მოციქულები და მათი ღვაწლი პარამეტრები

[marine]

"პეტრე და პავლე ყველაზე მეტად დაშვრნენ ქრისტეს სახარების გავრცელებისთვის, ამიტომაც მათ მოციქულთა თავები ეწოდათ"

[marine]

"მაცხოვრის მიმართ მადლიერებისა და სიყვარულის გრძნობამ, რომლითაც სავსე იყო პავლედ წოდებული სავლეს გული, მას მოღვაწეობის ისეთი მძაფრი სურვილი აღუძრა, როგორსაც ვერავითარი მიწიერი მიზნები ვერ აღძრავენ, რადგან ყოველივე მიწიერი წარმავალია".

[marine]

"უძველესი გადმოცემა გვაუწყებს, რომ სულიწმინდის გარდამოსვლის შემდგომ რამდენიმე წლის განმავლობაში მოციქულები იერუსალიმში ცხოვრობდნენ და საქადაგებლად მხოლოდ ახლომახლო ადგილებში მიმოდიოდნენ. სხვა ქვეყნებში ისინი მაშინ წავიდნენ, როცა სახარება მთელ იუდეაში გაისმა.

წასვლის წინ მაცხოვრის მოწაფენი ერთად შეიკრიბნენ, ჯერ ილოცეს და შემდეგ წილი ყარეს, ვის სად ექადაგა. ზოგიერთი ძველი ავტორი იმასაც გვამცნობს, რომ ერთმანეთთან განშორების წინ მათ ღმრთაებრივი ზეშთაგონებით მრწამსის მოკლე სიმბოლო შეადგინეს, რომელიც რამდენიმე სიტყვით გადმოსცემდა საქადაგებელი მოძღვრების ძირითად არსს.

ეს სიმბოლო, რომელიც ეკლესიის ისტორიაში მოციქულთა სიმბოლოს სახელწოდებითაა ცნობილი, 12 წევრისაგან შედგება: 1. მრწამს მამა ღმერთი ყოვლადძლიერი; 2. შემოქმედი ცისა და ქვეყანისა; 3. მრწამს იესო ქრისტე, მხოლოდშობილი ძე მისი, უფალი ჩვენი; 4. რომელიც სულიწმიდისაგან ჩაისახა და ქალწული მარიამისაგან იშვა; 5. პილატე პონტოელის დროს ევნო და ჯვარს ეცვა, მოკვდა და დაიფლა; 6. ჯოჯოხეთში ჩავიდა და მესამე დღეს მკვდრეთით აღდგა; 7. ამაღლდა ზეცად და დაჯდა მარჯვენით ყოვლისშემძლე მამა ღმერთისა; 8. მრწამს სული წმიდა; 9. საყოველთაო წმინდა ეკლესია; 10. კავშირი წმინდანთა; 11. აღდგომა ხორცისა; 12. მარადიული ცხოვრება."

[marine]

"წმინდა ანდრია პირველწოდებულმა ქრისტეს მოძღვრება იქადაგა ბალკანეთის ნახევარკუნძულზე, მცირე აზიაში, შავი ზღვის სანაპირო ქვეყნებში საქართველოსა და სკვითიაში (დღევანდელ რუსეთში), რომელსაც, იმის გამო, რომ მისი მცხოვრებნი უხეშობითა და სისასტიკით გამოირჩეოდნენ, თვით ყველაზე გაბედული მოგზაურებიც კი ერიდებოდნენ.

ძველი მატიანენი გვაუწყებენ, რომ ანდრია პირველწოდებულმა ჭეშმარიტი სარწმუნოება ტავრიის ხერსონესში (დღევანდელი ყირიმის ნახევარკუნძული) იქადაგა, აქედან დნეპრს აუყვა და იმ ადგილამდე მიაღწია, სადაც დღეს კიევია. გადმოცემის მიხედვით, იქ მას მთაზე ჯვარი აღუმართავს და თავისი თანამგზავრებისთვის უთქვამს, რომ ამ ადგილას გაბრწყინდებოდა მადლი ღმრთისა, აღიმართებოდა წმინდა ტაძრები და ნათელი ჭეშმარიტი მთელ ქვეყანას მოეფინებოდა. მოციქულს ნოვგოროდამდეც მიუღწევია. როგორც ჩანს, სკვითები მას არ დევნიდნენ, მაგრამ არც ის ვიცით, ახალი სარწმუნოება მათგან ბევრმა ირწმუნა თუ ცოტამ.

სამაგიეროდ, წმინდა ანდრიას დიდი ტანჯვა მიაყენეს ქალაქ სინოპის მცხოვრებლებმა. აქედან მოციქული ბიზანტიონში გადავიდა, სადაც ეკლესია დააარსა და ეპისკოპოსად სტაქე დააყენა, რომელსაც პავლე მოციქული თავის ეპისტოლეში იხსენიებს. ამის შემდეგ იგი საბერძნეთის ქალაქ პატრაში ჩავიდა, სადაც მოწამებრივი აღსასრულის ღირსი გახდა.

წმინდა ანდრიამ პატრაში მრავალი მოაქცია, მათ შორის - ამ მხარის მმართველის ძმა და მისი ცოლი. ეს რომ შეიტყო, განრისხებულმა მმართველმა მისი საპყრობილეში ჩაგდება ბრძანა, მაგრამ ღმრთაებრივი სიტყვის მოსმენას მოწყურებული ადამიანები მოციქულს საპყრობილეშიც აკითხავდნენ. ისე რომ, ქრისტიანთა რიცხვი ყოველდღიურად იზრდებოდა. მაშინ შეფიქრიანებულმა მმართველმა წმინდა ანდრია თავისთან იხმო და ყოველი ღონე იხმარა, რათა მას ქრისტე უარეყო.

"როგორ შეიძლება რწმენა ადამიანისა, რომელიც, ვითარცა ბოროტმოქმედი, ჯვარს აცვეს?" - გაოცებით კითხულობდა იგი. მოციქული უხსნიდა, რომ უფალი ჯვარზე არა უძლურების გამო, არამედ თავისი ნებით, ადამის მოდგმის სიყვარულისა და ეშმაკის ტყვეობიდან მისი დახსნისთვის ეწამა, მაგრამ მმართველისათვის სიყვარულის გამო გაღებული მსხვერპლი გაუგებარი აღმოჩნდა და წმინდა ანდრიას ჯვარზე გაკვრა მიუსაჯა. იგი ვერ მიხვდა, რომ წამების ეს სამარცხვინო იარაღი, მას შემდეგ, რაც მასზე ქრისტე აღესრულა, უკვე კურთხეული იყო.

განაჩენი რომ მოისმინა, მოციქულმა ჯვრის სადიდებელი წარმოთქვა: "ო, ჯვარო, უკვე კარგა ხანია საყვარელო! ადამიანთაგან წამიყვანე და ჩემი თავი ჩემს მასწავლებელს გადაეცი. დაე, მან ვინც შენით მიხსნა, შენითვე მიმიღოს".

წამება რომ გაეხანგრძლივებინა, მმართველმა წმინდა ანდრიას ჯვარზე არა მილურსმვა, არამედ მიკვრა ბრძანა. ხალხი ღელავდა, რადგან მოციქულის შეყვარება უკვე მოესწრო. მრავალი მათგანი ყვიროდა: "რისთვის იტანჯება ეს წმინდა კაცი, მეგობარი უფლისა?" ჯვარზე გაკრული წმინდა ანდრია კი ისევ ხალხს მოძღვრავდა და ერთმანეთის სიყვარულს, პატიებასა და შენდობას უქადაგებდა. "სიკვდილის არ ეშინია მას, ვინც სიმართლისთვის კვდება, რადგან მისი მეშვეობით სასუფევლის ნეტარებას დაიმკვიდრებს. სიკვდილი მხოლოდ მათთვისაა საშიში, ვინც ამ ცხოვრებაში ცოდვის ტყვეობაში იმყოფება, რადგან მარადიული სასჯელი ელის. ძმებო, არ დაივიწყოთ, რასაც გასწავლიდით, გიყვარდეთ ჭეშმარიტი რწმენა და უფალი იესო ქრისტეს მცნებანი დაიცავით!" - მიმართავდა იგი ჯვრიდან მორწმუნეებს.

წმინდა ანდრია ორი დღე-ღამის განმავლობაში ეკიდა ჯვარზე და თავისი მასწავლებლის მსგავსად მხოლოდ სიყვარულისა და შენდობის სიტყვებს წარმოთქვამდა. მესამე დღეს აღშფოთებულმა ხალხმა მისი ჩამოხსნა მოითხოვა. ხალხის მღელვარებით შეშინებული მმართველი თვითონ მივიდა ჯვართან და ჯარისკაცებს მოციქულის ჩამოხსნა უბრძანა, მაგრამ წმინდა ანდრია ცოცხალი აღარ იყო. მან ლოცვით მიაბარა სული უფალს.

ანდრია პირველწოდებული დაახლოებით 70 წელს აღესრულა. წმინდა მოციქულს, რომლის წმინდა ნაწილებიც იტალიაში, ქალაქ ამალთეაში ბრძანდება, ეკლესია 30 ნოემბერს (ძვ. სტილით) იხსენიებს."

[marine]

"წმინდა მოციქულმა ფილიპემ (იგი არ უნდა გავაიგივოთ დიაკვან ფილიპესთან, რომელმაც იესოს მოძღვრება ეთიოპიელებს გააცნო) სახარება ჯერ გალილეაში, ხოლო შემდეგ საბერძნეთში იქადაგა, სადაც მრავალი სასწაული ჩაიდინა და მრავალი წარმართიც მოაქცია.

საბერძნეთში მცხოვრები ებრაელები მოსაკლავად დაედევნენ, მაგრამ უფალი შეეწია: მის წინააღმდეგ ამხედრებული ებრაელები უეცრად დაბრმავდნენ და მხედველობა მხოლოდ მოციქულის ლოცვის მეოხებით დაუბრუნდათ.

საბერძნეთის დატოვების შემდეგ ფილიპემ ქადაგებით შორეული ქვეყნები - არაბეთი, ეთიოპია და პართია მოიარა. ბოლოს იგი დასთან, ქალწულ მარიამნასთან ერთად მცირე აზიას ეწვია, სადაც მოციქულებს - იოანე ღმრთისმეტყველსა და ბართლომეს შეხვდა.

წმინდა მოციქულები ფილიპე და ბართლომე ფრიგიის ქალაქ იერაპოლისში ჩავიდნენ, სადაც მათ მრავალი წარმართი მოაქციეს და კერპთმსახურ ქურუმთა რისხვა დაიმსახურეს.

ქურუმები იმან გააცოფა, რომ ახალი რელიგიური მოძღვრების გავრცელებამ მოსახლეობაზე მათი გავლენა საგრძნობლად შეასუსტა და, შესაბამისად, შემოსავლის წყაროც შეუმცირა. მათ ფილიპეს, ბართლომესა და მარიამნას ქალაქის მმართველთან უჩივლეს...

შესმენილი მოციქულები კერპის ბომონის მახლობლად ჯვარზე გააკრეს, ამასთან, ფილიპე - თავდაყირა. უცებ მოხდა საშინელი მიწისძვრა, რომელმაც მრავალი ადამიანის სიცოცხლე შეიწირა.

შეშინებულმა მოქალაქეებმა ჩათვალეს, რომ ეს სტიქიური უბედურება მართალთა დასჯით განრისხებულმა ღმერთებმა დაატეხეს თავს და წამებულთა ჯვრებიდან ჩამოხსნა მოითხოვეს.

ფილიპე, რომელიც უკანასკნელ ამოსუნთქვამდე უფალს თავის მტანჯველებს ავედრებდა, უკვე მკვდარი იყო. ბართლომემ წმინდა მოციქულის ნეშტი მიწას მიაბარა და თვითონ მოგზაურობა განაგრძო. მან ინდოეთამდე მიაღწია, სადაც კარგა ხნის შემდეგ მის მიერ დატოვებული სახარება აღმოაჩინეს.

წმინდა ბართლომემ სომხეთში მეფის ასული განკურნა, რის საფასურადაც ხელმწიფემ დიდძალი ძღვენი გაუგზავნა, მაგრამ მოციქულმა არ მიიღო და შეუთვალა, რომ მას საჩუქრები კი არა, ადამიანთა სულები სჭირდებოდა, რათა ისინი ქრისტესათვის შეეძინა."

[marine]

"თუ კაცი უფალს გულით მიენდობა და აღიარებს, მის საკვირველებას ვერ დაიტევს, თუკი ამის შესახებ სხვასაც არ უთხრა, სხვებსაც არ გაუზიარა. ამას იქმოდნენ სწორედ მოციქულები."

/არქიმანდრიტი მაკარი აბესაძე/

[marine]

"პავლე მოციქული დაქორწინებული არასოდეს ყოფილა"

[marine]

"წმინდა მოციქულები, გარდა იმისა, რომ ცხოვრობდნენ ქრისტეს დროს, იყვნენ კიდეც თანამოღვაწენი მისი მსახურებისა, მემკვიდრენი და მქადაგებელნი მაცხოვრის სიტყვისა... მოციქულთა მოღვაწეობა ვლინდებოდა ეკლესიის მთელი ისტორიის მანძილზე, იგი დღესაც ნათლად ჩანს და მომავალშიც გაგრძელდება.

უკვე მოციქულთა დროს ეკლესიაში დადგინდა ეპისკოპოსის, მღვდლის, დიაკვნის იერარქიული წესი; დადგინდა ასევე ამა თუ იმ ხარისხში კურთხევის, ხელდასხმის კანონი. ეკლესია ყოველთვის ცდილობდა, არ დარღვეულიყო მემკვიდრეობა იერარქიული ხელდასხმისა, ამიტომაც, თუ გამოვიკვლევთ, მაგალითად, საქართველოს ეკლესიის ნებისმიერი მღვდელმთავრის, მღვდლის ანდა დიაკვნის იერარქიულ წარმოშობას საუკუნეთა მანძილზე, აუცილებლად მივალთ ან წმიდა მოციქულ ანდრია პირველწოდებულამდე, რომელმაც პირველ საუკუნეში იქადაგა საქართველოში და აქ პირველი ეკლესია დააარსა, ანდა წმიდა პეტრე მოციქულამდე, რომელმაც სათავე დაუდო ანტიოქიის ეკლესიას. საქართველო კი, მოგეხსენებათ, დამოუკიდებლობის მოპოვებამდე, ანუ V საუკუნემდე, ანტიოქიის საპატრიარქოს იურისდიქციაში შედიოდა და ჩვენი სასულიერო პირებიც მათგან იღებდნენ ხელდასხმას.

მემკვიდრეობითობის ამ მადლს, რა თქმა უნდა, მოკლებულნი არიან პროტესტანტული მიმდინარეობანი, ბაპტისტები და სხვა დენომინაციები".

/პატრიარქი ილია მეორე/

[marine]

"ღვთისმშობლის მიძინების შემდეგ იოანე საქადაგებლად აზიაში წავიდა. მას ბევრს აწამებდნენ ქრისტიანული მოძღვრების ქადაგებისთვის, მაგრამ ყოველი წამების შემდეგ კვლავ ფეხზე დგებოდა.

როდესაც 100 წელიწადს გადააბიჯა, მოწაფეებს უბრძანა, ჯვრის ფორმის საფლავი გათხარეთ, შიგ ცოცხალი ჩამაწვინეთ და საფლავი მიწით ამოავსეთო. მოწაფეეებმა დაკოცნეს მახარებელი და სრულიად დაფარეს მიწით.

ეს რომ მისმა მიმდევრებმა გაიგეს, მივიდნენ საფლავზე, ამოთხარეს, მაგრამ ვერაფერი ნახეს. ყოველ წელიწადს, 8 მაისს, გამოჩნდებოდა წმინდა მტვერი მის საფლავზე და მრავალს კურნავდა".

[marine]

"მოციქულები თავიანთ მისიას სიცოცხლის ბოლო წუთამდე აგრძელებდნენ. მათი ბაგეები არასოდეს დამცხრალან უფლის სიტყვის ქადაგებით".

/არქიმანდრიტი მაკარი (აბესაძე)/

[marine]

პავლე მოციქული

"შეიძლება ითქვას, პავლე მოციქულზე მასშტაბური და ბუმბერაზი ფიგურა ქრისტიანობის ისტორიაში ძნელად მოიპოვება. ამით რომელიმე მოციქულს, წმინდანსა თუ მოღვაწეს როდი ვაკნინებ. მოქცევიდან 35 წლის განმავლობაში, რომში, თავისკვეთამდე, იგი არ გაჩერებულა და დაუღალავად ამოწმებდა ქრისტეს სარწმუნოებას.

დამასკოს გზაზე მისი მოქცევისა და სამდღიანი სიბრმავის ამბავი, რომლის დროსაც მას არც საზრდელი უხმევია და არც წყალი, ძალზე საინტერესოდაა აღწერილი "საქმე მოციქულთაში", რაც მარხვის ან პროტესტის ფორმა კი არა, მართლაც შოკური მდგომარეობა იყო და უღრმესი გააზრება და ქრისტიანობასთან შესაბამისობაში მოყვანა მისი რწმენისა და უდიდესი განათლებისა.

პავლესთვის მართლაც აღმოჩენა იყო, რომ ქრისტე სწორედ ის მესიაა, რომლის შესახებაც მოსედან ვიდრე იოანე ნათლისმცემლამდე ყველა წინასწარმეტყველი ამოწმებდა. იგი მაშინდელი სამყაროს უგანათლებულესი ადამიანი იყო, დიდი სწავლულის, გამალიელის მოწაფე. სწორედ ამ სამმა დღემ აქცია ქრისტიანობის მდევნელი სავლე პავლედ.

მისი თეოლოგიური და საერო განათლება და ძველი აღთქმის ახალთან შესაბამისობაში მოყვანა ძალზე კარგად ჩანს მის ეპისტოლეებში, რომლებიც ქრისტიანული ღვთისმეტყველების მწვერვალია და ამასთანავე, პლატონის, სოკრატეს არისტოტელეს და სხვა უდიდეს მოაზროვნეთა ინსტალაციას და ქრისტიანული სულით გაჯერებას წარმოადგენს. ეს მემკვიდრეობა მართლაც დიდი განძია ახალი აღთქმის ეკლესიისა.

როგორც გითხარით, "საქმე მოციქულთა" პავლე მოციქულის თავისკვეთაზე არაფერს ამბობს და რომში კეისრის სამსჯავროს მოლოდინამდე გრძელდება, სადაც დაახლოებით 10 წლის მანძილზე იღვაწა და მეოთხე სამისიონერო მოგზაურობაც განახორციელა. მხოლოდ ნერონის მიერ ქრისტიანთა დევნისას მოხდა მისი და პეტრე მოციქულის შეპყრობაც და რომში სიკვდილით დასჯაც, რაც უტყუარი ფაქტია.

პავლე მოციქული ძალზე პრინციპული ადამიანია, რაც სრულებითაც არ გულისხმობს სიჯიუტეს. ისევ მაგალითს მოვიხმობ: ქრისტეს აქეთ 49 წელს იერუსალიმში, მოციქულთა კრებაზე მთავარი საკითხი ის გახლდათ, აუცილებელი იყო თუ არა მოსეს სჯულის აღსრულება და წინადაცვეთა ებრაელობიდან მოსული ქრისტიანებისთვის. პავლე ამას საჭიროდ არ თვლიდა და ამტკიცებდა: თუკი ქრისტეში ნათელვიღეთ, ამის აღსრულება რაღა საჭიროაო.

მაგრამ ამ კრების შემდგომ მან, ერთი შეხედვით, არაადეკვატური რამ ჩაიდინა: თავის მოწაფე ტიმოთეს წინადააცვეთინა, გარეგნული ნორმა დაარღვია და უმთავრესი - სიყვარულის კანონი აღასრულა, რადგან სხვაგვარად ებრაელობას ვერ შეიძენდა.

მისი პრინციპულობა მუდამ ადამიანთა მოქცევასა და გადარჩენას მსახურებდა და ყველას და ყველაფერს ამ მიზნისთვის იყენებდა. სადაც საჭიროა, რომის მოქალაქეა, სადაც საჭიროა - ფარისეველი, ებრაელი ბენიამინის შტოდან, რაც, როგორც ზოგს ჰგონია, უპრინციპობა და ორსახოვნება კი არა, მიზანმიმართული მოქმედებაა ადამიანთა მოსაქცევად.

თითოეული დღე - ბოლო დღე იყო მისთვის, მიუხედავად ფიზიკური უძლურებისა, უდიდესი თავგანწირვით ამსახურა ყოველი უფალს. კარვების კერვას მიჰყო ხელი, რათა ადამიანთა ყვედრებით დაღლილს თავი ერჩინა.

შემთხვევითი არ არის, რომ ადამიანი, რომელსაც არც მიწაზე მოღვაწე ქრისტე უნახავს და არც მისი სასწაულები და მისი მდევნელიც კი იყო, უდიდესი ღვაწლის წყალობით ეკლესიამ სამართლიანად აღამაღლა მოციქულთა თავის რანგში."

/დეკ. ლევან მათეშვილი/

[marine]

"წმინდა მოციქული პეტრე წმინდა ანდრია მოციქულის უფროსი ძმა გახლდათ"

[marine]

ანდრია მოციქული

მეორე მისიონერული მოგზაურობა

"მეორე მისიონერული მოგზაურობიდან ანტიოქიაში გაემართა, შემდეგ ჩაჯდა გემში, რომელიც მიდიოდა ეფესოში, რათა შეხვედროდა იოანე მოციქულს. გზად მან რამდენიმე დღე დაჰყო კვიპროსზე (იმ ადგილს დღეს წმინდა ანდრიას კონცხი ეწოდება). კუნძულზე მოწყურებული მგზავრები ღელვამ მოიცვა. წმინდა ანდრიამ მხურვალე ლოცვით სასწაულებრივად კლდიდან წყარო გამოადინა.

ეფესოს შემდეგ დაბრუნდა ანტიოქიაში, აქედან გადავიდა ნიკეაში, შემდეგ ისევ ეწვია პონტოს და საქართველოს. საქართველოში ქადაგების შემდეგ მოციქული გაემართა პართიაში. გზად ქურთისტანი უნდა გაევლო და გადასულიყო გედროზიას უდაბნოში (ახლანდელი პაკისტანი), ირანის საზღვრის ახლოს. მაშინ იქ კინოცეფალები (ძაღლისთავიანი ადამიანები) ცხოვრობდნენ. გადმოცემით, ამ ხალხის ნახვამ ანდრია შეაშინა. თუმცაღა მიხვდა, რომ იქ მისი ყოფნა ღვთის ნება იყო.

სირიული წყაროების ცნობით, წმინდა ანდრია პაკისტანის და ავღანეთის გავლით მოხვდა სოგდიაში (თანამედროვე სამარყანდი და ბუხარა). არსებობს სამი სხვადასხვა წყარო, რის საფუძველზეც შეგვიძლია ვთქვათ, რომ ანდრია მოციქულმა იქადაგა დასავლეთ, ცენტრალურ და აღმოსავლეთ აზიაში.

პირველი გადმოცემა ყაზახეთიდანაა, მეორე - სირიიდან, ხოლო მესამე აქვთ ბულგარელებს, რომლებიც რუსეთის ტერიტორიაზე ეწეოდნენ მომთაბარე ცხოვრებას, საბერძნეთის გავლით დასახლდნენ იტალიის ახლოს, სადაც მათ მრავალი ტაძარი ააშენეს ანდრია მოციქულის სახელზე. როგორც ამტკიცებს IX საუკუნის მწიგნობარი ეპიფანე კონსტანტინოპოლელი, ანდრია მოციქული იყო ჩრდილოეთითაც, სკვითებისა და მასაკების მიწაზე.

ასევე არსებობს გადმოცემა, რომ წმინდა ანდრიამ იქადაგა ალთაიში, საიდანაც სტეპების გავლით გაემართა კასპიის ზღვისკენ. აქ ალანებს უქადაგა სახარება. შემდეგ გაემართა ქურთისტანში, სადაც შემთხვევით გადაურჩა მოწამებრივ სიკვდილს. იქიდან კი იერუსალიმში დაბრუნდა."



მოწამებრივი აღსასრული

"უკანასკნელად მოციქულმა იქადაგა ქალაქ პატრაში (საბერძნეთი). წმინდანის ლოცვით ამ ქალაქში უამრავი ადამიანი განიკურნა და მოიქცა ქრისტეს სჯულზე, მაგრამ ქალაქისთავი ეგაეტი კვლავ ერთგული რჩებოდა ცრუ ღვთაებისა. უღვთო ხელისუფალმა ბრძანა, ჯვარს ეცვათ უფლის რჩეული. წმინდანი სიხარულით შეხვდა განაჩენს და თავისით ავიდა ჯვარზე.

ტანჯვა რომ გაეხანგრძლივებინა, ეგაეტმა ბრძანა, ძელზე კი არ მიელურსმათ, არამედ დაეკიდათ. წმინდა მოციქული ორი დღე ქადაგებდა ირგვლივ შეკრებილთა წინაშე. ბოლოს წმინდანის მადლმოსილი სიტყვებით შეძრულმა ხალხმა მოითხოვა, ჯვრიდან ჩამოეხსნათ იგი. უღვთო ეგაეტმა განკარგულება გასცა, გაეთავისუფლებინათ წმინდანი, მაგრამ ანდრიამ მხურვალედ შესთხოვა უფალს, ჯვარზე აღსრულების ღირსი გაეხადა.

მეომრები დიდხანს ცდილობდნენ მის ჩამოხსნას, მაგრამ ამაოდ. სიკვდილის წინ წმინდა ანდრიამ დალოცა მის წინ შეკრებილი მორწმუნეები და მიაბარა თავისი ნეტარი სული ღმერთს. ეს მოხდა 62 წელს."

[marine]

"პეტრეს თვით ქრისტემან უწოდა კლდე, პავლე იყო ზღვა სიყვარულისა"

"გაგა (55 წლის): ახალგაზრდობა დარდიმანდობასა და სიძვა-მრუშობაში გავლიე. ხომ არის მომენტი, რომ ერთ დღეს ყველაფერი გწყინდება კაცს და განვლილ ცხოვრებაზე დაფიქრდები. ამ ფიქრით ჩამოვშორდი თანამეინახეებს... სული მარტოობას ვერ იტანს და სიახლისკენ ვილტვოდი. არ გაგიკვირდეთ - ეს სიახლე ჩემთვის მართლადიდებლობა გამოდგა.

მანამდე არასოდეს დავინტერესებულვარ რელიგიით, არც ეკლესიაში სიარული მომნდომებია, პირიქით, დედაჩემის ლოცვითა და წირვა-ლოცვაზე სიარულით ვღიზიანდებოდი კიდეც. მერე ჩემი დებიც აჰყვნენ და კვირაობით ნაქეიფარ-ნაბახუსევს არც ერთი ქალი რომ არ მემსახურებოდა, სიბრაზისგან გულზე ვსკდებოდი. იქიდან მოსულებს რამდენჯერ ღრიალით შევგებებივარ და... გაფიქრებაც არ მინდა!

ერთხელ დედაჩემი მწარედ ატირდა და მომახალა, სავლე იქცა პავლედ და შენს გამოსწორებას საშველი არ დაადგა, ამ სახლში არავის გაგვეძლება, ნეტავი მამაშენის ადგილას მე ვიყო, სიკვდილი ჯობია შენთან ცხოვრებასო. ამ სიტყვებს დიდად არ უმოქმედია; როგორც გითხარით, განსჯა გვიან მოვიდა, ალბათ უფლის ნებით და დედაჩემის ლოცვა-კურთხევით.

ცოლიც შევირთე და უმშვენიერესი ქალიშვილები მყავს.

როცა ეკლესიური ცხოვრება დავიწყე, პავლე მოციქულის ცხოვრებით დავინტერესდი. უფრო სწორად, მინდოდა გამეგო, ჩემისთანა გათახსირებული კაცის მოქცევა თუ შეიძლებოდა. განსაკუთრებული განცდა სახარების ამ მონაკვეთის კითხვისას უფლის სიტყვებმა გამოიწვია: "სავლე, სავლე, რაისათვის მდევნი მე?" მეტიც, ცრემლი წამომივიდა. მას შემდეგ პავლე მოციქული ჩემთვის უსაყვარლესი მოციქულია. რასაკვირველია, სხვა მოციქულებსაც დიდ პატივს ვცემ, მაგრამ პავლე განსაკუთრებით ახლოა ჩემთან. მინდა მის საფლავზე მივიდე, მაგრამ ჯერჯერობით ამის საშუალება არ მომეცა".

[marine]

"მოციქულთა ღვაწლით განეფინა სამყაროში საღვთო ნათელი, სიტყვა ღვთისა"

[marine]

"ზოგჯერ უფალი ადამიანს იმის გამო დაუტევებს, რომ იგი ამით სიამაყეს, თავდაჯერებულობასა და გულზვიადობას განარიდოს. ამის თვალნათლივ მაგალითად პავლე მოციქულის ცხოვრება უნდა გავიხსენოთ, რადგან თავს მასაც მრავალგვარი განსაცდელი, დევნა და გაჭირვება ატყდებოდა, რათა მცირეოდენი სასწაულების შედეგად კაცთაგან მოგებულ პატივს, უშფოთველ და უზრუნველ ყოფას ეშმაკეულ ამპარტავნებაში არ ჩაეგდო."

[marine]

"ლოცვა-კურთხევა წმინდა პეტრესა და პავლესი სუფევდეს თქვენზე და მთელ საქართველოზე!"

/ილია II/

[marine]

-------------

პეტრე მოციქული

"უფალი პეტრეს უწინასწარმეტყველებს მომავალ სატანჯველებს, რომლის გადატანა და დათმენა მოუწევს ქრისტეს სიყვარულისათვის: "სანამ იყავ ახალგაზრდა, სარტყელს შემოირტყამდი" და სხვა. რადგან გიყვარვარ და ბევრჯერ დამპირდი განსაცდელში ჩემს გამო სული დაგედო, გთხოვ მშვიდად იყო; მე შეგისრულებ შენ სურვილს: რაც არ გადაგიტანია ახალგაზრდობაში, გადაიტან სიბერეში"

[marine]

"წარმოგიდგენიათ, რომ პავლეს ან პეტრე მოციქულს პოლიტიკური განცხადებები გაეკეთებინათ? არ აკეთებდნენ, მაგრამ, ამის მიუხედავად, ეკლესიამ მაინც გაიმარჯვა წარმართულ რომის იმპერიაზე"

/დეკ. თეოდორე გიგნაძე/

[marine]

"არსებობს ასეთი ისტორიული ცნობა: როდესაც ანდრია მოციქული სინოპში ჩავიდა, იქ ისეთი ველური ხალხი ცხოვრობდა, რომ მას საჩვენებელი თითი მოაჭამეს, მაგრამ იგი არ შეუშინდა განსაცდელს; კუნძულის მეორე მხარეს გადავიდა და იქ განაგრძო ქრისტეს სჯულის ქადაგება"