მტერი და მაჭირვებელი პარამეტრები

[marine]

"ღვთისმოშიშ ქრისტიანს მტერი და მაჭირვებელი არა ჰყავს, ყველა კაცი მისი მასწავლებელია. ზოგი მოთმინებას ასწავლის, ზოგი - სიყვარულს, ზოგიც - მიტევებას. მამა ვიტალისთან (სიდორენკო) თუ ვინმეს განიკითხავდნენ, ის აუცილებლად იმ კაცის რაიმე კეთილ საქმეს გაიხსენებდა და ილოცებდა: "ღმერთო, მოწყალე მექმენ მე ცოდვილსა ამას". "უნდა საკუთარი თავი განიკითხო, დაადანაშაულო და დასაჯო, სხვები კი გიყვარდეს და ანგელოზად ჩათვალო," - ამბობდა ის. ერთ ქალს კი, რომელიც სახლის პატრონს ვერაფრით ეწყობოდა, ურჩია: - შენ მას დედა დაუძახე და იფიქრე, რომ ღმერთმა იქ დაგასახლა, სადაც ანგელოზნი ცხოვრობენო. მონაზონ ე-ს კი შთააგონებს: "უნდა მოითმინო და ილოცო შენს მეზობელ დედა ზ-სთვის. მისი ჯანმრთელობისთვის წირვა შეუკვეთე, დაანთე სანთლები, შეაგზავნე სეფისკვერი, გაეცი მოწყალება, ყოველდღიურად 12-ჯერ მოიდრიკე მუხლი და თან ლოცვა წარმოთქვი: "აკურთხე, უფალო, მხევალი შენი ზ-ი და მისი წმინდა ლოცვით შემიწყალე მე ცოდვილი" და მოვა სანატრელი სიმშვიდე. ნურასოდეს იდრტვინებ, გიყვარდეს, ითმენდე, ნუ განიკითხავ და მიიღებ ცხონების გვირგვინს".

[marine]

"ქრისტეს მსგავსად მოიქცა წმინდა სტეფანე პირველმოწამე. როდესაც მას ქოლავდნენ, სულის ამოხდამდე ლოცულობდა თავის მაჭირვებელთათვის. პირველმოწამის ამგვარ წამებას ესწრებოდა ერთ-ერთი იუდეველი სავლე, ქრისტიანთა მდევნელი, თუმცა შემდგომში ღვთის მადლით მოინათლა და მოციქულიც კი შეიქნა - სახელად პავლე. წმინდა იოანე ოქროპირი ბრძანებს: სტეფანე პირველმოწამის ლოცვის ერთ-ერთი შედეგი ისიცაა, რომ ქრისტიანულ ეკლესიას ჰყავს ისეთი სრულყოფილი მოძღვარი, როგორიც პავლე მოციქულია. წმინდა პავლე მოციქულმა ნამდვილად არ იცოდა, რას იქმოდა, როდესაც ქრისტიანებს დევნიდა. ეგონა, ქრისტიანები მისი სამშობლოსა და ჭეშმარიტების მტრები იყვნენ."

/მამა ლუკა სუპატაშვილი/

[marine]

- ხშირად ადამიანი მაჭირვებელი გვგონია, მერე კი აღმოვაჩენთ, რომ თურმე მასზე უკეთესი მოყვასი არავინ გვყოლია...

- ვიმეორებ, ადამიანი თავის მსგავსს იზიდავს. პარადოქსია, მაგრამ ხშირად ვისაც ვებრძვით და ვინც გვებრძვის, შინაგანად ყველაზე ახლობელია ხოლმე. ვიდრე ჩვენი ნება ღვთის ნებას არ დაემთხვევა და მასთან სინერგიაში არ ვიქნებით, მანამ ადამიანის ნება ილუზიურად აღიქვამს ყოველივეს: მტერი მოყვარე ჰგონია, მოყვარე კი მტერი. შემდეგ აღმოჩნდება, მტერი რომ გვეგონა, მოყვარე ყოფილა, მოყვარე კი შესაძლოა მტერი გამოდგეს. მე ვიტყოდი: არც მტერი გვყავს და არც მოყვარე - ყველა ჩვენი მასწავლებელია.

ადამიანის სული იმდენად ღრმაა, რომ მთელი თანამედროვე ფილოსოფიაც კი ვერ ჩასწვდება. მხოლოდ და მხოლოდ ქრისტიანული, მართლმადიდებელი რელიგია შეიძლება იყოს ის ორიენტირი, რომლის შემწეობითაც ადამიანი შეძლებს, ნაწილობრივ, თავისი სულიერი განვითარების შესაბამისად, შეიცნოს მისდამი მიმართული მოყვასის განზრახვითი განგებულება. ყველაზე ღრმა ფენაში - მოყვასის გულში კი ვერასოდეს ჩავაღწევთ. მხოლოდ უფალს ძალუძს გაიგოს, გულში რა აქვს ადამიანს - გაყინულია ის თუ სიყვარულით გამთბარი, სიკეთე ბუდობს მასში თუ ბოროტება...

/დეკ. გიორგი სხირტლაძე/

[marine]

"ვინმე დიდი ბერის სენაკის ახლოს ერთი ძმა ცხოვრობდა, რომელიც მის კელიაში შეიპარებოდა საქურდლად. ბერი ამას არ იმჩნევდა. უფრო მეტს შრომობდა, ამბობდა: შესაძლოა ძმას ძალიან სჭირდება და იმიტომ მიაქვსო. მაგრამ ეს "ძმა" ხშირად არსობის პურსაც კი ჰპარავდა მოხუცებულს. როცა ღირსი მამა კვდებოდა, გარს ბერები შემოეხვივნენ, მათ შორის იყო მისი მაჭირვებელიც. მომიახლოვდიო, უთხრა და ქურდს ხელებზე ეამბორა, მერე კი უთხრა: ძმაო, შენი ხელების მადლობელი ვარ, რადგან მათი შეწევნით ზეციურ სასუფეველში მივდივარო. წმინდა მამის ნათქვამმა ქურდს გული შეუძრა, შეინანა და გამოსწორდა."

[marine]

"ჩვენი სულგრძელობა უსაზღვრო უნდა იყოს. სახარების "ოქროს კანონია", მოექეცი სხვას ისე, როგორც შენ გინდა მოგექცნენ."

/მამა ლუკა სუპატაშვილი/

[marine]

"როდესაც უსამართლოდ გეპყრობიან, ნუ იტყვი: "ღმერთმა მოგიზღოს!", რადგან მაშინ შენ ზრდილობიანად წყევლი".

[marine]

"ვინმე სულიერი ძმისგან გაბრაზებული ბერი მივიდა წმინდა სისო დიდთან და უთხრა: ამა და ამ ძმამ გამაბრაზა და მინდა სამაგიერო გადავუხადოო. წმინდა სისომ თქვა: ვილოცოთო. წამოდგნენ. წმინდა მამამ აღაპყრო ხელები და თქვა: - ღმერთო, ღმერთო, აღარ გვჭირდები და არც შენი მზრუნველობა გვინდა, რადგან თვითონ ვაპირებთ შურისძიებასო. ეს რომ ბერს მოესმა, შეშინებული დაეცა წმინდა მამის ფერხთით და შეღაღადა: აღარ მინდა შურისძიება. შემინდე, მამაო!"

"ვინმე ბერმა თქვა: თუ ვინმე გაჭირვებს, გაწყენინებს, შენ აკურთხე. თუ მიგიღებს, შეგირიგდება, ორივესთვის კარგი, იქნება, თუ არადა შენი კურთხევა შენზედვე მოიწევა, იმას კი ღმერთი შეურაცხყოფსო."

[marine]

"მე არ ვადანაშაულებ ჩემს მაგინებელთ, არამედ კეთილისმყოფლად მივიჩნევ და ზურგს არ ვაქცევ მათ, ვინც მკურნალია ჩემი ამპარტავანი სულისა, იმის შიშით, რომ უფალმა არ უთხრას ოდესმე ჩემს სულს: "ვკურნავდი ბაბილონს და არა განიკურნა".

/წმ. ზოსომე პალესტინელი/

[marine]

"ერთმა მამამ თქვა: თუ ადამიანს ახსენდება ვინმე, რომელმაც გაამწარა, გალანძღა, ეჩხუბა და ზიანი მიაყენა, მაშინ ისიც ეხსომება, რომ ის კაცი ქრისტესგან გამოგზავნილი მისი მკურნალია და თავის კეთილისმყოფლად ჩათვლის, ხოლო შეურაცხყოფას - სულის სნეულების ნიშნად, რამეთუ სნეული რომ არ იყოს, არც დაიტანჯებოდა. უნდა გიხაროდეს ასეთი ძმის გამო, რადგან მის მიერ საკუთარი სნეულება შეიტყვე. უნდა ილოცო მასზე, და მისგან ყოველივე ისე მიიღო, როგორც უფლის მიერ გამოგზავნილი წამალი. თუ შენ მასზე დაიბოღმები, მაშინ ქრისტეს გასძალიანებიხარ და ეუბნები: მინდა წყლულები დამილპეს, არ მინდა შენი მკურნალობაო."

"აი, როგორ განმარტავდა წმინდა ამბროსი ოპტელი მაცხოვრის სიტყვებს - როცა მარჯვენა ლოყაში გაგარტყამენ, მეორე მიუშვირეო: ჩვეულებრივი წესით, როცა სახეში არტყამენ, მარჯვენა ხელით ურტყამენ მარცხენა ლოყაში და არა მარჯვენაში. მაგრამ მარჯვენა ლოყაში დარტყმით უფალს უნდოდა ეჩვენებინა შეურაცხყოფა, დამცირება, წყენინება მართალი საქმისთვის, რომელშიც შენ დამნაშავე არ ხარ. მარცხენა ლოყის მიშვერა კი ნიშნავს, რომ იმ დროს, როცა უმიზეზოდ გლანძღავენ, გაიხსენე უფლის წინაშე ის ცოდვები, რომლითაც ის შეურაცხყავი, ამის შეგრძნების მერე დამდაბლდი და უსამართლო ლანძღვა საჭიროდ ჩათვალე."

[marine]

"მაჭირვებელს ალბათ ისე უნდა მოექცე, როგორც წმინდა კონსტანტინე (სქემაში კირილე, სლავთა განმანათლებელი):
სარკინოზთა მთავარს ამირა მუმნს ისე სძულდა ქრისტიანები, რომ მათ ეშმაკებს ეძახდა და სამარაში ყოველი ქრისტიანის სახლის კარებზე ეშმაკი გამოასახვინა. ქალაქში საქმეზე ჩასული წმინდა კონსტანტინე გაკვირვებული და შეწუხებული უცქერდა ქრისტიანთა შეჭირვებას.
სარკინოზებმა მისი აბუჩად აგდება გადაწყვიტეს და ჰკითხეს: ბრძენო კონსტანტინე, თუ ხვდები, ეს რას ნიშნავსო. მე ვხედავ ჯოჯოხეთის სულებს და ვფიქრობ, რომ იქ ქრისტიანები ცხოვრობენ, - თქვა წმინდანმა, - ეს დემონები დგანან ქრისტიანთა სახლების გარეთ და ვერც ერთ სახლში შესვლას ვერ ბედავენ. ხოლო სადაც ეს ეშმაკის გამოსახულება არ არის, იმ სახლში ისინი ადამიანებთან, როგორც მეგობრები და ნათესავები, ისე ცხოვრობენო. წმინდანის ნათქვამმა დაადუმა დიდებულები."





"ყოველი ხორციელი ბოროტისმყოფელი განმწმენდელია ჩვენი სულისა, ამიტომაც უნდა მივიღოთ იგი, როგორც მკურნალი ქრისტეს მიერ მოვლინებული".

/წმ. ზოსიმე პალესტინელი/

[marine]

"ღირსი მამა იოსებ მღვიმელი (ათონელი) ჰყვებოდა, რომ ადრე მათთან კალივაში დასახლება მოინდომა რამდენიმე "მყუდროების მოსურნე" ადამიანმა, მაგრამ სწორედ ისინი გახდნენ მრავალი უწესრიგობის მოთავენი. მდგომარეობა მძიმე და თითქმის გამოუვალი ხდებოდა. შეჭირვებული ამბა იოსები ლოცვად დადგა და ღმერთს შეწყალებას სთხოვდა. ამ დროს მან საღმრთო გამოცხადება იხილა. ზეციდან ჯვარზე გაკრული უფალი ჩვენი იესო ქრისტე გარდამოვიდა, მის წინ დადგა და მშვიდად უთხრა: - ხედავ, რა დავითმინე თქვენთვის? თქვენ კი ასე მალე როგორ იღლებითო. მამა იოსები მაცხოვრის წინ დაემხო ცრემლმორეული: უფალო, შეგვეწიე ცოდვილებს და ნუ დაგვიტევებო. ჯვარცმული ზეცად ამაღლდა. შეჭირვებულ ბერს საღმრთო ნუგეშად კეთილსურნელება მოჰფინა. მალე მაჭირვებლებმა ვერ დაითმინეს მამა იოსების ცხოვრების პირობები და სათითაოდ გაიკრიფნენ."



"ნუ მიაქცევ ყურადღებას, თუ ვინმემ გაწყენინა, ანდა რატომ გაწყენინა. მხოლოდ გახსოვდეს, შეურაცხყოფას ვერავინ მოგაყენებდა უფლის ნების გარეშე. ამიტომაც უკეთესია უფალს მადლობდე თავს მოწეული მწუხარებისთვის. ეს ნათლად გვიჩვენებს, რომ მისთვის უცხონი არა ხართ და ზეციური სასუფევლისკენ მიჰყავხართ."

[marine]

"უამრავი შეჭირვება დაითმინა წმინდა ლევ ოპტელმა. მაგალითი იყო დათმენისა. არ უყვარდა, როცა მასთან სხვებს განიკითხავდნენ, როცა ყველაფერში სხვები იყვნენ დამნაშავეები.
სქემმონაზონი ანტონი ჰყვებოდა: ვიღაცას წაეკამათები და გწამს, რომ უდანაშაულო ხარ, მიხვალ მოძღვართან და თავს იმართლებ. "აბა, რა თქმა უნდა, ის დამნაშავეა, შენ კი მართალი ხარ, - გეტყვის მამა ლევი, - ესე იგი მე შენთან ანგარიში გასწორებული მაქვს. მართალი ხარ და ჩემთან აღარაფერი გესაქმება. წადი მშვიდობით. შენ უკვე ცხონდი, მე თავი დამანებე, რადგან ჩემი საქმეა შრომა, და დრო ცოდვილთათვის უნდა გამოვიყენო. წადი, წადი შენი სიმართლით, ჩვენ, ცოდვილებს კი ხელს ნუ შეგვიშლიო".
თუ თავის მართლებას განაგრძობდი, მამა ლევი კვლავ გეტყოდა: "ესე იგი შენ უფრო მართალი ყოფილხარ. წადი, წადი, კარებს იქით ცოდვილები იცდიან. შენ კი მათ ხელს უშლიო". გამოხვალ მოძღვრის კელიიდან და ფეხებს ძლივს მიათრევ. დაბრუნდები, თავს იმართლებ და მოძღვარი უარესად გამხილებს. ასე იყო მანამდე, სანამ გულში სინანული არ გაგიჩნდებოდა. მიხვალ მოძღვართან და თავსაც ვერ სწევ. მაშინ ის მოუდრეკელი მსაჯულიდან ალერსიან, ნაზ დედად გადაიქცეოდა".

[marine]

"ამბა იოანეს როცა მტრისა თუ მაჭირვებელთა სიყვარულზე საუბრობდა, ერთი ამბის მოყოლა უყვარდა: ვინმე ფილოსოფოსი მოწაფემ გააბრაზა და მერე შენდობა სთხოვა. "მაშინ გაპატიებ, თუ სამი წელი დამნაშავეებთან ერთად ქვის სამტეხლოში იმუშავებო". შემდეგ კი მოსთხოვა - ახლა სამი წელი ფული აძლიე, თუ ვინმე შეგაჭირვებსო. როცა მოწაფემ ყველაფერი შეასრულა, მასწავლებელმა უთხრა: ახლა კი წადი ათენში სიბრძნის შესასწავლადო.

ქალაქის შესასვლელთან ერთი ბრძენი კაცი იჯდა და ყოველ შემსვლელს გამოსაცდელად ლანძღავდა. როცა ახალგაზრდასაც ასე მოექცა, მას ხმამაღლა გაეცინა. რას აკეთებ? - ჰკითხა ბრძენმა, - მე გლანძღავ, შენ კი ამაზე იცინიო. როგორ არ გავიცინო, - უპასუხა ახალგაზრდამ, - სამი წელი ფულს ვუხდიდი, ვინმეს რომ გაველანძღე, შენ კი უფასოდ მლანძღავო. ბრძენმა უთხრა: - შედი ქალაქში, შენ ამის ღირსი ხარო. ამ ამბავს მამა იოანე უმატებდა: - ეს ის ღვთის კარებია, რომლითაც ჩვენი მამები მრავალი მწუხარებისა და შეურაცხყოფის მერე მხიარულნი ღვთის ქალაქში შევიდნენო."

[marine]

მამა ბასილი ათონელი (XIXს.) ამბობდა: "ჩვენი დაცემული ბუნებისთვის თითქოს ბუნებრივია, რომ გული აღგვიშფოთდეს, როცა ვინმე ათასნაირ სისაძაგლეს გვიკეთებს ცხადად თუ დაფარულად. ხოლო თუ დავუშვებთ და მოყენებული ბოროტების გარჩევას დავიწყებთ, მაშინ გული გამძვინვარებული ვეფხვივით გვიხდება, რომელიც მზად არის თავდასასხმელად. ადამიანს ამ დროს თავის ფლობა და დამშვიდება უნდა, მაგრამ გულში თუ გაღვივდა შფოთის გულისთქმები, გონება უკვე უძლურია წინ აღუდგეს აღელვებულ გულს. ლოცვაზე კი ძნელია დადგომა, განსაკუთრებით, თუ შეურაცხმყოფელისთვის ლოცულობ. რამეთუ ამ დროს გულიც და გონებაც თითქოს თავდაყირაა. წინააღმდეგობისას უამრავი ფიქრი გიტრიალებს.
თუ კაცი, მიუხედავად მთელი იმ ქაოსისა, რომელიც ჩვენში ეშმაკმა აღძრა, გადაწყვეტს, რომ თავი აიძულოს, მაშინ ჩნდება ერთი მთავარი საწინააღმდგო აზრი, რომელიც ლოცვისაგან განაშორებს ახალბედებს: როგორ უნდა ილოცო? შეხედე, სულში როგორი შფოთი გაქვს! განა მიიღებს ღმერთი ასეთ ლოცვას? ამით უფრო არ განარისხო უფალი! ხედავს რა გულსა და გონებაში ატეხილ ამგვარ ქარიშხალს, მიხვდება მასში ეშმაკის ხრიკებს, მაშინ მოღვაწე ადამიანი ლოცვას შეუდგება, იღებს სკვნილს, მუხლს იდრეკს და ამბობს: უფალო იესო ქრისტე, ძეო ღვთისაო, შეიწყალე მონა შენი!
ჰოი, როგორ ძნელია ლოცვა და მუხლთა დრეკა დასაწყისში სკვნილზე ჩამოლოცვისას. მაგრამ ღმერთი ახლოსაა. ამ სწორ თავის იძულებას ყველაზე მეტ მსხვერპლად შეიწირავს, მით უმეტეს, თუ ეს აღესრულება მისი უპირველესი მცნების, სიყვარულის გამო, ამასთან მტრის სიყვარულის გამო აღესრულება. ნელ-ნელა თითქოს სულში ინათებს, სიმშვიდე დაისადგურებს, მერე გულში სიხარული ჩნდება და კაცი მტრისადმი მხურვალე სიყვარულით აღივსება. ისეთი სიყვარულით, რომელიც მზადაა, მტრისთვის თავიც კი გასწიროს, თუ ეს საჭირო გახდა.
წმინდა სიყვარულის რა სისავსე ეფინება ამ დროს სულს! ძნელია ამის გამოთქმა, ეს მხოლოდ მან იცის, ვისაც გამოუცდია, გრძნობს გულში მაჭირვებლის მიმართ სრულყოფილ სიყვარულს და ხედავს ამ დროს თვითონ მტერშიც საოცარ ფერისცვალებას. აქედან ჩანს, რომ მხოლოდ სიყვარულია ახლობელი ჩვენთვის, მტრობა, სიძულვილი კი ბოროტი მტრის დათესილი ღვარძლი!"

[marine]

"სქემიღუმენი საბა (ოსტაპენკო) ამბობდა: ილოცეთ თქვენს მაჭირვებლებზე, ცილისმწამებლებზე - ისინი ჩვენი კეთილისმყოფელები არიან და ცხონებაში გვეხმარებიან. უფალი იესო ქრისტე თავის ჯვარმცმელებზეც კი ლოცულობდა! სასოს ნუ წარიკვეთ, თუ ცოდვილი ხარ, ცოდვილები, მაგრამ უფლისები ვართ! მღვდელმოწამე კვიპრიანე ჯადოქარი იყო, მაგრამ შეინანა და ღვთის მეგობარი გახდა."

[marine]

"ჩვენ თუ ვინმე გვძულს, ეს არა მხოლოდ იმ ადამიანისთვისაა საზიანო, არამედ ჩვენთვის, ჩვენი სულისთვის".

[marine]

"ერთმა ბერმონაზონმა ამბა პიმენს ჰკითხა: "რის გაკეთებას მირჩევ, მამაო?" "იყავი იმის მეგობარი, ვინც გაწყენინებს", - უპასუხა ბერმა".

[marine]

"ყველაფერში, რაც უნდა მოხდეს, საკუთარი თავი დაადანაშაულეთ. ილოცეთ მორჩილებით, ნუ იმართლებთ თავს! ხედავთ, მაგალითად, სხვა მხრიდან მეტოქეობასა და მტრობას? სიყვარულით ილოცეთ, რომ მეტოქეობასა და მტრობას სიყვარულით უპასუხოთ. ცილს გწამებენ? ილოცეთ".

/წმ. პორფირი კავსოკალივიტი/

[marine]

"ადამიანთმოძულეობა"

[marine]

"ქრისტიანობა ქართველისთვის იმის გამოც აღმოჩნდა მისაღები, რომ ის მტრის დანდობას, სიყვარულს ქადაგებდა."

/ამირან არაბული/