ქართული საგალობლების უძველესი ჩანაწერები |
სტუმარს სალამი ( შესვლა | დარეგისტრირება )
ქართული საგალობლების უძველესი ჩანაწერები |
ვეშაპო |
Nov 11 2006, 09:58 PM
პოსტი
#1
|
ბიზონებზე მონადირე ჯგუფი: Moderator პოსტები: 2,860 რეგისტრ.: 1-November 06 წევრი № 360 |
აქ დავდებ ქართული საგალობლების უძველეს ჩანაწერებს.
ეს საგალობლები შესრულებულია ქართული გალობის დიდოსტატების მიერ XX საუკუნის დასაწყისში. 1900-ან წლებში საქართველოში ჩამოვიდნენ ინგლისელები ხმის ჩამწერი აპარატურით. ისინი დადიოდნენ საქართველოს სხვადასხვა კუთხეებში და იწერდნენ ამ კუთხეებისთვის დამახასიათებელ ხალხურ სიმღერებს და საეკლესიო საგალობლებს. შემდეგ მათ თბილისში გახსნეს ხმის ჩამწერი სტუდია და უკვე აქ ჩამოყავდათ სხვადასხვა ცნობილი მგალობელ-მომღერლები. სწორედ ამ ხმის ჩამწერი სტუდიის მიერ ჩაწერილ საგალობლებს შემოგთავაზებთ. აქ არის 3 გურული (ე.წ. შემოქმედის სკოლის) და 2 ქართლ-კახური (ე.წ. კარბელაანთ კილოს) საგალობელი. I საგალობელი გიგო ერქომაიშვილის გუნდის მიერაა ჩაწერილი. თვითონ გიგო ერქომაიშვილი (ანზორის დიდი ბაბუა) იყო დიაკვანის შვილი. ჩანაწერში იგი ბანს გალობს. II და III საგალობელი შერულებულია ქართული გალობისა და სიმღერის დიდოსტატის, სამუელ ჩავლეიშვილის გუნდის მიერ. სამუელ ჩავლეიშვილი გალობს მთქმელს (საგალობლებში მთქმელი ყოველთვის პირველი ხმა არის). IV საგალობელს ასრულებს თბილისის მგალობელთა გუნდი ვინმე ცამციშვილის ხელმძღვანელობით. V საგალობელს ასრულებს სანდრო კავსაძის გუნდი. შობა შენი უხრწნელ არს - ფერისცვალების IX ძლისპირი - შემოქმედის სკოლა - 1907 წ. შენ, რომელმან განანათლენ - კვირიაკის ე გალობის ძლისპირი ხმა ა - შემოქმედის სკოლა - 1908 წ. სიყვარულმან მოგიყვანა - ლაზარეს შაბათის ცისკრის ე გალობის დასდებელი - შემოქმედის სკოლა - 1908 წ. შენ გიგალობთ - წირვის საგალობელი - კართლ-კახური, კარბელაანთ კილო - 1902 წ. მამაო ჩვენო - წირვის საგალობელი - ქართლ-კახური, კარბელაანთ კილო - 1910 წ. -------------------- "ვინაც ორიოდე ნოტები ისწავლა, ჩაიგდეს ხელში ეს საცოდავი წირვის წესი და ჯიჯგნიან . . . ყველა მონდომებულია სხვადასხვაგვარი სახე მისცეს, თავის გემოზე გადააკეთოს, ე.ი. ქართული სიტყვები მიუწეროს სლავიანურ სხვა და სხვა გალობათა ხმებს, ამ სიმახინჯით თავი მოსწონთ და სირცხვილათ არ მიაჩნიათ ის, რომ ერთი უბრალო ტროპარი არ იციან გალობით ქართულათ."
მღვდელი რაჟდენი (ხუნდაძე) 1911 წ. |
ლეონტი |
Nov 11 2006, 11:10 PM
პოსტი
#2
|
ილოცე!!! ჯგუფი: Members პოსტები: 1,990 რეგისტრ.: 7-November 06 მდებარ.: ოთახი წევრი № 416 |
მადლობა უნიკალური ჩანაწერების მოსმენის საშუალება რო მოგვეცი.
ქართლ-კახური სულს ატკბობს და სინანულისთვის განგაწყობს,აგრეთვე არაამქვეყნიურობის მისტიური სურნელი აქვს. გურული უფრო ასკეტური და აგრეთვე მისტიური მეჩვენება. -------------------- tamarapaint.com აგრეთვე putkari.ge
|
ვეშაპო |
Nov 13 2006, 05:16 AM
პოსტი
#3
|
ბიზონებზე მონადირე ჯგუფი: Moderator პოსტები: 2,860 რეგისტრ.: 1-November 06 წევრი № 360 |
დღეს შემოგთავაზებთ ე.წ. 11 მარგალიტს. ეს არის გურული კილოს 11 საგალობელი, რომლებსაც ასრულებენ გურული სიმღერა-გალობის უკანასკნელი დიდოსტატები.
ეს ჩანაწერი გაკეთდა 1949 წელს, ქ. მახარაძეში (ოზურგეთი), თბილისის სახელმწიფო კონსერვატორიის ფოლკლორის კათედრის ექსპედიციის მიერ, ვლადიმერ ახობაძის ხელმძღვანელობით. I ხმა (მთქმელი) - დიმიტრი პატარავა II ხმა (მოძახილი) - ვარლამ სიმონიშვილი III ხმა (ბანი) - არტემ ერქომაიშვილი აღსანიშნავია, რომ სამივე, თავისი ტემბრით იყვნენ ბანები, მაგრამ ამ ჩანაწერებში ძალიან კარგად ჩანს, რომ ეს გარემოება მათთვის ხელისშემშლელი ნამდვილად არ ყოფილა. საინტერესოა ამ მგალობელთა დიალოგი იმის თაობაზე, თუ ვის რამდენი საგალობლის გახსენება შეეძლო: ვარლამ სიმონიშვილი - "ახლა რომ გონების თვალით ვავლებ ჩემს მარაგს, ერთი სამას ორმოცდაათამდე შემიძლია ასე ზეპირად რომ აღვიდგინო. შენ კი, ჩემო არტემ, რამდენს შეძლებდი, რომ აღგედგინა?" არტემ ერქომაიშვილი - "ორიათას ხუთასამდე შევძლებდი". "მაშინ შენ, ჩემო დიმიტრი, რა თქმა უნდა, ჩვენზე მეტი გემახსოვრება, ვინაიდან შენ შეგირდობის დროს მთელ ამ საგალობელთა "შპარგალკების" გულმოდგინე ჩამწერი იყავიო", - მიმართავს ვარლამი ამაზე დიმიტრი პატარავამ ამოიღო მომცრო ზომის, მაგრამ სქელი წიგნი და ექსპედიციის ხელმძღვანელს, ვლადიმერ ახობაძეს ასე მიმართა: "თუ ამის გამოყენების უფლებას მომცემთ, მე სამიათას ხუთასამდე საგალობელს გიმღერებო . . ." 11 მარგალიტი - შემოქმედის სკოლა - 1949 წ. -------------------- "ვინაც ორიოდე ნოტები ისწავლა, ჩაიგდეს ხელში ეს საცოდავი წირვის წესი და ჯიჯგნიან . . . ყველა მონდომებულია სხვადასხვაგვარი სახე მისცეს, თავის გემოზე გადააკეთოს, ე.ი. ქართული სიტყვები მიუწეროს სლავიანურ სხვა და სხვა გალობათა ხმებს, ამ სიმახინჯით თავი მოსწონთ და სირცხვილათ არ მიაჩნიათ ის, რომ ერთი უბრალო ტროპარი არ იციან გალობით ქართულათ."
მღვდელი რაჟდენი (ხუნდაძე) 1911 წ. |
natuli |
Jan 7 2007, 12:20 AM
პოსტი
#4
|
Newbie ჯგუფი: Members პოსტები: 48 რეგისტრ.: 7-January 07 მდებარ.: Georgia,tbilisi წევრი № 805 |
გამარჯობა,მე ნათია ვარ..იცით რომელი გალობა მიყვარს? ქრისტე აღსდგა მკვდრეთით...მაგრამ მე ვიცი რომ ეს საგალობელი რამოდენიმე ვერსიისაა.და მე რომელიც მიყვარს ის ყოფილა სვანური ვერსიი(არ ვიცი რამდენად მართლაია)დ ხომ არ გექნებათ რომ აქ დადოთ?
-------------------- "ქალი იმიტომ კი არ გიყვარს რომ ლამაზია, არამედ ის ლამაზია იმიტომ, რომ შენ გიყვარს."
|
ზებედე |
Jan 7 2007, 10:22 PM
პოსტი
#5
|
ზეციკეთი ჯგუფი: Members პოსტები: 4,332 რეგისტრ.: 27-July 06 წევრი № 19 |
გამარჯობა,მე ნათია ვარ..იცით რომელი გალობა მიყვარს? ქრისტე აღსდგა მკვდრეთით...მაგრამ მე ვიცი რომ ეს საგალობელი რამოდენიმე ვერსიისაა.და მე რომელიც მიყვარს ის ყოფილა სვანური ვერსიი(არ ვიცი რამდენად მართლაია)დ ხომ არ გექნებათ რომ აქ დადოთ? ქრისტე აღსდგა -------------------- მზეო ამოდი, ამოდი ნუ ეფარები გორასა წიწილის თეთრი ბუმბული, ველად გაჰქონდა ნიავსა |
მხევალი ნინო |
Jan 26 2007, 02:15 PM
პოსტი
#6
|
ზღაპრის ბოლო კეთილია.. ჯგუფი: Senators პოსტები: 25,889 რეგისტრ.: 19-December 06 წევრი № 715 |
კიდევ დადეთ რა საგალობლები. მაგონი მარიამ კ ამბობდა 100მდე ჩანაწერი მაქვსო, გამოიმეტეთ
-------------------- ჩვენ ვინც ქრისტიანობა დაგვაბრალა ....
დიდება შენდა, რომელმან მოგვფინე ნათელი -Поверь мне Карлсон, Не в пирогах счастье. -Да ты что, с ума сошёл?! А в чем же ещё? © |
IVLITA |
Mar 20 2007, 10:21 PM
პოსტი
#7
|
Newbie ჯგუფი: Members პოსტები: 6 რეგისტრ.: 16-March 07 წევრი № 1,396 |
მშვიდობა!!!უმორჩილესად გთხოვთ,თუ ვინმეს გაქვთ სადა კილოს საგალობლები,დადეთ..წინასწარ დიდი მადლობა\ივლიტა\
|
დავით ივერიელი |
Mar 20 2007, 10:41 PM
პოსტი
#8
|
Illuminatus ჯგუფი: Members პოსტები: 1,988 რეგისტრ.: 27-July 06 მდებარ.: L.o.r.i.e.n. წევრი № 21 |
აუ ხო.... სადა კილოს ქერუბიმები იქნებ მოგეპოვებათ....
-------------------- მერე რა რომ . . .
|
N. R. |
May 8 2007, 03:30 PM
პოსტი
#9
|
nino razmadze ჯგუფი: Members პოსტები: 3,150 რეგისტრ.: 1-May 07 მდებარ.: tiflisi :) წევრი № 1,805 |
ვეშაპო, იცი რა მაიტერესებს? ზუსტად რომელი და რამდენი საგალობელია შემორჩენილი ფონო მასალის სახით?
-------------------- მგონი რაღაცა ხდებაო..... მარა რა ვიცი, რა ვიცი.......... :D
|
komisia |
Jun 13 2007, 05:58 PM
პოსტი
#10
|
ბაუნტი - აქ მთავრდება რეალობა ჯგუფი: Members პოსტები: 3,265 რეგისტრ.: 18-October 06 მდებარ.: www.Alazani.ge წევრი № 287 |
ვეშაპო
ციტატა შობა შენი უხრწნელ არს - ფერისცვალების IX ძლისპირი - შემოქმედის სკოლა - 1907 წ.sizec/sizec sizeo:2/sizeoშენ, რომელმან განანათლენ - კვირიაკის ე გალობის ძლისპირი ხმა ა - შემოქმედის სკოლა - 1908 წ.sizec/sizec sizeo:2/sizeoსიყვარულმან მოგიყვანა - ლაზარეს შაბათის ცისკრის ე გალობის დასდებელი - შემოქმედის სკოლა - 1908 წ.sizec/sizec sizeo:2/sizeoშენ გიგალობთ - წირვის საგალობელი - კართლ-კახური, კარბელაანთ კილო - 1902 წ.sizec/sizec sizeo:2/sizeoმამაო ჩვენო - წირვის საგალობელი - ქართლ-კახური, კარბელაანთ კილო - 1910 წ.sizec/sizec აქაჩე არ მუშაობს და ლინკზე და დე რა... -------------------- პოსტის სპონსორია გიორგი ბერიკელაშვილი. ოქროს სპონსორი - "ბლექ ინტერნეიშენალზი". მთელი კოლექტივი მადლობას ვუხდით მეფუტკრე მაყვალას გოგოს, წუხანდელი ღამისთვის.
თბილისი, საქართველო, დედამიწა, მზის სისტემა, ირმის ნახტომი. 2008 წელი, ქრშ-დან. © "კომისია პოსტინგ გრუპი", ყველა უფლება დაცულია. |
ლეონტი |
Jun 13 2007, 10:21 PM
პოსტი
#11
|
ილოცე!!! ჯგუფი: Members პოსტები: 1,990 რეგისტრ.: 7-November 06 მდებარ.: ოთახი წევრი № 416 |
ვეშაპო, იცი რა მაიტერესებს? ზუსტად რომელი და რამდენი საგალობელია შემორჩენილი ფონო მასალის სახით? ეეე, ეგ მეც მაინტერესებს მაგრამ , ვინ იცის. ზოგი ერთადერთი ჩანაწერი აი ამ წელს მოკვდება მუზეუმში, რადგან მაგნიტოფირს თავის ვადა აქვს. -------------------- tamarapaint.com აგრეთვე putkari.ge
|
modighliani |
Jun 15 2007, 03:06 AM
პოსტი
#12
|
Newbie ჯგუფი: Members პოსტები: 5 რეგისტრ.: 15-June 07 წევრი № 2,198 |
ხალხო... ანგელოზი ღაღადებს მინდა და იქნებ როგორმე მიშოვოთ რა?!
|
ABRAMA |
Jun 19 2007, 03:28 PM
პოსტი
#13
|
Newbie ჯგუფი: Members პოსტები: 69 რეგისტრ.: 12-June 07 წევრი № 2,163 |
modighliani
მე მაქვს და გამოგოგზავნი სკაიპში -------------------- Fადაააააალ
|
ვეშაპო |
Jun 25 2007, 06:24 PM
პოსტი
#14
|
ბიზონებზე მონადირე ჯგუფი: Moderator პოსტები: 2,860 რეგისტრ.: 1-November 06 წევრი № 360 |
დანარჩენი პოსტები ბიზანტიური სგაგალობლების თემაში გადავიტანე, ვინაიდან, საერთოდ არ შეესაბამებოდა ამ თემის შინაარსს.
-------------------- "ვინაც ორიოდე ნოტები ისწავლა, ჩაიგდეს ხელში ეს საცოდავი წირვის წესი და ჯიჯგნიან . . . ყველა მონდომებულია სხვადასხვაგვარი სახე მისცეს, თავის გემოზე გადააკეთოს, ე.ი. ქართული სიტყვები მიუწეროს სლავიანურ სხვა და სხვა გალობათა ხმებს, ამ სიმახინჯით თავი მოსწონთ და სირცხვილათ არ მიაჩნიათ ის, რომ ერთი უბრალო ტროპარი არ იციან გალობით ქართულათ."
მღვდელი რაჟდენი (ხუნდაძე) 1911 წ. |
stch |
Jul 4 2007, 12:03 AM
პოსტი
#15
|
გიორგი ჯგუფი: Members პოსტები: 448 რეგისტრ.: 3-July 07 მდებარ.: შორს უფლისგან :( წევრი № 2,381 |
ვა ძველი გალობა სუ სხვაა მაინც საინტერესოა ასეთი რამ თუ იშოვებოდა არ მეგონა დიდი მადლობის მეტი მეთქმის ის რომ თუ რამე ძველი გექნათ გალობა ქართული ოღონდ დადეთ და ძალიან კარგი იქნება
-------------------- და განიხარა სულმან ჩემმან უფლისა მიმართ მაცხოვრისა ჩემისა :)
|
Iona |
Jul 10 2007, 09:04 PM
პოსტი
#16
|
Member ჯგუფი: Members პოსტები: 943 რეგისტრ.: 6-February 07 წევრი № 1,025 |
ადამიანებო!!!
ეს ჩემგან ვერ იწერს თუ საერთოდაა რაღაც გაფუჭებული? -------------------- ვაჲ ჩუენდა შენ მიერ, ჵ სიკუდილო, რამეთუ თანა-მდები ხარ უწყალოჲ, რომელი არავის მიუტევებ, და მოსესხე ხარ სასტიკი, რომელი არა გარდაიჴადები. და მტაცებელი ხარ ძლიერი, რომელი არა დააცადებ; და მპარავი ხარ მღჳძარე, რომელსა არა გრცხუენის; და ჴელმწიფე ხარ მბრძანებელი, რომელსა არა გეშინის...
|
ვეშაპო |
Jul 10 2007, 11:39 PM
პოსტი
#17
|
ბიზონებზე მონადირე ჯგუფი: Moderator პოსტები: 2,860 რეგისტრ.: 1-November 06 წევრი № 360 |
Iona
ციტატა ადამიანებო!!! ეს ჩემგან ვერ იწერს თუ საერთოდაა რაღაც გაფუჭებული? გავაახლელინკები და შეგიძლია გადაიწერო. აქ დავდებ ქართული საგალობლების უძველეს ჩანაწერებს. ეს საგალობლები შესრულებულია ქართული გალობის დიდოსტატების მიერ XX საუკუნის დასაწყისში. 1900-ან წლებში საქართველოში ჩამოვიდნენ ინგლისელები ხმის ჩამწერი აპარატურით. ისინი დადიოდნენ საქართველოს სხვადასხვა კუთხეებში და იწერდნენ ამ კუთხეებისთვის დამახასიათებელ ხალხურ სიმღერებს და საეკლესიო საგალობლებს. შემდეგ მათ თბილისში გახსნეს ხმის ჩამწერი სტუდია და უკვე აქ ჩამოყავდათ სხვადასხვა ცნობილი მგალობელ-მომღერლები. სწორედ ამ ხმის ჩამწერი სტუდიის მიერ ჩაწერილ საგალობლებს შემოგთავაზებთ. აქ არის 3 გურული (ე.წ. შემოქმედის სკოლის) და 2 ქართლ-კახური (ე.წ. კარბელაანთ კილოს) საგალობელი. I საგალობელი გიგო ერქომაიშვილის გუნდის მიერაა ჩაწერილი. თვითონ გიგო ერქომაიშვილი (ანზორის დიდი ბაბუა) იყო დიაკვანის შვილი. ჩანაწერში იგი ბანს გალობს. II და III საგალობელი შერულებულია ქართული გალობისა და სიმღერის დიდოსტატის, სამუელ ჩავლეიშვილის გუნდის მიერ. სამუელ ჩავლეიშვილი გალობს მთქმელს (საგალობლებში მთქმელი ყოველთვის პირველი ხმა არის). IV საგალობელს ასრულებს თბილისის მგალობელთა გუნდი ვინმე ცამციშვილის ხელმძღვანელობით. V საგალობელს ასრულებს სანდრო კავსაძის გუნდი. შობა შენი უხრწნელ არს - ფერისცვალების IX ძლისპირი - შემოქმედის სკოლა - 1907 წ. შენ, რომელმან განანათლენ - კვირიაკის ე გალობის ძლისპირი ხმა ა - შემოქმედის სკოლა - 1908 წ. სიყვარულმან მოგიყვანა - ლაზარეს შაბათის ცისკრის ე გალობის დასდებელი - შემოქმედის სკოლა - 1908 წ. შენ გიგალობთ - წირვის საგალობელი - კართლ-კახური, კარბელაანთ კილო - 1902 წ. მამაო ჩვენო - წირვის საგალობელი - ქართლ-კახური, კარბელაანთ კილო - 1910 წ. აქ შემოგთავაზებთ ე.წ. 11 მარგალიტს. ეს არის გურული კილოს 11 საგალობელი, რომლებსაც ასრულებენ გურული სიმღერა-გალობის უკანასკნელი დიდოსტატები. ეს ჩანაწერი გაკეთდა 1949 წელს, ქ. მახარაძეში (ოზურგეთი), თბილისის სახელმწიფო კონსერვატორიის ფოლკლორის კათედრის ექსპედიციის მიერ, ვლადიმერ ახობაძის ხელმძღვანელობით. I ხმა (მთქმელი) - დიმიტრი პატარავა II ხმა (მოძახილი) - ვარლამ სიმონიშვილი III ხმა (ბანი) - არტემ ერქომაიშვილი აღსანიშნავია, რომ სამივე, თავისი ტემბრით იყვნენ ბანები, მაგრამ ამ ჩანაწერებში ძალიან კარგად ჩანს, რომ ეს გარემოება მათთვის ხელისშემშლელი ნამდვილად არ ყოფილა. საინტერესოა ამ მგალობელთა დიალოგი იმის თაობაზე, თუ ვის რამდენი საგალობლის გახსენება შეეძლო: ვარლამ სიმონიშვილი - "ახლა რომ გონების თვალით ვავლებ ჩემს მარაგს, ერთი სამას ორმოცდაათამდე შემიძლია ასე ზეპირად რომ აღვიდგინო. შენ კი, ჩემო არტემ, რამდენს შეძლებდი, რომ აღგედგინა?" არტემ ერქომაიშვილი - "ორიათას ხუთასამდე შევძლებდი". "მაშინ შენ, ჩემო დიმიტრი, რა თქმა უნდა, ჩვენზე მეტი გემახსოვრება, ვინაიდან შენ შეგირდობის დროს მთელ ამ საგალობელთა "შპარგალკების" გულმოდგინე ჩამწერი იყავიო", - მიმართავს ვარლამი ამაზე დიმიტრი პატარავამ ამოიღო მომცრო ზომის, მაგრამ სქელი წიგნი და ექსპედიციის ხელმძღვანელს, ვლადიმერ ახობაძეს ასე მიმართა: "თუ ამის გამოყენების უფლებას მომცემთ, მე სამიათას ხუთასამდე საგალობელს გიმღერებო . . ." 11 მარგალიტი - შემოქმედის სკოლა - 1949 წ. -------------------- "ვინაც ორიოდე ნოტები ისწავლა, ჩაიგდეს ხელში ეს საცოდავი წირვის წესი და ჯიჯგნიან . . . ყველა მონდომებულია სხვადასხვაგვარი სახე მისცეს, თავის გემოზე გადააკეთოს, ე.ი. ქართული სიტყვები მიუწეროს სლავიანურ სხვა და სხვა გალობათა ხმებს, ამ სიმახინჯით თავი მოსწონთ და სირცხვილათ არ მიაჩნიათ ის, რომ ერთი უბრალო ტროპარი არ იციან გალობით ქართულათ."
მღვდელი რაჟდენი (ხუნდაძე) 1911 წ. |
stch |
Jul 15 2007, 10:12 PM
პოსტი
#18
|
გიორგი ჯგუფი: Members პოსტები: 448 რეგისტრ.: 3-July 07 მდებარ.: შორს უფლისგან :( წევრი № 2,381 |
ძალიან მაგარი რაღაცეები იყო თუ კიდე გაქვთ დააგდეთ რა
-------------------- და განიხარა სულმან ჩემმან უფლისა მიმართ მაცხოვრისა ჩემისა :)
|
უჩა |
May 25 2009, 06:34 PM
პოსტი
#19
|
ღმერთო სამშობლო მიცოცხლე ჯგუფი: Members პოსტები: 5,655 რეგისტრ.: 31-December 06 მდებარ.: მარად და ყველგან საქართველო, მე ვარ შენთანააა... წევრი № 771 |
ვეშაპო
ციტატა აქ დავდებ ქართული საგალობლების უძველეს ჩანაწერებს. ეს საგალობლები შესრულებულია ქართული გალობის დიდოსტატების მიერ XX საუკუნის დასაწყისში. 1900-ან წლებში საქართველოში ჩამოვიდნენ ინგლისელები ხმის ჩამწერი აპარატურით. ისინი დადიოდნენ საქართველოს სხვადასხვა კუთხეებში და იწერდნენ ამ კუთხეებისთვის დამახასიათებელ ხალხურ სიმღერებს და საეკლესიო საგალობლებს. შემდეგ მათ თბილისში გახსნეს ხმის ჩამწერი სტუდია და უკვე აქ ჩამოყავდათ სხვადასხვა ცნობილი მგალობელ-მომღერლები. სწორედ ამ ხმის ჩამწერი სტუდიის მიერ ჩაწერილ საგალობლებს შემოგთავაზებთ. აქ არის 3 გურული (ე.წ. შემოქმედის სკოლის) და 2 ქართლ-კახური (ე.წ. კარბელაანთ კილოს) საგალობელი. I საგალობელი გიგო ერქომაიშვილის გუნდის მიერაა ჩაწერილი. თვითონ გიგო ერქომაიშვილი (ანზორის დიდი ბაბუა) იყო დიაკვანის შვილი. ჩანაწერში იგი ბანს გალობს. II და III საგალობელი შერულებულია ქართული გალობისა და სიმღერის დიდოსტატის, სამუელ ჩავლეიშვილის გუნდის მიერ. სამუელ ჩავლეიშვილი გალობს მთქმელს (საგალობლებში მთქმელი ყოველთვის პირველი ხმა არის). IV საგალობელს ასრულებს თბილისის მგალობელთა გუნდი ვინმე ცამციშვილის ხელმძღვანელობით. V საგალობელს ასრულებს სანდრო კავსაძის გუნდი. შობა შენი უხრწნელ არს - ფერისცვალების IX ძლისპირი - შემოქმედის სკოლა - 1907 წ. შენ, რომელმან განანათლენ - კვირიაკის ე გალობის ძლისპირი ხმა ა - შემოქმედის სკოლა - 1908 წ. სიყვარულმან მოგიყვანა - ლაზარეს შაბათის ცისკრის ე გალობის დასდებელი - შემოქმედის სკოლა - 1908 წ. შენ გიგალობთ - წირვის საგალობელი - კართლ-კახური, კარბელაანთ კილო - 1902 წ. მამაო ჩვენო - წირვის საგალობელი - ქართლ-კახური, კარბელაანთ კილო - 1910 წ. ვაა ეს საგალობლები არ მაქვს. აუ თუ არ დაგეზარება იქნებ განაახლო რა ლინკები. ძალიან ძალიან მაგრად მინდა რა. ციტატა აქ შემოგთავაზებთ ე.წ. 11 მარგალიტს. ეს არის გურული კილოს 11 საგალობელი, რომლებსაც ასრულებენ გურული სიმღერა-გალობის უკანასკნელი დიდოსტატები. ეს ჩანაწერი გაკეთდა 1949 წელს, ქ. მახარაძეში (ოზურგეთი), თბილისის სახელმწიფო კონსერვატორიის ფოლკლორის კათედრის ექსპედიციის მიერ, ვლადიმერ ახობაძის ხელმძღვანელობით. I ხმა (მთქმელი) - დიმიტრი პატარავა II ხმა (მოძახილი) - ვარლამ სიმონიშვილი III ხმა (ბანი) - არტემ ერქომაიშვილი აღსანიშნავია, რომ სამივე, თავისი ტემბრით იყვნენ ბანები, მაგრამ ამ ჩანაწერებში ძალიან კარგად ჩანს, რომ ეს გარემოება მათთვის ხელისშემშლელი ნამდვილად არ ყოფილა. საინტერესოა ამ მგალობელთა დიალოგი იმის თაობაზე, თუ ვის რამდენი საგალობლის გახსენება შეეძლო: ვარლამ სიმონიშვილი - "ახლა რომ გონების თვალით ვავლებ ჩემს მარაგს, ერთი სამას ორმოცდაათამდე შემიძლია ასე ზეპირად რომ აღვიდგინო. შენ კი, ჩემო არტემ, რამდენს შეძლებდი, რომ აღგედგინა?" არტემ ერქომაიშვილი - "ორიათას ხუთასამდე შევძლებდი". "მაშინ შენ, ჩემო დიმიტრი, რა თქმა უნდა, ჩვენზე მეტი გემახსოვრება, ვინაიდან შენ შეგირდობის დროს მთელ ამ საგალობელთა "შპარგალკების" გულმოდგინე ჩამწერი იყავიო", - მიმართავს ვარლამი ამაზე დიმიტრი პატარავამ ამოიღო მომცრო ზომის, მაგრამ სქელი წიგნი და ექსპედიციის ხელმძღვანელს, ვლადიმერ ახობაძეს ასე მიმართა: "თუ ამის გამოყენების უფლებას მომცემთ, მე სამიათას ხუთასამდე საგალობელს გიმღერებო . . ." 11 მარგალიტი - შემოქმედის სკოლა - 1949 წ. ამის ლინკიც გაფუჭებულია. ალაზანზე დევს ეს საგალობლები და იმ ლინკებს დავდებ არ გაფუჭდება და ვისაც დაგაინტერესებთ გადაიწერეთ. 11 მარგალიტი - შემოქმედის სკოლა - 1949 წ. "გალობის ზაპირად მცოდნეთა რიცხვი დღითი დღე კლებულობდა, რაც რუსული იმპერიალიზმის მიერ ავტოკეფალიაწართმეულ ქართულ ეკლესიაში ღვთისმსახურების ქართულად აღსრულებისა და მასთან ერთად, ქართული გალობის შეზღუდვა-აკრძალვით იყო განპირობებული. XX საუკუნის 10-იანი წლებისათვის გალობის მცოდნენი თითზე ჩამოსათვლელნიღა დარჩნენ. შემდგომში, ათეისტურმა რეჟიმმა საბოლოოდ გადაწყვიტა გალობის სწავლების ტრადიცია. დღეს უკვე ძველი გალობის მცოდნე ერთი მოხუციც აღარაა სააქაოს, ამ გაწყვეტილი ტრადიციის აღმდგენლად მოგვევლინებოდა. ასეთ ვითარებაში ზემოთ აღნიშნული ათასობით საგალობლის გვერდით განსაკუთრებულ მნიშვნელობას იძენს ძველ სამგალობლო ტრადიციაზე აღზრდილი უკანასკნელი წარმომადგენლის, მაღალი ნიჭითა და საოცარი მეხსიერებით დაჯილდოვებული მგალობელ-მომღერალი, არტემ ერქომაიშვილის მიერ გადმოცემული საგალობლები, რომლებიც მის გარდაცვალებამდე ერთი წლით ადრე, 1966 წელს მაგნიტოფირზე ჩაწერა კომპოზიტორმა და ფოლკლორისტმა, კახი როსებაშვილმა. ჩაწერა ორი მაგნიტოფონით შესრულდა; ერთ მაგნიტოფონზე ჩაწერილ პირველ ხმას (თქმას, დამწყებს) ჯერ მეორე ხმა (მოძახილი) და შემდეგ მესამე ხმა (ბანი) დაედებოდა მეორე მაგნიტოფონის გამოყენებით. ასე რომ, საგალობელთა სამივე ხმას 79 წლის არტემ ერქომაიშვილი ასრულებს, რადგან გალობის მსავით სრულად მცოდნე ამქვეყნად აღარავინ ეგულებოდა. ასეა ჩეწერილი ასზე მეტი საგალობელი. ეს უნიკალური ჩანაწერები თბილისის სახელმწიფო კონსერვატორიის ფოლკლორის კაბინეტში ინახება. ამ ჩანაწერებს (ტექნიკური ხარვეზების სიმრავლის მიუხედავად ფასდაუდებელი და მრავალმხრივი მნიშვნელობა აქვს ქართული გალობის შესწავლისათვის. მხცოვანი მგალობელი საგალობელთა შესრულებისას იშველიებდა პატარა წიგნაკს საგალობელთა ტექსტებით. არტემ ერქომაიშვილის ეს წიგნაკი ასევე უძვირფასეს განძს წარმოადგენს ქართული გალობის, მისი მუსიკალური დამწერლობის ისტორიის კვლევისათვის, რადგან მასში მრავლადაა საგალობო ნიშნებით შემკული საგალობელი. ნიშნები ფანქრით არის შესრულებული თვით არტემ ერქომაიშვილის მიერ. ეს წიგნაკი მოგვაგონებს ექვთიმე კერესელიძის, მსგავსი ნიშნებით შემკულ ხელნაწერს, რომელსაც ყდაზე აწერია: "ზეპირი გალობა". არტემ ერქომაიშვილის წიგნაკიც გალობის ზეპირად მცოდნეთათვის დამხმარე ნიშნებს შეიცავს. მიუხედავად იმისა, რომ ეს ნიშნები მნიშვნელოვნად განსხვავდება ძველ ნევმირებულ კრებულებში არსებული საგალობო ნიშნებისგან, ამ უკანასკნელთა ამოხსნის ერთ-ერთ გზად არტემ ერქომაიშვილისა და ექვთიმე კერესელიძის ჩანაწერების გულდასმით შესწავლაა, მათში არსებული საგალობო ნიშანთა ზუსტ მნიშვნელობათა დადგენა-გაშიფვრას მივიჩნევთ, რაშიც მათივე აუდიო (ერქომაიშვილის) და სანოტო (კერესელიძის) ჩანაწერების არსებობა გვეხმარება, რომლებშიც, ერთის მხრივ, გალობის ე.წ. "იმერულ-გურული კილო" (ფ.ქორიძე, რ. ხუნდაძე, ე. კერესეკიძე) და მეორეს მხრივ, "ქართლ კახური კილოა" (ძმები კარბელაშვილები) წარმოდგენილი, არტემ ერქომაიშვილის ჩანაწერებში მოცემულია სავსებით ორიგინალური, თვითმყოფადი ნიშნების მქონე "კილო" გალობისა. " დ. შუღლიაშვილი "ქართული საეკლესიო გალობა" - "შემოქმედის სკოლა" ნაწყვეტი წინათქმიდან არტემ ერქომაიშვილის მიერ ჩაწერილი 105 საგალობელი -------------------- და აწ თქუენ გეტყვ, მცნებასა ახალსა მიგცემ თქუენ, რაჲთა იყუარებოდით ურთიერთას, ვითარცა მე შეგიყუარენ თქუენ, რაჲთა თქუენცა იყუარებოდით ურთიერთას. ამით ცნან ყოველთა, ვითარმედ ჩემნი მოწაფენი ხართ, უკუეთუ იყურებოდით ურთიერთას...
იოანე 13, 33-35 |
უჩა |
Jun 19 2009, 03:36 PM
პოსტი
#20
|
ღმერთო სამშობლო მიცოცხლე ჯგუფი: Members პოსტები: 5,655 რეგისტრ.: 31-December 06 მდებარ.: მარად და ყველგან საქართველო, მე ვარ შენთანააა... წევრი № 771 |
ძალზედ საინტერესოა სხვადასხვა კუთხეებში ექსპედიციაში ჩაწერილი საგალობლები.
საკმაოდ ცოტაა სამწუხაროდ, ყოველ შემთხვევაში რაც მე ვიცი. მართალია ეს ჩანაწერები პროფესიონალი მგალობლების მიერ არაა ჩანაწერილი, მაგრამ ნამდვილად დიდ ღირებულებას წარმოედგენს მაინც. მითუმეტეს იმ პირობებში როცა საკმაოდ ცოტა ძველი აუდიოჩანაწერები მოგვეპოვება გალობის და ისიც ძირითადად შემოქმედის სკოლის... ამ ჩანაწერებს რაც დავაკვირდი ცოტა სასიმღერო ეფექტები დაკრავს მაგრამ მაინც დიდი დანატოვარია დამეთანხმებით ყველა. დავიწყებ ივეტ გრიმოს ექსპედიციაში ჩაწერილი რამოდენიმე საგალობლით. ივეტ გრიმოს ექსპედიცია - აღდგომასა შენსა ივეტ გრიმოს ექსპედიცია - მეუფეო ზეცათაო ეს ქალი - გრიმო ისევ ცოცხალი ყოფილა დაადგინეს ეხა და კიდევ 300მდე სიმღერა აქვს ჩაწერილიო. და ეხლა უნდათ რომ ჩამოიტანონო. თან სულ 20 თუ 30 სიმღერაა მაგ ჩანაწერებში რაზეც ხელი მიგვიწვდება რა და 3 თუ 4 საგალობელია იქ და ალბად ის თუ ჩამოიტანეს იმაშიც იქნება რამოდენიმე კარგი საგალობელი. -------------------- და აწ თქუენ გეტყვ, მცნებასა ახალსა მიგცემ თქუენ, რაჲთა იყუარებოდით ურთიერთას, ვითარცა მე შეგიყუარენ თქუენ, რაჲთა თქუენცა იყუარებოდით ურთიერთას. ამით ცნან ყოველთა, ვითარმედ ჩემნი მოწაფენი ხართ, უკუეთუ იყურებოდით ურთიერთას...
იოანე 13, 33-35 |
მსუბუქი ვერსია | ახლა არის: 1st November 2024 - 02:58 AM |
მართლმადიდებლური არხი: ივერიონი
ფორუმის ელექტრონული ფოსტა: იმეილი