თემის საბეჭდი ვერსია

პოსტის ავტორი: m16 თარიღი: Dec 14 2007, 08:17 PM

რახან ამ განყოფილების სათაურია "მეცნიერება და განათლება"ფარდობითობის თეორია ზუსტად მეცნიერებას ეხება და თემაც ამიტომ გავხსენი....

მოკლედ ვინც იცის რამე,ოღონდ აქ მართლა არ გვინდა ოფები.
მე რაღაც წარმოდგენა მაქვს, მაგრამ მისი ჭეშმარიტი სახის დანახვა მინდა
ზოგადათ მიმოვიხილოთ ფარდობითობის თეორია,ძირითად ნაწილებს შევეხოთ თორემ დეტალებს თუ ჩავუღრმავდით ნადვილად გავფრინდებით...

პოსტის ავტორი: k@the თარიღი: Dec 14 2007, 09:42 PM

ძალიანაც დაკავებული ვარ, მაგრამ თუ მათემატიკასთან რაიმე კითხვა გაგიჩნდათ, დროს ყოველთვის გამოვნახავ ბავშვებო თქვენთვის! არ მესმის რატო გაგაბრაზათ ამ თემამ? ყოველთვის ყველაფერს წიგნიდან ვერ ისწავლი. ხანდახან საჭიროა ვინმეს კითხო და მარტივი ახსნილი მოისმინო. აკადემიური ენით ნაწერი წიგნები ჩემთვისაც რთულია, მითუმეტეს თქვენთვის.

ასე რომ ნურავის მოგერიდებათ კითხვის დასმა! ეს განყოფილებაც სწორედ კითხვებისთვისაა!
სადაც კითხვა ჩნდება, იქ პასუხის ძიებაც უფრო საინტერესო და მრავლისმომცემია.

თემა საინტერესოა. ვერ ვხედავ მისი დახურვის აუცილებლობას. ფორუმზე გვყავს ხალხი, ვისაც ერთი-ორი საიტერესო პოსტის დაწერა შეეძლება ამ საკითხზე და სიამოვნებით გავეცნობი.

პოსტის ავტორი: staywhite თარიღი: Dec 19 2007, 08:17 AM

პრაქტიკული კითხვებიდან აქ გადმოვიტანე შენი კითხვა, რამდენადაც გავიგე ამ თემას ეხება, თუ სხვანაირად ფიქრობდი,მაშინ იქ დაწერე ზუსტად რა გაინტერესებს.

ანუ სივრცედროის დამოკიდებულება შეიძლება ამ ფორმულით ვაჩვენოთ:



c = სინათლის სიცქარე, 300 000 კმ/წმ (ფორმულაში უნდა გამოიყენო მ/წმ)
t = დროისკორდინატი, წამებში
ct-ს აქვს განზომილება მ (მეტრი) , რამეთუ სიჩქარისა და დროის ნამრავლია, ისევე როგორც სივრცული კოორდინატები: x, y , z უნდა ცასვა ფორმულაში მეტრებით (SI- სისტემა) .

პ.ს. ნოდარ, ალბათ გეცოდინება, რომ ფარდობითობის თეორიით ფიზიკაში შემოვიდა სივრცე-დროის "კოორდინატთა" ღერძი, ანუ "მეოთხე განზომილება".

პოსტის ავტორი: m16 თარიღი: Dec 19 2007, 09:14 PM

მეოთხე განზომილება როგორც ვიცი თავად დროა ხო?

ამ ფორუმულიდან r რა არის?

ცე ტე კვადრატი რატომ აკლდება?

იქს კვადრატი,იგრეკ კვადრატი და ზეტ კვადრატი წარმოადგენს სივრცეს სადაც ტე მუდმივია.

პოსტის ავტორი: ადამიანი თარიღი: Dec 20 2007, 12:38 AM

m16

ოთხგანზომილებიანი სივრცის რადიუს-ვექტორი.

პოსტის ავტორი: m16 თარიღი: Dec 20 2007, 12:42 AM

ადამიანი

პოსტის ავტორი: staywhite თარიღი: Dec 20 2007, 12:29 PM

ფარდობითობის თეორიის მიხედვით ნაწილაკის (ან სხეულის) "მდებარეობას" საზღვრავს დროითი კორდინატი t და სივრცული კოორდინატები (x,y,z), დროის კოორდინატი აქ "გამოიყენება" c სინათლის სიჩქარის ერთად ანუ ct ნამრავლად, რომ ქონდეს მას იგივე განზომილება რაც (x,y,z)-ს. ყველაფერი ამის ერთობლიობას გამოსახავს ე.წ. ოთხ-ვექტორი , რომლის "მოდულიც" ზედა ფორმულაში წერია.

აქ შემოდის ევკლიდეს სივრცეებისგან განსხვავებული სივრცეების ცნებები,მაგ. მინკოვსკის სივრცე და ა.შ., რისი აღწერაც აქ კომპლეკსურია და აზრი არ აქვს, შემოდის კიდევ მათემატიკური სიდიდე ტენზორი, რომელიც არის გეომეტრიული ობიექტი და "შედგენილია" სკალარული და ვექტორული სიდიდეების ერთობლიობისაგან. მაგალითად, 0 ხარისხის ტენზორი არის სკალარი და 1 (პირველი) ხარისხის ტენზორი არის ვექტორი ჩვეულებრივი.

მინუს ნიშანი ზედა სივრცე-დროის ფორმულაში იმის შედეგია, უფრო რომ გაიგო ასე ვიტყვი დაახლოებით: ის r ვექტორი წარმოიდგინე რომ დააპროექციო x,y,z და ct ღერზებზე, როდის არის მინუს ნიშანი? როცა ღერძის მიმართულების საწინააღმდეგოდაა მიმართული ხომ? ალბათ გაიგე, აქ ვერ დავხაზავ რომ თუნდაც სიბრტყის შემთხვევაში ვაჩვენო. ეს პრიმიტული განმარტება, საკითხი უფრო რთულია, შემოდის სხვადასხვაგვარი გარდაქმნები, ერთერთი ცნობილი კი ლორენცის გარდაქმნებია, ასევე გამოიყენება ზემოთ ხსენებული ტენზორული აღრიცხვა და ასევე მატრიცებიც მრავლობენ.

მოკლედ, ამ თეორიის მიხედვით, სივრცულ და დროით კოორდინატებს მუდამ აქვთ განსხვავებული ნიშანი. მაგრამ განსაკუთრებულ შემთხვევაში კი, როდესაც შავ ხვრელებთან გვაქვს "საქმე", ამ დროს მატრიცის ნიშანი იცვლება და შესაბამისად დრო და სივრცე იცვლიან ნიშნებს, რაც სხვა არაფერი თუ არა იმის წარმოდგენა , რომ ისინი მათ მნიშვნელობას, არსს " უცვლიან ადგილებს ".

მარტივად სათქმელია ასეც : რაც სწრაფად მოძრაობს სისტემა, მასში დრო უფრო ნელა გადის, ანუ ე.წ. ტყუპების პარადოქსი, წარმოიდგინე ორი ტყუპი, ერთი დედამიწაზე დარჩეს, მეორე კი რაკეტით დიდი სიჩქარით გააფრინონ ."მიწიერი დროის " მიხედვით ვთქვათ 20 წლის მერე რომ დაბრუნდეს გაფრენილი ტყუპი დედამიწაზე, ის უფრო ახალგაზრდა იქნება,ვიდრე მიწაზე დარჩენილი.

საიდან გაგახსენდა შენაც ეს ფარდობითობის თეორიაც შე კაცო ბოლოში თვით აინშტაინიც ვეღარ და აღარ უგებდა მაგას.

მე არ მაქვს პედაგოგიური ნიჭი ნოდარიკო ამ საკითხში ეგება უფრო D.P , ზაზა ან სხვები უკეთ დაგეხმარებიან.

პოსტის ავტორი: m16 თარიღი: Dec 20 2007, 02:47 PM

არა ყველაფერი გავიგე დიდი მადლობა შენ :D:D

პოსტის ავტორი: კანუდოსელი თარიღი: Dec 24 2007, 01:30 PM

m16


დიდი დრო არ მაქვს და შევეცდები მოკლედ გითხრა:

განვიხილოთ ერთი სივრცითი განზომილება X და დრო T
მაშინ მაგ დროში სინათლე გაივლის მანძილს X=CT, ანუ სინათლისთვის X^2-(CT)^2=0, მოდი ამ ნულს დავარქვათ S^2(=0), ანუ ზოგადად X^2-(CT)^2= S^2, ხოლო სინათლისთვის ის გამოსახულება უდრის ნულს - ეს არის მინუსის ასე ვთქვათ შემოტანის მიზეზი. გეომეტრიული შინაარსი კი ის არის, რომ ის 4 განზომილებიანი ზეაპირი არ არის ე.წ. ევკლიდის ზედაპირი, ანუ ზედაპირი, სადაც ევკლიდის გეომეტრიაა ძალაში.