კატეხიზაცია, ნათლობამდე პარამეტრები

[athos]

როგორც ცნობილია, პირველ საუკუნეებში ნათლობას წინ უძღოდა საკმაოდ ხანგრძლივი მოსამზადებელი კათაკმევლობის პერიოდი. არსებობდა კატეხიზატორული სკოლები, სადაც ადამიანი სწავლობდა ქრისტიანობის საფუძვლებს. კათაკმევლობის პერიოდი შეიძლებოდა რამოდენიმე თვე (და წელიც) გაგრძელებულიყო. ნათლობა წელიწადში რამდენიმეჯერ იყო (ერთ-ერთი ასეთი დღე იყო დიდი შაბათი, ამიტომ არის შემორჩენილი წირვაზე გალობა 'რაოდენთა ქრისტეს მიერ...')
მოგვიანებით, როცა უკვე ბავშვობაში ინათლებოდა ყველა და ოჯახში ღებულობდა ქრისტიანულ აღზრდას, კატეხიზაციის ეს ტრადიცია დაიკარგა.

ამჟამად ისევ ბევრი ადამიანი ინათლება ზრდასრულ ასაკში, თუმცა ბევრი მათგანი საერთოდ მოუმზადებელი ხვდება ამ საიდუმლოს და ვერც აცნობიერებს მის მნიშვნელობას.

ზოგ ეკლესიაში არის მცდელობა, მოამზადონ ნათლობის მსურველები. მაგალითად, ჩემი ახლობელი მოინათლა გერმანიაში, მართლმადიდებლურ ეკლესიაში. ნათლობისთვის მომზადება დაიწყო რამდენიმე თვით ადრე. ამ პერიოდში მათ (ნათლობის მსურველთა ჯგუფს) ყოველ კვირა ხვდებოდა მოძღვარი და ესაუბრებოდა. აცნობდა ქრისტიანულ სწავლებას, არჩევდნენ ადგილებს ძველი და ახალი აღთქმიდან, პასუხობდა კითხვებს.
საბოლოო ჯამში ეს ადამიანები ძალიან სერიოზულად და გაცნობიერებულად მიუდგნენ ნათლისღების საიდუმლოს, და რამდენადაც ვიცი მათი უმეტესობა დარჩა კიდეც ეკლესიაში.

მაინტერესებს რას ფიქრობთ ამ საკითხზე. შესაძლებელია და საჭიროა თუ არა აღდგეს ნათლობამდე ასეთი კატეხიზაციის პერიოდი?

და რამდენად რეალურია ჩვენთან ამის განხორციელება?

[კანონისტი]

athos
კარგი თემაა.

ჩემი პირადი აზრით, აუცილებელია. მით უფრო, თუ გავითვალისწინებთ იმ "ხალხურ ქრისტიანობას", რაც ჩვენში საკმაოდ ძლიერად არის გავრცელებული, გარკვეული სახის მომზადება მნიშვნელოვანი იქნება.

ბოლო-ბოლო მორიგი ქეიფის მიზეზი მაინც არ ეგონება ნათლისღების საიდუმლო.

[აზნაური]

მართლაც ძალიან კარგი თემაა.

კატეხიაზაცია აუცილებელია, რადგან ადამიანები სრულიად გაუცობიერებლად ხვდებიან ამ დიდ საიდუმლოს, ბევრისთვის ეს მხოლოდ წყალში ჩაგდება- ამოგდების აქტია, რომელსაც მხოლოდ ქეიფის მიზეზის მოცემა შეუძლია. კატეხიზაციის ტრადიცია ალბათ უფრო დაიკარგა საბჭოთა დროს, როცა ადამიანები ჩუმად ინათლებოდნენ და რაღათქმაუნდა რაიმე პერიოდს მათ მოძღვარი ვერ დაუწესებდა.

ეს ტრადიცია დაცულია კათოლიკურ ეკლესიაში. მნათეს ველოდები ამ თემაში, იმედია ბევრ საინტერესოს დაწერს.

[afxazi]

athos

მაინტერესებს რას ფიქრობთ ამ საკითხზე. შესაძლებელია და საჭიროა თუ არა აღდგეს ნათლობამდე ასეთი კატეხიზაციის პერიოდი?

მე ვფიქრობ რომ უნდა აღდგეს, რადგან რეალურად როგორც აღნიშნე უმრავლესობა მხოლოდ როგორც ერთ-ერთი რიგითი აუცილებელი კომპონენტი ადამიანის ცხოვრებისა ასეთად აღიქვამს ამ უმნიშვნელოვანეს საიდუმლოს.

თუმცა აქვე კონტრ შეკითხვა შეიძლება გაჩნდეს ბავშვების ნათლობასთან დაკავშირებით. ამაზეც ვიმსჯელოთ.

[აზნაური]

ბავშვების ნათლობა ალბათ უფრო დიდ ასაკაშია საჭირო !!!!!

[კანონისტი]

აზნაური

ეს ტრადიცია დაცულია კათოლიკურ ეკლესიაში.

რამდენადაც ვიცი იქაც ბავშვებს ნათლავენ. უფროსებს რაც შეეხებათ, განსხვავდება რომის ეკლესიის მიდგომა ქართველი მრევლისადმი (ანუ ტრადიციულად, უმცირესობაში მყოფის) და იგივე თუნდაც იტალიის ან ლიტვის მრევლისადმი.

[afxazi]

აზნაური

ბავშვების ნათლობა ალბათ უფრო დიდ ასაკაშია საჭირო !!!!!

ცხადია არა, რადგან არც კათოლიკურ და არც მართლმადიდებლურ ეკლესიებს არ აქვთ მსგავსი პრაქტიკა და სამართლიანადაც.

[კანონისტი]

afxazi
თავისთავად. როგორც გვერდით დადებული დიდაქედანაც ჩანს, ე.წ. სამოციქულო ტრადიციის ყველა ეკლესია (რომაულ-ლათინური, მართლმადიდებლური, სომხური-სამოციქულო, სირიულ-მალაბარიტული, კოპტური...) ბავშვებს პატარა ასაკშივე ნათლავს.

[afxazi]

კანონისტი

თავისთავად. როგორც გვერდით დადებული დიდაქედანაც ჩანს, ე.წ. სამოციქულო ტრადიციის ყველა ეკლესია (რომაულ-ლათინური, მართლმადიდებლური, სომხური-სამოციქულო, სირიულ-მალაბარიტული, კოპტური...) ბავშვებს პატარა ასაკშივე ნათლავს.

ისე ამ საკითხზე თუ გახსოვს ის ჟურნალები რომ ვიყიდეთ "დიალოგი", ერთ-ერთი ეთმობოდა მთლიანად, სადაც საკმაოდ მნიშვნელოვანი ინფორმაცია იყო თავმოყრილი. გათხოვებ მერე.

[კანონისტი]

afxazi
კი, მახსოვს.

[llaasshhaa]

 კატეხიზაცია, ნათლობამდე

მართლაც აუცილებელი და კაია

კათოლიკურ ეკლესიაში თუ არ ვცდები კატეხიზაციას ზიარებამდეც გადიან ?

[ანანო]

რამდენად რეალურია ჩვენთან ამის განხორციელება?

კარგი იქნება ეს ტრადიცია თუ აღდგება

მაგრამ კანონას დავეთანხმები,ქეიფის მიზეზს ნათლისღების საიდუმლოსთან აიგივებენ , ეს ყველაზე დიდი პრობლემაა

[კანონისტი]

llaasshhaa

კათოლიკურ ეკლესიაში თუ არ ვცდები კატეხიზაციას ზიარებამდეც გადიან ?

ეს იმ დროს, როდესაც ნათლობასა და ზიარებას შორის არის ხანგრძლივი პერიოდი არაკათოლიკური წესით ცხოვრებისა.

[athos]

განვავრცობ კიდევ თემას.

პირველ რიგში, თუ ასეთი ტრადიცია აღდგა, უნდა იყოს თუ არა საყოველთაო და სავალდებულო? იმიტომ, რომ წინააღმდეგ შემთხვევაში უბრალოდ აზრი არ ექნება. ერთგან თუ არ მონათლავენ, წავა სხვაგან მოინათლება.

მეორე, რამდენად თანახმა იქნებიან სასულიერო პირები (მათი გარკვეული ნაწილი), რომ რიტუალი, რომლის ხანგრძლივობა მაქსიმუმ 30 წუთია, დროში გაიწელოს და მის მომზადებას დასჭირდეს რამოდენიმე კვირა?
(იმის გათვალისწინებითაც, რომ ნათლობის შესაწირი გარკვეულწილად შემოსავალია)

მესამე, დრო და ადამიანური რესურსი, ვფიქრობ ნაკლები პრობლემაა, მაგრამ მაინც არის.
ანუ მღვდლებმა უნდა გამონახონ გარკვეული დრო ასეთი საუბრებისთვისაც, კვირაში ერთხელ მაინც.
აქ არის კიდევ ერთი გამოსავალი. თუ მღვდელს თვითონ დრო არ აქვს, შეიძლება ამისთვის სპეციალური კატეხიზატორის თანამდებობის შემოღება.

მეოთხე, შეიძლება ასეთი მიდგომა დაიწუნონ იმ მოტივით, რომ ზოგიერთი დაბრკოლდეს ასეთი ხანგრძლივი მოსამზადებელი პერიოდით და გადაიფიქროს ნათლობა.
აქ ასეთი კითხვაა. ხარისხი ჯობია თუ რაოდენობა?

[k@the]

საერთოდ ალბათ კარგი რამაა, მაგრამ რატომღაც 'დაჩაგრულად' მეჩვენებიან ასაკში მონათვლის მსურველები იმათთან შედარებით, ვინც ბავშვობაშივე მოინათლა.
დამეთანხმებით, ბევრი დადის ეკლესიაში და ელემენტარულ რაღაცეებში არ ერკვევა, მე მაზიერებლებზე ვსაუბრობ. ამდენად, რაოდენობა უკვე სახეზეა და ხარისხზე თუ გვინდა საუბარი, მაშინ ამ რაოდენობის მრევლის 'გადამზადებაც' არ უნდა იყოს ურიგო.

athos

პირველ რიგში, თუ ასეთი ტრადიცია აღდგა, უნდა იყოს თუ არა საყოველთაო და სავალდებულო? იმიტომ, რომ წინააღმდეგ შემთხვევაში უბრალოდ აზრი არ ექნება. ერთგან თუ არ მონათლავენ, წავა სხვაგან მოინათლება.

ვინც ნამდვილად აპირებს მართლმადიდებლობას და არა მხოლოდ 'მეუღლის რჯულის მიღებას' და ა.შ. ის აუცილებლად მოინდომებს ამისათვის სათანადოდ მომზადებას. ვინც ხათრის გამო ინათლება, ის ალბათ დაიზარებს და აღარც მოინათლება, ამით შეიძლება მომავალში დაინტერესების სურვილის გავუქროთ, არა? თანაც ასაკში შესული ხალხი, ძირითადად სსწორედ საზღვარგარეთ ინათლებიან, მეუღლეების და მეგობრების 'ხათრით' ან იქიდან გამომდინარე დაინტერესებით. საზღვარგარეთ კი ხშირად პირობები მართლაც არაა ამ ხალხის მომზადების.

არაა მარტივი საკითხი.

მაგალითად ქართველები ვიცი, მონათლულები რომლებმაც აქ დაიწყეს ტაძარში სიარული და ის არ იცოდნენ, რომ ზიარების წინ დილის 5 საათზე ჭამა არ შეიძლებოდა. მიდიან საზიარებლად და არ ინტერესდებიან იმით, რას ნიშნავს ზიარება და როგორ უნდა მოვემზადოთ ამისათვის. არსებული მრევლი არაა არაფერში გარკვეული.

[athos]

k@the

საერთოდ ალბათ კარგი რამაა, მაგრამ რატომღაც 'დაჩაგრულად' მეჩვენებიან ასაკში მონათვლის მსურველები იმათთან შედარებით, ვინც ბავშვობაშივე მოინათლა.

მაშინ ბავშვების მშობლებსაც და ნათლიებსაც უნდა ჩავუტაროთ კატეხიზაცია, რომ ელემენტრული რამ მაინც ასწავლონ თავიანთ შვილებს ქრისტიანობის

დამეთანხმებით, ბევრი დადის ეკლესიაში და ელემენტარულ რაღაცეებში არ ერკვევა, მე მაზიერებლებზე ვსაუბრობ. ამდენად, რაოდენობა უკვე სახეზეა და ხარისხზე თუ გვინდა საუბარი, მაშინ ამ რაოდენობის მრევლის 'გადამზადებაც' არ უნდა იყოს ურიგო.

გეთანხმები, ეგ უფრო დიდი პრობლემაა, მაგრამ მე სულ თავიდან დავიწყე. ანუ ნათლობამდე რომ მიეღოთ მინიმალური განთლება, რამე მაინც ეცოდინებოდათ.

ვინც ხათრის გამო ინათლება, ის ალბათ დაიზარებს და აღარც მოინათლება, ამით შეიძლება მომავალში დაინტერესების სურვილის გავუქროთ, არა?

რა თქმა უნდა მზა რეცეპტები არ არსებობს და არც კატეგორიულობაა გამართლებული
მეც ჯერ მხოლოდ კითხვები დავსვი.
ექსპერიმენტის სახით შეიძლება ერთ-ორ სამრევლოში იყოს კატეხიზატორული საუბრები და ივლის იქ მოუნათლავი თუ მონათლული დაინტერესების შემთხვევაში.

უბრალოდ, რადგან ვამბობთ, რომ მეტი განათლებაა საჭირო, მარტო ლაპარაკი საქმეს არ უშველის, გარკვეული გზების მონახვაც საჭიროა, და სხვების გამოცდილების გათვალისწინება.

[ნანინა]

athos

ზოგ ეკლესიაში არის მცდელობა, მოამზადონ ნათლობის მსურველები. მაგალითად, ჩემი ახლობელი მოინათლა გერმანიაში, მართლმადიდებლურ ეკლესიაში. ნათლობისთვის მომზადება დაიწყო რამდენიმე თვით ადრე. ამ პერიოდში მათ (ნათლობის მსურველთა ჯგუფს) ყოველ კვირა ხვდებოდა მოძღვარი და ესაუბრებოდა. აცნობდა ქრისტიანულ სწავლებას, არჩევდნენ ადგილებს ძველი და ახალი აღთქმიდან, პასუხობდა კითხვებს.

ეს ძალიან კარგია მე როგორც ვიცი რამდენიმე მოძღვარი აკეთებს ამას ჩვენს ეკლეისაშიც რა თქმა უნდა ამ ტრადიციის აღდგენა აუცილებელია, თუმცა არის მეორე მომენტიც შეიძლება ადამიანს არ მოუნდეს ამ ყველაფრის გაცნობიერება. სამწუხაროდ ათეიზმის პერიოდიდან მოგვდევს მოძღვრების განკითხვა და ცილისწამებები, ესეც გასათვალისწინებალია (ქართული საზოგადოების მაგალითზე მით უმეტეს )
სავსებით შესაძლებელია გამოჩნდნენ ადამიანები, ვინც ამას შეეწინააღმდეგებიან. ამ შემთხვევაში რას იზამ? ხომ არ დატოვებ ადამიანს მოუნათლავს? თუნდაც არ ჰქონდეს მას გაცნობიერებული საიდუმლოს არსი ამიტომ ვფიქრობ, რომ თუ აღდგება ეს ტრადიცია სრულად, ამას დიდი ხანი დაჭირდება და ბევრი წინააღმდეგობაც ელის ალბათ ელემენტარულად, პრაქტიკულად რომ ვიმსჯელოთ ქართული საზოგადოების მაგალითზე, ადამიანი ემზადება ნათლობის სუფრისთვის ერთი კვირა და მოუმზადებელი მიდის ნებისმიერ ტაძარში ნებისმიერ მოძღვართან ფორმალური რიტუალისთვის. ახლა ასეთ ადამიანს როგორ აუხსნი, დღეს ვერ მოგნათლავ, წადი სახლში, მოემზადე, დამელაპარაკეო? ხო ეგრევე აგრესიაზე გადავა ის ადამიანი? მგონი პრიმიტიულად ვწერ, მაგრამ რეალობა ამგვარია სამწუხაროდ ამაზე კი ღირს მგონი დაფიქრება..

პ.ს. ისე მაინტერესებს სხვა მართლმადიდბლურ ეკლესიებში არსებობს თუ არა ეს ტრადიცია დღესაც?

[მხევალი ნინო]

athos

და რამდენად რეალურია ჩვენთან ამის განხორციელება?

ნუ, ჩვენთან, ალბათ უფრო ნათლიების კატეხიზაცია მოხდება, რადგან რგგორც წესი ჩვენთან, ჩვილობაში ინათლებიან, ჩვილების კატეხიზაცია მოგეხსენებათ შეუძლებელია, მაგრამ ნათლიებს ნამდვილად სჭირდებათ კატეხიზაცია ჩემი ჩათვლით.

[athos]

ნანინა

პ.ს. ისე მაინტერესებს სხვა მართლმადიდბლურ ეკლესიებში არსებობს თუ არა ეს ტრადიცია დღესაც?

საბერძნეთში როგორც ვიცი არ არის, რადგან იქ ბავშვებს ნათლავენ.
თუმცა მათ სხვა ბევრი საგანმანათლებლო პროგრამები აქვთ

რუსეთში საკმაოდ აქტიურად მსჯელობდნენ კატეხიზაციის შემოღებაზე, და არა მარტო ნათლისღების წინ, არამედ ჯვრისწერის წინაც (შემდგომ ჯვრისწერის გაუქმებაზე რიგები რომ არ მდგარიყო)
ძირითადი მიზეზი იმისა, რომ მსჯელობას ჯერ ვერ გაცდნენ არის:

მეორე, რამდენად თანახმა იქნებიან სასულიერო პირები (მათი გარკვეული ნაწილი), რომ რიტუალი, რომლის ხანგრძლივობა მაქსიმუმ 30 წუთია, დროში გაიწელოს და მის მომზადებას დასჭირდეს რამოდენიმე კვირა?(იმის გათვალისწინებითაც, რომ ნათლობის შესაწირი გარკვეულწილად შემოსავალია)

იქ საიდუმლოს შესრულებზე (ე.წ. требы) ფიქსირებული გადასახადია და არ უნდათ ყველაფრის ასე გართულება მოსამზადებელი პერიოდებით.
თუმცა ცალკეული მღვდლები ამას აკეთებენ თავინთ სამრევლოებში
(ეს ეპისკოპოსებზეც არის დამოკიდებული)

მხევალი ნინო

რადგან რგგორც წესი ჩვენთან, ჩვილობაში ინათლებიან,

ახლა ნაკლებია უკვე იმ ზრდასრული ადამიანების რაოდენობა, რომლებიც მონათლულები არ არიან, ადრე მათი რიცხვი მეტი იყო.

[ალექსანდრე]

ვეთანხმები ათოსს, კატეხიზაციის ტრადიცია უნდა აღდგეს აუცილებლად, მე ვამბობ რომ მე რომ ვიყო მღვდელი კატეხიზაციის გარეშე (თუნდაც ელემენტარულში გარკვევის გარეშე) არავის მოვნათლავდი გამონაკლისებს არ ვგულისხმობ.
რაც შეეხება ბავშვების მონათვლას, ამ დროს ნათლიამ და მით უმეტეს მშობელმა უნდა შეასრულოს დიდი როლი. პირველ რიგში ჯერ ნათლია უნდა ერკვეოდეს ქრისტიანობის საფუძვლებში, ნათლია თუ თვითონ აზრზე არაა ნათლულს რა უნდა ასწავლოს.
ხოლო ის რომ ამ მოსამზადებელმა პერიოდა შეიძლება დააბრკოლოს ბევრი და გადააფიქრებინოს ნათლობაო, მე ამაზე კამათიც მქონდა ერთ ჩემს ახლობელთან. მე ვფიქრობ რომ ნათლობის სურვილი უნდა იყოს მტკიცე და თუ ადამიანს ეს სურვილი მალე გადაუვლის ესეიგი მზად არ ყოფილა. მთავარია ხარისხი და არა რაოდენობა.

და კიდე ნათლობა ჯადო არაა, პირველ რიგში მტკიცე და შეგნებული გადაწყვეტილება უნდა იყოს და არა ის როგორც ბევს წარმოუდგენია. მოვინათლე და აგერ ყველაფერი კარგად იქნება ჩემს ცხოვრებაში