მონოზონნი(სამონაზვნო წესით ცხოვრება), რაოდენ დიდი ყოფილა მონაზვნობის პატივი... პარამეტრები

[marine]

„24.მას შემდეგ, რაც მცირე ხანს მშვიდად გავატარებთ უდაბნოში დაყუდებით, მტერი სოფელში დაბრუნებას გვირჩევს და გვეტყვის: „წადი წარწყმედული სულების გადასარჩენად და საცხონებლად!“ (ღირსი იოანე სინელი)

საუბარია პატივმოყვარეობის ვნების ერთ-ერთ ხრიკზე, როდესაც მონაზონს მოსდის აზრი, დაბრუნდეს ერში, უქადაგოს ადამიანებს და მათი სულები გადაარჩინოს. თუ საცდურს დაჰყვება და დაბრუნდება, მართლაც იქადაგებს და ერშიც მოღვაწეობით იცხოვრებს, ეს იქნება არა ღვთივსათნოდ ნაკეთები, არამედ პატივმოყვარეობით და არც მას, არც სხვა ადამიანებს სულიერ სარგებელს ვერ მისცემს“.

/არქიმანდრიტი მაკარი (აბესაძე)/

[marine]

„ - წმიდაო მამაო, როგორ უნდა მიხვდეს ბერი, რა უხდება მონასტერს და რა არა?

-უნდა დაიწყო კითხვით, რომელსაც საკუთარ თავს დაუსვამ: „ვინ ვარ მე და რა მოვალეობები მაკისრია იმ ცხოვრებაში, რომელშიც ვცხოვრობ?“ არმიაში ხაკისფერს სცემენ პატივს, მონასტერში პატივს სცემენ - შავს. არმიაში რომ შავები ჩაიცვან, მონასტერში კი - დამცავი ფერი, არც არმიას მოუხდება არც - მონასტერს. წარმოიდგინეთ, რომ ეხლა თქვენ მედიცინის დების მსგავსად თეთრი ხალათებით შეიმოსოთ? იქნებით დები თუ აღარ იქნებით? აი, ხედავთ?.. ხოლო მედდებმა რომ შავი ანაფორები ჩაიცვან, მარტო თავისი გარეგნობით ჩააგდებენ სასოწარკვეთილებაში ავადმყოფებს! „ხედავთ - იტყვიან ისინი, - ჩვენი დღეები დათვლილია და არ კი გვიმხელენ“. ასეთი ჩაცმა მართლაც არ იქნებოდა მისაღები. განა ჩვენ ასე როდისმე მოვიქცევით?! რაღაც საგანი შეიძლება, თავისთავად ლამაზი იყოს, მაგრამ მონაზვნობას ის არ უხდებოდეს. მაგალითად, ხავერდი მშვენიერი ქსოვილია, მაგრამ მე რომ ხავერდის კაბა ჩავიცვა, ეს პატივი კი არ იქნება ჩემთვის, არამედ - შეურაცხმყოფელი. ნუ გამოიყენებთ მონასტერში ნურაფერს ლამაზს, ფერადს. არ ივარგებს“.

/ღირსი პაისი ათონელი/

[marine]

„საოცარი, მზესავით გაბრწყინებული ბერი იყო, რომელიც ისეთ სიხარულს აფრქვევდა, რომ ერთმა, იმდროინდელმა მორჩილმა, როგორც მერე გულდაწყვეტით აღიარა, მამა ტროფიმეს [ოპტინელი] წინაშე ფიქრით შესცოდა. გაიფიქრა: აი, ყველანი მარხულობენ და ფეხებს ძლივს დაათრევენ, მას კი ისეთი ძალა აქვს, მისი ხორცი ისე „ზეობს“, რომ ეტყობა, მარხვით თავს არ იკლავსო. და სწორედ ის მორჩილი იყო ერთ-ერთი პირველი, ვისაც ახალმოწამე ტროფიმეს საიდუმლო გაეცხადა - აღმოჩნდა, რომ „ხორცის ზეიმი“ მოსჩვენებია, კუბოში მომარხულეს დაუძლურებული სხეული ჩაასვენეს. იგი ფარული ასკეტი იყო, მაგრამ სიხარულით აღსავსე ასკეტი, ვინც თავისი ცხოვრებით წარმოაჩენდა სულის ხორცზე ზეობას, როდესაც, წმინდა მართალი იოანე კრონშტადტელის სიტყვით, „სული ტვირთულობს სხეულს“.

[marine]

„1962 წლის შობის მარხვა იდგა. მონასტრის იღუმენმა ერთ-ერთ მღვდელმონაზონს უთხრა:

-დედაშენმა მონაზვნობის სურვილი გამოთქვა. იქნებ ახლა, მარხვაში აღვკვეცოთ?

მოკლედ, დედამისი მონაზონი გახდა. კაბა ჩაიცვა, მაშინვე გაახალგაზრდავდა და გალამაზდა.

ერთ დროს ის მარქსიზმის სულისკვეთებით იყო გაჟღენთილი და დაჟინებით ეწინააღმდეგებოდა შვილის არჩევანს. ერთხელ მან მეზღვაურის ზარდახშა გახსნა და შვილს უთხრა:

-მომეცი შენი ხელები. ჩადე ისინი ზარდახშაში.

უეცრად თავსახური დააჯახუნა, დააწვა და შვილს უმოწყალოდ დაუწყო ცემა, რომ მონასტერზე ფიქრიც კი ვერ გაებედა. მაგრამ არც ცემამ და არც სხვა სასჯელმა არ გაანელა მისი ბერობის სურვილი. ბოლოს, გაირკვა, რომ ვაჟი კი არ დაჰყვა დედას, არამედ დედა შედგა შვილის გზაზე და იღუმენმა იგი თეოქსტისტას სახელით აღკვეცა, ღირსი დედის პატივსაცემად, რომლის წმინდა ნაწილებიც მის კუნძულზეა დასვენებული.

მონასტრის მისაღებ დაბრაზში, როგორც ასეთ შემთხვევებში მიღებულია, ახალაღკვეცილთა პატივასცემად ტრაპეზი გაიმართა, იმ დროს, როცა მას ყველა ამ სოფლისთვის კეთილ აღსასრულს უსურვებდა, იღუმენმა ჰკითხა, კმაყოფილი თუ ხარ, რომ შენი ვაჟი მღვდელმონაზონი გახდაო. უცებ მოხუცმა ქალმა რატომღაც კადნიერად დაიყვირა: „არა!“
ირგვლივ მკვდარი სიჩუმე ჩამოვარდა, ძალზე უხერხული სიტუაცია შეიქმნა. ყველანი პირღია შეჰყურებდნენ, ხმას არავინ იღებდა. თითოეული ფიქრობდა: „თუ თქვენ არ ხართ კმაყოფილი ამით, მაშინ რატომ გახდით მონაზონი?“ რადგან ყველას სახეზე კითხვა „რატომ?“ ეწერა, მან დაასრულა: „გამიხარდება, თუ ის ბოლომდე ისეთი დარჩება, როგორც ახლა არის“.

გავიდა სულ რამდენიმე წელი და ყველამ დაინახა, თუ რა ზუსტი აღმოჩნდა უსწავლელი დედის წინასწარმეტყველება. მისი ვაჟი არათუ არ დარჩა ისეთი, როგორიც მაშინ იყო, არამედ დაიწყო ქრისტიანულ სარწმუნოებაზე შეტევაც, როგორც მეორე კაძანძაკისი (ბერძენი მწერალი, მკრეხელური წიგნის „ქრისტეს უკანასკნელი ცდუნების“ ავტორი). არ ვიცი, რამდენად კეთილად აღესრულა ეს დედა, მაგრამ მე მისგან ამით გაკვეთილი ვისწავლე, რომ დედა ყველაზე უკეთ იცნობს თავის შვილს. მას შემდეგ ყოველთვის ვიხსენებ ხოლმე ამ ამბავს, როცა ვინმე მოდის ჩემს მონასტერში, რათა დარჩეს და თავისი ცხოვრება ღვთის მსახურებას მიუძღვნას“.

[marine]

„სრულყოფილებაში მყოფ მონაზონს, ვერნაირი ბრძოლა და ვნება ვერ აზიანებს. მას წმინდა მამა [იოანე სინელი] „ვნებათა ბატონს“ უწოდებს, რადგან თავად არის საკუთარ ვნებათა მბრძანებელი. სრულყოფილებას მიღწეული ადამიანი ფაქტობრივად ცოდვებს განშორებულია“

[marine]

“ჯანმრთელი ყმაწვილები მოდიან წმიდა მთაზე, უკან მიდიან და კვლავ ბრუნდებიან. „ბერობაც ხომ ძალიან ძნელია, - ამბობენ ისინი. - ყოველ ღამე გაუთენებელზე ადექი, თანაც ერთი და ორი დღე კი არა, - მთელი ცხოვრება“. ერში ბრუნდებიან, მაგრამ ისიც არ მოსწონთ. „რა უნდა ვაკეთო ამ საზოგადოებაში, როგორ ადამიანს უნდა დავუკავშირო ჩემი ბედი, თუ დავქორწინდები? მარტო ხლაფორთი და მოუსვენრობაა“. - ამბობენ ისინი, როდესაც კვლავ წმ. მთაზე დაბრუნდებიან, მაგრამ აქაც ცოტა ხანს იცხოვრებენ და ისევ იმას გაიძახიან: „მძიმეა“.

/ღირსი პაისი ათონელი/

[marine]

„ასეთი შემთხვევაც მოხდა: ტაძრის მორიგესთან მივიდა ჩამოსული კაცი, უთხრა, რომ მონასტერში შემთხვევით მოხვდა და გულის სიღრმეში ეჭვი ეპარება, - საერთოდაც, არსებობს კი ღმერთი? „ღმერთი არსებობს! - თავადვე აღლევებით გააგრძელა, - აქ ვნახე, ერთი ბერი როგორ ლოცულობდა. ნამდვილი ანგელოზის სახე ჰქონდა, ღმერთს რომ ელაპარაკება. იცით, თქვენ შორის ანგელოზები დადიან!“ – „ანგელოზები?“ - დაიბნა მორიგე. ჩამოსულმა კი ბერ ფერაპონტეზე [ოპტინელი] მიუთითა, რომელიც იმ წამს ტაძრიდან გადიოდა“.

[marine]

„უყურებ ათონელ მონაზვნებს და ფიქრობ: როგორი მწუხარე და უბედური ადამიანები არიან, - თუმცა სწორედ მათ შინაგან სიმშვიდეს შეუძლია აღავსოს და გაიტაცოს ადამიანი. მონაზვნები მოგვაგონებენ ძალიან მშვიდ წყალზე მდგარ ისეთ დიდ წყალსაცავს, რომლის ძალაც მხოლოდ მისი კაშხლის გარღვევის შემდეგ შეიძლება შევიგრძნოთ, რადგან ასეთ შემთხვევაში მისი სხეულით მთელი არემარე დაიფარება. კეთილსურნელება სამყაროს მეუდაბნოის მდუმარე ბაგეთაგან ეფინება“.

/არქიმანდრიტი იეროთეოსი (ვლახოსი)/

[marine]

„მამა პახომი სერბმა (+1870), როცა დიდი სქემა უნდა შეემოსა, ფიქრი დაიწყო, რომელი მაღალღირსი მამის ხელით მიეღო იგი. დიდხანს იფიქრა, მაგრამ ვერ გადაწყვიტა, ვინ აერჩია, რომელი ათონელი მამა იქნებოდა ამის ღირსი. უეცრად თავს ამპარტავნება შეამჩნია და შეძრწუნდა. გადაწყვიტა, იოსები, მისივე სულიერი შვილი, ყოფილიყო მისი მოძღვარი და სქემაც მისგან მიეღო. იოსები ჯერ კიდევ ახალგაზრდა და გამოუცდელი გახლდათ, მაგრამ მამა პახომი მას უდრტვინველად დაემორჩილა. ახალი მოძღვარი ცუდად ეპყრობოდა, თუმცა ეს ღირს მამას მაინცდამაინც არ აწუხებდა; მისთვის მთავარი ის იყო, რომ ამპარტავნების და დიდებისმოყვარების ვნებას სძლია.“

[marine]

„ბერისთვის რომ მრავალი ნივთი მიგაქვს, შენ მას ღუპავ. მაშინ როცა, თუ ადამიანი ზედმეტი ნივთებისგან გაითავისუფლებს თავს, მისი ძალები აღდება. მაგრამ თუ მონაზონი თვითონ აგროვებს ნივთებს, მაშინ ის თვითონ იღუპავს თავს. როცა მე რაიმე ნივთს მიგზავნიან, სიმძიმეს ვგრძნობ და მსურს, მისგან განვთავისუფლდე. როდესაც ჩემთან სენაკში რაიმე ზედმეტი მაქვს, თავს ისე ვგრძნობ, თითქოს პატარა ზომის ხალათი ჩავიცვი. და თუ ამ ნივთს ვერავის აძლევ კაცი, მე მგონი, ჯობია, რომ გადავყარო. საკმარისია, ისინი გავცე, რომ ვმსუბუქდები და ვთავისუფლდები. ერთხელ ჩემთან ერთი ნაცნობი მოვიდა და მითხრა: „წმიდაო მამაო, ერთმა ადამიანმა მომცა ეს ნივთები, რომ თქვენ გადმოგცეთ და კიდევ - მან გთხოვათ ილოცოთ, რომ სულიერი შფოთი მოიშოროს“. „იმას რომ მოშორდეს და ჩემთან მოვიდეს? - ვუპასუხე, - ჯობია, მოკრიბო ეს ნივთები და წაიღო, მე უკვე მოვხუცდი და ხალხში სიარული და საჩუქრების დარიგება აღარ შემიძლია“.

/ღირსი პაისი ათონელი/

[marine]

„ლოცვა ბერის მთავარი ღვაწლი უნდა იყოს“, - წერდა წმინდა ეგნატე ბრიანჩანინოვი. ბერ ფერაპონტეს [ოპტინელი] ისეთი წყურვილი ჰქონდა ლოცვისა, რომ მას ხანგრძლივი სამონასტრო ლოცვებიც კი არ ყოფნიდა“.

[marine]

„განღმრთობილ მონაზვნებში მოძრაობისა და მყუდროების ერთიანობას დაინახავ“

/არქიმანდრიტი იეროთეოსი (ვლახოსი)/

[marine]

„53. გონიერების მიუხედავად, როგორც ადვილად დაიბნევა უწინამძღვროდ უცნობ გზაზე მავალი ადამიანი, ისე ადვილად წარწყმდება თავის ნებაზე მავალი მონაზონი, თუნდაც რომ მთელ მსოფლიო სიბრძნეს ფლობდეს“.

/ღირსი იოანე სინელი/

[marine]

„მე ვიცნობ ბერებს, რომლებისთვისაც სულიერი ცხოვრება კი არ იყო სიხარულის მომტანი, არამედ - ქვეყნიური სული. სიხარულის მოზვირთებას, რომელსაც უბრალოება შობს, ისინი ვერ გრძნობენ. უგემოვნობა ძალიან ეხმარება სულიერ ცხოვრებაში. ბერს ის საგნები უნდა ჰქონდეს, რომელიც მისთვის აუცილებელია და რომელიც მას უხდება. მხოლოდ იმით უნდა დავკმაყოფილდეთ, რაც მცირედ შეამსუბუქებს მის ცხოვრებას და დიდისკენ და ერულისაკენ არ უნდა ისწრაფოდეს. მაგალითად, ჯარისკაცული ადიელა საკმარისია იმისათვის, რომ სიცივისგან დაიცვა თავი - მარმაშებიანი ან ფერადი ადიელა იქ საჭირო არ არის. ასე მოდის უბრალოება, სულიერი მხნეობა“.

/ღირსი პაისი ათონელი/

[marine]

„ბერი ფერაპონტე [ოპტინელი] ისე ცხოვრობდა, თითქოს მიწას არ ეხებაო, და საძმოდანაც კი ცოტა თუ იცნობდა“

[marine]

„მონაზვნები სიკვდილს იღებენ და სიცოცხლით იმოსებიან“.

/არქიმანდრიტი იეროთეოსი (ვლახოსი)/

[marine]

„მონაზონი, რომელსაც ერისკაცებთან აქვს კავშირი და მათთან განშორების შემდეგ მწუხარებაში ვარდებ, იგი ან პატივმოყვარეობის ეშმაკისგან არის შეპყრობილი, ან სიძვის ეშმაკისგან. მონაზონს ერის ადამიანებისგან განშორება უნდა ახარებდეს“.

/არქიმანდრიტი მაკარი (აბესაძე)/

[marine]

„არსებობენ უხმაუროდ, დიდ სულიერ ღვაწლში მცხოვრები ბერები. ასეთი სული ყველა მონასტერში არსებობს, ყოველ ეპოქაში. სწორედ ასეთი იშვიათი სულები იწვევენ ღვთის მოწყალებას და ამიტომაა, რომ იგი ყველაფერს ითმენს“.

/ღირსი პაისი ათონელი/

[marine]

„ბერ ტროფიმეზე [ოპტინელი] ცნობილია, - საკუთარი სულის ცეცხლი მთლიანად ღმერთს უძღვნა“

[marine]

“მონაზონთა განმსწავლებლად დუმილი გვევლინება“.