნესტოებს სიცოცხლის სუნთქვა და იქცა ადამი ცოცხალ არსებად. (დაბადება 2:7)
და არაერთხელ დაგიწერე ბიბლიიდან ციტატა სადაც ამ საკითხზე ეწერა... მაგალითად: "თუ წაიღო უკან თავისი სუნთქვა და მიიბრუნა თავისი სული, ამოწყდება ყოველი ცოცხალი..."
ხოლო მეორე სიტყვა რაც იხმარება ებრაელებთან სულის აღმნიშვნელად, არის "ნეპეშ", მაგრამ წერია: "თუ ვინმე ცხოველს მოუკლავს სხვას, სიცოცხლე(ნეპეშ) სიცოცხლის(ნეპეშ) წილ უნდა ზღოს..." ანუ მანაც ცხოველი(ანუ ცოცხალი და სულიერი) მოუკლასო...
ეს შენ არ გინდა რაღაც-რაღაცეების გაგება თორემ ყველაფერი ნათელია...
პ.ს. მე არ გესაუბრები ახალ აღთქმაზე, მე ვსაუბრობ ებრაელთა წარმოდგენებზე და ძველ აღთქმაზე, ახალი აღთქმა ცოტა სხვა ფენომენია და მეცნიერებს შორის ნამდვილად არის კამათი - არის თუ არა სულის უკვდავება ახალ აღთქმაში... ძველ აღთქმაზე მეცნიერება დარწმუნებულია...
Otherguy
GIORGI LELUASHVILI
ამ ეტაპზე დარწმუნებული ვარ რომ არ ვცდები, ახალი აღთქმა მართლაც შეიცავს სულის უკვდავების არგუმენტებს, მაგრამ ძველში მე ეგ ჯერ არ მინახავს, თანაც ვენდობი მეცნიერთა აბსოლუტურ უმრავლესობას რომელიც ამას(სულის უკვდავებას) უარყოფენ... ებრაელებიც არ აღიარებენ სულის უკვდავებას და შენ გკითხო ძველი აღთქმა რას ასწავლის?
"არ დარჩება ჩემი სული ადამიანში საუკუნოდ" --- აქ პირდაპირ ჩანს გაგრძელებაში "იქნება მისი ხანი 120 წელი" - რომ საუბარია ადამიანის სიცოცხლის ხანგრძლივობის შემცირებაზე... თორემ არ გედავები სეთის შთამომავლებზე...
ძველი აღთქმიდან სხვა მუხლი სად მოიყვანე არ ვიცი, ახალ აღთქმაზე კი არც ერთ ნათქვამს არ გამოვეხმაურები ამ ეტაპზე... ახალ აღთქმაზე დაწერილა მეცნიერული ნაშრომებიც და ვერ დაუმტკიცებიათ 100%-ით რომ სული მოკვდავია... აი ძველ აღთქმაზე სხვა საქმეა...
Otherguy
უკაცრავად,ვიცით რომ მოსე გარდაიცვალა ჩვეულებრივი,ბიოლოგიური სიკვდილით და ფერისცვალებისას საიდა მოხვდა უფალან ერთად?თქვე ხომ ბრძანდებთ რომ სულე არ არსებობსო მეორედ მოსვლამდეო სასუფეველშI ან ჯოჯოხეთშიო? აზერგაის ვეკიტხები
archmikael
ამ კითხავს ვსვამ ყოველთვის, როცა სულის უკვდავებაზე მიდის საუბარი (თუნდაც იეჰოვას მოწმეებთან) მაგრამ არასდოს მახსოვს გასაგები პასუხი მოეცათ.
აი, რასაც ქვია ბოდიალი, ისე მპასუხობდნენ.
...
A.V.M
მძიმე საკითხია
სხვადასხვა ვერსიები არსებობს...
ეხლა რომ ვუკვირდები, ამ წმ.მამათა სწავლებებში სხვა აზრი დევს და რომ წაიკითხავ შესაძლოა სხვად მოგეჩვენოს.
მე შემიძლია მოვიყვანო როგორც მაგალითები, ისე სწავლებები, რომლებიც შესაძლოა ამ სწავლებებს "უპირისპირდებოდეს". ეს ჩვენთვის ცოტა გაუგებარია, გაგებას კი ღვთის სული ჭირდება.
მე ეს სწავლებები წაკითხული მქონდა და მათ გამოკვლევასაც შევუდექი. სხვა წმ. მამების გაცნობის შემდეგ კი ასეთი დასკვნა გამოვიტანე, რომ ზემოთ დასახელებული წმ. მამები ამ სწავლებებში ყურადღებას ამახვილებენ მართლმადიდებელი ქრისტიანობის მაცხოვნებლობაზე. იმაზე, თუ ცხონების რაოდენ დიდ შანსს იძლევა მართლმადიდებლობა.
მსჯელობა და ჭეშმარიტების გამოკვლევა არ უნდა მიმდინარეობდეს ერთი და ორი მაგალითით.
A.V.M
georgios
A.V.M
.
მამა იაკობი სექტოლოგი რომაა იმაზეა საუბარი?
.
GIORGI LELUASHVILI
.
----------------------------------------------
ძალიან გთხოვთ გადაშალოთ ყველა ის პოსტი, რაც ჩემ მიერ ნათქვამს მოჰყვა (#60).
ჩემი დაწერილიც წავშალე გარკვეული მიზეზების გამო.
გთხოვთ შეწყდეს ამაზე საუბარი.
ლაშა, გთხოვ წაშალო ჩემი შენ მიერ მონიშნული პოსტი.
რა ხდება გიო?
უზრუნველყოფა Invision Power Board (http://www.invisionboard.com)
© Invision Power Services (http://www.invisionpower.com)