რელიგია და ბიოსამედიცინო ეთიკა, ურთიერთკავშირი, არგუმენტები და ფაქტები. პარამეტრები

[lingvo]

თანამედროვე მედიცინის მიღწევების გამოყენება დაკავშირებულია რთულ ფილოსოფიურ, რელიგიურ, სამართლებრივ და მორალურ პრობლემებთან, რომელთა დიდი ნაწილი ცალსახად ვერ გადაწყდება. თანამედროვე ბიოეთიკაში რეპროდუქციული ტექნოლოგიების მართვასთან დაკავშირებული პრობლემები ყველაზე აქტუალურ და მწვავე განსახილველ თემათა რიგს განეკუთვნება. აგრეთვე აქტუალურია ნანოტექნოლოგიების განვითარებასთან დაკავშირებული საკითხები. ზოგადად ალბათ შესამცნევია, რომ სწრაფი ტექნიკური პროგრესი ადამიანს არჩევანის წინაშე აყენებს, რომელიც ზემოთ ჩამოთვლილ ფასეულობებზე გადის.

• ხელოვნურ ინსემინაციას დონორის ან ქმრის სპერმით
• განაყოფიერებას ორგანიზმის გარეთ (ექსტრაკორპორული – ინ ვიტრო ) ემბრიონის შემდგომი იმპლანტაციით ქალის საშვილოსნოში
• სუროგატი დედობა
• დონორის კვერცხუჯრედების გამოყენება


ქართულ მართლმადიდებელ ეკლესიას უარყოფითი დამოკიდებულება აქვს ხელოვნური განაყოფიერების მიმართ, განსაკუთრებით დონორის გამოყენების შემთხვევაში.
რუსული მართლმადიდებლური ეკლესიის პოზიცია შემდგომში მდგომარეობს:
1. დაუოჯახებელი ქალის ხელოვნური განაყოფიერება დაუშვებელია, უპირველეს ყოვლისა, ბავშვის ნტერესებიდან გამომდინარე, რომელსაც შეგენბულად აქვს თავიდანვე ჩამორთმეული სრულფასოვან ოჯახში აღზრდის შესაძლებლობა
2. დაუშვებელია ქალის ხელოვნური განაყოფიერება ქმრის ნებართვისა და მონაწილეობის გარეშე
3. ქმრის ნებართვითა და დონორის გენეტიკური მასალის გამოყენებით ჩატარებული ხელოვნური განაყოფიერება არღვევს ცოლ ქმრულ ერთგულებას
4. ჰომოგენური განაყოფიერების მეთოდი სავსებით მისაღები საშუალებაა, რომელიც ქრისტიანულ ქორწინებას აძლვს შესაძლებლობას განახორციელოს რეპროდუქციული ფუნქცია
5. ინ ვიტრო მეთოდი მიუღებელია ზედმეტი ემბრიონის განადგურების აუცილებლობიდან გამომდინარე.
6.ოჯახური ურთიერთობების მთლიანობისა და უნიკალობის დაცვის თვალსაზრისიდან გამომდინარე, მორალურად დაუშვებელია კვერცხუჯრედებისა და განაყოფიერებული ემბრიონების დონორობის პრაქტიკა
7. ამ შეფასებას ექვემდებარება სუროგატული დედობის ყველა სახეობა. ამ მეთოდის საფუძელში დევს ძირითადი ემოციური და სულიერი კავშირის უგულებელყოფა, რომელიც მყარდება დედასა და ბავშვს შორის ფეხმძიმობის დროს.
მედიცინეს ეთიკური პრობლემების განხილვის უძველესი ტრადიცია კათოლიციზმში მოიპოვება. კათოლიკური მორალი საბოლოო ჯამში უარყოფითად ეკიდება ხელოვნურ განაყოფიერებას, განსაკუთრებით ჰეტეროლოგიურ მეთოდს, რადგან მათი აზრით ეს ეწინააღმდეგება ქორწინების წმინდა საიდუმლოებას, მეუღლეთა ღირსებას, მშობელთა დანიშნულებას და ბავშვის უფლებას ჩასახული და დაბადებული იყოს ქორწინებაში და ქორწინების წყალობით. სუროგატული დედობა უარყოფილია ყველა კათოლიკე ავტორის მიერ, ამასთან კათოლიკე ავტორთა შორის არიან თეოლოგები, რომლებიც ეკგ-ისა და ეგ-ის მეთოდს ეთკურად მისაღებად თვლიან, თუ ის გამორიცხავს “ჭარბი” ემბრიონების პრობლემას.
პროტესტანტული ეკლესია განსაკუთრებულ ყურადღებას აქცევს ბავშვის მომავალ ინტერესებს, მისი უფლებების გარანტიებს ნათესაურ ურთერთობებზე. რაც შეეხება ჰეტეროლოგიური განაყოფიერების შესაძლებლობას, მას არ გამორიცხავენ აუცილებლობის შემთხვევაში.
ისლამი მუსლიმანური ფილოსოფიის – სუფიზმის, მორალისა და შარიათის საწინააღმდეგოდ მიიჩნევს ხელოვნური განაყოფიერების ყველა მეთოდს, თუ ამისათვის არ გამოიყენება კანონიერი ქმრის გენეტიკური მასალა. რაც შეეხება სუროგატულ დედობას, რადგან ისლამი აღიარებს პოლიგამიას ამიტომ მუცლადმტარებელი დედა შეიძლება იყოს ქმრის მეორე მეუღლე, რომელიც თავის გენეტიკურ მასალას აძლევს პირველ ცოლს კვერცხუჯრედის განაყოფიერებისათვის. აუცილებელი მოთხოვნაა დონორის სასქესო უჯრედების შესახებ სრული ინფორმაცია, რათა გამოირიცხოს სისხლის აღრევა და უზრუნველყონ კანონიერი ნათესაური კავშირი მუსლიმანური სამართლის შესაბამისად.
იუდაიზმის პოზიცია არ არის ერთმნიშვნელოვანი, მაგრამ რაბინების უმრავლესობა გმობს დონორის გენეტიკური მასალით განაყოფიერებას. თუ დამტკიცებულია, რომ არანაირი სხვა თერაპია არ იქნება შედეგის მომტანი, მოცემულ საშუალებას კი შეუძლია პრობლემის მოხსნა, დასშვებად შეიძლება ჩაითვალოს ქმრის გენეტიკური მასალით განაყოფიერება.
ბუდიზმის ავტორიტეტული წარმომადგენლები დადებითად აფასებენ დონორის გენეტიკური მასალის გმაოყენებას ხელოვნური განაყოფიერების მიზნით, ისევე როგორც სუროგატულ დედობას. ისინი ხაზს უსვამენ შემდეგი გარემოებების გათვალისწინებას: მეუღლეთა თანხმობის ნებაყოფლობა, დონორის ანონიმურბა, მისთვის ანაზღაურების გამორიცხვა.
მაშასადამე ტრადიციული რელიგიები უარყოფითად ეკიდებიან რეპროდუქციულ ტექნოლოგიებს. არატრადიციული რელიგიები, უპირველეს ყოვლისა პროტესტანტული რიგის კონფესიები და დომინაციები, ითვალისწინებენ რა ეპოქის თავისებურებებს აღნიშნული პრობლემის გადაწყვეტისას შედარებით ლიბერალური პოზიციის დაჭერას ამჯობინებენ.

[გიორგი]

S a l l y

როცა გწამს, ზიგოტის კი არა შეიძლება ისიც დაიჯერო რომ ქვას აქვს სული..მე სხვა რაღაცის თქმა მინდა...

მართალია...

უბრალოდ, რადგან დანამდვილებით არავინ იცის როდის ეძლევა ადამიანს სული, ცოტა უხერხული ხომ არ არის განკითხვა იმ დედებისა ვინც უბრალოდ იმის გამო რომ მათ საშვილოსნოში რაიმე ფიზიოლოგიური პირობის უქონლობის გამო განაყოფიერება ვერ მოხდა და ეს ფაქტი სინჯარაში განახორციელეს, შემდეგ ასეთი ბავშვის მონათვლა მკრეხელობათ შევრაცხოთ...

არ ვიცი.
ეს საკმაოდ რთული საკითხია...

საერთოდ, მე არავის განკითხვა არ მიგულისხმია. ნეიტრალური პოზიციიდან ვმსჯელობ. ბოლოსდაბოლოს არც იმის დამტკიცება შეუძლია ვინმეს ზიგოტას კი არა სრულყოფილ, დაბადებულ ადამიანს თუ აქვს სული. სულის დეტექტირება არავის მოუხდენია.

აქ უბრალოდ ობიექტურად განვიხილოთ რა ჩაითვლება რელიგიურად და რა არა. ისე კი ადამიანს შეუძლია უარყოს რელიგიაც და თავისი გადასახედიდან სულაც არ იყოს განკითხვის ღირსი.

ახლა რაშია საქმე... გააჩნია რას გულისხმობს და მოითხოვს ხელოვნური განაყოფიერება.

სუროგატი დედა - რელიგიურად ყოვლად მიუღებელი ფენომენია. გამოდის რომ მას აქვს მხოლოდ "ინკუბატორის" ფუნქცია. არის დროებითი, დაქირავებული რაღაც ჭურჭელი. ხშირად ამაში თანხებსაც იხდიან.

ეს არ არის უბრალოდ მკურნალობა. ეს მოვლენა ერთის მხრივ გენეტიკური დედის ბუნებრივ (არა მარტო რელიგიურ) მოვალეობას ანულირებას ახდენს - მისი მხოლოდ გენეტიკური ინფორმაციაა, ხოლო თვითონ სუროგატ დედას პრაქტიკულად უხერხულ მდგომარეობაში აგდებს და რეალურად ის საკუთარი სხეულით მოვაჭრე გამოდის. (უბრალოდ სხვა ფორმით)

ასეთ დროს სრულიად გაუგებარი ხდება ჯვრისწერის საიდუმლოს დროს წყვილზე მიცემული გამრავლების კურთხევა (ყოველგვარი მესამე პირის ჩარევის გარეშე) და ასევე მოვალეობები, რაც დედას ეკისრება.

ადამიანური რეალობაც რელიგიურ გრძნობებს ემთხვევა. სუროგატი დედების უმეტესობა უკიდურესად გაჭირვებული ადამიანები არიან, რომლებიც ამ საქმეს ფინანსური მოსაზრებით აკეთებენ თუ არა შეუძლებელია ადამიანს ბუნებრივი სურვილი გაუჩნდეს იყოს ორსულად სხვის შვილზე, რომელსაც დაბადებისთანავე წაიყვანს მისი გენეტიკური დედა და თვითონ ცარიელი "ინკუბატორის" მდგომარეობაში აღმოჩნდება...

დონორი დედა - ასევე რელიგიურად ყოვლად მიუღებელი ფენომენია. გამოდის რომ ის არის საკუთარი კვერცხუჯრედის გამყიდველი ანუ ყიდის საკუთარ გენეტიკურ ინფორმაციას.

ასეთ შემთხვევაში შეიძლება კიდევ უფრო მძიმე სურათი მივიღოთ, დონორმა დედამ შეიძლება დაინახოს, რომ სხვას გაუჩნდა მისი კოპიო ადამიანი, რომელიც საკუთარი შვილი უნდა ყოფილიყო, შეიძლება უფრო მეტადაც ჰგავდეს მის ნამდვილ შვილებს (თუ კი ჰყავს) მაგრამ რეალურად ის არავინ არ არის მისთვის იურიდიულად. ეს არის გაყიდული გენეტიკის ვიზუალური შედეგი.

ასევე გაუგებარია იმ ადამიანის მდგომარეობა, რომელმაც მიიღო სხვისი კვერცხუჯრედი. მას გაუჩნდება ბავში რომელიც გენეტიკურად სხვა იქნება. მას არანაირად არ ემგვანება (აყვანილი ბავშვის იდენტური მდგომარეობა)

ყველა ამ შემთხვევაში გაუგებარი ხდება თუ სად არის ჯვრისწერის საიდუმლოს კურთხევა, ვინ ჩაითვლება დედად და საერთოდ ვინ არიან ეს ადამიანები ერთმანეთისთვის? ნათესავები? სამმშობლიანები არიან?

როგორც არ უნდა დავიმშვიდოთ თავი ეს ორი მოვლენა ანტი-რელიგიურია. განკითხვის საკითხი სხვაა. იქნებ ადამიანს სურვილი აქვს უარყოს რელიგია და მისი სწავლება, ოღონდ ამგვარი გზით გააჩინოს/გააჩენინოს ბავშვი. ის თავისი გადასახედიდან მართალია და ჩვენ მის არჩევანს პატივი უნდა ვცეთ, როგორც ნებისმიერ სხვა რელიგიის მქონე ადამიანს, ურელიგიოს თუ ათეისტს.

ერთადერთი შემთხვევა, როდესაც შეიძლება ხელოვნური განაყოფიერება ჩაჯდეს რელიგიის ფარგლებში არის ის, რომ შეუძლებელია მხოლოდ უშუალოდ განაყოფიერების პროცესი და ყოველგვარი მესამე ადამიანის ჩარევის გარეშე ქალის საკუთარივე კვერცხუჯრედი განაყოფიერდეს სინჯარაში, ხელოვნურად და შემდეგ უკან მისივე ორგანიზმში ჩაინერგოს.

ამ კონკრეტულ შემთხვევაში ავცდებით სამმშობლიანობას, გაუგებარ "ნათესაურ" კავშირებს, ჯვრისწერის საიდუმლოს კურთხევის ტრანსფორმაციას და ა.შ.

შემდეგ ასეთი ბავშვის მონათვლა მკრეხელობათ შევრაცხოთ

ბავშვის მონათვლა არასოდეს არ არის მკრეხელობა რელიგიურად, ალბათ უფრო პირიქით...

რაც არ უნდა დონორი, სუროგატი თუ სინჯარული დედა ყავდეს ბავშვს ის სრულყოფილი ადამიანია დაბადების შემდეგ და ის ჩვეულებრივად უნდა მოინათლოს. რელიგიური პასუხისმგებლობა დაეკისრება იმათ ვინც ეს გააკეთა და არა ბავშვს.

ასეთ დიდ ჩარევათ მიგვაჩნია სიცოცხლის შექმნაში,მაში არც სიცოცხლის გახანგრძლივების სხვა საშვალებებს არ უნდა ვაღიარებდეთ, სიტყვაზე ორგანოების გადანერგვა, ან იგივე საშბილოსნოს სხვა რაიმე პორბლემების მკურნალობა, როდესაც ქალს ბავშვი არ უჩნდება..

აქ მარტო ჩარევაზე არ არის ლაპარაკი.
სიცოცხლის გახანგრძლივების/მკურნალობის კონტექსტში მხოლოდ ის შემტხვევა შეგვიძლია განვიხილოთ, როდესაც სუროგატი/დონორი დედები არ არსებობენ და უბრალოდ ზიგოტები მიიღება სინჯარაში.

იქნებ და ის ზიგოტა სწორედ დედის საშვილოსნოში ჩაზრდის შემდეგ იწყებს სულიერ ცხოვრებას და მანამდე როგორ და სად მოხდა გამეტების შერწყმა, სულ არ არის საინტერესო...

გასაგებია, რომ ეს საკითხი ღიაა, მაგრამ რაღაც ლოგიკას ხომ უნდა დაექვემდებაროს?

რაღაც ალოგიკური ჩანს შუაგზაში, რაღაც დროს, სულის მიცემა ჩანასახისათვის. (და ამაზე მეწერა მთლიანად ჩემი პოსტი)

გაცილებით ლოგიკურია ორი მოვლენა:
1. სული ჩანასახს ეძლევა სპონტანურად.
2. საერთოდ არ არსებობს სული.

მოკლედ,რადგან დანამდვილებით ვერ ვიტყვით სული როდის ეძლევა არსებას,მაშინ ვერც ასე ერთი ხელის მოსმით უარვყოფთ ხელ. განაყოფიერებას

გააჩნია რა მსოფლმხედველობით მიუდგები საკითხს. რელიგია გეუბნება, რომ სული ჩასახვისთანავე ეძლევა ბავშვს. ეკლესია თვლის რომ ადამიანი ჩასახვისთანავე ადამიანია. ე.ი. გამეტები ადამიანი არ არის. ზიგოტა არის. გამოდის რომ ზიგოტას სული აქვს. არარელიგიური მოსაზრებით კი სრულიად გაუგებარია რა არის სული, საერთოდ თუ არსებობს და ა.შ.

ამიტომ ლოგიკა ზემოთ ხსენებული არჩევანის წინაშე აყენებს ადამიანს.

ესაა ჩემი მოსაზრება

თუ ესაა შენი კომენტარი...?!

OK. ახლა სუფთა არარელიგიური კუთხით განვიხილოთ.
ჩემი აზრით ძალიან ცუდი მოვლენაა ადამიანის დიპლოიდური უჯრედის განადგურება. შემთხვევითაც. მითუმეტეს სპეციალურად.

საერთოდ დიპლოიდური უჯრედი არის გენეტიკური ინფორმაციის მატარებელი. მას აქვს უნიკალური და უკვე ცალსახად განსაზღვრული იდენტობა. როდესაც საუბარი გვაქვს ადამიანის დიპლოიდური უჯრედის - ზიგოტას შესახებ, საუბარი გვაქვს ადამიანის უნიკალურ და ცალსახად განსაზღვრულ იდენტობაზე, შესაძლებელია თვალის ფერის დონემდეც და ვინ იცის კიდევ რა დონემდე, რადგან ტვინი პრაქტიკულად გამოუკვლეველია, არავინ იცის როგორ ფორმირდება ინტელექტი და რა კონკრეტულ ინფორმაციას ღებულობს გენეტიკური კოდიდან.

ყველაფერი ის, რისგანაც ცალსახად განსაზღვრული ადამიანი შეიძლება მივიღოთ უკვე ადამიანია და ასეთი ინფორმაციის განადგურება ალბათ მკვლელობის ტოლფას უსამართლობას უტოლდება.

წარმოიდგინე, საშუალება რომ იყოს (ან იქნებ ოდესმე შესაძლებელი გახდეს...) რომ დროის და სივრცის ბარიერი გადაილახოს და ვინმემ შეძლოს (თეორიულად) განადგურებული ზიგოტების აღდგენა და განვითარება, ნებისმიერი მათგანისგან სრულიად დამოუუკიდებელ, განსხვავებული იდენტობის ადამიანს მივიღებთ, რომელთაც სრული უფლება ექნებათ გვითხრან: "თქვენ მე მომკალით!"