ფრიდონ გელაშვილი პოეზია პარამეტრები

[marine]

***

ხანდახან ფიქრი ხდება მტანჯველი,
ღიმილის წყარო ისევ ფიქრია.
თოვლშიც ძევს ფიქრი როგორც ფანტელი,
ყველა ფანტელი ფიქრის ფიფქია.

***

მთის რხევა უფრო დიდია მაშინ
როცა მწვერვალით ახლოა ცასთან.
მწვერვალზე ტაშს ნუ შემოკრავ ქარში,
თორემ იქვე გაქვს ძირს ჩამოვარდნა.

[marine]

ჩვენი ოჯახის სასიხარულოდ ნიკო ხერკელაძისა და გულნაზ ხარაიშვილის ავტორობით გამოსულ წიგნში "პაატას მხრებზე დაკლული სიცოცხლე" შევიდა მამას ლექსი "გიორგი სააკაძე".

[marine]

,,აქ ხომ ზეცის სარტყელია, მშობლიური მხარეა!"

ნიკოლოზ გელაშვილი

ხაშურელ პოეტთა ძველ თაობას, ალბათ, ახსოვს სარტყელელი გლეხკაცი ნიკოლოზ გელაშვილი, რომლის ლექსების წიგნი "სიცოცხლის გაგრძელება" მისი გარდაცვალების შემდეგ გამოვიდა. წიგნის წინასიტყვაობაში იოსებ ნონეშვილი წერდა: "ნიკოლოზ გელაშვილი პოეზიის უბრალო ჯარისკაცი იყო, მაგრამ უბრალო ჯარისკაცები დიდ ბრძოლებში მონაწილეობენ და მასაც ამ დიდ ბრძოლებში თავისი სანგარი და თავისი საბრძოლო იარაღი გააჩნდა...

ლექსად უთქვამს ნახევარი საუკუნის მანძილზე გლეხკაცის ფიქრი და ოცნება, დარდი და სიხარული, მაგრამ თავის მშვენიერ სოფელ სარტყელას როდი გაუცილებია ისინი, როდი აუტალახებია დედაქალაქის რედაქციების კარები. ლექსის წერა ყველა ქართველისათვის ჩვეულებრივ თვისებად მიაჩნდა თურმე, ამიტომაც არ უცდია მათი გამოქვეყნება".
ჩვენ კი ჩვენს მისტერიას გვინდა შევუერთოთ მისი ლექსი "ჩემს სოფელს_ სარტყელას":

ჩემი გული შენ გეკუთვნის,
სხვაგან როგორ დარჩება.
ვიცი მადლი მიწის, გუთნის,
არ მღალატობს მარჯვენა.
ჩემი გარჯით კარ_მიდამო
მინდა დავამშვენო და
როგორ უნდა ავიტანო
აბა, მე უშენობა.?
ვჩქარობ, თუნდაც სტუმრად ვიყო
ო, რა ძალა გქონია,
შენს გარეშე ყოველი დღე
საუკუნე მგონია.
აქ ხომ ზეცის სარტყელია,
მშობლიური მხარეა,
უშენოდ არ შემიძლია,
შენსკენ მომიხარია.

ნ. გელაშვილის წიგნის შესახებ მაშინ "გამარჯვების გზის" რედაქტორი ბატონი სულიკო ძინძიბაძე წერდა: "ძნელია ერთ საგაზეთო სტატიაში დეტალურად, მთელი სიღრმით იქნას განხილული შემოქმედის ყველა ნაწარმოები, რომლებიც მართლაც "ლექსად ნათქვამი გლეხკაცის ფიქრი და ოცნება, დარდი და სიხარულია".
მისი წიგნის გამოსვლა სიხარულისა და სიამაყის საგნად იყო ყველა ხაშურელისათვის, რადგან უკვალოდ არ გაქრა ამ ნიჭიერი გლეხკაცის პოეტური მემკვიდრეობა.

ნიკოლოზ გელაშვილს მრავალრიცხოვანი ოჯახი ჰქონდა. მისი ვაჟი _ ფრიდონ გელაშვილი, სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა კანდიდატი, ორი მონოგრაფიისა და 50_ზე მეტი ნაშრომის ავტორი, რაიონის სოფლის მეურნეობის სამმართველოს ხელმძღვანელობდა, ხოლო შვილიშვილები დღესაც ინახავენ მის ხსოვნას და შემოქმედებას.
ხაშურის ისტორიას კი კარგა ხანს გაჰყვება ,,გამარჯვების ქუჩის" ხეივნის სილამაზე, რომელიც თავის დროზე მეორე მსოფლიო ომში დაღუპულთა სახელზე გაშენდა. სწორედ იმ ალვის ხეებსა და ომში დაღუპული შვილის ხსოვნას მიუძღვნა ნიკოლოზმა ეს მშვენიერი ლექსი:

ალვის ხეები
ნოდარის ხსოვნას
გამარჯვების ქუჩა
რაც ხეივნად იქცა,
აქ ალვების ჩრდილი
და შრიალი მეფობს.
თუ თაკარა მზისგან
აღარ იწვის მიწა,
ხე აკეთებს ასეთს
საქმეს სასიკეთოს.
როგორ გაიზარდნენ,
როგორ დავაჟკაცდნენ.
ოცდახუთი წელი
დიდი დროა განა?
შეხეთ, ალვის ხენი
უკვე ზეცას აწვდნენ
მთელი ქუჩის გასწვრივ
მხედრებივით დგანან.
ფესვმაგარო ხენო,
იშრიალეთ მარად,
დე, წერწეტა ტანით
ზეცა გაგეკვეთოთ.
თქვენ ხომ საპატიო
საქმე დაგევალათ,
თქვენ ბავშვებმა დაგრგეს
მხოლოდ სასიკეთოდ.
ალამაზებთ ქუჩას,
ქალაქს, დედამიწას...
გსურთ უკვდავყოთ ჩვენი
საქმე სასახელო.
ჩვენს დაღუპულ შვილთა
ნათელ ხსოვნას იცავთ
ფესმაგარო ხენო,
ტანწერწეტა ხენო!



ეს სიტყვები ჩემს პაპასა და მამას შესახებ, ფეისბუქზე განათავსა ხაშურის საპატიო მოქალაქემ და ძალიან კარგმა პოეტმა, ბატონმა მურად მთვარელიძემ, რის გამოცა მთელი ჩვენი ოჯახი მას მადლობას ვუხდით

[marine]

ჩვენი ოჯახის და ყველა ხაშურელის სასიხარულოდ, ბატონმა მურად მთვარელიძემ გამოსცა წიგნი „ხაშურის ლიტერატურული ენციკლოპედია“, რომელშიც შესულია პაპა - ნიკოლოზ გელაშვილი, მამა - ფრიდონ გელაშვილი, ჩემი და - თიკა და მე. ამა წლის 28 სექტემბერს ხაშურის მხარეთმცოდნეობის მუზეუმში გაიმართა წიგნის წარდგინება და პოეზიის საღამო. მადლობა ბატონ მურად მთვარელიძეს ჩვენი ოჯახის ასე დაფასებისთვის.

ფრიდონ გელაშვილი

დაიბადა 1940 წელს, ხაშურის რაიონის სოფელ სარტყელაში, გლეხი-პოეტის ნიკოლოზ გელაშვილის მრავალშვილიან ოჯახში. საშუალო სკოლის დამთავრების შემდეგ მიიღო საფუძვლიანი უმაღლესი განათლება სოფლის მეურნეობის მიმართულებით. დაცული ჰქონდა საკანდიდატო დისერტაცია. წლების მანძილზე მუშაობდა სოფელ ახალსოფლის კოლმეურნეობაში აგრონომად, აგარის მეურნეობის მთავარ აგრონომად, ხაშურის რაიონის სოფლის მეურნეობის სამმართველოს უფროსად, აღმასკომის თავმჯდომარის მოადგილედ. არის 50-მდე სამეცნიერო ნაშრომის, მათ შორის 2 მონოგრაფიის ავტორი, მინიჭებული ჰქონდა რესპუბლიკის დამსახურებული აგრონომის წოდება.
პოეტი მამის მრავალშვილიან ოჯახში გაზრდილი, ლექსებს ბავშვობიდან წერდა, მისი პოეზია აგრძელებს ტრადიციებს, რასაც გელაშვილების ჯალაბმრავალ ოჯახში მისმა მამამ ჩაუყაროს საფუძველი. ესაა სამშობლოს სიყვარული, ჰუმანიზმი, ადამიანის მოვალეობა, კაცობის საზომი...
ფრიდონ გელაშვილის ლექსი „გიორგი სააკაძე“ შეტანილია წიგნში „პაატას მხრებზე დაკლული სიცოცხლე“.
პოეტის სულის მოძრაობას კარგად გამოხატავს ეს სტრიქონები:
„გაფრინდნენ ჩემი ბუდის მერცხლები,
სახლის კუნჭულშიც კარგად ვეტევი,
და იმ ნატვრისთვალს, მე რომ ვეძებდი,
სხვები ეძებენ თავგამეტებით“.
გარდაიცვალა 1995 წელს, დაკრძალულია ხაშურში, ზემო სერის სასაფლაოზე.

ბიბლიოგრაფია:
ფრიდონ გელაშვილი, „დაუთოვია ფიქრის კალთებზე“, თბ. 2000წ.
ლიტერატურა:
გაზ. „ხაშურის მოამბე“, 1995 , 1-21 მარტი, N3