ფილოსოფიის შესახებ, ქრისტიანულისა თუ არაქრისტიანულის პარამეტრები

[marine]

"წმინდა პავლე ქსიროპოტამელს, ქსიროპოტამის და წმინდა პავლეს მონასტრის (უფრო სწორად, მან აღადგინა დანგრეული მონასტერი) დამაარსებელს, ბიზანტიაში უწოდებდნენ "უდიდესს ფილოსოფოსთა შორის" (ამგვარად იხსენიებს მას მეფე რომანოზი სამეფო სიგელში). დიდად აღმაფრთოვანებელია ღვთისმშობლის ტაძრად მიყვანებისას წარმოთქმული მისი სიტყვა, ასევე წმინდა ორმოცი მოწამის მოსახსენებლად კანონები ხმათა მიხედვით და პატიოსანი ჯვრის იამბიკური კანონი".

[marine]

"გულქვა და უგრძნობელი ადამიანი უგუნური ფილოსოფოსია - როგორც არ შეიძლება, რომ ფილოსოფოსი უგუნური იყოს, ასევე ალოგიკურია, გულქვა ადამიანი სწორედ აზროვნებდეს"

[marine]

"ცნობილია, რომ ფილოსოფია და მედიცინა წინათ გამოყოფილი არ ყოფილა ერთმანეთისაგან. ფილოსოფოსები საექიმო დახმარების ორგანიზაციასაც ეწეოდნენ და სამედიცინო ლიტერატურასაც ქმნიდნენ"

[marine]

"წმიდა იაკობი, მასზე სულიწმიდის გადმოსვლის შემდეგ მოღვაწეობდა ესპანეთსა და სხვა ქვეყნებში, შემდეგ კი დაბრუნდა იერუსალიმში, სადაც ისე დაუფარავად და დარწმუნებით ქადაგებდა ქრისტეანობას, ისე დაბეჯითებით არწმუნებდა ყველას იესო ქრისტეს მესიანობაში, რომ ფარისევლებმა დაიქირავეს ყველაზე განთქმული ფილოსოფოსი გერმოგენი, რომ მოეყვანა იაკობის ქადაგების საწინააღმდეგო ფაქტები. ფილოსოფოსმა ჯერ თავისი საუკეთესო მოწაფე, ფილიპე გაგზავნა იაკობთან საპაექროდ, მაგრამ იგი მყისიერად გახდა ქრისტიანი იაკობის ქადაგებით; შემდეგ თვითონ შეხვდა პირისპირ, მაგრამ თვითონაც რომ დამარცხდა, დაწვა ყველა თავისი ნაშრომი, მოინათლა და გახდა ჭეშმარიტი ქრისტიანი".

[marine]

"ერთმა ფილოსოფოსმა ჰკითხა წერა-კითხვის უცოდინარ წმინდა ანტონს: "რომელ წიგნში ამოიკიხე, რასაც ქადაგებ?" წმინდა ანტონმა პასუხად ერთი ხელი ზეცას აღაპყრო, მეორეთი კი - მიწაზე მიუთითა. ურიცხვი სასწაული ზეცასა და დედამიწაზე არის ის წიგნი, რომლის წაკითხვაც ყველას ძალუძს და რომელიც დღედაღამ თვალსაჩინოდ მეტყველებს ღვთის დიდებაზე"

[marine]

"მძიმე შრომა და ეკლესიური ცხოვრება გაუნათლებელ ადამიანს ფილოსოფოსად აქცევს. მისი მეტყველება ხდება წონიანი, მშვენიერი და მაცოცხლებელი. ამ ადამიანების წყალობით სამყარო კვლავ წონასწორობას ინარჩუენბს და თავზე არ ატყდება ღვთის მართალი რისხვა. მათი ცხოვრება - ჩვენი ნუგეშია: ისინი, მსგავსად ზეციურ ცისარტყელისა, გვიჩვენებენ, რომ კეთილი ღმერთი კიდევ მოგვითმენს, თუმცა ცოდვა დღს ყველა ზღვარს გადავიდა"

[marine]

"ერთმა ბრძენმა ადამიანმა ასეთი აზრი გამოთქვა: "ქვეყანას აღარ ჰყავს ფილოსოფოსები, დარჩნენ მხოლოდ კრიტიკოსები".

/კათოლიკოს-პატრიარქი ილი II/

[marine]

"თუ ფილოსოფოსობა გინდა, ყველაფერში დამნაშავე შენი ძველი "მე" მიიჩნიე და ყოველთვის დაიმდაბლე თავი"

/წმ. პორფირი კავსოკალიველი/

[marine]

"ეს იდეა, როგორც ყოველთვის, უწმინდესმა შემოიტანა, - ბავშვებს უნდა ვასწავლოთ ფილოსოფია, რათა გაუღრმავდეთ ცოდნა სიბრძნისა, სიყვარული. დარწმუნებული ვარ, პატრიარქის ამ იდეას ფრთებს შეასხამს ჩვენი ეკლესია და მთელი საზოგადოება. უამისოდ შეუძლებელიცაა, შესწავლილ იქნას ქრისტიანობის ენა, როგორც თეოლოგიისა და უმაღლესი სიბრძნის სიყვარული. მადლობა ამისთვის უწმინდეს, ჩვენს მოძღვრებს და მღვდელმთავრებს. მისი იდეისა და კურთხევის შემსრულებლად გვაქციოს უფალმა. ეს დიდებული საქმე იქნება"

/დეკ. შიო პაიჭაძე/

[marine]

"ჯერ კიდევ ძველი დროის მოაზროვნეები ამბობდნენ: "ფილოსოფია - ეს უნარია სიკვდილისა"

/არქიმანდრიტი რაფაელი (კარელინი)/

[marine]

"თუ ღმერთმა არ ინება, ადამიანს არაფრის გაკეთება არ ძალუძს, ან პირიქით, თუ ღმერთმა ადამიანს მცირეოდენი შთააგონა, ფილოსოფოსი გახდება"

/ღირსი პაისი ათონელი/

[marine]

"ყველა ქრისტიანი ფილოსოფოსი უნდა გახდეს, იმისათვის, რომ ღვთის მცნება აღასრულოს და სრულყოფილება მოიპოვოს"

/წმ. ნექტარიოს პენტაპოლელი/

[marine]

"II საუკუნის მწერალი, ტერტულიანი, დაწვრილებით და ზუსტად ხსნიდა, რომ ყველა შეცდომა, რომელმაც ეკლესიის სიმშვიდე დაარღვია, სათავეს აუცილებლად რომელიმე ფილოსოფიური სკოლიდან იღებდა"

[marine]

"ჭეშმარიტი ფილოსოფია ქრისტეს სწავლებაშია გაერთიანებული"

[marine]

"ის, ვინც ფილოსოფიის ცოდნით კმაყოფილდება, ვერც ღმერთის შესახებ იღებს სწორ ცოდნას, ვერც საკუთარ თავზე, ვერც სულიერ სამყაროზე; პირიქით - გარყვნილი, გონების გამხრწნელი მცნებებით იწამლება"

[marine]

"მათემატიკის ცოდნის გარეშე ფილოსოფიის სწავლა, სრულიად სამართლიანად, პლატონს შეუძლებლად მიაჩნდა"

/წმ. ეგნატე ბრიანჩანინოვი/

[marine]

"ფილოსოფოსი არ შეიძლება იყოს მოუთმენელი, ისევე როგორც მოუთმენელი არ შეიძლება გახდეს ფილსოფოსი"

/წმ. ნექტარიოს პენტაპოლელი/

[marine]

"ანტიკურ დროში წვერი ფილოსოფოსთა განამსხვავებელი ნიშანი იყო. ერთხელ ისე მოხდა, რომ მრავალი ფილოსოფოსი-შარლატანის გამოჩენის მიზეზით, კეისარმა განკარგულება გასცა, რომ ყველა ფილოსოფოსისათვის წვერი გაეკრიჭათ. იმ დროის უდიდესმა ფილოსოფოსმა ეპიქთეტემ ამაზე უპასუხა: "კეისარს ძალუძს ჩემი თავის გარეშე დატოვება, მაგრამ არა - წვერისა!" აი როგორ მნიშვნელობას აძლევდა იგი გარეგნულ განმასხვავებელს საკუთარი წოდებისა"

/წმ. ნიკოლოზ სერბი/

[marine]

"მითხარით, რა მისცეს ადამიანს თავიანთი მიწიერი ცოდნითა და სიბრძნით წარმართმა ფილოსოფოსებმა? - საკუთარი თავიცა და სამყაროც სასოწარკვეთილებამდე მიიყვანეს. ცნობილმა რომაელმა ფილოსოფოსმა სენაკამ სიცოცხლე თვითმკვლელობით დაასრულა, მასვე მიბაძა მისმა მოწაფემ - ნერონმა. როდესაც დელფოსელმა წინასწარმეტყველებმა სოკრატე ყველაზე ბრძენ ადამიანად გამოაცხადეს, მან აღიარა ეს და უპასუხა: "ჭეშმარიტად, მე სხვებზე ბრძენი ვარ, რამეთუ ვიცი ის, რომ არაფერი ვიცი".

/წმ. ნიკოლოზ სერბი/

[marine]

"ბერი ევსევი ამბობდა: "ადამიანს რა ცოდნაც არ უნდა ჰქონდეს, ვერ დაეხმარება, თუ სული წმიდის მადლით არ განათლდება. იგი ჰგავს სახლს, რომელიც, თუ დაკეტილია, უსარგებლოა. საჭიროა გასაღები. ასევეა ადამიანის გონება, რომელიც თუ მადლით არ გაიხსნა, მისთვის სარგებელი არ მოაქვს. უნივერსიტეტის ერთი მასწავლებელი, მეუბნებოდა, რომ როცა ფილოსოფოსთა შრომებს კითხულობდა, ყველაფერს იგებდა. მაგრამ, სახარების კითხვისას სიტყვები ესმოდა, მაგრამ სიღრმისეულ აზრს ვერ წვდებოდა"