მონოზონნი(სამონაზვნო წესით ცხოვრება), რაოდენ დიდი ყოფილა მონაზვნობის პატივი... პარამეტრები

[marine]

" ქალწულ მელანია დაყუდებულის (გარდაიცვალა 1836 წლის 11 ივნისს) ცხოვრების აღწერაში მოგვითხრობენ: ელეცის მონასტერში, სადაც მელანია მოღვაწეობდა, დედა-შვილი მოვიდა და მალე ორივე მონაზვნად აღიკვეცა. დედას მოდესტა უწოდეს, ქალიშვილს კი მიტროფანია. დედა უკვე ხანდაზმული იყო, სიკვდილისთვის ემზადებოდა და ქალიშვილს არიგებდა, რა უნდა გაეკეთებინა მისი განსვენების შემდეგ. არადა, ღვთის განგებულებით, შვილი დედაზე ადრე უნდა გარდაცვლილიყო. მოხუცებულ დედას ძალზე ენატრებოდა შვილი. ერთხელ ძილში იხილა მელანია დაყუდებული, რომელმაც უთხრა; "გეყოფა მწუხარება! სჯობს ეცადო და ღვთის სადიდებლად გაყიდო ჩემი წიგნებიო".

ამ სიტყვებმა დაამშვიდა მოხუცებული, მაგრამ გაკვირებული კი დარჩა: არ იცოდა, რომელ წიგნებს გულისხმობდა განსვენებული. მას ხომ თითქოს არაფერი დაუწერია, წიგნის სახით არაფერი დაუტოვებია. მაგრამ ოთხი დღის შემდეგ მონასტერში წიგნების ამანათი მოიტანეს. იგი გახლდათ მელანია დაყუდებულის ცხოვრების აღწერა. ვიღაცას შეედგინა და მონასტერში გამოეგზავნა. იღუმენიამ დედა მოდესტას დაავალა ამ წიგნების პატრონობა და მათი მონასტრის სტუმართათვის მიყიდვა. მაშინ ნათელი გახდა ადრე მისთვის გაუგებარი სიტყვების მნიშვნელობა."

[marine]

"მეუფე ნექტარიოსის [პენტაპოლელი] რვა სულიერმა შვილმა მონაზვნად აღკვეცა გადაწყვიტა, რაც ეგინაზე, წმინდა სამების მონასტერში აღსრულდა. აღდგენილი სავანის იღუმენია გახდა მონაზონი ფილოთეა. იგი წმინდა ფილოთე ათონელის ნათესავი იყო, რომელმაც ათონზე 1680 წელს მოწამებრივი აღსასრული მიიღო და აქ ქალაქის მფარველად ითვლებოდა. თავიდან მეუფემ მონასტერში გასამგზავრებლად მხოლოდ სამი მონაზონი აკურთხა. დედა ფილოთეა მონაზვნების მიმართ ძალიან მკაცრი და მომთხოვნი იყო.
ამ დროს ათენში ერთი მორწმუნე ქალი ცხოვრობდა, რომელმაც სიზმარში ნახა დიდი გალია, სადაც სამი ჩიტი იტანჯებოდა და თავის დახსნას ცდილობდა. ქალი მიხვდა, რომ დედებს უმძიმდათ მონასტერში ყოფნა. მაშინვე იყიდა პური, ზეთისხილი, ჰალვა. მონაზვნებს წაუღო და მეუფეს მათი მდგომარეობა შეატყობინა... წმინდა ნექტარიოსის ლოცვა-კურთხევით, იღუმენია ფილოთეა უსინათლო მონაზონმა კასიანამ შეცვალა..."

[marine]

"გარეგნულადაც საოცრად ლამაზი იყო მონაზონი მართა. ხანდახან ქუჩაში მიმავალს ხალხი თვალს აყოლებდა. მაგრამ მთავარი მაინც სულიერი სილამაზე იყო. სახეს უბრწყინებდა შინაგანი ნათელი. მის თვალებში იგრძნობოდა რაღაცნაირი დაფარული საიდუმლო - საიდუმლო ლოცვისა. ის ყველას თანაგრძნობით უყურებდა, თითოეულის ტკივილი ესმოდა და თითქოს ეუბნებოდა: - მეც განმიცდია ამგვარი ტკივილი. ახლა კი ბედნიერება ვიპოვე, განღებულია მისი კარი ყველასთვის და არც თქვენ ხართ შორს მისგანო."

[marine]

ამბავი მონასტრის ვენახში მომხდარი ქურდობისა

"გვიყვება ოქრიდის მახლობელი მონასტრის ბერი რაფაელი: "ხშირად ვნახულობდით წარმოშობით მაკედონიელ ჟანდარმერიის უნტერ-ოფიცერს. ყოველთვის წესიერად იქცეოდა. შემოდგომის ერთ ნაშუადღევს აღელვებული მოვიდა, ტაძარში შევიდა და ხატთან ათი დინარი დადო. მერე კი მოგვიყვა, რა მოხდა. თურმე, როცა მონასტრის ვენახს ჩაუარა, მოწეულმა ყურძენმა მოსტაცა თვალი. შევიდა, გამოკრა ხელსახოცი და მტევნებით აივსო, ისე, რომ არავის დაენახა. მერე მთაზე ავიდა და მოფარებულ ადგილზე მიწვა მოსასვენებლად. სიზმარში კაცი ნახა, ხელთ სასწორი ეპყრა. ხელსახოცში გამოკრული ყურძენი აწონა და უთხრა: - აქ ზუსტად ორი ოყაა, ათი დინარის ღირებულებისაო. მერე მკაცრად შეხედა ჟანდარმს და დაუმატა, - ეს მონასტრის ვენახში მოპარული ყურძენია. უთხოვნელად მისი მოწყვეტა არ შეიძლება! ვაი იმას, ვინც ასე მოიქცევაო. თქვა ეს და კაცი გაქრა. ჟანდარმს შეშინებულს გაეღვიძა. ჩაფიქრდა ნანახზე და მონასტერში დაბრუნდა, ყურძენიც დააბრუნა, ათი დინარიც ტაძარში ხატთან დადო. როცა მორჩა მოყოლას, უნტერ-ოფიცერმა ცად აღაპყრო ხელნი და თქვა: "არასოდეს, ამიერიდან არასოდეს, არათუ მონასტრისას, სხვისასაც არაფერს მივითვისებო".

[marine]

"უცხოა მონაზონისათვის განრისხება და მოყვასის შეწუხება"

[marine]

"ბერობა შემთხვევით არ ხდება"

[marine]

"ერთმა ბერმა მიიღო მორჩილი, რომელიც წმინდა მთის მახლობელი სოფლიდან იყო და ურჩია, არ ეზრუნა თავისიანებზე, რადგან მათ გამო შინაგან ბრძოლას განიცდიდა. ჭაბუკს მამა გარდაცვლოდა, დედა და ორი გაუთხოვარი და ჰყავდა. ბერმა მორჩილს აუკრძალა მომსვლელ ერისკაცებთან საუბარი, რათა დაეცვა იმ მიზეზებისგან, რომელთაც მასში სულიერი ბრძოლის გამოწვევა შეეძლოთ.
ერთხელ მონაზონმა ბერის რჩევა დაარღვია და საუბარი გაუბა ერთ ხნიერ სტუმარს, რომელიც მისი თანასოფლელი აღმოჩნდა. თავისი ოჯახის შესახებაც ჰკითხა. სტუმარმა გულისტკივილით უპასუხა: - როგორ უნდა იყვნენ, მამაო! დიდ გაჭირვებას ებრძვიან. ქვრივ-ობლებმა ისიც არ იციან, სად დაიკარგა მათი ერთადერთი პატრონი ვაჟი, ცოცხალია თუ არა... არიან ასე უნუგეშოდ.
ჭაბუკი შეწუხდა და ბერს მიადგა: - მამაო, ამას ვეღარ გავუძლებ. წავალ და მათზე ვიზრუნებო.
ბერმა ვერც დაამშვიდა აღელვებული და ვერც გულისსიტყვა შეაცვლევინა. ბერის მცნების დარღვევამ - არ ელაპარაკა მომსვლელებთან - მორჩილთან ბრძოლის უფლება მისცა სატანას, რომელმაც მიზანს მიაღწია.
მორჩილი კურთხევის გარეშე, ფეხით გაემართა თავისი სოფლისკენ. ბინდისას უდაბურ ადგილას ღამის გასათევად გაჩერდა. ბერმა კი მორჩილის წასვლისთანავე დაიწყო ლოცვა: - უფალო ჩემო, დაიცავი იგი ყოველგვარი საცდურისა და საფრთხისგან და მოაქციე თავისი სინანულის ადგილას; აპატიე შეცდომები, შეისმინე ლოცვა ჩემიო.
მორჩილმა განთიადისას დაინახა ნათლის ანგელოზი, რომელმაც უთხრა: - შენი შინიდან წამოსვლის წამიდან ღმერთმა შენს ახლობლებზე საზრუნავად მიმავლინა. მაგრამ რახან შინ ბრუნდები, მე საჭირო აღარ ვარო. გონს მოეგო მორჩილი და შეჰყვირა: - ამას რას ვაკეთებ?! მათ გადასარჩენად მივდივარ თუ მათთან ერთად დასაღუპავად?! თუ მათზე ღმერთი ზრუნავს, შენ რაღა გინდა, უგუნურო მონაზონო?!
უმალ დაბრუნდა თავის კალივაში. ბერმაც სიხარულით მიიღო და განცვიფრება ვერ დამალა, თუ რაოდენი ძალა ჰქონია ლოცვას.
მალე მორჩილის თანასოფლელი ესტუმრათ. ბერმა მას ჩუმად გამოჰკითხა მორჩილის ოჯახის ამბავი.
- მამაო, - უპასუხა სტუმარმა, - ამ სახლში დიდი სასწაული მოხდა. ერთი მეტად შეძლებული ჩვენი თანამემამულე ამერიკიდან სოფელში ჩამოვიდა. ერთი ქალიშვილი ცოლად შეირთო, მეორეს კი მზითევი განუმზადა. ჩვენმა სოფელმა დიდად გაიხარა, რადგან იმედიც არ გვქონდა, რომ ეს ობლები ფეხზე დადგებოდნენო.
ბერმა უხმო მორჩილს და უამბო, რა სასწაულს მოუვლენს ქრისტეს განგებულება მათ, ვინც მისდამი სიყვარულით განუდგება ყოველ თავის მონაგებს".

[marine]

"ყველა მონაზონი ბედნიერია"

[marine]

"ბერად აღკვეცა მოისურვა ანდრია ბულისკირიამ (შემდგომში ბერი გიორგი), გამოუტყდა კიდეც დედას, რომელსაც მისი დაქორწინება სურდა. დედამისი კივილითა და თმის გლეჯით მოთქმა-გოდებას მოჰყვა და მკვდარივით დაიტირა შვილი. ევედრებოდა, - ისე ნუ მომკლავ, შენი შვილები არ ჩავიკრა გულშიო. შვილი უკან არ იხევდა. ქალი შეშლილობის მსგავსმა რისხვამ შეიპყრო - ჩემი ხელით დავახრჩობ ამ უმადურსო. შვილი ხმას არ იღებდა. დედამ სასტიკად დაწყევლა და შეაჩვენა ანდრია. პასუხად შვილმა მხოლოდ თაყვანი სცა და იმავე ღამეს წავიდა თავის მოძღვართან, წმინდა ალექსისთან (შუშანია)."

[marine]

"მონასტერში თითქოს ყოველი დღე ერთმანეთს ჰგავს. მაგრამ თუ საკუთარ თავს ჩაუღრმავდები, მიხვდები შენს შინაგან სამყაროში ცვლილებებს და უფალთან მეტ სიხალოვეს".

[marine]

"ათონზე ასეთი ამბავი მოვისმინე: ერთ ბერს სულიერი მამა გარდაეცვალა. მაშინ მან ბერის ტანსაცმელი ხის მორს ჩამოაცვა და ასე თქვა: "რადგანაც სულიერი მამა აღარ მყავს, ამ ხის მორს მივმართავ". და ასე იქცეოდა. და აი, ერთხელაც, მორს კითხვა რომ დაუსვა, ბერს ხმა მოესმა: "ამას ნუ გააკეთებ!"
ასე რომ, ღმერთი ჩვენი რწმენის შესაბამისად მოქმედებს".

[marine]

"მონასტერი ის ადგილია, სადაც მუდმივად სინანულს გრძნობ. მონაზვნობაში უმთავრესია გიყვარდეს მარტოობა - შენ და ღმერთი. ჩვენი ოჯახი მონასტერია, ამგვარი ცხოვრების წესით ვადიდებთ უფალს. უდიდესი ბედნიერებაა, როცა ყველა გიყვარს და გიყვარს თანაბრად. ამაშიც გამოიხატება მონაზვნური ცხოვრების სიმსუბუქე."

[marine]

"დამიჯერე, რადგან მართალს გეუბნები - მას შემდეგ, რაც მონაზონი ვარ, რამდენჯერაც ავად გავმხდარვარ, სრულებით არ მიზრუნია თავზე. არც არავისთვის მიმიცია უფლება, ჩემი სხეულის ჯანმრთელობისათვის ეზრუნა. მთელ სასოებას უსასყიდლო მკურნალზე ვამყარებდი."


"თუ ბერი შემართებით ცხოვრობს, მის გვერდით მყოფი ერის ადამიანიც მიმბაძველია. თუ ბერი უდებებით, სიზარმაცით ცხოვრობს, ისიც სიზარმაცით იცხოვრებს. ადამიანი მარტო თავის ცოდვებს ვერ გადალახავს, თუ მოძღვარი არ დაეხმარა. ჩვენი ნუგეშიც ის არის, თუ ადამიანი მორჩილებით და ღმერთზე მინდობით იცხოვრებს."

[marine]

"მონაზვნისთვის მორჩილება მერვე საიდუმლოა"

"მონასტრისთვის კი მოყვასზე ზრუნვა სულიერი ვალდებულებაა. მონასტერს ამიტომაც უკეთ შეუძლია დაინახოს ერის სატკივარი, თანაუგრძნოს ადამიანებს, - ეს მისი პირდაპირი მოვალეობაა. მას მეტი სიღრმით შეუძლია გასწიოს მოყვასის დახმარების მსახურება. ფაქტობრივად, ის ამ მსახურებისთვის არსებობს. ეს განსაზღვრავს უმთავრესად მონასტრულ მორჩილებასაც."

/დედა მარიამი (ჯაფარიძე)/

[marine]

"მონასტრის წევრებს არ აქვთ უფლება, ერთმანეთს წარსულზე ესაუბრონ. უნდა ისაუბრონ მხოლოდ იმ საქმეზე, რასაც აკეთებენ. მონასტრის დების ზედმეტი სიახლოვეც იკრძალება, ეკრძალებათ ერთმანეთის სენაკებში შესვლა და რომელიმე წევრის საქმის გარჩევა. თუ აუცილებელი საქმე აქვს, მივა კართან, მოითხოვს შესვლის ნებას. მასპინძელი, თუ უნდა მიიღოს, ეტყვის - "ამინ" და შეიყვანს. თუ მონაზვნებს შორის უთანხმოება მოხდება, შენდობას ეტყვის ის, ვინც პირველმა დაიწყო კამათი, მართალიც რომ იყოს. მერე უნდა განმარტოვდეს და ილოცოს, რათა გაეხსნას გონება თავისი ქმედების გამო. ურთიერთსიყვარული უნდა იყოს, მაგრამ დისტანცია აუცილებელია."



"თუ ადამიანები არ გიყვარს, მონასტერში ვერ გაძლებ".

[marine]

"თვითონ ბერული ცხოვრების მიმდევარი, სტუმარს უხვად უმასპინძლდებოდა"

[marine]

"მონაზვნებს, რომლებიც ნათესავებთან ურთიერთობაზე ეკითხებოდნენ, პასუხობდა: "ნუ გვინდა მათთან სიახლოვე. ნათესავებთან კავშირი ადამიანური ნუგეშისცემაა, მონაზონი ღვთისგან უნდა ეძიოს ნუგეშს. მონაზონი, რომელსაც ძალზე უყვარს თავისი ნათესავები, სულიერად განუვითარებელი დარჩება და უფალი არ აძლევს იმ მადლს, რომ ყველა კაცი თავისიანად ჩათვალოს, ყველა თანაბრად უყვარდეს..." თუმცა ისიც უნდა ითქვას, რომ მამა პაისი სხვა მონაზვნებს ასეთ საქციელს არ აიძულებდა. ოღონდ განახურვებდა მათ ღვთისმოშიშებას და ყველას თავის ნებაზე ტოვებდა, მაგრამ ძალიან უხაროდა, როცა ხედავდა, რომ ბერს მთლიანად დაეტოვებინა სოფელი."

[marine]

"ბერი იმისთვის არის ბერი, რომ ილოცოს"

[marine]

"...უმწიკვლო ცხოვრებით, მარხვით, თავშეკავებით, უძილო ლოცვით და ყოველი ღვაწლით, რაიც მონაზონთ ანგელოზთ მიამსგავსებთ..."

"შედეგად კი იმგვარად წარემატა, ძმები ანგელოზთ უფრო ამგვანებდნენ, ვიდრე - ადამიანს".

"ტრაპეზის შემდეგ ძმები სენაკებში განთითოვდებოდნენ"

[marine]

"მონასტრებში, როგორც წესია, მიცვალებულებს ახალგაზრდა ბერები მარხავენ. საკუთარ ფიქრებში დანთქმული მოხუცი ბერები მიცვალებულს მხოლოდ მცირეოდენ მიწას მიაყრიან ხოლმე. ისინი ღვთისმოსაობით აყრიან მიწას გარდაცვლილის სხეულს და არავითარ შემთხვევაში - თავზე".