მონოზონნი(სამონაზვნო წესით ცხოვრება), რაოდენ დიდი ყოფილა მონაზვნობის პატივი... პარამეტრები

[marine]

„თუ მანამდე ვერ ისწავლი ადამიანებთან კარგად ცხოვრებას, განმარტოებაშიც ვერ იქნები კარგად“.

[marine]

„ერთხელ საქათმემდე მივაცილეთ [წმინდა მამა გაბრიელი]. იქ ცხოვრობდა. ტახტზე დაწვა, მგონი შეუძლოდ იყო. ჩვენ ვკითხეთ:

-მამა გაბრიელ, საბანი არ გინდათ?

-ბერს რად უნდა საბანი, შვილო“.

/მონაზონი ათანასია/

[marine]

„ეს ამბავი ოპტის უდაბნოში მოხდა მაშინ, როცა მის კუთვნილ სკიტს წმინდა ანატოლი ზერცალოვი წინამძღვრობდა. ერთხელ მან იხმო ბერი მამა იოილი, განმარტოვდნენ და ჰკითხა:

- მამა იოილ, სიმართლე მითხარი ღვთის წინაშე: შენთან, სენაკში, ღამით ერისკაცთაგანი ხომ არავინ დადისო. იოილი შეცბა: - შემიწყალეთ, მამაო, ვინ ივლის ჩემთან, თანაც ღამით? ან როგორ მოვა, სკიტი გარშემო დაკეტილია და გასაღებები თქვენ გაქვთო.

- უბედურება ისაა, რომ გასაღებები მე მაქვს, შენთან კი მაინც ვიღაც ქალი დადისო, - უთხრა მამა ანატოლიმ.

იოილს მღელვარებისგან კინაღამ გული წაუვიდა. მოძღვარმა შეამჩნია და დაამშვიდა: - კარგი, დაწყნარდი, რახან უარყოფ, შენი მჯერა. ტყუილად ცილი დაგწამე, წადი ღვთით.

- მამაო, ვინ დამწამა ცილი, ვინ დამაბეზღა ცრუდ? - შეეკითხა იოილი.

- ვინც არ უნდა იყოს, შენი საქმე არ არის, - მიუგო მამა ანატოლიმ, - ისიც საკმარისია, რომ შენი მჯერა და არა ცილისწამების.

- გავიდა რამდენიმე ხანი და მამა ანატოლიმ ისევ მოიხმო ბერი და განრისხებულმა უთხრა: - ახლა კი ჩემი თვალით დავინახე, რომ ჭიშკრიდან შენთან ღამე ქალი შემოვიდა. თვითონაც იცი, რომ ეს ასეაო. არადა, იოილი ცამდე მართალი იყო. თითქოს ვიღაცამ წასჩურჩულა ბერს: "ეს ხომ ბოროტი იყო და არა ქალი". ამ აზრმა გაამხნევა და უთხრა მოძღვარს: - მამაო, ღვთის წინაშე სიმართლეს ვამბობ. უბრალო ვარ, ეს ეშმაკის მზაკვრობა არისო. მამა ანატოლიმ დიდხანს დაჟინებით უყურა მამა იოილს, თითქოს მის სულში ჩაიხედაო და მშვიდად ბრძანა: - რახან ასეა, მოდი, ვილოცოთ ღმრთისადმი, რომ მან შენი სიმართლე გამოგვიმჟღავნოს. ვილოცოთ და ღამის 12 საათზე მოდი - ვნახოთ, რას გვეტყვის უფალი.

იმ დღეს განსაკუთრებული გულმხურვალებით ილოცა ბერმა, შემდეგ სენაკი დაკეტა და შუაღამისას მოძღვართან მივიდა. წავიდნენ ჭიშკრის სიახლოვეს და იქვე დადგნენ. შუაღამისას ჭიშკარი, რომლის გასაღებიც წინამძღვარს ჰქონდა, გაიღო და თავპირდაბურული ქალი შემოვიდა, რომელმაც პირდაპირ იოილის სენაკში შეაბიჯა. ქალმა სენაკის კარიც შიგნიდან ჩაკეტა. "აი, ახლა კი დავიჭერთ," - თქვა მამა ანატოლიმ და ნერვიულობისგან ცოცხალ-მკვდარი იოილი მიიყვანა სენაკთან. ბერმა ხელის კანკალით ძლივს მოარგო გასაღები კლიტეს, შეაღეს კარი, შევიდნენ, შიგნით კი არავინ დახვედრიათ. სენაკის ყველა კუთხე-კუნჭული დაათვალიერა მამა ანატოლიმ, მაგრამ "ქალი" ვერ იპოვა. გამოისახეს ორივემ პირჯვარი, დარწმუნდნენ, რომ ეს ეშმაკის ოინი იყო.“

[marine]

„არქიმანდრიტი ზაქარია, წმიდა სოფრონ ათონელის ღირსეული მოწაფე და მემკვიდრე, ლაკონიურად და ლამაზად წერს: „მონაზვნობა არ მდგომარეობს დიდებულ ღმრთისმსახურებებსა და გამშვენებულ მონასტრულ კომპლექსებში, არამედ მორჩილისა და მოძღვრის ურთიერთობაში, როდესაც მასწავლებელი მოწაფის სიკვდილს იტვირთავს, რათა მას სიცოცხლე გადასცეს“.

[marine]

„როდესაც განმარტოებიდან გამოდიხარ, შეინახე, რაც მოგიპოვებია; რამეთუ თუ გალიის კარი ღია იქნება, მასში ჩაკეტილი ჩიტები გამოფრინდებიან. მაშინ უკვე არანაირი სარგებელი აღარ გექნება ჩვენი მდუმარებისაგან!“

/წმ. იოანე კიბისაღმწერელი/

[marine]

„როცა ბერს მოძღვარი აღარ ჰყავს, მისი მოძღვარი ეშმაკი ხდება“

/ღირსი გაბრიელი, აღმსარებელი და სალოსი/

[marine]

„ჩემი ჭაბუკი სული კეთილმსახურების ახალ სახეობას მიიღებდა (ანუ ბერ-მონაზვნურ ცხოვრებას)... თვით უფალი განცხადებულად ესაუბრებოდა თავის მონას და შემკრავდა მე სიყვარულით კეთილკრძალულებისა და უმანკოებისადმი, აღვირს აღასხამდა ჩემს სხეულს და შთამბერავდა მგზნებარე სიყვარულს ღვთაებრივი სიბრძნისადმი... ამიტომ მე უკვე ნაკლებად მიზიდავდა ლხინი და დროსტარება, არ მსიამოვნებდა ყოველივე ის, რაც ესოდენ უხარის სიჭაბუკეს - არც მშვენიერი, მაცთუნებელი მომხბივლელობა, არც თავშეუკავებელი სიცილი და არც ხორციელ სიამეთა ლტოლვა. სხვებს დავუთმე უფსკრულნი და მთები, მოჭიხვინე ტაიჭები და მეძებარ ძაღლთა ჯგრო. ქვეყნიური შვება-სიამენი უარვყავი და ქედი მკაცრ კეთილკრძალულებას მივუპყარ. სწორედ ეს მასაზრდოებდა, მიალერსებდა და დიდებისათვის განმამზადებდა, როცა მზრუნველად ქრისტეს ხელნი აღვირჩიე“.

[marine]

„წმიდა იოსებ ისიქასტი ამბობდა, რომ „ჭეშმარიტი მონაზონი სული წმიდის ნაწარმია (ნაყოფია)“. არქიმანდრიტი ზაქარია კი წერს: „მონაზონი განსაკუთრებით სულთმოფენობის ხატს წარმოადგენს“.

[marine]

„უკიდურესი აუცილებლობის გარეშე ნუ გამოხვალ მონასტრიდან და საეროთა სახლებში ნუ შეხვალ; სხვაგვარად უკან ისეთი ვეღარ დაბრუნდები, როგორიც გამოხვედი!“

/წმ. ტიხონ ზადონელი/

[marine]

„1880 წელს კუნძულ ნაქსოსის მონასტრიდან მთაწმინდაზე მოვიდა ბერდიდი ამბერკი, რომელსაც ძალიან უყვარდა ასკეტური ცხოვრება. საცხოვრებლად ახალ სკიტში მდებარე მღვიმე აირჩია. იგი დაუნდობლად ებრძოდა სულიერ და ხორციელ ვნებებს და კაცთა მოდგმის მტერს - ეშმაკს, მოსაგრეობდა მარხვაში, მღვიძარებასა და მრავალსაათიან ლოცვებში, მიაღწია სათნოებათა უმაღლეს საფეხურს და მოიპოვა გამჭრიახობის და დაფარულთმცოდნეობის მადლი. ერთხელ, ერთ-ერთი ღამისთევისას, ბერდიდი მიუწვევლად შევიდა წმინდა საკურთხეველში და მიუახლოვდა წმინდა ტრაპეზს, სადაც თვით უფალს სჭრეტდა, რომელმაც უხმო, რათა ეჩვენებინა ცხოვრების წიგნში, ჩაწერილი მისი სახელი და უთხრა, - გმართებს, გააძლიერო ასკეტური ღვაწლიო. მამა ამბერკიმ ოცი დღით ადრე სცნო, რომ წმინდა პავლეს მონასტერში ხანძარი გაჩნდებოდა, ასევე იწინასწარმეტყველა ელეფთერ ვენესილოსის ეპოქაში ახალი იმპერატორის - ალექსანდრეს გამეფება. ხშიარად ბერდიდი სჭვრეტდა ევქარისტიის საღმრთო საიდუმლოების მაზიარებელთა გულის სიღრმეებს და თითოეული ადამიანის სულიერი მდგომარეობის მიხედვით ხარობდა ან სწუხდა“

[marine]

„ერთ-ერთ მონაზონ დედას, რომელიც კინობიალურ მონასტერში ცხოვრობდა, გარდაცვალებამდე ცოტა ხნით ადრე ანდერძის სახით შემდეგი სიტყვები უთხრა [ბერმა იოსებ ვატოპედელმა]: „ერთობა და სიყვარული შეინარუნეთ ერთმანეთში, შვილო, რათა ღმერთის მადლი იყოს თქვენთან ერთად“.

[marine]

„თუ ადამიანთა შორის ვერ შეუქმენი საკუთარ თავს სწორ განწყობას, მის სიმძიმეს მარტოდ ცხოვრებისასაც ვერ იტვირთავ“.

[marine]

„არქიმანდრიტი ემელიანე სიმონპეტრელი ამბობდა: „რადგან მონაზვნის მიზანი არის ღმერთი, „ვარ მონაზონი“ ნიშნავს - „ვცხოვრობ მოძღვარში, რათა ღმერთი ვიპოვო, რათა ვეძიო და ვადიდო ღმერთი, თაყვანი ვცე და მივდიო ღმერთს“.

[marine]

„ანა [პოეტი ქალი ანა რჩეულიშვილი] ნების წინააღმდეგ მოხვდა ცივ საკანში, იგი ძალდატანების მსხვერპლი გახდა - ანაზდეულად მოაშორეს თავის ოჯახს და სრულიად ახალგაზრდა აღკვეცეს მონასტერში, რომელიც მას ქაჯეთის ციხეს აგონებდა. სასოწარკვეთილი ქალი „ვეფხისტყაოსნის" გმირის სიტყვებს იხსენებდა, მასში პოულობდა პირადი ცხოვრებისათვის შესაფერ აზრებს და ეკლესიის ცივ კელდებზე მიწერით იამებდა იარებს.

თავისთავად საგულისხმოა ის ფაქტი, რომ მონასტრის ბინადარი ქართველი მანდილოსანი, - მიუხედავად სამონასტრო წესების სიმკაცრისა და მონაზვნური აღთქმისა, - არ ერიდება საერო თემატიკას და სამიჯნურო განწყობილების შემცველ ტექსტს აწერს ეკლესიის კედელზე. ყოველივე ეს მოწმობს „ვეფხისტყაოსნის“ დიდ პოპულარობას, ქალთა საზოგადოებაში გავრცელებასა და ზეპირად ცოდნას და, რაც მთავარია, - რუსთველის პოემის ეკლესიის წიაღში შეჭრას“.

/საქართველოს ისტორიის პალიტრა, „ქალები შუა საუკუნეების საქართველოში“, გვ.63/

[marine]

„შვილის გარდაცვალების შემდეგ, მამა გაბრიელის [აღმსარებელი და სალოსი] დედა მონასტერში დარჩა და მალევე გადაწყდა მისი მონაზვნად აღკვეცა. შესამოსელი მონასტერში გაუმზადეს. იგი მამა საბამ, 1995 წელს, მთავარანგელოზების ეკვდერში, ანას სახელით აღკვეცა. აღკვეცის დროს მანტია მე გადავაფარე. ხანდაზმულობის გამო (დედა ანა იმ დროს 85 წლის იყო), იატაკზე გართხმა ვერ შეძლო. ამბიონამდე მხარზე მიყრდნობილი მივიყვანე, სმენაც არ ჰქონდა კარგი და აღკვეცის დროს აღთქმებზეც მის ნაცვლად მე მიწევდა პასუხის გაცემა. ასე რომ, აღთქმის დადება მეორედ მომიხდა (ასე ამიხდა რამდენიმე დღით ადრე ნანახი სიზმარი, თითქოს ხელმეორედ ვდებდი მონოზვნის აღთქმას). დედა ანა აღკვეციდან მალე გარდაიცვალა და მამა გაბრიელის კუბოთი დაკრძალეს. გაირკვა, რომ მამა გაბრიელს კუბო დედისთვის წინასწარ ჰქონდა თურმე გამზადებული“.

/იღუმენია ქეთევანი (კოპალიანი)/

[marine]

„თუ რაიმე გამოუსწორებელ ნაკლოვანებებს უდაბნოში თან წავიღებთ, ისინი მხოლოდ დაფარული იქნება ჩვენში, და არა - აღმოფხვრილი!“

/წმ. კასიანე რომაელი/

[marine]

კანონი 46
„დედაკაცი, რომელმაც მოღვაწეობრივი ცხოვრება აირჩია და მონასტერში დაეწესა, იქიდან აღარ გამოვიდეს, თუ რაიმე გარდაუვალი მიზეზი არ გამოჩნდა და, ასეთ შემთხვევაშიც, იღუმენიას კურთხევითა და ნებართვით, და თანაც არა მარტო, არამედ ხანდაზმული ან უპირატესი მონაზონის თანხლებით. ღამის გათევა კი მონასტრის გარეთ საერთოდ აკრძალულია. ასევე, მამაკაცებიც, ვინც სამონაზვნო ცხოვრებას ეწევა, მონასტრიდან გამოვიდნენ, როცა ამის მოთხოვნილება იქნება, მაგრამ წინაძღვრის კურთხევით. ჩვენ მიერ დადგენილი ამ განაწესების დამრღვევნი, მამები იქნებიან თუ დედები, შესაფერისი ეპიტიმიით დაისაჯონ“.

[marine]

“მოწყენილობას წმიდა მამები უწოდებენ „ყოვლისმომცველ სიკვდილს, რამეთუ ურთულესია, უდიდეს ძალისხმევას მოითხოვს მისი მკურნალობა და ხშირად იგი უამრავი ბოროტების შედეგად იჩენს თავს“, როგორიცაა, მაგალითად, ერისკაცთათვის თვითგდარჩენაზე უარის თქმა, ხოლო ბერებისთვის - მანტიის გახდითა და ერში დაბრუნებით. მეორე მხრივ, არცერთ ვნებას არ მოაქვს მოღვაწისათვის იმგვარი გვირგვინი, როგორიც მოწყენილობასთან ბრძოლას. სწორედ ამ ვნებასთან ბრძოლით შეიცნობა, ვინ როგორ ემსახურება ღმერთს: ვინ - პირუთვნელად, ვინ - ბოროტად და დაუდევრად. ყოველი მათგანი ჯილდოსაც ამის შესაბამისად იღებს“.

[marine]

«რებეკა მონაზვნის დაკვეთით გაბრიელ მთავარდიაკონს გადაუწერია „ჟამნი“, რომელმაც შემოგვინახა ხელნაწერის დამკვეთის ანდერძი: „მე ფრიად ცოდვილმან რებეკა მონაზონმან, ვიგულეთ და ვიგულმოდგინეთ და აღვაწერინეთ წმიდა ესე და სულთა განმანათლებელი ჟამნი სრული სულისა ჩუენისა სახსრად და საოხად, ვინცა შენდობით მომიხსენო, თქუენცა მოგიხსენოს ღმერთმან ამინ“.

რებეკას ვინაობის ამსახველ ცნობებს ხელნაწერი არ შეიცავს. რა ერქვა ადრე ამ მანდილოსანს, რა იყო მიზეზი იმისა, რომ თავის თავს ცოდვილს უწოდებდა, არ ვიცით. იგი XVI-XVII საუკუნეების მოღვაწე უნდა იყოს."

/საქართველოს ისტორიის პალიტრა, "ქალები შუა საუკუნეების საქართველოში", გვ. 86/

[marine]

„ჩემო შვილო, ყოველდღე გახსოვდეს,რომ შენ მოგიწოდეს, იცხოვრო, როგორც მონაზონმა და არა როგორც ერისკაცმა. სამყაროში ისედაც ბევრი ერისკაცია“

/წმ. იოსებ ისიქასტი/